Ko Sehova ʼe Ina Takitaki Tana Hahaʼi
“Ko Sehova ʼe ina takitaki tuʼumaʼu anai koe.”—ISAIA 58:11, MN.
KATIKO: 152, 22
1, 2. (1) He koʼe ʼe kehekehe te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova mo te ʼu lotu ʼae? (2) Kotea ʼae ka tou ako ʼi te alatike ʼaeni pea mo ʼae ka hoa mai?
ʼE TAU fai e te hahaʼi ia te fehuʼi ʼaeni ki te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova: “Ko ai ia tokotou pule?” ʼE natou feʼekeʼaki, koteʼuhi kua lahi te ʼu lotu ʼe takitaki e he tagata peʼe ko he fafine. Koia ʼae ʼe tou fiafia ai ʼi te fakaha age ko totatou Pule ʼe mole ko he tagata heʼe haohaoa, kaʼe ko Sesu Kilisito. Pea ʼe fakalogo ki tana Tamai, tona Pule, ʼae ko Sehova.—Mateo 23:10.
2 ʼE toe ʼi ai foki mo te kiʼi kutuga, ʼe fakahigoaʼi ko “te tagata faifekau agatonu mo poto,” ʼe ina takitaki te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼi te kele ia ʼaho nei. (Mateo 24:45) Kaʼe ʼe tou iloʼi feafeaʼi ʼe takitaki moʼoni tatou e Sehova ʼaki ia tona ʼAlo? ʼE tou vakaʼi anai ia tupuʼaga ʼe tolu ʼe feala ai ke tou tui papau ki te faʼahi ʼaia. Pea logo la neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova niʼihi moʼo takitaki ia tana hahaʼi, kaʼe ʼe ha lelei mai neʼe ko Sehova pe ʼae neʼe Pule ki tana hahaʼi talu mai te kamataʼaga pea ʼe kei hoko atu pe.—Isaia 58:11, MN.
NEʼE FAKAMALOHIʼI NATOU ʼAKI TE LAUMALIE MAʼONIʼONI
3. Kotea ʼae neʼe ina fakamalohiʼi ia Moisese moʼo takitaki ia te kau Iselaele?
3 Neʼe fakamalohiʼi e te laumalie maʼoniʼoni ia te kau fakafofoga Esaia 63:11-14.) ʼE ha lelei mai, neʼe ko Sehova ʼae neʼe ina takitaki moʼoni ia tana hahaʼi, koteʼuhi neʼe ko tona laumalie maʼoniʼoni ʼae neʼe tokoni kia Moisese.
ʼo te ʼAtua. Neʼe filifili e te ʼAtua ia Moisese ke ina takitaki ia te kau Iselaele. Kaʼe kotea ʼae neʼe tokoni kia ia ke ina fakahoko ia te toe gaue lahi ʼaia? Neʼe foaki e Sehova ia “tona Laumalie Maonioni” kia Moisese. (Lau ia4. Kotea ʼae ʼe fakamoʼoni ai neʼe maʼu e Moisese ia te laumalie ʼo te ʼAtua? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)
4 Neʼe feala koa ke mahino te hahaʼi neʼe maʼu e Moisese ia te laumalie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua? ʼEi. Koteʼuhi ʼaki te laumalie maʼoniʼoni ʼo Sehova, neʼe feala ke fakahoko e Moisese ni milakulo pea ke ina fakaha te huafa ʼo te ʼAtua ki te hau malohi ʼo Esipito ia Falaone. (Ekesote 7:1-3) Neʼe toe tokoni ia te laumalie maʼoniʼoni kia Moisese ke liliu ko he takitaki ʼofa pea mo faʼa kataki. Neʼe kehekehe ʼaupito ia ia mo te ʼu pule ʼo ʼihi fenua, ʼae neʼe aga fefeka pea mo manatu pe kia natou totonu. (Ekesote 5:2, 6-9) Koia ʼe ha lelei mai, ko Sehova neʼe ina filifili ia Moisese ke liliu ko te pule ʼo Tana hahaʼi.
5. Ko ai ʼihi ʼae neʼe toe foaki ki ai e Sehova ia tona laumalie maʼoniʼoni moʼo takitaki ia tana hahaʼi?
5 Ko ai ʼihi ʼae neʼe toe foaki ki ai e Sehova ia tona laumalie maʼoniʼoni moʼo takitaki ia tana hahaʼi? ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Nee fonu . . . Sosue, foha o Nune, i te Laumalie o te poto.” (Tetelonome 34:9) “Nee kofu . . . Seteone e te Laumalie o [Sehova].” (Tui Fakamaau 6:34) Pea “nee hifo leva te Laumalie o [Sehova] kia Tavite.” (1 Samuele 16:13) Neʼe falala te ʼu tagata ʼaia ʼe tokoni age te laumalie ʼo te ʼAtua ke natou fakahoko te ʼu gaue ʼae ʼe mole natou lavaʼi ʼaki pe tonatou malohi. (Sosue 11:16, 17; Tui Fakamaau 7:7, 22; 1 Samuele 17:37, 50) ʼE ha lelei mai, ko Sehova ʼae neʼe ina foaki te malohi kia natou moʼo fakahoko he ʼu toe gaue. Pea ʼe ko ia tokotahi pe ʼae ʼe tuha mo te fakavikiviki.
Ka fakalogo te hahaʼi kia Moisese, mo Sosue, mo Seteone pea mo Tavite, ʼe hage pe neʼe natou mulimuli moʼoni ki tonatou Pule ʼae ko Sehova
6. He koʼe neʼe loto e te ʼAtua ke fakaʼapaʼapa ia tana hahaʼi ki te ʼu takitaki ʼo Iselaele?
6 Neʼe sisio te kau Iselaele ki te fakamalohiʼi ʼo Moisese, mo Sosue, mo Seteone pea mo Tavite ʼaki te laumalie maʼoniʼoni. Kaʼe kotea ʼae neʼe tonu ke natou fai? Neʼe tonu ke fakaʼapaʼapa te kau Iselaele ki te ʼu tagata ʼaia. ʼI te temi ʼae neʼe meo ai te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo Moisese, neʼe fai e Sehova ia te fehuʼi ʼaeni: “E kaku anai ki afea te fakamamahii o toku loto * e te hahai aeni?” (Numelo 14:2, 11) ʼO ha lelei mai ai, ko Sehova ʼae neʼe ina filifili te ʼu tagata ʼaia moʼo takitaki ia Tana hahaʼi. Koia, ka fakalogo te hahaʼi kia natou, ʼe hage pe ʼe natou mulimuli moʼoni ki tonatou Pule ʼae ko Sehova.
NEʼE TOKONI TE KAU ʼASELO KIA NATOU
7. Neʼe tokoni feafeaʼi te kau ʼaselo kia Moisese?
7 Neʼe tokoni te kau ʼaselo ki te kau fakafofoga ʼo te ʼAtua. (Lau ia Hepeleo 1:7, 14.) Ko te ʼAtua neʼe ina fakaʼaogaʼi te kau ʼaselo moʼo tokoni kia Moisese. ʼUluaki, neʼe ha te ʼaselo kia Moisese ʼi te ʼulu ʼakau talatala, pea neʼe ina tuku age te gaue ʼae ke ina fakaʼateaina mo takitaki ia te kau Iselaele. (Gaue 7:35) Lua, neʼe foaki e te ʼAtua ia te Lao kia Moisese ʼaki te kau ʼaselo moʼo akoʼi te kau Iselaele. (Kalate 3:19) Tolu, neʼe ui fenei e Sehova kia Moisese: “Taki te hahai ki te kogamea ae nee au ui atu ki ai. Koeni, e haele anai taku aselo i ou mua.” (Ekesote 32:34) ʼE mole ui mai ʼi te Tohi-Tapu, neʼe sisio te kau Iselaele ʼe fakahoko te ʼu gaue ʼaia e he ʼaselo. Kaʼe neʼe ha lelei ʼi tana faʼahiga akoʼi pea mo takitaki ia te hahaʼi, neʼe tokoni te kau ʼaselo kia Moisese.
8. Neʼe tokoni feafeaʼi te kau ʼaselo kia Sosue pea mo Esekiasi?
8 Ko ai ʼihi ʼae neʼe toe tokoni ki ai te kau ʼaselo? ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu ko he ʼaselo, “te pule o te kau tau a [Sehova],” neʼe tokoni kia Sosue ke malo ʼi te kau Kanaane. (Sosue 5:13-15; 6:2, 21) Ki muli age, ʼi te temi ʼae neʼe takitaki ai te hahaʼi ʼa te ʼAtua e te Hau ko Esekiasi, neʼe fakamatakuʼi e te foʼi tau Asilia ke natou maumauʼi ia Selusalemi. ʼI te po pe ʼe tahi, “nee hifo mai leva te aselo a [Sehova], pea nee ina tamatei . . . te u tagata e toko teau valugofulu ma nima afe.”—2 Hau 19:35.
9. Logo la te ʼuhiga heʼe haohaoa ʼa te ʼu fakafofoga ʼo te ʼAtua, kaʼe kotea ʼae neʼe tonu ke fai e te kau Iselaele?
9 Ko te kau ʼaselo ʼe haohaoa. Kaʼe ko te ʼu tagata ʼae neʼe natou tokoni ki ai neʼe heʼe haohaoa. Ohage la, ʼi te tahi ʼaho neʼe mole fakamaʼuhigaʼi e Moisese ia Sehova. (Numelo 20:12) Ko Sosue neʼe mole ina kumi te manatu ʼa Sehova ʼi te temi ʼae neʼe fia fai ai he fuakava e te kau Kapaone pea mo ia. (Sosue 9:14, 15) ʼI te tahi temi, neʼe fiatuʼu ai ia Esekiasi. (2 Koloniko 32:25, 26) Logo la neʼe mole haohaoa te ʼu tagata ʼaia, kaʼe neʼe tonu ke mulimuli te kau Iselaele ki tanatou takitaki. Pea neʼe mahino ai te kau Iselaele neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova ia te kau ʼaselo moʼo lagolago ki te ʼu tagata ʼaia. Koia ʼe ha lelei mai, neʼe ko Sehova ʼae neʼe ina takitaki ia tana hahaʼi.
NEʼE TAKITAKI NATOU E TE FOLAFOLA ʼA TE ʼATUA
10. Neʼe takitaki feafeaʼi ia Moisese e te Lao ʼa te ʼAtua?
10 Neʼe takitaki te ʼu fakafofoga ʼo te ʼAtua e tana Folafola. ʼE fakahigoa ʼi te Tohi-Tapu ia te Lao ʼae neʼe foaki ki te kau Iselaele, ko “te lao a Moisese.” (1 Hau 2:3) Kaʼe ʼe fakaha lelei ʼi te Tohi-Tapu neʼe ko Sehova tokotahi pe ʼae neʼe ina foaki ki Iselaele ia te Lao. Pea neʼe tonu foki ke toe fakalogo mo Moisese ki te Lao. (2 Koloniko 34:14) Ohage la, ʼi te ʼosi fakaha age e Sehova ia te faʼahiga faʼu ʼo te tapenakulo, “nee fai leva e Moisese te u mea fuli ae nee fakatotonu age e [Sehova] kia ia, pea nee fai leva ia ia ki ai.”—Ekesote 40:1-16.
11, 12. (1) Kotea neʼe tonu ke fai e Sosiasi pea mo te ʼu hau ʼae neʼe natou takitaki te hahaʼi ʼa te ʼAtua? (2) Neʼe tokoni feafeaʼi te Folafola ʼa te ʼAtua ki te kau takitaki?
11 Neʼe maʼu e Sosue ia he vahe ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua ʼi te temi ʼae neʼe liliu ai ko he takitaki pea neʼe ui fenei age e Sehova ki ai: “Ke ke metitasio ki ai [“lau leʼo veliveli,” MN] i te aho mo te pouli, o tupu ke ke agatonu ki te u mea fuli e tuu i ai.” (Sosue 1:8) Neʼe tonu foki mo te ʼu hau ʼae neʼe natou takitaki te hahaʼi ʼa te ʼAtua ki muli age, ke natou lau te Lao ʼi te ʼaho fuli pea mo hiki te Lao pea ke natou fakalogo ki “te u folafola fuli o te lao . . . pea ke [natou] fai o mulimuli” ki ai.—Lau ia Tetelonome 17:18-20.
12 Neʼe tokoni feafeaʼi te Folafola ʼa te ʼAtua ki te kau takitaki? Tou fakakaukauʼi age muʼa ia te faʼifaʼitaki ʼo te Hau ko Sosiasi. Hili te maʼu ʼo te Lao ʼa Moisese, neʼe lau te Lao ʼaia kia Sosiasi e tana sikalaipe. * (Vakaʼi te kiʼi nota.) Pea “i te logo leva a te hau ki te u folafola o te tohi o te lao, nee ina hae . . . ona kofu.” ʼAki te Folafola ʼa te ʼAtua, neʼe ʼekenaki ai ia Sosiasi ke ina maumauʼi te ʼu fakatata fuli ʼi te fenua pea ke ina teuteuʼi he Pasikate neʼe mole hona fakatatau. (2 Hau 22:11; 23:1-23) ʼUhi neʼe mulimuli ia Sosiasi pea mo ʼihi atu takitaki agatonu ki te Folafola ʼa te ʼAtua, koia ʼae neʼe natou lotolelei ai ke fetogi tanatou faʼahiga takitaki te hahaʼi ʼa te ʼAtua. Pea ko te ʼu fetogi ʼaia neʼe tokoni ki te hahaʼi ke natou fakalogo ki te ʼAtua.
13. Neʼe kehekehe feafeaʼi ia te kau takitaki ʼo te hahaʼi ʼa te ʼAtua mo te kau takitaki ʼo te tahi ʼu puleʼaga?
13 Neʼe takitaki te ʼu pule ʼo te tahi ʼu puleʼaga e te poto fakatagata, kaʼe ʼe ʼi ai ʼona tuʼakoi. Ko te ʼu pule Kanaane pea mo tanatou hahaʼi neʼe natou fai ni aga fakalialia. Ohage la ko te momoe ʼa he tahi mo hona kaiga totonu, te momoe ʼa he fafine mo he fafine peʼe ko he tagata mo he tagata, te momoe ʼa he tahi mo he manu, te momoli ʼo te ʼu fanau ʼi te afi ki te ʼu ʼatua loi pea mo te tauhi taula ʼatua. (Levitiko 18:6, 21-25) ʼO toe feia pe, ko te kau takitaki ʼo Papilone mo Esipito, neʼe mole natou maʼu he ʼu lao ʼo ʼuhiga mo te nofo maʼa ohage ko te ʼu lao ʼa te hahaʼi ʼa te ʼAtua. (Numelo 19:13) Kaʼe neʼe tokagaʼi e te hahaʼi ʼa te ʼAtua ia tonatou fakalotomalohiʼi e ʼonatou takitaki agatonu ke natou taupau ke maʼa ia tanatou tauhi, ke natou maʼa ʼi te faʼahi fakasino pea ke natou tekeʼi te fai ʼo te ʼu aga heʼe ʼaoga. ʼO ha lelei mai ai, neʼe ko Sehova tonatou takitaki.
14. He koʼe neʼe fakatonutonuʼi e Sehova ʼihi takitaki ʼo tana hahaʼi?
14 Neʼe mole ko te ʼu hau fuli ʼae neʼe mulimuli ki te ʼu fakatotonu ʼa te ʼAtua. Pea ko te ʼu hau ʼaia ʼae neʼe mole nonofo agatonu, neʼe natou fakafisi ki te takitaki ʼa te laumalie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua, mo ʼana ʼaselo pea mo tana Folafola. Pea ʼi te tahi ʼu aluʼaga, neʼe fakatonutonuʼi pe neʼe fetogi e Sehova te ʼu takitaki ʼaia. (1 Samuele 13:13, 14) Ki muli age, neʼe fakanofo e Sehova ia he takitaki ʼe haohaoa.
ʼE FAKANOFO E SEHOVA IA HE TAKITAKI HAOHAOA
15. (1) Neʼe fakaha feafeaʼi e te ʼu polofeta ia te haʼu ʼa te takitaki haohaoa? (2) Neʼe ko ai te takitaki haohaoa ʼaia?
15 Lolotoga ni taʼu ʼe lauʼi teau, neʼe fakapapau e Sehova ʼe ina fakanofo anai he takitaki haohaoa maʼa tana hahaʼi. Ohage la, neʼe ui fenei e Moisese ki te kau Iselaele: “E fakatuu anai e [Sehova], tou Atua, i lotomalie o ou, i ou tehina, he polofeta o tatau mo au: e kotou fakalogo anai kia ia!” (Tetelonome 18:15) Neʼe ui e te polofeta ko Esaia ʼe liliu anai ia Ia ʼaia ko “te takitaki pea mo te pule.” (Isaia 55:4, MN) Ko Taniela neʼe faitohi ʼo ʼuhiga mo te Mesia ʼae ʼe liliu anai ko “te Takitaki.” (Taniela 9:25) Pea neʼe hoko mai leva te temi ʼae neʼe fakaha lelei ai e Sesu ko ia ko te “Takitaki” ʼo te hahaʼi ʼa te ʼAtua. (Lau ia Mateo 23:10.) Neʼe lotolelei te ʼu tisipulo ʼa Sesu ke natou mulimuli ia te ia pea neʼe natou tui neʼe filifili ia ia e Sehova. (Soane 6:68, 69) Kotea ʼae neʼe tui papau ai te ʼu tisipulo ʼe fakaʼaogaʼi anai e Sehova ia Sesu Kilisito moʼo takitaki ia tana hahaʼi?
Neʼe fakanofo e Sehova ia Sesu ko he takitaki ʼe haohaoa
16. Kotea te ʼu fakamoʼoni ʼae ʼe ha ai neʼe fakamalohiʼi Sesu e te laumalie maʼoniʼoni?
16 Neʼe fakamalohiʼi Sesu e te laumalie maʼoniʼoni. ʼI te temi ʼae neʼe papitema ai ia Sesu, neʼe sio ia Soane Patita ki “te ava ʼo te lagi, pea neʼe hifo ifo kia [Sesu] te laumalie ʼo te ʼAtua, ohage ko he lupe.” “Pea neʼe uga atu aipe ia ia e te laumalie ʼo te ʼAtua ke alu ki te toafa.” (Maleko 1:10-12) Lolotoga tana minisitelio ʼi te kele, neʼe fakamalohiʼi e te laumalie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua ke ina akoʼi te hahaʼi pea ke ina fakahoko ni milakulo. (Gaue 10:38) Pea tahi, neʼe tokoni te laumalie maʼoniʼoni kia Sesu ke ina fakaha te ʼu kalitate ʼae ko te ʼofa, mo te fiafia pea mo he tui ʼe malohi. (Soane 15:9; Hepeleo 12:2) Ko te ʼu fakamoʼoni ʼaia ʼae ʼe ha ai neʼe maʼu e Sesu ia te laumalie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua, neʼe mole maʼu e he tahi age takitaki. Koia ʼe ha lelei mai, neʼe filifili e Sehova ia Sesu ke liliu ko he Takitaki.
Neʼe tokoni feafeaʼi te kau ʼaselo kia Sesu hili tona papitema? (Vakaʼi te palakalafe 17)
17. Neʼe tokoni feafeaʼi te kau ʼaselo kia Sesu?
17 Neʼe tokoni te kau ʼaselo kia Sesu. Hili tona papitema, “neʼe ʼomai te kau ʼaselo ʼo foaki age te ʼu meʼa ʼae neʼe ʼaoga kia te ia.” (Mateo 4:11) ʼI ni hola ʼi muʼa ʼo tana mate, “neʼe ha age kia te ia he ʼaselo mai te lagi ʼo ina fakalotomalohiʼi ia ia.” (Luka 22:43) Neʼe iloʼi e Sesu ʼe fekauʼi mai anai e Sehova ia he kau ʼaselo ke tokoni kia ia ʼi te temi fuli pe ʼae neʼe ʼaoga ai ki ai.—Mateo 26:53.
18, 19. Neʼe takitaki feafeaʼi e te Folafola ʼa te ʼAtua ia te maʼuli mo te faiakonaki ʼa Sesu?
18 Neʼe takitaki Sesu e te Folafola ʼa te ʼAtua. Talu mai te kamata ʼo tana minisitelio ʼo kaku ki tana mate ʼi te pou fakamamahi, neʼe tuku e Sesu ke takitaki ia ia e te Tohi-Tapu. Maʼia pe la ʼi te temi ʼae neʼe tau tugaki ai, neʼe talanoa ki te ʼu lea fakapolofeta ʼo ʼuhiga mo te Mesia. (Mateo 4:4; 27:46; Luka 23:46) Kaʼe, neʼe mole tatau te kau takitaki lotu ʼo te temi ʼaia mo Sesu. He neʼe natou meʼa noaʼi te Folafola ʼa te ʼAtua moka neʼe mole alu tahi mo ʼanatou akonaki. Neʼe fakaʼaogaʼi e Sesu ia te Folafola ʼa te ʼAtua ʼi tana ui fenei age kia natou: “ ʼE fakaʼapaʼapa mai te hahaʼi ʼaeni kia te au ʼaki ʼonatou laugutu kaʼe ʼe mamaʼo ʼaupito ʼonatou loto ia te au. ʼE mole he ʼuhiga ʼo tanatou haga atolasio mai kia te au, koteʼuhi ʼe natou akoʼi ki te hahaʼi te ʼu lekula fakatagata.” (Mateo 15:7-9) ʼE mole feala anai ʼi he temi ke filifili e Sehova he ʼu tagata ʼe mole mulimuli ki tana Folafola moʼo takitaki tana hahaʼi.
19 Neʼe toe fakaʼaogaʼi e Sesu ia te Folafola ʼa te ʼAtua ʼi te temi ʼae neʼe ina akoʼi ai te hahaʼi. ʼI te ʼu temi ʼae neʼe fai fehuʼi ai te kau takitaki lotu, neʼe mole falala ia ki tona poto peʼe ki te ʼu aluʼaga ʼae neʼe hoko ʼi tona maʼuli moʼo fai ʼaki ʼana tali. Kaʼe neʼe ina akoʼi te hahaʼi ʼaki te Tohi-Tapu. (Mateo 22:33-40) Neʼe toe feala pe foki kia Sesu ke ina fakamatala tona maʼuli ʼi te lagi peʼe ko te fakatupu ʼo te ʼatulaulau ke tokagaʼi ia ia e te hahaʼi. Kaʼe ʼuhi ko tona ʼofa ʼae ki te Folafola ʼa te ʼAtua, neʼe ina fia vaevae mo te hahaʼi pea “neʼe ina avahi ai ʼonatou ʼatamai ke natou mahino ki te ʼu Tohi Taputapu.”—Luka 24:32, 45.
20. (1) Neʼe fakamaʼuhigaʼi feafeaʼi e Sesu ia Sehova? (2) Kotea te kehekehe ʼo te aga ʼa Sesu mo ʼae ʼa Helote Akilipa 1?
20 Logo la neʼe punamaʼuli te hahaʼi ki te faʼahiga palalau ʼa Sesu, kaʼe neʼe ina fakamaʼuhigaʼi tuʼumaʼu tana tagata Faiako, ia Sehova. (Luka 4:22) Neʼe ʼi ai he tagata koloaʼia neʼe ina fia fakamaʼuhigaʼi ia Sesu ʼaki tana ui age, “ ʼAliki Agalelei.” Kaʼe neʼe agavaivai ia Sesu pea neʼe ina ui fenei age: “He koʼe ʼe ke ui ʼe au agalelei? Ko te tokotahi pe ʼe agalelei, ʼe ko te ʼAtua.” (Maleko 10:17, 18) Kaʼe, ko Helote Akilipa 1 ʼae neʼe liliu ko te pule ʼo Sutea, hili teitei taʼu ʼe valu, neʼe kehekehe ʼaupito tana aga mo ʼae ʼa Sesu. ʼI te tahi ʼaho, ʼi he fakatahi makehe, neʼe tui ai e Helote ʼona teu fakaʼaliki. Pea ʼi te temi ʼae neʼe sisio ai te hahaʼi kia ia pea mo logo ki ai, neʼe natou kalaga fenei: “ ʼE ko te leʼo ʼo he ʼatua, kaʼe mole ko te leʼo ʼo he tagata!” Neʼe manako ia Helote ki tona fakakololiaʼi. Kaʼe kotea ʼae neʼe hoko? “ ʼI te moʼi temi pe ʼaia, neʼe fakato e te ʼaselo ʼa Sehova kia ia he mahaki, koteʼuhi neʼe mole ina fakakololiaʼi te ʼAtua. Neʼe kai ia e ʼugaga pea neʼe mate leva.” (Gaue 12:21-23) ʼE ha lelei mai, neʼe mole filifili e Sehova ia Helote ke pule. Kaʼe, neʼe fakamoʼoni e Sesu neʼe filifili ia ia e te ʼAtua pea neʼe ina fakakololiaʼi tuʼumaʼu ia Sehova ʼi tona ʼuhiga Pule Maʼoluga ʼo Tana hahaʼi.
21. Kotea ka tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼae ka hoa mai?
21 Neʼe mole loto e Sehova ke liliu ia Sesu ko he Takitaki fakatemi. Hili tona fakatuʼuake, neʼe ui fenei e Sesu ki ʼana tisipulo: “Kua tuku mai kia te au te pule katoa ʼi te lagi pea mo te kele.” Pea neʼe ina toe ui fenei: “ ʼE au nofo anai mo koutou ʼi te ʼaho fuli pe ʼo kaku ki te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaeni.” (Mateo 28:18-20) ʼE feafeaʼi he takitaki e Sesu ia te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼi te kele kaʼe ʼe maʼuli fakapulipuli ʼi te lagi? Ko ai anai ʼae ka fakaʼaogaʼi e Sehova moʼo fakafofoga ia Sesu ʼi te kele? Pea ʼe iloʼi feafeaʼi anai e te kau Kilisitiano ia te kau fakafofoga ʼo te ʼAtua? ʼE tou vakaʼi anai ʼona tali ʼi te alatike ʼae ka hoa mai.