1-2. (1) Kotea ʼae ʼe ha ai ʼe ʼaoga ke fakafimalieʼi te hahaʼi fuli pea ʼe toe feala ke natou fakafimalieʼi ʼihi? (2) Kotea ʼae ʼe logoʼi e te ʼu kiʼi fanau ʼae neʼe gaohi koviʼi?

KO TE hahaʼi fuli ʼe ʼaoga ke fakafimalieʼi natou pea ʼe toe feala ke natou fakafimalieʼi ʼihi. Ohage la, ka gaoʼi he kiʼi fanau pea toka ʼo lavea tona tuli, ʼe lele tagi ki tana faʼe peʼe ko tana matuʼa. ʼE mole feala anai ke nā pulihi atu aipe tona lavea kae ʼe feala pe ke nā fakafimalieʼi ia ia. ʼE nā fehuʼi ki ai pe neʼe toka feafeaʼi mo nā holoholoʼi ʼona loʼimata mo fakanaʼanaʼa ia ia pea mo ʼalaʼala tona ʼulu. Pea ʼe lagi feala pe ke nā faitoʼo tona lavea. Mole fualoa ki ai, neʼe tuku tana tagi pea toe kamata atu aipe tana tagi. ʼAki te temi kua lelei leva he ʼe kua mole tona lavea.

² ʼI ʼihi temi, ʼe gaohi koviʼi te ʼu kiʼi fanau. Ohage la, ʼe fakaʼalikiʼi ʼihi kiʼi fanau. Pea ko ʼihi, neʼe fakaʼalikiʼi tuʼa tahi pe pea ko ʼihi leva neʼe fakaʼalikiʼi lolotoga he ʼu taʼu. ʼI te ʼu aluʼaga ʼaia, ʼe natou tau mo he lotomamahi ʼe faigataʼa ʼaupito ai tona galoʼi. Pea ko ʼihi aluʼaga leva, ko ia ʼae neʼe ina fakaʼalikiʼi te kiʼi fanau neʼe puke pea fakatuʼā e te lao. Kae ko ʼihi aluʼaga leva, ko ia ʼae neʼe ina fai te aga kovi ʼaia, neʼe hao ia mai te lao. Kae logo la, neʼe fakatuʼā fakaviliviliʼi e te lao ia ia ʼae neʼe ina fai te aga kovi ʼaia, ko te kafo mamahi ʼae neʼe ina fai ki te kiʼi fanau ʼe mole ina galoʼi anai ʼi he temi, ʼo kaku ai ki tona lahi.

3. ʼO mulimuli kia 2 Kolonito 1:3, 4, kotea ʼae ʼe loto ki ai Sehova? Pea ko te ʼu fehuʼi fea ʼae ka tou tali anai ki ai?

³ Ka fakaʼalikiʼi he kiʼi fanau ’i tana kei veliveli, pea ’e hoko atu pe tona lotomamahi ’o ʼuhiga mo te aluʼaga neʼe hoko kia ia, ʼo aʼu aipe ki tana kua fotufotuʼa. Kotea anai te tokoni ʼe ʼaoga kia ia? (Lau ia 2 Kolonito 1:3, 4.) ʼE loto e Sehova ke tou ʼoʼofa pea mo fakafimalieʼi te kiʼi ovi ʼaia. Tou fai te ʼu fehuʼi ʼaeni ʼe tolu: (1) He  koʼe ʼe ʼaoga he fakalotofimalie kia natou ʼae neʼe fakaʼalikiʼi ʼi tanatou kei liliki? (2) Ko ai ʼae ʼe feala ke ina fakafimalieʼi natou? (3) ʼE feafeaʼi hatatou fakafimalieʼi ia natou?

4-5. (1) He koʼe ʼe maʼuhiga ke tou mahino, ʼe kehekehe te ʼu kiʼi fanau mo te hahaʼi lalahi? (2) He koʼe ka fakaʼalikiʼi he kiʼi fanau ʼe faigataʼa hana falala ki ʼihi?

⁴ Tokolahi te hahaʼi neʼe fakaʼalikiʼi ʼi tanatou kei liliki, pea ʼe kei ʼaoga pe he fakalotofimalie, logo la kua hili ki ai he ʼu taʼu. Kotea tona tupuʼaga? ʼE tonu ke tou iloʼi ʼe kehekehe te ʼu kiʼi fanau pea mo te hahaʼi lalahi. Ka gaohi koviʼi he kiʼi fanau, ʼe mole tatau te meʼa ʼae ʼe ina logoʼi mo ʼae ʼe logoʼi e he tahi kua lahi. Tou vakaʼi te ʼu faʼifaʼitaki.

⁵ ʼE ʼaoga ki te ʼu kiʼi fanau ke natou fakaovi kia natou ʼae ʼe tokakaga kia natou pea kua tuku ki ai tanatou falala. Ka fakaovi te hahaʼi ki ʼanatou kiʼi fanau pea ʼe falala te ʼu kiʼi fanau kia natou. ʼE logoʼi ai e te ʼu kiʼi fanau tonatou puipui e te ʼu hahaʼi ʼaia, pea ʼe natou falala kia natou he ʼe ʼoʼofa kia natou. (Pes. 22:10) Kae meʼa fakaʼofaʼofa, tokolahi te ʼu kiʼi fanau ʼaia, neʼe fakaʼalikiʼi pe ʼi te loto fale, kae ʼi te agamahani ko te ʼu hahaʼi pe ʼo te famili totonu peʼe ko he ʼu kaumeʼa ʼo te famili. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te mole kei falala ʼa te ʼu kiʼi fanau ki te ʼu hahaʼi ʼaia pea kua faigataʼa tanatou falala kia natou ʼo feala ai ke natou taupau te mamahi ʼo loaloaga ʼaupito.

6. He koʼe ka fakaʼalikiʼi he kiʼi fanau ʼe ko he agakovi pea ʼe toe kovi foki mo ʼona nunuʼa?

⁶ ʼE pelepelegesi pea mo vaivai te ʼu kiʼi fanau, koia ko te fakaʼalikiʼi ʼo te kiʼi fanau ʼe ko he agakovi ia pea ko ʼona nunuʼa ʼe toe kovi ʼaupito. Ka fakakinauʼi e he tahi he kiʼi fanau ke ina fai he ʼu aga heʼe ʼaoga kae ʼe kei veliveli, ʼe fakatupu kovi ki te kiʼi fanau. Ka fakaʼalikiʼi he kiʼi fanau, pea ʼe fetogi ai tana faʼahiga manatu ʼae ki te ʼu felaveʼi fakasino, mo fetogi ai mo tana faʼahiga sio ʼae kia ia totonu, ʼo feia mo natou ʼae ʼe fia fakaovi age kia ia.

7. (1) He koʼe ʼe faigafua ki he tahi ke ina fakahalaʼi pea mo fakaʼalikiʼi he kiʼi fanau? Pea kotea ʼae ʼe ina fai? (2) Kotea te ʼu nunuʼa kovi ʼo te ʼu taʼi loi ʼaia?

⁷ Ko te ʼu kiʼi fanau ʼe kei lolotoga tuputupu ʼonatou fealagia fakakaukau pea ʼe heʼeki feala ke natou puipui ia natou mai te ʼu tuʼutamaki. (1 Ko. 13:11) Ko te tupuʼaga la ʼaia, ʼe faigafua kia natou ʼae ʼe natou fia fakaʼalikiʼi he ʼu kiʼi fanau ke natou fakahalaʼi. Ohage la, ʼe natou lohiʼi te ʼu kiʼi fanau ʼo natou ui age ko tanatou pe hala, ʼe mole tonu ke natou fakamatala ki he tahi, he ʼe kapau ʼe natou fakaha ʼe mole tui anai he tahi kia natou. Peʼe kapau ʼe fai e he tahi he ʼu felaveʼi fakasino mo he kiʼi fanau ʼe lelei pe ia pea ʼe mole kovi ia, ko te faʼahiga fakaha ʼaia ʼo te ʼofa moʼoni. Pea ka iloʼi lelei leva e te kiʼi fanau ki te ʼu taʼi loi ʼaia, ʼe feala ke fetogi ai tana faʼahiga manatu pea ʼe ʼaoga anai kia ia he temi loaloaga ke mahino lelei ki te ʼu loi fuli ʼaia. Ko te kiʼi fanau ʼae neʼe fakaʼalikiʼi ʼe lahilahi ake anai mo he pāki kovi ʼo ʼuhiga mo ia totonu. ʼE manatu ai te kiʼi fanau ʼe mole tuha ke ʼofa he tahi kia ia pea mo fakafimalieʼi ia ia.

8. He koʼe ʼe tou tui papau ʼe feala ke fakafimalieʼi e Sehova ia natou ʼae ʼe lotomamahi?

⁸ ʼE mole tou punamaʼuli ki te ʼu nunuʼa kovi ʼaupito ʼae ʼe tau mo te kiʼi fanau ʼae neʼe fakaʼalikiʼi pea ʼe fualoa tanatou tau mo te ʼu mamahi ʼaia. Tokolahi te ʼu kiʼi fanau ʼe fakaʼalikiʼi ʼi te malamanei, ʼe ko he fakamoʼoni ia ʼe tou maʼuʼuli ʼi te ʼu ʼaho fakamuli. ʼE mole kei maʼu te “ ʼofa” pea ʼe “ ʼaʼasili kovi age anai te hahaʼi agakovi pea mo kaka.” (2 Tim. 3:1-5, 13) ʼE kovi ʼaupito te ʼu fakatuʼutuʼu ʼa Satana pea ʼe fakaʼofaʼofa he ʼe tou sio ʼe fai pe e te hahaʼi te meʼa ʼae ʼe loto ki ai te Tevolo. Kae ʼe malohi age pe ia Sehova ia Satana pea mo natou ʼae ʼe fakalogo kia Satana. ʼE iloʼi e Sehova te ʼu hele ʼa Satana. ʼE feala ke tou tui ʼe iloʼi e Sehova ʼotatou mamahi pea mo te ʼu faʼahi ʼae ʼe tou logoʼi pea ʼe feala ke ina fakafimalieʼi tatou. ʼE tou fiafia ʼi te tauhi ki “te ʼAtua ʼae ʼe ina fakafimalieʼi te hahaʼi ʼi te ʼu faʼahiga aluʼaga kehekehe, mo ina fakafimalieʼi tatou ʼi ʼotatou ʼahiʼahi  fuli ke feala ai ke tou fakafimalieʼi ʼihi ʼi ʼonatou ʼahiʼahi kehekehe ʼaki te fakafimalie ʼae ʼe tou maʼu mai te ʼAtua.” (2 Ko. 1:3, 4) Ko ai ka fakaʼaogaʼi e Sehova moʼo fakafimalieʼi natou ʼae ʼe lotomamahi?

9. ʼO mulimuli ki te ʼu palalau ʼa te Hau ko Tavite ia Pesalemo 27:10, kotea ʼae ʼe fai e Sehova maʼa natou ʼae neʼe mole puipui e ʼanatou matuʼā?

⁹ Ko te ʼu kiʼi fanau ʼae neʼe mole puipui e ʼanatou matuʼā peʼe neʼe fakaʼalikiʼi e he tahi neʼe natou iloʼi lelei, ʼe ʼaoga ke fakafimalieʼi natou. Neʼe iloʼi e te tagata faipesalemo ko Tavite ʼe feala ke tou falala kia Sehova he ʼe feala ke ina fakafimalieʼi tatou ʼo talu ai. (Lau ia Pesalemo 27:10.) Neʼe falala Tavite kia Sehova ʼe feala ke liliu ko he tamai maʼa natou ʼae ʼe gaohi koviʼi e ʼonatou famili. ʼO feafeaʼi? ʼE fakaʼaogaʼi e Sehova ʼana kaugana agatonu ʼae ʼi te kele. Ko te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼi te kokelekasio ʼe hage pe ko hotatou ʼu famili. Ohage la, neʼe ui e Sesu ko natou ʼae tauhi fakatahi mo ia kia Sehova, ko ʼona tehina mo tuagaʼane pea mo faʼe.—Mat. 12:48-50.

10. Kotea ʼae neʼe ui e te apositolo ko Paulo ʼo ʼuhiga mo tana gaue tagata ʼafeā?

¹⁰ Tou vakaʼi pe ʼe liliu feafeaʼi te kokelekasio ko hotatou famili. Ko te apositolo ko Paulo neʼe ko he tagata ʼafeā agatonu pea neʼe gaue kinakina. Neʼe ina tuku mai he faʼifaʼitakiʼaga lelei ke tou mulimuli ki ai. Pea tahi, neʼe takitaki e Sehova ia Paulo ke ina fakalotomalohiʼi te kau Kilisitiano ke natou faʼifaʼitakiʼi ia ia ʼo hage pe ko tana faʼifaʼitakiʼi ia Kilisito. (1 Ko. 11:1) Tou vakaʼi pe ʼe feafeaʼi te fakamatala e Paulo tana gaue tagata ʼafeā: “Neʼe matou tokakaga lelei kia koutou, ohage ko te tokaga ʼofa ʼa he faʼe ki ʼana fanau ʼae ʼe ina fafaga.” (1 Tes. 2:7) Ia ʼaho nei, ʼe kei hoko atu pe e te kau tagata ʼafeā tanatou faipalalau ʼi te agamalū pea mo te lotoʼofa moka natou fakafimalieʼi he tahi ʼe lotomamahi ʼo natou fakaʼaogaʼi te Tohi-Tapu.

11. Kotea ʼae ʼe ha mai ai ʼe mole ko te kau tagata ʼafeā pe ʼae ʼe feala ke natou fakafimalieʼi he tahi?

¹¹ Ko te kau tagata ʼafeā pe koa ʼae ʼe tonu ke natou fakafimalieʼi natou ʼae ʼe lotomamahi? Kailoa ia. Ko te maʼua ʼo tatou fuli ke tou “haga fefakafimalieʼaki.” (1 Tes. 4:18) Ko te ʼu tehina ʼae kua fotufotuʼa ʼe feala ke natou fakalotomalohiʼi pea  mo fakafimalieʼi ʼo natou kiʼi tehina. Ko te tupuʼaga la ʼaia, ʼe fakatatau ai ia Sehova ki he faʼe ʼe ina fakafimalieʼi hana kiʼi tama. (Esa. 66:13) ʼE tou maʼu ʼi te Tohi-Tapu he ʼu faʼifaʼitaki ʼo he ʼu fafine neʼe natou fakafimalieʼi he ʼu hahaʼi neʼe natou tau mo he lotomamahi. (Sopo 42:11) ʼE fiafia ia Sehova ʼi tana sio ki te ʼu tuagaʼane ʼe natou fakafimalieʼi natou ʼae ʼe mamahi ʼi te temi nei. ʼI ʼihi aluʼaga, ʼe feala ke kole e he tagata ʼafeā ki he tuagaʼane kua fotufotuʼa ke tokoni ki hona kiʼi tehina ʼe lotomamahi. *

12. Kotea ʼae ʼe mole tonu ke tou fai?

¹² Kapau ʼe tou fia tokoni ki hotatou tuagaʼane peʼe ki hotatou tehina, ʼe mole tonu ke tou fia iloʼi meʼa fuli pea mo fai he ʼu fehuʼi ki he aluʼaga ʼe mole fia palalau ki ai. (1 Tes. 4:11) Kotea ʼae ʼe feala anai ke tou fai kia natou ʼae ʼe ʼaoga ki ai he tokoni pea mo natou lotolelei ke tou tokoni kia natou? Tou vakaʼi te ʼu faʼahi ʼe nima ʼe akoʼi mai ʼi te Tohi-Tapu moʼo fakafimalieʼi he tahi.

13. ʼO mulimuli kia 1 Hau 19:5-8, kotea ʼae neʼe fai e te ʼaselo ʼa Sehova maʼa Elia? Pea ʼe feafeaʼi hatatou faʼifaʼitakiʼi te ʼaselo ʼaia?

¹³ Kotou foaki he ʼu meʼa ʼofa kia natou ʼae ʼe lotomamahi. Ohage la, neʼe hola te polofeta ko Elia ke hao mai ia natou ʼae neʼe natou fia matehi ia ia. ʼI te lahi fau ʼo tona lotomamahi, neʼe fia mate ai. Koia ʼae neʼe fekauʼi ifo ai e Sehova he ʼaselo malohi moʼo fakalotomalohiʼi ia ia. Neʼe foaki leva e te ʼaselo he meʼa kai kia Elia pea mo fakalotomalohi’i ia ia ke ina kai. (Lau ia 1 Hau 19:5-8.) ʼE tokoni mai te hisitolia ʼaeni ke tou mahino ka tou foaki he ’u meʼa ʼofa ʼe feala pe ke tou fakalotofimalieʼi ia ia ʼae ʼe mamahi, tatau aipe pe ’e lahi te meʼa ʼofa pe’e veliveli. ʼE feala hatatou teuteuʼi he kiʼi meʼa kai, peʼe tou foaki he kiʼi meʼa ʼofa peʼe tou fai he kiʼi tohi fakalotomalohi. Kapau ʼe faigataʼa hatatou faipalalau ʼo ʼuhiga mo ʼonatou mamahi, ʼe feala pe ke tou foaki te ʼu faʼahiga meʼa ʼofa ʼaia.

14. Kotea ʼae ʼe tou ako mai te hisitolia ʼo Elia?

¹⁴ Kotou tokoni kia natou ke ʼaua naʼa natou matataku pea mo tuʼania. ʼE feala hatatou taʼofi he tahi ako mai te hisitolia ʼo Elia. Ohage la, neʼe fai e Sehova he milakulo pea neʼe ina foaki kia Elia te meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia ia ke feala ai hana haʼele ki te Moʼuga ʼo Olepe. Pea ko te koga meʼa ʼaia, neʼe fai ai e Sehova tana fuakava mo tana hahaʼi ki muʼa atu. Neʼe lagi logoʼi ai e Elia hona fimalie moʼoni ʼi te koga meʼa ʼaena pea neʼe manatu ai kua mamaʼo mai ia natou ʼae neʼe natou fia matehi ia ia. Kotea te ako ʼe feala ke tou taʼofi mai ai? Kapau ʼe tou fia fakafimalieʼi natou ʼae neʼe fakaʼalikiʼi, ʼe tonu muʼa ke tou faigaʼi ke ʼaua naʼa natou tuʼania peʼe natou matataku. Ohage la, ʼe tonu ke manatuʼi e te kau tagata ʼafeā ʼe lagi leleiʼia age e he kiʼi tuagaʼane hanatou faipalalau ʼi tona ʼapi ʼi hanatou faipalalau ʼi te Fale Fono. Kae ko ʼihi ia, ʼe natou leleiʼia age ke natou faipalalau ʼi te Fale Fono.

15-16. ʼE tou fakaha feafeaʼi ki he tahi neʼe tou fagono lelei ki ai?

¹⁵ Kotou fagono lelei. ʼE tou maʼu te tokoni ʼaia ʼi te Tohi-Tapu: “ ʼE tonu ki te tagata fuli ke lotolelei ʼo fagono, ke tuai ʼi te palalau.” (Sakp. 1:19) ʼE tou fagono lelei koa moka palalau mai he tahi? ʼE lagi tou manatu ko te fagono lelei ko hakita pe sioʼi he tahi moka palalau, kae ʼe mole koia ʼaia. Ohage la, ʼi te temi ʼae neʼe fakaha ai e Elia kia Sehova tana kua lotovaivai, neʼe fagono lelei ia Sehova ki ai. Neʼe mahino ai Sehova neʼe mataku ia Elia, pea neʼe ina logoʼi tana nofo tokotahi. Pea neʼe manatu ia Elia ko te ʼu gaue fuli ʼae neʼe ina fakahoko ʼe mole hona ʼuhiga. Koia neʼe tokoni ai leva e Sehova ki ai ke ina lava tauʼi ʼona tuʼania, ʼo ina fakaha ai neʼe fagono lelei kia ia.—1 Hau 19:9-11, 15-18.

¹⁶ Ka tou fagono lelei ki he tehina peʼe ko he tuagaʼane, ʼe feafeaʼi hatatou fakaha te aga fakakaumeʼa, mo te lotomahino pea mo te manavaʼofa kia ia? ʼI ʼihi temi, ʼe feala ke tou fakaha te ʼu meʼa ʼae ʼe tou logoʼi ʼo tou fai ʼaki he ʼu palalau ʼe  fakaʼeteʼete pea mo malū. Ohage la, ʼe feala pe ke tou ui fenei: “Neʼe au lotomamahi ki siʼi meʼa ʼae neʼe hoko kia koe. ʼE mole tonu ke gaohi koviʼi feiaʼi siʼi ʼu kiʼi fanau.” ʼE lagi feala ke tou fai he ʼu fehuʼi ʼe tahi peʼe lua, ke tou iloʼi ai pe ʼe kua tou mahino lelei ki totatou kaumeʼa. Ohage la, ʼe feala pe ke tou ui fenei: “Fakalelei siʼou loto ʼe feala la ke ke toe fakamahino mai te faʼahi ʼae ʼe ke fia palalau mai ki ai?” peʼe ke tou ui fenei: “Neʼe ke ui mai neʼe feia . . . Neʼe moʼoni koa taku mahino? ʼE ko ia koa la ʼaia?” Ka tou fai te ʼu faʼahiga fehuʼi ʼaia, ʼe tou fakaha ai neʼe tou fagono lelei pea ʼe tou faiga fakamalotoloto ke tou mahino kia ia.—1 Ko. 13:4, 7.

17. He koʼe ʼe tonu ke tou faʼa kataki pea mo “tuai ʼi te palalau”?

¹⁷ ʼE tonu ke tou “tuai ʼi te palalau.” Ka palalau he tahi, ʼe mole tonu ke tou tuʼusi tana palalau, ʼo tou foaki age leva he tokoni peʼe tou fakatonutonuʼi tana faʼahiga manatu. Kotou fagono ʼaki he faʼa kataki. Ohage la ko Elia, neʼe kua lotovaivai ʼaupito. Pea ʼi te temi leva ʼae neʼe ina fakaha ai kia Sehova te ʼu meʼa ʼae ʼi tona loto, neʼe palalau ʼo hage ko he tahi ʼe lotomamahi moʼoni. Ki muli age, neʼe fakamalohiʼi e Sehova te tui ʼa Elia, kae neʼe ina toe fakaha pe te ʼu meʼa ʼae ʼi tona loto, ʼo ina fai liuliuga pe ʼana palalau fakalotovaivai. (1 Hau 19:9, 10, 13, 14) Kotea te ako kia tatou? ʼI ʼihi temi, ʼe ʼaoga kia natou ʼae ʼe lotomamahi ke natou fakaha liuliuga te ʼu meʼa ʼae ʼi ʼonatou loto. Pea ʼe tonu ke tou faʼifaʼitakiʼi ia Sehova, ʼo tou fagono ʼaki he faʼa kataki. ʼE mole tou faiga anai ke tou fakatokatoka ʼonatou fihifihia kae ʼe tonu pe ke tou lotomahino pea mo lotomanavaʼofa kia natou.—1 Pet. 3:8.

18. ʼE feafeaʼi hatatou fakalotofimalieʼi natou ʼae ʼe lotomamahi?

¹⁸ Tou faikole fakamalotoloto mo ia ʼae ʼe mamahi. Ka lotovaivai he tahi ʼe feala pe ke faigataʼa kia ia hana faikole. ʼE feala pe ke manatu ʼe mole tuha mo ia ke fakaovi kia Sehova ʼi te faikole. Kapau ʼe tou fia fakalotofimalieʼi ia ia ʼae ʼe lotomamahi, ʼe feala ke tou faikole pea mo ia ʼo tou toʼo tona higoa ʼi te faikole. Pea ʼe feala pe ke tou fakaha kia Sehova ʼatatou manatu pea mo te manatu ʼa te kokelekasio ʼo ʼuhiga mo ia. ʼE tou kole  anai kia Sehova ke ina fakalotofimalieʼi pea mo fakalotomalohiʼi tana kiʼi ovi ʼaia. Kapau ʼe tou faikole feia pea mo ia ʼae ʼe lotomamahi, ʼe feala anai ke ina maʼu he fakalotofimalie moʼoni.—Sakp. 5:16.

19. He koʼe ʼe tonu ke tou fakakaukauʼi lelei ʼi muʼa ʼo hatatou palalau ki he tahi?

¹⁹ Kotou fakaʼaogaʼi he ʼu palalau ʼe fakalotofimalie. Kotou fakakaukauʼi lelei ʼi muʼa ʼo takotou palalau. Kapau ʼe tou fai he ʼu palalau kae ʼe mole tou fakakaukauʼi ʼe feala ke lavea ai te loto ʼo he tahi. Kae kapau ʼe tou fakaʼaogaʼi he ʼu palalau fakapotopoto ʼe feala pe ke fakamalolo ai he tahi. (Taag. 12:18) Kotou kole kia Sehova ke tokoni atu ʼo ina foaki atu he ʼu palalau ʼe lelei, ʼe fakalotofimalie pea mo fakalotomalohi. Kotou manatuʼi ʼe malohi ʼaupito te folafola ʼa Sehova ʼae ʼe tou maʼu ʼi te Tohi-Tapu.—Hep. 4:12.

20. Kotea te manatu ʼa natou ʼae neʼe fakaʼalikiʼi? Pea kotea ʼae ʼe tonu ke tou fakamanatuʼi age kia natou?

²⁰ ʼE feala ke manatu ia ia ʼae neʼe fakaʼalikiʼi kua ʼuli pea ʼe mole tuha ke maʼuli pea ʼe mole kei ʼi ai he tahi ʼe ʼofa kia ia. Kae ko te loi ʼaia. Koia la ʼae ʼe tonu ai ke tou fakaʼaogaʼi ai te Tohi-Tapu moʼo fakamanatuʼi kia natou ʼe natou maʼuhiga kia mata ʼo Sehova. (Vakaʼi te fakamatala ʼae ʼi te ʼa takai “ Ko He Fakalotofimalie Mai Te Tohi-Tapu.”) Kotou manatuʼi pe neʼe feafeaʼi te fakalotomalohiʼi ʼo te polofeta ko Taniela e te ʼaselo ʼi te temi ʼae neʼe lotomamahi ai pea mo lotovaivai. Neʼe loto e Sehova ke mahino ia Taniela neʼe maʼuhiga ʼaupito ia ia kia Sehova. (Tan. 10:2, 11, 19) ʼE toe feia ki ʼotatou tehina mo tuagaʼane, ʼe natou maʼuhiga fuli kia Sehova.

21. Kotea anai ka hoko kia natou ʼae ʼe mole fakahemala?

²¹ Ka tou fakalotofimalieʼi he tahi, tou fakamanatuʼi ki ai, ʼe ʼofa Sehova kia ia. ʼAua naʼa galo kia tatou ko Sehova ʼe ko he ʼAtua ʼe faitotonu. ʼE iloʼi e Sehova ia natou fuli ʼae neʼe fakaʼalikiʼi, tatau aipe pe neʼe mole iloʼi e he tahi. ʼE sio ia Sehova kia meʼa fuli, pea ʼe ina tautea anai ia natou ʼae ʼe mole fakahemala. (Num. 14:18) Kae ʼo fakatalitali ki te ʼaho ʼaia, ʼe tonu ke tou faiga malohi ʼo tou ʼoʼofa kia natou ʼae neʼe fakaʼalikiʼi. Pea tahi, ʼe fakalotofimalie tatatou iloʼi ʼae ʼe pulihi anai e Sehova te ʼu mamahi fuli ʼae ʼe tou tau mo ia ʼuhi ko Satana mo tana malama. Kua vave pe te temi ʼae ʼe mole tou toe manatuʼi ai te ʼu aga kovi fuli.—Esa. 65:17.