1. Kotea ’e tou logo’i moka fakamavae he tahi ’i te kokelekasio ne’e tou ʼofa ai?

NE’E kua fakamavae koa he tahi ’i tou famili ’i te kokelekasio? ʼE ko he aluʼaga fakalotomamahi ia. ʼE ui fenei e te tuagaʼane ko Hilda: “Ne’e mate toku ʼohoana kae kua taʼu 41 tamā ʼohoana. Ne’e au manatu ko he aluʼaga fakatupu lotomamahi taku tau mo te fa’ahi ʼaia. * Kae ’i te mavae leva ’o taku kiʼi tama mo tona ʼohoana mo ʼanā fanau ’i te mo’oni, ne’e toe ʼasili age toku lotomamahi.”

2-3. Ia Pesalemo 78:40, 41, kotea ’e logo’i e Sehova moka fakamavae hana kaugana?

² Fakakaukau’i age muʼa te lotomamahi ’o Sehova ’i te lituʼa age ʼo ’ona foha fakalaumalie. (Suta 6) Kae feafeaʼi age la ia ki te agatuʼu tuʼumaʼu ’a te kau Iselaele kia te ia. ʼE mahino ia neʼe lotomamahi. (Lau ia Pesalemo 78:40, 41, NWT.) * Koia ʼe ha mai ai ʼe lotomamahi Sehova moka fakamavae hana kaugana. ’E ina iloʼi totatou lotomamahi. Pea ʼe ina fakalotomalohiʼi mo tokoni anai kia koutou.

³ ʼI te alatike ʼaeni, ’e tou vakaʼi anai pe kotea ’e tonu ke tou fai ke tou maʼu te tokoni ’a Sehova moka ʼe tou lotomamahi. ’E tou toe vakaʼi anai pe feafea’i hatatou tokoni ki ’ihi ’i te kokelekasio ’e natou tau mo te alu’aga ʼaia. Kae tou vakaʼi muʼa te manatu ʼae ’e tonu ke tou tekeʼi.

4. Kotea ʼae ’e logoʼi e te ’u matuʼā moka mavae hanatou fanau mai ia Sehova?

⁴ Ka mavae he fanau mai ia Sehova, ’e lagi manatu te ’u matuʼā ne’e mole feʼauga tanā tokoni ki ai ke nofo ’i te mo’oni.  Ne’e ui fenei e te tehina ko Luke ʼi te fakamavae ’o tona foha: “Ne’e au tukugakovi’i pe ia au. ’I ʼihi temi, ne’e au tagi mamahi ’o mole au mamoe ai.” Ne’e toe hoko te aluʼaga ʼaia ki te tuaga’ane ko Elizabeth. Neʼe ina ui fenei: “’I toku ʼuhiga faʼe, ne’e au tukugakovi’i ia au. Neʼe au manatu ne’e mole lelei taku ako’i te mo’oni ki taku ki’i tama.”

5. Ko te hala ʼa ʼai moka mavae he tahi mai ia Sehova?

⁵ Tou manatuʼi tu’umaʼu ne’e tuku mai e Sehova te loto faʼitaliha. Ko tona fakaʼuhiga ke tou filifili pe ’e tou fakalogo pe’e kailoa. ʼE ʼi ai ʼihi tupulaga ʼe mole tuku e ʼanatou matu’ā ni faʼifaʼitaki lelei ’i te mo’oni. Kae ’e natou hoko atu pe tanatou tauhi agatonu kia Sehova. Ko ʼihi tupulaga, neʼe tokaga mo akoʼi lelei e ʼanatou matu’ā ʼaki te Tohi-Tapu. Pea ne’e natou mavae leva ’i te mo’oni ’i tanatou lalahi ake. Koia ʼe ʼa tatou takitokotahi pe te filifili pe ’e tou tauhi kia Sehova pe’e kailoa. (Sos. 24:15) ʼU matu’ā ’ae kua fakamavae hakotou fanau, ʼaua naʼa kotou manatu ’e ko takotou hala.

6. Kotea ’e logoʼi e he fanau moka mavae he tahi ’i ʼana matu’ā ’i te mo’oni?

⁶ ’I ihi temi, ’e feala ki he tahi ’i te ’u matu’ā ke mavae ’i te mo’oni pe’e ’i te loto fale. (Pes. 27:10) ʼE mamahi te fanau moka hoko he aluʼaga feia he kia natou ko ’anatou matu’ā ko ni faʼifaʼitaki’aga lelei. Ne’e ui fenei e Esther, ʼae ne’e kua fakamavae tana tamai: “Ne’e au tagi tu’umaʼu he neʼe au iloʼi neʼe mavae ’i te mo’oni. Kae ne’e ina toe filifili ʼe mole fia tauhi kia Sehova. ʼE au ʼofa ’i taku tamai, ’i tona fakamavae, ne’e au tuʼania pea mo lotomamahi tu’umaʼu ’o ʼuhiga mo ia.”

7. Kotea ʼe logoʼi e Sehova ʼo ʼuhiga mo he tupulaga ne’e fakamavae he tahi ’i ʼana matu’ā?

⁷ Kau tupulaga, ’e matou lotomamahi mo’oni moka fakamavae he tahi ’i ʼakotou matuʼā. Kotou manatuʼi ’e logo’i e Sehova te mamahi ʼae ’e tau mo koutou. ʼE ofa ia koutou pea ʼe fiafia ki takotou nofo agatonu, ʼo feia pe mo ʼokotou tehina mo tuagaʼane. ʼAua na’a galo kia koutou ko takotou pe ’u matuʼā ʼae ne’e natou to’o te tonu ma’a natou. Ne’e foaki e Sehova ki te tagata takitokotahi te loto faʼitaliha. Pea ʼe “tahi fakahoko pe anai e te tagata tona maʼua” mo kapau kua ina foaki tona maʼuli pea mo papitema.—Kal. 6:5, nota.

8. Kotea ’e feala ke kotou fai ʼo fakatalitali ki te ʼaho ʼae ʼe toe liliu mai ai? (Vakaʼi te ʼa takai “ Toe Liliu Mai Kia Sehova.”)

⁸ Ka mavae he tahi mai ia Sehova ne’e kotou ʼofa ai, ’e kotou nofo mo ʼamanaki ’e toe liliu mai anai ’i he ʼaho. Kotea ’e feala ke kotou fai ʼi takotou fakatalitali ki te ʼaho ʼaia? ’E feala takotou haga fakamalohi’i takotou tui. Kapau ’e kotou fai te fa’ahi ʼaia, ’e kotou tuku anai he fa’ifa’itaki lelei kia natou ’o tokotou famili pea mo ia ʼae ne’e mavae ’i te mo’oni. ʼE kotou maʼu anai he malohi feʼauga mo’o tau’i te aluʼaga fakalotomamahi ʼaia. Tou vakaʼi ʼihi puleʼaki ’e feala ke tokoni atu.

9. Kotea ’e tonu ke kotou fai mo’o fakamalohi’i takotou tui? (Vakaʼi te ʼa takai “ He ’u Vaega Fakalotofimalie.”)

⁹ Kotou taupau ni agamahani lelei ’i te fa’ahi fakalaumalie. ʼE maʼuhiga ke kotou haga fakamalohi’i takotou tui pea mo ʼae ’o tokotou famili. ʼO feafea’i? Kotou lau tuʼumaʼu te Tohi-Tapu, mo metitasio ki ai pea mo kau tu’umaʼu  ki te ’u fono. ʼE foaki atu anai e Sehova te malohi ke kotou haga fai te faʼahi ʼaia ʼo feia pe mo te ʼu meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia koutou. Ne’e fakamavae ’i te mo’oni te tamai ʼa Joanna mo tona kiʼi tehina. ’E ina ui fenei: “Ka au lau te ’u vaega ʼae ’e talanoa ai kia Apikaela, mo Esitele, mo Sopo, mo Sosefo pea mo Sesu, ʼe au logo’i ai he toe fimalie. Ne’e malave kia au ʼanatou fa’ifa’itaki pea neʼe tokoni mai ke au maʼu ni manatu ’e lelei. Ne’e toe tokoni mai te ’u hiva ʼa te kautahi ke au lotomalohi.”

10. Ia Pesalemo 32:6-8, ’e feafea’i hakotou tauʼi te lotomamahi?

¹⁰ Kotou fakaha kia Sehova te ’u meʼa fuli ’e kotou logo’i ’i tokotou loto. ʼAua na’a kotou fiu ’i te faikole kia Sehova moka kotou felaveʼi mo ni ʼahiʼahi faigata’a. Kotou kole kia Sehova ke tokoni atu ke kotou maʼu tana fa’ahiga manatu. Pea ʼe ‘ina foaki atu anai te fakasiosio poto mo akoʼi atu te ala ʼae ’e tonu ke kotou haʼele ai.’ (Lau ia Pesalemo 32:6-8.) ʼE mo’oni, ’e mole faigafua te fakaha kia Sehova te ’u meʼa ’ae ’e tou mamahi ai, kae ’e lotomahino ia kia tatou. ʼE ina loto ke tou fakaha age te ʼu meʼa fuli ʼi ʼotatou loto he ’e ʼofa mamahi ia tatou.—Eke. 34:6; Pes. 62:8, 9.

11. Ia Hepeleo 12:11, he koʼe ’e tonu ke tou falala ki te fakatonutonu ’a Sehova? (Vakaʼi te ʼa takai “ ʼE Ha Te ʼOfa ʼo Sehova Moka Ina Fakamavae He Tahi.”)

¹¹ Tou faka’apa’apa ki te tonu kua to’o e te ’u tagata ʼafeā. Ko te fakamavae ’o he tahi ’e ko te fakatu’utu’u ’e haʼu mai ia Sehova. Pea ʼe toe fua lelei pe kia ia ʼae kua mavae ʼo feia mo tatou fuli. (Lau ia Hepeleo 12:11.) ʼE feala ke ui e ’ihi ’i te kokelekasio ne’e mole lelei te tonu ʼae ne’e fai e te ’u tagata ʼafeā moka fakamavae he tahi. Kae ʼaua na’a galo kia tatou ʼe mole fia fakaha e te ʼu tagata ʼafeā te ʼu gaue kovi ’o ia ʼae ne’e fakamavae. ʼE mole tou iloʼi fuli te ’u meʼa ʼae ne’e hoko. Ko te tupuʼaga la ʼaia ke tou falala ki te tonu kua to’o e te ’u tagata  ʼafeā. Ne’e natou fai ia meʼa fuli ke natou mulimuli ki te ’u pelesepeto ’o te Tohi-Tapu pea mo fakahoko te fakamau ʼaki te takitaki ’a Sehova.—2 Klk. 19:6.

12. He koʼe ʼe tonu ke tou lagolago ki te tonu kua to’o e te ʼu tagata ʼafeā?

¹² ʼE maʼuhiga ke tou lagolago ki te tonu ’a te ʼu tagata ʼafeā ’o ʼuhiga mo he tahi ne’e fakamavae ’e tou ʼofa ai. Kapau ʼe tou fai feia, ’e tou tokoni ai kia ia ʼae ne’e agahala ke toe liliu mai kia Sehova. ’E ui fenei e Elizabeth: “Neʼe faigata’a ʼosi kia au taku mole kei palalau mo taku ki’i tama. Kae ’i tana toe liliu mai kia Sehova, ne’e mahino kia ia ne’e tonu tona fakamavae. Ne’e lahi te ’u ako lelei ne’e ina taʼofi mai ai. ’O mahino leva kia ia te maʼuhiga ʼaupito ’o te fakatonutonu ’a Sehova.” Ne’e ui fenei e Mark te ʼohoana ’o Elizabeth: “Ki muli age ne’e ui mai e toku foha, ʼe tupu taku toe fia liliu mai he neʼe kolua mulimuli lelei ki te ʼu fakatu’utu’u ’a Sehova ʼo ʼuhiga mo ʼatatou felogoi. ’E au fiafia he ʼe tokoni mai ia Sehova kia maua ke ma ako te talagafua.”

13. Kotea ’e feala ke tokoni mai ke tou tau’i te lotomamahi?

¹³ Kotou fakaha tokotou lotomamahi ki hokotou kaumeʼa ’e lotomahino. Kotou fakatahi tu’umaʼu mo ni tehina mo tuagaʼane kua fakapotopoto ʼe tokoni atu anai ke kotou maʼu ni manatu ’e lelei. (Taag. 12:25; 17:17) Ne’e ui fenei e Joanna ʼae neʼe tou talanoa ki ai ʼi muʼa atu: “Ne’e au lotovaivai ʼi taku nofo tokotahi. Kae neʼe au lava tauʼi he neʼe au fakaha ki ʼoku kaumeʼa.” Kae kapau ’e fai e ni’ihi ’i te kokelekasio ni palalau ’e kotou toe lotomamahi ai, kotea anai ka kotou fai?

14. ’E feafea’i hatatou kataki’i ʼotatou tehina mo tuaga’ane?

¹⁴ Kotou fa’a kataki ʼo ʼuhiga mo ʼotatou tehina mo tuaga’ane. ʼE tou iloʼi ko te hahaʼi fuli ’e mole natou haohaoa. (Sakp. 3:2) ʼE tou agahala fuli, koia ʼaua na’a tou punamaʼuli ki ni aga mo ni palalau ʼe fai e ʼihi ne’e mole natou fakakaukau’i ʼo tou lotomamahi ai. Kotou manatuʼi te tokoni ’aeni ʼa te apositolo ko Paulo: “Kotou haga fekatakiʼaki, pea mo fefakamolemoleʼaki ʼaki he lotolelei, tatau aipe pe ʼe ʼi ai hokotou fihifihia mo he tahi.” (Kol. 3:13) ʼE ui fenei e he tuaga’ane ne’e fakamavae he tahi ʼi tona famili: “Ne’e tokoni mai ia Sehova ke au fakamolemole kia natou ʼae ne’e fia tokoni mai kae ki muli age ne’e au lotomamahi ’i ʼanatou tokoni.” ʼE feafea’i hatatou tokoni kia natou ʼae ne’e fakamavae he tahi ’i tonatou famili?

15. ʼE tou tokoni feafea’i ki he famili ne’e ʼi ai he tahi ne’e fakamavae ’i te mo’oni?

¹⁵ Tou ʼoʼofa kia natou ʼo te famili ʼae ʼe nofo agatonu kia Sehova. Neʼe ui e te tuaga’ane ko Miriam ne’e tuʼania moka alu ʼo fono ʼuhi ʼae ko te fakamavae ’o tona tokolua. ʼE ina ui fenei: “Ne’e au mataku pe kotea ka ui mai anai e te ʼu tehina mo tuaga’ane. Kae meʼa lelei foki, ne’e ʼi ai ʼoku kaumeʼa mo’oni ne’e natou vaevae mo au toku lotomamahi. Neʼe mole natou tokagaʼi  te aga ʼae ne’e fai e toku tokolua ʼae kua fakamavae. Koia ʼe au fakafetaʼi kia natou ʼaia, he ne’e au lotomalohi ai.” ʼE ui fenei e te tahi tuaga’ane: “Hili pe te fakamavae ʼo tamā tama, ne’e ʼomai aipe ’oma kaumeʼa ’o fakalotomalohi’i maua. Ko ʼihi ne’e mole natou iloʼi he ’u palalau ke natou fai mai. Neʼe matou faifetagihi ai pea neʼe faitohi mai ʼihi. Ne’e au lotomalohi ai ʼuhi ko te ’u tokoni fuli ʼaia.”

16. ʼE tokoni feafea’i te kokelekasio ki he famili ne’e fakamavae he tahi ’i te mo’oni?

¹⁶ Kotou haga lagolago ki te famili ʼo ia ʼae ne’e fakamavae. ʼE ʼaoga mo’oni ke kotou ʼoʼofa pea mo fakalotomalohiʼi natou. (Hep. 10:24, 25) ʼI ʼihi temi, ʼe tokagaʼi e natou ’o te famili ʼaia ʼe mole kei palalau age ʼihi ʼo te kokelekasio ohage ko te mahani. Pea ʼe hage pe kia natou kua toe fakamavae mo natou ʼi te kokelekasio. ʼAua na’a kotou tuku te alu’aga ʼaia ke hoko. Ko te kau tupulaga ʼae kua mavae ʼanatou matu’ā ʼi te mo’oni ’e ʼaoga ke tou viki’i mo fakalotomalohi’i natou. Neʼe mavae te ʼohoana ʼo Maria ’i te mo’oni pea mo ina liʼaki tona famili. ’E ina ui fenei: “Ko ʼihi ʼi ʼoku kaumeʼa ne’e ʼomai ’o matou kakai fakatahi pea mo tokoni mai ki te ako fakafamili. Ne’e natou logoʼi toku mamahi ʼo matou faifetagihi ai. Ka mafola he ’u loi ’o ʼuhiga mo au pea ’e natou kau mo au. Ne’e natou fakalotomalohiʼi moʼoni au.”—Loma 12:13, 15.

17. Kotea te tokoni ’e feala ke foaki e te ʼu tagata ʼafeā?

¹⁷ ʼU tagata ʼafeā, kotou fakalotomalohi’i te ʼu famili ’ae ne’e fakamavae he tahi ’i te mo’oni. Ko takotou gaue ʼe ko te fakapelepele’i te ʼu tehina mo tuaga’ane ʼae kua mavae he tahi ʼo tona famili mai ia Sehova. (1 Tes. 5:14) Kotou fakatu’utu’u ke kotou fakalotomalohi’i natou ʼi te kamata mo te ʼosi ’o te ʼu fono. Kotou ʼa’ahi mo faikole ma’a natou. Kotou faifakamafola mo natou pe’e kotou fakaafe ke natou kau ki takotou ako fakafamili. ’E tonu ki te kau tagata ʼafeā ke natou tokakaga kia natou ʼae ʼe lotomamahi pea mo ʼofa kia natou.—1 Tes. 2:7, 8.

18. Ia 2 Petelo 3:9, kotea ʼe loto e te ʼAtua ke fai e natou ʼae kua mavae ’i te mo’oni?

¹⁸ ‘ ʼE mole loto ia Sehova ke faka’auha he tahi,  kae ’e loto ia ke kaku te hahaʼi fuli ki te fakahemala.’ (Lau ia 2 Petelo 3:9.) ʼE feala ki he tahi ke ina fai he agahala mamafa, kae ʼe kei maʼuhiga pe tona maʼuli kia Sehova. Kotou manatuʼi te totogi tau’aluga ne’e fai e Sehova mo’o totogi ʼaki te maʼuli ’o te tagata agahala. Ne’e ina sakilifisio’i te maʼuli ’o tona ʼAlo ʼofaina. Ko Sehova ko te Atua ’e fonu ʼi te manavaʼofa. ’E fia tokoni kia natou ʼae kua mavae ʼi te mo’oni ke natou toe liliu mai kia te ia. Pea ʼe fakaʼamu ʼe natou filifili anai te faʼahi ʼaia, ohage pe ko tatatou vakaʼi te lea fakata ’a Sesu ’o ʼuhiga mo te foha maumau koloa. Tokolahi ia natou ʼae ne’e mavae ’i te mo’oni ne’e natou toe liliu mai ki tanatou Tamai fonu ’i te ʼofa ʼae ko Sehova. (Luka 15:11-32) Pea ne’e tali fakafiafia natou e te kokelekasio. Ko Elizabeth ʼae neʼe tou talanoa ki ai ʼi muʼa atu, ne’e fiafia ’i tana toe fakatahi mo tana kiʼi tama ʼi te kokelekasio. ʼE ina ui fenei: “Ne’e au fiafia he tokolahi ne’e natou fakalotomalohi’i au ke au falala ʼe toe liliu mai anai.”

19. He koʼe ʼe tonu ke tou falala tuʼumaʼu kia Sehova?

¹⁹ Tou falala tu’umaʼu kia Sehova. ʼE mole he temi ʼe ina foaki mai he ’u tokoni ke tou mamahi ai. ʼE ko he Tamai fonu ’i te ʼofa pea mo lotomanavaʼofa. ʼE ʼofa kia natou fuli ʼae ’e ’oʼofa mo tauhi age kia te ia. Kotou falala ʼe mole liʼakina anai koutou e Sehova moka ʼe kotou felaveʼi mo ni ʼahiʼahi. (Hep. 13:5, 6) Ne’e ui fenei e Mark ʼae neʼe tou talanoa ki ai ʼi muʼa atu: “Ne’e mole liʼakina matou ʼi he temi e Sehova. ʼE tokoni tuʼumaʼu mai kia matou moka ʼe matou felaveʼi mo ni fihifihia.” Koia ʼe haga tuku atu e Sehova te “malohi” ʼae ʼe laka age ’i te malohi mahani. (2 Ko. 4:7) ʼEi, tatau aipe pe ne’e fakamavae he tahi ʼe kotou ʼofa ai kae ʼe feala pe takotou nofo agatonu mo lotofalala.