1, 2. Kotea ʼae ʼe tonu ke tou tahi tui papau ki ai? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)

ʼI TATATOU vakaʼi te alatike ʼae neʼe hoki ʼosi atu, ʼe lau ai e te Tevolo, ʼe mole tuha mo Sehova ke pule ki te malamanei. ʼE ina ui, ʼe mole faitotonu te pule ʼa Sehova pea ʼe fiafia age anai te hahaʼi mo kapau ʼe natou takitaki ia natou totonu. Kaʼe ʼe moʼoni koa ia Satana? Tou fakakaukauʼi age muʼa mo ka na pau la neʼe feala ke takitaki e te tagata ia ia totonu pea mo ina maʼu te maʼuli heʼe gata. ʼE feala anai koa ke maʼuli fiafia age ai te tagata? ʼE tou maʼuli fiafia age anai koa mo kapau ʼe tou lava maʼu te maʼuli heʼe gata pea mo tou ʼateaina mai te takitaki ʼa te ʼAtua?

² ʼE ʼa kita tokotahi pe ia te tali ki te ʼu fehuʼi ʼaia pea mo tona fakakaukauʼi lelei. Kaʼe ʼe ha lelei mai, ko te faʼahiga takitaki ʼa Sehova ʼae ʼe lelei tokotahi. Pea ʼe tuha mo ia ke tou lagolago katoa kia te ia. ʼE feala ke tou tui papau ki ai koteʼuhi ʼe tohi ʼi te Tohi-Tapu. Tou vakaʼi pe kotea ʼae ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo Sehova, pe koʼe ko ia tokotahi pe ʼae ʼe tuha ke pule ʼi te ʼatulaulau.

3. He koʼe ʼe tuha mo Sehova ke ina maʼu te tuʼulaga ʼae ko te Tuʼi ʼo te ʼatulaulau?

³ Ko Sehova tokotahi pe ko te Tuʼi ʼo te ʼatulaulau, koteʼuhi ʼe ko ia te ʼAtua mafimafi pea mo te Tupuʼaga ʼo meʼa fuli. (1 Koloniko ­29:11; Gaue 4:24) ʼI te meʼa neʼe ha ki te apositolo ko Soane neʼe hoko ʼi te lagi, neʼe ui fenei ai e te ʼu kaugā hau ʼo Kilisito ʼe toko 144 000: “ ʼE tuha mo koe, Sehova tomatou ʼAtua, ke ke maʼu te kololia, mo te fakaʼapaʼapa pea mo te malohi, he neʼe ke fakatupu ia meʼa fuli. Neʼe fakatupu ia meʼa fuli ʼuhi ko tou finegalo.” (Fakaha 4:11) Neʼe fakatupu e Sehova ia meʼa fuli, koia ʼae ʼe tuha mo ia ke pule ki te hahaʼi fuli ʼi te kele peʼe ʼi te lagi.

4. Kotea ʼae ʼe mole feala ke tou fai ʼaki totatou loto faʼitaliha? Pea kotea tona tupuʼaga?

⁴ Ko Satana neʼe mole ina fakatupu he meʼa. Koia ʼae ʼe mole pule ai ki te ʼatulaulau. ʼI te temi ʼae neʼe agatuʼu ai ia Satana mo te ʼuluaki taumatuʼa, neʼe natou fakafeagai ai ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova. (Selemia 10:23) ʼAki tonatou loto faʼitaliha, neʼe gafua koa ke natou lituʼa ki te takitaki ʼa Sehova? Kailoa. ʼAki te loto faʼitaliha ʼe feala ki he tahi ke ina toʼo he ʼu tonu, kaʼe ʼe mole fakagafua age ke fakafeagai kia Sehova totatou Tupuʼaga. ʼO ha lelei mai ai, ka tou fakafeagai ki te ʼAtua ʼe tou fakaʼaogaʼi kovi ai totatou loto faʼitaliha. ʼE ʼaoga ki te hahaʼi fuli ia te pule pea mo te takitaki ʼa Sehova.

5. He koʼe ʼe faitotonu tuʼumaʼu pe te ʼu tonu ʼa te ʼAtua?

⁵ Tou fakakaukauʼi te tahi tupuʼaga ʼaeni ʼe tuha ai mo Sehova ke pule. ʼE haohaoa mo faitotonu ia tana fakaʼaogaʼi ia tona ʼuhiga pule. He ʼe ina ui fenei mai kia tatou: “Ko au ia Sehova, ia Ia ʼae ʼe lotoʼofa, pea mo ina fai te lao mo te faitotonu ki te kele; he ʼe au fiafia moʼoni ʼi te ʼu meʼa ʼaia.” (Selemia 9:​24, MN ) ʼE mole ʼaoga kia Sehova te ʼu lao ʼa te tagata ke feala ai hana iloʼi pe ʼe kotea te meʼa ʼae ʼe lelei. He ʼe ko ia ʼae ʼe ina fakatuʼu te ʼu lekula ʼo ʼuhiga mo te meʼa ʼae ʼe lelei. Pea ko te ʼu lao ʼae neʼe foaki e Sehova ki te hahaʼi, ʼe fakatafito ki tona ʼuhiga faitotonu. Neʼe ui fenei e te tagata faipesalemo: “Ko te faitotonu mo te maonioni ko te fakatafito o tou hekaaga fakahau.” Koia, ko te ʼu lao, mo te ʼu pelesepeto pea mo te ʼu tonu fuli ʼae ʼe haʼu mai ia Sehova, ʼe faitotonu. (Pesalemo 89:15; 119:128) ʼE ui e Satana, ko Sehova ko he Pule ʼe heʼe faitotonu. Kaʼe, ʼe mole feala kia Satana ke ina ʼaumai te faitotonu ki te malama.

6. He koʼe ko Sehova tokotahi pe ʼe tuha ke pule ki te malamanei?

⁶ Koʼeni te tahi tupuʼaga ʼe tuha ai mo Sehova ke ina maʼu te tuʼulaga pule: Ko tana maʼu ia te ʼatamai malama pea mo te poto ke tokaga ki te ʼatulaulau. ʼE tou mahino ki te faʼahi ʼaia ʼi tana foaki ki tona ʼAlo ia te fealagia ʼae ke ina fakamalolo te ʼu mahaki ʼae neʼe mole lavaʼi e te ʼu toketa. (Mateo 4:​23, 24; Maleko 5:​25-29) ʼE moʼoni, ko te ʼu fakamalolo ʼaia ʼe ko he ʼu milakulo kia tatou, kaʼe mole kia Sehova. He ʼe ina iloʼi pe ʼe gaue feafeaʼi totatou sino. Pea ʼe ina lava fakamalolo tatou ʼi he faʼahiga meʼa pe, pe ʼe ko he lavea peʼe ko he mahaki. ʼE toe feala pe foki ke ina fakatuʼuake te kau mate pea mo taʼofi ia he ʼu tuʼutamaki fakanatula.

7. ʼE lahi feafeaʼi age te poto ʼo Sehova ʼi te hahaʼi fuli ʼo te malama ʼa Satana?

 ⁷ ʼE mole feala ki te malama ʼae ʼe puleʼi e Satana ke ina foaki te tokalelei ʼi he loto fenua. ʼO toe feia pe foki, ʼe mole ina lavaʼi te fakatokatoka ʼo he ʼu fenua. Ko Sehova tokotahi pe ʼae ʼe ina maʼu te poto moʼo ʼaumai te tokalelei ki te malamanei. (Esaia 2:​3, 4; 54:13) ʼE tou manatu tahi mo te apositolo ko Paulo ʼi tana ui fenei: “ ʼI lahi leva ʼo te ʼu tapuakina, mo te poto pea mo te ʼatamai malama ʼo te ʼAtua! ʼE mole feala ki he tahi ke mahino ki ʼana fakamau pea mo ʼona ala fuli.”​—Loma 11:33.

8. Kotea takotou manatu ʼo ʼuhiga mo te faʼahiga takitaki ʼa Sehova?

⁸ Ohage pe ko tatatou kua mahino ki ai, ʼe fakaha lelei mai ʼi te Tohi-Tapu ʼe tuha mo Sehova ke pule. ʼE toe fakaha mai ai foki pe koʼe ko Sehova ʼe ko te Pule ʼae ʼe lelei tokotahi. ʼE ina fakaʼaogaʼi ia tona ʼuhiga pule ʼaki te ʼofa. Pea ʼe tou fakaovi kia te ia moka tou fakakaukauʼi ia tona ‘manavaʼofa, tana agaʼofa, tana tuai ʼi te ita, tana mahu ʼi te lotoʼofa pea mo te moʼoni.’ (Ekesote 34:6) Ko te ʼAtua ʼe ina fakamaʼuhigaʼi mo fakaʼapaʼapaʼi tatou. ʼE tokaga lelei age ia kia tatou ia tatou totonu. ʼE ui e te Tevolo ʼe mole loto e Sehova ke maʼu e ʼAna kaugana te ʼu meʼa ʼe lelei, kaʼe ko tana loi. Koteʼuhi neʼe foaki mai e te ʼAtua ia tona ʼAlo ʼofaina ke feala ai hatatou maʼu te ʼamanaki ki te maʼuli heʼe gata.​—Lau ia Pesalemo 84:12; Loma 8:32.

9. ʼE tou iloʼi feafeaʼi ʼe tokaga te ʼAtua kia tatou takitokotahi?

⁹ ʼE ʼofa ia Sehova ki tana kautahi, kaʼe ʼe toe ʼofa foki ki tana hahaʼi takitokotahi. Tou fakakaukauʼi age muʼa te aluʼaga ʼaeni neʼe hoko ʼi te temi muʼa. Ia taʼu ʼe teitei tolugeau, neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova ia he ʼu tuʼi fakamau moʼo takitaki ia tona puleʼaga pea ke natou malo ʼi ʼonatou fili. Lolotoga te temi ʼaia, neʼe tokaga aipe ia Sehova kia natou takitokotahi. ʼE tou vakaʼi anai te faʼifaʼitaki ʼo te fafine ʼe higoa ko Lute. Neʼe mole ko he fafine Iselaele pea neʼe lahi te ʼu meʼa neʼe lituʼa ki ai ke feala ai hana tauhi kia Sehova. Neʼe ina fakapale te fafine ʼaia, he neʼe ina maʼu tona ʼohoana pea mo tana kiʼi tama. Kaʼe neʼe mole gata ai, he neʼe kau leva te kiʼi tama ʼa Lute ʼi te hologa ʼo te Mesia. Neʼe toe tokaga foki ia Sehova ke tohi te hisitolia ʼo te maʼuli ʼo Lute ʼi te Tohi-Tapu. Pea ko te tohi ʼaia neʼe fakahigoa kia ia. Tou fakafuafua age muʼa pe ʼe kotea ʼae ka logoʼi e Lute ʼi tana iloʼi leva te ʼu faʼahi ʼaia hili tona fakatuʼuake.​—Lute 4:13; Mateo 1:​5, 16.

10. He koʼe ʼe feala ke tou ui ʼe mole fefeka te pule ʼa Sehova?

¹⁰ Ko te pule ʼa Sehova ʼe mole fefeka ia. He ʼe ko natou ʼae ʼe fakalogo kia te ia, ʼe natou ʼateaina pea mo fiafia. (2 Kolonito 3:17) ʼO ʼuhiga mo Sehova neʼe ui fenei e Tavite: “E tuu i ona mua te mamalu mo te mauhiga, e nofo te malohi mo te fiafia i tona fale.” (1 Koloniko 16:​7, 27) Neʼe tohi fenei e te tagata faipesalemo ko Etane: “Manuia te hahai ae e ina iloi te leo o tau fakatagi pupuhi; e haele ia i te malama o ou mata, oi [Sehova]! E fiafia tuumau ia i tou huafa, e nekenekea ia i tou faitotonu.”​—Pesalemo 89:​16, 17.

11. Kotea ʼae ʼe tokoni mai ke malohi tatatou tui papau ki te lelei tukupau ʼo te pule faʼitaliha ʼa Sehova?

 ¹¹ Ka lahi tatatou metitasio ki te agalelei ʼa Sehova, ʼe toe malohi ai tatatou tui papau ki te lelei tukupau ʼo tana takitaki. Pea ʼe tou manatu tahi mo te tagata faipesalemo ʼae neʼe ina ui fenei ki te ʼAtua: “E lelei age he aho e tahi i ou lotoa i ni aho e afe i tua.” (Pesalemo 84:11) Neʼe fakatupu tatou e Sehova pea koia ʼae ʼe ina iloʼi lelei ai pe ʼe kotea ʼae ʼe tou fiafia ai. ʼE lotofoaki ia, koia ʼae neʼe ina foaki mai ʼo lahi age ʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia tatou. Pea ko meʼa fuli ʼae ʼe kole mai e Sehova ke tou fai, ʼe fua lelei pe anai ia kia tatou. Tatau aipe pe ʼe tonu ke tou fai he ʼu sakilifisio ke tou fakalogo kia Sehova, kaʼe ʼe tou fiafia tuʼumaʼu pe anai.​—Lau ia Esaia 48:17.

12. Kotea te tupuʼaga tafito ʼae ʼe tou lagolago ai ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova?

¹² ʼE tou mahino ʼaki te Tohi-Tapu, ʼe fakafeagai anai ʼihi ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova hili te ʼAfio ʼa Kilisito Ia Taʼu ʼe Afe. (Fakaha 20:​7, 8) Kotea tona tupuʼaga? ʼI te temi ʼaia, ʼe faigaʼi anai e te Tevolo ke manatu pe te hahaʼi kia natou totonu. Neʼe ina tuʼumaʼu pe te faʼahi ʼaia. ʼE ina uga te hahaʼi ke natou tui, ʼe mole ʼaoga ke natou fakalogo ki te ʼAtua ke feala ai hanatou maʼuʼuli ʼo talu ai. Kaʼe ʼe mole feala anai ia. Koia ʼae ʼe lelei ke tou fai te fehuʼi ʼaeni: ‘ ʼE au tui anai koa ki he loi feia?’ ʼE tou ʼoʼofa moʼoni ia Sehova mo tou tui papau ʼe agalelei ia ia pea ʼe tuha ke pule ki te ʼatulaulau. Koia ʼae ʼe tou fehihiʼa anai ki te toe loi ʼaia. Pea ʼe tou fia maʼuʼuli pe anai ʼi te takitaki ʼa Sehova, koteʼuhi ʼe ko he pule ʼe ʼofa.

13. ʼE tou lagolago feafeaʼi ki te pule faʼitaliha ʼa te ʼAtua?

¹³ Ohage ko tatatou kua vakaʼi, ʼe tuha mo Sehova ke pule pea ko tana takitaki ʼae ʼe lelei tukupau. Ko tana pule faʼitaliha ʼe tau mo feʼauga ke tou lagolago katoa ki ai. Ka tou nonofo agatonu kia Sehova pea tou faʼifaʼitakiʼi ia ia, ʼe tou lagolago ai ki tana pule faʼitaliha. Pea ka tou faigaʼi ke tou fakafiafiaʼi ia Sehova ʼaki tatatou aga, ʼe tou fakaha ai ʼe tou leleiʼia pea mo tou lagolago ki tana faʼahiga takitaki.​—Lau ia Efeso 5:​1, 2.

14. ʼE lava faʼifaʼitakiʼi feafeaʼi e te kau tagata ʼafeā mo te ʼu pule famili ia Sehova?

¹⁴ ʼAki te Tohi-Tapu ʼe tou iloʼi ai, ʼe fakaʼaogaʼi tuʼumaʼu pe e Sehova ia tona malohi ʼaki te ʼofa. ʼE faʼifaʼitakiʼi anai ia ia e te ʼu pule famili mo te kau tagata ʼafeā he ʼe natou ʼoʼofa ki tana pule faʼitaliha. Koia ʼae ʼe mole natou puleʼi anai he tahi peʼe natou agafefeka anai. Ko te apositolo ko Paulo, neʼe faiga malohi ke ina faʼifaʼitakiʼi ia te ʼAtua pea mo tona ʼAlo. (1 Kolonito 11:1) Neʼe mole ina fakatolaloʼi peʼe ina fakakinauʼi niʼihi ke natou fai te meʼa ʼae ʼe lelei. Kaʼe neʼe ina fakalotomalohiʼi natou ʼaki te agalelei. (Loma 12:1; Efeso 4:1; Filemone 8-10) ʼI tana fai te faʼahi ʼaia, neʼe faʼifaʼitakiʼi ai e Paulo ia Sehova. Kapau ʼe tou agalelei mo ʼoʼofa ki te hahaʼi, pea ʼe tou lagolago ai ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova.

15. ʼE tou toe lagolago feafeaʼi ki te ʼuhiga pule ʼa Sehova?

¹⁵ Ka tou fakaʼapaʼapa pea mo lagolago kia natou ʼae ʼe takitaki, ʼe tou toe lagolago ai foki ki te ʼuhiga pule ʼa Sehova. Tatau aipe pe ʼe mole tou mahino katoa peʼe mole tou tali lelei ia he tonu, kaʼe ʼe tonu ke tou lagolago kia natou. Pea ʼe kehekehe ia mo te faʼahiga aga ʼa te hahaʼi ʼo te malama. Koia kapau ʼe tou loto ke liliu ia Sehova ko totatou Pule, ʼe tonu ke tou fai te faʼahi ʼaia. (Efeso 5:​22, 23; 6:​1-3; Hepeleo 13:17) Pea ʼe tou fiafia ai, koteʼuhi ʼe loto e te ʼAtua ke tou maʼuli fiafia.

16. ʼE tou lagolago feafeaʼi ki te pule faʼitaliha ʼa te ʼAtua ʼaki ʼatatou tonu?

 ¹⁶ ʼE toe feala pe foki ke tou lagolago ki te pule faʼitaliha ʼa te ʼAtua ʼaki ʼatatou tonu. ʼE moʼoni, ʼe mole foaki mai e Sehova ia he fakatotonu ki te ʼu aluʼaga fuli ʼo te maʼuli. Kaʼe, ʼe ina fakaha mai ia tana faʼahiga manatu. Pea ʼe feala ai ke tou mahino pe ʼe kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai. Ohage la, ʼe mole foaki e Sehova ki te kau Kilisitiano ia he lisi ʼo te faʼahiga mutuʼi meʼa ʼae ʼe tonu ke natou tui peʼe kailoa. Kaʼe ʼe fakamahino mai e te ʼAtua, ʼe tonu ke ha ʼi tatatou faʼahiga faiteuteu ia te fiamalalo pea mo te fakapotopoto he ʼe ko tatou ko ʼana Fakamoʼoni. (1 Timoteo 2:​9, 10) ʼE loto e Sehova ke tou fakakaukauʼi pe ʼe malave feafeaʼi ʼatatou tonu ki ʼihi. (1 Kolonito 10:​31-33) Koia ka tou fakatafito ʼatatou tonu ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe leleiʼia e Sehova, ʼe tou fakaha ai ʼe tou ʼoʼofa pea mo lagolago ki tana faʼahiga takitaki.

17, 18. ʼE lava fakaha feafeaʼi e te ʼu taumatuʼa ia tanatou lagolago ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova?

¹⁷ Tou vakaʼi age muʼa pe ʼe feala ke lagolago feafeaʼi he taumatuʼa Kilisitiano ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova. Tou toʼo he faʼifaʼitaki. Ko he taumatuʼa neʼe lagi mole nā ʼamanaki ʼe faigataʼaʼia ʼaupito anai tonā maʼuli fakataumatuʼa. Kaʼe kapau koia, ʼe fua lelei anai kia naua mo kapau ʼe nā fakakaukauʼi te aga ʼa Sehova ki te puleʼaga ʼo Iselaele. Neʼe fakatatau e Sehova ia ia totonu ki he tagata ʼohoana maʼa tana hahaʼi. (Esaia 54:5; 62:4) Ko te puleʼaga ʼo  Iselaele neʼe tuʼa lahi ia tanatou fakamamahiʼi ia Sehova. Neʼe hage pe te ʼu felogoʼi ʼa Sehova pea mo tona puleʼaga ko he maʼuli fakataumatuʼa ʼe faigataʼaʼia. Kaʼe neʼe mole lituʼa atu aipe ia Sehova kia Iselaele. Neʼe liuliuga ia tana lotofakamolemole pea neʼe ina fakahoko ʼana fakapapau ʼae neʼe ina fai kia natou.​—Lau ia Pesalemo 106:​43-45.

¹⁸ ʼE faigaʼi e te kau Kilisitiano ʼohoana ke natou faʼifaʼitakiʼi ia Sehova he ʼe natou ʼoʼofa ia te ia. Tatau aipe pe ʼe ʼi ai he ʼu faigataʼaʼia ʼi tonatou maʼuli fakataumatuʼa, kaʼe ʼe mole natou kumi anai he puleʼaki ʼe mole fakatafito ki te Tohi-Tapu ke natou mavete ai. ʼE natou iloʼi, ʼe maʼuhiga kia Sehova ke natou taupau te ʼu fakapapau ʼohoana. Pea ʼe loto ia ke “pipiki” te tagata ki tona ʼohoana ʼo feia ki te fafine. Ko te tupuʼaga Fakatohi-tapu pe ʼae ʼe gafua ke mavete ai he tahi pea mo ʼateaina ke toe ʼohoana, ko te ʼu felaveʼi fakasino heʼe ʼaoga. (Mateo 19:​5, 6, 9) ʼE lagolago te kau Kilisitiano ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova mo kapau ʼe natou faiga malohi ke iku lelei tonatou maʼuli fakataumatuʼa.

19. Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai moka tou fai he ʼu lakahala?

¹⁹ ʼE tou agahala fuli, koia ʼae ʼe tou fakalotomamahiʼi ai ia Sehova ʼi ʼihi temi. ʼE mahino ia ki te faʼahi ʼaia, pea ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tana foaki mai ia te sakilifisio faitotogi ʼa Kilisito. Koia, ʼe tonu ke tou kole kia Sehova ke fakamolemole mai moka tou fai he ʼu lakahala. (1 Soane 2:​1, 2) ʼAua naʼa tou nonofo ʼaki pe totatou lotomamahi ʼuhi ko tatatou lakahala, kaʼe tou faigaʼi ke tou taʼofi he ako mai te lakahala ʼaia. Tou nonofo ovi kia Sehova, he ʼe fakamolemole mai anai kia tatou. Pea ʼe ina fakafimalieʼi anai tatou mo tokoni mai anai ke tou hoko atu tatatou tauhi ʼae kia te ia.​—Pesalemo 103:3.

20. He koʼe ʼe tonu ke tou lagolago ʼi te temi nei ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova?

²⁰ ʼI te malama foʼou, ʼe takitaki anai te hahaʼi fuli e Sehova pea ʼe natou ako anai ʼana lekula faitotonu. (Esaia 11:9) Kaʼe maʼia pe la ʼi te temi nei, ʼe tou lava ako ia tana faʼahiga manatu pea mo tou faʼifaʼitakiʼi ia tana faʼahiga takitaki. Kua vave hoko mai pe te temi ʼae ʼe mole toe fakafihiʼi ai anai ia te pule faʼitaliha ʼa te ʼAtua. Koia, tou lagolago katoa ʼi te temi nei ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova. ʼO feafeaʼi? ʼAki tatatou fakalogo mo tauhi agatonu kia te ia pea mo tou faiga malohi ke tou faʼifaʼitakiʼi ia ia ʼi te ʼu faʼahi fuli ʼo totatou maʼuli.