1, 2. ʼE tokoni feafeaʼi mai ia Loma 5:⁠12?

IA LOMA 5:12 ʼe ui fenei ai: “ ʼAki te tagata pe ʼe tahi neʼe hu ai te agahala ki te malamanei, pea ʼaki te agahala ia te mate, ʼo mafola ai te mate ki te tagata fuli pe he neʼe natou agahala fuli.” ʼE tou iloʼi lelei te vaega ʼaeni pea ʼe tou fakaʼaogaʼi tuʼumaʼu moʼo akoʼi te Tohi-Tapu ki te hahaʼi.

² ʼE fakaʼaogaʼi tuʼa lahi te vaega ʼaeni ʼi te tohi Koteā ’Aē ’e Ako’i Mo’oni Mai ’i Te Tohi-Tapu? pea mo te tohi Kotea ʼAe ʼe Akoʼi Mai ʼi Te Tohi-Tapu? ʼE mahino ia ka tou fai te ako Tohi-Tapu ʼo ʼatatou fanau peʼe ko ʼihi atu, ʼe tou fakaʼaogaʼi anai ia Loma 5:12 moka tou fai te ʼu kapite 3, mo te 5 pea mo te 6 ʼo te ʼu tohi ʼaia. Ko te vaega ʼaia ʼe feala ke tokoni kia natou ke natou mahino pe koʼe ko te kele ʼe mole ko he palatiso pea he koʼe ʼe ʼaoga kia tatou ia te sakilifisio faitotogi, pea he koʼe ʼe tou mamate. Kaʼe ʼe toe tokoni mai foki kia tatou fuli ke malohi age tatatou lotofakafetaʼi ʼo ʼuhiga mo ʼatatou felogoʼi mo Sehova pea ke tou fakafiafiaʼi tuʼumaʼu mo tui ki ʼana fakapapau.

³ʼE tou tau nei mo te aluʼaga fakaʼofaʼofa ʼaeni: ʼE tou agahala fuli pea ʼe tou lakahala ʼi te ʼaho fuli. Kaʼe ko Sehova ʼe manavaʼofa. ʼE lotolelei ke fakamolemole mai kia tatou, koteʼuhi ʼe ina iloʼi ʼe tou agahala. (Pesalemo 103:​13, 14) Ohage pe ko tona akoʼi mai e Sesu, ʼe tonu ke tou kole ki te ʼAtua ke ina fakamolemole ʼatatou agahala. (Luka 11:​2-4) Pea ka fakamolemole mai ia Sehova kia tatou, ʼe mole tonu anai ke tou toe manatuʼi te ʼu lakahala ʼae neʼe tou fai ʼi muʼa atu. Koia tou vakaʼi pe ʼe fakamolemole feafeaʼi mai ia Sehova kia tatou.

4, 5. (1) Kotea ʼae ʼe tokoni mai ke tou mahino kia Loma 5:12? (2) Kotea te fakaʼuhiga ʼo te kupu “ ʼofa makehe”?

⁴ ʼE tou mahino lelei age kia Loma 5:12 ʼaki tatatou lau te ʼu vaega ʼae ʼi muʼa atu pea mo ʼae ʼe hoa mai ki ai. ʼE tokoni mai te tohi ʼo Loma ke tou mahino pe ʼe lava fakamolemole feafeaʼi e Sehova ʼatatou agahala, kaʼe tafito te kapite 6. ʼI te kapite 3, ʼe ui ai ko “te tagata . . . neʼe natou agahala fuli.” Pea neʼe fakamahino fenei e Paulo: “ ʼE natou faitotonu ia muʼa ʼo te ʼAtua ʼuhi ko te totogi ʼae neʼe foaki e Kilisito Sesu moʼo haofaki ʼo natou. ʼE ko te meʼa ʼofa ʼaia neʼe foaki e te ʼAtua ʼuhi ko tona ʼofa makehe.” (Loma 3:​23, 24) Ko te kupu Fakakeleka ʼae neʼe fakaliliu ʼaki te kupusiga palalau “ ʼofa makehe,” ʼe fakaʼuhiga ki he meʼa ʼe lelei tuku pau ʼe fai mai kia kita e he tahi, kaʼe ʼe mole fakatalitali ke kita liufaki age, pea ʼe ko he meʼa ʼe mole tuha mo kita.

⁵ Neʼe fakamahino e te tagata sivi Tohi-Tapu, ko te kupu Fakakeleka ʼaia ʼe fakaʼuhiga tuʼumaʼu ki te ʼu faʼahi ʼae neʼe fai e te ʼAtua mo Kilisito moʼo haofaki te hahaʼi mai te agahala mo te mate. Koia ʼae ʼe fakaliliu ai ʼi te Tohi-Tapu Fakapilitania Les Saintes Écritures. Traduction du monde nouveau te kupu Fakakeleka ʼaia ko te “ ʼofa makehe.” Kotea ʼae neʼe fakahoko e te ʼAtua maʼa tatou? ʼE tou maʼu feafeaʼi ia tona ʼofa makehe? Pea ko te ʼamanaki fea ʼae ʼe ina foaki mai ki te ka haʼu ʼaki tona ʼofa makehe?

6. Ko ai ʼae ʼe feala ke ina maʼu te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua? Pea ʼe ina maʼu feafeaʼi anai?

⁶ Talu mai te agahala ʼa Atama, neʼe agahala pea mo mamate ai te hahaʼi fuli. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tona ui ʼi te Tohi-Tapu, “ ʼaki te agahala ʼa te tagata pe ʼe tahi kua pule te mate ohage ko he hau.” Kaʼe neʼe fakaha e Sehova tona ʼofa lahi mo heʼe tau ki te hahaʼi, ʼi tana haofaki natou ʼaki ia ‘Sesu Kilisito toko tahi.’ (Loma 5:​12, 15, 17) “ ʼAki te fakalogo ʼa te tagata pe ʼe tahi ʼe faitotonu anai te hahaʼi tokolahi ia muʼa ʼo te ʼAtua.” Pea ʼe feala hanatou maʼu ai te ʼamanaki ʼae ki te “maʼuli heʼe gata, ʼaki ia Sesu Kilisito.”​​—Loma 5:​19, 21.

7. He koʼe ʼe tou ui ko te sakilifisio faitotogi ʼe ko he meʼa ʼofa ʼe mole tuha mo tatou?

⁷ Tou fakakaukauʼi age muʼa te aluʼaga ʼaeni: Neʼe mole maʼua kia Sehova ke ina foaki mai kia tatou ia tona ʼAlo ko he sakilifisio faitotogi. Kaʼe ʼi tana fakahoko te aluʼaga ʼaia moʼo haofaki ʼo tatou mai te agahala mo te mate, neʼe ina fakaha ai ia te lahi ʼaupito ʼo tona ʼofa ia tatou. Pea ʼe mole he tahi ʼe tuha mo tona ʼofa makehe ʼaia, koteʼuhi ʼe tou agahala fuli. ʼI meʼa fakafiafia foki ia te kua feala te fakamolemole ʼo ʼatatou agahala pea mo tou ʼamanaki ki te maʼuli heʼe gata ʼuhi ko Sehova mo Sesu. ʼOfa pe ke tou fakaha tatatou lotofakafetaʼi ki te ʼAtua ʼi totatou maʼuli ʼi te ʼaho fuli.

8. Ko te manatu fea ʼae ʼe tonu ke tou tekeʼi?

⁸ ʼE tou iloʼi ko te ʼAtua ʼe lotolelei ke fakamolemole mai ki ʼatatou agahala maʼia mo ʼatatou agahala mamafa. Kaʼe ʼaua naʼa tou fakaʼaogaʼi te ʼofa makehe ʼo Sehova ko he takuʼaki ke tou fai he meʼa ʼe kovi ʼo tou ui fenei: ʻʼE fakamolemole pe anai ia e Sehova.’ ʼI te ʼuluaki sekulo, neʼe maʼu e ʼihi Kilisitiano te taʼi manatu ʼaia logo la te kei maʼuʼuli ʼa ʼihi apositolo. (Lau ia Suta 4.) Ia ʼaho nei, ʼe tonu ke tou tokakaga naʼa tou maʼu mamalie te taʼi manatu ʼaia pea tou to ai ki te fakaneke ʼa ʼihi ʼe manatu feia.

9, 10. Neʼe fakaʼateainaʼi feafeaʼi ia Paulo pea mo ʼihi mai te agahala mo te mate?

⁹ Neʼe fakamahino e Paulo ki te kau Kilisitiano ʼe kovi tanatou manatu ʼae ʼe fakamolemole pe anai e Sehova ia natou mo kapau ʼe natou agahala aipe. Pea neʼe ui age e Paulo kia natou, ʼe tonu ke natou liakī te taʼi manatu ʼaia koteʼuhi kua natou “mamate ʼo ʼuhiga mo te agahala.” (Lau ia Loma 6:​1, 2.) Kotea te fakaʼuhiga ʼo ʼana palalau?

¹⁰ ʼAki te sakilifisio faitotogi, neʼe fakamolemole ai e te ʼAtua te ʼu agahala ʼa Paulo pea mo ʼihi Kilisitiano ʼi te ʼuluaki sekulo. Neʼe ina fakanofo natou ʼaki tona laumalie maʼoniʼoni ke natou liliu ko ʼona foha. Pea kapau ʼe natou nonofo agatonu, ʼe natou maʼuʼuli anai ʼi selo mo natou kaugā hau mo Kilisito. Neʼe feafeaʼi hanatou “mamate ʼo ʼuhiga mo te agahala,” kaʼe neʼe kei natou maʼuʼuli ʼi te kele? Moʼo fakamahino te manatu ʼaia, neʼe palalau ia ʼo ʼuhiga mo te aluʼaga ʼae neʼe hoko kia Sesu: Hili te mate ʼo Sesu, neʼe fakatuʼuake ko he laumalie tuputupua. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te ui ʼae ʼe “mole toe pule te mate kia te ia.” ʼO toe feia pe, neʼe hage kua mamate te kau Kilisitiano. Neʼe kua fetogi katoa tonatou maʼuli koteʼuhi neʼe mole kei natou fakagafua ke puleʼi natou e ʼonatou holi ʼae ʼe kovi. Pea ʼo kamata atu ʼi te temi ʼaia, neʼe natou faiga malohi ʼaki tonatou faʼahiga maʼuli ke natou fakafiafiaʼi te ʼAtua. Koia neʼe kua natou “mamate ʼo ʼuhiga mo te agahala, kaʼe ʼe [natou] maʼuʼuli ke feala [hanatou] fakahoko ia te finegalo ʼo te ʼAtua ʼaki ia Kilisito Sesu.”​​—Loma 6:​9, 11.

11. Ia ʼaho nei, kua mamate feafeaʼi te kau Kilisitiano ʼo ʼuhiga mo te agahala?

¹¹ ʼE feafeaʼi ia tatou ʼae ʼe ʼamanaki ki te maʼuli heʼe gata ʼi te kele? Kua tou mamate feafeaʼi ʼo ʼuhiga mo te agahala? ʼI muʼa atu, neʼe lagi tou fai he ʼu meʼa ʼe kovi kaʼe neʼe heʼeki tou iloʼi te manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo ʼatatou aga. Neʼe tou “popula ki he ʼu aga ʼe heʼe maʼa pea mo he ʼu aga ʼe kovi,” ko tona fakaʼuhiga, neʼe tou “popula . . . ki te agahala.” (Loma 6:​19, 20) Kaʼe neʼe tou ako ʼi te Tohi-Tapu pe ʼe feafeaʼi hatatou fakafiafiaʼi te ʼAtua ʼaki totatou faʼahiga maʼuli. Neʼe tou fai ai he ʼu fetogi, mo tou foaki totatou maʼuli kia te ia pea mo tou papitema. Pea neʼe tou loto moʼoni ai ke tou fakalogo kia Sehova ʼi totatou maʼuli katoa. ʼEi, kua ʻfakaʼateainaʼi tatou mai te agahala,’ pea kua tou “kaugana ki te faitotonu.”​​—Loma 6:​17, 18.

12. Kotea ʼe tonu ke tou haga fai takitokotahi?

¹² Kaʼe kotea ʼae ʼe tonu ke tou haga fai? Neʼe ui fenei e Paulo: “ ʼAua naʼa kotou tuku ke hoko atu te pule ʼa te agahala ohage ko he hau ki ʼokotou sino ʼae ka mate, ʼo kotou fakalogo ai ki ʼonatou holi.” (Loma 6:12) ʼE ha lelei mai, ʼe feala ke tou tuku ke puleʼi tatou e ʼatatou manatu mo ʼotatou holi ʼae ʼe kovi peʼe ke tou tauʼi malohi te ʼu holi ʼaia. Koia tou fai te ʼu fehuʼi ʼaeni kia tatou totonu: ʻʼE au tuku koa ke malohi age ʼoku holi ʼo tupu ai taku fai te meʼa ʼae ʼe kovi? Peʼe au tekeʼi atu aipe koa te ʼu holi ʼaia?’ Kapau ʼe tou lotofakafetaʼi lahi ki te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua, pea ʼe tou faiga malohi anai ke tou fakafiafiaʼi ia ia.

13. He koʼe ʼe tou tui papau ʼe feala hatatou fai te meʼa ʼae ʼe lelei?

¹³ ʼI te ʼuluaki sekulo, ko ʼihi ʼi te kau Kolonito ʼae neʼe kaihaʼa, mo tono, mo tauhi taula ʼatua mo inu kava fakavale, neʼe natou iloʼi leva mo ʼoʼofa ia Sehova pea mo natou fai he ʼu fetogi. Neʼe natou ufiufi ʼi ʼanatou aga. (Loma 6:21; 1 Kolonito 6:​9-11) Neʼe toe fai e te kau Loma ia te ʼu fetogi ke natou liliu ai ko he kau Kilisitiano. Neʼe ui fenei age e Paulo kia natou: “Kotou fakagata takotou tuku ʼokotou sino ki te agahala ohage ko ni meʼa gaue ʼo te heʼe faitotonu. Kaʼe ke kotou tuku ia koutou totonu ki te ʼAtua ohage ko he hahaʼi kua fakamaʼuli mai te kau mate, pea kotou toe tuku foki mo ʼokotou sino ki te ʼAtua ohage ko ni meʼa gaue ʼo te faitotonu.” (Loma 6:13) Neʼe iloʼi papau e Paulo ʼe feala ki te kau Kilisitiano ʼaia ke natou fai te meʼa ʼae ʼe lelei pea mo haga maʼu te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua.

14, 15. Ko te ʼu fehuʼi fea ʼae ʼe tonu ke tou fai kia tatou totonu?

¹⁴ ʼO toe feia pe ia ʼaho nei. ʼE lagi ko ʼihi ʼi ʼotatou tehina mo tuagaʼane, neʼe natou hage ko te kau Kolonito. Kaʼe ʼi tanatou iloʼi leva ia Sehova, neʼe natou fai he ʼu fetogi. Neʼe hage pe neʼe fakamaʼa natou. Neʼe tou fai he ʼu fetogi koteʼuhi neʼe tou fia fakafiafiaʼi te loto ʼo Sehova. ʼI te temi pe la ʼaeni, ʼe tou fia fakaha totatou lotofakafetaʼi ki te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua. Koia, kua tou fakatotonu koa ke tou tauʼi ʼotatou holi ʼae ʼe kovi pea mo fakaʼaogaʼi totatou maʼuli ki te tauhi ʼae kia Sehova?

¹⁵ ʼE mole tonu ke tou toe fai te ʼu agahala mamafa ʼae neʼe fai e ʼihi ʼo te kau Kolonito. Pea ʼe mole tonu ke tou haga fai te ʼu taʼi agahala ʼaia, ʼo tou manatu ʼe fakamolemole pe anai e Sehova ʼuhi ko tona ʼofa makehe. Kaʼe ʼe feafeaʼi ki te ʼu agahala ʼae ʼe mole mamafa ki ʼihi? ʼE tou faiga tuʼumaʼu anai koa ke tou fakalogo kia Sehova ia faʼahi fuli pe?​​—Loma 6:​14, 17.

16. ʼE feafeaʼi hatatou iloʼi ʼe tonu ke tou teteke mo te ʼu agahala fuli ʼae ʼe mole tuʼu ia 1 Kolonito 6:​9-11?

¹⁶ Tou fakakaukauʼi te faʼifaʼitaki ʼo te apositolo ko Paulo. Neʼe ina tohi fenei: “ ʼE au kakano pea neʼe fakatau au ke au popula ki te agahala. Pea ʼe mole au mahino ki te meʼa ʼae ʼe au fai. Koteʼuhi ʼe mole au fai te meʼa ʼae ʼe au loto ki ai, kaʼe ʼe au fai te meʼa ʼae ʼe au fehiʼa ki ai.” (Loma 7:​14, 15) Logo la neʼe mole fai e Paulo te ʼu agahala ʼae ʼe tuʼu ia 1 Kolonito 6:​9-11, kaʼe ʼe ina fia ui mai, neʼe kei agahala pe. ʼI tana fia fakafiafiaʼi te loto ʼo Sehova, neʼe ina teteke malohi ai te fai ʼo te meʼa ʼae ʼe kovi. (Lau ia Loma 7:​21-23.) ʼOfa pe ke tou faʼifaʼitakiʼi ia Paulo, ʼo tou faiga malohi ke tou fakalogo kia Sehova ʼaki totatou loto katoa.

17. He koʼe ʼe tou loto ke tou aga fakahagatonu?

¹⁷ Ohage la, ʼe tonu ke tou aga fakahagatonu ʼi tatatou tauhi kia Sehova. (Lau ia Taaga Lea 14:5; Efeso 4:25.) ʼE mole tou fia faʼifaʼitakiʼi ia Satana “te tamai ʼo te loi.” Pea tou manatuʼi ia Ananiasi mo tona ʼohoana ʼae neʼe mamate ʼuhi ko tanā loi. Koia ʼae ʼe mole tonu ai ke tou loi. (Soane 8:44; Gaue 5:​1-11) Kaʼe ko te aga fakahagatonu ʼe mole gata ai. Kapau ʼe tou lotofakafetaʼi ki te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua, ʼe tou aga fakahagatonu tuʼumaʼu anai.

18, 19. Kotea te fakaʼuhiga ʼo tatatou aga fakahagatonu?

¹⁸ ʼE feala pe ke tou aga fakakaka kaʼe mole tou loi. Ohage la, neʼe ui fenei e Sehova ki te kau Iselaele: “E mole pe kotou kaihaa anai, pea e mole kotou fakakaka anai pee feloiaki ki ae mo ae.” He koʼe neʼe tonu ke natou fakalogo ki te fakatotonu ʼaia? Neʼe toe ui fenei age e Sehova: “Ke kotou maonioni, koteuhi e au maonioni, ia au, ko [Sehova], ko tokotou Atua.” (Levitiko 19:​2, 11) Koia tatau aipe pe ʼe mole tou loi, kaʼe kapau ʼe tou faigaʼi ke tui he tahi ki he meʼa ʼe mole moʼoni, ʼe tou agakaka.

¹⁹ Tou toʼo he faʼifaʼitaki. Ko he tagata ʼe ina ui age ki tona patolo mo ʼona kaugā gaue, ʼe ʼosi tautonu anai koteʼuhi ʼe alu muʼa ki te toketa. Kaʼe ʼe mole ko te tupuʼaga moʼoni ʼaia ʼo tana alu. ʼI tona fakahagatonu, ʼe fia alu tautonu pe ia ʼo malolo. He neʼe ko te totogi pe ia ʼo ʼona faitoʼo peʼe ko te toketa. Koia neʼe aga fakahagatonu koa pe neʼe agakaka? Neʼe faikaka pe ia ke tui age tona patolo mo ʼona kaugā gaue. ʼI ʼihi temi, ʼe aga fakakaka te hahaʼi ke mole fakatuʼā natou peʼe ke natou maʼu te meʼa ʼe natou loto ki ai. Kaʼe ʼe tou fakalogo kia Sehova ʼae neʼe ina ui fenei: “E mole kotou [“agakaka,” MN ] anai.” Koia ʼe tou loto ke fakahagatonu ʼatatou gaue ke fiafia ai Sehova.​​—Loma 6:⁠19.

20, 21. Kapau ʼe tou lotofakafetaʼi ki te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua, kotea ʼae ʼe tonu ke tou tauʼi?

²⁰ ʼE moʼoni, ʼe tonu ke tou teteke te ʼu agahala mamafa ohage ko te tono, mo te inu kava fakavale. Kaʼe ʼe mole gata ai, he ʼe tonu ke mole tou fai te ʼu aga fuli pe ʼae ʼe mamahi ai te loto ʼo Sehova. Ohage la, ʼe mole gata ʼaki pe tatatou mole fai te ʼu aga heʼe ʼaoga, kaʼe ʼe tou toe tekeʼi foki mo te ʼu fakafiafia heʼe ʼaoga. ʼE mole gata ʼaki pe tatatou mole inu kava fakavale, kaʼe ʼe mole tou inu kava anai ke tou huʼa kavaʼia. ʼE mahino ia, ʼe tonu ke tou faiga malohi ke mole tou to ki te ʼu agahala ʼaia mo tou tui papau ʼe feala ke tou malo.

²¹ Tou fakatuʼutuʼu ke tou mulimuli ki te ʼu palalau ʼaeni ʼa Paulo: “ ʼAua naʼa kotou tuku ke hoko atu te pule ʼa te agahala ohage ko he hau ki ʼokotou sino ʼae ka mate, ʼo kotou fakalogo ai ki ʼonatou holi.” (Loma 6:12; 7:​18-20) ʼE moʼoni, ʼe mole feala hatatou tekeʼi te ʼu agahala fuli. Kaʼe kapau ʼe tou lotofakafetaʼi ki te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua pea mo Kilisito, pea ʼe tonu ke tou tauʼi te ʼu agahala fuli pe.

22. Kotea te fakapale ʼe ʼamanaki ki ai ia natou ʼae ʼe lotofakafetaʼi moʼoni ki te ʼofa makehe ʼo Sehova?

²² Neʼe fakamolemole e Sehova ʼatatou agahala pea ʼe hoko atu pe anai tana lotofakamolemole. Tou lotofakafetaʼi lahi ki tona ʼofa makehe. Koia, tou faiga malohi ke mole tou fakahoko te meʼa ʼae ʼe kovi, tatau aipe pe ʼe mole ko he agahala ki ʼihi. Kaʼe kapau ʼe tou fai te faʼahi ʼaia, kotea anai te fakapale ʼe feala ke tou ʼamanaki ki ai? Neʼe ui fenei e Paulo: “ ʼI te kua fakaʼateainaʼi koutou mai te agahala pea mo kotou kaugana ki te ʼAtua, ʼe kotou maʼu ai te fua ʼae ko te maʼoniʼoni, pea ʼe iku ai ki te maʼuli heʼe gata.”​​—Loma 6:⁠22.