TONATOU MAʼULI
Neʼe Au Fakamahani Mo Te Hahaʼi Kehekehe
“Kapau ʼe ke papitema, ʼe au liakī anai koe.” Neʼe ko te fakamatakuʼi ʼaia ʼo taku faʼe e taku tamai ʼi te taʼu 1941. Kaʼe neʼe mole mataku taku faʼe he neʼe papitema pe ia. Koia neʼe mavae ai taku tamai ʼi tomatou loto fale, kaʼe kei au taʼu valu pe.
NEʼE hoko te aluʼaga ʼaia, kaʼe neʼe kua au fia logo leva ki te moʼoni. Pea neʼe au leleiʼia te ʼu tohi Fakatohi-tapu ʼa taku faʼe, tafito ʼona pāki. Neʼe mole tali e taku tamai ke palalau mai taku faʼe ʼo ʼuhiga mo te ʼu manatu ʼae ʼe ina ako ʼi te Tohi-Tapu. Kaʼe ʼi taku fia iloʼi meʼa fuli, neʼe au faifehuʼi ki taku faʼe. Pea ʼi te ʼu lakaga ʼae ʼe puli ai taku tamai ʼi fale, neʼe au ako te Tohi-Tapu mo taku faʼe. Koia neʼe au loto ai leva ke au foaki toku maʼuli kia Sehova. Pea neʼe au papitema ʼi te taʼu 1943 ʼi Blackpool, ʼi Pilitania ʼi toku taʼu hogofulu.
TE KAMATA ʼO TAKU TAUHI KIA SEHOVA
Talu mai ai mo tamā faifakamafola tuʼumaʼu pe mo taku faʼe. ʼI te temi ʼaia, neʼe matou fakaʼaogaʼi te ʼu fakatagi moʼo kalagaʼi te logo lelei. Neʼe lalahi mo mamafa, he neʼe teitei kilo 4 5. Kotou fakakaukauʼi age muʼa, te kiʼi tama ko au, kaʼe ʼe au lolotoga faigaʼi ke au fua he fakatagi.
ʼI toku taʼu 14, neʼe kua au fia pionie katoa. Kaʼe neʼe ui mai e taku faʼe ʼe tonu muʼa ke au alu ʼo fakafelogoʼi ki te taupau ʼo te siliko. Pea neʼe ui mai e te taupau ke au faiga muʼa ke au ako ke maʼu haku gaue. Koteʼuhi ʼe au taupau anai toku maʼuli lolotoga taku selevisi pionie. Neʼe au fakalogo ki ʼana tokoni. Hili taʼu ʼe lua ʼae neʼe au gaue ai, neʼe au toe kole ki te tahi taupau ʼo te siliko pe ʼe feala ke au pionie katoa. Neʼe ina tali fenei mai: “Pea alu ʼo fakahoko.”
ʼI Apelili 1949, neʼe ma situʼa mo taku faʼe ki te ʼu meʼa ʼo toma ʼapi kaʼe ma olo ki te kolo ko Middleton ʼe tuʼu ovi ki te kolo ko Manchester ʼae neʼe ma kamata ai leva tamā selevisi pionie. Hili ki ai mahina ʼe fa, neʼe au filifili he tehina ke ma kaugā pionie fakatahi. Pea neʼe kole mai e te filiale ke au alu ʼo kau ki te kokelekasio foʼou ʼi Irlam. Kaʼe neʼe kaugā pionie taku faʼe mo te tuagaʼane ʼi te tahi kokelekasio.
Neʼe mole hahaʼi ni tehina faiva ʼi te kokelekasio foʼou ʼaia. Koia neʼe ma takitaki ai te ʼu fono mo toku kaugā pionie, kaʼe neʼe kei au taʼu 17 pe. Ki muli age, neʼe au alu ki te kokelekasio ʼo Buxton, ʼae neʼe tokosiʼi ai te kau faifakamafola pea neʼe ʼaoga ki ia he tokoni. Ko te ʼu aluʼaga ʼaia neʼe tokoni mai ke au teuteu ki te tahi ʼu gaue ka au fakahoko anai ki ʼamuli.
ʼI te taʼu 1951, neʼe au fai taku kole ke au kau ki te Ako Tohi-Tapu ʼo Kileate ʼa te Watchtower. Kaʼe ʼi Tesepeli 1952, neʼe pauʼi au ke au alu ʼo solia. Neʼe au kole ke mole au solia he ʼe au faifakamafola temi katoa. Neʼe mole tali e te telepinale ia taku kole, kaʼe natou fakatuʼā au kia mahina pilisoni ʼe ono. ʼI taku lolotoga pilisoni, neʼe fakaafe au ki te 22 kalasi ʼo te Ako ʼo Kileate. Pea ʼi Sulio 1953, ʼi te hili pe ʼo toku fakaʼateainaʼi, neʼe au folau ʼi te vaka ʼe higoa ko Georgic ʼo au alu ai ki New York.
ʼI taku tau atu, neʼe au kau ʼi te taʼu 1953 ki te Fakatahi ʼo Te Sosiete ʼo Te Malama Foʼou. ʼOsi ʼaia, neʼe au toʼo te saliote afi ʼo alu ki te koga meʼa ʼae ʼe fai ai te ako ʼo Kileate ʼi South Lansing, ʼi New York. Kaʼe neʼe mole lahi taku kiʼi foʼi falā koteʼuhi neʼe au hoki mavae pe ʼi te pilisoni. Koia ʼi taku hifo ʼi te saliote afi, neʼe au kole falā ki he tahi moʼo totogi taku alu papika ki South Lansing.
ʼE AU FAKAHOKO TAKU SELEVISI ʼI TE TAHI FENUA
Neʼe fakaofoofo te Ako ʼo Kileate, koteʼuhi neʼe ko he tokoni mai ke matou liliu ai “ko meʼa fuli maʼa te hahaʼi kehekehe.” (1 Kolonito 9:22) Ko au mo Paul Bruun pea mo Raymond Leach, neʼe hinoʼi matou ki Philippines, kaʼe neʼe tonu muʼa ke matou atalitali ʼi ni mahina ʼuhi ko ʼomatou visa. Neʼe matou olo vaka leva ki Rotterdam, ʼi Pays-Bas. ʼOsi ʼaia, neʼe matou fakalaka ʼi te Tai ʼo Metitelanea, mo te Canal ʼo Suez pea mo te Tai Initia ki Malaisie pea ki Hong Kong leva. Pea hili ki ai ʼaho ʼe 47, neʼe matou tau atu leva ki Manille ʼi te ʼaho 19 ʼo Novepeli 1954.
Koia neʼe tonu leva ke matou fakamamahani mo te lea mo te agaʼi fenua ʼo te fenua. ʼI te kamata, neʼe hinoʼi matou ki te kokelekasio ʼi te kolo ko Quezon City, ʼae neʼe tokolahi ai natou neʼe palalau Fakapilitania. Koia hili ki ai mahina ʼe ono, neʼe heʼeki lahi he ʼu kupu ʼo te lea Tagalog kua matou iloʼi. Kaʼe ki muli age, kua matou palalau leva ʼi te lea ʼaia.
ʼI tamā tahi tau atu ki fale ʼi te hili ʼo tamā faifakamafola ʼi te mahina ʼo Maio 1955, neʼe au maʼu mo te Tehina ko Leach ni tohi ʼe hinoʼi ai maua ki te gaue fakasiliko. Neʼe ko toku taʼu 22 pe ʼaia, kaʼe neʼe ko he selevisi, neʼe au ako ai te ʼu faʼahi foʼou ke au ʻliliu ai ko meʼa fuli maʼa te hahaʼi kehekehe.’
Ohage la, neʼe au fai taku ʼuluaki akonaki ki te kaugā malie ʼi toku ʼuhiga taupau fakasiliko ʼi muʼa ʼo te fale koloa ʼo te kolo. ʼI te temi ʼaia ʼi Philippines, neʼe fai te ʼu akonaki ki te kaugā malie ʼi te ʼu koga meʼa ʼae ʼe kaugā malie ai te hahaʼi, ohage pe ko te higoa ʼo te ʼu akonaki ʼaia. ʼI taku ʼaʼahi te ʼu kokelekasio, neʼe au fai te ʼu akonaki ʼi te ʼu fakatauʼaga koloa, mo te ʼu malaʼe faigaoʼi, mo te ʼu haʼeleʼaga pea mo te ʼu ala. ʼI te tahi ʼaho ʼi te kolo ko San Pablo, neʼe mole feala ke au fai taku akonaki ʼi te fakatauʼaga koloa he neʼe ʼua lalahi. Koia ʼae neʼe au ui age ai ki te ʼu tehina takitaki ke au fai pe la te akonaki ʼi te Fale Fono. Pea neʼe kole mai e te ʼu tehina pe ʼe feala ke lau te akonaki ʼaia ohage ko he fono ki te kaugā malie ʼuhi ko tona mole fai ʼi he koga meʼa ʼe feoloʼaki ai te hahaʼi.
Neʼe au nofo tuʼumaʼu ʼi te ʼu ʼapi ʼo te ʼu tehina. Pea neʼe maʼa ʼonatou ʼapi. Ko toku moeʼaga, neʼe ko he kiʼi falā pe neʼe fofola. Neʼe tuʼu te maʼanuʼaga ʼi tuʼa pea neʼe ʼasi ki te hahaʼi fuli, koia ʼae neʼe mole au maʼanu katoa ai. Pea neʼe au fealuʼaki ʼi te ʼu papika pea ʼi ʼihi temi, neʼe au alu vaka ki te tahi ʼu motu. ʼI te ʼu taʼu fuli ʼae neʼe au kau ai ʼi te selevisi temi katoa, neʼe mole ʼi ai haku motoka.
Neʼe au ako ia te lea Tagalog ʼaki pe taku fakalogo ki te ʼu palalau ʼa te ʼu tehina ʼi te faifakamafola pea mo te ʼu fono. Neʼe fia tokoni mai te ʼu tehina pea neʼe au lotofakafetaʼi ki tanatou kataki fualoa mo tanatou palalau fakahagatonu mai.
ʼAki te temi, neʼe lahi te ʼu fetogi neʼe tonu ke au fai ʼuhi ko te ʼu gaue foʼou ʼae neʼe hinoʼi au ki ai. ʼI te taʼu 1956, neʼe matou fai te fakatahi lahi ʼi te ʼaʼahi ʼo te fenua e te tehina ko Nathan Knorr. Neʼe fekauʼi au ke au fakafelogoʼi mo te hahaʼi fai tala logo. Kaʼe neʼe tokoni mai ʼihi kia au koteʼuhi neʼe mole au iloʼi te meʼa ʼe tonu ke au fai. Neʼe heʼeki ʼosi he taʼu katoa ki ai, neʼe toe ʼi ai tamatou fakatahi lahi ʼi te fenua pea neʼe ko au ia te taupau ʼo te fakatahi. Pea neʼe ʼaʼahi matou e te tehina ko Frederick Franz ʼae neʼe haʼu mai ʼotatou pilo lalahi, pea neʼe lahi te ʼu faʼahi neʼe au ako mai ia ia. ʼI te temi ʼae neʼe fai ai e te tehina ko Franz ia te akonaki ki te kaugā malie, neʼe ina tui te teu ʼo te fenua ko Philippines ʼae ko te barong Tagalog. Neʼe fiafia ʼaupito ai te ʼu tehina ʼo te fenua, pea neʼe au taʼofi mai ai he ako, ʼe tonu ke au lotolelei ʼo fakamahani mo te hahaʼi.
ʼI taku liliu ʼae ko te taupau ʼo te tisitilike, neʼe tonu ke au toe fai he ʼu fetogi. ʼI te temi ʼaia, neʼe matou fakaha te ʼata Le bonheur de la Société du Monde Nouveau. Neʼe matou fakaha tuʼumaʼu te ʼata ʼaia ʼi te ʼu malaʼe. ʼI ʼihi temi neʼe ʼulihi ai te masini fakaha ʼata e te ʼu kiʼi manu, ʼo lahi ai te gaue ʼi tona fufulu. Neʼe mole faigafua te teuteuʼi ʼo te ʼu fakahaha ʼata ʼaia, kaʼe neʼe ko he meʼa fakafiafia tamatou sisio ki te hahaʼi ʼe ʼomai ʼo ako te ʼuhiga ʼo te kautahi fakamalamanei ʼo Sehova.
ʼI ʼihi koga meʼa, neʼe uga e te ʼu patele Katolika ia te puleʼaga ke mole natou fakagafua ʼamatou fakatahi lalahi. Koia ʼi te ʼu lakaga ʼae neʼe matou fai ai he akonaki ʼo ovi atu ki ʼonatou ʼekelesia, neʼe natou ta te ʼu pele ke logoaʼa ʼo mole logo ai te akonaki ʼo te tehina. Kaʼe logo la te ʼu aluʼaga ʼaia, neʼe hoko atu pe e te hahaʼi tanatou ako ia te moʼoni. Pea ko te tokolahi ʼi te ʼu koga meʼa ʼaia kua natou tauhi kia Sehova ʼi te temi nei.
KO HE ʼU ALUʼAGA FOʼOU PEA ʼE TONU KE AU TOE FAI HE ʼU FETOGI
ʼI te taʼu 1959, neʼe kole mai ke au alu ʼo gaue ʼi te filiale. Neʼe lahi te ʼu ako neʼe au taʼofi mai te ʼu aluʼaga ʼae neʼe hoko ʼi toku maʼuli. Hili pe ki ai te kiʼi temi, neʼe kole mai ke au alu ʼo ʼaʼahi te ʼu filiale ʼo te tahi ʼu fenua. ʼI taku tahi faifolau, neʼe au feiloʼiʼaki ai mo Janet Dumond, ʼae neʼe misionea ʼi Thaïlande. Neʼe ma fefaitohiʼaki lolotoga he temi, pea ki muli age neʼe ma ʼohoana. Lolotoga taʼu ʼe 51, neʼe ma tauhi fakafiafia ai kia Sehova.
Neʼe au fiafia ʼi taku alu ʼo ʼaʼahi te hahaʼi ʼa Sehova ia fenua ʼe 33. ʼE au lotofakafetaʼi ʼaupito ʼo ʼuhiga mo te ʼu gaue ʼae neʼe au fai ʼi taku kamata fakahoko taku selevisi temi katoa. Koteʼuhi neʼe tokoni mai ke au iloʼi pe ʼe feafeaʼi haku felogoʼi mo te hahaʼi kehekehe ʼi ʼanatou agaʼi fenua pea mo ʼonatou haʼuʼaga. ʼAki te ʼu ʼaʼahi ʼaia neʼe au fai, neʼe au mahino lelei ai ko Sehova ʼe ʼofa ki te hahaʼi kehekehe.—Gaue 10:34, 35.
ʼE KEI MA FAI PE HE ʼU FETOGI
Neʼe ma fiafia mo Janet ʼi tamā gaue fakatahi mo te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼo Philippines. Pea ʼe hoko atu leva tamā selevisi ʼi te filiale ʼo Quezon City. ʼI te temi nei, kua kaugā malie age te kau faifakamafola ʼi te temi ʼae neʼe kamata ai taku selevisi ʼi ni taʼu ʼe 60 ki muʼa atu. Logo pe la kua fualoa taku tauhi kia Sehova, kaʼe ʼe kei tonu pe ke au lotolelei ʼo fai he ʼu fetogi ʼe mulimuli ki tona finegalo. Ohage la, neʼe tonu ke ma lotolelei ki te tahi ʼu fetogi foʼou ʼae neʼe fai e te kautahi.
Neʼe ma faiga malohi ke ma muliʼi te takitaki ʼa Sehova, pea ʼe ko te faʼahiga maʼuli fiafia pe ʼaia ʼe tahi. Neʼe ma toe faiga ke ma fai he ʼu fetogi ke feala ai hamā tokoni lelei ki ʼoma tehina mo tuagaʼane. ʼEi, kapau ʼe ko te finegalo ʼaia ʼo Sehova, pea ʼe ma fakatotonu ke ma liliu “ko meʼa fuli maʼa te hahaʼi kehekehe.”