Te Agaʼofa Ko He Kalitate ʼe Fakaha ʼAki Te ʼu Palalau Mo Te Aga
KA AGAʼOFA mai he tahi kia tatou, ʼe tou lotofimalie moʼoni. Pea kapau ʼe tou iloʼi ʼe tokaga mai niʼihi kia tatou, ʼe tou fiafia moʼoni ai. Mai tona aluʼaga ʼae ko tatou fuli ʼe tou leleiʼia moka agaʼofa mai he tahi, ʼe feafeaʼi hatatou fakatuputupu te kalitate ʼaia ia tatou?
Ko ʼae ʼe agaʼofa, ʼe tokaga moʼoni ki ʼona tatau pea ʼe ina fakaha ʼaki ʼana palalau pea mo tana aga. Ko te manavaʼofa mo te ʼofa mamahi ʼae ʼe ina uga ia ia ʼae ʼe agaʼofa, kae ʼe mole ko he aga fakaʼapaʼapa pe ia. Pea ko te faʼahi ʼae ʼe maʼuhiga, ʼe kau te agaʼofa ki te ʼu agaaga ʼo te fua ʼo te laumalie ʼo te ʼAtua. (Kalate 5:22, 23) ʼE loto e Sehova ke tou agaʼofa. Koia tou vakaʼi pe fakaha feafeaʼi e Sehova mo tona ʼAlo ia te agaʼofa pea ʼe feafeaʼi hatatou faʼifaʼitakiʼi ia naua.
KO SEHOVA ʼE AGAʼOFA KI TE HAHAʼI FUAPE
ʼE agaʼofa ia Sehova ki te hahaʼi fuli maʼia mo natou ʼae ʼe “maʼuli galo mo agakovi.” (Luka 6:35) Ohage la, ʼe “fakahopo fakatatau ake [e Sehova] tana laʼa ki te kau agakovi pea mo te kau agalelei pea ʼe ina fakato fakatatau ifo te ʼua ki te kau faitotonu pea mo te kau heʼe faitotonu.” (Mateo 5:45) Koia, maʼia mo te hahaʼi ʼae ʼe mole fakatui ko Sehova ʼe ko te Tupuʼaga, ʼe feala ke natou maʼu tona agaʼofa pea mo maʼuli fiafia ʼi hona faʼahiga aluʼaga pe.
Ko te faʼahi ʼae neʼe fai e Sehova maʼa Atama mo Eva, ʼe ko he faʼifaʼitakiʼaga lelei ʼaia ʼo te agaʼofa. ʼI te hili pe ʼo tanā agahala, “nee na tui leva ni laui fiki, o na laofi . . . ki ai.” Kae neʼe iloʼi e Sehova ʼe ʼaoga anai honā ʼu mutuʼi meʼa moʼo puipui ʼo naua moka nā mavae ʼi te ʼoloto ʼo Eteni. Koteʼuhi neʼe kua malaʼia te kele pea ʼe homo ake pe anai “ni akau talatala mo ni vao kovi.” Koia ʼaki he agaʼofa neʼe fai leva e Sehova ni ‘kofu loloa ʼaki ni kiliʼi manu’ maʼa naua.—Senesi 3:7, 17, 18, 21.
Logo la ʼe agaʼofa ia Sehova ki “te kau agakovi pea mo te kau agalelei,” kae ʼe agaʼofa tafito ki ʼana kaugana agatonu. Ohage la, ʼi te temi ʼo te polofeta ko Sakalia, neʼe lotomamahi ia he ʼaselo koteʼuhi neʼe fakagata e te kau Iselaele tanatou laga te fale lotu ʼo Sehova ʼi Selusalemi. Neʼe fagono ia Sehova ki te ʼu palalau ʼa te ʼaselo pea neʼe tali age ki ai ʼaki ni “kupu lelei pea mo ni kupu fakafimalie.” (Sakalia 1:12, 13) Neʼe toe fai feia pe e Sehova ki te polofeta ko Elia. ʼI te tahi ʼaho, neʼe ina kole ke toʼo e Sehova ia tona maʼuli koteʼuhi neʼe lotomamahi ʼaupito pea neʼe ina logoʼi tana nofo tokotahi. Neʼe tokagaʼi e Sehova te ʼu meʼa ʼae neʼe logoʼi e Elia, pea neʼe ina fekauʼi ifo he ʼaselo moʼo fakalotofimalieʼi ia ia. Pea neʼe ina toe fakalotofimalieʼi te polofeta, ʼo ina ui age ʼe ʼi ai mo tana tahi ʼu kaugana agatonu. Ko te agaʼofa ʼo Sehova neʼe ina fakamalohiʼi ia Elia ke ina hoko atu ia tana gaue. (1 Hau 19:1-18) Kae ko ai ʼi te ʼu kaugana ʼa Sehova neʼe ina faʼifaʼitakiʼi te agaʼofa ʼa Sehova ʼi hona aluʼaga fakaofoofo?
NEʼE LAHI TE AGAʼOFA ʼA SESU
ʼI te kei nofo ʼa Sesu ʼi te kele, neʼe feala ke sisio te hahaʼi ki tana agaʼofa. Neʼe mole aga fefeka pea neʼe mole he temi neʼe ina faigaʼi ai ke ina fakakinauʼi te hahaʼi ke natou fai te meʼa ʼae neʼe loto ki ai. Neʼe tokaga ki ʼihi pea neʼe ina ui fenei: “Kotou Mateo 11:28-30) Neʼe mulimuli te hahaʼi ia Sesu ʼi te ʼu faʼahi fuli pe ʼae neʼe alu ki ai koteʼuhi neʼe agaʼofa. Pea ʼuhi ko tona ʼofa, neʼe ina foaki hanatou meʼa kai, mo fakamalolo natou pea neʼe “lahi te ʼu meʼa” neʼe ina akoʼi kia natou ʼo ʼuhiga mo tana Tamai.—Maleko 6:34; Mateo 14:14; 15:32-38.
ʼomai kia te au, ia koutou fuli ʼae ʼe kinakina mo mafasia, pea ʼe au fakafimalieʼi anai koutou. . . . Koteʼuhi ʼe malū taku ʼakau ʼamo.” (ʼI tana agaʼofa, neʼe mahino ia Sesu ki te ʼu meʼa ʼae neʼe logoʼi e te hahaʼi pea neʼe ina maʼu te fakasiosio tonu. Pea tatau aipe pe neʼe mole ko he temi lelei ʼaia kia Sesu, kae neʼe lotolelei pe ʼo tokoni kia natou fuli ʼae neʼe ʼomai kia te ia. (Luka 9:10, 11) Tou fakakaukauʼi age muʼa te aluʼaga ʼae neʼe hoko ki te fafine ʼae neʼe maligi te toto ia ia. ʼI tana loto ʼae ke lelei tona mahaki, neʼe fa ki te kofu tuʼa ʼo Sesu. Kae ʼo mulimuli ki te Lao ʼa Moisese, neʼe mole tonu ke ina fai te faʼahi ʼaia koteʼuhi neʼe heʼe maʼa. (Levitiko 15:25-28) Kotea ʼae neʼe fai e Sesu? Neʼe mole ita ia ki te fafine. ʼE mahino ia, neʼe ina tokagaʼi ia te mataku ʼa te fafine, pea neʼe ʼofa ai he neʼe maʼuli mamahi lolotoga taʼu ʼe 12. Koia neʼe ina ui fenei ai ki te fafine: “Taʼahine, kua fakamalolo koe e tau tui. Alu la ʼi te fimalie, he ʼe kua ke malolo mai tou mahaki faigataʼa.” (Maleko 5:25-34) Neʼe agaʼofa moʼoni ia Sesu.
KO HE TAHI ʼE AGAʼOFA ʼE TOKONI KI ʼIHI
Ohage ko tatatou ako ʼi te ʼu faʼifaʼitaki ki muʼa atu, kapau ʼe tou agaʼofa ʼe tou fai anai he ʼu gaue moʼo tokoni ki ʼihi. Neʼe fakaha lelei e Sesu ia te maʼuhiga ʼo te aluʼaga ʼaia ʼi te lea fakatata ʼo te tagata Samalitana agalelei. Ko he tagata Sutea neʼe kaihaʼa ʼana meʼa fuli, neʼe ta pea neʼe tuku ʼi te ala kua meihiʼi mate. Neʼe fakalaka leva ʼi ai he tagata Samalitana pea neʼe ʼofa ki te tagata ʼaia logo la te mole felogoi ʼa te kau Samalitana mo te kau Sutea. Ko te agaʼofa ʼae neʼe ina uga ia te tagata Samalitana ke tokoni ki te tagata lavea. Neʼe ina haʼi ʼona mataʼi lavea pea neʼe ina ʼave leva ia ia ki he fale tali fagona. Neʼe ʼavage e te tagata Samalitana he foʼi falā ki te pule ʼo te fale tali fagona ke tokaga ki te tagata Sutea. Pea neʼe ui age e te tagata Samalitana ki te pule ʼe toe liliu mai anai ʼo huʼi age te laka ʼo te foʼi falā ʼae ka fakaʼaogaʼi anai maʼa te tagata Sutea.—Luka 10:29-37.
Ko te agaʼofa ʼe ina uga anai tatou ke tou lototokaga pea mo tou fakalotomalohiʼi ʼaki te ʼu palalau pea mo te aga. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “E fakavaivaii e te tuania te loto o te tagata, kae e fakapelepelei ia e he palalau ofa.” (Taaga Lea 12:25) Ka ʼekenaki tatou e te agaʼofa mo te agalelei ke tou fakalotomalohiʼi niʼihi ʼaki ʼatatou palalau, pea ʼe natou fiafia anai. * (Vakaʼi te kiʼi nota.) Ka tou foaki he ʼu palalau ʼe lelei ʼe tou fakaha ai tatatou lototokaga kia natou. Ka tou fai te faʼahi ʼaia pea ʼe tou tokoni ai kia natou ke natou lava katakiʼi ʼonatou fihifihia.—Taaga Lea 16:24.
ʼE FEAFEAʼI HAKITA LILIU ʼO AGAʼOFA
ʼE feala kia tatou fuli ke tou fakaha te agaʼofa he neʼe fakatupu tatou e te ʼAtua ki tona pāki. (Senesi 1:27) Ohage la, ko Suliusi, te tagata ofisie Loma ʼae neʼe fakatotonu ki ai ke ina ʼave te apositolo ko Paulo ki Loma, “neʼe agalelei . . . kia Paulo ʼo ina tuku ke alu ki ʼona kaumeʼa pea ke natou tokakaga kia ia” ʼi te kolo ʼo Sitoni. (Gaue 27:3) Pea ʼi te temi ʼae neʼe mahaʼia ai te vaka ovi ki Malete, ʼae neʼe heka ai ia Paulo pea mo ʼihi, ko te hahaʼi ʼo te motu ʼaia neʼe “agalelei ʼaupito” kia natou. Neʼe natou tafu he afi ke fakamafana ai ia natou. (Gaue 28:1, 2) Pea neʼe fakaha e te hahaʼi ʼaia te agaʼofa. Kae, moka tou fia fakafiafiaʼi ia Sehova, ʼe tonu ke tou agaʼofa tuʼumaʼu, kae mole ʼi he kiʼi temi pe.
ʼE loto e Sehova ke ha te agaʼofa ʼi ʼotatou ʼuluagaaga pea mo totatou faʼahiga maʼuli. Ko te tupuʼaga ʼaia ʼo tana ui mai ke tou “kofuʼi” te agaʼofa. (Kolose 3:12) Kae mole faigafua hatatou agaʼofa tuʼumaʼu. Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi he ʼe lagi tou umiuminoa,pe ʼe mole tou falala kia tatou totonu, peʼe tou manatu pe leva kia tatou totonu. ʼE toe feala pe ke faigataʼa hatatou fakaha te agaʼofa ki he tahi ʼe agakovi mai. Kae kapau ʼe tou kole te laumalie maʼoniʼoni pea mo faʼifaʼitakiʼi ia Sehova, ʼe feala anai ke tokoni mai ke tou fakaha te agaʼofa moʼoni.—1 Kolonito 2:12.
ʼE feafeaʼi hatatou iloʼi te ʼu aluʼaga ʼae ʼe tonu ke tou fakaha ai te agaʼofa? ʼE feala ke tou fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: ‘ ʼE au fagono lelei koa pea mo au faiga ke au mahino ki te ʼu meʼa ʼae ʼe logoʼi e ʼihi? ʼE au tokagaʼi koa moka ʼe ʼaoga he tokoni ki he tahi? Neʼe talu ʼanafea taku fakaha te agaʼofa ki he tahi ʼe mole ko hoku famili peʼe mole ko hoku kaumeʼa lelei?’ Koia tou fai hatatou ʼu fakatuʼutuʼu, ohage la ke tou iloʼi lelei ia natou ʼo totatou kokelekasio. Ka tou fai feia ʼe tou mahino ai ki ʼonatou fihifihia pea mo te ʼu meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia natou. Pea, tou kataki ʼo fai kia natou te meʼa ʼae ʼe tou loto ke natou fai mai kia tatou. (Mateo 7:12) Hili ia, pea tou kole te tokoni ʼa Sehova, pea ʼe ina tapuakina anai ʼatatou faiga ke tou liliu ai ʼo agaʼofa.—Luka 11:13.
KO TE AGAʼOFA ʼE MALAVE KI TE HAHAʼI
ʼI te tohi ʼae e te apositolo ko Paulo te ʼu faʼahi ʼae neʼe tupu ai tana liliu ko he tagata faifekau faiva, neʼe kau ai te agaʼofa. (2 Kolonito 6:3-6) Neʼe leleiʼia e te hahaʼi ia Paulo he neʼe ina fai he ʼu palalau pea mo he ʼu gaue ʼe ha ai te agaʼofa. Pea neʼe natou logoʼi neʼe tokaga ia Paulo kia natou. (Gaue 28:30, 31) ʼO toe feia pe, kapau ʼe tou agaʼofa, pea ʼe feala ai ke fia iloʼi e te hahaʼi ia te moʼoni. Ka tou agaʼofa ki te hahaʼi ʼae ʼe agakovi mai, ʼe feala pe ke malave ki ʼonatou loto pea ke natou fetogi tanatou aga. (Loma 12:20) Pea ʼe lagi feala anai ki muli age ke natou fia ako ia te Tohi-Tapu.
ʼI te Palatiso, ʼe fefakahaʼaki anai e te hahaʼi fuli ia te agaʼofa. ʼE fakaha anai ki te kau fakatuʼuake te agaʼofa, pea ki ʼihi ko te hoki fakaha ʼaia ʼo te agaʼofa kia natou. ʼE ʼekenaki anai ia natou ʼaia ke natou toe fakaha te agaʼofa ki ʼihi. Kae ko ia ʼae ʼe mole agaʼofa ʼo tokoni ki ʼihi ʼe mole fakagafua anai kia ia ke nofo ʼi te takitaki ʼo te Puleʼaga ʼa te ʼAtua. ʼE gata pe ki te hahaʼi ʼae ʼe agalelei mo agaʼofa ʼe natou maʼuʼuli anai ʼo heʼe gata ʼi te Palatiso. (Pesalemo 37:9-11) ʼE tou maʼuli fimalie anai mo tokalelei ʼi te malama. Kae, ʼe tatau aipe ʼi muʼa ʼo te hoko mai ʼo te ʼu ʼaho ʼaia, ʼe feala pe ke tou maʼu he ʼu fua lelei mo kapau ʼe tou maʼu te agaʼofa. ʼO feafeaʼi?
TE ʼU LELEI ʼE TOU MAʼU MOKA TOU AGAʼOFA
ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “E fai e te tagata agalelei te mea ae e lelei . . . [“kia ia totonu,” MN].” (Taaga Lea 11:17) ʼE leleiʼia e te hahaʼi ke natou fakatahi mo he tahi ʼe agaʼofa, pea ʼi te agamahani ʼe natou toe fakaha kia ia te agaʼofa. Neʼe ui fenei e Sesu: “ ʼE fakafuafua anai koutou ʼo mulimuli ki takotou faʼahiga fakafuafua.” (Luka 6:38) Ko he tahi ʼe agaʼofa ʼe faigafua anai te maʼu ʼo hona ʼu kaumeʼa lelei pea ʼe ina taupau anai ʼo fualoa.
Neʼe fakalotomalohiʼi e te apositolo ko Paulo ia te kokelekasio ʼo Efeso ke natou “feagaleleiʼaki, mo fonu ʼi te manavaʼofa, ʼo [natou] fefakamolemoleʼaki ʼaki he lotolelei.” (Efeso 4:32) Ka maʼu e te kokelekasio katoa ia te agaʼofa mo te manavaʼofa, ʼe malohi anai pea mo logo tahi anai ia te kokelekasio. ʼE mole tou fia fatufatuʼi anai ʼotatou tehina mo tuagaʼane, peʼe tou fakatupu he ʼu palalau kia natou, peʼe tou fai he ʼu fakahuahua peʼe ko he ʼu palalau ʼe logo kovi. Kae ʼe tonu ke tou fai he ʼu palalau ʼe ʼaoga pea mo fakalotomalohi. (Taaga Lea 2:18) Pea ʼe tauhi anai te kokelekasio katoa kia Sehova ʼaki te fiafia.
Ohage ko tatatou kua vakaʼi, ko te agaʼofa ʼe ko he kalitate ʼe tou fakaha ʼaki ʼatatou palalau pea mo ʼatatou aga. Pea ka tou maʼu te agaʼofa, ʼe tou faʼifaʼitakiʼi totatou ʼAtua ʼofa mo lotofoaki, ko Sehova. (Efeso 5:1) Pea tahi, ʼe fakamalohiʼi ai anai totatou kokelekasio pea ʼe ʼekenaki ai ʼihi ke natou tauhi foki kia te ia. Koia tou faiga malohi ke feala ki te hahaʼi ke natou sisio ʼe agaʼofa te Kau Fakamoʼoni ʼa Sehova.
^ pal. 13 ʼE tou vakaʼi anai te kalitate ʼae ko te agalelei ʼi he tahi alatike ʼo te ʼu alatike ʼe hiva ʼae ʼe talanoa ki te fua ʼo te laumalie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua.