Ko Jack mo Marie-Line ʼe nā gaue fakatahi ʼi te selevisi temi katoa talu mai te taʼu 1988. Pea kua iloʼi ʼe mole faigataʼa kia naua tanā maʼuli ʼae ʼi he fenua matapule. Ohage la neʼe nā tali tonā hinoʼi ʼae ke olo ki Guadeloupe mo Guyane, ko he ʼu telituale ʼaia ʼe tokaga ʼi te temi nei ki ai te filiale ʼo Falani. Tou fakafehuʼi pe muʼa ia Jack mo Marie-Line.

Kotea ʼae neʼe ina uga koulua ke kolua toʼo te selevisi temi katoa?

Marie-Line: Neʼe au lahilahi ake ʼi Guadeloupe, pea ʼi taku kei veliveli neʼe teitei pe ke au faifakamafola ʼi te ʼaho katoa mo taku faʼe, ʼae neʼe faʼafai. ʼE au ʼofa ki te hahaʼi. Ko ia neʼe au pionie ʼi te ʼosi pe ʼo taku ako ʼi te taʼu 1985.

Jack: ʼI taku kei tupulaga neʼe au fakatahi tuʼumaʼu mo te kau pionie katoa neʼe natou manako lahi ki te faifakamafola. Neʼe ko haku agamahani ko te pionie vaeluaʼi temi lolotoga te ʼu malolo ʼo te ako. Tuʼumaʼu ʼi te ʼu fakaʼosi vahaʼa, ʼe matou toʼo te papika ʼo olo ki te tahi ʼu pionie ʼo faifakamafola mo natou ʼi tonatou telituale. Neʼe matou faifakamafola ʼaho katoa hili ia pea matou olo ki he matatai. Neʼe ko he ʼu temi lelei ʼaia!

Pea neʼe au ʼohoana leva mo Marie-Line ʼi te taʼu 1988. Hili ki ai he kiʼi temi siʼi pe neʼe au ui fenei: ‘Koʼeni kei tā ʼateaina, he koʼe mole tā fakatuʼutuʼu ke lahi age tata faifakamafola?’ Pea neʼe au toʼo leva taku selevisi pionie ohage ko Marie-Line. Neʼe hili te taʼu katoa ki tamā ʼosi kau ki te ako pionie neʼe hinoʼi leva maua ke ma pionie makehe. Neʼe ma leleiʼia te gaue ʼi Guadeloupe ʼi muʼa ʼo toma hinoʼi ke ma olo ʼo gaue ʼi Guyane.

Lolotoga he ʼu taʼu neʼe hinoʼi tuʼumaʼu koulua ki he ʼu telituale kehekehe. Kotea ʼae neʼe tokoni atu ke kolua fakafaigafua pe te ʼu fetogi ʼaia?

Marie-Line: Neʼe iloʼi e te ʼu tehina ʼo te Petele ʼo Guyane te vaega Fakatohi-tapu ʼae ʼe ma leleiʼia ko Esaia 6:8. Koia ka natou telefoni mai ʼe natou kamata ʼaki te ʼu kupu ʼae: “Kei kolua manatuʼi te vaega ʼae ʼe kolua leleiʼia?” ʼI te temi ʼaia neʼe ma mahino atu aipe ʼe ʼi ai te ʼu fetogi ʼe ʼamanaki ke fai. Koia neʼe ma tali atu aipe: “Koʼeni maua! Fekauʼi maua!”

ʼE mole he temi ʼe ma fakatatau ai te fenua ʼae neʼe hinoʼi maua ki ai mo he tahi age kolo peʼe fenua neʼe ma maʼuli ai. Koteʼuhi ʼe feala pe ke  mole ma leleiʼia. ʼE ma toe faiga ke ma feiloʼiʼaki lelei mo te ʼu tehina mo tuagaʼane.

Jack: Ki muʼa atu, neʼe faigaʼi e ʼomā kaumeʼa lelei ke natou fakalotovaivaiʼi maua ke tupu ai hamā nonofo mo natou. Kae ʼi tamā mavae leva ʼi Guadeloupe, neʼe fakamanatuʼi mai ʼe te tehina te ʼu palalau ʼae ʼe tou maʼu ia Mateo 13:38: “Ko te gaueʼaga ʼe ko te malamanei.” Koia kapau ʼe fetogi tuʼumaʼu te ʼu koga meʼa ʼae ʼe tonu ke tou gaue ai, tou manatuʼi ko te gaueʼaga pe ʼe tahi ʼae ʼe tou faifakamafola ai. Pea tahi ko te maʼuhiga ko te hahaʼi pea mo te telituale.

Ka ma tau atu ki he telituale foʼou, ʼe ma sio ai ki te hahaʼi ʼe feala pe ke natou maʼu te fiafia. ʼE ma faigaʼi ke ma mulimuli pe ki tonatou faʼahiga maʼuli. Pea ko te meʼa kai mole lagi tatau kae ʼe ma kai pe mo inu ki te meʼa kai ʼae ʼe natou kai mo inu ki ai. Kae ʼe ma tokakaga pe ke lelei toma malolo fakasino. Pea neʼe ma faiga tuʼumaʼu ke ma palalau lelei ki te ʼu telituale ʼae neʼe ma gaue ai.

Marie-Line: Neʼe lahi te ʼu ako neʼe ma maʼu mai te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼo te fenua. ʼE au manatuʼi te meʼa ʼae neʼe hoko ʼi te tahi ʼaho kae neʼe kei ma foʼofoʼou atu ki Guyane. Neʼe ʼua lahi ʼosi pea neʼe au manatu ke atali muʼa ke ʼosi te ʼua pea hoki olo ʼo faifakamafola. Kae neʼe ui mai fenei e te kiʼi tehina: “Ta olo la?” Neʼe au punamaʼuli pea neʼe au fehuʼi age: “ ʼO feafeaʼi?” Neʼe ina tali fenei mai: “Toʼo tou fakamalu he ʼe ta olo ʼi te ʼu lelue.” Neʼe au ako ai leva te ʼuli ʼo he lelue kae au lolotoga puke toku fakamalu. Ka na pau la neʼe mole au toʼo te lelue mo te fakamalu neʼe mole feala haku faifakamafola ʼi te ʼu temi ʼua!

Neʼe tuʼa 15 tokolua fetogi. ʼE feala la ke kolua foaki mai he ʼu tokoni ʼaoga ʼo ʼuhiga mo te ʼu fetogi ʼaia?

Marie-Line: ʼE mole faigafua he fetogitogi tuʼumaʼu. Kae ko te maʼuhiga moka ʼosi hakita faifakamafola pea kita maʼu he nofoʼaga ʼe kita fiafia ai.

Jack: ʼI te agamahani ʼe au pena tuʼumaʼu toma nofoʼaga foʼou. ʼE tau fakakinakinaʼi au e te ʼu tehina ʼo te Petele pea natou ui mai fenei: “Jack, ʼaua naʼa ke faipena!” Neʼe natou mahalohalo ʼe mole ma nonofo fualoa anai.

Kua faiva ia Marie-Line ʼi te fakatokatoka ʼo ʼamā meʼa. ʼE ina fafaʼo ki he ʼu kalato pea ina tohi ai “fale maʼanu,” peʼe “koga fale,” peʼe “fale kuka.” Ke feia la ka ma tau atu ki toma nofoʼaga foʼou ʼe ma iloʼi ai pe ʼe tonu ke ʼave kifea te ʼu kalato. Pea ʼe ina fai he  lisi ʼo te ʼu meʼa ʼae ʼi te ʼu kalato ke feala hamā maʼu gafua he ʼu meʼa ʼe ma kumi.

Marie-Line: Neʼe kua ma popoto ʼi te fai ʼo he ʼu fakatuʼutuʼu lelei ke feala hamā toʼo atu aipe tamā selevisi.

ʼE feafeaʼi hakolua teuteu ke kolua ‘fakahoko katoa takolua minisitelio’?—2 Tim. 4:5.

Marie-Line: ʼI te Monite, ʼe ma malolo ai pea ma teuteuʼi te ʼu fono. Pea ʼo kamata atu leva ʼi te Feliatolu, ʼe ma faifakamafola.

Jack: Logo la ʼe tonu ke ma fai he ʼu hola ʼi te mahina fuli kae mole tuʼu ai tamā fakakaukau. Ko tamā minisitelio ʼae ʼe takimuʼa ʼi toma maʼuli. Koia ko te temi pe ʼae kua ma mavae ai ʼi toma loto fale ʼo kaku ki tamā liliu, ʼe ma faiga tuʼumaʼu ke ma faipalalau ki te hahaʼi fuli pe ʼae ʼe matou felaveʼi.

Marie-Line: Ohage la ka ma olo ʼo kakai ʼi he koga meʼa pea ʼe au ʼave tuʼumaʼu ʼaku kiʼi pepa lotu. Ko ʼihi ʼe natou ʼomai ʼo kole mai hanatou ʼu tohi, kae neʼe mole iloʼi ko maua ko he ʼu Fakamoʼoni ʼa Sehova. Ko te tahi ʼaia tupuʼaga ʼo tamā tokaga ki tamā faʼahiga teuteu pea mo tamā faʼahiga aga he ʼe tokagaʼi e te hahaʼi te ʼu faʼahiga meʼa ʼaia.

Jack: ʼE ma toe foaki he faʼifaʼitaki lelei ʼaki tamā agalelei ki ʼomā vahaʼa fale. ʼE au tae te ʼu pepa pea mo au toho te ʼu pupele ki tuʼa. ʼE au toe hiko mo tae te ʼotaʼota ʼi toma ʼoloto. Ko te ʼu aluʼaga ʼaia ʼe tokagaʼi e te ʼu vahaʼa fale pea natou fehuʼi mai: “ ʼE ʼi ai la hakolua Tohi-Tapu? ʼE au fia fai haku Tohi-Tapu.”

Neʼe tau hinoʼi koulua ki he ʼu telituale ʼe mamaʼo. Neʼe ʼi ai he telituale ʼi te ʼu telituale ʼaia neʼe kolua leleiʼia?

Jack: ʼI Guyane, ko ʼihi telituale ʼe faigataʼa te kaku ki ai. ʼE matou tau haʼele ia kilometa ʼe 600 ʼi te vahaʼa ʼi he ʼu ala ʼe mole lelei. Mole feala ke galo te temi ʼae neʼe matou olo ai ki Sainte-Elie, ʼi te vao matuʼā. Neʼe loaloaga tamatou olo ʼaia pea neʼe ʼaoga he motoka ʼe malohi pea mo he kiʼi vaka masini. Tokolahi ia natou ʼaia neʼe nonofo ai neʼe natou kumi aulo. Pea neʼe matou tuku age leva he ʼu tohi kia natou, pea ko ʼihi ia natou neʼe natou foaki mai he ʼu kiʼi moʼi maka aulo pea mo fakamalo mai. ʼI te afiafi, neʼe matou fakaha age te ʼata viteo. Tokolahi neʼe natou sisio ki te fakaha ʼo te foʼi ʼata.

Marie-Line: Mole fualoa, neʼe kole mai kia Jack ke ina fai te akonaki ʼo te ʼAho Fakamanatu ʼi Camopi. Neʼe ma olo lolotoga hola ʼe fa ʼi te vai tafe, ʼi te kiʼi vaka masini. Neʼe ko he aluʼaga foʼou ʼaia kia maua.

Jack: ʼI te ʼu faʼahi ʼae ʼe mole loloto ai te vai neʼe feala leva ke fakatupu tuʼutamaki. Koteʼuhi ʼi ʼihi temi ʼe tatafe malohi ai te vai pea ʼe tonu ke faiva ia ia ʼae ʼe ina taki te vaka. Neʼe au leleiʼia tamatou faifolau ʼaia. Pea neʼe matou toko ono kau Fakamoʼoni, pea mo te toko 50 tupu hahaʼi ʼo te koga meʼa ʼaia neʼe kau ki te ʼAho Fakamanatu.

Marie-Line: Ko te faʼahiga aluʼaga ʼaia ʼe lelei ki he tupulaga ʼe fia foaki ke lahi age kia Sehova. Pea ʼuhi ʼae ʼe tonu ke tou falala kia te ia, ʼe malohi age anai tatatou tui. Koteʼuhi kua tou sio pe ki te ʼu aluʼaga ʼae ʼe fakahoko e Sehova.

Neʼe lahi te ʼu lea ʼae neʼe kolua ako. Pea neʼe faigafua koa kia koulua te ako ʼo te ʼu lea kehekehe ʼaia?

Jack: Kailoa ia. Neʼe au ako te ʼu lea ʼaia he neʼe tonu ke au ako. Neʼe au takitaki te Ako ʼo Te Tule Leʼo ʼi te lea Sranan Tongo * kae neʼe heʼeki au kau pe la ki te lau ʼo te Tohi-Tapu ʼi te vahaʼa fuli! Neʼe au fehuʼi age leva ki he tehina pe neʼe feafeaʼi taku fai Te Tule Leʼo. Neʼe ina tali fenei mai: “ ʼI ʼihi temi neʼe mole matou mahino kae neʼe lelei ʼosi pe ia.” Neʼe tokoni lahi mai te ʼu fanau ʼo kehekehe ia mo te hahaʼi lalahi. Kapau neʼe au fai he hala pea neʼe fakaha mai e te ʼu fanau. Neʼe lahi ʼaupito te ʼu meʼa neʼe au ako mai te kau tupulaga.

Marie-Line: ʼI te tahi telituale, neʼe au takitaki ai te ʼu ako Tohi-Tapu ʼi te lea Fakafalani, mo te lea Potukalia, mo te lea Sranan Tongo leva. Neʼe tokoniʼi au e te kiʼi tehina ke au kamata ʼaki te lea ʼae neʼe faigataʼa kia au pea ke au fakaʼosi ʼaki leva te lea ʼae ʼe au iloʼi lelei. Neʼe mole fualoa pea neʼe au mahino ai neʼe ko he tokoni ʼaoga ʼae neʼe ina foaki mai.

ʼI te tahi ʼaho, neʼe au kamata taku gaue ʼaki te ako Tohi-Tapu Sranan Tongo pea hoa leva ki ai te tahi ako ʼi te lea Potukalia. ʼI tamā kamata pe te lua  ako, neʼe ui fenei mai e te kiʼi tehina ʼae neʼe ma kaugā gaue: “Marie-Line hage ia neʼe ke faihala?” Neʼe hoki au mahino ai neʼe au palalau ʼi te lea Sranan Tongo ki te fafine ʼe palalau ia ʼi te lea Potukalia.

Ko natou ʼae neʼe kaugā gaue mo koulua neʼe ʼoʼofa mamahi ia koulua. Kotea ʼae neʼe kolua fai ke kolua kaumeʼa lelei mo ʼokolua tehina mo tuagaʼane?

Jack: Ia Taaga Lea 11:25, MN, ʼe ui fenei: “Ko ʼae ʼe lotofoaki ʼe mahu anai ia.” Neʼe lahi tamā foaki toma temi moʼo tokoni ki ʼihi. Pea ʼo ʼuhiga mo te taupau ʼo te Fale Fono neʼe ui fenei mai e ʼihi tehina: “Tuku hoki fai e te kau kaugā faifakamafola.” Kae neʼe au tali fenei age: “Mo au la ko te kaugā faifakamafola. Koia kapau ʼe ʼi ai he gaue ʼe tonu ke fakahoko, ʼe au fia tokoni ki ai.” Logo la ʼe ʼaoga kia tatou fuli ke tou fakatuʼutuʼu he temi maʼa tatou, kae tou manatuʼi ʼe mole tonu ke taʼofi ai tatatou fai te meʼa ʼae ʼe lelei ki ʼihi.

Marie-Line: Neʼe ma faiga ke makehe age tamā tokaga lelei ki ʼomā tehina mo tuagaʼane. ʼE feala ke ma iloʼi ai ʼe ʼaoga he tahi moʼo taupau ʼo ʼanatou fanau peʼe ke kumi mai te fale ako. Pea ʼe ma fai leva he tahi ʼu fakatuʼutuʼu ke ma lava tokoni kia natou. Koia kapau ʼe tou teuteu lelei ke tou tokoni kia natou ʼae ʼe ʼaoga ki ai he tokoni, ʼe tou kaumeʼa lelei anai mo natou.

Neʼe kolua olo ki te ʼu koga meʼa mamaʼo ʼo faifakamafola ai. Kotea te ʼu tapuakina ʼae neʼe kolua maʼu?

Jack: Neʼe lahi te ʼu tapuakina neʼe ma maʼu ʼi te selevisi temi katoa. Ohage la neʼe feala hamā sisio ki te natula pea mo fakafiafia ki te ʼu meʼa ʼae neʼe fakatupu e Sehova. ʼE moʼoni neʼe ma tau mo he ʼu fihifihia. Kae neʼe ma logoʼi pe te tokalelei ʼo te loto koteʼuhi neʼe ma iloʼi ʼe tokoni mai te kautahi ʼa te ʼAtua ʼi he faʼahi pe ʼe ma nonofo ai.

ʼI taku kei tupulaga neʼe pilisoniʼi au ʼi Guyane ʼuhi pe ko taku mole kau ki te solia. Neʼe mole au manatu ʼe au toe liliu anai ʼi he ʼaho ki te fenua ʼaia, mo au gaue misionea ai pea mo au ʼaʼahi te kau pilisoni. Ko Sehova ʼe ko he ʼAtua lotofoaki he ʼe ina foaki mai he ʼu tapuakina ʼe lahi.

Marie-Line: ʼE lahi toku fiafia moka au foaki toku malohi maʼa ʼihi. ʼE ma fiafia ʼi tamā tauhi ʼae kia Sehova. Neʼe toe fakamalohiʼi ai toma maʼuli mo ʼamā felogoi fakataumatuʼa. ʼI ʼihi temi ʼe fakalavelave mai e Jack pe ʼe feala ke ma fakaafe he taumatuʼa kua lotovaivai ke matou kakai fakatahi. Tuʼumaʼu pe ʼe au tali fenei age: “ ʼE hage pe ʼe ke iloʼi taku manatu!” Pea ʼe hoko tuʼumaʼu pe feia.

Jack: Heʼeki faʼa fualoa ki ai neʼe fakaha mai kua au maʼu te kosea. Neʼe au ui fenei kia Marie-Line logo la ʼe mole fia logo ki te faʼahi ʼaia: “Siʼoku ʼofaʼaga, kapau ʼe au mate anai apogipogi, ʼe mole au mate matuʼa pe anai kae au fiafia ʼi taku mate, he ʼe au iloʼi neʼe lahi te ʼu gaue fakalaumalie ʼae neʼe au fakahoko ʼi toku maʼuli, pea ko he ʼu gaue ia neʼe tuha ke fakahoko.”—Sen. 25:8.

Marie-Line: Neʼe foaki mai e Sehova he ʼu gaue neʼe mole ma ʼamanaki pe la ki ai. Neʼe feala ai ke ma fakahoko he ʼu gaue neʼe ma manatu ʼe mole ma lavaʼi. Pea neʼe lahi ʼaupito te ʼu lelei neʼe ma maʼu. Neʼe ma falala katoa ki te ʼAtua, koia kapau ʼe kole mai e tana kautahi ke ma olo ki he tahi age fenua, pea ʼe ma fakalogo!