1-2. Ko ai ʼae ʼe feala ke tokoni ki he tahi kei ako ke papitema?

KOʼENI te tala manatu ʼa te tuagaʼane ko Amy, ʼe maʼuli ʼi Fisi: “Neʼe au leleiʼia taku ako, pea neʼe au iloʼi ʼe ko te moʼoni. Kae neʼe au fai te ʼu fetogi ʼi toku maʼuli ʼi taku kamata fakatahi leva ʼae mo te ʼu tehina mo tuagaʼane. Pea ki muli age, neʼe au papitema leva.” ʼE ha ʼi te ʼu palalau ʼaia ʼa Amy te manatu maʼuhiga ʼae, kapau ʼe tokoni te kokelekasio katoa ki he tahi ʼe ako, ʼe feala anai ke tuputupu pea mo papitema.

² Ko te kau faifakamafola fuli ʼe feala ke natou tokoni kia natou ʼae ʼe foʼofoʼou mai ke natou liliu ko he ʼu tehina mo tuagaʼane ʼo te kokelekasio. (Efe. 4:16) ʼE ui fenei e te tuagaʼane ko Leilani, ʼae ʼe pionie ʼi Vanuatu: “ ʼE ui ʼe ʼaoga he kolo katoa moʼo pusiaki he tamasiʼi. ʼO toe feia aipe, ʼe ʼaoga te tokoni ʼa te kokelekasio katoa ke liliu ai he tahi ko he tisipulo.” Koia, ke liliu he tamasiʼi ko he tahi kua fotufotuʼa, ʼe feala ke tokoni ki ai te ʼu matuʼā, mo te ʼu kaiga, mo te ʼu kaumeʼa pea mo te kau faiako ʼi te fale ako. ʼO toe feia aipe, ʼe feala ke tokoni ia natou fuli ʼo te kokelekasio kia natou ʼae ʼe kei ako ke natou papitema. ʼE feala ke natou fai te faʼahi ʼaia ʼaki tanatou foaki he ʼu tokoni, mo fakalotomalohiʼi natou, pea mo tuku he faʼifaʼitaki lelei.—Taag. 15:22.

3. Kotea ʼae ʼe ke ako mai te ʼu tala manatu ʼa Ana, mo Dorin pea mo Leilani?

 ³ He koʼe ʼe lelei kia ia ʼae ʼe ʼi ai hana ako Tohi-Tapu ke ina tali ke tokoni te kokelekasio ki tana ako? ʼE fakaha ʼi te ʼu tala manatu ʼaeni tona ʼu fua lelei: ʼE ui fenei e Ana ʼae ʼe pionie makehe: “ ʼE faigataʼa ki he tehina peʼe ko he tuagaʼane ke tokoni ki te ʼu faʼahi fuli ʼae ʼe ʼaoga ki tana ako.” Pea ʼe ui fenei e te tehina ko Dorin, ʼae ʼe pionie makehe: “ ʼI ʼihi temi, ʼe feala ke fai e he kauga faifakamafola he ʼu palalau ʼe malave ki te loto ʼo te ako, kae neʼe mole pe la au manatu ki te faʼahi ʼaia.” ʼE toe ui fenei e Leilani: “Ka sio he tahi ʼe ako ki te ʼofa pea mo te lototokaga ʼo te ʼu tehina mo tuagaʼane ki ai, ʼe mahino ai ʼe ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe ko natou te kau Kilisitiano moʼoni.”—Soa. 13:35.

4. Kotea ʼae ka tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaeni?

⁴ Kae ʼe lagi ke fia iloʼi pe ʼe feafeaʼi hau tokoni ki he tahi kua ako te Tohi-Tapu mo he tahi age. ʼE tali anai ʼi te alatike ʼaeni ki te ʼu fehuʼi ʼe tolu ʼaeni: Kotea ʼae ʼe feala ke ke fai moka kole atu he tahi ke kolua olo ʼo fai tana ako? ʼE feafeaʼi hau tokoni ki he tahi kua tatuʼu mai ki te ʼu fono? Pea ʼe toe lava tokoni feafeaʼi te kau tagata ʼafea ki he tahi ʼe ina ako te Tohi-Tapu ke tuputupu pea ke papitema?

5. Kotea ʼae ʼe tonu ke ke fai moka ke kau ki he ako Tohi-Tapu?

⁵ Ka tou kau ki he ako Tohi-Tapu, ʼe lelei ke tou manatuʼi ʼe ko ia ʼae ʼe ina fai te ako ʼae ʼe tonu muʼa ke tokoni ki tana ako ke mahino ki te Tohi-Tapu. Pea ʼe tou lagolago pe tatou ki ai. (Ekl. 4:9, 10) ʼO feafeaʼi?

6. Moka ke kau ki he ako Tohi-Tapu, kotea ʼae ʼe feala ke ke fai ʼo mulimuli kia Taaga Lea 20:18?

⁶ Ke ke teuteu. Kole muʼa ki te tehina peʼe ko te tuagaʼane ke palalau atu ʼo ʼuhiga mo tana ako. (Lau ia Taaga Lea 20:18.) ʼE feala ke ke fakalavelave age pe ʼe kotea la te kapite ʼae ka kotou vakaʼi. Pe ʼe kotea ʼae ʼe ina loto ke taʼofi e tana ako. Pe ʼe ʼi ai he ʼu palalau ʼe tonu ke ke fai peʼe mole tonu ke ke fai. Pea ʼe lava feafeaʼi hau fakalotomalohiʼi tana ako. ʼE fakaha atu pe anai e ia ʼae ʼe ina fai te ako te ʼu manatu ʼae ʼe tonu ke ke iloʼi. Ko te faʼahi la ʼaia ʼe fai e te tuagaʼane misionea ko Joy, he ʼe feala ai kia ia ʼae ʼe kauga alu mo ia ke fia tokoni ki tana ako.

7. He koʼe ʼe lelei ke ke teuteu ʼi muʼa ʼo hau kau ki he ako Tohi-Tapu?

⁷ ʼI muʼa ʼo hau kau ki te ako, ʼe lelei ke ke “teuteuʼi” te kapite ʼae ka vakaʼi. (Eseta. 7:10, NWT) ʼE toe ui fenei e te tehina ko Dorin: “ ʼE au leleiʼia moka teuteuʼi e ia  ʼae ʼe ma kauga olo ia te kapite, he ʼe feala ai ke ina vaevae he ʼu palalau ʼe ʼaoga mo ia ʼae ʼe au ako.” Pea kapau ʼe tokagaʼi e ia ʼae ʼe ako neʼe kolua teuteuʼi lelei te kapite, ʼe uga ai ia ia ke ina toe fai feia mo ia. Kae kapau ʼe mole feala hau teuteuʼi lelei te kapite, pea ʼe feala ke ke taʼofi te ʼu manatu tafito.

8. Moka ke kau ki he ako, kotea ʼae ʼe lelei ke ke fai ke mahino pea mo malave tau faikole?

⁸ Ko te faikole ʼe ko te tahi faʼahi maʼuhiga ʼaia ʼo he ako Tohi-Tapu. Koia, ʼi muʼa ʼo hau fai te kole, ʼe lelei ke ke fakakaukauʼi pe ʼe kotea ʼae ka ke ui, ke mahino pea mo malave ai ki te loto ʼo ia ʼae ʼe ako. (Pes. 141:2) ʼE kei manatuʼi e te tuagaʼane ko Hanae, ʼae ʼe maʼuli ʼi Saponia te ʼu faikole ʼae neʼe fai e he tuagaʼane neʼe faʼa kau ki tana ako. ʼE ina ui fenei: “ ʼE kei au manatuʼi, neʼe iloga ʼi ʼana faikole tana felogoi lelei mo Sehova. Pea neʼe au fia hage ko ia. Moka neʼe ina toʼo toku higoa, neʼe au logoʼi ai toku ʼofainaʼi.”

9. ʼE feafeaʼi hau lagolago kia ia ʼae ʼe ina fai te ako, ʼo mulimuli kia Sakopo 1:19?

⁹ Ke ke lagolago kia ia ʼae ʼe ina fai te ako. ʼE fai mai te tokoni ʼaeni e te tuagaʼane ʼe pionie makehe ʼi Afelika: “Moka ʼe ke fia tokoni kia ia ʼae ʼe ina fai te ako, ʼe tonu ke ke fagono lelei lolotoga te ako. Kapau ʼe ke manatuʼi ʼe mole ko koe ʼae ʼe ina taki te ako, pea ʼe mole lahi fau anai tau palalau.” ʼE feafeaʼi tau fai te faʼahi ʼaia? (Taag. 25:11) ʼE feala pe hau fai he ʼu tokoni ʼe ʼaoga moka ʼe ke fagono lelei ki te ʼu meʼa ʼae ʼe nā ui. (Lau ia Sakopo 1:19.) Kae ʼe ke tokaga anai ke mole lahi fau tau palalau peʼe ke mole ke palalau koe ki he tahi manatu. ʼE ke fia lagolago anai kia ia ʼae ʼe ina fai te ako ʼaki hau foaki he kiʼi fakamahino nounou, peʼe ke fai he fakata, peʼe ke fai he fehuʼi kia ia ʼae ʼe ako. Kae tatau aipe pe ʼe mole hau manatu, ʼe feala pe ke ke fakalotomalohiʼi ia ia ʼae ʼe ako pea ʼe fiafia ai anai.

10. Kotea te ʼaoga ʼo hau palalau kia ia ʼae ʼe ako ʼo ʼuhiga mo koe?

¹⁰ Ke ke palalau ʼo ʼuhiga mo koe. ʼE feala anai hau tokoni kia ia ʼae ʼe ako mo kapau ʼe ke fakamatala age pe neʼe ke maʼu feafeaʼi te moʼoni, pe neʼe ke lava tauʼi feafeaʼi hou faigataʼaʼia, pe neʼe tokoni feafeaʼi atu ia Sehova ʼi tou maʼuli. (Pes. 78:4, 7) Ko tau fai te faʼahi ʼaia, ʼe malohi ai tana tui, pea mo fakalotomalohiʼi ia ia ke haga hoko atu. ʼE ina toe lava katakiʼi ai anai mo he faigataʼaʼia ʼe tau mo ia. (1 Pet. 5:9) ʼE ui e Gabriel, ʼae ʼe pionie katoa ʼi Pelesile, ko te ʼu tehina ʼae neʼe olo age mo tana tagata faiako, neʼe natou fakamatala age te ʼu meʼa neʼe hoko kia natou. ʼE fakamatala fenei e Gabriel:  “ ʼI tanatou faifakamatala ʼaia, neʼe au mahino ai ʼe iloʼi e Sehova ʼotatou faigataʼaʼia. Pea neʼe fakalotomalohiʼi ai au, he ʼe kapau neʼe natou lava tauʼi ʼonatou faigataʼaʼia, pea ʼe au toe lavaʼi anai mo au.”

11-12. He koʼe ʼe tonu ke tou fakatalitali leleiʼi he tahi ʼe ako ʼe haʼu ki te ʼu fono?

¹¹ Ke feala he tuputupu ʼa he tahi ʼe ako pea ke papitema, ʼe tonu foki ke fono tuʼumaʼu. (Hep. 10:24, 25) ʼI te agamahani, e ko ia ʼae ʼe ina fai te ako ʼae ka ina fakaafe tana ako ki te ʼu fono. Kae ʼe toe feala pe ke tou tokoni ki ai ke hoko atu tana fia haʼu ʼo fono. ʼO feafeaʼi?

¹² Ke ke fakatalitali leleiʼi ia ia. (Loma 15:7) Moka malave kia ia ʼae ʼe ako tona fakatalitali leleiʼi, ʼe toe fia liliu mai anai ʼo fono. Kapau ʼe mole feala ki te tehina peʼe ko te tuagaʼane ke tokaga ki tana ako, ʼe feala ke ke lagolago kia ia. Ohage la, ʼe feala pe ke ke tokaga ki tana ako pea mo fakalogo lelei moka palalau atu. ʼE malave feafeaʼi anai kia ia ʼae ʼe ako? ʼE fakamatala e Dmitrii, ʼae neʼe heʼeki faʼa fualoa tana papitema, tana ʼuluaki kau ʼae ki he fono. ʼE ina ui fenei: “Neʼe tokagaʼi e he tehina taku nofo ʼae ʼi tuʼa pea mo taku tuʼania. Neʼe agalelei mai pea neʼe ina ui mai ke ma olo fakatahi ki loto. Neʼe au punamaʼuli ʼi te ʼomai ʼa ʼihi ʼo fakamalo mai. Neʼe au leleiʼia ʼosi te fono pea neʼe au loto ke fai he fono ʼi te ʼaho fuli. Neʼe ko taku hoki logoʼi ʼae ia he meʼa feia.” ʼI te temi nei, kua tagata faifekau fakaminisitelio ia Dmitrii.

13. ʼE malave feafeaʼi anai tau aga kia ia ʼae ʼe ako?

¹³ Ke ke tuku he faʼifaʼitaki lelei. ʼE iloʼi anai e he tahi ʼe ako kua ina maʼu te moʼoni ʼuhi ko tau aga. (Mat. 5:16) ʼE ui fenei e Vitali, ʼae ʼe pionie: “Neʼe au tui papau ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe ko te lotu moʼoni, he neʼe au tokagaʼi tanatou aga mo tonatou faʼahiga maʼuli.”

14. ʼE tokoni feafeaʼi tau faʼifaʼitaki ke tuputupu ai he tahi ʼe ako?

¹⁴ ʼE mole faigafua tuʼumaʼu kia ia ʼae ʼe ako hana maʼuliʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe ina ako. Kae kapau ʼe ina tokagaʼi ʼe ke tuku he faʼifaʼitaki lelei, pea ʼe tokoni anai ki ai ke ina maʼuliʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe ina ako pea ke papitema. (1 Ko. 11:1) ʼE fakamatala fenei e Hanae, ʼae kua tou ʼosi palalau ki ai: “Neʼe au tokagaʼi ko te ʼu meʼa ʼae neʼe au ako neʼe ko te ʼu meʼa pe ʼaia neʼe fai e te ʼu tehina mo tuagaʼane. Neʼe au iloʼi ai pe ʼe feafeaʼi haku fakalotomalohiʼi, mo fakamolemole, pea mo ʼofa. Neʼe fakalotomalohi tuʼumaʼu ʼonatou felogoi pea neʼe au fia faʼifaʼitakiʼi ia natou.”

15. He koʼe ʼe tonu ke tou kaumeʼa mo he tahi ʼe ako kua tatuʼu mai ki te ʼu fono, ʼo mulimuli kia Taaga Lea 27:17?

 ¹⁵ Ke ke kaumeʼa mo ia. Faiga ke ke iloʼi lelei ia ia ʼae ʼe ako kua tatuʼu mai ki te ʼu fono. (Flp. 2:4) ʼE mole ke fia iloʼi meʼa fuli anai, kae ʼe feala ke ke fakalavelave age pe ʼe feafeaʼi tana ako, ʼo feia mo tona kiʼi famili, pea mo tana gaue. ʼE liliu ai anai ko hou kaumeʼa pea ʼe tokoni anai ki ai ke tuputupu. (Lau ia Taaga Lea 27:17.) Ko Hanae, ʼae ʼe pionie katoa, ʼe ina ui fenei ʼo ʼuhiga mo tana kamata kau ʼae ki te ʼu fono: “ ʼI taku maʼu leva hoku ʼu kaumeʼa ʼi te kokelekasio, neʼe au loto ke hoko mai la te ʼaho ʼae ʼe fai ai te fono. Pea neʼe au fia alu ki ai logo la toku gaʼegaʼe. ʼI toku ʼofa leva ʼae ki ʼoku kaumeʼa foʼou ʼaia, neʼe tokoni mai ke mole kei au fakatahi mo ʼoku kaumeʼa ʼae ʼo te malama. Neʼe au fia fakaovi ai kia Sehova pea mo ʼoku tehina mo tuagaʼane. Ki muli age, neʼe au papitema leva.”

16. Kotea ʼae ʼe feala ke ke toe fai moʼo tokoni ki he tahi ʼe ako ke fiafia ʼi tana fakatahi mo te kokelekasio?

¹⁶ ʼE feala ke ke fakaha te tali kaiga ki he tahi ʼe ako pea ʼe kua ina fai he ʼu fetogi ʼi tona maʼuli. ʼI tau fai feia, ʼe ke tokoni anai ki ai ke fiafia ʼi tana fakatahi mo te kokelekasio. (Hep. 13:2) ʼE manatuʼi e te tehina ko Denis te temi ʼae neʼe kei ina ako ai te Tohi-Tapu. ʼE ina ui fenei: “Neʼe tautau fakaafe au mo toku ʼohoana e te ʼu tehina mo tuagaʼane ke matou kakai fakatahi. Neʼe natou fakamatala mai pe neʼe tokoni feafeaʼi ia Sehova kia natou, ʼo ma lotomalohi ai. Neʼe toe tupu ai mo tama fia tauhi kia Sehova pea neʼe ma tui papau ai ʼe ma maʼuʼuli fiafia anai.” Pea kapau kua kauga fagona ia ia ʼae ʼe ako, ʼe feala ke ke kole age ke kolua faifakamafola. ʼE manatuʼi fenei e te tehina ko Diego, ʼae ʼe maʼuli ʼi Pelesile: “Tokolahi te ʼu tehina mo tuagaʼane neʼe natou kole mai ke matou faifakamafola. Neʼe au feiloʼiʼaki lelei ai mo natou pea neʼe toe tokoni mai ke au fakaovi kia Sehova pea mo Sesu.”

17. ʼE lava tokoni feafeaʼi te kau tagata ʼafeā kia natou ʼae ʼe natou ako te Tohi-Tapu?

¹⁷ Toʼo he temi ki te kau ako. ʼU tagata ʼafea, ko tokotou ʼoʼofa mo tokakaga lelei kia natou ʼae ʼe natou ako te Tohi-Tapu, ʼe feala ke tokoni ai ke natou tuputupu pea mo papitema. Kotou faiga ke kotou faipalalau mo natou ʼi te ʼu fono, pea mo manatuʼi ʼonatou higoa tafito la moka natou kamata faitali ʼi te ʼu fono. ʼE natou fiafia ai anai. ʼE toe feala foki ke kotou kau ki te ʼu  ako Tohi-Tapu. ʼE malave anai kia natou ʼae ʼe ako. ʼE ui fenei e te tuagaʼane ko Jackie, ʼae ʼe pionie ʼi Afelika: “Neʼe punamaʼuli ʼosi taku kau ako ʼi taku fakaha age neʼe au haʼu mo he tagata ʼafeā. Neʼe ui fenei e he tagata neʼe ako mo au:‘ ʼE mole feia te haʼu ʼa he patele, he ʼe alu pe ia kia natou ʼae ʼe maʼu paʼaga, pea tafito la moka natou ʼavage hana kiʼi sila.’ ” ʼI te temi nei, ko te tagata ʼaia mo tona kiʼi famili kua natou kau ki te ʼu fono.

18. Ohage ko tona ui ia Gaue 20:28, kotea te maʼua ʼa te kau tagata ʼafeā, pea ʼe feafeaʼi hanatou fakahoko?

¹⁸ Akoako pea mo fakalotomalohiʼi te kau faiako Tohi-Tapu. ʼE ko te maʼua ʼa te kau tagata ʼafeā ke natou tokoni ki te kau faifakamafola, ke lelei age tanatou faifakamafola pea mo faiako. (Lau ia Gaue 20:28.) Kapau ʼe kau he tagata ʼafeā ki he ako Tohi-Tapu, ʼe feala ke mataku te kauga fagona ʼi te taki ʼo te ako. Kapau ko ia, ʼe feala ki te tagata ʼafeā ke ina fai. ʼE ui fenei e te tuagaʼane ko Jackie: “ ʼE fia iloʼi e te kau tagata ʼafeā pe ʼe feafeaʼi taku ʼu ako. Pea moka ʼe au fakaha age he fihifihia ʼe tau mo he tahi ia natou, ʼe foaki tuʼumaʼu mai pe e te kau tagata ʼafeā he ʼu tokoni ʼe lelei.” Koia, ʼe feala ke tokoni lahi te kau tagata ʼafeā kia natou ʼae ʼe ʼi ai hanatou ʼu ako Tohi-Tapu. (1 Tes. 5:11) ʼE hoko atu fenei e Jackie: “ ʼE au leleiʼia moka fakalotomalohiʼi au e te kau tagata ʼafeā. Pea ʼe au fiafia moka natou tokagaʼi ʼaku faiga. ʼE hage mai ia ko he vai mokomoko ʼi he temi vevela. ʼE lahi ai toku fiafia ʼi te fai ʼo he ʼu ako Tohi-Tapu.”—Taag. 25:25.

19. Kotea te fiafia ʼae ʼe feala ke tou maʼu fuli?

¹⁹ Tatau aipe pe ʼe mole hatatou ako Tohi-Tapu ʼi te temi nei, kae ʼe feala pe ke tou tokoni ki he tahi ʼe ako. Ohage la, ka tou kau ki tana ako, ʼe lelei ke tou teuteuʼi te kapite ʼi muʼa atu, he ʼe feala ai ke tou foaki age he ʼu tokoni ʼe ʼaoga kae ʼe mole lahi fau leva tatatou palalau. ʼE toe feala foki ke tou kaumeʼa mo te kau ako ʼae kua tatuʼu mai ki te ʼu fono pea ke tou tuku kia natou he faʼifaʼitaki lelei. Pea ʼe feala ki te kau tagata ʼafeā ke natou toʼo honatou temi moʼo tokoni ki te kau ako, pea mo akoako mo fakalotomalohiʼi ia te kau faiako. ʼE tou fiafia lahi fuli anai ʼi tatatou tokoni ki he tahi ke ina iloʼi, mo ʼofa pea mo tauhi kia Sehova, tatatou Tamai.