1. Kotea te fakaʼuhiga ʼo te manavasiʼi ki te ʼAtua? Pea he koʼe ko natou ʼae ʼe ʼoʼofa kia Sehova ʼe tonu ke natou manavasiʼi kia te ia?

KO TE kau Kilisitiano ʼe natou ʼoʼofa ki te ʼAtua, pea mo natou manavasiʼi kia te ia. Ki ʼihi ko te manatu ʼaia ʼe matafaikehe. Kae, ko te manavasiʼi ʼaia ʼe mole hage ko te mataku ki he tahi. ʼE ko te tahi age faʼahiga mataku. Ko ia ʼae ʼe manavasiʼi ki te ʼAtua ʼe fakaʼapaʼapa lahi kia te ia. ʼE mole ina fia fai he meʼa ke lotomamahi ai tana Tamai ʼae ʼi selo, koteʼuhi ʼe mole ina loto ke fua kovi ki ʼana felogoi mo ia.—Pes. 111:10; Taag. 8:13.

2. ʼO mulimuli ki te ʼu palalau ʼa Tavite ia Pesalemo 86:11, kotea anai ka tou vakaʼi ʼi te alatike ʼaeni?

² Lau ia Pesalemo 86:11, MN. * Kapau ʼe tou fakakaukauʼi te ʼu palalau ʼaia, ʼe tou mahino ai neʼe maʼuhiga ki te Hau ko Tavite te manavasiʼi ki te ʼAtua. Tou vakaʼi pe ʼe feafeaʼi hatatou maʼuliʼi te ʼu palalau ʼaia. ʼE tou vakaʼi muʼa anai he ʼu tupuʼaga ke tou fakaʼapaʼapa ai ki te huafa ʼo te ʼAtua. Pea ʼe tou toe vakaʼi anai pe ʼe feafeaʼi hatatou fakaha te fakaʼapaʼapa ʼaia ʼi totatou maʼuli ʼi te ʼaho fuli.

3. Kotea te aluʼaga neʼe hoko kia Moisese neʼe tokoni ai kia ia ke fakaʼapaʼapa lahi ki te huafa ʼo te ʼAtua?

³ Fakakaukauʼi age muʼa pe neʼe feafeaʼi ia Moisese ʼi tana sio ki te kololia ʼo Sehova ʼi tana nofo ʼae ʼi te loto ʼana. ʼE ui fenei ʼi te tohi Étude Perspicace des Écritures: “ ʼE mahino ia neʼe maʼu e Moisese te pilivilesio fakaofoofo ʼae neʼe heʼeki maʼu e he tahi ʼi muʼa ʼo te haʼu ʼo Sesu ki te kele.” Neʼe logo ia Moisese ki te ʼu palalau ʼaeni, neʼe  lagi fai e he ʼaselo: “[“Sehova, Sehova,” MN], Atua manavaofa mo lotoofa, mo kataki fualoa, mo mau koloa i te agalelei mo te agatonu, ae e ina taupau tona ofa o kaku ki te u taitupu e afe, ae e ina fakamolemole te agakovi, mo te logogataa, pea mo te agahala.” (Eke. 33:17-23; 34:5-7) ʼI te ʼu lakaga ʼae neʼe fakaʼaogaʼi ai e Moisese te huafa ʼae ko Sehova, ʼe mahino ia neʼe ina manatuʼi te aluʼaga ʼaia neʼe hoko. Ko te tupuʼaga la ʼae ʼo te fakatotonu e Moisese ki muli age ki te kau Iselaele ke natou fakaʼapaʼapa “ki te huafa fakakololia pea mo fakamanavahe ʼaia.”—Tet. 28:58, MN.

4. Ko te ʼu kalitate fea ʼo Sehova ʼe ina uga ai anai tatou ke tou fakaʼapaʼapa lahi kia te ia?

⁴ Ka tou manatu ki te huafa ʼo te ʼAtua ʼae ko Sehova, ʼe tou fakakaukauʼi foki mo tona faʼahiga ʼuluagaaga. ʼE tonu ke tou metitasio ki ʼona kalitate, ohage ko tona mafimafi, mo tona poto, mo tona faitotonu pea mo tona ʼofa. ʼE tou fakaʼapaʼapa lahi ai kia te ia.—Pes. 77:12-16.

5-6. (1) Kotea te fakaʼuhiga ʼo te huafa ʼo te ʼAtua? (2) ʼO mulimuli kia Ekesote 3:13, 14 mo Esaia 64:7, ʼe fakahoko feafeaʼi e Sehova tona finegalo?

⁵ Kotea ʼae kua tou iloʼi ʼo ʼuhiga mo te huafa ʼo te ʼAtua? Tokolahi ʼi te kau sivi Tohi-Tapu, ʼe natou manatu ko te lagi fakaʼuhiga ʼaeni ʼo te huafa ʼo Sehova: “ ʼE Ina Fakahoko.” ʼE tou manatuʼi ai ʼe mole he meʼa ʼe ina lava taʼofi te fakahoko e Sehova tona finegalo. ʼE lava tuʼumaʼu pe kia Sehova ke ina fakahoko te ʼu meʼa ʼae kua ina fakatuʼutuʼu.

⁶ ʼE feafeaʼi tana fakahoko tona finegalo? ʼUluaki, ʼe liliu totonu ia Sehova ko meʼa fuli ʼe ʼaoga moʼo fakahoko tona finegalo. (Lau ia Ekesote 3:13, 14, MN.) * ʼI ʼatatou tohi, neʼe tau fakalotomalohiʼi mai tatou ke tou fakakaukauʼi te faʼahi fakaofoofo ʼaia ʼo tona ʼuluagaaga. Lua, ʼe feala kia Sehova ke ina fakaʼaogaʼi ʼana kaugana heʼe haohaoa, ke natou liliu ko he meʼa pe ʼe ʼaoga ke natou tauhi ai kia te ia pea mo fakahoko tona finegalo. (Lau ia Esaia 64:7.) ʼAki te ʼu faʼahi ʼaia ʼe lua, ʼe fakahoko ai e Sehova tona finegalo. ʼE  mole he meʼa ʼe feala anai ke ina taʼofi tana fakahoko tana fakatuʼutuʼu.—Esa. 46:10, 11.

7. Kotea ʼae ʼe feala ke tou fai ke lahi age ai tatatou fakafetaʼi ki tatatou Tamai ʼae ʼi selo?

⁷ Kotea ʼae ʼe feala ke tou fai ke lahi age tatatou fakafetaʼi ki tatatou Tamai ʼae ʼi selo? ʼAki tatatou metitasio ki te ʼu meʼa ʼae neʼe ina fai pea mo te ʼu meʼa ʼae neʼe tou lava fai ʼaki tana tokoni. Ohage la, ʼe feala ke tou metitasio ki tana fakatupu. ʼE lahi ai tatatou fakaʼapaʼapa kia te ia ʼuhi ko te ʼu gaue fuli ʼae neʼe ina fai. (Pes. 8:4, 5) Pea ka tou metitasio ki te tokoni mai ʼa Sehova ke tou fakahoko tona finegalo, ʼe toe lahi ai tatatou fakaʼapaʼapa kia te ia. Koia, ko te huafa ʼo Sehova ʼe fakamanavahe! Ko te fakaʼuhiga ʼo te huafa ʼaia ʼe fakaha ai te ʼuhiga katoa ʼo tatatou Tamai, mo te ʼu meʼa fuli ʼae neʼe ina fai, pea mo ʼae ka ina fai anai.—Pes. 89:8, 9.

8. Ohage ko tona ui ia Tetelonome 32:2, 3, ʼe loto e Sehova ke fakaʼaogaʼi feafeaʼi e ʼana kaugana ia tona huafa?

⁸ ʼI muʼa pe ʼo te hu ʼa te kau Iselaele ki te Kele ʼo Te Fakapapau, neʼe akoʼi age e Sehova kia Moisese he hiva. (Tet. 31:19) Pea neʼe tonu leva kia Moisese ke ina akoʼi age ki te hahaʼi. (Lau ia Tetelonome 32:2, 3.) ʼE fakaha lelei ʼi te ʼu vaega 2 mo 3, ko Sehova ʼe mole ina loto ke fufu tona huafa, peʼe ke mole puʼaki he ʼe taputapu. Kae ʼe loto e Sehova ki te hahaʼi ʼae neʼe ina fakatupu ke natou iloʼi ia ia. Ko he toe pilivilesio lahi neʼe maʼu e te kau Iselaele ki tanatou logo ki te palalau age ʼa Moisese ʼo ʼuhiga mo Sehova pea mo tona huafa fakakololia. Neʼe fafaga ai tanatou tui pea mo fakalotomalohiʼi ai natou. Neʼe hage kia natou ko te afuafu ʼo te ʼua ʼae ʼe to ki te vao ʼakau. Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai ke toe malave feia tatatou faiako ki te hahaʼi?

9. ʼE feafeaʼi hatatou kau ki te fakatapuha ʼo te huafa ʼo te ʼAtua?

⁹ Ka tou faifakamafola, ʼe feala ke tou fakaʼaogaʼi te Tohi-Tapu moʼo fakaha ki te hahaʼi te huafa ʼo te ʼAtua ʼae ko Sehova. ʼE feala ke tou foaki age he ʼu tohi ʼe ʼaoga kia natou, mo fakaha age he ʼu ʼata viteo, pea mo te tahi atu faʼahi ʼe maʼu ʼi totatou tuʼasila ʼi te Neti, ʼe fakakololiaʼi ai ia Sehova. ʼE mahino ia, ʼi te fale gaue, peʼe ʼi te fale ako, peʼe moka tou folau, ʼe tou maʼu ai he ʼu faigamalie ke tou palalau ai ʼo ʼuhiga mo totatou ʼAtua ʼae ʼe tou ʼoʼofa mamahi ai pea mo ʼona kalitate. Ka tou fakaha ki te hahaʼi te fakatuʼutuʼu fakaofoofo ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te tagata pea mo te kele, ʼe lagi ko te ʼu manatu foʼou ʼaia kia natou ʼo ʼuhiga mo Sehova. Ka tou fakaha te moʼoni ʼo ʼuhiga mo totatou ʼAtua ʼae ʼe fonu ʼi te ʼofa, ʼe tou kau ai ki te fakatapuha ʼo tona huafa. ʼE tou fakaha kia natou ko ʼihi akonaki ʼae ʼe natou tui ki ai ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua, ʼe ko he ʼu loi mo he ʼu faifasituʼu neʼe fakatupu e Satana. Ko te ʼu manatu ʼae ʼe tou akoʼi age ki te hahaʼi, ʼae ʼe tou toʼo mai te Tohi-Tapu, ʼe ina fafaga ai pea mo fakafimalieʼi natou.—Esa. 65:13, 14.

10. Ka tou fai he ako, he koʼe ʼe mole tonu pe ke tou akoʼi age te ʼu lao faitotonu ʼa te ʼAtua?

¹⁰ Ka tou fai he ako Tohi-Tapu ʼa he tahi, ʼe tou faiga ke ina iloʼi ia te huafa ʼo te ʼAtua pea ke ina fakaʼaogaʼi. Pea ʼe tou fia tokoni ki ai ke mahino ki te ʼuhiga katoa ʼo Sehova. Kae ʼe mole gata ʼaki pe anai hatatou fakaha age te ʼu fakatotonu mo te ʼu lekula ʼae ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu. ʼE mahino ia ʼe ina iloʼi ai te ʼu lao ʼa te ʼAtua pea mo fakaʼapaʼapa ki ai. Kae ʼe fakalogo anai koa kia Sehova he ʼe ʼofa ki ai? Ke ke manatuʼi, ko Eva neʼe ina iloʼi te lao ʼa te ʼAtua. Kae neʼe mole ʼofa ia kia Ia ʼae neʼe ina fakatuʼu te lao ʼaia. Pea neʼe toe feia mo Atama. (Sen. 3:1-6) Koia, ʼe mole tonu ke tou akoʼi pe ki te hahaʼi te ʼu lao faitotonu ʼa te ʼAtua.

11. Ka tou akoʼi ki he tahi te ʼu lao ʼa te ʼAtua, kotea ʼae ʼe feala ke tou fai ke ʼofa ai kia Sehova, ʼae neʼe ina fakatuʼu te ʼu lao ʼaia?

¹¹ Ko te ʼu lao mo te ʼu lekula ʼa Sehova ʼe lelei tuʼumaʼu pe kia tatou. (Pes. 119:97, 111, 112) Kapau ko ia ʼae ʼe ako ʼe mole mahino ko te ʼu lekula mo te ʼu lao ʼaia neʼe fai e Sehova he ʼe ʼofa ia tatou,  ʼe manatu anai ʼe mole honatou ʼaoga kia ia. Koia tou fehuʼi fenei age ki ai: “ ʼI tau manatu, he koʼe ʼe ui mai e Sehova ke tou fai te meʼa ʼae, kae ke mole tou fai te meʼa ʼae? Kotea ʼae ʼe ha ai ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua?” Kapau ʼe tou tokoni ki ai ke ina fakakaukauʼi pe ʼe feafeaʼi ia Sehova, pea ke fakatuputupu tona ʼofa moʼoni ki tona huafa fakakololia, ʼe mahino ia ʼe malave moʼoni anai ki tona loto. Pea ʼe ʼofa moʼoni ai anai ki te ʼu lao ʼae ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu ʼo feia mo Ia ʼae neʼe ina fakatuʼu te ʼu lao ʼaia. (Pes. 119:68) ʼE fakamalohiʼi ai tana tui pea mo tokoni ki ai ke ina katakiʼi te ʼu fihifihia ʼae ka tau anai mo ia.—1 Ko. 3:12-15.

12. He koʼe ʼi te tahi lakaga, neʼe mole kei katoa ai te loto ʼo Tavite kia Sehova? Pea kotea ʼona fua?

¹² Neʼe loto e te Hau ko Tavite ke katoa tona loto kia Sehova. Koia, neʼe ina kole fenei age kia te ia: “Fakafāʼutahi toku loto.” (Pes. 86:11, MN) ʼE maʼuhiga ʼaupito te ʼu folafola ʼaia neʼe ina tohi ʼaki te takitaki ʼa te ʼAtua. Lolotoga tona maʼuli, neʼe ina iloʼi ai neʼe faigafua pe te mole kei katoa ʼo te loto kia Sehova. ʼI te tahi ʼaho, ʼi tana ʼi tona fuga fale, neʼe sio ki te fafine kua ʼohoana, ʼae ko Pate-sepa ʼe maʼanu. ʼI te lakaga ʼaia, ko te loto ʼo Tavite neʼe kei katoa koa peʼe kailoa? Neʼe ina iloʼi lelei te lao ʼa Sehova ʼae ʼe ina tapuʼi te manumanū ki te ʼohoana ʼo tona tatau. (Eke. 20:17) Kae neʼe hoko atu pe tana sioʼi te fafine ʼaia ko Pate-sepa. Koia, neʼe vaeluaʼi ai tona loto: ʼi tona holi ki te fafine pea mo tona ʼofa kia Sehova. Logo la neʼe kua fualoa tona ʼofa pea mo manavasiʼi kia Sehova, kae neʼe ina fakahoko tona holi. Pea neʼe ina fai he ʼu agahala mamafa. Neʼe ina ʼulihi ai te huafa ʼo Sehova. Pea ʼuhi ko te aga ʼae neʼe fai e Tavite, neʼe mamahi ai ni hahaʼi kae neʼe mole natou fai hanatou hala, ʼo kau ai ʼihi ʼo tona famili.—2 Sam. 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. ʼE tou iloʼi feafeaʼi neʼe toe katoa te loto ʼo Tavite kia Sehova tona ʼAtua?

¹³ Ko Sehova neʼe ina fakatonutonuʼi ia Tavite, pea neʼe toe maʼu leva e Tavite he ʼu felogoi lelei mo Sehova. (2 Sam. 12:13; Pes. 51:4-6, 19) Kae neʼe mole galoʼi e Tavite te mamahi lahi ʼae neʼe tupu ʼuhi ko tana agahala. Neʼe mahino kia ia, neʼe agahala he neʼe mole katoa tona loto ki te ʼAtua. Ko te ʼu palalau ʼa Tavite ia Pesalemo 86:11 ʼe toe feala pe ke tou fakaʼuhiga fenei: “Foaki mai he loto ʼe mole vaelua.” Neʼe tali koa e Sehova tana faikole? ʼEi, he ʼe ki muli age ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo Tavite, neʼe ko he tagata neʼe katoa tona loto kia Sehova tona ʼAtua.—1 Hau 11:4; 15:3.

14. Kotea te fehuʼi ʼae ʼe tonu ke tou fai, pea kotea tona tupuʼaga?

¹⁴ Ko te faʼifaʼitaki ʼo Tavite ʼe ina fakalotomalohiʼi tatou kae ʼe ina toe fakatokaga ai tatou. Ko te agahala mamafa ʼae neʼe fai e Tavite ʼe tou toʼo ai he ako maʼa tatou. Peʼe kei foʼofoʼou tatatou tauhi  kia Sehova peʼe kua fualoa, ʼe tonu ke tou fai te fehuʼi ʼaeni: “ ʼE au faiga koa ke au tekeʼi te ʼu fakahala ʼa Satana, ʼae ʼe faiga ke vaeluaʼi toku loto?”

15. Ka tou sio ki he pāki ʼe kovi, ʼe puipui feafeaʼi tatou e tatatou manavasiʼi ki te ʼAtua?

¹⁵ Ohage la, kapau ʼe ʼasi mai ʼi te televisio peʼe ʼi te Neti he pāki, ʼe feala ke tupu ai hou ʼu holi fakasino heʼe ʼaoga, kotea ʼae ka ke fai anai? ʼE feala pe ke ke manatu ko te pāki peʼe ko te ʼata ʼae ʼe ke sioʼi ʼe mole kovi. Kae ʼe feala koa ke fakaʼaogaʼi e Satana te faʼahi ʼaia ke vaeluaʼi ai tou loto? (2 Ko. 2:11) Ohage la, ko he tagata ʼe ina fakaʼaogaʼi he koga ukamea muʼamuʼa masila moʼo fahiʼi he foʼi koga ʼakau. ʼI te kamata, ko te tagata ʼe ina ʼai te koga ukamea muʼamuʼa masila ki te kupuʼi ʼakau. Pea ʼe ina haha leva ke ulu loloto ki te kupuʼi ʼakau ke mafaʼa lua. Ko he pāki ʼe kovi ʼe hage pe ko he koga ukamea muʼamuʼa masila. ʼE feala ke manatu e he tahi ʼe ko he meʼa noa ʼi te kamata, kae ʼe feala ke vave tana vaeluaʼi tona loto. ʼE mole kei nofo agatonu ai pea mo ina fai ai leva he ʼu agahala. Tokaga naʼa ke tuku ke ulu ki tou loto he meʼa ʼe heʼe maʼa! Ke katoa tuʼumaʼu pe tou loto ke hoko atu tau manavasiʼi ki te huafa ʼo te ʼAtua!

16. Ka fakahalaʼi tatou, kotea te ʼu fehuʼi ʼae ʼe tonu ke tou fai?

¹⁶ ʼE mole fakaʼaogaʼi pe e Satana te ʼu pāki ʼae ʼe kovi moʼo fakaneke tatou ke tou fai te aga ʼae ʼe kovi. Kae ʼe ʼi ai te tahi age ʼu fakahala. Kotea ʼae ʼe tou fai moka fakahalaʼi tatou? ʼE faigafua pe anai hatatou maʼu takuʼaki. Ohage la ʼe feala ke tou fakakaukau fenei: “Kapau ʼe au fai te faʼahi ʼaia, ʼe mole fakamavae anai au. Koia, ʼe mole kovi ia!” Kae ko te taʼi manatu ʼaia ʼe hala ia. ʼE lelei age ke tou fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: “ ʼE fakaʼaogaʼi koa e Satana te fakahala ʼaia ke vaeluaʼi ai toku loto? Kapau ʼe au fakahoko ʼoku holi, ʼe au ʼulihi anai koa te huafa ʼo te ʼAtua? Ko taku fai te aga ʼaia, ʼe fakaovi koa anai au ki toku ʼAtua peʼe fakamamaʼo anai au mai ia te ia?” Fakakaukauʼi te ʼu fehuʼi ʼaia. Kole kia Sehova te poto, ke feala hau  tali ki te ʼu fehuʼi ʼaia ʼo mole ke kakaʼi ia koe totonu. (Sakp. 1:5) ʼE puipui anai koe moka ke fai te faʼahi ʼaia. Pea ʼe tokoni atu anai ke ke tekeʼi te fakahala, ohage ko Sesu ʼi tana ui fenei: “Alu Satana!”—Mat. 4:10.

17. He koʼe ʼe kovi ʼaupito mo kapau ʼe vaelua totatou loto? Tuku mai he faʼifaʼitaki.

¹⁷ ʼE kovi ʼaupito mo kapau ʼe vaelua totatou loto. Tou toʼo te faʼifaʼitaki ʼo he foʼi gaoʼi. Fakakaukauʼi age muʼa pe ʼe feafeaʼi te foʼi gaoʼi ʼaia mo kapau ʼe mole natou logo tahi. Ko ʼihi ʼe natou loto ke vikiʼi natou, ko ʼihi ʼe mole natou fakaʼapaʼapa ki te ʼu lao ʼo te faigaoʼi, pea ko ʼihi atu leva ʼe natou fehihiʼa ki tanatou tagata ako faigaoʼi. ʼE mahino ia ʼe mole natou malo anai! Kae kapau ʼe logo tahi he foʼi gaoʼi, ʼe feala pe anai ke natou malo. ʼE feala ke hage tou loto ko te foʼi gaoʼi ʼaia, pea ʼe malo anai mo kapau ʼe fakahagahaga katoa ʼau manatu mo ʼou holi ki tau tauhi ʼae ki te ʼAtua. Manatuʼi, ko Satana ʼe fiafia anai moka ʼe vaelua tou loto. ʼE ina loto ke hoko he fihi ʼi totatou loto, ʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe loto e Sehova ke tou fai pea mo ʼotatou holi ʼae ʼe kovi. Kae ʼe tonu ke katoa tou loto ki tau tauhi ʼae kia Sehova. (Mat. 22:36-38) ʼAua naʼa ke tuku kia Satana he faigamalie ke ina vaeluaʼi ai tou loto.

18. ʼO mulimuli kia Mikea 4:5, kotea ʼae ʼe ke fakatotonu ke ke fai?

¹⁸ Ohage ko Tavite, ke ke kole fenei kia Sehova: “Fakafāʼutahi toku loto ke au manavasiʼi ki tou huafa.” Faiga malohi ke ke maʼuliʼi te faikole ʼaia. Ke ha ʼi te ʼu tonu ʼae ʼe ke fai, ʼae ʼe maʼuhiga peʼe ko ʼae ʼe mole faʼa maʼuhiga, ʼe ke fakaʼapaʼapa lahi ki te huafa maʼoniʼoni ʼo Sehova. Koia, ʼi tou ʼuhiga Fakamoʼoni ʼa Sehova, ʼe ke fakakololiaʼi ai tona huafa. (Taag. 27:11) Kapau ʼe tou fai fuli te faʼahi ʼaia, ʼe tou ui fenei anai ohage ko te polofeta ko Mika: “E matou haele anai i te huafa o [“Sehova,” MN], tomatou Atua, i te taitupu mo te taitupu, o heegata.”—Mik. 4:5.