TAUʼI TE LOTOHOHA
Tona Fakasiʼisiʼi
Ke fakasiʼisiʼi tou lotohoha ʼe tonu anai ke ke vakavakaʼi muʼa tou maʼuli malolo, ʼau felogoi mo ʼihi pea mo ʼau fakatuʼutuʼu ʼae ʼe maʼuhiga tafito ki tou maʼuli. ʼI te alatike ʼaeni ʼe ke maʼu ai anai ni tokoni moʼo tauʼi pea mo fakasiʼisiʼi ai tou lotohoha.
Tokaga Muʼa Ki Te ʼAho Nei
“ ʼAua naʼa kotou tuʼania ki te apogipogi, koteʼuhi ʼe toe ʼi ai anai mo ʼona tuʼania.”—MATEO 6:34.
Tona Fakaʼuhiga: ʼE tou tuʼania fuli, kae ʼaua naʼa kotou hilifaki te ʼu tuʼania ʼo te apogipogi ki ʼae ʼo te ʼaho nei. ʼE feʼauga pe te ʼaho nei mo ʼona fihifihia.
-
Ko te lotohoha ʼe feala ke ina fakatupu hau tuʼania tuʼumaʼu. Koia, faiga ke ke maʼuliʼi te ʼu tokoni ʼaeni: ʼUluaki, ʼe mole tou hao fuli mai te lotohoha. Pea ʼe ʼaʼasili age te lotohoha ʼuhi ko hau tuʼania fau ki he ʼu aluʼaga ʼe mole feala hau puleʼakiʼi. Lua, manatuʼi, ko te ʼu meʼa ʼae neʼe ke tuʼania ki ai neʼe mole kovi fau ohage ko tau ʼamanaki ki ai.
Fai Ni Fakatuʼutuʼu Fakapotopoto
“Ko te poto ʼae mai ʼoluga ʼe . . . fakapotopoto.”—SAKOPO 3:17.
Tona Fakaʼuhiga: Tuku tau fakamaʼua ke lelei tuʼumaʼu he meʼa ʼe ke fai. ʼAua tau fakatotonu kia koe peʼe ki ʼihi he meʼa ʼe faigataʼa tona fakahoko.
-
Manatuʼi ko tatou fuli ʼe ʼi ai ʼotatou tuʼakoi. Fai te meʼa ʼae ʼe ke lavaʼi, pea ʼe siʼisiʼi ai tou lotohoha. Faiga ke ke gaohi meʼa fakakata, he ko te fiafia, maʼia ʼi te ʼu temi faigataʼa ʼe fakalotofimalie.
Kumi Te Tupuʼaga ʼo Tau Hoha
“Ko he tagata fakasiosio poto ʼe fimalie tona ʼatamai.”—TAAGA LEA 17:27, MN.
Tona Fakaʼuhiga: Ko te ʼu manatu fakatupu lotomamahi ʼe natou fakavaivaiʼi te fakakaukau. Koia, faiga ke ke fakatokatoka leleiʼi tau fakakaukau.
-
Kumi pe kotea ʼae ʼe tupu ai tau lotohoha, pea mo vakaʼi pe ʼe feafeaʼi tau aga. Ohage la, tohi ʼau manatu mo te ʼu meʼa ʼae ʼe ke logoʼi pea mo tau aga. ʼI tau mahino lelei ki tou aluʼaga, kua feala leva hau tauʼi tou lotohoha. Pea kapau ʼe mole ko ia, faigaʼi ke ke fakasiʼisiʼi tou lotohoha ʼaki tau fakatuʼutuʼu leleiʼi tau gaue peʼe ko tou temi.
-
Faigaʼi ke ke maʼu he tahi age faʼahiga fakasiosio. Ko te meʼa ʼae ʼe fakatupu hoha kia koe ʼe mole lagi tatau anai mo ʼihi. Ko tona kehekehe ʼe ko takita faʼahiga vakavakaʼi te aluʼaga. Tou vakaʼi te ʼu tokoni ʼe tolu ʼaeni:
-
ʼAua naʼa ke maʼu ni manatu hala ʼo ʼuhiga mo ʼihi. Tou fakakaukauʼi age muʼa, ohage la ʼe ke kau ʼi he fakaʼatu, pea ʼe fakalaka he tahi ʼo tuʼu ʼi ʼou muʼa. Kapau ʼi tau manatu neʼe mole ko he aga lelei ʼae neʼe fai atu e te kilisitiano, ʼe ke ita anai. Kae lagi neʼe ʼi ai hona tupuʼaga lelei, ʼo ke manamanatu ai neʼe tonu pe ke feia.
-
Taupau he manatu ʼe lelei moka hoko he aluʼaga. Ohage la, ʼe ke fakatalitali ʼi te fale toketa peʼe ʼi te malaʼe vakalele. ʼE mole ke hoha fau anai mo kapau, ʼe ke lautohi peʼe ke vakavakaʼi tau gaue peʼe ko tou tuʼasila ʼi te Neti ʼaki tau kiʼi masini toʼotoʼo.
-
Toe vakavakaʼi leleiʼi tou aluʼaga. Fai te fehuʼi ʼaeni: ‘ ʼE toe ʼaʼasili kovi age anai koa te fihifihia ʼi te apogipogi peʼe ʼi te vahaʼa ka haʼu?’ Fakakehekeheʼi te ʼu aluʼaga ʼae ʼe maʼuhiga mo ʼae ʼe mole faʼa maʼuhiga.
-
Faiga Ke Fakaalualu Lelei Tou Maʼuli
“Ke fai ia meʼa fuli ʼi te fakaʼapaʼapa pea mo te fakatokatoka.”—1 KOLONITO 14:40.
Tona Fakaʼuhiga: Faiga ke ke fakatokatoka tou maʼuli.
-
Ko tatou fuli, ʼe tou leleiʼia moka ʼe fakatokatoka ʼotatou maʼuli. Kae, kapau ʼe ke holo tuʼumaʼu pe te ʼu gaue ʼo te ʼaho nei ki he tahi ʼaho, pea ʼe tapuke anai te ʼu gaue. Koia, mulimuli ki te ʼu tokoni ʼaeni:
-
Fai hau polokalama pea ke muliʼi lelei.
-
Vakavakaʼi leleiʼi pe ko he ʼu tupuʼaga lelei ʼo tau holoʼi te ʼu gaue ʼo te ʼaho nei.
-
Fakafuafua Leleiʼi Tou Maʼuli
“E lelei age te fonu o te nima e tahi mo te malolo, i te fonu o te u nima lua mo te gaue pea mo te tuli o te matagi.”—EKELESIASI 4:6.
Tona Fakaʼuhiga: Ko natou ʼae ʼe gaue hoholo tuʼumaʼu ʼe mole natou fiafia ʼi te ʼu fua ʼo ʼanatou ʼu gaue. He ʼe mole kei natou maʼu he temi pea mo te malohi ke natou fakafiafia ki ai.
-
Ke ke aga fakapotopoto ʼi te gaue pea mo te paʼaga. Ko te lahi ʼo te foʼi fala ʼe mole fakaʼuhiga leva kua ke maʼuli fiafia age koe, pea ʼe mole kei ke lotohoha fau. Kailoa ia, he ʼe fakatokaga mai ia Ekelesiasi 5:12: “Ko te lahi o te u koloa o te tagata mau koloa e mole ina tuku ia ke moe.” Koia, fakafuafua pe tou maʼuli ʼo mulimuli ki te meʼa pe ʼae ʼe ke maʼu.
-
Toʼo muʼa hou kiʼi temi malolo. Fai he fakafiafia ʼe ke leleiʼia, he ʼe ke tauʼi ai tou lotohoha. Tuku tau fai te ʼu fakafiafia ʼae ʼe mole ke gaugaue ai, ohage la ko te sioʼi ʼo te televisio, he ʼe mole tokoni atu anai ki tau tauʼi tou lotohoha.
-
Fakaʼaogaʼi fakapotopoto te ʼu kiʼi masini toʼotoʼo. Tuku tau vakavakaʼi tuʼumaʼu tau tuʼasila mo te ʼu fakatahiʼaga ʼi te Neti. ʼAua tau vakaʼi tou tuʼasila i te Neti ʼi te ʼu hola gaue gata pe hoki fakagafua atu.
Tokaga Ki Tau Malolo Fakasino
“Ko te faigaoʼi ʼe ʼaoga.”—1 TIMOTEO 4:8.
Tona Fakaʼuhiga: Ka ke faigaoʼi tuʼumaʼu ʼe lelei anai ki te malolo fakasino.
-
Fakamamahani ʼi te faigaoʼi, he ʼe tokoni atu anai ke lelei tau fakakaukau mo tou sino. Kai he ʼu meʼa kai ʼe ʼaoga mo ke kai ʼi te ʼu hola kai. Pea ke tokaga ʼo malolo lelei.
-
Tuku tau suluka mo te toloke peʼe ko te inu kava fakavale, he ʼe ʼasili ai te lotohoha. ʼE mole fua lelei ki tau malolo fakasino pea ʼe puli ai tau foʼi fala.
-
Kapau ʼe ke lotohoha fau, tuku tau ufiufi ʼi te alu ki te toketa.
Fakamuʼamuʼa Te ʼu Meʼa Maʼuhiga
“Ke kotou iloʼi papau te ʼu meʼa ʼae ʼe maʼuhiga ʼaupito.”—FILIPE 1:10.
Tona Fakaʼuhiga: Vakaʼi leleiʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe maʼuhiga.
-
Fai he lisi ʼo te ʼu gaue ʼo kamata mai te ʼu meʼa ʼae ʼe maʼuhiga, he ʼe tokoni atu ke ke tokaga tafito muʼa ki te u meʼa ʼae ʼe maʼuhiga. Pea ʼe ke iloʼi ai anai te ʼu gaue ʼae ʼe feala ke ke holoʼi ki ʼamuli, peʼe ke foaki ki he tahi age ke ina fai peʼe ke molehi ʼi te lisi.
-
Lolotoga he vahaʼa katoa, tohi pe ʼe feafeaʼi tau fakaʼaogaʼi tou temi. Pea mo vakaʼi tona faʼahiga gaueʼi ke lelei age. Koia, kapau ʼe ke mahino lelei ki tou aluʼaga, pea ʼe mole ke hoha fau anai.
-
Fakatuʼutuʼu hou temi manava logo ai ko he kiʼi temi nounou, kae ʼe ke toe malohi ai mo siʼisiʼi ai tau lotohoha.
Kumi Tokoni
“E fakavaivaii e te tuania te loto o te tagata, kae e fakapelepelei ia e he palalau ofa.”—TAAGA LEA 12:25.
Tona Fakaʼuhiga: Ko he ʼu palalau manavaʼofa ʼe ina fakalotofimalieʼi te loto.
-
Palalau ki he tahi ʼe lotomahino. Ko he tahi ʼe ke falala ki ai ʼe ina tokoniʼi anai koe ke ke maʼu he tahi faʼahiga fakasiosio ʼo te aluʼaga, peʼe ko he tahi age puleʼaki neʼe mole ke ʼamanaki ki ai. Pea tahi, ko te fakaha ʼo te meʼa fuli ʼae ʼi tou loto ʼe ina fakalotofimalieʼi anai koe.
-
Kumi tokoni. ʼE feala ke ke foaki peʼe ke vaevae tau gaue mo he tahi.
-
Kapau ʼe fakatupu lotohoha atu hou kaugā gaue, kumi he puleʼaki moʼo fakatokatoka te aluʼaga. Ohage la, ʼe feala pe ʼaki he aga fakaʼeteʼete ke ke ui age te meʼa ʼae ʼe ke logoʼi. (Taaga Lea 17:27) Pea kapau ʼe mole fetogi ia, ʼe feala ke ke fakasiʼisiʼi takolua ʼu felogoi.
ʼE ʼAoga Te Takitaki ʼa Te ʼAtua
“Manuʼia ia natou ʼae ʼe natou mahino ʼe ʼaoga kia natou te ʼu meʼa fakalaumalie.”—MATEO 5:3.
Tona Fakaʼuhiga: ʼE mole ʼaoga pe ki te hahaʼi te meʼa kai, te mutuʼi meʼa pea mo he ʼapi. Kae ʼe toe ʼaoga foki mo te meʼa kai fakalaumalie. ʼE tonu ke tou mahino ki te ʼaoga ʼo te meʼa kai fakalaumalie mo tou tokakaga ki ai, he ʼe tou fiafia ai.
-
Ko he tokoni lahi ia te faikole. ʼE loto e te ʼAtua ke ke ‘tuku kia te ia ʼau tuʼania fuli, he ʼe tokaga ia kia koe.’ (1 Petelo 5:7) Ko te faikole mo te metitasio ki he ʼu meʼa ʼe fakalotomalohi ʼe tokalelei ai te loto.—Filipe 4:6, 7.
-
Lau te ʼu meʼa ʼae ʼe ina fakaovi ai koe ki te ʼAtua. Ko te ʼu pelesepeto ʼae ʼe tou maʼu ʼi te nusipepa ʼaeni neʼe toʼo mai te Tohi-Tapu ke tou tokakaga ki totatou maʼuli fakalaumalie. Pea tahi, ko te ʼu pelesepeto ʼaia ʼe ina foaki mai “te poto mo te fakakaukau.” (Taaga Lea 3:21) He koʼe ʼe mole ke fakatuʼutuʼu ke ke lau ia te Tohi-Tapu? ʼE lagi ʼe ke leleiʼia anai tona kamata ʼi te tohi ʼo Taʼaga Lea.