1. Kotea ʼae ʼe loto e Sehova ke fai e ʼana kaugana? (Vakaʼi mo te pāki.)

 KO AI ʼae ʼe feala ke tou haga ki ai ke ina fakalotofimalie pea mo taki tatou? ʼE tou iloʼi tona tali. ʼE feala ke tou haga kia Sehova ʼAtua ʼi te faikole. Pea ko te faʼahi ʼaia ʼe loto e Sehova ke tou fai, he ʼe ui mai ʼi te Tohi-Tapu ke tou “faikole tuʼumaʼu.” (1 Tes. 5:17) ʼE feala ke tou palalau faʼifaʼitaliha kia Sehova ʼi te faikole pea mo kole ke ina taki tatou ʼi te ʼu aluʼaga fuli ʼo totatou maʼuli. (Taag. 3:5, 6) ʼE lahi te loto foaki ʼa te ʼAtua. Koia ʼe ina ui mai ke tou faikole age ʼi he temi pe ʼe tou loto ki ai.

2. Kotea ka tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaeni?

² Ko te faikole ʼe ko te meʼa ʼofa mai ia Sehova pea ʼe maʼuhiga kia tatou. Kae ʼe lagi tou maʼumaʼua ʼaupito ʼo mole tou maʼu ai hotatou temi faikole. ʼE lagi toe maʼua foki ke tou faiga ke lelei age ʼatatou faikole. Meʼa lelei he ʼe lahi te ʼu fakalotomalohi pea mo te ʼu tokoni ʼe feala ke tou maʼu ʼi te Tohi-Tapu. ʼI te alatike ʼaeni ʼe tou vakaʼi anai te faʼifaʼitaki ʼa Sesu, ka tokoni mai ke tou maʼu he temi ke tou faikole ai. ʼE tou toe vakaʼi anai faʼahi ʼe nima ke lelei age ʼatatou faikole.

3. Kotea ʼae neʼe mahino ki ai ia Sesu ʼo ʼuhiga mo te faikole?

³ Neʼe mahino kia Sesu ʼe maʼuhiga kia Sehova te faikole. Fualoa ʼi muʼa ʼo tana haʼu ki te kele, neʼe sio ia Sesu ki te tali e tana Tamai ki te ʼu faikole ʼa te ʼu tagata mo fafine agatonu. Ohage la, neʼe nofo ia Sesu mo tana Tamai ʼi te temi ʼae  neʼe ina tali ai ki te ʼu faikole fakamalotoloto ʼa Ana, mo Tavite, mo Elia pea mo ʼihi atu. (1 Sam. 1:10, 11, 20; 1 Hau 19:4-6; Pes. 32:5) Koia ʼe mole tou punamaʼuli ai ki te akoʼi age e Sesu ki ʼana tisipulo ke natou faikole tuʼumaʼu mo he lotofalala.​—Mat. 7:7-11.

4. Kotea ʼae ʼe tou ako mai te ʼu faikole ʼa Sesu?

⁴ Neʼe tuku e Sesu ki ʼana tisipulo he faʼifaʼitaki lelei. Lolotoga tana minisitelio, neʼe faikole tuʼumaʼu. Neʼe tonu ke toʼo hona temi moʼo faikole, he neʼe maʼumaʼua pea neʼe lahi te hahaʼi neʼe mulimuli ia te ia. (Mko. 6:31, 45, 46) Neʼe tuʼu ake kae kei uhuuhu, ke maʼu hona temi ke faikole tokotahi ai. (Mko. 1:35) ʼI te tahi lakaga, neʼe faikole ʼi te po katoa ʼi muʼa ʼo tana fai he tonu maʼuhiga. (Luka 6:12, 13) Pea ʼi te po ʼi muʼa ʼo tona mate, neʼe faikole liuliuga ia Sesu ke feala hana fakaʼosi te gaue maʼuhiga ʼae neʼe fekauʼi mai ai ia ia ki te kele.​—Mat. 26:39, 42, 44.

5. ʼE feafeaʼi hatatou faʼifaʼitakiʼi ia Sesu moka tou faikole?

⁵ Ko te ako ʼaeni ʼe tou maʼu mai te faʼifaʼitaki ʼa Sesu: logo la ʼe tou maʼumaʼua, kae ʼe tonu ke tou toʼo he temi ke tou faikole ai. ʼE feala ke tou fakatuʼutuʼu ke tou ʼaʼala ake kei hegihegi peʼe tou ʼalaʼala fualoa ʼi te afiafi. ʼI tatatou fai feia, ʼe tou fakaha ai kia Sehova ʼe maʼuhiga ʼaupito kia tatou te meʼa ʼofa ʼaia. ʼE manatuʼi e te tuagaʼane ko Lynne, te malave ʼae kia ia tana iloʼi ʼae ʼe feala ke palalau kia Sehova ʼi te faikole. ʼE ina ui fenei: “ ʼI taku iloʼi ʼae ʼe feala ke au palalau kia Sehova ʼi he temi pe, neʼe tokoni mai ke au fakaʼuhiga ia ia ko hoku Kaumeʼa lelei, pea ke au faiga ke lelei age ʼaku faikole.” ʼE mahino ia tokolahi ia tatou ʼe tou toe manatu feia. Koia tou vakaʼi manatu ʼe nima ʼe feala ke tou palalau ki ai ʼi ʼatatou faikole.

6. ʼO mulimuli kia Apokalipesi 4:10, 11, kotea ʼae ʼe tuha mo Sehova?

⁶ Fakavikiviki kia Sehova. ʼI te meʼa fakaofoofo ʼae neʼe ha ki te apositolo ko Soane, neʼe sio ki te ʼu tagata ʼafea ʼe toko 24 ʼi te lagi, ʼe natou tauhi kia Sehova. Neʼe natou fakavikiviki kia Sehova, ʼo natou ui ʼe tuha mo ia ke ina maʼu “te kololia, mo te fakaʼapaʼapa pea mo te malohi.” (Lau ia Apokalipesi 4:10, 11.) ʼE toe lahi foki te fakavikiviki mo te fakakololia e te ʼu ʼaselo  agatonu ia Sehova. ʼE natou fakatahi mo ia ʼi selo pea kua natou iloʼi lelei ia ia. ʼE natou sio ki ʼona kalitate ʼi te ʼu gaue fuli ʼe ina fai. Pea ʼi tanatou mamata ki te ʼu gaue ʼae ʼe ina fai, ʼe uga ai natou ke natou fakavikiviki kia te ia.​—Sopo 38:4-7.

7. Kotea ʼae ʼe feala ke ina uga tatou ke tou fakavikiviki kia Sehova?

⁷ ʼE tou toe fia fakavikiviki mo tatou kia Sehova ʼi ʼatatou faikole, ʼo tou fakaha age pe koʼe ʼe tou ʼoʼofa mo fakaʼapaʼapa kia te ia. Ka ke lau mo ako te Tohi-Tapu, faiga ke ke maʼu he ʼu kalitate ʼo Sehova ʼe ke leleiʼia. (Sopo 37:23; Loma 11:33) Pea ke fakaha age leva kia te ia pe koʼe ʼe ke leleiʼia ʼona kalitate ʼaia. ʼE feala ke tou toe fakavikiviki kia Sehova ʼuhi ko tana tokoni mai ʼae kia tatou pea ki te ʼu tehina mo tuagaʼane fakalaumalie. ʼE tokaga mo puipui tuʼumaʼu tatou.​—1 Sam. 1:27; 2:1, 2.

8. Kotea ʼihi tupuʼaga ke tou fakamalo ai kia Sehova? (1 Tesalonika 5:18)

⁸ Fakamalo kia Sehova. ʼE lahi te ʼu tupuʼaga ke tou fakamalo ai kia Sehova ʼi te faikole. (Lau ia 1 Tesalonika 5:18.) ʼE feala ke tou fakamalo kia te ia ʼuhi ko te ʼu meʼa lelei fuli ʼae ʼe tou maʼu, he ʼe ko te ʼu meʼa ʼofa lelei fuli ʼe haʼu mai ia te ia. (Sakp. 1:17) Ohage la, ʼe feala ke tou fakaha totatou lotofakafetaʼi ki te taulekaleka ʼo te kele mo te matalelei ʼo te fakatupu. ʼE feala ke tou toe fakaha totatou lotofakafetaʼi kia te ia ʼuhi ko totatou maʼuli, totatou famili, ʼotatou kaumeʼa, pea mo totatou ʼamanaki. Pea ʼe tou fia fakamalo kia Sehova ʼi tana fakafealagia ʼae ke tou fakakaumeʼa lelei mo ia.

9. He koʼe ʼe lagi tonu ke tou faiga malohi ʼo fakamalo tuʼumaʼu kia Sehova?

⁹ ʼE lagi tonu ke tou faiga malohi ʼo fakakaukauʼi he ʼu faʼahi ke tou fakamalo ai kia Sehova. Kotea tona tupuʼaga? Heʼe tokolahi ʼi te malama ʼaeni ʼe mole lotofakafetaʼi. ʼE tokaga tafito pe natou ki te meʼa ʼae ʼe natou fia maʼu, kae mole natou fakakaukauʼi pe ʼe feafeaʼi hanatou fakamalo ki te ʼu meʼa ʼae kua natou maʼu. ʼE iloga anai kua tou kamata faʼifaʼitakiʼi tanatou aga ʼaia, mo kapau ʼe tou kole tuʼumaʼu pe kia Sehova he ʼu meʼa ʼi ʼatatou faikole. Ke mole liliu ʼo feia ʼatatou faikole, ʼe tonu ke tou fakaha tuʼumaʼu totatou lotofakafetaʼi ki te ʼu meʼa fuli neʼe fai e Sehova maʼa tatou.​—Luka 6:45.

10. Neʼe tokoni feafeaʼi te lotofakafetaʼi ki he tuagaʼane ke ina ʼutakiʼi tona mahaki? (Vakaʼi mo te pāki.)

¹⁰ Kapau ʼe tou lotofakafetaʼi, pea ʼe tou lava katakiʼi ai te ʼu faigataʼaʼia. Ko te aluʼaga ʼaia neʼe hoko ki te tuagaʼane ko Kyung-sook, pea ʼe fakamatala ʼi Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 15 ʼo Sanualio 2015. Neʼe fakaha age e tana toketa kua ina maʼu te kosea ʼo te ʼatefefe, pea neʼe kua kovi ʼosi. Neʼe ina ui fenei: “ ʼUhi ko te mahaki ʼaia neʼe au lotomamahi ai. Neʼe hage kia au neʼe mole kei ʼi ai he puleʼaki, pea neʼe au mataku ʼaupito.” Kotea ʼae neʼe tokoni kia ia ke lotomalohi?  Neʼe ina ui: “ ʼI te po fuli ʼi muʼa ʼo taku alu ʼo moe, ʼe au kake ki toku fuga fale, pea au faikole leʼo lahi, ʼo au fakamalo kia Sehova ʼo ʼuhiga mo faʼahi ʼe nima neʼe hoko ʼi te ʼaho katoa. Hili ʼaia ʼe au logo fimalie ai pea uga ai au ke au fakaha toku ʼofa ʼae kia Sehova.” ʼE ina hoko atu fenei: “Kua au mahino ko Sehova ʼe lagolago mai ʼi te ʼu aluʼaga faigataʼa ʼaupito pea ʼe lahi age ʼoku tapuakina ʼi ʼoku mamahi.” Ohage ko Kyung-sook, ka tou tau mo he faigataʼaʼia, ʼe ʼi ai pe ni faʼahi ʼe feala ke tou fakafetaʼi ai kia Sehova. Ka tou fakamalo kia te ia ʼi te faikole, ʼe tou maʼu ai te malohi ke tou lava ʼutakiʼi he faigataʼaʼia pea ke tou lotofimalie.

11. ʼI te kua ʼosi hake ʼa Sesu ki selo, he koʼe neʼe tonu ke lototoʼa te ʼu tisipulo?

¹¹ Kole kia Sehova te lototoʼa moka ke faifakamafola. ʼI muʼa ʼo tana hake ki selo, neʼe fakamanatuʼi age e Sesu ki ʼana tisipulo te gaue ʼae neʼe tonu ke natou fakahoko. Neʼe tonu ke natou liliu ko ʼana “fakamoʼoni ʼi Selusalemi, mo Sutea katoa pea mo Samalia, ʼo kaku ki te ʼu potu taupotu ʼo te kele.” (Gaue 1:8; Luka 24:46-48) Kae mole faʼa fualoa ki muli age, neʼe puke e te kau takitaki lotu Sutea te ʼu apositolo ko Petelo mo Soane, ʼo ʼave naua ki te Sanetualio. Neʼe fakatotonu age ke nā fakagata tanā faifakamafola, pea neʼe natou fakamatakuʼi ia naua. (Gaue 4:18, 21) Kotea ʼae neʼe fai e Petelo mo Soane?

12. ʼO mulimuli kia Gaue 4:29, 31, kotea ʼae neʼe fai e te ʼu tisipulo?

¹² Logo la tonā fakamatakuʼi ʼaia e te kau takitaki lotu Sutea, kae neʼe tali fenei age e Petelo mo Soane: “ ʼA koutou pe tona vakaʼi pe ʼe totonu ia muʼa ʼo te ʼAtua ke ma fakalogo atu, ʼi hamā fakalogo ki te ʼAtua. Kaʼe kia maua, ʼe mole feala ke ma tuku tamā palalau ki te ʼu meʼa ʼae neʼe ma sisio mo logo ki ai.” (Gaue 4:19, 20) Hili tonā fakaʼateaina, neʼe faikole ia Petelo, mo Soane pea mo te tahi ʼu tisipulo kia Sehova, ʼo fakaha age tonatou loto ʼae ke natou fakahoko tona finegalo. Neʼe natou kole kia Sehova: “Ke ke fakafealagia ki ʼau kaugana ke natou haga palalau ki tau folafola ʼaki he lototoʼa.” Neʼe tali e Sehova ki tanatou faikole fakamalotoloto ʼaia.​—Lau ia Gaue 4:29, 31.

13. Kotea ʼae ʼe tou ako mai te faʼifaʼitaki ʼo te tehina ko Jin-hyuk?

¹³ Tou faʼifaʼitakiʼi te ʼu ʼuluaki tisipulo, ʼo hoko atu tatatou faifakamafola tatau aipe pe tapuʼi e te ʼu pule taki. Ko te faʼahi ʼaia neʼe fai e te tehina ko Jin-hyuk, ʼae neʼe pilisoni he neʼe mole fia hu solia. Neʼe kole age e te ʼu pule ʼo te fale pilisoni ke tokaga ki te hahaʼi pilisoni kae neʼe tapuʼi age tana palalau kia natou ʼo ʼuhiga mo te Tohi-Tapu. Neʼe faikole te tehina kia Sehova, ke ina foaki age te lototoʼa ke ina fakaʼaogaʼi te ʼu faigamalie fuli ke faifakamafola pea ke ina fai fakaʼeteʼete. (Gaue 5:29) ʼE ina ui fenei: “Neʼe tali e Sehova ki ʼaku faikole ʼo ina foaki mai te lototoʼa mo te poto. Neʼe lahi te ʼu ako Tohi-Tapu neʼe au kamata mo te hahaʼi pilisoni, pea neʼe matou fai ia minuta ʼe nima ʼi tonatou muʼa koga fale pilisoni. Pea ʼi te ʼu afiafi, neʼe au fai ni tohi ʼo au foaki age kia natou ʼi te uhu ake.” ʼE feala mo tatou ke tou falala ʼe tokoni mai anai Sehova ke tou fakahoko tatatou minisitelio. Ohage ko Jin-hyuk, ʼe feala ke tou kole kia te ia ke ina foaki mai te lototoʼa mo te poto.

14. Ka tou tau mo ni faigataʼaʼia, kotea ka tokoni mai anai? (Pesalemo 37:3, 5)

¹⁴ Kole kia Sehova ke tokoni atu ke ke tauʼi ʼou faigataʼaʼia. Tokolahi ia tatou ʼe mahamahaki, peʼe lotomamahi ʼaupito, pe neʼe mate he tahi neʼe tou ʼoʼofa ai. ʼE  toe tau ʼihi mo he aluʼaga fakafamili faigataʼa, peʼe ko te fakataga, peʼe ko he tahi age fihifihia. Pea ʼe faigataʼa age te ʼutakiʼi ʼo te ʼu aluʼaga ʼaia moka hoko he taʼi mahaki peʼe ko te tau. Kotea ʼae ʼe feala ke tou fai? Avahi kia Sehova tou loto. Palalau age ki te aluʼaga ʼae ʼe ke tau mo ia, ohage ko hau fai ki hou kaumeʼa. Pea ke ke tui papau “ ʼe tokoni atu anai kia koe.”​—Lau ia Pesalemo 37:3, 5.

15. ʼE lava tokoni feafeaʼi mai te faikole ke tou “katakiʼi te ʼu mamahi”? Tuku mai he faʼifaʼitaki.

¹⁵ ʼE tokoni mai anai te faikole ke tou “katakiʼi te ʼu mamahi.” (Loma 12:12) ʼE iloʼi e Sehova te ʼu faigataʼaʼia ʼae ʼe tau mo ʼana kaugana. “ ʼE logo ki ʼanatou kole tokoni.” (Pes. 145:18, 19) Neʼe mahino ki ai te tuagaʼane pionie ko Kristie ʼe taʼu 29. Fakafokifa pe neʼe kamata mahamahaki, pea neʼe lotomamahi ʼaupito ai. Ki muli age, neʼe maʼu e tana faʼe te mahaki kae neʼe mole kei ai hona faitoʼo. ʼE ui fenei e Kristie: “ ʼI te ʼaho fuli, neʼe au kole mamahi kia Sehova ke ina foaki mai te malohi. Pea neʼe au faiga ke au taupau ʼaku agamahani fakalaumalie, ʼo au kau ki te ʼu fono pea mo fai taku ako tokotahi.” ʼE hoko atu fenei e Kristie: “Neʼe tokoni lahi mai te faikole ʼi te ʼu temi neʼe au logo kovi ʼosi ai. Neʼe au iloʼi ʼe nofo tuʼumaʼu pe ia Sehova mo au, pea neʼe au lotofimalie lahi ai. Logo la neʼe mole puli atu aipe ʼoku mahaki, kae neʼe tali e Sehova ki ʼaku faikole ʼo ina foaki mai te tokalelei.” Tou manatuʼi tuʼumaʼu “ ʼe iloʼi e Sehova te haofaki mai te ʼahiʼahi ia te hahaʼi ʼae ʼe pipiki kia te ia.”​—2 Pet. 2:9.

16. He koʼe ʼe ʼaoga ke tokoni mai ia Sehova ke mole tou to ki te fakahala?

¹⁶ Kole kia Sehova ke tokoni atu ke mole ke to ki te fakahala. ʼUhi ko totatou ʼuhiga agahala, ʼe tou tauʼi tuʼumaʼu pe tatatou fia fai te meʼa ʼae ʼe kovi. Pea ʼe toe faigataʼa age ʼuhi ko Satana. ʼE faiga ke ina ʼulihi ʼatatou manatu, ʼaki ni fakafiafia ʼe kovi. ʼE ina fakaʼaogaʼi te ʼu fakafiafia ʼaia ke tou maʼu ni  manatu ʼe kovi, ʼe tou liliu ai ʼo heʼe maʼa kia mata ʼo Sehova. Pea ki muli age, ʼe uga tatou e te ʼu taʼi manatu ʼaia ke tou fai he agahala mamafa.​—Mko. 7:21-23; Sakp. 1:14, 15.

17. Ka tou kole kia Sehova ke tokoni mai ke mole tou to ki te fakahala, ʼe feafeaʼi hatatou mulimuli ki ai? (Vakaʼi mo te pāki.)

¹⁷ Ke mole tou to ki te fakahala, ʼe ʼaoga ke tokoni mai ia Sehova. ʼI te faikole ʼae neʼe akoʼi e Sesu ki ʼana tisipulo, ʼe kau ai te kole ʼaeni: “ ʼAua naʼa ke tuku matou ki te fakahala, kaʼe ke ke haofaki matou mai ia Satana.” (Mat. 6:13) ʼE fia tokoni mai ia Sehova, kae ʼe tonu ke tou kole tana tokoni. Pea ʼe tonu foki ke tou mulimuli ki ʼatatou faikole. Ko tona fakaʼuhiga, ʼe tou faiga anai ke mole tou lau mo fakalogo te ʼu manatu ʼe kovi ʼae ʼe mafola ʼi te malama ʼa Satana. (Pes. 97:10) Kae ʼe tou maʼu anai ni manatu ʼe maʼa ʼaki tatatou lau mo ako te Tohi-Tapu. Pea tou kau ki te ʼu fono mo te faifakamafola. ʼE puipui anai e te ʼu gaue ʼaia ʼatatou manatu. ʼE fakapapau mai e Sehova ʼe mole ina tuku anai ke fakahalaʼi tatou ʼo fakalaka age ʼi te meʼa ʼe tou lavaʼi.​—1 Ko. 10:12, 13.

18. Kotea ʼae ʼe feala ke tou palalau ki ai ʼi ʼatatou faikole?

¹⁸ Ke feala hatatou nonofo agatonu kia Sehova ʼi te ʼu ʼaho fakamuli mo faigataʼa ʼaeni, ʼe tonu ke lahi age tatatou faikole. ʼI te ʼaho fuli, toʼo he temi ke ke faikole fakamalotoloto ai kia Sehova. ʼE ko tona loto ʼaia, ke tou ‘avahi ʼotatou loto kia te ia’ moka tou faikole. (Pes. 62:8) Fakavikiviki kia te ia mo ke fakamalo age ki ʼana gaue fuli. Kole age ke ina foaki atu te lototoʼa ke ke faifakamafola. Kole mamahi age ke tokoni atu ke ke lava tauʼi ʼou faigataʼaʼia, ʼo feia mo te ʼu fakahala. ʼAua naʼa taʼofi koe e he meʼa peʼe ko he tahi ke ke faikole tuʼumaʼu kia te ia. Kae ʼe tali feafeaʼi mai Sehova ki ʼatatou faikole? ʼE tou tali anai ki te fehuʼi maʼuhiga ʼaia ʼi te alatike ka hoa mai.