1. Kotea ia te ʼamanaki ʼae neʼe foaki mai e Sehova?

 NEʼE foaki mai e Sehova ia te ʼamanaki taulekaleka ʼae ke tou maʼuʼuli ʼo heʼe gata. Ko ʼihi ʼe natou maʼu ia te ʼamanaki ʼae ke natou maʼuʼuli ʼo heʼe gata ʼi selo ohage ko he ʼu laumalie tuputupua. (1 Ko. 15:50, 53) Kae tokolahi ʼe natou maʼu ia te ʼamanaki ʼae ke natou maʼuʼuli ʼo heʼe gata ʼi te kele, ʼo natou maʼuli haohaoa mo fiafia. (Apk. 21:3, 4) Tatau aipe pe ʼe tou maʼu ia te ʼamanaki ʼae ke tou maʼuʼuli ʼo heʼe gata ʼi selo peʼe ʼi te kele, kae ʼe maʼuhiga kia tatou tatatou ʼamanaki.

2. Kotea ʼae ʼe fakatafito ki ai tatatou ʼamanaki? Pea he koʼe ʼe tou ui te faʼahi ʼaia?

² Ko te kupu “ ʼamanaki” ʼae ʼe fakaʼaogaʼi ʼi te Tohi-Tapu, ʼe feala ke fakaʼuhiga ki te “fakaʼamu ki he ʼu meʼa lelei ʼe hoko anai ʼi te ka haʼu.” Koia, ʼe kua tukupau tatatou ʼamanaki ʼae ki te ka haʼu he ʼe haʼu ia mai ia Sehova. (Loma 15:13) ʼE tou iloʼi neʼe ina fakapapauʼi mai pea ʼe ina fakahoko tuʼumaʼu ʼana fakapapau. (Num. 23:19) ʼE tou tui papau ʼe maʼu e Sehova ia te fakaʼamu mo te malohi ʼae ke ina fakahoko ia meʼa fuli ʼe folafola ki ai. Koia, ko tatatou ʼamanaki ʼe mole ko he moemisi peʼe ko he meʼa pe ʼe tou fakaʼamu ke hoko. Kae ʼe ko he aluʼaga ia ʼe moʼoni.

3. Ka tou lau ia Pesalemo 27:14, kotea ka tou talanoa ki ai ʼi te alatike ʼaeni?

³ ʼE ʼofa tatatou Tamai ʼe ʼi selo ia tatou pea ʼe ina loto ke tou falala age kia te ia. (Lau ia Pesalemo 27:14.) Ka tou falala malohi kia Sehova, pea ʼe feala hatatou katakiʼi te ʼu ʼahiʼahi pea mo tauʼi ʼaki he lototoʼa mo he fiafia ia te ʼu ʼahiʼahi ka hoko mai. Tou vakaʼi pe ʼe lava puipui feafeaʼi tatou e tatatou ʼamanaki. Tou vakaʼi muʼa pe koʼe ʼe hage tatatou ʼamanaki ko he foʼi tau pea mo he puloga tau. Hili ia, pea tou vakaʼi leva pe ʼe feafeaʼi hatatou fakamalohiʼi tatatou ʼamanaki.

4. Ka tou lau ia Hepeleo 6:19, he koʼe ʼe hage ia tatatou ʼamanaki ko he foʼi tau?

⁴ ʼI te tohi ʼa te apositolo ko Paulo ki te kau Hepeleo, neʼe ina fakatatau ai tatatou ʼamanaki ki he foʼi tau. (Lau ia Hepeleo 6:19.) Neʼe tau faifolau ia Paulo ʼi te tai, koia neʼe ina iloʼi ai ʼe fakaʼaogaʼi ia te ʼu foʼi tau ke mole tafea ia te vaka. ʼI te tahi ʼaho, neʼe heka ʼi he vaka kae neʼe to leva he afā. ʼI te to ʼaia ʼo te afā, neʼe sio ki te haga ʼa te kau vaka ʼo li ki te tai ia te ʼu foʼi tau ke mole ʼi te vaka ki he ʼu fuʼu maka. (Gaue 27:29, 39-41) ʼE hage pe tatatou ʼamanaki ko he foʼi tau ʼo he vaka. ʼE tokoni mai ke tou tuʼu malohi ke ʼaua naʼa tou fakamamaʼo mai ia Sehova moka tou tau mo he ʼu fihifihia ʼe hage ni afā. Pea ʼe toe tokoni mai ke mole tou hoha moka tou tau mo ni fihifihia he ʼe tou tui kua vave pulihi te ʼu aluʼaga ʼaia. Kotou manatuʼi neʼe kua fakaha mai pe e Sesu ʼe fakatagaʼi anai tatou. (Soa. 15:20) Koia, ka tou fakakaukauʼi ia te aluʼaga ʼae neʼe fakapapauʼi mai e Sehova, ʼe tokoni mai anai ke tou haga tauhi kia te ia.

5. Neʼe tokoni feafeaʼi kia Sesu ia te ʼamanaki ʼi tana iloʼi ʼae ʼe mate anai?

⁵ Neʼe iloʼi e Sesu ʼe ʼi ai te ʼamanaki. Koia tou vakaʼi pe neʼe tokoni feafeaʼi ki ai ke nofo agatonu, logo foki la neʼe ina iloʼi ʼe mate anai. ʼI te Penikosite ʼo te taʼu 33 H.T.S., neʼe talanoa ia te apositolo ko Petelo ki he lea fakapolofeta mai te tohi ʼo Pesalemo. ʼE talanoa ai ki te mole hoha pea mo te lotofalala ʼa Sesu. Neʼe ui ai: “ ʼE au nofo anai ʼi te ʼamanaki, koteʼuhi ʼe mole ke tuku anai au ʼi te Faitoka, pea ʼe mole ke fakagafua anai ke pala te sino ʼo tau tagata agatonu. . . . ʼE ke fakafonu anai au ʼaki te fiafia lahi ʼi tau ʼafio.” (Gaue 2:25-28; Pes. 16:8-11) Logo la neʼe iloʼi e Sesu ʼe mate anai, kae neʼe falala malohi ʼe fakatuʼuake anai ia ia e te ʼAtua pea ʼe fiafia anai ʼi tana toe fakatahi mo tana Tamai ʼae ʼe ʼi selo.—Hep. 12:2, 3.

6. Kotea ʼae neʼe ui e he tehina ʼo ʼuhiga mo te ʼamanaki?

⁶ Neʼe tokoni lahi ki ʼotatou tehina mo tuagaʼane ia tanatou ʼamanaki ke natou faʼa kataki. Tou vakaʼi te faʼifaʼitaki ʼa Leonard Chinn. Neʼe nofo agatonu te tehina pea ʼe maʼuli ʼi Pilitania. Lolotoga te ʼUluaki Tau Fakamalamanei, neʼe pilisoniʼi ia ia he neʼe mole fia kau ki te tau. Neʼe nofo tokotahi ia ia ʼi tona koga fale ʼi te fale pilisoni lolotoga mahina ʼe lua. Hili ʼaia, neʼe fakakinauʼi ia ia ke ina fai he gaue ʼe kinakina ʼaupito. Ki muli age, neʼe ina tohi fenei: “Neʼe tokoni mai kia au ia te ʼu aluʼaga ʼae neʼe hoko ki au ke au mahino ia te ʼaoga moʼoni kia tatou ia te ʼamanaki ke tou faʼa kataki. ʼE tou iloʼi ia te faʼifaʼitaki ʼa Sesu, mo te ʼu apositolo mo te kau polofeta, pea ʼe tou maʼu ʼi te Tohi-Tapu te ʼu fakapapau taulekaleka. Pea ʼe tokoni mai te ʼu aluʼaga fuli ʼaia ke tou maʼu hotatou ʼamanaki ki te ka haʼu pea mo fakalotomalohiʼi tatou ke tou faʼa kataki.” ʼEi, neʼe hage kia Leonard ia te ʼamanaki ko he foʼi tau pea ʼe feala pe ke toe hoko te faʼahi ʼaia kia tatou.

7. Ka tou lau ia Loma 5:3-5 mo Sakopo 1:12, he koʼe ʼe malohi tatatou ʼamanaki moka tou tau mo ni ʼahiʼahi?

⁷ Ka tou katakiʼi he ʼu ʼahiʼahi pea mo maʼu ia te tokoni ʼa Sehova, ʼe tou mahino ai ʼe tou maʼu tona ʼofa. Koia ʼae ʼe malohi ai tatatou ʼamanaki. (Lau ia Loma 5:3-5; Sakopo 1:12.) Koia, kua malohi age tatatou ʼamanaki ia ʼaho nei ʼi te ʼaho ʼae neʼe tou ʼuluaki tali ai te logo lelei. ʼE loto e Satana ke tou taʼomia ʼi ʼotatou ʼahiʼahi, kae ʼe tou lava tauʼi ʼaki te tokoni ʼa Sehova.

8. Ka tou lau ia 1 Tesalonika 5:8, he koʼe ʼe hage tatatou ʼamanaki ko he puloga tau?

⁸ ʼE toe fakatatau ʼi te Tohi-Tapu ia tatatou ʼamanaki ki he puloga tau. (Lau ia 1 Tesalonika 5:8.) ʼE ʼai e he tagata solia he puloga  tau moʼo puipui tona ʼulu mai he ʼu mahafu ʼe faiga e tona ʼu fili ke lavea ai tona ʼulu. ʼI tatatou tau fakalaumalie, ʼe tonu ke tou puipui totatou ʼatamai mai te ʼu ʼohofi ʼa Satana. ʼE lahi te ʼu koga kehekehe ʼe ina fakaʼaogaʼi moʼo fakahalaʼi tatou pea mo kakaʼi totatou ʼatamai. ʼE puipui e te puloga tau ia te ʼulu ʼo he tagata solia pea ʼe toe feia pe mo tatatou ʼamanaki. ʼE ina puipui totatou ʼatamai ke tou nofo agatonu tuʼumaʼu kia Sehova.

9. Kotea anai te ʼu fua moka ʼe mole ʼi ai he ʼamanaki ʼa te hahaʼi?

⁹ ʼE tou maʼu ia te ʼamanaki ʼae ke tou maʼuʼuli ʼo heʼe gata. Pea ka tou iloʼi te faʼahi ʼaia, ʼe tokoni mai anai ke tou maʼu ia te poto pea mo te fakasiosio tonu. Kae kapau kua vaivai tatatou ʼamanaki pea mo maʼu leva he ʼu manatu fakatagata, ʼe feala ke tou galoʼi ia tatatou ʼamanaki. Tou talanoa ki te aluʼaga neʼe hoko ki ʼihi tehina mo tuagaʼane neʼe maʼuʼuli ʼi Kolonito. Neʼe mole kei natou tui ki te fakapapau ʼaeni ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te fakatuʼuake. (1 Ko. 15:12) Neʼe tohi e Paulo ko natou ʼae ʼe mole tui ki te fakatuʼuake ʼe fai pe natou ia te ʼu meʼa ʼae ʼe natou leleiʼia. (1 Ko. 15:32) Ia ʼaho nei, tokolahi ʼe mole natou falala ki te ʼu fakapapau ʼa te ʼAtua pea ʼe natou fai ia meʼa fuli ke natou maʼuli fiafia. Kae ʼe falala tatou ki te ka haʼu ʼae ʼe fakapapauʼi mai e te ʼAtua. ʼE hage tatatou ʼamanaki ko he puloga tau. ʼE ina puipui tatatou ʼatamai pea mo tokoni mai ke ʼaua naʼa tou manatu pe kia tatou totonu he ʼe fakatupu kovi ai ki ʼatatou felogoi mo Sehova.—1 Ko. 15:33, 34.

10. ʼE puipui feafeaʼi tatou e tatatou ʼamanaki mai te ʼu loi?

¹⁰ ʼE toe puipui tatou e tatatou ʼamanaki mai te manatu ʼae ʼe mole feala ke tou fakafiafiaʼi ia Sehova. Ohage la, ʼe feala ke ui e ʼihi: ‘ ʼE mole feala anai ke au kau kia natou ʼae ʼe maʼuʼuli ʼo heʼe gata. ʼE mole tuha ia mo au he ʼe mole au lava fai ia te meʼa ʼae ʼe loto ki ai ia te ʼAtua.’ Tou manatuʼi ia Elifasi ʼae neʼe mole ina fakalotofimalieʼi ia Sopo. Neʼe ina toe fakaʼaogaʼi ia te taʼi manatu ʼaia ʼi tanā felogoi mo Sopo. Neʼe ui fenei e Elifasi: “ ʼE feala koa ke maʼa te tagata ia muʼa ʼo te ʼAtua?” Pea tahi, neʼe ina ui fenei ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua: “Sio! ʼE mole falala pe la ia te ʼAtua ki tana kau ʼaselo, maʼiape la mo te lagi ʼe mole maʼa ki ʼona mata.” (Sopo 15:14, 15) ʼE ko he ʼu loi ia. Kotou manatuʼi ʼe loto e Satana ke kotou manatu feia. ʼE ina iloʼi kapau ʼe kotou haga manatu feia pea ʼe kotou kamata lotovaivai anai. Kotou liʼaki ia te ʼu loi ʼaia kae kotou tokaga tafito pe ki te ʼu fakapapau ʼa Sehova. Kotou manatuʼi ʼe ina loto ke kotou maʼuʼuli ʼo heʼe gata pea ʼe tokoni atu anai ke kotou kakusia ia te faʼahi ʼaia.—1 Tim. 2:3, 4.

11. He koʼe ʼe tonu ke tou faʼa kataki?

¹¹ ʼE mole faigafua tuʼumaʼu ia te taupau ke malohi tatatou ʼamanaki. ʼE feala pe ke tou fiu ʼi te fakatalitali ke fakahoko e te ʼAtua ʼana fakapapau. Kae ko Sehova ʼe heʼe gata pea ʼe mole tatau tana faʼahiga sio ki te temi ohage ko tatou. (2 Pet. 3:8, 9) ʼE ina fakahoko moʼoni anai tana fakatuʼutuʼu kae ʼe feala pe ke mole ina fai ʼi te temi ʼae ʼe tou ʼamanaki ki ai. ʼI tatatou fakatalitali ke fakahoko e te ʼAtua ʼana fakapapau, kotea ʼe feala ke tokoni mai ke malohi tuʼumaʼu tatatou ʼamanaki?—Sakp. 5:7, 8.

12. Ka tou lau ia Hepeleo 11:1, 6, kotea te pikipikiga ʼo te ʼamanaki mo te tui?

¹² ʼE tou taupau maʼu anai ke malohi tatatou ʼamanaki mo kapau ʼe tou nonofo ovi kia Sehova he ʼe hoko moʼoni anai tatatou ʼamanaki ʼuhi ko ia. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu, ʼe ʼi ai te pikipikiga ʼo te ʼamanaki mo te tui. Kapau ʼe tou loto ke malohi tatatou ʼamanaki, pea ʼe tonu ke tou tui ʼe maʼuli moʼoni ia Sehova pea “ ʼe ina fakapale ia natou ʼae ʼe natou kumi fakamalotoloto  ia ia.” (Lau ia Hepeleo 11:1, 6.) Ka maʼuli moʼoni ia Sehova kia tatou, pea ʼe toe malohi age anai tatatou falala ʼae ʼe ina fakahoko anai te ʼu meʼa fuli neʼe ina fakapapauʼi mai. Tou fakakaukauʼi te ʼu aluʼaga ʼe tokoni mai ke malohi ai ʼatatou felogoi mo Sehova pea mo taupau ai tatatou ʼamanaki.

13. ʼE feafeaʼi hatatou fakaovi ki te ʼAtua?

¹³ Kotou faikole kia Sehova pea mo lau tana Folafola. Logo la ʼe mole feala ke tou sisio kia Sehova, kae ʼe tou lava fakaovi kia te ia. ʼE feala pe ke tou palalau kia te ia ʼi te faikole he ʼe fagono mai anai. (Sel. 29:11, 12) ʼE feala ke tou fakalogo ki te ʼAtua ʼo tou lau tana Folafola pea mo metitasio ki ai. Ka tou lau ia te faʼahiga tokaga ʼa Sehova kia natou ʼae neʼe nofo agatonu kia te ia ʼi te temi muʼa, pea ʼe toe malohi age anai ia tatatou ʼamanaki. Ko te ʼu meʼa fuli ʼae ʼe tuʼu ʼi te Folafola ʼa Te ʼAtua “neʼe tohi ia moʼo akoʼi ʼo tatou. ʼE tou maʼu ai he ʼamanaki koteʼuhi ʼe tokoni mai te ʼu Tohi Taputapu ke tou faʼa kataki pea mo foaki mai he fakafimalie.”—Loma 15:4.

14. He koʼe ʼe lelei ke tou fakakaukauʼi te meʼa ʼae neʼe fai e Sehova maʼa ʼana kaugana?

¹⁴ Kotou metitasio ki te ʼu fakapapau ʼae neʼe fakahoko e Sehova. Tou vakaʼi ia te aluʼaga ʼae neʼe fai e te ʼAtua maʼa Apalahamo mo Sala. Neʼe mole feala ke nā maʼu hanā ʼu fanau he ʼe kua nā matutuʼa. Kae neʼe fakapapauʼi age e te ʼAtua ʼe maʼu anai hanā fanau. (Sen. 18:10) Kotea ʼae neʼe fai e Apalahamo? ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “Neʼe tui ia ʼe liliu anai ko te tamai ʼa te ʼatu puleʼaga.” (Loma 4:18) ʼI te sio fakatagata, neʼe mole feala ke hoko ia te aluʼaga ʼaia, kae neʼe falala ia Apalahamo ʼe fakahoko anai e Sehova Tana fakapapau. Koia, neʼe mole lotovaivai ai te tagata agatonu ʼaia. (Loma 4:19-21) ʼE tou ako mai te ʼu fakamatala ʼaia ʼe fakahoko tuʼumaʼu anai e Sehova, logo la ʼe mata faigataʼa kia tatou he aluʼaga.

15. He koʼe ʼe tonu ke tou fakakaukauʼi te ʼu meʼa ʼae neʼe fai e te ʼAtua maʼa tatou?

 ¹⁵ Kotou fakakaukauʼi te meʼa ʼae neʼe fai e Sehova maʼa koutou. Kotou manatuʼi ia te ʼu aluʼaga ʼae neʼe kotou sisio ai neʼe kua hoko kia koutou ia te ʼu fakapapau ʼae ʼi te Folafola ʼa Te ʼAtua. Ohage la, neʼe fakapapau e Sesu ʼe foaki atu anai e tana Tamai ia te ʼu meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia koutou. (Mat. 6:32, 33) Neʼe toe ui e Sesu ʼe foaki atu anai e Sehova ia tona laumalie maʼoniʼoni moka kotou kole age. (Luka 11:13) Neʼe fakahoko e Sehova ia tana ʼu fakapapau ʼaia. ʼE lagi kotou manatuʼi ʼihi fakapapau neʼe ina fakahoko maʼa koutou. Ohage la, ʼe ina fakapapau ʼe lotofakamolemole atu anai kia koutou, mo fakalotofimalieʼi koutou pea mo fafaga koutou ʼi te faʼahi fakalaumalie. (Mat. 6:14; 24:45; 2 Ko. 1:3) Ka kotou metitasio ki te ʼu meʼa ʼae neʼe kua fai e te ʼAtua maʼa koutou, pea ʼe kotou fakamalohiʼi ai anai ia takotou ʼamanaki ki te ʼu meʼa ka ina fai maʼa koutou ʼi te ka haʼu.

16. He koʼe ko tatatou ʼamanaki ʼe ko he meʼa ʼofa maʼuhiga?

¹⁶ ʼE ko he meʼa ʼofa maʼuhiga mai te ʼAtua ia tatatou ʼamanaki ʼae ke tou maʼuʼuli ʼo heʼe gata. ʼE tou fakatalitali mo he fakaʼamu lahi ki he ka haʼu taulekaleka pea ʼe tou tui papau ʼe hoko moʼoni anai. ʼE hage tatatou ʼamanaki ko hotatou foʼi tau, ʼe tokoni mai ke tou tuʼu malohi pea ke tou lava katakiʼi ia te ʼu ʼahiʼahi mo tauʼi te fakataga maʼia mo te mate. Pea ʼe toe hage ko he puloga tau, ʼe ina puipui ʼotatou ʼatamai ke tou liʼaki te meʼa ʼae ʼe kovi kae ke tou fai te meʼa ʼae ʼe lelei. Ka fakatafito tatatou ʼamanaki ki te Tohi-Tapu, ʼe tou fakaovi ai ki te ʼAtua pea ʼe ha ai tona ʼofa mamahi ia tatou. Pea ʼe tou maʼu ia tona ʼofa moka ʼe tou taupau maʼu ke malohi ia tatatou ʼamanaki.

17. He koʼe neʼe ui e Paulo “kotou fakafiafia ʼuhi ko takotou ʼamanaki”?

¹⁷ ʼI te tohi ʼa te apositolo ko Paulo ki te kau Loma, neʼe ina fakalotomalohiʼi fenei ai natou: “Kotou fakafiafia ʼuhi ko takotou ʼamanaki.” (Loma 12:12) Neʼe feala ke fakafiafia ia Paulo koteʼuhi neʼe tui papau kapau ʼe nofo agatonu ʼe maʼuli anai ʼo heʼe gata ʼi selo. ʼE feala pe mo tatou ke tou fakafiafia ʼuhi ko tatatou ʼamanaki he ʼe tou tui papau ʼe fakahoko anai e Sehova ʼana fakapapau. Ohage ko tona ui e te tagata faipesalemo: “Manuʼia ia ia ʼae . . . ko tana ʼamanaki ʼe ko Sehova tona ʼAtua, . . . ia ia ʼae ʼe agatonu ʼo talu ai.”—Pes. 146:5, 6.