1. He koʼe ko te ʼAho Fakamanatu ʼe ko te ʼaho ʼaia ʼae ʼe maʼuhiga ʼaupito ʼo te Taʼu? (Luka 22:19, 20)

 KO TE ʼAho Fakamanatu ʼo te mate ʼo Kilisito ʼe ko te ʼaho ʼaia ʼae ʼe maʼuhiga ʼaupito ʼo te taʼu maʼa te kau fakamoʼoni ʼa Sehova. Ko te toʼotoʼoga pe ʼaia ʼe tahi ʼae neʼe kole e Sesu ki ʼana tisipulo ke natou fakamanatuʼi. (Lau ia Luka 22:19, 20.) ʼE lahi te ʼu tupuʼaga ʼe tou vakaʼi anai ke tou fakatalitali ai mo he fakaʼamu lahi ki te ʼAho Fakamanatu. Koʼeni ʼihi tupuʼaga.

2. He koʼe ʼe tou fakatalitali mo he fakaʼamu lahi ki te ʼAho Fakamanatu?

² Ko te ʼAho Fakamanatu ʼe tokoni mai ke tou metitasio ki te maʼuhiga ʼaupito ʼo te totogi pea mo te ʼu tapuakina fuli ʼae tou maʼu mai ai. ʼE ina toe fakamanatuʼi mai pe ʼe feafeaʼi hatatou fakaha tatatou lotofakafetaʼi ki te sakilifisio faitotogi ʼa Sesu. (2 Ko. 5:14, 15) Pea tahi, ʼe ko he faigamalie ʼaia ke tou “fefakalotomalohiʼaki” mo ʼotatou tehina mo tuagaʼane. (Loma 1:12) ʼI te taʼu fuli, tokolahi ʼotatou tehina mo tuagaʼane ʼae mole kei kau ki te ʼu fono, ʼe natou ʼomai ki te ʼAho Fakamanatu. Pea ʼuhi ko tonatou fakatalitali leleiʼi natou, neʼe uga ai ʼihi ke natou toe liliu mai kia Sehova. Pea tokolahi ia natou ʼae neʼe fakaafe neʼe natou punamaʼuli ki te ʼu meʼa ʼae neʼe natou logo mo sio ki ai ʼi te afiafi ʼaia ʼo natou fia ako ai te Tohi-Tapu. Koia ʼae ko te ʼAho Fakamanatu ʼe ko he toʼotoʼoga maʼuhiga ʼaupito kia tatou.

3. ʼE ha feafeaʼi tatatou logo tahi mo ʼotatou tehina mo tuagaʼane ʼo te malamanei katoa ʼi te ʼAho Fakamanatu? (Vakaʼi mo te pāki.)

³ Pea tahi, ʼe tou fakaʼamu lahi ki te toʼotoʼoga ʼaia, he ʼe ʼi te ʼaho ʼaia ʼe logo tahi ai te hahaʼi ʼa Sehova ʼi te malamanei katoa. Koia ʼi te fakaalualu ke to te laʼa, ʼe fakatahitahiʼi ai te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova mai te fenua ki te tahi age fenua. ʼE tou  fakalogo fuli he akonaki pe ʼe tahi mo tatau, ʼe palalau ai ki te maʼuhiga ʼo te totogi. Pea ʼe tou hiva ai katiko ʼe lua, mo feʼaveʼaki te pane mo te vino pea mo fai ai faikole ʼe fa ʼo tou “ameni” fuli ai ʼaki he loto katoa. Lolotoga hola ʼe 24, ko te ʼu kokelekasio fuli ʼe natou fai tatau te fakatuʼutuʼu ʼaia. ʼEi, ʼe ha lelei ʼi te toʼotoʼoga ʼaia totatou logo tahi. Pea fakakaukau age muʼa te toe fiafia ʼae ʼe logoʼi e Sehova mo Sesu!

4. Kotea te ʼu fehuʼi ka tou tali anai ki ai ʼi te alatike ʼaeni?

⁴ ʼI te alatike ʼaeni, ʼe tou tali anai kia fehuʼi ʼe tolu: ʼE feafeaʼi hatatou teuteuʼi ʼotatou loto ki te ʼAho ʼo te Fakamanatu? ʼE feafeaʼi hatatou tokoni ki ʼihi ke fua lelei ai kia natou? Pea ʼe feafeaʼi hatatou fakalotomalohiʼi ʼotatou tehina mo tuagaʼane ʼae mole kei kau ki ʼatatou fono? Ko te ʼu tali ki te ʼu fehuʼi ʼaia, ʼe tokoni mai anai ke tou tokalelei fuli ki te toʼotoʼoga taputapu ʼaia.

TEUTEUʼI TOU LOTO KI TE ʼAHO FAKAMANATU

5. (1) He koʼe ʼe maʼuhiga ke tou metitasio ki te ʼuhiga ʼo te sakilifisio ʼa Sesu? (Pesalemo 49:7, 8) (2) Kotea ʼae neʼe ke ako mai te ʼata viteo He Koʼe Neʼe Mate Ia Sesu?

⁵ Ko totatou metitasio ki te ʼuhiga ʼo te sakilifisio ʼa Sesu Kilisito, ʼe ko he faʼahi ʼe maʼuhiga ʼaupito ke tou teuteuʼi ai totatou loto ki te ʼAho Fakamanatu. Kana ʼaua la te sakilifisio ʼaia, mole feala kia tatou totonu ke tou totogi ia tatou mai te agahala mo te mate. (Lau ia Pesalemo 49:7, 8; sioʼi mo te ʼata viteo He Koʼe Neʼe Mate Ia Sesu?) a Neʼe fai ai e Sehova he fakatuʼutuʼu ke foaki e Sesu tona maʼuli moʼo haofaki ai tatou. Koia neʼe ko he toe sakilifisio ʼae neʼe nā fai. (Loma 6:23) Ka lahi tatatou metitasio ki te ʼu meʼa ʼae neʼe sakilifisioʼi e Sehova mo Sesu maʼa tatou, pea ʼe toe lahi ai mo tatatou lotofakafetaʼi ki te totogi. ʼE tou vakaʼi anai te ʼu meʼa ʼae neʼe sakilifisioʼi e Sehova mo Sesu maʼa tatou ke lavaʼi ai te totogi. Kae tou vakaʼi muʼa pe ʼe kotea te fakaʼuhiga ʼo te totogi.

6. Kotea te fakaʼuhiga ʼo he totogi? He koʼe ko te sakilifisio ʼa Sesu neʼe ko he totogi?

⁶ Ko he totogi ʼe ko he koga ʼe kita foaki moʼo totogi he meʼa. Ko te ʼuluaki tagata ia Atama, neʼe fakatupu haohaoa. ʼI tana agahala, neʼe puli ai tana ʼamanaki ʼae ke maʼuli ʼo heʼe gata ʼo kau ai mo tona hologa. Moʼo totogi te meʼa ʼae neʼe puli ia Atama, neʼe foaki ai e Sesu tona maʼuli haohaoa ko he sakilifisio. Lolotoga tona maʼuli ʼi te kele, neʼe “mole agahala” ia Sesu pea neʼe “mole maʼu he kaka ʼi tona gutu.” (1 Pet. 2:22) Koia neʼe mate ia Sesu neʼe haohaoa, ohage pe ko Atama ʼi muʼa ʼo tana talagataʼa. ʼAki tana sakilifisioʼi tona maʼuli, neʼe feala ai kia Sesu ke ina toe totogi te maʼuli haohaoa ʼae neʼe puli ia Atama.​—1 Ko. 15:45; 1 Tim. 2:6.

7. Kotea te ʼu ʼahiʼahi ʼae neʼe tau mo Sesu ʼi tana nofo ʼi te kele?

⁷ ʼI tana ʼi te kele, neʼe fakalogo ia Sesu kia Sehova ia meʼa fuli, maʼia moka neʼe faigataʼa. ʼI tana kei veliveli, logo la neʼe ko he tamasiʼi haohaoa pea ko ʼana matuʼā neʼe heʼe haohaoa, kae neʼe fakalogo pe ia Sesu kia naua. (Luka 2:51) ʼI tana kei tupulaga, neʼe lagi fakaneke e ni ʼihi ke talagataʼa ki ʼana matuʼā. Pea ʼi tana kua fotufotuʼa, neʼe tonu ke tauʼi malohi e Sesu te ʼu fakahala ʼa Satana te Tevolo ke mole nofo agatonu kia Sehova. (Mat. 4:1-11) Neʼe ko te fakatotonu ʼaia ʼa Satana ke agahala ia Sesu ke mole feala ai hana foaki te totogi.

8. Kotea te tahi ʼu fihifihia ʼae neʼe tonu ke katakiʼi e Sesu?

⁸ Lolotoga tana minisitelio, neʼe toe tau pe ia Sesu mo te tahi ʼu fihifihia. Neʼe fakatagaʼi e ʼona fili pea neʼe natou fia matehi ia ia. (Luka 4:28, 29; 13:31) Neʼe tonu ke ina katakiʼi te ʼu vaivaiʼaga ʼo ʼana tisipulo. (Mko.  9:33, 34) ʼI muʼa ʼo tona mate, neʼe vaʼi ia ia pea mo gaohi koviʼi. Neʼe mamahi ʼaupito ia Sesu pea neʼe fakaufiufi tona mate, he neʼe matehi ia ia ohage ko he tagata faifakapo. (Hep. 12:1-3) Pea ʼi te temi ʼae neʼe kua vave mate ai, neʼe mole puipui ia ia e Sehova, kae neʼe faʼa kataki tokotahi pe ʼo ʼau ki tana mate. b​—Mat. 27:46.

9. Kotea ʼae ʼe ke logoʼi ʼo ʼuhiga mo te sakilifisio ʼa Sesu? (1 Petelo 1:8)

⁹ ʼE ha mai ai neʼe ʼutakiʼi e Sesu te ʼu mamahi ke feala ai hana foaki te totogi. Ka tou metitasio ki te ʼu meʼa fuli ʼae neʼe lotolelei Sesu ke ina sakilifisioʼi maʼa tatou, mole toe lahi age ai koa tatatou ʼofa ʼae kia te ia?​—Lau ia 1 Petelo 1:8.

10. Kotea ʼae neʼe lotolelei Sehova ke ina sakilifisioʼi?

¹⁰ Kotea ʼae neʼe lotolelei Sehova ke ina sakilifisioʼi ke feala ai kia Sesu hana foaki te totogi? Ko te ʼu felogoi lelei ʼae ʼa Sehova mo Sesu ʼe malohi age ʼo fakalaka ʼi he felogoi ʼa he tamai mo hona foha. (Taag. 8:30) Fakakaukauʼi age muʼa pe kotea ʼae neʼe logoʼi e Sehova ʼi tana sio ifo ki te ʼu ʼahiʼahi hoholo ʼae neʼe ʼutakiʼi e Sesu. ʼE mahino ia neʼe mamahi ʼaupito ia Sehova ʼi tana sio ifo ki te liʼakina mo te gaohi koviʼi feiaʼi ʼo tona ʼAlo.

11. Tuku mai he faʼifaʼitaki ke tou mahino ai ki te meʼa ʼae neʼe logoʼi e Sehova ʼi te matehi ʼo Sesu.

¹¹ Ka mate he fanau, ʼe iloʼi e he tamai peʼe ko he faʼe te toe kafo mamahi ʼaia. Tatau aipe pe ʼe tou tui malohi ki te fakatuʼuake, kae ʼe mole feala hana molehi te toe mamahi ʼaia. Ko te faʼifaʼitaki ʼaeni ʼe tokoni mai ke tou mahino ki te ʼu meʼa ʼae neʼe logoʼi e Sehova ʼi tana sio ifo ki te gaohi koviʼi ʼo tona ʼAlo ʼofaina mo tona matehi ʼi te taʼu 33 ʼo Nisani H.T.S. c​—Mat. 3:17.

12. Kotea ʼae ʼe feala ke ke fai ʼi tau fakatalitali ki te ʼAho Fakamanatu?

¹² ʼI tau fakatalitali ki te ʼAho Fakamanatu, ʼe lelei ke ke fakaloloto tau ako ʼo ʼuhiga mo te totogi ʼi tau ako tokotahi peʼe fakafamili. Fakaʼaogaʼi te Kumiʼaga Tohi ʼa Te Kau Fakamoʼoni ʼa Sehova (mo kapau ʼe ma’u ʼi tau lea) peʼe ko ʼihi atu meʼa gaue ʼe ke fai ai ʼau fekumi. d Pea tahi, faigaʼi ke ke muliʼi te polokalama lautohi ʼo te Tohi-Tapu ʼae ki te ʼAho Fakamanatu ʼae ʼe ke maʼu ʼi te Kaupepa Ako Te Maʼuli Fakakilisitiano Mo Te Faifakamafola. Pea ʼi te ʼaho ʼo te Fakamanatu, sioʼi te ʼata  viteo ʼo te akonaki makehe ʼi te koga tohi ʼo te uhu. Kapau ʼe ke teuteuʼi lelei tou loto ki te ʼAho Fakamanatu, kua ke tokalelei ai ke ke tokoni ki ʼihi ke fua lelei kia natou te toʼotoʼoga ʼaia.​—Eset. 7:10.

KE FUA LELEI KI TE KAU FAKAAFE

13. Kotea ʼae ka ke ʼuluaki fai ke fua lelei ai ki ʼihi te ʼAho Fakamanatu?

¹³ ʼE feafeaʼi hau tokoni ki ʼihi ke fua lelei kia natou te ʼAho Fakamanatu? ʼE tonu muʼa ke ke fakaafe ia natou. Pea ʼe tou fai te faʼahi ʼaia ʼi tatatou faifakamafola ʼi te ʼu ʼapi. Manatuʼi ʼo fai he kiʼi lisi ʼo natou ʼae ʼe ke fia fakaafe. Ohage la ko ʼou famili, mo ʼou kaugā gaue peʼe ko ʼou kaugā ako pea mo ʼihi atu. Kapau ʼe mole feʼauga ʼau pepa fakaafe, ʼe feala pe ke ke momoli he fakaafe ʼi te Neti. Lagi ʼe ke punamaʼuli anai pe ko ai ka ʼomai!​—Ekl. 11:6.

14. Fakamatala he aluʼaga ʼe ha ai ʼe mole tonu ke ke meʼa noaʼi te kiʼi pepa fakaafe.

¹⁴ ʼAua naʼa ke meʼa noaʼi te kiʼi pepa fakaafe. Koʼeni te aluʼaga neʼe hoko ki te tuagaʼane, ko tona ʼohoana neʼe mole ko he Fakamoʼoni. ʼI te tahi ʼaho, neʼe fiameʼameʼa e te tagata ʼo ui ki tona ʼohoana ʼe alu anai mo ia ki te ʼAho Fakamanatu. Neʼe punamaʼuli ʼosi te tuagaʼane, he ʼe tuʼumaʼu pe neʼe ina fakaafeʼi ia ai, kae neʼe mole haʼu ia. Kotea ʼae neʼe tupu ai tana fetogi? Neʼe ui age e te tagata, neʼe haʼu te tagata ʼafeā ʼe nā feiloʼiʼaki ʼo tuku age tona kiʼi pepa fakaafe. Pea talu mai te taʼu ʼaia, kua kau tuʼumaʼu pe tona ʼohoana ki te ʼAho Fakamanatu.

15. Kotea ʼae ʼe tonu ke ke manatuʼi moka ke fakaafe he tahi?

¹⁵ Manatuʼi ko natou ʼae ʼe ke fakaafe ʼe lagi natou fia fai atu anai he ʼu fehuʼi, tafito la mo kapau heʼeki natou kau ki ʼatatou fono. Koia, ʼe ko he meʼa lelei ke ke teuteuʼi fakatomuʼa te ʼu fehuʼi ʼae ʼe feala ke natou fai atu ke ke maʼu ʼona tali. (Kol. 4:6) Ohage la, ʼe feala ke natou ui atu: ‘Kotea ʼae ʼe fai ʼi te toʼotoʼoga ʼaia? ʼE fai ia hola ʼe fia? Kotea te teu ʼe tonu ke tou ʼai? ʼE totogi koa te hu ki loto? ʼE ʼi ai he tae falā?’ Ka ke fakaafe he tahi ki te ʼAho Fakamanatu, fakalavelave age kia ia pe ʼe ʼi ai hana ʼu fehuʼi pea ʼe lelei ke tali age ki ai. ʼE feala hau fakaha age te ʼata viteo Tou Fakamanatu Te Mate  ʼo Sesu mo ʼae Kotea ʼAe ʼe Fai ʼi Te Fale Fono? ke ina iloʼi ai pe ʼe feafeaʼi te fakaalualu ʼo ʼatatou fono. Pea ʼe toe feala hau vakaʼi mo ia te kapite 28 ʼo te tohi Ke Ke Fiafia ʼo Heʼe Gata.

16. Kotea te tahi ʼu fehuʼi ʼe feala ke fai atu e natou ʼae neʼe fakaafe ki te ʼAho Fakamanatu?

¹⁶ Hili te ʼAho Fakamanatu, ko ʼihi kau fakaafe kei nofo pe natou mo te tahi ʼu fehuʼi. Ohage la, ʼe feala ke natou feʼekeʼaki pe koʼe ʼe mole hahaʼi natou peʼe mole he tahi ʼe kai ki te pane mo te vino. Peʼe lagi ʼe natou fia iloʼi pe ʼe fai tuʼa fia te ʼAho Fakamanatu, peʼe feia tuʼumaʼu ʼatatou fono. Logo pe la ʼe tali e te akonaki ʼo te ʼAho Fakamanatu ki te ʼu fehuʼi ʼaia, kae ko natou ʼae ko tanatou hoki kau e ki te ʼAho Fakamanatu, ʼe lagi ʼaoga anai kia natou he tahi ʼu fakamahino. Kapau ko ia, ʼe feala hau maʼu ʼi tatatou tuʼasila ʼi te Neti jw.org he alatike ʼe talanoa ai pe koʼe ʼe mole tatau tatatou faʼahiga fakamanatuʼi ʼo te Taumafa ʼo te ʼAliki mo te ʼu lotu ʼae. Tou faiga malohi ke tou tokoni kia natou ʼae ʼe “lelei tonatou” loto ke natou maʼu te ʼu fua lelei ʼo te ʼAho Fakamanatu ʼi muʼa, mo lolotoga pea mo te hili ʼo te toʼotoʼoga ʼaia.​—Gaue 13:48.

TOKONI KIA NATOU ʼAE MOLE KEI KAU KI TE ʼU FONO

17. ʼE feafeaʼi ki te kau tagata ʼafeā hanatou fakalotomalohiʼi ia natou ʼae ʼe mole kei kau ki te ʼu fono? (Esekiele 34:12, 16)

¹⁷ Kapau ʼe ke tagata ʼafeā, ʼe feafeaʼi hau fakalotomalohiʼi ia natou ʼae ʼe mole kei kau ki te ʼu fono ke ʼomai ki te ʼAho Fakamanatu? Ke ke lototokaga kia natou. (Lau ia Esekiele 34:12, 16.) ʼI muʼa ʼo te ʼAho Fakamanatu, faiga malohi ke ke maʼu lahi ia natou ʼaia. Fakaha ʼe ke ʼofa ia natou pea ʼe ke fia tokoni age. Fakaafe natou ke natou kau ki te ʼAho Fakamanatu. Pea kapau ʼe ʼomai, fakatalitali leleiʼi natou ʼaki te ʼofa. Pea hili te ʼAho Fakamanatu, hoko atu tau ʼaʼahi te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼaia mo ke foaki age kia natou te tokoni fakalaumalie ʼae ʼe ʼaoga ke natou toe liliu mai kia Sehova.​—1 Pet. 2:25.

18. ʼE feafeaʼi kia tatou takitokotahi hatatou fakalotomalohiʼi ia natou ʼae mole kei kau ki te ʼu fono? (Loma 12:10)

¹⁸ Ko tatou takitokotahi ʼo te kokelekasio  ʼe feala ke tou fakalotomalohiʼi he tahi mole kei kau ki te ʼu fono ke haʼu ki te ʼAho Fakamanatu. ʼO feafeaʼi? ʼAki tatatou fakaha te ʼofa mo totatou agalelei pea mo te fakaʼapaʼapa. (Lau ia Loma 12:10.) Manatuʼi ko natou ʼaia, ʼe lagi faigataʼa kia natou te toe kau ki he fono. Lagi ʼe natou tuʼania naʼa mole fakatalitali leleiʼi natou. e Koia, ʼaua naʼa ke fai he ʼu palalau ke natou ufiufi ai peʼe ke natou mamahi ai. (1 Tes. 5:11) Ko ʼotatou tehina mo tuagaʼane ʼaia ʼae kua vaivai ʼi te faʼahi fakalaumalie, kei kau pe natou ʼi tatatou famili fakalaumalie. ʼE tou fiafia ʼi tanatou toe liliu mai ʼo atolasio kia Sehova fakatahi mo tatou!​—Pes. 119:176; Gaue 20:35.

19. Kotea te ʼu fua lelei ʼe tou maʼu ʼi tatatou fakamanatuʼi te mate ʼo Sesu?

¹⁹ Koia kua tou mahino pe koʼe neʼe fakatotonu mai e Sesu ke tou fakamanatuʼi tona mate ʼi te taʼu fuli. Ka tou kau ki te ʼAho Fakamanatu ʼe fua lelei kia tatou ʼo toe feia pe ki ʼihi. (Esa. 48:17, 18) ʼE tuputupu ai tatatou ʼofa ʼae kia Sehova mo Sesu. ʼE tou fakaha ai tatatou lotofakafetaʼi ki te ʼu meʼa ʼae neʼe fai e Sehova mo Sesu maʼa tatou. ʼE tou fakamalohiʼi ai ʼatatou felogoi mo ʼotatou tehina mo tuagaʼane fakalaumalie. Pea ʼe tou fiafia ʼi te fakamahino ki ʼihi pe ʼe feafeaʼi hanatou maʼu te ʼu tapuakina ʼo te totogi. Koia, tou faiga malohi ke tou tokalelei ki te ʼAho Fakamanatu ʼae ko te ʼaho ʼae ʼe maʼuhiga ʼaupito ʼo te taʼu!