1. Talu mai te temi muʼa neʼe fakaha feafeaʼi e te ʼu kaugana ʼa Sehova ia te maʼuhiga ʼae ʼo ʼanatou felogoi mo Sehova?

 ʼE MAʼUHIGA koa kia koe tau felogoi ʼae mo Sehova? ʼE mahino ia! Pea ʼe mole ko koe pe. Talu mai te temi muʼa tokolahi te hahaʼi neʼe natou maʼu te manatu ʼaia. (Pes. 104:33, 34) Tokolahi neʼe natou fai ni sakilifisio moʼo tauhi kia Sehova. Neʼe fai te faʼahi ʼaia e te kau Nasilea ʼae neʼe ko he kau Iselaele. Ko ai ia natou ʼaia pea kotea te ako ʼae ʼe feala ke tou maʼu mai tanatou faʼifaʼitaki?

2. (1) Neʼe ko ai ia te kau Nasilea? (Numelo 6:1, 2), (2) He koe neʼe filifili ʼe ʼihi kau Iselaele ke natou fai te fakapapau ʼae ke natou liliu ko he ʼu “Nasilea”?

² Ko te kupu “Nasilea” ʼe fakaʼuhiga fenei ʼi te Fakahepeleo “Ia Ia ʼae Neʼe Filifili”, “Ia Ia ʼae Neʼe Tuku Keheʼi” peʼe “Ia Ia ʼae Neʼe Foaki”. Ko te kau Nasilea neʼe ko he kau Iselaele neʼe natou gaue fakamalotoloto pea neʼe natou tahi fai he ʼu sakilifisio moʼo tauhi kia Sehova ʼi hona aluʼaga kehekehe. Neʼe fakagafua ʼe te Lao ʼa Moisese ke fai e he tagata peʼe ko he fafine he fakapapau makehe kia Sehova ke liliu ai ko he Nasilea. a (Lau ia Numelo 6:1, 2.) Ko te fakapapau makehe ʼaia neʼe mole fakamaʼua ke fakalogo ki ai te kau Iselaele fuli. Kae he koe ʼe filifili e he Iselaele ke liliu ko he Nasilea? Neʼe lagi uga ia ia ʼe  tona ʼofa ʼae kia Sehova pea mo tana lotofakafetaʼi ʼae ki Tana ʼu tapuakina fuli.​—Tet. 6:5; 16:17.

3. Kotea ʼae ʼe tatau ai te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼo te temi nei mo te kau Nasilea?

³ ʼI te fetogi ʼo te lao ʼa Moisese ʼaki “te lao ʼa Kilisito” neʼe gata ai leva te Nasilea. (Kal. 6:2; Loma 10:4) Kae ohage ko te kau Nasilea kei hoko atu pe e te hahaʼi ʼa Sehova tanatou tauhi fakamalotoloto ʼae kia te ia ʼaki te loto katoa, mo te maʼuli katoa, mo te ʼatamai katoa pea mo te malohi katoa. (Mko. 12:30) Koia ʼe tou loto lelei ke tou fakahoko te fakapapau ʼaia moka tou fakamuʼamuʼa ia Sehova ʼi totatou maʼuli. Ko te fakaʼapaʼapa ki te fakapapau ʼaia ko tona fakaʼuhiga ko te fai ʼo tona finegalo pea mo ni sakilifisio. Ka tou vakaʼi pe neʼe feafeaʼi te fakaʼapaʼapaʼi ʼe te kau Nasilea tanatou fakapapau ʼaia, ʼe feala ke tou maʼu ai ni ako maʼuhiga peʼe feafeaʼi hatatou faʼahiga fakaʼapaʼapaʼi tatatou fakapapau. b (Mat. 16:24) Tou vakaʼi ni faʼifaʼitaki.

KE KE FAI NI SAKILIFISIO

4. ʼO mulimuli kia Numelo 6:3, 4 kotea te sakilifisio ʼae neʼe fai e te kau Nasilea?

⁴ Lau ia Numelo 6:3, 4. Neʼe mole tonu ki te kau Nasilea ke natou inu kava peʼe kai ki ni fuaʼi vite ʼe foʼou peʼe moamoa. Ko ʼihi Iselaele neʼe natou inu ki he vino pea mo kai he ʼu fuaʼi vite. Neʼe mole kovi te ʼu meʼa ʼaia. Pea ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu ko te vino ʼe ko he meʼa ʼofa mai te ʼAtua pea ko ‘te vino ʼe fiafia ai te loto ʼo te tagata.’ (Pes. 104:14, 15) Koia neʼe sakilifisioʼi ai e te kau Nasilea te fealagia ʼae ke natou fiafia ʼi te ʼu koloa ʼaia. c

5. Kotea te ʼu sakilifisio neʼe fai ʼe Madian mo Marcela pea kotea tona tupuʼaga?

⁵ Ohage ko te kau Nasilea ʼe tou fai mo tatou he ʼu sakilifisio ke lelei age tatatou tauhi ʼae kia Sehova. Tou vakaʼi te faʼifaʼitaki ʼa Madian mo Marcela. d Neʼe fiafia te taumatuʼa ʼaia ʼuhi ko te ʼu koloa ʼae neʼe nā maʼu. Neʼe ʼi ai te gaue lelei ʼa Madian ʼo feala ai ke nā maʼu hona ʼapi matalelei. Kae neʼe nā fia fakalahi age tanā ʼu gaue ʼae kia Sehova. Koia ke feala tana fakahoko ia te faʼahi ʼaia neʼe nā fakatuʼutuʼu ke nā fai ni fetogi. ʼE nā fakamahino fenei: “Neʼe ma kamata fakasiʼisiʼi tama fakaʼaogaʼi tama foʼi falā. Koia neʼe ma hiki leva ki he kiʼi ʼapi ʼe veliveli age pea mo fakatau tama motoka.” Neʼe  mole maʼua ke fai e Madian pea mo Marcela te ʼu sakilifisio ʼaia kae neʼe nā filifili ke nā fai te ʼu sakilifisio ʼaia ke nā gaue lahi age maʼa Sehova. ʼE nā fimalie mo fiafia ʼi tana fai te tonu ʼaia.

6. He koe ʼe fai e te kau Kilisitiano ʼo te temi nei he ʼu sakilifisio? (Vakaʼi mo te pāki.)

⁶ ʼE fiafia te kau Kilisitiano ʼo te temi nei ʼi tanatou fai ni sakilifisio takitokotahi ke lahi age tonatou temi ʼae ʼe natou fakaʼaogaʼi ki te ʼu gaue fakalaumalie. (1 Ko. 9:3-6) ʼE mole fakamaʼua mai ʼe Sehova ke tou fai te ʼu sakilifisio ʼaia pea ko te ʼu faʼahi ʼae ʼe tou fakafisi ki ai ʼe mole kovi ia. Ohage la neʼe fakafisi ʼihi ki he gaue neʼe manako ki ai peʼe ki he ʼapi. Tokolahi neʼe natou fia nonofo selipatea peʼe ke mole natou maʼu fanau hili pe tanatou ʼosi ʼohoana. Ko ʼihi neʼe natou filifili ke natou olo ki he koga meʼa ʼe ʼaoga ai he ʼu tokoni tatau ai pe peʼe mamaʼo mai ʼo natou famili. Tokolahi ia tatou neʼe loto lelei ke natou fai ni sakilifisio ko te ʼuhi he tou fia foaki te meʼa ʼae ʼe lelei tukupau kia Sehova. Ke ke tui papau ʼe leleiʼia e Sehova te ʼu sakilifisio ʼae neʼe ke filifili ʼi tau tauhi ʼae kia te ia, peʼe veliveli peʼe lahi.​—Hep. 6:10.

FAKAHA E KE KEHEKEHE

7. Kotea te faigataʼaʼia ʼe feala ke felaveʼi mo he Nasilea ke mole kei fakaʼapaʼapa ai ki tana fakapapau? (Numelo 6:5) (Vakaʼi mo te pāki.)

⁷ Lau ia Numelo 6:5. Ko te kau Nasilea neʼe mole tonu ke kosi ʼonatou fuluʼi ʼulu. ʼAki te faʼahi neʼe fakaha ʼaia tanatou fakalogo ʼae kia Sehova. ʼI tona temi Nasilea neʼe feala ke fakatokagaʼi he Iselaele ʼi te loloa ʼo tona fuluʼi ʼulu. Kapau ʼe fakaʼapaʼapa mo lagolago te hahaʼi ki tana fakapapau pea ʼe faigafua anai tana fakaha ia tona kehekehe. Kae meʼa fakaʼofaʼofa heʼe ʼi te temi ʼo te kau Iselaele neʼe ʼi ai he lakaga neʼe fehiʼaʼinaʼi te kau Nasilea. ʼI te temi ʼo te polofeta ko Amosi neʼe “fakainu vino te kau Nasilea” e te kau Iselaele aposita ke tupu ai hanatou mole fakaʼapaʼapa ki tanatou fakapapau ʼae ke mole natou inu te vino. (Amo. 2:12) Pea ʼi ʼihi temi neʼe tonu ke lototoʼa he Nasilea ke fakaʼapaʼapa ki tana fakapapau pea mo fakaha ia tona kehekehe.

8. Kotea te fakalotomalohi ʼe ke maʼu mai te faʼifaʼitaki ʼa Benjamin?

⁸ ʼUhi ko te tokoni ʼa Sehova ʼe feala mo tatou ke tou fakaha ʼaki he lototoʼa ʼe tou kehekehe tatau ai pe peʼe tou umiuminoa. Tou vakaʼi te faʼifaʼitaki ʼa Benjamin ko te tehina tupulaga e tau hogofulu pea ʼe maʼuli ʼi Norvège. Neʼe fakatuʼutuʼu e tona fale ako ia he alu aga moʼo lagolago ki Ukraine ʼae kua maveuveu ʼuhi ko te tau. Neʼe kole ki te tamaliki ke natou hiva he hiva pea mo tui he ʼu mutuʼi meʼa ʼe lanu tahi mo te fuka ʼo Ukraine. Kae neʼe fakatuʼutuʼu e Benjamin ke mole kau ki te faʼahi ʼaia pea neʼe tuʼu mamaʼo mai te koga meʼa ʼae neʼe  fai ai. Kae neʼe sio he fafine fai ako kia ia pea neʼe pauʼi leʼo lahi fenei ki ai: “ Kotea ʼae e ke fai hena! Hau! E matou talitali fuli atu!” Pea ʼaki he lototoʼa neʼe ina ui fenei age: “ ʼE mole au kau ki te politike pea mole au fai te ʼu alu aga ʼae ʼe pipiki ki te politike. Tokolahi ʼi te kau fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe pilisoni ʼuhi ko tanatou fakafisi ʼae ki te tau.” Neʼe tali lelei kia ia te fafine fai ako. Kae neʼe fehuʼi age ʼe ʼihi ʼi ʼona kaumeʼa pe koe neʼe mole hiva mo natou.ʼI te lahi ʼo tana hoha neʼe fia tagi ai kae ʼaki he lototoʼa neʼe ina toe fakaha age kia natou te meʼa ʼae neʼe ina ui age ki te fafine fai ako. Ohage pe ko tana fakamatala ki muli age ki ʼana matuʼa, neʼe logoʼi e Benjamin te tokoni ʼa Sehova ke ina lava tauʼi te ʼu faʼahi ʼae ʼe tui ki ai.

9. ʼE feafeaʼi hatatou fakafiafiaʼi ia te loto ʼo Sehova?

⁹ ʼI tatatou filifili ʼae ke tou fakalogo kia Sehova ʼe tou fakaha ai ʼe tou kehekehe mo te hahaʼi ʼo te malama. ʼI te fale gaue peʼe ʼi te fale ako ʼe ʼaoga ai ke tou lototoʼa ʼo fakaha ko tatou ko te ʼu fakamoʼoni ʼa Sehova. Kae ʼuhi ko te ʼaʼasili kovi age ʼo te ʼu faʼahiga manatu pea mo te ʼu aga ʼa te hahaʼi ʼe faigataʼa ai hatatou maʼuliʼi te ʼu pelesepeto fakatohi-tapu pea mo te tala ʼo te logo lelei. (2 Tim. 1:8; 3:13) Kae ʼaua nā galo kia tatou kapau ʼe tou haga fakaha ʼe tou kehekehe mo te hahaʼi ʼae ʼe mole tauhi kia Sehova ʼe tou ‘fakafiafiaʼi ai tona loto’​—Taag. 27:11; Mala. 3:18.

FAKAMUʼAMUʼA IA SEHOVA

10. He koe ʼe ko he ʼahiʼahi ki te kau Nasilea ia te fakatotonu ʼae ia Numelo 6:6, 7?

¹⁰ Lau ia Numelo 6:6, 7. Neʼe mole maʼua ke fakaovi he Nasilea ki he tahi kua mate. ʼE feala ke hage mai ʼe mole faigataʼa te sakilifisio ʼaia. Kae ʼe ui ʼi te Tohi-Tapu ʼi te temi ʼo te kau Nasilea ka mate he tahi ʼo tona famili ʼe ko he alu aga faigataʼa ʼaupito ke fakaʼapaʼapa ki ai he Nasilea. ʼE ko te ʼu agaʼi fenua ʼo ʼuhiga mo he ʼavaifo neʼe fakamaʼua ki te hahaʼi ke natou fakaovi ki te mate. (Soa. 19:39, 40; Gaue 9:36-40) Kae ʼuhi ko tana fakapapau neʼe mole feala ki he Nasilea ke mulimuli katoa ki te ʼu agaʼi fenua ʼaia. Koia logo la te lahi ʼo tona mamahi ʼi te temi putu neʼe tonu ke fakaha e he Nasilea te malohi ʼo tana tui ke agatonu ki tana fakapapau ʼi tana ʼu felogoi ʼae mo tona famili. ʼE tou tui papau neʼe foaki e Sehova te malohi ki ʼana kaugana ʼaia ke natou lava tauʼi te ʼu ʼahiʼahi ʼaia.

11. Kotea ʼae ʼe tou fakatotonu ke tou fai ʼo ʼuhiga mo totatou famili? (Vakaʼi mo te pāki.)

¹¹ ʼE tou faiga ke tou fakahoko leleiʼi tatatou  fakapapau ʼae kia Sehova pea ʼe ha ʼona fua ʼi te ʼu tonu ʼae ʼe tou fai pea ʼi tatatou aga ʼae ki totatou famili. ʼE tou fakahoko leleiʼi ʼotatou maʼua fakafamili kae ʼe mole tou fakamuʼamuʼa leva te ʼu meʼa ʼae ʼe natou loto ki ai ʼi te finegalo ʼo Sehova. (Mat. 10:35-37; 1 Tim. 5:8) Koia ke lelei ia tatou e Sehova ʼi ʼihi temi ʼe maua leva ke tou fai ni tonu ʼe alu tahi tona finegalo pea ʼe feala ai ke mole kei tou tokalelei mo totatou famili.

12. Kotea ʼae neʼe fai e Alexandru ʼi te alu aga faigataʼa ʼae neʼe hoko ʼi tona kiʼi famili pea kotea ʼae neʼe mole ina fai?

¹² ʼE ha te faʼahi ʼaia ʼi te fakamatala ʼo te maʼuli ʼo Alexandru. Ko ia mo tona ʼohoana neʼe nā ako te Tohi-Tapu lolotoga te taʼu katoa. Neʼe fakagata ʼe Dorina tana ako Tohi-Tapu pea neʼe ina loto ke feia mo Alexandru. Kae ʼaki he fakatokatoka mo he fakaʼapaʼapa neʼe ui age e Alexandru ʼe hoko atu pe tana ako. Neʼe ita ia Dorina pea neʼe ina fakakinauʼi ia ia ke ina tuku te fai ʼo tana ako. Neʼe faiga malohi ia Alexandru ke mahino ki tana aga, kae neʼe ina ui neʼe faigataʼa ʼosi. Ka tau fakalakahalaʼi ia ia ʼe tona ʼohoana ʼaki ni palalau fefeka neʼe ina fia fakagata ai ia meʼa fuli. Kae logo la te ʼu faʼahi ʼaia neʼe ina haga fakamuʼamuʼa ia Sehova mo fakaha tuʼumaʼu tona ʼofa pea mo tana fakaʼapaʼapa ʼae ki tona ʼohoana. ʼI te alu ʼo te temi ʼuhi ko tana faʼifaʼitaki lelei neʼe uga ai ia Dorina ke ina toe ako te Tohi-Tapu pea ki muli age neʼe papitema leva.​—Vakaʼi ʼi te jw.org te viteo ʼo Alexandru mo Dorina Văcar ʼi te kupu tafito “Neʼe Fetogi Te ʼu Maʼuli ʼUhi Ko Te Moʼoni.”

13. ʼE tou fakaha feafeaʼi totatou ʼofa ʼae kia Sehova pea ki totatou famili?

¹³ Ko Sehova te Tupu aga ʼo te famili pea ʼe ina loto ke tou fiafia ʼi totatou maʼuli fakafamili. (Efe. 3:14, 15) Ke tou maʼu te fiafia moʼoni ʼe tonu ke tou fai te meʼa ʼae ʼe loto ki ai. Pea ke ke tui papau ʼe maʼuhiga ki totatou ʼAtua te ʼu sakilifisio ʼae ʼe ke fai moʼo tauhi kia te ia ʼo ke tokaga ʼofa mo fakaʼapaʼapa ki tou famili.​—Loma 12:10.

TOU FEFAKALOTOMALOHI ʼAKI KE TOU HAGE KO TE KAU NASILEA

14. ʼE tou fai tafito kia ai he ʼu palalau fakalotomalohi?

¹⁴ Ia ʼaho nei ko natou ʼae ʼe natou fakatuʼutuʼu ke tauhi kia Sehova ʼe tonu ke natou lava fai ni sakilifisio ʼuhi ko tanatou ʼoʼofa ʼae kia te ia. Kae ʼe mole faigafua tuʼumaʼu. ʼE feafeaʼi tatatou fefakalotomalohi ʼaki mo ʼo fai ni sakilifisio maʼa Sehova? ʼAki ni palalau fakalotomalohi. (Sopo 16:5) ʼE faiga koa ni ʼihi o tau kokelekasio ke natou maʼuli fakafeʼauga ke feala ai ke lahi age ʼanatou gaue ʼae maʼa Sehova?  ʼE ke iloʼi koa he ʼu tupulaga e natou fakaha ʼaki he lototoʼa ʼe natou kehekehe mo ʼonatou kaumeʼa maʼia tona faigataʼa? Pea kotea te ui ki te kau ako ʼo te Tohi-Tapu pea mo ʼotatou tehina mo tuagaʼane ʼae ʼe natou faiga malohi ke nonofo agatonu logo la te fakafeagai ʼo ʼonatou famili? Ke ke fakatotonu ke ke fai ia meʼa fuli ʼae ʼe ke lavaʼi moʼo fakalotomalohiʼi ia natou ʼaia pea mo ui age ʼe tou lelei ia tanatou lototoʼa mo ʼanatou ʼu gaue ʼae maʼa Sehova.​—Flm. 4, 5, 7.

15. Neʼe feafeaʼi te tokoni ʼa ʼihi ki te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼae ʼe gaue temi katoa maʼa Sehova?

¹⁵ ʼI ʼihi temi ʼe feala ke tou tokoni ki te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼae ʼe gaue temi katoa maʼa Sehova. (Taag. 19:17; Hep. 13:16) Ko te faʼahi ʼaia neʼe loto ki ai te tuagaʼane kua finematuʼa ʼe maʼuli ʼi Srilanka. ʼI te hiki ʼo tona letelete neʼe fia tokoni ai ki he ʼu tuagaʼane tupulaga ʼe lua ʼe nā pionie katoa, ke hoko atu tana selevisi logo la te totogi kovi ʼo te maʼuli. Koia neʼe ina fakatuʼutuʼu ai ke tokoni ki te totogi ʼo tanā telefoni ʼi te mahina fuli. ʼI aga lelei leva!

16. Kotea ʼae ʼe feala ke tou ako mai te faʼifaʼitaki ʼo te Nasilea ʼi te temi muʼa?

¹⁶ ʼE lahi te ʼu ako ʼe feala ke tou maʼu mai te faʼifaʼitaki ʼa te kau Nasilea ʼo te temi muʼa. Kae ʼe tou toe maʼu ai ni ako ʼo ʼuhiga mo Sehova. ʼE ha ai tana ʼe tui papau ki tatatou loto ʼae ke ina lelei ia tatou pea mo fai ni sakilifisio moʼo fakahoko tatatou fakapapau ʼae ke tou tauhi kia te ia ʼi totatou maʼuli katoa. Pea ʼe ina fakamaʼuhigaʼi tatou ʼi tana foaki mai te fealagia ʼae ke tou filifili te faʼahiga fakaha ʼo totatou ʼofa. (Taag. 23:15, 16; Mko. 10:28-30; 1 Soa. 4:19) Tahi ʼae ʼe tou toe ako ʼe tokagaʼi e Sehova te ʼu sakilifisio ʼae ʼe tou fai moʼo tauhi kia te ia pea ʼe maʼuhiga ʼaupito kia te ia. Koia ke ke fakatotonu ke ke haga tauhi kia Sehova ʼo foaki kia te ia ʼaki he loto lelei te meʼa ʼae ʼe lelei tukupau.