Neʼe tauhi lotu lelei ʼosi taku Tamai mo taku Faʼe he neʼe nā Katolika. Kae ʼi tanā iloʼi te huafa ʼo te ʼAtua ʼi te Tohi-Tapu neʼe nā liliu ai leva ko he ʼu Fakamoʼoni ʼa Sehova faʼa fai. Neʼe liʼaki leva e taku tamai ia tana togi he ʼu pāki ʼo Sesu. Neʼe ina fakaʼaogaʼi leva ʼona faiva tufuga moʼo fakaliliu te lalo fale ʼo tomatou ʼapi ko he Fale Fono. Neʼe ko te hoki ʼi ai e he Fale Fono ʼi San Juan del Monte, ko he kolo ʼo Manille, te kolo muʼa ʼo Filipine.

Neʼe au tupu ʼi te 1952. Neʼe akoʼi lelei au e ʼaku matuʼā ʼi te faʼahi fakalaumalie, ohage pe ko tanā fai ki ʼoku taʼokete ʼe fa mo ʼoku tuagaʼane lalahi ʼe tolu. ʼI taku lahilahi ake, neʼe fakalotomalohiʼi au e taku tamai ke au lau he kapite ʼe tahi ʼo te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli. Pea neʼe ina toe akoʼi mai te Tohi-Tapu ʼaki he ʼu tohi. ʼI ʼihi temi, neʼe fakaʼapi e ʼaku matuʼā te ʼu taupau fakasiliko pea mo te ʼu fakafofoga ʼo te filiale. Neʼe fiafia lahi tomatou kiʼi famili pea mo lahi te ʼu fakalotomalohi neʼe matou maʼu ʼuhi ko te ʼu hisitolia neʼe vaevae e te ʼu tehina ʼaia mo matou. Pea neʼe fakalotomalohiʼi ai matou fuli ke matou fakamuʼamuʼa te tauhi kia Sehova ʼi tomatou maʼuli.

Neʼe tuku mai e ʼaku matuʼā he tofiʼa fakalaumalie taulekaleka. Neʼe nā nonofo agatonu kia Sehova. Hili pe ʼo te mate ʼo siʼaku faʼe he neʼe mahaki, neʼe mā toʼo fakatahi mo taku tamai te selevisi pionie ʼi te 1971. Kae ʼi te 1973 neʼe mate leva taku tamai kae neʼe au taʼu 20. ʼI te mamate leva ʼo taku ʼu matuʼā, neʼe au logoʼi ai leva taku nofo tokotahi pea neʼe mole kei ʼi ai hoku ʼuhiga. Kae ʼe foaki mai ʼi te Tohi-Tapu he ʼamanaki “ ʼe tuha mo te falala pea mo tuʼu malohi.” Neʼe hage kia au ko he foʼi tau, he neʼe tokoni mai ke au tuʼu malohi ʼi te faʼahi fakalaumalie mo te faʼahi ʼo te loto. (Hep. 6:​19) Mole faʼa fualoa ki te mate ʼo siʼaku tamai, neʼe au pionie makehe leva pea neʼe au lotolelei ke au alu ʼo gaue ʼi he kiʼi kolo ʼe tuʼu mamaʼo ʼi Coron, ʼi Palawan.

Neʼe au taʼu 21 ʼi taku alu ki Coron. Neʼe au lahilahi ake ʼi he loto kolo, kae neʼe au punamaʼuli ʼosi ʼi taku sio ʼi te kiʼi motu ʼaia, neʼe ko te toko siʼi pe  neʼe natou maʼu te hila, mo te vai peʼe ko he motoka. Logo la neʼe mole hahaʼi ke feafeaʼi he ʼu tehina, kae neʼe mole hoku tehina ke au faifakamafola mo ia. Koia, neʼe tonu ai ʼi ʼihi temi ke au faifakamafola tokotahi. ʼI te ʼuluaki mahina, neʼe au fia sio ʼosi ki toku famili mo ʼoku kaumeʼa. ʼI te afiafi neʼe au sioʼi te lagi fetuʼuʼia pea mo maligi ʼoku loʼimata. Neʼe kua au fia tuku au taku selevisi kae au toe liliu kio ʼoku.

ʼI te ʼu temi ʼaia, neʼe au logoʼi ai taku nofo tokotahi, neʼe au fakaha kia Sehova te ʼu meʼa ʼae ʼi toku loto. Neʼe au manatuʼi he ʼu manatu fakalotomalohi neʼe au lau ʼi te Tohi-Tapu pea mo ʼatatou tohi. Neʼe au manatuʼi tuʼumaʼu ia Pesalemo 19:14. Neʼe au mahino ai ʼe liliu anai ia Sehova ko ‘toku ʼUtu, ia ia ʼae ʼe ina totogi au’ mo kapau ʼe au metitasio ki he ʼu manatu ʼe lelei, ohage ko te ʼu meʼa ʼae neʼe ina fai pea mo ʼona kalitate. Neʼe tokoni lahi mai kia au taku lau te alatike ʼaeni ʼo Te Tule Leʼo “ Vous n’êtes jamais seul “ a. Neʼe au lau pea au toe lau. Neʼe au mahino ai, neʼe mole au nofo tokotahi he neʼe nofo Sehova mo au. Pea neʼe ko he faigamalie ʼaia ke au faikole kia te ia, mo fai taku ako tokotahi pea mo metitasio.

Neʼe mole faʼa fualoa taku tau atu ki Coron, neʼe fakanofo leva au ko he tagata ʼafeā. Pea neʼe ko au tokotahi pe neʼe tagata ʼafeā, koia ʼae neʼe au takitaki ai ʼi te vahaʼa fuli te Ako Fakateokalatike, Te ʼu Fono Gaue, Te Ako Tohi-Tapu ʼo Te Kokelekasio, pea mo te Ako ʼo Te Tule Leʼo. ʼI te vahaʼa fuli, neʼe au toe fai te akonaki ki te kauga malie. ʼE mahino ia, neʼe mole kei au maʼu he temi ke au logoʼi ai haku nofo tokotahi.

Neʼe fua lelei taku faifakamafola ʼi Coron, pea neʼe papitema leva ʼihi ʼo taku kau ako. Kae neʼe ʼi ai foki mo te ʼu faigataʼaʼia neʼe tonu ke au tauʼi. ʼI ʼihi temi, neʼe tonu ke au haʼele ʼi he kogaʼi ʼaho ke au kaku ki taku telituale, kae neʼe mole au iloʼi he faʼahi ke au moe ai. ʼI te telituale ʼo taku kokelekasio, neʼe toe lahi ai mo te ʼu kiʼi motu liliki pea neʼe tonu ke au alu vaka ki ai. Kae neʼe tau tokakovi ia te tai, pea neʼe mole au poto pe la ʼi te kauga. ʼI te ʼu aluʼaga fuli ʼaia, neʼe puipui aipe au e Sehova pea mo tokoni mai. Ki muli age, neʼe au mahino ai neʼe ina teuteuʼi au ki he ʼu faigataʼaʼia ʼe kovi age anai, pea ʼe tonu anai ke au tauʼi moka hinoʼi au ki he tahi age koga meʼa.

ʼI te 1978, neʼe hinoʼi au ki Papouasie Nouvelle-Guinée, ʼi te potu noleto ʼo ʼOsitalalia. ʼE moʼugaʼia te fenua ʼaia pea ʼe lahi ohage pe ko Sepania. Neʼe au punamaʼuli ʼosi ʼi taku iloʼi ʼae ʼe maʼu ai ia lea ʼe 800 tupu. Kae ko te toko teitei tolu miliona hahaʼi pe. ʼE meʼa lelei foki tokolahi ia natou ʼe palalau ʼi te pidgin mélanésien, ʼae ʼe higoa ko te Tok Pisin.

Neʼe hinoʼi fakatemi au ki he kokelekasio Fakapilitania, ʼi te kolo muʼa ko Port Moresby. Kae ki muli age, neʼe au kau leva ki he kokelekasio ʼi te lea Tok Pisin, ʼo au ako ai ia te lea. Pea ko te ʼu meʼa ʼae neʼe au ako ai neʼe au fakaʼaogaʼi leva ʼi te minisitelio. Koia, neʼe au lava ako vave ai ia te lea. Hili pe he ʼu kiʼi mahina, neʼe au lava fai leva he akonaki ki te kaugamalie ʼi te lea Tok Pisin. Kotou fakakaukauʼi age muʼa, neʼe au punamaʼuli ʼosi he neʼe kole mai ke au alu ʼo ʼaʼahi he ʼu kokelekasio Tok Pisin ʼi toku ʼuhiga taupau fakasiliko, kae neʼe heʼeki pe la taʼu katoa taku ʼi Papouasie Nouvelle-Guinée. Neʼe lahi te ʼu koga meʼa ʼe tonu ke au alu ʼo ʼaʼahi ʼi te fenua ʼaia.

Neʼe fevahamamaʼoʼaki te ʼu kokelekasio, koia neʼe tonu ke au faifolau tuʼumaʼu. Pea neʼe lahi te ʼu fakatahi fakasiliko neʼe tonu ke au fakatuʼutuʼu. ʼI te kamata, neʼe au logoʼi ʼosi haku nofo tokotahi he neʼe ko he fenua matapule, neʼe tonu ke au ako he tahi  lea, pea mo fakamamahani mo te agaʼi fenua ʼo te fenua ʼaia. Pea tahi, neʼe moʼugaʼia te fenua mo tokakovi ia te ʼu ala, koia neʼe mole feala haku alu motoka ki te ʼu kokelekasio. Neʼe tonu ke au toʼo te vakalele ʼi te vahaʼa fuli. ʼI ʼihi temi, neʼe ko au tokotahi pe ʼi te vakalele kae neʼe fakamataku he neʼe mole haʼele lelei. Tatau aipe pe neʼe au alu vakalele peʼe alu vaka, kae neʼe fakamataku pe.

Neʼe tahitahiga te maʼu ʼo te ʼu telefoni ʼi te temi ʼaia, koia neʼe au felogoi mo te ʼu kokelekasio ʼi te faitohi. Neʼe au faʼa tau atu ki te koga meʼa kae heʼeki tau mai siʼaku tohi. Koia, neʼe tonu ke au fehuʼi ki te hahaʼi pe ʼe nonofo ʼifea te ʼu tehina mo tuagaʼane. Kae ka au maʼu natou ʼe natou fakatalitali leleiʼi au pea mo lotofakafetaʼi he neʼe tokoni mai ai ke au manatuʼi pe koʼe neʼe au fai te ʼu faiga ʼaia. Neʼe au sio ki te tokoni mai ʼa Sehova ia aluʼaga fuli pe ʼo toku maʼuli, pea neʼe fakamalohiʼi ai taku ʼu felogoi lelei mo ia.

ʼI taku ʼuluaki kau ki he fono ʼi te kiʼi motu ko Bougainville, neʼe fakaovi mai he taumatuʼa kia au mo malimali. Pea neʼe nā fehuʼi fenei mai: “ ʼE kei ke manatuʼi ia maua?” Neʼe au manatuʼi neʼe au faifakamafola kia naua kae heʼeki faʼa fualoa taku tau ki Port Moresby. Neʼe au kamata fai tanā ako pea neʼe au kole age ki he tehina ke ina hoko atu te fai ʼo tanā ako. Neʼe kua nā papitema toko lua. Neʼe kau ki te ʼu tapuakina ʼae neʼe au maʼu ʼi taku nofo gaue taʼu tolu ʼi Papouasie Nouvelle-Guinée.

ʼI muʼa ʼo taku mavae ʼi Coron ʼi 1978, neʼe au felaveʼi mo he tuagaʼane finemui mo faʼa fai neʼe higoa ko Adel. Neʼe pionie katoa kae neʼe ina taupau tana ʼu toe ʼe toko lua ko Samuel mo Shirley. Pea neʼe toe tokaga foki ki tana faʼe, ʼae kua vaivai. ʼI Maio 1981, neʼe au toe liliu ki Filipine ʼo ʼohoana mo ia. Hili tamā ʼohoana, neʼe mā pionie katoa toko lua, pea neʼe mā tokakaga fakatahi ki toma kiʼi famili.

Logo la neʼe au taupau he ʼu fanau, kae ʼi te 1983, neʼe toe fakanofo au ko he pionie makehe pea neʼe hinoʼi au ki Linapacan ko he kiʼi Motu ʼi Palawan. Neʼe au nofo mo toku kiʼi famili ʼi te koga meʼa ʼaia neʼe tuʼu mamaʼo, pea neʼe mole ʼi ai he ʼu Fakamoʼoni ʼa Sehova. Neʼe mate leva te faʼe ʼa Adel, ʼosi pe ki ai te taʼu katoa. Kae neʼe matou maʼumaʼua ʼosi ʼi te faifakamafola, pea neʼe tokoni mai ai ke matou tauʼi tomatou lotomamahi. ʼE lahi te ʼu ako neʼe matou kamata, pea neʼe tuputupu lelei tamatou kau ako. Koia, neʼe ʼaoga ai ke foimo fakatuʼu he kiʼi Fale Fono. Neʼe matou laga ai he Fale Fono. Hili pe taʼu ʼe tolu ki tamatou tau mai, neʼe matou fiafia ʼi te fakatalitali he toko 110 ʼi te ʼAho Fakamanatu. Tokolahi ia natou neʼe natou tuputupu pea mo papitema hili tamatou mavae.

ʼI te 1986, neʼe hinoʼi au ki Culion, ko he kiʼi motu neʼe maʼuʼuli ai te kau kilia. Hili ia, neʼe toe hinoʼi mo Adel ko he pionie makehe. ʼI te kamata neʼe mā tuʼania ʼi te faifakamafola ki he ʼu hahaʼi kua fetogi ʼonatou fofoga ʼuhi ko te kilia. Kae neʼe ui mai e te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼo te fenua, neʼe maʼu e te kau kilia ʼo te kiʼi motu ʼaia he faitoʼo, pea neʼe mole feala ke pikisia ai he tahi. Neʼe kau ʼihi ia natou ʼaia ki te ʼu fono ʼae neʼe fai ʼi te ʼapi ʼo he tuagaʼane. Neʼe matou mahani vave mo te aluʼaga ʼaia pea neʼe matou fiafia ʼaupito ʼi te vaevae mo te hahaʼi te ʼamanaki, ʼae ʼe foaki mai ʼi te Tohi-Tapu. Ko te hahaʼi ʼaia neʼe natou logoʼi tonatou liʼakina e te ʼAtua mo tonatou tatau. Kae ko he aluʼaga fakafiafia tatatou sisio ki te hahaʼi ʼaia  neʼe mahahaki, ʼe natou fiafia ʼi tanatou iloʼi ʼae ʼe ʼi ai anai he ʼaho ʼe natou maʼu anai he maʼuli malolo ʼe haohaoa.​—Luka 5:​12, 13.

Kae ʼe feafeaʼi leva ki ʼamā fanau? Neʼe nā mahani koa mo te maʼuli ʼae ʼi Culion? Neʼe ma tokoni kia naua, ʼo ma fakaafe mo Adel he ʼu tuagaʼane finemui ʼe toko lua ʼo Coron ke fakatahi mo ʼamā fanau ke feala hanā maʼu he ʼu fakakauga ʼe lelei. Neʼe maʼu e Samuel mo Shirley mo te ʼu tuagaʼane finemui ʼaia ʼe toko lua he ʼu fua lelei ʼi te faifakamafola. Neʼe lahi te ʼu fanau neʼe natou fai tanatou ʼu ako kae neʼe fakaha maua mo Adel te ʼu moʼoni ʼo te Tohi-Tapu ki te ʼu matuʼā ʼa te ʼu fanau ʼaia. ʼI te tahi temi, neʼe matou fai te ʼu ako ʼo te ʼu famili ʼe 11. Neʼe mole tuatuai te tuputupu ʼo te kau ako, koia neʼe matou fakatuʼu ai he kokelekasio.

ʼI te kamata, neʼe ko au tokotahi pe neʼe tagata ʼafeā ʼi te koga meʼa ʼaia. Koia, neʼe kole mai e te Petele ke au fai te ʼu fono ʼo te vahaʼa ʼi Culion, ʼae ko kau faifakamafola pe ʼe valu. Pea ke au toe fai feia ʼi Marily, ko he kolo ʼe hola tolu te olo vaka ki ai pea ko kau fakamafola pe ʼe hiva ʼi ai. Hili te ʼu fono ʼae ʼi Marily, neʼe haʼele lalo toku kiʼi famili ʼi ni lauʼi hola ʼi he koga meʼa moʼugaʼia ʼo kaku ki te kolo ko Halsey ke natou fai ai he ʼu ako Tohi-Tapu.

Neʼe lahi leva te ʼu hahaʼi neʼe tali natou te moʼoni ʼi Marily mo Halsey, ʼae neʼe matou laga ai he ʼu Fale Fono. Ohage pe ko te aluʼaga ʼae neʼe hoko ʼi Linapacan, neʼe ko te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼo te fenua pea mo te hahaʼi ʼae neʼe fia logo ki te moʼoni, ʼae neʼe natou foaki te ʼu meʼa gaue pea ko te lahi ʼo te gaue neʼe ko natou ʼae neʼe natou fai. Neʼe feala ke fakatalitali ʼi te Fale Fono ʼi Marily he toko 200 pea neʼe feala ke fai ai he ʼu fakatahi lalahi he neʼe lava tona fakalahi.

ʼI te 1993, neʼe kua lalahi leva tamā fanau, koia neʼe hinoʼi leva maua mo Adel ke ma gaue ʼi te siliko, ʼi Filipine. Pea ʼi te 2000, neʼe au kau ki Te Ako Ki Te Gaue Fakaminisitelio he neʼe loto e te Petele ke au liliu ko he faiako ʼi te fale ako ʼaia. Kia au ia neʼe mole au lavaʼi ia te gaue ʼaia, kae neʼe fakalotomalohiʼi tuʼumaʼu pe au e Adel. Neʼe ina fakamanatuʼi mai, ʼe foaki mai anai e Sehova te malohi ke au lava fakahoko te gaue foʼou ʼaia. (Flp. 4:​13) Pea neʼe ina iloʼi pe te meʼa ʼae neʼe ina ui he neʼe faʼa kataki ʼi tana selevisi logo la tona ʼu mahaki.

 ʼI te 2006, neʼe fakaha leva kia Adel ʼe kau ʼi te mahaki ʼae ko te Parkinson, kae ʼi te temi ʼaia neʼe au faiako ʼi he ako ʼo te kautahi. Neʼe matou punamaʼuli ʼosi. ʼI taku ui age ki ai ke tuku tamā selevisi ke feala haku taupau ia ia, neʼe ui fenei mai e Adel: “Fakalelei siʼou loto, kumi he toketa ʼe feala anai ke ina maʼu hoku faitoʼo pea ʼe tokoni mai anai ia Sehova ke tā faʼa kataki.” ʼI te ʼu taʼu ʼe ono ʼae neʼe hoa mai ki ai, neʼe hoko atu pe e Adel tana tauhi kia Sehova kae neʼe mole meo pe la ʼi he temi. ʼI te temi ʼae neʼe mole kei feala ai ke haʼele, neʼe faifakamafola pe ʼi tana saliote toho. Pea ʼi te temi ʼae neʼe mole kei lava palalau ai, neʼe ina fai pe ʼana tali ʼi te fono ko he kiʼi kupu pe ʼe tahi peʼe lua. Neʼe ina maʼu tuʼumaʼu he ʼu fakalotomalohi ʼo kaku pe ki tona mate ʼi te 2013, neʼe momoli age e te ʼu tehina mo tuagaʼane, ʼae neʼe natou vikiʼi ia ia ʼuhi ko tana faʼifaʼitaki lelei mo tana faʼa kataki. Neʼe kua taʼu 30 tupu tamā ʼohoana, pea neʼe ko he fafine agatonu mo ʼofa. ʼI tana mate leva, neʼe au toe taʼomia ʼi te lotomamahi pea mo au toe logoʼi taku nofo tokotahi.

Neʼe ko te loto ʼo Adel ke au hoko atu taku selevisi, pea koia pe ʼaia neʼe au fai. Neʼe au maʼumaʼua ʼosi ʼi taku selevisi, koia neʼe tokoni mai ai ke au tauʼi taku nofo tokotahi. Talu mai te 2014 ki te 2017, neʼe au ʼaʼahi te ʼu kokelekasio ʼi te lea Tagalog, ʼi he ʼu fenua neʼe tapuʼi ai tatatou ʼu gaue. Hili ia, neʼe au ʼaʼahi he ʼu kokelekasio ʼi te lea Tagalog, ʼi Taiwan, mo Amelika, pea mo Kanata. ʼI te 2019, neʼe au faiako ʼi te Ako ʼo Te Kau Faifakamafola ʼo Te Puleʼaga ʼi Initia pea mo Thaïlande. Neʼe fai te ako ʼi te Fakapilitania. Neʼe au maʼu he toe fiafia lahi ʼi te ʼu koga meʼa fuli ʼae neʼe hinoʼi ai au ki ai. ʼEi, neʼe au fiafia lahi moka au gaue temi katoa maʼa Sehova.

ʼI te ʼu koga meʼa fuli ʼae neʼe hinoʼi au ki ai, neʼe au ʼofa ʼi te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼae neʼe au fakatahi mo ia. Koia, neʼe mole faigafua taku mavae ʼae mai ia natou. Neʼe tonu ke au ako ke au falala katoa kia Sehova ʼi te ʼu lakaga ʼaia. Neʼe au sio ki tana tokoni tuʼumaʼu mai kia au, pea neʼe tokoni mai ke au tali lelei ia te ʼu fetogi fuli ʼo toku aluʼaga ʼae neʼe hoko kia au. Ia ʼaho nei, ʼe au pionie makehe ʼi Filipine. ʼE au fiafia ʼi taku kau ki te kokelekasio foʼou, ʼae kua liliu ko hoku famili, pea ʼe natou tokoni mai mo tokaga lelei kia au. ʼE au toe fiafia ʼi taku sio ʼae ʼe toe faʼifaʼitakiʼi e Samuel mo Shirley ia te tui ʼo siʼanā faʼe.​—3 Soa. 4.

ʼE moʼoni, neʼe lahi te ʼu ʼahiʼahi neʼe au tau mo ia, ohage ko taku sio ki toku ʼohoana ʼe mamahi mo mate ʼi he mahaki kovi. Neʼe tonu ke au toe fakamamahani ʼi te ʼu aluʼaga foʼou ʼo toku maʼuli. Kae, neʼe au tokagaʼi ko Sehova “ ʼe mole mamaʼo ia tatou takitokotahi.” (Gaue 17:27) “ ʼE mole nounou” tona nima moʼo tokoni pea mo fakalotomalohiʼi ʼana kaugana, maʼia mo natou ʼae ʼe maʼuli ʼi te ʼu koga meʼa ʼe tuʼu mamaʼo. (Esa. 59:1) Neʼe nofo mo au ia Sehova, toku ʼUtu, ʼi toku maʼuli katoa, pea ʼe au lotofakafetaʼi lahi kia te ia. Neʼe mole au nofo tokotahi ʼi he temi.