ALATIKE AKO 44
ʼE Natou Tauhi Anai Koa Ki Te ʼAtua Moka Natou Lalahi?
“Neʼe tuputupu pe ia Sesu ʼi te poto, mo te faʼahi fakasino, pea mo tona ʼofainaʼi e te ʼAtua pea mo te hahaʼi.”—LUKA 2:52.
KATIKO 134 Ko Te Fanau ʼe Ko He Tofiʼa Mai Te ʼAtua
TE ʼU MANATU FAKANOUNOU *
1. Kotea te tonu ʼae ʼe lelei tukupau ʼe feala ke fai e he tahi?
ʼI TE agamahani, ko te ʼu tonu ʼae ʼe fai e te ʼu matuʼā ʼe feala ke ʼi ai honatou fua ki te maʼuli ʼo ʼanatou fanau ki ʼamuli. Kapau ʼe mole lelei ʼanatou tonu, pea ʼe feala ke fua kovi ki ʼanatou fanau. Kae kapau ʼe lelei ʼanatou tonu, ʼe natou tokoni ai ki ʼanatou fanau ke natou maʼu he maʼuli fiafia. Pea ʼe tonu foki ke fai e te ʼu fanau ni tonu ʼe lelei. Ko te tonu ʼae ʼe lelei tukupau ʼe feala ke fai e he tahi, ko tana tauhi kia Sehova, tatatou Tamai ʼae ʼe fonu ʼi te ʼofa.—Pes. 73:28.
2. Kotea te ʼu tonu lelei neʼe fai e Sesu mo ʼanā matuʼā?
2 Neʼe loto moʼoni e te ʼu matuʼā ʼa Sesu ke nā tokoni ki ʼanā fanau ke natou tauhi kia Sehova. Pea neʼe ha lelei ʼi te ʼu tonu ʼae neʼe nā fai, neʼe maʼuhiga ʼaupito kia naua te tauhi ki te ʼAtua. (Luka 2:40, 41, 52) Neʼe toe lelei mo te ʼu tonu ʼae neʼe fai e Sesu. Neʼe feala ai ke ina fakahoko te gaue ʼae neʼe loto e Sehova ke ina fai. (Mat. 4:1-10) Neʼe liliu ai ko he tagata agalelei, mo agatonu ki te ʼAtua, pea mo lototoʼa. ʼE mahino papau ia, ʼe fiafia pea mo fiameʼameʼa anai te ʼu matuʼā fuli ʼae ʼe ʼoʼofa kia Sehova, mo ka na pau la neʼe natou maʼu he tama feia.
3. Kotea te ʼu fehuʼi ʼae ka tali anai ki ai ʼi te alatike ʼaeni?
3 ʼE tali anai ʼi te alatike ʼaeni ki te ʼu fehuʼi ʼaeni: Kotea te ʼu tonu ʼe lelei neʼe fai e Sehova ʼo ʼuhiga mo Sesu? Kotea te ʼu ako ʼe feala ke taʼofi e te ʼu matuʼā Kilisitiano mai te ʼu tonu ʼae neʼe fai e Sosefo mo Malia? Pea kotea te ʼu ako ʼe feala ke taʼofi e te kau tupulaga Kilisitiano mai te ʼu tonu ʼae neʼe fai e Sesu?
TE ʼU AKO ʼAE ʼE TOU TAʼOFI MAI IA SEHOVA
4. Kotea te tonu maʼuhiga neʼe fai e Sehova ʼo ʼuhiga mo tona ʼAlo?
4 Neʼe filifili e Sehova he ʼu matuʼā ʼe lelei maʼa Sesu. (Mat. 1: 18-23; Luka 1:26-38) Ko te ʼu palalau malave loto ʼae neʼe fai e Malia, pea ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu, ʼe ha ai tona ʼofa lahi kia Sehova pea mo tana Folafola. (Luka 1:46-55) Pea ʼi te mulimuli ʼa Sosefo ki te meʼa ʼae neʼe kole age e Sehova ke ina fai, neʼe ha ai tana manavasiʼi kia te ia, pea mo tana fia fakafiafiaʼi tona loto.—Mat. 1:24.
5-6. Kotea te ʼu fihifihia neʼe tuku e Sehova ke hoko ki tona ʼAlo?
5 ʼE feala ke ke tokagaʼi neʼe mole filifili e Sehova he ʼu matuʼā ʼe maʼu koloa maʼa Sesu. Ko te sakilifisio ʼae neʼe momoli e Sosefo mo Malia ʼi tana ʼosi tupu, neʼe ha ai neʼe nā masisiva. (Luka 2:24) Ko Sosefo neʼe ko he tagata tufuga ʼakau, pea neʼe lagi neʼe tuʼu ovi kio ia tana kiʼi fale gaue ʼi Nasaleti. Neʼe mole lahi tanā foʼi falā mo ʼonā koloa, tafito la he neʼe nā maʼu tanā foʼi toko fitu peʼe laka atu.—Mat. 13:55, 56.
6 Neʼe haofaki e Sehova ia Sesu mai ʼihi tuʼutamaki, kae neʼe mole ina puipui ia ia mai te ʼu fihifihia fuli. (Mat. 2:13-15) Ohage la, ko ʼihi ʼi te famili ʼa Sesu neʼe mole natou tui kia te ia. Fakakaukauʼi age muʼa tana lotomamahi ʼi tanatou mole tali ʼi te kamata, neʼe ko ia te Mesia. (Mko. 3:21; Soa. 7:5) Tahi ʼae, ʼi tana kei tupulaga neʼe mate tana tamai ko Sosefo, pea neʼe lagi faigataʼa ʼaupito kia te ia. Neʼe lagi ina toe toʼo te gaue ʼo tana tamai, he neʼe ko ia te muʼa ʼi te fanau. (Mko. 6:3) Neʼe ina taupau tona famili ʼo lagi gaue kinakina. Neʼe mahino ai kia ia te gaʼegaʼe ʼi te ʼosi gaue ʼi he ʼaho katoa.
ʼU matuʼā, kotou teuteuʼi ʼakotou fanau ki te ʼu fihifihia ʼo te maʼuli, ʼo kotou akoʼi natou ke natou kumi tokoni ki te Folafola ʼa te ʼAtua (Vakaʼi te palakalafe 7) *
7. (1) Kotea te ʼu fehuʼi ʼe lelei ke fai e he taumatuʼa ʼe nā fia maʼu fanau? (2) Kotea ʼae ʼe tonu ke akoʼi e te ʼu matuʼā ki ʼanatou fanau ʼo mulimuli kia Taaga Lea 2:1-6?
7 Kapau kua ke ʼohoana pea ʼe kolua fia maʼu fanau, kolua fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: “ ʼE tā agavaivai koa pea mo ʼoʼofa kia Sehova mo tana Folafola? ʼE filifili anai koa taua e Sehova moʼo taupau he kiʼi toe kei meamea, ʼe maʼuhiga ki ʼona mata?” (Pes. 127:3, 4) Pea kapau kua ke maʼu fanau, ke ke fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: “ ʼE au akoʼi koa ki ʼaku fanau te maʼuhiga ʼae ke faʼa gaue?” (Ekl. 3:12, 13) “ ʼE au faiga malohi koa ke au puipui natou mai te ʼu tuʼutamaki ʼae ʼe feala ke hoko kia natou ʼi te malama ʼa Satana?” (Taag. 22:3) ʼE mole feala ke ke puipui ʼau fanau mai te ʼu fihifihia fuli ʼae ʼe feala ke hoko. Kae ʼaki he agaʼofa, ʼe feala ke ke teuteuʼi mamalie natou ki te ʼu fihifihia ʼo te maʼuli, ʼo ke akoʼi natou ke natou kumi tokoni ki te Folafola ʼa te ʼAtua. (Lau ia Taaga Lea 2:1-6.) Ohage la, kapau ʼe mavae he tahi ʼo tou famili ʼi te moʼoni, ke ke fakaʼaogaʼi te Tohi-Tapu moʼo tokoni kia natou ke natou mahino ki te maʼuhiga ʼae ke natou nofo agatonu kia Sehova. (Pes. 31:24) Peʼe kapau ʼe mate he tahi ʼo tou famili, fakaha age ki ʼau fanau pe ʼe lava fakalotofimalie feafeaʼi te Folafola ʼa te ʼAtua takotou lotomamahi.—2 Ko. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.
TE ʼU AKO ʼE TOU TAʼOFI MAI IA SOSEFO MO MALIA
8. Kotea neʼe tonu ke fai e Sosefo mo Malia ʼo mulimuli kia Tetelonome 6:6, 7?
8 Neʼe tokoni ia Sosefo mo Malia ke liliu ia Sesu ko he tagata ʼe ʼofainaʼi e Sehova. Neʼe tonu ai ke nā mulimuli ki te ʼu tokoni ʼae neʼe foaki e Sehova ki te ʼu matuʼā. (Lau ia Tetelonome 6:6, 7.) Neʼe nā ʼoʼofa lahi kia te ia, pea neʼe nā faiga malohi ke maʼu e ʼanā fanau te taʼi ʼofa ʼaia.
9. Kotea te ʼu tonu maʼuhiga neʼe fai e Sosefo mo Malia ʼo ʼuhiga mo tanā kiʼi famili?
9 Neʼe tokakaga ia Sosefo mo Malia ke tauhi tanā kiʼi famili kia Sehova. ʼE mahino ia, neʼe natou kau ʼi te vahaʼa fuli ki te ʼu fono ʼae neʼe fai ʼi te sinakoka ʼi Nasaleti. Pea ʼi te taʼu fuli, neʼe natou olo ki Selusalemi ki te Pasikate. (Luka 2:41; 4:16) ʼI tanatou faifagona ʼaia, neʼe lagi nā akoʼi age kia Sesu, mo ʼona tehina mo tuagaʼane te hisitolia ʼo te hahaʼi ʼa Sehova. Pea lagi neʼe natou olo ʼo mamata ki he ʼu koga meʼa ʼe palalau ki ai te ʼu Tohi Taputapu. ʼI te liliu ʼo kaugamalie ʼo tanā kiʼi famili, neʼe lagi mole faigafua kia Sosefo mo Malia tanā tauhi tuʼumaʼu kia Sehova. Kae ke ke fakakaukauʼi age muʼa te ʼu fua lelei ʼae neʼe nā maʼu ʼi tanā fakamuʼamuʼa te tauhi ʼae kia Sehova ʼi tonā maʼuli. Neʼe fakaovi tuʼumaʼu aipe tanā kiʼi famili kia Sehova.
10. Kotea te ʼu ako ʼe feala ke taʼofi e te ʼu matuʼā mai ia Sosefo mo Malia?
10 Kapau kua ke maʼu fanau, kotea te ʼu ako ʼe feala ke ke taʼofi mai ia Sosefo mo Malia? Ko te meʼa ʼae ʼe maʼuhiga ke ke fakaha ki tau fanau tau ʼofa mo tou loto katoa kia Sehova ʼaki ʼau palalau mo tau aga. Ko te meʼa ʼofa ʼe lelei tukupau ʼae ʼe feala ke ke foaki age kia natou, ʼe ko tau akoʼi natou ke natou iloʼi pea mo ʼoʼofa kia Sehova. Pea ʼi te ʼu meʼa maʼuhiga ʼae ʼe feala ke ke akoʼi age, ʼe ko te agamahani ʼae ke natou ako te Tohi-Tapu, mo faikole, mo kau ki te ʼu fono, pea mo faifakamafola. (1 Tim. 6:6) ʼE tonu foki ke ke foaki te meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia natou ʼi te faʼahi fakasino. (1 Tim. 5:8) Kae ke ke manatuʼi, ʼe feala pe anai hanatou hao mai te fakaʼosi ʼo te malama ʼa Satana, pea mo hu ki te malama foʼou mo kapau ʼe natou felogoi lelei mo Sehova, kae mole ʼuhi ko ʼanatou koloa.—Esk. 7:19; 1 Tim. 4:8.
ʼE ko he meʼa fakalotomalohi te felogoi lelei ʼa he ʼu famili mo Sehova, ʼuhi ko te ʼu tonu lelei ʼae ʼe fai e te ʼu matuʼā (Vakaʼi te palakalafe 11) *
11. (1) ʼE lava tokoni feafeaʼi te manatu ia 1 Timoteo 6:17-19, ke fai e te ʼu matuʼā he ʼu tonu ʼe lelei? (2) Kotea te ʼu fakatuʼutuʼu ʼe feala ke ke fai mo tau kiʼi famili? Pea kotea anai te ʼu tapuakina ʼe feala ke kotou maʼu? (Vakaʼi te fakamatala ʼae ʼe ʼi te ʼa takai “ Kotea Te ʼu Fakatuʼutuʼu ʼe Feala Ke Ke Fai Mo Tau Kiʼi Famili?”)
11 ʼE ko he meʼa fakalotomalohi te felogoi lelei ʼa he ʼu famili mo Sehova, ʼuhi ko te ʼu tonu lelei ʼae ʼe fai e te ʼu matuʼā. ʼE tauhi fakatahi te ʼu matuʼā mo ʼanatou fanau kia Sehova. ʼE natou kau ki te ʼu fono pea mo te ʼu fakatahi, pea ʼe natou faifakamafola tuʼumaʼu. ʼE toe fakatuʼutuʼu e ʼihi famili ke natou olo ʼo faifakamafola ʼi he koga meʼa ʼe tahitahiga tona fai. ʼE olo ʼihi ʼo mamata ki te ʼu Petele, peʼe natou kau ki te laga ʼo he ʼu fale ʼe fakaʼaogaʼi ki te tauhi. Ko te ʼu matuʼā ʼae ʼe natou filifili ke natou fai te ʼu gaue ʼaia mo tanatou kiʼi famili, ʼe natou lotolelei ke natou fakaʼaogaʼi tanatou falā, pea ʼe natou tau ʼi ʼihi temi mo ni faigataʼaʼia. Kae ʼe fakapale lahi e Sehova te ʼu meʼa ʼae ʼe natou fai. (Lau ia 1 Timoteo 6:17-19.) ʼI te agamahani, ko te ʼu fanau ʼae ʼe lahilahi ake ʼi he ʼu famili feia, ʼe natou taupau te ʼu agamahani ʼae neʼe akoʼi age kia natou, pea ʼe mole natou fakahemala. *—Taag. 10:22.
TE ʼU AKO ʼAE ʼE TOU TAʼOFI MAI IA SESU
12. Kotea neʼe tonu ke fai e Sesu ʼi tana lahilahi ake?
12 ʼE fai tuʼumaʼu e te Tamai ʼa Sesu ʼae ʼi selo he ʼu tonu ʼe lelei. Pea neʼe toe fai feia pe mo ʼana matuʼā ʼae ʼi te kele. Kae ʼi tana lahilahi ake, neʼe tonu leva ke fai e Sesu tana ʼu tonu. (Kal. 6:5) Ohage ko tatou fuli, neʼe feala ke ina filifili te meʼa ʼae ka ina fai ʼi tona maʼuli. Neʼe feala pe ke ina kumi te ʼu meʼa ʼae ʼe lelei kia ia totonu. Kae neʼe mole ko te meʼa ʼaia neʼe ina fai. Neʼe ina fakamuʼamuʼa tuʼumaʼu pe tana felogoi ʼae mo Sehova. (Soa. 8:29) Kotea te ʼu ako ʼe feala ke taʼofi e te kau tupulaga mai tana faʼifaʼitaki?
Kau tupulaga, ʼaua naʼa kotou talagataʼa ʼi he temi ki ʼakotou matuʼā (Vakaʼi te palakalafe 13) *
13. Kotea te tonu maʼuhiga neʼe fai e Sesu kae neʼe kei veliveli?
13 ʼI tana kei veliveli, neʼe filifili e Sesu ke fakalogo ki ʼana matuʼā. Neʼe mole he temi neʼe talagataʼa ai ki ʼana matuʼā, pea mo ui ʼe poto age ia ia naua. Kae neʼe hoko atu pe tana talagafua kia naua. (Luka 2:51) ʼE mahino papau ia, neʼe fakahoko lelei e Sesu tana ʼu maʼua, he neʼe ko ia te muʼa ʼo te fanau. Neʼe lagi gaue kinakina mo akoako te gaue ʼo tana tamai, ʼo tokoni ai ki te taupau ʼo tana kiʼi famili.
14. ʼE tou iloʼi feafeaʼi neʼe ako fakalelei e Sesu te Folafola ʼa te ʼAtua?
Luka 2:8-19, 25-38) Neʼe mole fagono pe e Sesu ki te ʼu fakamatala ʼaia, kae neʼe ina toe ako mo ia te ʼu Tohi Taputapu. ʼE tou iloʼi feafeaʼi neʼe ako fakalelei e Sesu te Folafola ʼa te ʼAtua? Ko te kau faiako ʼo Selusalemi neʼe natou “punamaʼuli ʼaupito ʼi tana mahino pea mo ʼana tali,” kae neʼe kei tamasiʼi pe. (Luka 2:46, 47) ʼI tana kei taʼu 12, neʼe kua iloʼi papau e Sesu ko Sehova ʼe ko tana Tamai.—Luka 2:42, 43, 49.
14 Neʼe lagi fakamatala e te ʼu matuʼā ʼa Sesu tana tupu fakamilakulo, pea mo te ʼu meʼa ʼae neʼe ui age e te ʼu tagata ʼave logo ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo ia. (15. Kotea ʼae ʼe ha ai neʼe filifili e Sesu ke ina fai te finegalo ʼo Sehova?
15 ʼI te iloʼi e Sesu te gaue ʼae neʼe tonu ke ina fai ʼi te fakatuʼutuʼu ʼa Sehova, neʼe lotolelei ʼo tali te gaue ʼaia. (Soa. 6:38) Neʼe ina iloʼi ʼe fehiʼaʼinaʼi anai ia ia e te tokolahi, pea neʼe tonu ke ina fakakaukauʼi te meʼa ʼae ka hoko anai kia ia. Kae neʼe filifili pe ke fakalogo kia Sehova. ʼI te temi ʼae neʼe papitema ai ia Sesu, ʼi te taʼu 29 H.T.S., neʼe ko tana fakatuʼutuʼu tafito ʼi tona maʼuli, neʼe ko te fakahoko ʼo te meʼa ʼae neʼe fakatotonu age e Sehova ke ina fai. (Hep. 10:5-7) Pea ʼi tana lolotoga tau tugaki ʼi te pou fakamamahi, neʼe lotomalohi pe ia Sesu ke ina fakahoko te finegalo ʼo tana Tamai.—Soa. 19:30.
16. Kotea te ako ʼe feala ke taʼofi e te ʼu fanau mai te faʼifaʼitaki ʼa Sesu?
16 Fakalogo ki ʼau matuʼā. Ohage ko Sosefo mo Malia, ʼe mole haohaoa tau ʼu matuʼā. Kae, ʼe kole age e Sehova kia naua ke nā puipui koe, mo akoʼi koe, pea mo takitaki koe. Kapau ʼe ke fakalogo ki ʼanā tokoni pea mo ke fakaʼapaʼapa kia naua, ʼe ‘fua lelei ai anai kia koe.’—Efe. 6:1-4.
17. Kotea te tonu ʼae ʼe tonu ke fai e te kau tupulaga ʼo mulimuli kia Sosue 24:15?
17 Filifili pe ʼe ko ai ʼae ka ke tauhi anai ki ai. ʼE tonu ke ke vakavakaʼi e koe totonu pe ʼe kotea te tali ki te ʼu fehuʼi ʼaeni: Ko ai ia Sehova? Kotea tana fakatuʼutuʼu? Pea kotea te gaue ʼe ina loto ke ke fai ʼi tana fakatuʼutuʼu ʼaia? (Loma 12:2) Kapau ʼe ke fai te faʼahi ʼaia, ʼe feala ai anai ke ke toʼo te tonu ʼae ʼe maʼuhiga ʼaupito ʼi tou maʼuli, ʼae ke ke tauhi kia Sehova. (Lau ia Sosue 24:15; Ekl. 12:3) Kapau ʼe ke lau pea mo ako tuʼumaʼu ia te Tohi-Tapu, ʼe lahi age anai tau ʼofa kia Sehova, pea mo malohi age tau tui.
18. Kotea ʼe tonu ke filifili e te kau tupulaga, pea kotea anai ʼona fua?
1 Tim. 6:9, 10) Kae kapau ʼe ke fakalogo kia Sehova ʼo ke filifili ke ke fakamuʼamuʼa tona finegalo ʼi tou maʼuli, “e ke poto” pea mo fiafia anai.—Sos. 1:8.
18 Filifili ke ke fakamuʼamuʼa te finegalo ʼo Sehova ʼi tou maʼuli. ʼE ui e te malama ʼa Satana, ʼe ke fiafia anai mo kapau ʼe ke fakaʼaogaʼi ʼou fealagia ke fua lelei pe kia koe totonu. Kae ʼi tona fakahagatonu, ko natou ʼae ʼe fia maʼu koloa ʼe natou “fakamamahiʼi lahi natou.” (KOTEA TE ʼU TONU ʼE KE FAI ANAI?
19. Kotea ʼae ʼe tonu ke manatuʼi e te ʼu matuʼā?
19 ʼU matuʼā, kotou faiga malohi ke kotou tokoni ki ʼakotou fanau ke natou tauhi kia Sehova. Kotou falala kia te ia, pea ʼe ina takitaki anai koutou ke kotou fai he ʼu tonu ʼe lelei. (Taag. 3:5, 6) Kotou manatuʼi ʼe malave lahi age anai ki ʼakotou fanau takotou aga ʼi ʼakotou palalau. Koia, kotou fai ni tonu ʼe tokoni lahi anai ke maʼu e ʼakotou fanau te ʼofa ʼo Sehova.
20. Kotea te ʼu tapuakina ʼe maʼu anai e te kau tupulaga mo kapau ʼe natou filifili ke natou tauhi kia Sehova?
20 Kau tupulaga, ʼe feala ke tokoni atu ʼakotou matuʼā ke kotou fai he ʼu tonu ʼe lelei. Kae ʼe ʼakotou leva te fai ʼo he ʼu tonu ʼe lelei ke ʼofa te ʼAtua kia koutou. Koia ke kotou faʼifaʼitakiʼi ia Sesu, pea mo filifili ke kotou tauhi ki takotou Tamai ʼe fonu ʼi te ʼofa ʼae ʼi selo. ʼE kotou maʼu anai he ʼuhiga ʼo tokotou maʼuli, pea ʼe kotou maʼuʼuli fiafia anai. (1 Tim. 4:16) Pea ʼe kotou maʼu anai ʼi te ka haʼu te maʼuli ʼae ʼe lelei tukupau.
KATIKO 133 Atolasio Kia Sehova ʼi Tou Temi Tupulaga
^ pal. 5 ʼE loto e te ʼu matuʼā Kilisitiano ke fiafia ʼanatou fanau, pea ke natou liliu ko he ʼu kaugana ʼa Sehova. Kotea te ʼu tonu ʼe feala ke fai e te ʼu matuʼā ke tokoni ai ki ʼanatou fanau ke natou tauhi ki te ʼAtua? Pea kotea te ʼu tonu ʼe ʼaoga ke fai e te kau tupulaga Kilisitiano ke fua lelei ai tonatou maʼuli? ʼE tali anai te alatike ʼaeni ki te ʼu fehuʼi ʼaia.
^ pal. 11 Vakaʼi te fakamatala ʼae ʼe ʼi te ʼa takai, “Je ne pouvais pas rêver meilleurs parents,” ʼi te Kotou ʼAʼala! Fakafalani ʼo Oketopeli 2011, pasina 20, pea mo te alatike “Lettre spéciale à leurs parents,” ʼi te Kotou ʼAʼala! Fakafalani ʼaho 8 ʼo Malesio 1999, pasina 25.
^ pal. 65 FAKAMATALA ʼO TE ʼU PĀKI: Neʼe lagi tokoni ia Malia ke ʼofa ia Sesu kia Sehova. Ia ʼaho nei, ʼe feala ke toe fai feia e te ʼu faʼe mo ʼanatou fanau.
^ pal. 67 FAKAMATALA ʼO TE ʼU PĀKI: ʼE mahino ia, neʼe maʼuhiga kia Sosefo te kau mo tana kiʼi famili ki te ʼu fono ʼae neʼe fai ʼi te sinakoka. ʼO toe feia ia ʼaho nei, ʼe toe fakamaʼuhigaʼi e te ʼu tamai te kau ʼo tanatou kiʼi famili ki te ʼu fono.
^ pal. 69 FAKAMATALA ʼO TE ʼU PĀKI: Neʼe akoako ia Sesu te gaue tufuga ʼakau mo tana tamai. ʼO toe feia ia ʼaho nei, ʼe feala ke poto te kau tupulaga ʼi te gaue ʼaki te tokoni ʼo tanatou tamai.