ALATIKE AKO 1
“ ʼAua Tau Tuʼania, Koteʼuhi Ko Au Tou ʼAtua”
“ ʼAua naʼa ke mataku, koteʼuhi ʼe au nofo mo koe. ʼAua tau tuʼania, koteʼuhi ko au tou ʼAtua. ʼE au fakamalohiʼi anai koe, ʼei, ʼe au tokoni atu anai.”—ESA. 41:10, MN.
KATIKO 7 Ko Toku Malohi Ko Sehova
TE ʼU MANATU FAKANOUNOU *
1-2. (1) Neʼe malave feafeaʼi te logo ʼae ia Esaia 41:10 ki te tuagaʼane ko Yoshiko? (2) Ko te logo ʼaia neʼe taupau e Sehova maʼa ai?
ʼI TE tahi ʼaho, ko te tuagaʼane ʼe higoa ko Yoshiko neʼe ina maʼu te logo kovi. Neʼe ui age e tona toketa ʼe kei toe pe ʼona kiʼi mahina pea mate. Neʼe feafeaʼi te logo ʼaia kia ia? Neʼe manatuʼi e Yoshiko te vaega Fakatohi-tapu ʼae ʼe ina leleiʼia, ia Esaia 41:10. * (Lau.) ʼAki he palalau fakatokatoka neʼe ina ui ki tona toketa neʼe mole mataku, koteʼuhi neʼe puke e Sehova tona nima. * Ko te logo fakalotofimalie ʼae ʼe maʼu ʼi te vaega ʼaia, neʼe tokoni ki totatou tuagaʼane ke ina tuku tana falala katoa kia Sehova. Ko te vaega ʼaia ʼe feala ke toe tokoni mai kia tatou ke ʼaua naʼa tou hoha moka tou tau mo he ʼu ʼahiʼahi ʼe faigataʼa. ʼO feafeaʼi? Tou vakaʼi muʼa pe koʼe neʼe foaki e te ʼAtua te logo ʼaia kia Esaia.
2 ʼI te kamata, neʼe ui e Sehova kia Esaia ke ina tohi te ʼu palalau ʼaia moʼo fakalotofimalieʼi te kau Sutea ʼae ʼe ʼave anai ʼo ʼaunofo ʼi Papiloni. Neʼe mole taupau pe e Sehova te logo ʼaia maʼa te kau Sutea ʼaunofo kae neʼe toe kau ai mo natou fuli ʼae ka tauhi kia te ia ki muli age. (Esa. 40:8; Loma 15:4) ʼE tou maʼuʼuli nei ʼi “he ʼu temi makehe pea mo faigataʼa,” koia ʼe ʼaoga lahi ai kia tatou te ʼu fakalotomalohi ʼae ʼe tou maʼu ia Esaia.—2 Tim. 3:1.
3. (1) Ko te ʼu fakapapau fea ʼe tou maʼu ʼi te vaega ʼae neʼe filifili ki te taʼu 2019 ʼae ia Esaia 41:10? (2) He koʼe ʼe ʼaoga kia tatou te ʼu fakamoʼoni ʼaia?
3 ʼI te alatike ʼaeni, ʼe tou vakaʼi anai fakapapau ʼe tolu ʼa Sehova ʼe malohi ai anai tatatou tui pea ʼe tou maʼu ia Esaia 41:10, MN. ʼUluaki, ʼe nofo anai ia Sehova mo tatou, lua, ko ia totatou ʼAtua pea tolu leva, ʼe tokoni mai anai. ʼE ʼaoga kia tatou te ʼu fakamoʼoni * ʼaia he ʼe tou tau mo te ʼu ʼahiʼahi ʼi totatou maʼuli ohage ko Yoshiko. ʼE tou tau mo te ʼu faigataʼaʼia ʼuhi ko te ʼu aluʼaga ʼae ʼe hoko ʼi te malamanei. Maʼia pe la mo ʼihi ia tatou ʼe fakatagaʼi e te ʼu puleʼaga malohi. Tou vakaʼi te ʼu fakamoʼoni takitahi ʼaia.
“ ʼE AU NOFO MO KOE”
4. (1) Kotea te ʼuluaki fakamoʼoni ʼae ka tou vakaʼi anai? (Vakaʼi mo te kiʼi nota.) (2) ʼE fakaha feafeaʼi e Sehova te ʼu meʼa ʼae ʼe ina logoʼi ʼo ʼuhiga mo tatou? (3) ʼE malave feafeaʼi kia koe te ʼu palalau ʼa te ʼAtua?
4 Ko te ʼuluaki fakamoʼoni, ʼe fakalotofimalieʼi tatou e Sehova ʼaki te ʼu palalau ʼaeni: “ ʼAua naʼa ke mataku, koteʼuhi ʼe au nofo mo koe.” * ʼE fakaha mai e Sehova ʼe nofo mo tatou ʼaki tana lototokaga pea mo ʼofa mamahi kia tatou. Fakatokagaʼi pe ʼe feafeaʼi tana fakaha mai te ʼu meʼa ʼae ʼe ina logoʼi ʼo ʼuhiga mo tatou. ʼE ui fenei e Sehova: “E ke mauhiga * i oku mata . . . e ke lahi kia au pea e au ofa kia koe.” (Esa. 43:4) ʼE mole he tahi peʼe ko he meʼa ʼi te ʼatulaulau ʼe feala ke ina taʼofi te ʼofa ʼo Sehova kia natou ʼae ʼe tauhi kia te ia, pea ko tana agatonu ʼe tuʼu maʼu. (Esa. 54:10) Ko tatatou fakakaumeʼa ʼae mo Sehova pea mo tona ʼofa, ʼe tokoni mai ke tou lototoʼa. ʼE ina puipui anai ia tatou ʼi te temi nei, ohage pe ko tana puipui ia tona kaumeʼa ko Apalamo (Apalahamo). Pea neʼe ui fenei e Sehova kia ia: “Apalamo, aua naa ke mataku! Ko au ko tou paletau.”—Sen. 15:1.
ʼAki te tokoni ʼa Sehova, ʼe feala ke tou fakalaka ʼi te ʼu ʼahiʼahi fuli pe ʼae ʼe hage ko he ʼu vai tafe lalahi peʼe ko he afi(Vakaʼi te palakalafe 5-6) *
5-6. (1) ʼE tou iloʼi feafeaʼi ʼe fia tokoni mai ia Sehova ke tou tauʼi ʼotatou ʼahiʼahi? (2) Kotea te ako ʼe feala ke tou taʼofi mai te faʼifaʼitaki ʼa Yoshiko?
5 ʼE tou iloʼi ʼe fia tokoni mai ia Sehova ke tou tauʼi ʼotatou ʼahiʼahi koteʼuhi neʼe ina fakapapau fenei ki tana hahaʼi: “Kapau e ke fakalaka i te atu vai e au nofo anai mo koe, pea ko te u vaitafe lalahi, e mole natou fakalaka anai ia koe; kapau e ke haele i te afi, e mole ke vela anai, pea e mole tutu anai ia koe e te ulo.” (Esa. 43:2) Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼaia?
6 ʼE mole fakapapauʼi mai e Sehova ʼe ina pulihi anai ʼotatou fihifihia. Kae ʼe mole ina fakagafua anai ke tou taʼomia ʼi he ʼu faigataʼaʼia ʼe hage ko he ʼu “vaitafe lalahi,” peʼe ke tou maʼuli mamahi ʼo talu ai ʼuhi ko te ʼu ʼahiʼahi ʼae ʼe hage ko he ʼu ‘uloʼi afi.’ ʼE ina fakamoʼoni mai ʼe nofo anai mo tatou, ʼo tokoni mai ke tou fakalaka ʼi te ʼu ʼahiʼahi ʼaia. ʼO feafeaʼi? ʼE tokoni mai anai ke tou lolomi totatou mataku ke feala hatatou nonofo agatonu kia te ia, tatau aipe pe ʼe ko te mate. (Esa. 41:13) Neʼe hoko te aluʼaga ʼaia kia Yoshiko, ʼae neʼe kua tou talanoa ki ai ʼi muʼa atu. ʼE ui fenei e tana taʼahine: “Neʼe matou punamaʼuli ʼosi he neʼe mole hoha ia Mama. Neʼe matou mahino lelei ai, neʼe tokalelei ia tona loto ʼuhi ko Sehova. ʼO kaku ki tana mate, neʼe palalau ia Mama ki te ʼu afilimie pea mo te kau mahaki ʼo ʼuhiga mo Sehova mo ʼana fakapapau.” Kotea te ako ʼe tou taʼofi mai te faʼifaʼitaki ʼa Yoshiko? Ka tou falala ki te fakapapau ʼaeni ʼa te ʼAtua: “E au nofo anai mo koe,” ʼe tou toe malolohi anai mo lototoʼa ʼi te ʼu ʼahiʼahi.
“KO AU TOU ʼATUA”
7-8. (1) Kotea ia te lua fakamoʼoni, pea kotea ia tona fakaʼuhiga? (2) He koʼe neʼe ui e Sehova ki tana hahaʼi ʼae neʼe ʼaunofo, “ ʼAua tau tuʼania”? (3) Ko te ʼu palalau fea ia Esaia 46:3, 4 ʼae neʼe maʼu ai e te hahaʼi ʼa te ʼAtua ia he loto ʼe fimalie?
7 ʼE tou maʼu te lua fakamoʼoni ʼi te ʼu palalau ʼaeni ʼa Esaia: “ ʼAua tau tuʼania, koteʼuhi ko au tou ʼAtua.” Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼaeni ʼo ʼuhiga mo te tuʼania? ʼI te Tohi-Tapu, ko te kupu ʼae neʼe fakaliliu ʼaki te kupu “tuʼania,” ʼe maʼu ai te ʼu manatu ʼaeni, “ ʼe feʼaveʼaki ʼotatou mata he ʼe tou manavahe naʼa hoko mai he tuʼutamaki,” peʼe “tou fesioʼaki ki ʼotatou tafaʼaki ohage ko he tahi ʼe mataku.”
8 He koʼe neʼe ui e Sehova ki te kau Sutea ʼae ka ʼave ʼo ʼaunofo ʼi Papiloni ke ‘ ʼaua tanatou tuʼania’? Koteʼuhi neʼe ina iloʼi ʼe natou matataku anai. Kotea anai te tupuʼaga ʼo tanatou matataku? ʼI te ʼosi ʼo te ʼu taʼu ʼe 70 ʼae neʼe ʼaunofo ai te kau Sutea, ʼe ʼohofi anai ia Papiloni e te ʼu foʼi solia tau malolohi ʼo Meti mo Pelesi. Ko te ʼu foʼi tau ʼaia ʼe fakaʼaogaʼi anai e Sehova moʼo fakaʼateainaʼi ia tana hahaʼi mai tanatou nofo ʼaunofo ʼi Papiloni. (Esa. 41:2-4) ʼI te iloʼi e te kau Papiloni pea mo ʼihi puleʼaga kua fakaovi age ʼonatou fili, neʼe natou faigaʼi ke natou fefakalotomalohiʼaki ʼo natou feuiʼaki fenei: “Lotomalohi.” Pea neʼe natou toe faʼu ʼihi fakatata, ʼo natou fakaʼamu ʼe puipui anai natou e te ʼu fakatata ʼaia. (Esa. 41:5-7) Lolotoga te temi ʼaia, neʼe fakalotofimalieʼi e Sehova ia te kau Sutea ʼae neʼe ʼaunofo, ʼo ina ui fenei: “Ko koe Iselaele, taku tagata faifekau [kae ʼe mole ko te ʼu puleʼaga ʼae], . . . ʼAua tau tuʼania, koteʼuhi ko au tou ʼAtua.” (Esa. 41:8-10, MN) Fakatokagaʼi neʼe ui fenei e Sehova: “Ko au tou ʼAtua.” ʼAki ʼana palalau ʼaia, neʼe fakapelepeleʼi e Sehova ʼana kaugana, ʼo ina fakaha ai neʼe kei ina manatuʼi pe ia natou, ʼe ko tonatou ʼAtua ia ia pea ko natou ko tana hahaʼi. Pea neʼe ina toe ui fenei kia natou: ‘ ʼE au fua anai koutou pea ʼe au haofaki anai koutou.’ ʼE mahino papau ia, ko te ʼu palalau fakalotofimalie ʼaia neʼe ina fakalotomalohiʼi ia te kau Sutea ʼae neʼe ʼaunofo.—Lau ia Esaia 46:3, 4.
9-10. He koʼe ʼe mole ʼaoga ke tou matataku? Tuku mai he faʼifaʼitaki.
9 Ia ʼaho nei, kua toe lahi age ia te tuʼania ʼa te hahaʼi ʼuhi ko te kua lelesili ʼo te ʼu aluʼaga fakamataku ʼi te malamanei. ʼE moʼoni, ʼe tatau mo ʼotatou faigataʼaʼia. Kae ʼe mole ʼaoga ke tou mataku. Koteʼuhi ʼe ui fenei mai e Sehova: “Ko au tou ʼAtua.” He koʼe ʼe fakalotofimalie ia te ʼu palalau ʼaia kia tatou?
10 Tou toʼo he faʼifaʼitaki: Ko Jim mo Ben, ko te foʼi toko lua ʼe faifolau ʼi he vakalele ʼe luluʼi e te matagi lalahi. Pea fokifa pe, ʼe nā logo ki te tala ifo e te pailate ʼe natou fakalaka anai ʼi he faʼahi ʼe tokakovi lolotoga he kiʼi temi, pea ʼe tonu ke natou fakamaʼu ʼonatou kiliʼi pipi. Kua
lotohoha ʼosi ia Jim. Kae ʼe toe ui fenei e te pailate: “ ʼAua takotou tuʼania. Ko tokotou pailate ʼaeni ʼe palalau atu.” ʼI te temi pe ʼaia, neʼe kalokalo te foʼi ulu ʼo Jim, ʼo ina ui “Ko te fakamoʼoni fea ʼae ʼe feala ke ina foaki mai ke mole tou tuʼania ai?” Pea ʼe ina fakatokagaʼi ʼe mole lotohoha pe la ia Ben. ʼE fehuʼi fenei e Jim kia ia: “He koʼe ʼe mole ke lotohoha koe?” ʼE malimali ia Ben pea ina ui fenei age: “Koteʼuhi ʼe au iloʼi lelei ia te pailate. Ko taku tamai.” Pea neʼe toe ui fenei e Ben: “Kapau ʼe ke loto ki ai, ʼe feala pe ke au palalau atu ʼo ʼuhiga mo taku tamai pea mo tona faiva pailate. ʼE feala ai ke mole ke toe mataku.”11. Kotea te ako ʼe feala ke tou taʼofi mai te faʼifaʼitaki ʼo Jim mo Ben?
11 Kotea te ʼu ako ʼe feala ke tou taʼofi mai te faʼifaʼitaki ʼaia? Ohage pe ko Ben, ʼe mole tou lotohoha koteʼuhi ʼe tou iloʼi lelei ia tatatou Tamai ʼae ko Sehova. ʼE tou iloʼi ʼe tokoni mai mo puipui anai tatou lolotoga tatatou fakalaka ʼi te ʼu faigataʼaʼia ʼae ʼe hage ko he ʼu afā ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼaeni. (Esa. 35:4) ʼE mole tou maʼuʼuli ʼi te mataku ohage ko te hahaʼi ʼo te malama, koteʼuhi ʼe tou falala kia Sehova. (Esa. 30:15) ʼE tou toe hage pe ko Ben moka tou fakaha ki te hahaʼi te ʼu tupuʼaga ʼo tatatou falala ʼae ki te ʼAtua. Pea ʼe toe feala ai pe foki ke natou tui papau ʼe lagolago anai ia Sehova kia natou tatau aipe pe ʼe kotea ʼonatou fihifihia.
“ ʼE AU FAKAMALOHIʼI ANAI KOE, [PEA] ʼE AU TOKONI ATU ANAI”
12. (1) Kotea ia te tolu fakamoʼoni ʼae ka tou vakaʼi? (2) Kotea ʼae ʼe fakamanatuʼi mai e te ʼu palalau ʼaeni, ʼe ‘pule’ anai te nima ʼo Sehova?
12 Tou vakaʼi te tolu fakamoʼoni ʼae neʼe tohi e Esaia: “ ʼE au fakamalohiʼi anai koe, ʼei, ʼe au tokoni atu anai.” Neʼe kua fakamahino e Esaia pe ʼe fakamalohiʼi feafeaʼi anai e Sehova ia tana hahaʼi, ʼo ina ui fenei: Ko Sehova “e hau [anai] i tona mafimafi, pea e pule [anai] tona nima.” (Esa. 40:10) ʼE tau fakaʼaogaʼi ʼi te Tohi-Tapu te kupu “nima” moʼo fakata ia te malohi. Koia ko te ʼu palalau ʼae ʼe ‘pule anai te nima’ ʼo Sehova ʼe ina fakamanatuʼi mai ko Sehova ʼe ko he Hau mafimafi. Neʼe ina fakaʼaogaʼi ia tona mafimafi moʼo lagolago pea mo puipui ʼana kaugana ʼi te temi muʼa. Ia ʼaho nei, ʼe kei hoko atu pe tana fakamalohiʼi pea mo puipui ia natou ʼe falala kia te ia.—Tet. 1:30, 31; Esa. 43:10.
ʼE mole malo anai he mahafu tau ʼi te nima mafimafi ʼo Sehova ʼae ʼe ina puipui tatou(Vakaʼi te palakalafe 12-16) *
13. (1) Ko te temi fea ʼae ʼe fakahoko tafito ai e Sehova ia tana fakapapau ʼae ke ina fakamalohiʼi tatou? (2) Kotea ia te fakamoʼoni ʼe tou maʼu ai te malohi mo te lotofalala?
13 Ka fakatagaʼi tatou e ʼotatou fili, pea ʼe ko te temi ʼaia ʼe fakahoko tafito ai e Sehova ia tana fakapapau ʼaeni: “ ʼE au fakamalohiʼi anai koe.” Ia ʼaho nei ʼi ʼihi fenua, ʼe faiga malohi ʼotatou fili ke natou tapuʼi tatatou kautahi pea mo te gaue faifakamafola. Logo la ia te ʼu aluʼaga ʼaia, kae ʼe mole tou tuʼania fau ki te ʼu fakataga ʼaia. ʼE foaki mai e Sehova ia he fakamoʼoni ʼe tou maʼu ai te malohi mo te lotofalala. ʼE ina fakapapau fenei mai: “E noa anai te mahafu tau fuli nee fau ke tau kia koe.” (Esa. 54:17) Ko te ʼu palalau ʼaia ʼe ina fakamanatuʼi mai ia faʼahi maʼuhiga ʼe tolu.
14. He koʼe ʼe mole tou punamaʼuli moka tauʼi tatou e te ʼu fili ʼo te ʼAtua?
14 ʼUluaki, ʼe tou iloʼi ʼe fehiʼaʼinaʼi tatou koteʼuhi ko tatou ko te ʼu tisipulo ʼa Sesu. (Mat. 10:22) Pea neʼe fakakikite e Sesu ʼe fakamataku anai te fakatagaʼi ʼo ʼana tisipulo ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼaeni. (Mat. 24:9; Soa. 15:20) Lua, ʼe fakatokagaʼi mai ʼi te lea fakapolofeta ʼa Esaia ʼe mole fehihiʼa mai pe ʼotatou fili, kae ʼe natou toe fakafeagai mai foki ʼaki he ʼu mahafu kehekehe. ʼE natou fakaʼaogaʼi ia te agakaka, mo te ʼu loi pea mo te fakataga. (Mat. 5:11) Ko Sehova ʼe mole ina taʼofi ia te fakaʼaogaʼi e ʼotatou fili ia te ʼu mahafu ʼaia moʼo tauʼi ʼo tatou. (Efe. 6:12; Fkha. 12:17) Kae ʼe mole ʼaoga ke tou matataku. Kotea tona tupuʼaga?
15-16. (1) Kotea te tolu faʼahi ʼae ʼe tonu ke tou manatuʼi? Pea ʼe fakamoʼoni feafeaʼi ia Esaia 25:4, 5 ki te faʼahi ʼaia? (2) ʼE fakamahino feafeaʼi ia Esaia 41:11, 12 ia te aluʼaga ʼae ka hoko ki ʼotatou fili?
15 Tou vakaʼi ʼi te temi nei te tolu faʼahi ʼae ʼe tonu ke tou manatuʼi. Neʼe ui e Sehova “e noa anai te mahafu tau fuli” ʼe fakaʼaogaʼi moʼo tauʼi Esaia 25:4, 5.) ʼE mole feala ia ke fakamamahiʼi tatou e ʼotatou fili ʼo talu ai.—Esa. 65:17.
ʼo tatou. Ohage pe ko he kaupa ʼe ina puipui tatou mai he afā, ʼe toe puipui feia pe anai tatou e Sehova mai “te tukumanava o te kau fakapo.” (Lau ia16 ʼE toe fakamalohiʼi e Sehova ia tatatou falala ʼae kia te ia ʼi tana fakamahino mai pe kotea ka hoko anai kia natou ʼae ʼe “itaita kia” tatou. (Lau ia Esaia 41:11, 12.) Tatau aipe pe ʼe feafeaʼi te malohi ʼo tanatou tauʼi tatou kae ʼe iku pe anai ki te aluʼaga ʼaeni: Ko te ʼu fili fuli ʼa te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼe natou liliu anai ‘ko ni meʼa noa, pea ʼe natou mamate anai.’
ʼE FEAFEAʼI HATATOU FAKAMALOHIʼI TATATOU FALALA KIA SEHOVA?
Kapau ʼe tou ako ke tou iloʼi lelei age ia Sehova ʼaki tatatou lau tuʼumaʼu ia te Tohi-Tapu, ʼe toe malohi age anai tatatou falala ʼae kia te ia (Vakaʼi te palakalafe 17-18) *
17-18. (1) Ko te lau ʼo te Tohi-Tapu ʼe ina fakamalohiʼi feafeaʼi tatatou falala ki te ʼAtua? Tuku mai he faʼifaʼitaki. (2) ʼE tokoni feafeaʼi mai ia tatatou metitasio ki te vaega ʼo te taʼu 2019?
17 Kapau ʼe tou ako ke tou iloʼi lelei age ia Sehova, ʼe tou fakamalohiʼi ai tatatou falala kia te ia. ʼE tou lavaʼi te faʼahi ʼaia mo kapau ʼe tou lau fakalelei ia te Tohi-Tapu mo tou metitasio ki ai. ʼE fakamatala ʼi te Tohi-Tapu pe neʼe puipui feafeaʼi e Sehova ia tana hahaʼi ʼi te temi muʼa. Pea ʼe tuha mo te falala pea ʼe tou tui papau ai ʼe tokaga kia tatou ia ʼaho nei.
18 Ohage la ko te faʼifaʼitaki ʼae ʼe fakaʼaogaʼi e Esaia moʼo fakamatala totatou faʼahiga puipui e Sehova. ʼE ina fakatatau ia Sehova ki he tagata tauhi manu pea ʼe ina fakatatau ʼana kaugana ki he ʼu ovi. ʼE ui fenei e Esaia ʼo ʼuhiga mo Sehova: “E ina too anai te u akeno i ona nima, pea e ina luluku anai natou i tona fatafata.” (Esa. 40:11) Kapau ʼe tou mahino ʼe ʼaofi tatou e Sehova ʼaki tona nima mafimafi, ʼe tou logoʼi ai tana puipui pea ʼe mole tou lotohoha anai. Neʼe filifili e te tagata faifekau agatonu mo poto ia te vaega ʼo Esaia 41:10, MN, ki te taʼu 2019, “ ʼAua tau tuʼania, koteʼuhi ko au tou ʼAtua.” Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi ʼe fia tokoni mai ke ʼaua tatatou tuʼania moka tou felaveʼi mo he ʼu faigataʼaʼia. Koia metitasio ki te ʼu palalau fakalotofimalie ʼaia. ʼE ke maʼu ai anai te lotomalohi moʼo tauʼi te ʼu faigataʼaʼia ʼae ka ke tau anai mo ia ʼi tou maʼuli.
KATIKO 38 ʼE Ina Fakamalohi Anai Ia Koe
^ pal. 5 ʼE tou maʼu ʼi te vaega ʼae neʼe filifili ki te taʼu 2019, ia tupuʼaga ʼe tolu ke ʼaua tatatou lotohoha moka hoko he ʼu aluʼaga fakaʼofaʼofa ki te malamanei peʼe ki ʼotatou maʼuli. ʼE tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaeni te ʼu tupuʼaga ʼaia. Pea ʼe tokoni mai anai te alatike ʼaeni ke tou lolomi totatou lotohoha kae ke toe lahi age tatatou falala ʼae kia Sehova. Metitasio ki te vaega ʼo te taʼu ʼaeni. Pea kapau ko he faʼahi ʼe feala pea ke taʼofi ia te vaega ʼaia. ʼE ke maʼu ai anai te malohi moʼo tauʼi te ʼu faigataʼaʼia ʼae ka hoko ʼi tou maʼuli.
^ pal. 1 ʼE ui fenei ia Esaia 41:10, MN: “ ʼAua naʼa ke mataku, koteʼuhi ʼe au nofo mo koe. ʼAua tau tuʼania, koteʼuhi ko au tou ʼAtua. ʼE au fakamalohiʼi anai koe, ʼei, ʼe au tokoni atu anai. ʼE au lagolago moʼoni atu anai ʼaki toku nima mataʼu, ʼae ʼe au fakahoko ʼaki ia te faitotonu.”
^ pal. 3 HE ʼU FAKAMAHINO: Ko he fakamoʼoni, ʼe ko he ʼu palalau ʼe moʼoni peʼe ko he fakapapau ʼo ʼuhiga mo he aluʼaga ʼe hoko moʼoni anai. Pea ʼe feala ke tokoni mai ia te ʼu fakamoʼoni ʼae ʼe foaki mai e Sehova ke tou lolomi totatou lotohoha moka ʼe tou felaveʼi mo he ʼu faigataʼaʼia.
^ pal. 4 NOTA: Ko te ʼu palalau ʼaeni, “ ʼAua naʼa ke mataku” ʼe tou maʼu tuʼa tolu, ia Esaia 41:10, 13, pea mo te 14 MN. Pea ʼe tuʼa lahi te maʼu ʼi te ʼu vaega pe ʼaia, ia te ʼu kupu ʼaeni, “E au” (ʼe fakaʼuhiga kia Sehova). He koʼe neʼe ʼekenaki e Sehova ia Esaia ke ina fakaʼaogaʼi tuʼa lahi ia te ʼu kupu “E au”? Koteʼuhi neʼe ina fia fakaha ia te manatu maʼuhiga ʼaeni: ʼe hoki feala pe ke tou lolomi totatou mataku mo kapau ʼe tou falala kia Sehova.
^ pal. 4 I te vaega ʼaeni pea mo ʼihi atu, ko matou ʼae neʼe matou fakailoga keheʼi.
^ pal. 54 FAKAMATALA ʼO TE ʼU PĀKI Pasina 3: Ko he kiʼi famili ʼe natou tahi felaveʼi mo he ʼu ʼahiʼahi ʼi te fale gaue, mo tonatou maʼuli malolo, ʼi te faifakamafola pea mo te fale ako.
^ pal. 56 FAKAMATALA ʼO TE ʼU PĀKI Pasina 5: ʼE ulufi e te kau polisi te ʼapi ʼa te ʼu Fakamoʼoni ʼe lolotoga fai ai te fono, kae ʼe mole matataku te ʼu tehina mo tuagaʼane.
^ pal. 59 FAKAMATALA ʼO TE ʼU PĀKI Pasina 6: Ka fai tuʼumaʼu ia te Ako Fakafamili, ʼe tou maʼu ai te malohi moʼo ʼutakiʼi ʼotatou ʼahiʼahi.