1. Kotea tau manatu ʼo ʼuhiga mo te moʼoni?

 KO TE hahaʼi ʼa Sehova ʼe natou ʼoʼofa ki te moʼoni ʼae ʼe maʼu ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼE fakatafito ki ai tatatou tui. (Loma 10:17) ʼE tou tui papau neʼe fakatuʼu e Sehova ia te kokelekasio ke liliu ko “te pou pea mo te fakatafitoʼaga ʼo te moʼoni.” (1 Tim. 3:15) Pea ʼe tou fiafia ʼi te fakalogo “kia natou ʼae ʼe natou takitaki” tatou he ʼe natou fakamahino mai te moʼoni ʼae ʼi te Tohi-Tapu pea mo foaki mai ni tokoni ʼe alu tahi mo te finegalo ʼo te ʼAtua.​—Hep. 13:17.

2. ʼO mulimuli kia Sakopo 5:19, kotea ʼae ʼe feala ke hoko kia tatou logo la kua tou ʼosi iloʼi ia te moʼoni?

² Logo la kua tou tali ia te moʼoni pea mo tou tui papau ʼe fakaʼaogaʼi e Sehova tana kautahi moʼo takitaki ʼo tatou, kae ʼe feala pe ke tou fakamamaʼo mai te moʼoni. (Lau ia Sakopo 5:19.) ʼE faiga malohi ia Satana ke mole kei tou falala ki te Tohi-Tapu peʼe ki te takitaki ʼa te kautahi ʼa te ʼAtua.​—Efe. 4:14.

3. He koʼe ʼe maʼuhiga ke tou pipiki maʼu ki te moʼoni? (Efeso 6:13, 14)

³ Lau ia Efeso 6:13, 14. Kua vave pe te fakaʼaogaʼi e te Tevolo ni loi moʼo kakaʼi ia te ʼu puleʼaga ke natou fakafeagai ai kia Sehova. (Fkha. 16:13, 14) ʼE tou toe iloʼi foki te faiga fakamalotoloto ʼa Satana ke ina fakaheʼi mo te hahaʼi ʼa Sehova. (Fkha. 12:9) Koia, ʼe maʼuhiga ai ke tou popoto ʼi te fakakehekeheʼi ia te moʼoni mo te loi pea ke tou fakalogo ki te moʼoni. (Loma 6:17; 1 Pet. 1:22) ʼE fakalogo ki ai totatou haofaki ʼae ʼi te mamahi lahi.

4. Kotea ʼae ka tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaeni?

 ⁴ ʼI te alatike ʼaeni, ʼe tou vakaʼi anai ia kalitate ʼe lua ʼe tonu ke tou maʼu ke tou lava fakakehekeheʼi ai te moʼoni ʼae ʼe haʼu mai te Tohi-Tapu mo te loi, pea ke tou tali te takitaki ʼae ʼe haʼu mai te kautahi ʼa te ʼAtua. Pea ʼe tou vakaʼi anai te ʼu tokoni ʼe tolu ke tou mulimuli ki ai ke tou haga pipiki maʼu ki te moʼoni.

TOU MAʼU HE ʼU KALITATE KE TOU FAKAKEHEKEHEʼI AI TE MOʼONI MO TE LOI

5. ʼE tokoni feafeaʼi mai te manavasiʼi kia Sehova ke tou popoto ʼi te fakakehekeheʼi ʼo te moʼoni mo te loi?

⁵ Tou manavasiʼi kia Sehova. Ka tou manavasiʼi kia Sehova, ko tona fakaʼuhiga ʼe tou ʼoʼofa ia te ia pea ʼe mole tou fia fai he meʼa ke lotomamahi ai. ʼE tou fia popoto ʼi te fakakehekeheʼi ʼo te meʼa ʼae ʼe lelei mo ʼae ʼe kovi, pea mo te moʼoni mo te loi, he ʼe tou manavasiʼi kia te ia pea mo tou loto ke ʼofa ia tatou. (Taag. 2:3-6; Hep. 5:14) ʼAua naʼa malohi age tatatou mataku ki te tagata ʼi tatatou ʼoʼofa ʼae kia Sehova. Kapau ʼe tou fai te meʼa ʼae ʼe leleiʼia e te tagata, ʼi te agamahani ʼe koviʼia e Sehova.

6. Neʼe ʼave keheʼi feafeaʼi e te ʼu pule Iselaele ʼe toko hogofulu ia te moʼoni ʼuhi ko tanatou matataku ki te tagata?

⁶ Kapau ʼe lahi age tatatou mataku ki te tagata ʼi tatatou manavasiʼi ʼae ki te ʼAtua, pea ʼe feala ai ke tou fakamamaʼo mai te moʼoni. Ohage la ko te meʼa ʼae neʼe hoko ʼi te temi ʼae neʼe fekauʼi ai te toko 12 tagata Iselaele ke natou olo ʼo vakaʼi fakafufu te fenua ʼae neʼe fakapapauʼi age e Sehova ki te kau Iselaele. Ko te ʼu tagata ʼe toko hogofulu neʼe lahi age tanatou matataku ʼi te kau Kanaane ʼi tonatou ʼofa ʼae kia Sehova. Neʼe natou ui ki te tahi age ʼu Iselaele: “ ʼE mole feala ke tou olo ʼo tauʼi te hahaʼi ʼaia, he ʼe natou malolohi age ia tatou.” (Num. 13:27-31) Neʼe ʼi ai te faʼahi neʼe moʼoni ʼi ʼanatou palalau. ʼI te sio fakatagata neʼe malolohi age te kau Kanaane ʼi te kau Iselaele. Kae ʼi tanatou ui leva ʼae ʼe mole feala ke natou malo ʼi ʼonatou fili, neʼe natou galoʼi ai ʼe nofo ia Sehova mo natou. Neʼe mole manatuʼi e te toko  hogofulu ʼaia te meʼa ʼae neʼe loto e Sehova ke fai e te kau Iselaele. Pea neʼe tonu ke natou fakakaukauʼi te ʼu meʼa ʼae neʼe fai e Sehova maʼa natou ʼi muʼa atu. Ka na neʼe natou fai la te faʼahi ʼaia, neʼe natou mahino ai leva ko te malohi ʼo te kau Kanaane ʼe mole hona ʼuhiga ki te malohi ʼo te ʼAtua mafimafi. ʼI te tahi age faʼahi, neʼe loto e Sosue mo Kalepo ke leleiʼia natou e Sehova. Neʼe nā ui ki te hahaʼi: “Kapau ʼe ʼofa ia Sehova ia tatou, ʼe ina fakahu moʼoni anai tatou ki te fenua ʼaia . . . pea ʼe ina foaki mai anai.”​—Num. 14:6-9.

7. Kotea ʼae ʼe feala ke tou fai ke malohi age tatatou manavasiʼi kia Sehova? (Vakaʼi mo te pāki.)

⁷ Ke malohi age tatatou manavasiʼi kia Sehova, ʼe tonu ke tou manatuʼi pe kotea ʼae ʼe fakafiafiaʼi ai tona loto moka tou fai he tonu. (Pes. 16:8) Ka ke lau te ʼu fakamatala ʼi te Tohi-Tapu, fai te fehuʼi ʼaeni: “Kapau neʼe au kau ia natou ʼaeni, kotea ʼae ka au fai?” Fakakaukauʼi age muʼa neʼe ke logo ki te ʼu palalau fakalotovaivai ʼae neʼe fai e te toko hogofulu pule Iselaele. ʼE ke tui anai koa ki ai pea mo ke mataku ai ki te tagata? Peʼe malohi age anai koa tou ʼofa kia Sehova pea mo tau fia fakafiafiaʼi tona loto? Neʼe mole tui te taʼi tupu fuli ʼaia ki te ʼu palalau ʼa Sosue mo Kalepo. Pea ko tona fua, neʼe mole tali e Sehova ke natou hu ki te Kele ʼo te Fakapapau.​—Num. 14:10, 22, 23.

8. Ko te kalitate fea ʼe tonu ke tou faiga fakamalotoloto ke tou maʼu, pea kotea tona tupuʼaga?

⁸ Tou agavaivai. ʼE fakaha e Sehova te moʼoni kia natou ʼae ʼe agavaivai. (Mat. 11:25) Neʼe tou tali ʼaki he agavaivai ke akoʼi mai e he tahi te moʼoni. (Gaue 8:30, 31) Kae ʼe tonu pe ke tou tokakaga naʼa tou liliu ʼo fiameʼalahi. Ka tou fiameʼalahi, ʼe tou ui ai ʼe toe lelei pe tatatou manatu ohage ko te ʼu pelesepeto ʼi te Tohi-Tapu peʼe ko te ʼu fakatotonu ʼae ʼe tuku mai e te kautahi ʼa Sehova.

9. Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai ke tou taupau maʼu tatatou agavaivai?

⁹ Ke tou taupau maʼu tatatou agavaivai, ʼe tonu ke tou manatuʼi ʼe tou veliveli age ʼi te ʼuhiga maʼoluga ʼo Sehova. (Pes. 8:3, 4) Pea ʼe feala ke tou kole kia Sehova ke tokoni mai ke toe lahi age tatatou agavaivai pea mo tatatou loto ʼae ke akoʼi tatou. ʼE tokoni mai anai ia Sehova ke liliu ʼo maʼuhiga age ʼana manatu ʼi ʼatatou manatu. Pea ko ʼana manatu ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu pea ʼe toe fakaha mai e tana kautahi. Koia, ka ke lau te Tohi-Tapu, kumi te ʼu manatu ʼae ʼe ha ai ʼe ʼofa ia Sehova kia ia ʼae ʼe agavaivai kae ʼe fehiʼa kia ia ʼae ʼe fiatuʼu mo fiameʼalahi. Pea ka foaki atu he gaue ʼe tokagaʼi ai koe ʼi te kokelekasio, tokaga ʼo taupau maʼu tau agavaivai.

KOTEA ʼAE ʼE TONU KE TOU FAI KE TOU PIPIKI MAʼU KI TE MOʼONI?

10. Ko ai ʼae neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova moʼo takitaki tana hahaʼi?

¹⁰ Haga falala ki te ʼu fakatotonu mai te kautahi ʼa Sehova. ʼI te temi muʼa, ʼi Iselaele, neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova ia Moisese pea ki muli age ia Sosue, moʼo fakaha tana ʼu fakatotonu ki Tana hahaʼi. (Sos. 1:16, 17) Neʼe fiafia te maʼuli ʼo te kau Iselaele moka neʼe natou tui neʼe fakafofoga e te ʼu tagata ʼaia ia te ʼAtua. Hili ki ai ni lauʼi taʼu, neʼe fakatuʼu te kokelekasio Fakakilisitiano. Pea ko te ʼu apositolo ʼe toko 12 ʼae neʼe fakaʼaogaʼi e Sehova ke natou fakaha ki te kokelekasio tana ʼu fakatotonu. (Gaue 8:14, 15) Ki muli age, neʼe toe kau ki te kiʼi kutuga ʼaia ʼae neʼe ʼi Selusalemi te tahi ʼu tagata ʼafea. ʼI tanatou mulimuli ki te takitaki ʼae neʼe foaki age e te ʼu tagata agatonu ʼaia, “ko te ʼu kokelekasio neʼe haga malolohi aipe ʼi te tui pea mo tuputupu ʼo kaugamalie ʼi te ʼaho fuli.” (Gaue 16:4, 5) ʼE toe feia pe ʼi te temi nei, ʼe tapuakinaʼi tatou e Sehova moka ʼe tou fakalogo  ki te takitaki ʼae ʼe foaki mai e tana kautahi. Kae ʼe feafeaʼi ia Sehova moka ʼe mole tou fia fakalogo kia natou ʼae neʼe ina fakanofo? ʼE feala ke tou tali ki te fehuʼi ʼaia moka tou vakaʼi te meʼa ʼae neʼe hoko ʼi te olo ʼa te kau Iselaele ki te Kele ʼo Te Fakapapau.

11. ʼI te temi ʼo te kau Iselaele, kotea ʼae neʼe hoko kia natou ʼae neʼe mole natou tui neʼe fakanofo e Sehova ia Moisese ko honatou takitaki? (Vakaʼi mo te pāki.)

¹¹ ʼI te faifagona ʼa te kau Iselaele ki te Kele ʼo Te Fakapapau, ko te ʼu tagata maʼu tuʼulaga neʼe natou fakafeagai kia Moisese. Pea neʼe mole natou tui neʼe fakanofo e Sehova ia Moisese ko honatou takitaki. Neʼe natou ui: “ ʼE maʼoniʼoni te hahaʼi fuli [kae mole gata pe kia Moisese], pea ʼe nofo ia Sehova ʼi te lotolotoiga ʼo natou.” (Num. 16:1-3) ʼE moʼoni kia mata ʼo Sehova neʼe maʼoniʼoni “te hahaʼi fuli,” kae neʼe ko Moisese ʼae neʼe ina filifili ke ina takitaki Tana hahaʼi. (Num. 16:28) Ko te kau fakafeagai neʼe natou valokiʼi ia Moisese kae ʼi tona fakahagatonu, neʼe natou valokiʼi ia Sehova. Neʼe mole natou kumi ke natou fai te meʼa ʼae neʼe loto ki ai ia Sehova, kae ko te meʼa ʼae neʼe natou loto natou ki ai, ke lahi age tanatou pule pea mo tonatou fakamaʼuhigaʼi. Neʼe matehi e Sehova te ʼu tagata ʼae neʼe natou taki ia te fakafeagai, ʼo feia mo te toko lauʼi afe Iselaele ʼae neʼe natou lagolago kia natou. (Num. 16:30-35, 41, 49) Koia, ʼe tou iloʼi ai ʼi te temi nei ʼe mole leleiʼia e Sehova ia natou ʼae ʼe mole fia fakalogo ki te takitaki ʼae ʼe haʼu mai tana kautahi.

12. He koʼe ʼe feala ke tou haga falala ki te kautahi ʼa Sehova?

¹² ʼE feala ke tou haga falala ki te kautahi ʼa Sehova. Kapau ʼe ʼaoga ke fai he fetogi ʼo ʼuhiga mo tatatou mahino ki he manatu ʼi te Tohi-Tapu, peʼe ko tatatou faʼahiga tauhi ʼae kia Sehova, pea ʼe foimo fai pe e natou ʼae ʼe takitaki ia te ʼu fetogi ʼaia. (Taag. 4:18) ʼE natou fai te ʼu fetogi ʼaia he ʼe ko te meʼa ʼae ʼe maʼuhiga kia natou ke ʼofa Sehova ia natou. ʼE natou toe faiga ke fakatafito ʼanatou tonu ki te Folafola ʼa  te ʼAtua, ia te faʼifaʼitaki ʼae ʼe mulimuli ki ai te hahaʼi fuli ʼa Sehova.

13. Kotea ʼae ʼe fakaʼuhiga ki ai “te faʼifaʼitaki ʼo te ʼu folafola ʼae ʼe lelei,” pea kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai ʼaki te faʼahi ʼaia?

¹³ “Haga mulimuli ki te faʼifaʼitaki ʼo te ʼu folafola ʼae ʼe lelei.” (2 Tim. 1:13) Ko “te faʼifaʼitaki ʼo te ʼu folafola ʼae ʼe lelei” ʼe fakaʼuhiga ki te ʼu akonaki Fakakilisitiano ʼae ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu. (Soa. 17:17) ʼE fakatafito ki ai te ʼu meʼa fuli ʼae ʼe tou tui ki ai. ʼE akoʼi tatou e te kautahi ʼa Sehova ke tou pipiki maʼu ki ai. Kapau ʼe tou fai tuʼumaʼu te faʼahi ʼaia, ʼe tapuakinaʼi anai tatou.

14. Neʼe iloga feafeaʼi neʼe mole pipiki ʼihi Kilisitiano ki “te faʼifaʼitaki ʼo te ʼu folafola ʼae ʼe lelei”?

¹⁴ Kotea ʼae ʼe feala ke hoko moka ʼe mole tou pipiki ki “te faʼifaʼitaki ʼo te ʼu folafola ʼae ʼe lelei”? Tou vakaʼi he aluʼaga neʼe hoko ʼi te temi ʼo te ʼu ʼuluaki Kilisitiano. Neʼe ʼi ai te logo neʼe feʼaveʼaki, neʼe ui ai kua hoko te ʼaho ʼo Sehova. Neʼe lagi maʼu te logo ʼaia ʼi he tohi, pea ʼi te manatu ʼa ʼihi neʼe haʼu ia mai te apositolo ko Paulo. Ko ʼihi Kilisitiano ʼi Tesalonika neʼe mole natou vakaʼi muʼa pe neʼe moʼoni, kae neʼe natou tui ki te logo ʼaia pea mo natou fakaha ki ʼihi. Ka na pau la neʼe natou manatuʼi te ʼu faʼahi ʼae neʼe akoʼi age e Paulo ʼi tana kei nofo mo natou, ka na ʼaua la neʼe mole kakaʼi natou. (2 Tes. 2:1-5) Neʼe tokoni age ia Paulo ki ʼona tehina ke ʼaua naʼa natou hoko tui ki he ʼu meʼa pe ʼe natou logo ki ai. Pea kapau neʼe toe hoko he aluʼaga feia, neʼe tokoni fenei ia Paulo ʼi tana fakaʼosi tana lua tohi ki te kau Tesalonika: “Ko au Paulo, ʼe au ʼofa atu, ʼe ko te fakailoga ʼaia ʼo ʼaku tohi fuli. Pea ʼe ko taku faʼahiga faitohi ʼaeni.”​—2 Tes. 3:17.

15. Kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai ke mole fakahalaʼi ai tatou e te ʼu loi ʼae ʼe hage mai ʼe moʼoni? Tuku mai he faʼifaʼitaki. (Vakaʼi mo te ʼu pāki.)

¹⁵ Kotea ʼae ʼe tou ako mai te ʼu palalau ʼa Paulo ki te kau Tesalonika? Ka tou logo ki he ʼu meʼa ʼe mole alu tahi mo te ʼu meʼa ʼae neʼe tou ako ʼi te Tohi-Tapu peʼe ko he ʼu logo fakaʼofolele, ʼe tonu ke tou fakasiosio tonu. ʼI te Lusia ʼafea, neʼe foaki e ʼotatou fili he tohi ki ʼotatou tehina neʼe hage ia neʼe haʼu mai ʼotatou pilo fakamalamanei. Neʼe fakalotomalohi ʼi te tohi ʼaia te ʼu tehina ke natou fakatuʼu he tahi age  kautahi. Neʼe hage mai te tohi ʼaia ʼe moʼoni. Kae neʼe mole feala ia ke kakaʼi ia te ʼu tehina agatonu ʼaia. Neʼe natou mahino ko te ʼu meʼa ʼae ʼe tuʼu ʼi te tohi neʼe mole alu tahi mo te ʼu meʼa ʼae neʼe akoʼi age. ʼI te temi ʼaeni, ko natou ʼae ʼe fakafeagai ki te moʼoni ʼe natou tau fakaʼaogaʼi ia te Neti mo te ʼu fakatahiʼaga ʼi te Neti moʼo fakatupu maveuveu pea ke mole kei tou logo tahi ai. ʼE mole tou tuku anai he tahi ke ina fetogi atu aipe tatatou manatu ʼae ʼe totonu. ʼE mole fakahalaʼi anai tatou moka tou vakaʼi pe alu tahi te meʼa ʼae ʼe tou logo ki ai peʼe tou lau mo te ʼu moʼoni ʼae kua tou iloʼi.​—2 Tes. 2:2; 1 Soa. 4:1.

16. ʼO mulimuli kia Loma 16:17, 18, kotea ʼae ʼe tonu ke tou fai moka fakamamaʼo he tahi mai te moʼoni?

¹⁶ Fakatahi mo natou ʼae ʼe agatonu kia Sehova. ʼE loto e Sehova ke tou logo tahi ʼi tatatou tauhi kia te ia. Pea ʼe hoko atu anai tatatou logo tahi moka tou haga pipiki ki te moʼoni. Ko he tahi ʼe fakamamaʼo mai te moʼoni, ʼe fakatupu maveuveu ʼi te kokelekasio. Koia ʼe fakatokaga mai e te ʼAtua ke tou “fakamamaʼo mai ia natou ʼaia.” Kapau ʼe mole tou fakalogo ki ai, ʼe feala ke tou kamata tui ai ki he ʼu meʼa ʼe mole moʼoni pea ʼe mole kei tou agatonu leva kia Sehova.​—Lau ia Loma 16:17, 18.

17. Kotea te ʼu lelei ʼe tou maʼu moka tou fakakehekeheʼi te moʼoni mo te loi pea mo pipiki maʼu ki te moʼoni?

¹⁷ Ka tou fakakehekeheʼi te moʼoni mo te loi pea mo pipiki maʼu ki te moʼoni, ʼe tou nonofo ovi tuʼumaʼu anai kia Sehova pea mo malohi ai tatatou tui. (Efe. 4:15, 16) ʼE mole fakahalaʼi anai tatou e te ʼu akonaki loi ʼa Satana pea ʼe puipui anai tatou e Sehova ʼi te mamahi lahi. Kotou haga pipiki tuʼumaʼu ki te moʼoni, “pea ʼe nofo anai te ʼAtua ʼo te tokalelei mo koutou.”​—Flp. 4:8, 9.