ʼE Ke Mahino Koa ʼe Maʼuhiga Ke Ke Tuputupu ʼi Te Faʼahi Fakalaumalie?
“Haga tokaga lelei ki tau lautohi ʼi muʼa ʼo te hahaʼi, ki tau faitokoni, ki tau faiakonaki.”—1 TIMOTEO 4:13, MN.
KATIKO: 45, 70
1, 2. (1) ʼE hoko feafeaʼi te ʼu palalau ʼae ʼe tuʼu ia Isaia 60:22 ʼi te temi fakaʼosi ʼaeni? (2) ʼI te temi nei, kotea ʼae ʼe ʼaoga ki te kautahi ʼa te ʼAtua ʼi te kele?
“KO TE tokosiʼi ʼe liliu anai ko te lauʼi afe, pea ko ia ʼae ʼe veliveli ʼe liliu anai ko te puleʼaga malohi.” (Isaia 60:22, MN) ʼE kua hoko te ʼu palalau ʼaia ʼi te temi fakaʼosi ʼaeni. ʼI te taʼu 2015, neʼe ko te toko 8 220 105 kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼae neʼe natou fakamafola te logo lelei ʼo te Puleʼaga ʼi te malamanei katoa. Neʼe ui fenei e te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te tuputupu ʼaia ʼo tana hahaʼi: “Ko au, Sehova, ʼe au fakaviliviliʼi anai te faʼahi ʼaia ʼi tona temi totonu.” Koia ʼi te alu ʼo te temi, ʼe toe lahi age anai te gaue maʼa tatou fuli. ʼE tou faiga malohi koa ʼo fakamafola pea mo akoʼi ia te logo lelei ki te hahaʼi? Tokolahi te ʼu tehina mo tuagaʼane kua natou pionie katoa peʼe vaeluaʼi temi. Ko ʼihi neʼe natou olo ʼo tokoni ki te gaue faifakamafola ʼi te tahi fenua. Pea ko ʼihi ʼe natou gaue kinakina ʼi te laga ʼo te ʼu Fale Fono.
2 ʼI te taʼu fuli, ko te teitei kokelekasio foʼou ʼe 2 000 ʼe fakatuʼu. Ko te ʼu kokelekasio ʼaia ʼe ʼaoga ki ai he kau tagata ʼafeā mo he kau faifekau fakaminisitelio. ʼI te taʼu fuli, ko te toko lauʼi afe kau faifekau fakaminisitelio ʼe tonu ke natou liliu ʼo tagata ʼafeā.
Pea ko te toko lauʼi afe tehina ʼe tonu ke natou liliu ko he kau faifekau fakaminisitelio. ʼO ha ʼaki ai, ʼe ‘lahi te gaue ʼi te ʼAliki,’ pea ʼe mole gata pe ki te ʼu tehina kaʼe ʼe toe kau ai foki mo te ʼu tuagaʼane.—1 Kolinito 15:58.KOTEA ʼE TONU KE TOU FAI KE TOU TUPUTUPU ʼI TE FAʼAHI FAKALAUMALIE?
3, 4. Kotea tona fakaʼuhiga kia koe ʼo te tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumalie?
3 Lau ia 1 Timoteo 3:1. Neʼe fakalotomalohiʼi e te apositolo ko Paulo te ʼu tehina ʼae ʼe natou fakaʼamu ke natou liliu ko he ʼu tagata taupau. Tou toʼo he kiʼi faʼifaʼitaki: Ko he tahi ʼe fakaʼamu ke ina puke he meʼa ʼe vaha mamaʼo mo ia, ʼe ina faoʼi anai tona nima pea mo faiga malohi ke ina puke te meʼa ʼaia. ʼO toe feia pe, ko he tehina ʼe fakaʼamu ke liliu ko he faifekau fakaminisitelio, ʼe maʼua ke faiga malohi ke ina hikihiki ʼona kalitate Fakakilisitiano. Pea ka liliu leva ko he faifekau fakaminisitelio, ʼe hoko atu pe anai ʼana faiga ke liliu ko he tagata ʼafeā.
4 Ko ʼihi tehina mo tuagaʼane ʼe natou fai he ʼu fetogi ʼi tonatou maʼuli. Koteʼuhi ʼe natou loto ke lahi age tanatou tauhi kia Sehova. Ohage la, ʼe natou fia pionie, mo gaue ʼi te Petele peʼe tokoni ki te laga ʼo te ʼu Fale Fono. Tou vakaʼi pe ʼe tokoni feafeaʼi mai te Tohi-Tapu kia tatou fuli ke tou haga tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumalie.
KE KE HAGA TUPUTUPU ʼI TE FAʼAHI FAKALAUMALIE
5. ʼE fakaʼaogaʼi feafeaʼi e te kau tupulaga tonatou malohi ʼi tanatou tauhi ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua?
5 ʼE feala ki te kau tupulaga ke lahi age tanatou tauhi kia Sehova koteʼuhi ʼe natou malolohi pea ʼe mole natou mahamahaki. (Lau ia Taaga Lea 20:29.) Ko ʼihi tehina tupulaga ʼe natou gaue ʼi te Petele, ʼo natou ta mo fakapipiki te ʼu tohi pea mo te ʼu Tohi-Tapu. Tokolahi te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼe natou kau ki te laga ʼo te ʼu Fale Fono peʼe ko tona toe fakafoʼou. Ko ʼihi ʼe natou lotolelei ʼo foaki he tokoni moka hoko he tuʼutamaki fakanatula. Pea tokolahi te kau tupulaga pionie, ʼe natou ako he tahi age lea peʼe olo ki he tahi fenua ʼo fakamafola ai te logo lelei.
6-8. (1) Neʼe fetogi feafeaʼi e he tupulaga tana manatu ʼo ʼuhiga mo tana tauhi ki te ʼAtua? Pea kotea ʼona fua? (2) ʼE feafeaʼi hatatou ‘logoʼi pea mo tou sisio ki te lelei ʼo Sehova’?
6 ʼE tou ʼoʼofa ia Sehova pea ʼe tou fia foaki kia te ia te meʼa ʼae ʼe lelei tuku pau. Kaʼe, ʼe feala ke tou logoʼi te aluʼaga ʼae neʼe hoko ki te tehina ko Aaron. Neʼe ina loto ke fiafia ʼi tana tauhi ki te ʼAtua kaʼe neʼe mole fiafia. Logo la neʼe kau ia Aaron ki te ʼu fono pea mo alu ʼo faifakamafola talu mai tana kei tupulaga, kaʼe neʼe ina ui fenei: “Neʼe mole kei au leleiʼia te ʼu fono pea mo te faifakamafola.” Kaʼe, kotea ʼae neʼe ina fai?
7 Neʼe faiga ia Aaron ke ina lau tuʼumaʼu te Tohi-Tapu, mo teuteuʼi te ʼu fono pea mo fai hana ʼu tali ʼi te fono. Pea neʼe kamata faikole tuʼumaʼu. ʼI tana fai te ʼu aluʼaga fuli ʼaia, neʼe tuputupu ai ʼi te faʼahi fakalaumalie. ʼO tupu ai tana iloʼi lelei ia Sehova mo ʼofa ki ai. Pea ki muli age, neʼe logoʼi e Aaron tona fiafia. Neʼe liliu ʼo pionie, mo tokoni ki ʼihi moka hoko he ʼu tuʼutamaki fakanatula pea neʼe alu ʼo faifakamafola ʼi te tahi fenua. Ia ʼaho nei, kua tagata ʼafeā pea ʼe gaue ʼi te Petele. Kotea tana manatu ʼo ʼuhiga mo tona maʼuli? Neʼe ui fenei e Aaron: “Neʼe au ‘’ahi’ahi pea mo vaka’i ko Sehova ’e lelei.’ Pea ʼuhi ko ʼoku tapuakina, ʼe au lotofakafetaʼi kia Sehova pea neʼe uga ai au ke lahi age taku tauhi ʼae kia te ia. ʼO lahi ai ʼoku tahi tapuakina.”
Pesalemo 34:9-11.) ʼEi, ka tou foaki kia Sehova te meʼa ʼae lelei tuku pau, ʼe tou logoʼi moʼoni ai totatou fiafia koteʼuhi ʼe tou iloʼi ʼe tou fakafiafiaʼi tona loto. Pea ʼe ina fakahoko tana fakapapau ʼae ʼe tokaga tuʼumaʼu anai kia tatou.
8 Neʼe ui fenei e te tagata faipesalemo: “Ke koutou logoi pea ke koutou sisio ki te lelei o [Sehova]!” Pea neʼe ina hoko atu fenei: “E mole puli he mea kia natou e natou kumi [ia Sehova].” (Lau iaʼAUA NAʼA KE LOTOVAIVAI
9, 10. He koʼe ʼe maʼuhiga ke tou ‘fakatalitali’?
9 ʼE tou loto ke lahi age tatatou tauhi kia Sehova. Kaʼe ʼe feafeaʼi mo kapau ʼe tou fakatalitali fualoa ki he pilivilesio ʼi te kokelekasio peʼe ke fetogi totatou aluʼaga? ʼE tonu ke tou maʼu te faʼa kataki. (Mikea 7:7) Tatau aipe pe ʼe tuku e Sehova ke hoko atu pe tatatou fakatalitali, kaʼe ʼe tou tui papau ʼe tokoni tuʼumaʼu anai kia tatou. ʼE feala ke tou taʼofi he ako mai te faʼifaʼitaki ʼo Apalahamo. Neʼe fakapapauʼi e Sehova kia ia ʼe ina maʼu anai hona foha, kaʼe neʼe fakatalitali lolotoga ni taʼu ʼi muʼa ʼo te tupu ʼo Isaake. Lolotoga te temi ʼaia, neʼe faʼa kataki ia Apalahamo pea neʼe mole puli ʼi he temi tana tui kia Sehova.—Senesi 15:3, 4; 21:5; Hepeleo 6:12-15.
10 ʼE mahino ia, ʼe mole ko he aluʼaga ʼe faigafua ia te fakatalitali. (Taaga Lea 13:12) Kaʼe, kapau ʼe tou haga fakakaukauʼi totatou aluʼaga mo totatou lotomamahi, ʼe tou lotovaivai anai. Koia, ʼe lelei age ke tou fakaʼaogaʼi totatou temi moʼo fakatuputupu te ʼu kalitate ʼae ʼe tokoni mai anai ke tou lava fakahoko he ʼu pilivilesio ʼi te kokelekasio.
ʼAki tau metitasio ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe ke lau ʼi te Tohi-Tapu, ʼe ke liliu anai ʼo fakapotopoto pea ʼe ke toʼo anai he ʼu tonu ʼe lelei
11. Kotea te ʼu kalitate fakalaumalie ʼe tonu ke tou gaueʼi? He koʼe ʼe maʼuhiga?
11 Gaueʼi te ʼu kalitate mo te ʼu fealagia ʼae ʼe ʼaoga kia koe. ʼAki tau lau te Tohi-Tapu pea mo metitasio ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe ke lau, ʼe ke liliu anai ʼo fakapotopoto, pea ʼe lelei anai tau fakakaukau mo te ʼu tonu ʼe ke toʼo. ʼI tona fakahagatonu, ʼe tonu ke maʼu e te ʼu tehina he ʼu kalitate mo he ʼu fealagia ke natou lava tokakaga ki te kokelekasio. (Taaga Lea 1:1-4; Tito 1:7-9) Ka tou ako te Tohi-Tapu ʼe feala ke tou iloʼi te manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo ni aluʼaga kehekehe. Pea ʼi te ʼaho fuli, ʼe feala ke tou fakaʼaogaʼi te ʼu faʼahi ʼae neʼe tou ako ke tou toʼo ai te ʼu tonu ʼae ʼe fiafia ai te loto ʼo Sehova. Ohage la, ʼe tou iloʼi ai anai pe tonu ke feafeaʼi tatatou aga ki ʼihi, mo te faʼahiga fakaalualu ʼo te foʼi falā, mo te filifili ʼo he fakafiafia pea mo he ʼu mutuʼi meʼa.
12. ʼE lava fakaha feafeaʼi e te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼe natou tuha mo te falala?
12 Fakahoko fakamalotoloto he gaue pe neʼe hinoʼi atu. ʼI te temi ʼae neʼe toe fakatuʼu ai e te hahaʼi ʼa te ʼAtua ia te fale lotu, neʼe ʼaoga kia Neemia ni tagata ke natou tokakaga ki he ʼu faʼahiga gaue kehekehe. Neʼe ina fili ia natou ʼae neʼe lelei tonatou mata gafua. Pea neʼe ina iloʼi ko te hahaʼi tagata ʼaia ʼe natou ʼoʼofa ki te ʼAtua pea ʼe natou gaue kinakina anai tatau aipe pe kotea te gaue ʼe hinoʼi natou ki ai. (Neemia 7:2; ) ʼO toe feia pe ia ʼaho nei, ko natou ʼae ʼe agatonu pea mo gaue kinakina, ʼe lelei anai tonatou matagafua pea ʼe lahi anai te ʼu pilivilesio ʼe foaki age kia natou. (1 Kolinito 4:2) Koia, tatau aipe pe ʼe ko tatou ko te ʼu tehina peʼe tuagaʼane, kaʼe ʼe tonu ke tou foaki tuʼumaʼu te meʼa ʼae ʼe lelei tuku pau ʼi he gaue pe ʼe hinoʼi mai ke tou fai.—Lau ia 13:12, 131 Timoteo 5:25.
13. ʼE feafeaʼi hau mulimuli ki te faʼifaʼitaki ʼo Sosefo mo kapau ʼe agakovi atu niʼihi?
13 Falala kia Sehova. Kotea ʼe feala ke ke fai mo kapau ʼe agakovi atu niʼihi? ʼE feala ke ke fakamahino age kia natou te ʼu meʼa ʼae ʼe ke logoʼi. Kaʼe kapau ʼe ke faiga ke ke fakalakatonuʼi tuʼumaʼu ia koe, ʼe feala ke ʼasili kovi age te fihifihia. Tou vakaʼi age muʼa te faʼifaʼitaki ʼo Sosefo. ʼE lahi te ʼu ako ʼe feala ke tou taʼofi mai ai. Neʼe gaohi koviʼi ia ia e ʼona tehina. Pea neʼe fai e te hahaʼi he ʼu loi ʼo ʼuhiga mo ia. Neʼe pilisoniʼi ia ia ʼuhi ko he meʼa neʼe mole ina fai. Kaʼe neʼe tuku pe e Sosefo tana falala kia Sehova. Neʼe ina manatuʼi te ʼu fakapapau ʼa Sehova ʼo tupu ai tana nofo agatonu. (Pesalemo 105:19) ʼI te ʼu temi faigataʼa ʼaia, neʼe ina fakatuputupu he ʼu kalitate neʼe tokoni kia ia ki ʼamuli. Koteʼuhi neʼe foaki age kia ia he gaue maʼuhiga ke ina fakahoko. (Senesi 41:37-44; 45:4-8) Koia, kapau ʼe agakovi atu niʼihi kia koe, faikole kia Sehova ke ke maʼu te poto. ʼE tokoni atu anai ia Sehova ke mole ke ita, kaʼe ke ke agalelei kia natou moka ʼe ke palalau mo natou.—Lau ia 1 Petelo 5:10.
KE TOE LELEI AGE TAU FAIFAKAMAFOLA
14, 15. (1) He koʼe ʼe tonu ke tou ‘tokakaga’ ki tatatou faʼahiga faifakamafola? (2) Kotea te ʼu fetogi ʼe feala ke ke fai ʼo mulimuli ki te ʼu aluʼaga ʼae ʼe hoko? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki mo te fakamatala ʼae ʼi te ʼa takai “ ʼE Feala Koa Ke Ke Fetogi Tau Faʼahiga Faifakamafola?”)
14 Neʼe ui e Paulo kia Timoteo ke haga tuputupu ʼi tana faʼahiga fakamahino te Tohi-Tapu. Neʼe ui fenei e Paulo: “Tokaga tuʼumaʼu kia koe pea mo tau faiakonaki.” (1 Timoteo 4:13, 16, MN) Neʼe kua fualoa te faifakamafola ʼa Timoteo. Kaʼe he koʼe neʼe ʼaoga ke hikihiki ia tana faiakonaki? Koteʼuhi neʼe iloʼi e Timoteo ko te ʼu aluʼaga ʼo te hahaʼi ʼe fetogi. Neʼe ina loto ke haga fakalogo age te hahaʼi kia ia. Koia ʼae neʼe tonu ai ke haga tuputupu pea ke ina fetogi tana faʼahiga akonaki. ʼO toe feia pe ia ʼaho nei, ka tou faifakamafola ʼe tonu ke tou fai feia.
15 ʼI te tahi ʼu koga meʼa, ka tou faifakamafola ʼi te ʼu ʼapi, tokolahi ʼe mole tou maʼu natou ʼi ʼonatou loto fale. Pea ʼi te tahi ʼu koga meʼa, ʼe mole feala hatatou faifakamafola ki te hahaʼi koteʼuhi ʼe lagi mole feala hatatou hu ki te fale fata ʼae ʼe natou maʼuʼuli ai. Kapau ʼe hoko he aluʼaga feia ʼi tokotou telituale, ʼe feala koa hau ʼahiʼahi fai he tahi age faʼahiga puleʼaki ke ke maʼu ai te hahaʼi?
16. ʼE fua lelei feafeaʼi te faifakamafola ʼi te ʼu koga meʼa ʼae ʼe kaugā malie ai te hahaʼi?
16 Tokolahi te ʼu tehina mo tuagaʼane ʼe natou leleiʼia te faifakamafola ʼi te ʼu koga meʼa ʼae ʼe kaugā malie ai te hahaʼi. Ohage la, ko te ʼu taliʼaga saliote afi, mo te ʼu taliʼaga ka, mo te ʼu fakatauʼaga meʼa kai pea mo te ʼu haʼeleʼaga ʼo te hahaʼi. ʼE feala ki he Fakamoʼoni hana kamata faipalalau mo he tahi ʼo ʼuhiga mo he aluʼaga neʼe hoko. Peʼe feala hana vikiʼi te fanau ʼa he tahi, peʼe faifehuʼi ʼo ʼuhiga mo tana gaue. Pea kapau ʼe hoko atu te faipalalau, ʼe feala ki te tehina peʼe tuagaʼane ke ina fakaʼaogaʼi he manatu Fakatohi-tapu. ʼE feala ke ina fakalavelave age pe kotea la tana manatu. ʼI te agamahani, ʼe lahi te ʼu manatu ʼe fia iloʼi e te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo te Tohi-Tapu.
17, 18. (1) ʼE feafeaʼi hau mole mataku ʼi te faifakamafola ʼi te ʼu koga meʼa ʼae ʼe kaugā malie ai te hahaʼi? (2) He koʼe ʼe maʼuhiga ia te faʼahiga manatu ʼa Tavite moka ke alu ʼo faifakamafola?
17 ʼE lagi faigataʼa kia koe tau kamata faipalalau mo he hahaʼi ʼe mole ke iloʼi ʼi te ala. Ko te aluʼaga ʼaia neʼe logoʼi e Eddie. ʼE ko he pionie ʼi te kolo ko New York. Kaʼe, neʼe ʼi ai te aluʼaga neʼe tokoni ki ai ke mole mataku. ʼE ina ui fenei: “Lolotoga tamā ako fakafamili, ʼe ma fai taumatuʼa he ʼu fekumi ke ma maʼu te ʼu tali ki te ʼu fehuʼi ʼe fai mai e te hahaʼi, peʼe ki te ʼu manatu ʼe natou maʼu. ʼE ma toe kole he tahi ʼu tokoni ki te ʼu tehina mo tuagaʼane.” ʼI te temi nei, kua fakaʼamu ia Eddie ke faifakamafola ʼi te ʼu koga meʼa ʼae ʼe kaugā malie ai te hahaʼi.
18 Ka lahi totatou fiafia ʼi tatatou faifakamafola pea mo tou hikihiki tatatou faʼahiga palalau ki te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo te logo lelei, ʼe tou tuputupu ai anai ʼi te faʼahi fakalaumalie pea ʼe tokagaʼi anai e niʼihi. (Lau ia 1 Timoteo 4:15.) Pea ʼe feala ke tou toe tokoni ki he tahi ke liliu ko he kaugana ʼa Sehova. Neʼe ui fenei e Tavite: “ ʼE au fakavikiviki anai kia Sehova ʼi te temi fuli; ʼe fakavikiviki tuʼumaʼu anai toku gutu kia te ia. ʼE fakakololiaʼi anai toku maʼuli ia Sehova; ʼe logo anai te kau agavaivai pea mo fakafiafia anai.”—Pesalemo 34:1, 2, MN.
HAGA FAKAVIKIVIKI KIA SEHOVA ʼAKI TAU TUPUTUPU ʼI TE FAʼAHI FAKALAUMALIE
19. He ko ʼe ko te kaugana ʼa Sehova ʼe fiafia logo la te ʼu aluʼaga faigataʼa ʼo tona maʼuli?
19 Neʼe toe ui fenei e Tavite: “E fakavikiviki Pesalemo 145:10-12) Ko natou fuli ʼae ʼe ʼoʼofa ia Sehova pea mo nonofo agatonu kia te ia, ʼe natou lotomalohi ke natou palalau ki ʼihi ʼo ʼuhiga mo ia. Kaʼe, ʼe feafeaʼi mo kapau ʼe mole lahi tou temi faifakamafola ʼi te ʼu ʼapi ʼuhi ko te mahaki mo te vaivai matuʼa? ʼAua naʼa galo kia koe ʼe ke fakavikiviki tuʼumaʼu kia Sehova moka ke palalau ʼo ʼuhiga mo ia kia natou ʼo ʼou tafaʼaki. Ohage la ko te kau afilimie peʼe ko te kau toketa. Kapau ʼe pilisoniʼi koe ʼuhi ko tau tui, ʼe feala pe ke ke palalau ki ʼihi ʼo ʼuhiga mo Sehova. Pea ʼaki tau fai te faʼahi ʼaia, ʼe ke fakafiafiaʼi ai te loto ʼo Sehova. (Taaga Lea 27:11) ʼE toe fiafia anai ia Sehova mo kapau ʼe ke tauhi kia te ia logo la ʼe mole tauhi tou famili kia te ia. (1 Petelo 3:1-4) Tatau aipe pe kotea te ʼu aluʼaga faigataʼa ʼaupito ʼe ke fakalaka ai, kaʼe ʼe feala ke ke fakavikiviki kia Sehova, mo fakaovi tuʼumaʼu kia te ia pea mo tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumalie.
anai kia koe au gaueaga fuli, oi [Sehova]! Pea e tapuaki anai kia koe tau kau agatonu. E natou fakaha anai te kololia o tau pule, pea e natou fakaha anai tou mafimafi, o tupu ke iloi e te u foha o te u tagata tou mafimafi pea mo te kololia lahi o tau pule.” (20, 21. Kapau ʼe hinoʼi koe ki he tahi ʼu gaue ʼi te kautahi ʼa Sehova, ʼe feafeaʼi hau liliu ko he tokoni ki ʼihi?
20 ʼE mahino ia, ʼe tapuakinaʼi anai koe e Sehova mo kapau ʼe malohi ʼau felogoʼi mo ia pea mo ke foaki te meʼa ʼae ʼe lelei tuku pau ʼi tau tauhi kia te ia. ʼAki tau fai he ʼu fetogi ʼi tau polokalama peʼe ʼi tou faʼahiga maʼuli, ʼe lagi ke maʼu ai anai ni faigamalie ke ke tokoni ki te hahaʼi ke natou iloʼi te ʼu fakapapau taulekaleka ʼa te ʼAtua. Pea ʼe feala ke toe lahi age tau tokoni ki ʼou tehina mo tuagaʼane. Ke ke fakakaukauʼi age muʼa te ʼofa ʼo te ʼu tehina mo tuagaʼane kia koe. Koteʼuhi ʼe natou tokagaʼi tau gaue kinakina ʼi te kokelekasio.
21 Tatau aipe pe ʼe kua fualoa tatatou tauhi kia Sehova, kaʼe ʼe feala kia tatou fuli ke tou haga fakamalohiʼi ʼatatou felogoʼi mo ia pea mo tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumalie. ʼI te alatike ʼae ka hoa mai, ʼe tou talanoa ai anai pe ʼe feafeaʼi hatatou tokoni ki ʼihi ke natou tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumalie.