1, 2. Neʼe fakaha feafeaʼi e Tavite ia tana agatonu ki te ʼAtua? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)

KO SAULO mo ʼana tagata solia ʼe toko 3 000, neʼe natou olo ʼo kumi ia Tavite ʼi te toafa ʼo Suta ke natou matehi ia ia. Kaʼe ʼi te tahi po, neʼe maʼu e Tavite mo ʼana tagata tau ia te nofoʼaga ʼo Saulo mo ʼana tagata solia. Neʼe natou maʼumoea fuli. Pea neʼe fefakalaka fakaʼeteʼeteʼaki ia Tavite mo Apisai ia natou ʼo nā maʼu ai ia Saulo. Neʼe ui fenei e Apisai kia Tavite: “E au kole atu kia koe ke ke tuku mai ke au hunuki taku tao [kia ia] ke pipiki ki te kele, i he foi hoka pe e tahi.” Kaʼe ʼe mole tuku anai e Tavite ke ina matehi ia Saulo. Neʼe ina ui fenei kia Apisai: “Aua naa ke maumaui ia ia! koteuhi ko ai ae e feala ke kapa tona nima ki te filifiliia a [Sehova] kae e mole tautea anai ia ia?” Neʼe toe ui fenei e Tavite: “E mauli [Sehova], ke mamao ia au taku kapa ki te filifiliia a [Sehova]!”—1 Samuele 26:8-12.

² Neʼe mahino ia Tavite pe ʼe kotea neʼe tonu ke ina fai ke nofo agatonu ai kia Sehova. Neʼe ina iloʼi neʼe tonu ke fakaʼapaʼapa kia  Saulo, koia ʼae neʼe mole hake ai ʼi tana fakakaukau ke ina fai he meʼa ʼe kovi ki ai. Kotea tona tupuʼaga? Koteʼuhi neʼe filifili e te ʼAtua ia Saulo ke hau ʼi Iselaele. Ohage pe ko te temi muʼa, ʼe loto e Sehova ke agatonu ʼana kaugana fuli ia ʼaho nei kia te ia, pea ke natou fakaʼapaʼapa kia natou ʼae neʼe ina fakagafua ke takitaki.—Lau ia Mikea 6:8.

3. Neʼe agatonu feafeaʼi ia Apisai kia Tavite?

³ Neʼe fakaʼapaʼapa ia Apisai kia Tavite koteʼuhi neʼe ina iloʼi neʼe filifili e te ʼAtua ia Tavite ke liliu ʼo hau. Kaʼe ʼi te hili ʼo tona fakanofo hau, neʼe fai e Tavite ia he ʼu agahala mamafa. Neʼe momoe mo te ʼohoana ʼo Uli pea neʼe ina fakatotonu kia Soape ke mate ia Uli ʼi te tau. (2 Samuele 11:2-4, 14, 15; 1 Koloniko 2:16) Ko Soape mo Apisai neʼe nā tau tehina, koia neʼe lagi logo ia Apisai ki te aluʼaga ʼaia neʼe fai e Tavite, kaʼe neʼe hoko atu pe tana fakaʼapaʼapaʼi ia Tavite. Pea tahi, ko Apisai neʼe ko te pule solia pea neʼe feala pe ke ina fakaʼaogaʼi tona tuʼulaga ʼaia ke ina fakanofo hau ia ia totonu, kaʼe neʼe mole ina fai te faʼahi ʼaia. Neʼe tauhi kia Tavite pea ina puipui mai ʼona fili.—2 Samuele 10:10; 20:6; 21:15-17.

4. (1) He koʼe ko te nofo agatonu ʼa Tavite ki te ʼAtua ʼe ko he faʼifaʼitaki lelei? (2) Kotea ʼihi faʼifaʼitaki ka tou vakaʼi anai?

⁴ Neʼe agatonu ia Tavite kia Sehova ʼi tona maʼuli katoa. ʼI tana kei tupulaga, neʼe ina matehi te tagata lahi ko Koliate ʼae neʼe laukovi kia Sehova pea mo te kau Iselaele. (1 Samuele 17:23, 26, 48-51) ʼI te temi hau ʼo Tavite, neʼe fakatonutonuʼi ia ia e te polofeta ʼa Sehova ko Natane ʼo ʼuhiga mo te ʼu agahala neʼe ina fai. ʼI te temi pe ʼaia, neʼe fakamoʼoni ai e Tavite ki tana agahala pea neʼe fakahemala. (2 Samuele 12:1-5, 13) Ki muli age ʼi te kua matuʼa ʼa Tavite, neʼe lahi te ʼu koloa maʼuhiga neʼe ina foaki ki te laga ʼo te fale lotu ʼo Sehova. (1 Koloniko 29:1-5) ʼE ha lelei ai, neʼe mole he temi neʼe fakagata ai e Tavite ia tana agatonu ki te ʼAtua, logo la tana fai he agahala mamafa ʼi tona maʼuli. (Pesalemo 51:6, 12; 86:2) ʼI te alatike ʼaeni, ʼe tou talanoa anai ki te faʼifaʼitaki ʼa Tavite pea mo ʼihi neʼe maʼuʼuli ʼi tona temi. Pea ʼe tou ako anai pe ʼe feala feafeaʼi hatatou agatonu kia Sehova ʼo laka age ʼi hatatou agatonu ki he tahi kehe. ʼE tou toe vakaʼi anai ʼihi kalitate ʼe tokoni mai ke tou agatonu kia Sehova.

5. Kotea te ako ʼe tou taʼofi mai te hala ʼa Apisai?

⁵ ʼI te temi ʼae neʼe fia matehi ai e Apisai ia Saulo, neʼe ina fia fakaha tana agatonu kia Tavite. Kaʼe neʼe iloʼi e Tavite ʼe mole lelei anai hana fai he meʼa ʼe kovi ki te “filifiliia [ʼa Sehova],” koia ʼae neʼe mole ina fakagafua ai kia Apisai ke ina matehi te hau. (1 Samuele 26:8-11) ʼE tou maʼu mai te aluʼaga ʼaia te ako maʼuhiga ʼaeni: Kapau ʼe tonu ke tou filifili pe ʼe ko ai ʼae ʼe tou ʼuluaki agatonu anai ki ai, tou kumi te ʼu pelesepeto Fakatohi-tapu ʼae ka tokoni mai ki te aluʼaga ʼe tou tau mo ia.

6. Logo la ʼe tou ʼoʼofa ki totatou famili peʼe ko totatou kaumeʼa, kaʼe kotea ʼae ʼe tonu ke tou tokakaga ki ai?

⁶ ʼI te agamahani, ʼe tou agatonu ki he tahi ʼe tou ʼoʼofa ai, ohage la ko hotatou kaumeʼa peʼe ko he tahi ʼo totatou famili. Kaʼe ʼe feala ke kakāʼi tatou e totatou loto, koteʼuhi  ʼe mole tou haohaoa. (Selemia 17:9) Koia ka fai e he tahi ʼe tou ʼoʼofa ai he aga ʼe kovi pea mo mavae ʼi te moʼoni, ʼe tonu ke tou manatuʼi ʼe maʼuhiga age tatatou agatonu kia Sehova.—Lau ia Mateo 22:37.

7. Neʼe nofo agatonu feafeaʼi te tuagaʼane ki te ʼAtua?

⁷ Kapau neʼe fakamavae he tahi ʼo tou famili ʼi te kokelekasio, ʼe feala hau fakaha ʼe ke agatonu kia Sehova. Ohage la, ʼi te tahi ʼaho ko te faʼe ʼa Anne ʼae kua fakamavae neʼe faitelefoni age. Neʼe fia haʼele kia Anne. ^[1] (Vakaʼi te nota ʼi te fakaʼosi ʼo te alatike.) Neʼe ui e te faʼe ʼa Anne ʼe lotomamahi koteʼuhi ʼe mole fia palalau age te famili kia ia. Neʼe toe lotomamahi ai mo Anne, pea neʼe ina fakapapau ʼe tali anai ki tana faʼe ʼaki he tohi. Kaʼe ʼi muʼa ʼo tana fai te tohi, neʼe metitasio ia Anne ki te ʼu pelesepeto Fakatohi-tapu. (1 Kolinito 5:11; 2 Soane 9-11) Koia neʼe ina fakamahino ai ʼi tana tohi ʼaki he agalelei, ko tana faʼe ʼae neʼe ina liakī tona kiʼi famili ʼi te temi ʼae neʼe agahala ai pea neʼe mole fakahemala. Pea neʼe ui e Anne ki tana faʼe, ʼe hoki maʼuli fiafia pe anai mo kapau ʼe toe liliu mai kia Sehova.—Sakopo 4:8.

8. Kotea te ʼu kalitate ʼae ka tokoni mai anai ke tou agatonu ki te ʼAtua?

⁸ Ko te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua ʼi te temi ʼo Tavite neʼe agavaivai, mo agalelei pea mo lototoʼa. Tou vakaʼi pe ʼe feala ke tokoni feafeaʼi mai te ʼu kalitate ʼaia kia tatou ke tou agatonu kia Sehova.

9. He koʼe neʼe faigaʼi e Apenele ke ina matehi ia Tavite?

⁹ Ko Sonatane te foha ʼo Saulo mo te pule solia ʼo Iselaele ko Apenele, neʼe nā sisio ki te ʼave e Tavite te foʼi ʼulu ʼo Koliate ki te Hau ko Saulo. Neʼe liliu ai ia Sonatane ʼo kaumeʼa mo Tavite pea mo nofo agatonu kia ia. (1 Samuele 17:57–18:3) Kaʼe neʼe lagolago ia Apenele kia Saulo ʼi tana fia matehi ia Tavite. (1 Samuele 26:1-5; Pesalemo 54:5) Neʼe iloʼi e Sonatane mo Apenele neʼe loto e te ʼAtua ke liliu ia Tavite ko te hau ʼo Iselaele ʼo hoa mai kia Saulo. Kaʼe hili te mate ʼo Saulo, neʼe mole lagolago ia Apenele kia Tavite. Neʼe ina faigaʼi ke fakanofo hau te foha ʼo Saulo ko Iseposete. Ki muli age, neʼe lagi loto e Apenele ke fakanofo hau ia ia totonu. Pea lagi koia ʼae neʼe momoe ai mo te tahi ʼohoana ʼo te Hau ko Saulo. (2 Samuele 2: 8-10; 3:6-11) He koʼe neʼe kehekehe te aga ʼa Sonatane mo Apenele kia Tavite? Koteʼuhi neʼe agatonu ia Sonatane kia Sehova mo agavaivai kaʼe neʼe mole feia ia Apenele.

10. He koʼe neʼe mole agatonu ia Apesalone ki te ʼAtua?

¹⁰ Ko Apesalone te foha ʼo te Hau ko Tavite, neʼe mole agatonu ki te ʼAtua koteʼuhi neʼe mole agavaivai. Neʼe ina loto ke fakanofo hau ia ia, koia ʼae neʼe ina maʼu ai “he saliote, mo ni hosi, mo he kau tagata e toko nimagofulu ke felelei i ona mua.” (2 Samuele 15:1) Neʼe ina fakaneke te kau Iselaele ke natou falala kia ia. Logo la neʼe ina iloʼi kua fakanofo e Sehova ia Tavite ko te hau ʼo Iselaele, kaʼe neʼe ina faigaʼi aipe ke ina matehi ia tana tamai.—2 Samuele 15:13, 14; 17:1-4.

11. Kotea te ako ʼe tou taʼofi mai te ʼu fakamatala Fakatohi-tapu ʼo ʼuhiga mo Apenele, mo Apesalone pea mo Paluke?

¹¹ Ka mole agavaivai he tahi kaʼe ʼe loto pe ia ke lahi age tona ʼuhiga pule, ʼe faigataʼa kia ia hana nofo agatonu ki te ʼAtua. ʼE moʼoni, ʼe tou ʼoʼofa ia Sehova, pea ʼe mole tou fia manatu pe kia tatou totonu mo agakovi ohage ko Apenele mo Apesalone. Kaʼe ʼe tonu ke tou tokakaga naʼa tou kamata manumanū paʼaga peʼe tou fakaʼamu ki he gaue ʼe fakamaʼuhigaʼi ai tatou. ʼE fakatupu kovi ki ʼatatou felogoʼi mo Sehova. ʼI te tahi temi, ko Paluke te sikalaipe ʼa Selemia, neʼe fakaʼamu ki te meʼa neʼe mole feala ke ina maʼu pea neʼe mole kei fiafia ʼi tana tauhi ki te ʼAtua. Pea neʼe ui fenei e Sehova kia Paluke: “Koeni, e au maumaui anai te mea ae kua au fakatuu; pea e au taaki anai te mea ae kua au to, io, te fenua katoa aeni. Pea ko koe, pe e ke kumi anai ni mea lalahi kia koe? Aua naa ke kumi natou!” (Selemia 45:4, 5) Neʼe fakalogo ia Paluke kia Sehova. Pea ʼe tonu mo tatou ke tou fakalogo kia te ia, koteʼuhi kua vave pe tana pulihi te malama agakovi ʼaeni.

12. He koʼe ʼe mole feala ke tou agatonu ki te ʼAtua mo kapau ʼe tou manatu pe kia tatou totonu? Tuku mai he faʼifaʼitaki.

¹² Ko Daniel, ko te tehina mai Mekesike, neʼe tonu ke ina filifili pe ʼe ko ai ʼae ʼe agatonu anai ki ai. Neʼe fia ʼohoana mo te taʼahine neʼe mole tauhi kia Sehova. ʼE ui fenei e Daniel: “Neʼe hoko atu pe taku faitohi ki ai tatau aipe pe neʼe kua au pionie.” Kaʼe neʼe mahino leva ia Daniel neʼe manatu pe kia ia totonu ʼo ina fai te meʼa ʼae ʼe loto ki ai.  Neʼe mole agatonu kia Sehova pea neʼe ʼaoga ke agavaivai. Koia neʼe ina fakaha te aluʼaga ʼaia ʼo ʼuhiga mo te taʼahine ki te tagata ʼafeā. ʼE ui fenei e Daniel: “Neʼe tokoni mai ke au mahino, neʼe tonu ke au fakagata taku faitohi ki te taʼahine kaʼe au fakaha taku agatonu ki te ʼAtua. Neʼe au faikole mo tagi mamahi, pea hoki au fakagata taku faitohi ki te taʼahine. Neʼe mole fualoa ki ai, pea neʼe lahi toku fiafia ʼi te faifakamafola.” ʼI te temi nei, kua liliu ia Daniel ko he taupau ʼo te siliko pea kua ina maʼu tona ʼohoana ʼe ʼofa ia Sehova.

13. Neʼe nofo agatonu feafeaʼi ia Natane ki te ʼAtua pea mo Tavite ʼi te temi ʼae neʼe agahala ai ia Tavite?

¹³ Kapau ʼe tou agatonu kia Sehova, pea ʼe feala ai ke tou toe agatonu ki ʼihi mo tou tokoni lelei kia natou. Ko te polofeta ko Natane neʼe nofo agatonu kia Sehova pea neʼe toe nofo agatonu kia Tavite. Hili te toʼo e Tavite te ʼohoana ʼo te tahi tagata pea mo ina matehi te tagata ʼaia ki ʼamuli, neʼe fekauʼi e Sehova ia Natane ke alu ʼo tokoniʼi ia Tavite. Neʼe lototoʼa ia Natane pea neʼe fakalogo kia Sehova. Kaʼe neʼe toe agafakapotopoto ʼi tana palalau ʼae kia Tavite ʼaki he lotoʼofa. Neʼe fia tokoni kia Tavite ke mahino ki te mamafa ʼo ʼana agahala. Koia neʼe ina fakamatala ai kia Tavite te hisitolia ʼo te tagata koloaʼia neʼe ina kaihaʼa te ovi fafine, ko te gataʼaga pe ʼaia ʼo te tagata masiva. ʼI te logo ʼae ʼa Tavite ki te fakamatala ʼaia, neʼe lahi tona ita ki te tagata koloaʼia. Neʼe ui fenei ai e Natane: “Ko koe te tagata aena!” Neʼe mahino ai ia Tavite neʼe agahala kia Sehova.—2 Samuele 12:1-7, 13.

14. ʼE feala ke ke agatonu feafeaʼi kia Sehova pea mo hou kaumeʼa peʼe ko he tahi ʼo tou famili?

¹⁴ ʼE feala pe mo koe ke ke ʼuluaki agatonu kia Sehova pea mo ke agatonu ki ʼihi ʼaki tau agalelei. Ohage la, ʼe ke maʼu he ʼu fakamoʼoni ko he tehina neʼe ina fai he agahala mamafa. Pea ʼe lagi ke fia nofo agatonu kia ia, tafitō la mo kapau ko hou kaumeʼa lelei peʼe ko he tahi ʼo tou famili. Kaʼe ʼe ke iloʼi foki ʼe maʼuhiga age tau nofo agatonu kia Sehova. Koia ohage pe ko Natane, fakalogo kia Sehova pea mo palalau ki tou tehina ʼaki he agalelei. Ui age ki ai ʼe tonu ke alu ʼo kumi tokoni ki te kau tagata ʼafeā pea ke mole fakatuatuai ʼi tona fakaha. Pea kapau ʼe mole ina fai te faʼahi ʼaia, pea ʼe tonu anai ke ke alu tonu ʼo fakaha ki te kau tagata ʼafeā. ʼI tau fai feia, ʼe ke fakaha ai tau agatonu kia Sehova. ʼE ke agalelei ai foki ki tou tehina koteʼuhi ʼe feala ke tokoni te kau tagata ʼafeā kia ia ke ina toe maʼu he ʼu felogoʼi lelei mo Sehova. ʼE natou fakatonutonuʼi anai ia ia ʼaki he agamalu.—Lau ia Levitiko 5:1; Kalate 6:1.

15, 16. He koʼe neʼe tonu ke maʼu e Usai te lototoʼa ke nofo agatonu ai ki te ʼAtua?

¹⁵ Ko Usai neʼe ko he kaumeʼa agatonu ʼa te Hau ko Tavite. Neʼe fia fakanofo e te hahaʼi ia Apesalone ko he hau. Koia neʼe tonu ai kia Usai ke ina maʼu te lototoʼa ke nofo agatonu  kia Tavite mo te ʼAtua. Neʼe ina iloʼi ʼe haʼu anai ia Apesalone mo ʼana tagata solia ki Selusalemi pea neʼe tonu ke hola ia Tavite. (2 Samuele 15:13; 16:15) Kaʼe kotea ʼae neʼe fai e Usai? Neʼe ina liʼakina koa ia Tavite kaʼe lagolago kia Apesalone? Kailoa ia. Neʼe kua vaivai matuʼa ia Tavite pea tokolahi neʼe natou fia matehi ia ia. Kaʼe logo la te aluʼaga ʼaia, neʼe nofo agatonu ia Usai kia Tavite koteʼuhi neʼe fakanofo hau ia ia e Sehova. Koia neʼe alu ai ia Usai ki te Moʼuga ʼo Oliveto ke felaveʼi mo Tavite.—2 Samuele 15:30, 32.

¹⁶ Neʼe kole age e Tavite kia Usai ke toe liliu ki Selusalemi pea ke ina ui age ko ia ko te kaumeʼa ʼo Apesalone. Neʼe ina fai te faʼahi ʼaia ke ina fakaoloolo ia Apesalone ke fakalogo ki tana faitokoni kaʼe mole ki te faitokoni ʼa Asitofele. Ko Usai neʼe lototoʼa pea neʼe ina tali ke tuʼutamakiʼia tona maʼuli ke fakalogo kia Tavite mo nofo agatonu kia Sehova. Neʼe faikole ia Tavite kia Sehova ke tokoni kia Usai pea neʼe tali e Sehova tana faikole. Koia neʼe fakalogo ia Apesalone kia Usai kaʼe mole kia Asitofele.—2 Samuele 15:31; 17:14.

17. He koʼe ʼe tonu ke tou maʼu te lototoʼa ke tou nonofo agatonu?

¹⁷ ʼE tonu ke tou maʼu te lototoʼa ke tou agatonu kia Sehova mo tou fakalogo kia te ia. Kaʼe ʼaua tatatou fai te meʼa ʼae ʼe loto ki ai he tahi ʼo totatou famili, peʼe ko hotatou kaugā gaue, peʼe ko te ʼu puleʼaga. Ohage la, ko Taro mai Saponia, neʼe ina fai ia meʼa fuli ke ina fakafiafiaʼi ʼana matuʼā talu mai tana kei veliveli. Neʼe fakalogo mo agatonu ki ʼana matuʼā, ʼuhi ko tona ʼofa ʼae kia naua, kaʼe mole ʼuhi ko hona maʼua. Kaʼe ʼi tana kamata ako te Tohi-Tapu mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, neʼe loto e ʼana matuʼā ke ina fakagata tana ako. Neʼe lotomamahi ai, pea neʼe faigataʼa hana fakaha kia naua kua ina fakatotonu ke alu ki te ʼu fono. ʼE ui fenei e Taro: “ ʼI te lahi fau ʼo tonā iita, neʼe nā tapuʼi mai kia au ke ʼaua naʼa au toe alu age ki fale. Neʼe au faikole ke au maʼu te lototoʼa pea neʼe au fakapapau ke au taupau maʼu taku fakatuʼutuʼu. ʼI te temi nei, kua fetogi tanā faʼahiga manatu pea ʼe au tau alu ʼo haʼele kia naua.”—Lau ia Taaga Lea 29:25.

18. Kotea te ʼu fua lelei neʼe ke maʼu ʼi te ako ʼo te alatike ʼaeni?

¹⁸ Ohage ko Tavite, mo Sonatane, mo Natane pea mo Usai, ʼe feala mo tatou ke tou fiafia ʼuhi ko te fakaha ʼo tatatou agatonu kia Sehova. ʼE mole tou loto anai ʼi he ʼaho ke tou hage ko Apenele, mo Apesalone ʼae neʼe mole nā agatonu. ʼE moʼoni, ʼe tou agahala pea mo tou lakahala fuli. Kaʼe, tou fakaha kia Sehova ʼe ko tatatou agatonu kia te ia ʼe maʼuhiga age ʼi totatou maʼuli.