1, 2. (1) Fakamatala ia te hisitolia ʼo Sesu ʼo ʼuhiga mo te tagata pule ʼo te gaueʼaga vite. (2) ʼE ha feafeaʼi ʼi te hisitolia ʼaia te ʼu kalitate ʼae ko te lotofoaki pea mo te ʼofa makehe?

ʼI TE kei uhuuhu neʼe alu ia te tagata pule ʼo te gaueʼaga vite ki te fakatauʼaga koloa, ʼo kumi mai ai hana ʼu tagata gaue. Neʼe ina fakaha age kia natou ia tonatou totogi pea neʼe tali lelei e te ʼu tagata. Kaʼe neʼe tonu ke kaugā malie te kau gaue. Koia neʼe alu liuliuga ai te tagata pule ki te fakatauʼaga koloa lolotoga te ʼaho katoa ʼaia ʼo kumi hana ʼu tagata gaue. Pea neʼe ina fakatuʼutuʼu ke ina totogi fakalelei te ʼu tagata gaue fuli ʼaia. ʼI te fakaʼosi leva ʼo te ʼaho, neʼe fakatahitahiʼi e te tagata pule ia te kau gaue fuli ke li age ʼonatou totogi. Pea tatau aipe pe neʼe gaue ʼihi ʼi te ʼaho katoa peʼe ʼi he hola pe ʼe tahi, kaʼe neʼe totogi fakatatau ia natou fuli e te tagata pule. Kaʼe ʼi te temi ʼae neʼe mumuna ai te ʼu tagata ʼae neʼe gaue ʼaho katoa, neʼe ui fenei e te tagata pule: ‘ ʼE mole koa la kotou fiafia ʼi tokotou totogi? Pea ʼe mole tonu koa la ke au foaki ki ʼaku tagata gaue fuli ia te meʼa ʼae ʼe au loto ki ai? ʼE kotou  fuaʼa koa koteʼuhi ʼe au lotofoaki?’—Mateo 20:1-15.

² ʼE ko he ako maʼuhiga ʼae ʼe tou taʼofi mai te hisitolia ʼo Sesu ʼo ʼuhiga mo te “ ʼofa makehe” ʼo Sehova. ^[1] (Vakaʼi te nota ʼi te fakaʼosi ʼo te alatike.) (Lau ia 2 Kolinito 6:1.) ʼE lagi manatu e ʼihi, neʼe tonu ke lahi age te totogi ʼo te kau gaue ʼo te ʼaho katoa ia natou ake ʼae. Kaʼe neʼe fakaha e te tagata pule ia tona ʼofa makehe ki te ʼu tagata ʼae neʼe mole gaue ʼi te ʼaho katoa. ʼO ʼuhiga mo te kupusiga palalau “ ʼofa makehe” ʼae ʼe fakaʼaogaʼi ʼi te Tohi-Tapu, neʼe ui fenei e te tagata poto: “Ko te manatu tafitō ʼo te kupusiga palalau, ʼe ko he meʼa ʼofa makehe ʼe foaki noa ki he tahi ʼe mole tuha mo ia ke ina maʼu.”

3, 4. Neʼe fakaha feafeaʼi e Sehova ia tona ʼofa makehe ki te malamanei katoa pea kotea tona tupuʼaga?

³ ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu, ko te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua ʼe ko he “meaofa” ʼe foaki noa. (Efeso 3:7) ʼE mole tuha mo tatou ke tou maʼu ia te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua, koteʼuhi ʼe mole feala ke tou fakalogo katoa kia te ia. ʼI tona fakahagatonu, ʼe tuha ia mo tatou ke tou mamate. Neʼe ui fenei e te Hau ko Salomone: “E mole mau i te kele he tagata agatonu e tahi ae e ina fai te lelei pea e mole agahala i he aho.” (Ekelesiasi 7:20) Ki muli age, neʼe ui fenei e te apositolo ko Paulo: “Kua [tou] agahala fuli pea kua [tou] hala i te kololia o te Atua,” pea ko “te totogi ʼo te agahala, ko te mate.”—Loma 3:23; 6:23, MN.

⁴ ʼI te lahi ʼae ʼo te ʼofa ʼo Sehova ki te tagata, neʼe ina momoli mai ia “tona Alo ulutokotahi” ke haʼu ʼo mate maʼa tatou. Neʼe ko te fakamoʼoni lahi tokotahi ʼaia ʼae ʼe ha ai te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua. (Soane 3:16) Neʼe ui e Paulo, ko Sesu kua “fakanofo Hau ʼaki te kololia mo te fakamaʼuhiga, ke feala ʼaki te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua ke mate maʼa te tagata fuape.” (Hepeleo 2:9, MN) ʼEi, ko “te meʼa ʼofa ʼae e foaki mai e te ʼAtua, ko te maʼuli heʼe gata ʼaki ia Sesu Kilisito totatou ʼAliki.”—Loma 6:23, MN.

5, 6. Kotea te ʼu fua ʼe tou maʼu moka ʼe puleʼi tatou (1) e te agahala? (2) e te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua?

⁵ He koʼe ʼe tou agahala pea mo tou mamate? ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu, “nee pule te mate aki te hala a he toko tahi.” Mai tona aluʼaga ʼae ʼe tou haʼu fuli mai ia Atama, koia ʼae ʼe tou agahala ai pea mo tou mamate ai. (Loma 5:12, 14, 17) Kaʼe, ʼe kei feala pe hatatou filifili ke mole tou mulimuli ki totatou ʼuhiga agahala. ʼO feafeaʼi? Ka tou fakaha ʼe tou tui ki te sakilifisio ʼa Kilisito, ʼe tou maʼu ai ia te ʼofa makehe ʼo Sehova. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “ ʼI te kua ʼasilisili ʼo te agahala, neʼe toe lahi age ai te ʼasilisili ʼo te ʼofa makehe. Kotea tona tupuʼaga? Ohage ko te pule ʼa te agahala pea mo te mate, ʼo toe feia aipe mo te ʼofa makehe ʼe pule ʼaki te faitotonu ʼo aʼu ki te maʼuli heʼe gata, ʼaki ia Sesu Kilisito.”—Loma 5:20, 21, MN.

⁶ Logo la ʼe kei tou agahala, kaʼe ʼe mole tonu ke puleʼi tatou e te agahala. Koia ka tou fai he meʼa ʼe kovi, tou kole kia Sehova ke fakamolemole mai. Neʼe fai e Paulo ia te fakatokaga ʼaeni kia tatou: “E mole tonu ke pule te agahala kia koutou, koteʼuhi ʼe mole kotou nonofo ʼi te lao, kaʼe ʼi te ʼofa makehe.” (Loma 6:14, MN) Kaʼe ʼe feafeaʼi hatatou maʼu ia te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua? Neʼe ui fenei e Paulo: “Ko te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua, . . . ʼe ina akoʼi tatou ke  liaki te aga heʼe lotu pea mo te ’u holi ʼo te malama, kaʼe ke tou maʼuli fakapotopoto mo agatonu, pea mo tou pipiki ki te ʼAtua ʼi te lotolotoiga ʼo te tuʼu ʼo te ’u faʼahiga meʼa ʼaeni.”—Tito 2:11, 12, MN.

7, 8. Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ui ʼae, ko te ʼofa makehe ʼo Sehova ʼe “ha ʼi he ʼu aluʼaga kehekehe”? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.)

⁷ Neʼe tohi fenei e te apositolo ko Petelo: “ ʼO mulimuli ki te meʼa ʼofa ʼae ʼe kotou maʼu takitokotahi, ke kotou fakaʼaogaʼi ia te meʼa ʼofa ʼaia, ʼo kotou fetauhiʼaki, ohage ko he kau tagata tauhi ʼapi lelei ʼo te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua, ʼae ʼe ha ʼi he ʼu aluʼaga kehekehe.” (1 Petelo 4:10, MN) Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ui ʼae, ko te ʼofa makehe ʼo Sehova ʼe “ha ʼi he ʼu aluʼaga kehekehe”? Ko tona fakaʼuhiga, ʼe foaki mai anai e Sehova ia meʼa fuli ʼe ʼaoga kia tatou ke tou katakiʼi te ʼu faigataʼaia fuli ʼe tou maʼu. (1 Petelo 1:6) ʼE ina foaki tuʼumaʼu mai anai te ʼu meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia tatou ke tou tauʼi ʼotatou fihifihia takitahi.

⁸ Neʼe tohi fenei e te apositolo ko Soane: “Neʼe matou maʼu fuli mai te katoa ʼoʼona, ʼio, te ʼofa makehe ki te ʼofa makehe.” (Soane 1:16, MN) Mai tona aluʼaga ʼae ʼe fakaha e Sehova ia tona ʼofa makehe ʼi he ʼu aluʼaga kehekehe, koia ʼae ʼe tou maʼu ai ni tapuakina kehekehe. Kotea te ʼu tapuakina ʼaia?

9. ʼE feafeaʼi hatatou maʼu tapuakina ʼaki te ʼofa makehe ʼo Sehova? Pea ʼe feafeaʼi hatatou fakaha totatou lotofakafetaʼi ki tona ʼofa makehe?

⁹ Ko Sehova ʼe ina fakamolemole ʼatatou agahala. ʼE fakamolemole e Sehova ʼatatou agahala ʼuhi ko tona ʼofa makehe. Kaʼe ʼe hoki ina fakamolemole mai mo kapau ʼe tou fakahemala pea mo tou haga teteke malohi ʼotatou holi ki te meʼa ʼae ʼe kovi. (Lau ia 1 Soane 1:8, 9.) Neʼe fakamahino e Paulo ki te kau Kilisitiano fakanofo ʼo tona temi pe ʼe fakamolemole feafeaʼi e Sehova ia te ʼu agahala. Neʼe ina ui fenei: “Nee . . . haofaki tatou [e te Atua] mai te malohi o te fakapouli pea nee ina hiki ake tatou ki te puleaga o tona Alo ofaina, ae e tou mau ai te totogi, pea mo te fakamolemole o te u agahala.” (Kolose 1:13, 14) Koia ʼae ʼe tou fia fakavikiviki ai ki te ʼAtua, ʼuhi ko te lahi ʼo totatou lotofakafetaʼi ki tona manavaʼofa. Pea ʼe feala ke tou toe maʼu he tahi ʼu tapuakina fakaofoofo, ʼuhi ko te fakamolemole e Sehova ʼatatou agahala.

10. Kotea ʼae ʼe tou maʼu ʼuhi ko te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua?

¹⁰ ʼE feala ke tou maʼu te tokalelei mo te ʼAtua. ʼE tou agahala talu mai tatatou tutupu ake, koia, ko tatou ko te ʼu fili ʼo te ʼAtua. Kaʼe neʼe ui fenei e Paulo: “Nee ko tatou ko te u fili o te Atua, kae nee ina fakatokatoka tatou mo ia aki te mate o tona Alo.” (Loma 5:10) ʼAki te sakilifisio ʼo Sesu, ʼe feala hatatou fakatokatoka mo te ʼAtua, ko tona fakaʼuhiga, ke tou tokalelei mo ia pea ke tou liliu ko ʼona kaumeʼa. Neʼe fakamahino e Paulo ia te aluʼaga ʼaia  pea mo tona pikipikiga mo te ʼofa makehe ʼo Sehova. Koteʼuhi neʼe ina ui fenei ki ʼona tehina fakanofo: “ ʼI te kua lau ko tatou ko te kau faitotonu ʼuhi ko te tui, ke tou fakafiafia ʼi te tokalelei mo te ʼAtua ʼaki totatou ʼAliki ko Sesu Kilisito. Ia ia, kua feala ai kia tatou, ʼaki te tui, ke tou maʼu te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua ʼae kua tou nonofo ai.” (Loma 5:1, 2, MN) Koia ʼe tou lotofakafetaʼi, koteʼuhi ʼe tou maʼu he ʼu felogoʼi lelei mo Sehova pea mo tokalelei mo ia.

11. ʼE taki feafeaʼi e te kau fakanofo ia te ‘tahi ʼu ovi’ ki te faitotonu?

¹¹ ʼE feala ke tou liliu ʼo faitotonu ia muʼa ʼo te ʼAtua. Lolotoga te ʼu temi fakaʼosi, neʼe tohi e te polofeta ko Taniela ko te kau “popoto,” ia te kau fakanofo, ʼe natou taki anai ki “te faitotonu . . . te hahai kaugamalie.” (Lau ia Taniela 12:3.) ʼO feafeaʼi? ʼAki tanatou fakamafola te logo lelei pea mo akoʼi te ʼu lao ʼa Sehova ki te toko lauʼi miliona ‘tahi ʼu ovi.’ (Soane 10:16) ʼE tokoni te kau fakanofo kia natou ke natou liliu ʼo faitotonu ia muʼa ʼo te ʼAtua. Pea ʼe feala pe te aluʼaga ʼaia ʼuhi ko te ʼofa makehe ʼo Sehova. Neʼe fakamahino fenei e Paulo: “E ko he meʼa ʼofa ʼe foaki noa ʼae ʼe ui ai ko natou ko te kau faitotonu ʼaki tona ʼofa makehe, ʼuhi ko te fakaʼateaina ʼae neʼe totogi e Kilisito Sesu.”—Loma 3:23, 24, MN.

12. Kotea te pikipikiga ʼo te faikole mo te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua?

¹² ʼE feala hatatou fakaovi ki te ʼAtua ʼaki te faikole. ʼE feala hatatou faikole kia Sehova ʼuhi pe ko tona ʼofa makehe. Neʼe fakahigoaʼi e Paulo ia te hekaʼaga fakahau ʼo Sehova, ko te “ ʼafioʼaga ʼo te ʼofa makehe.” Pea ʼe ina fakaafe tatou ke tou fakaovi ki ai “ ʼaki te fakahagatonu.”  (Hepeleo 4:16, MN) ʼE feala ke tou faikole kia Sehova ʼi te temi fuli pe ʼaki ia Sesu. ʼE mole koa la ko he toe pilivilesio ʼaia. Neʼe ui fenei e Paulo: “E tou mau ai, aki te tui kia ia, te ateaina ke tou fakaoviovi ai ki te Atua i te falala.”—Efeso 3:12.

13. ʼE tokoni feafeaʼi kia tatou ia te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua “ ʼi tona temi totonu”?

¹³ ʼE feala hatatou maʼu te tokoni ʼi tona temi totonu. Neʼe fakalotomalohiʼi tatou e Paulo ke tou faikole kia Sehova ʼi te temi fuli pe ʼae ʼe ʼaoga ai kia tatou. Koteʼuhi “ke tou maʼu ai te manavaʼofa pea mo te ʼofa makehe moʼo tokoni mai ʼi tona temi totonu.” (Hepeleo 4:16, MN) ʼI te temi fuli pe ʼae ʼe tou tau ai mo he ʼu ʼahiʼahi peʼe ko he ʼu faigataʼaia, tou kole mamahi kia Sehova ke tokoni mai kia tatou. Pea ʼe tali mai pe ki ʼatatou faikole logo la ʼe mole ko hona maʼua. ʼE fakaʼaogaʼi tuʼumaʼu e Sehova ʼotatou tehina mo tuagaʼane ke natou tokoni mai kia tatou. Koia ʼi te tali e Sehova ʼatatou faikole ʼe feala ai ke “tou ui malohi ai: Ko . . . [Sehova] ko toku tokoni, e mole au mataku anai ki he mea; kotea e fealagia e he tagata kia au?”—Hepeleo 13:6.

14. He koʼe ko te ʼofa makehe ʼo Sehova ʼe ko he fakafimalie ki totatou loto?

¹⁴ ʼE feala ke fimalie ai totatou loto. ʼE ko he toe tapuakina ia te fakalotofimalieʼi ʼo tatou e Sehova ʼi te temi fuli pe ʼae ʼe tou lotomamahi ʼaupito ai. (Pesalemo 51:19) ʼI te temi ʼae neʼe fakatagaʼi ai te kau Kilisitiano ʼo Tesalonika, neʼe tohi fenei e Paulo: “Ke fakafimalieʼi pea mo fakamalohiʼi ʼokotou loto, e totatou ʼAliki ko Sesu Kilisito pea mo te ʼAtua ia tatatou Tamai, ʼae neʼe ʼoʼofa kia tatou pea neʼe nā foaki te fakafimalie heʼe gata pea mo te ʼamanaki lelei ʼaki te ʼofa makehe.” (2 Tesalonika 2:16, 17, MN) ʼI meʼa fakalotofimalie foki tatatou iloʼi ʼae ko Sehova ʼe ʼofa mo tokaga kia tatou ʼuhi ko tona ʼofa makehe.

15. ʼAki te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua, kotea te ʼamanaki ʼe tou maʼu ai?

¹⁵ ʼE tou maʼu ia te ʼamanaki ʼae ko te maʼuli heʼe gata. Mai tona aluʼaga ʼae ʼe tou agahala, ʼe mole ʼi ai hotatou ʼamanaki mo kapau ʼe mole tokoni mai ia Sehova. (Lau ia Pesalemo 49:8, 9.) Kaʼe neʼe foaki mai e Sehova kia tatou ia he ʼamanaki fakaofoofo. Kotea te ʼamanaki ʼaia? Neʼe ui fenei e Sesu: “Ko te finegalo a taku Tamai, e ko ia ae e sio ki te Alo pea e tui kia ia ke ina mau te mauli heegata.” (Soane 6:40) Koia, ʼe tou maʼu te ʼamanaki ki te maʼuli heʼe gata ʼuhi pe ko te ʼofa makehe ʼo Sehova. Neʼe ui fenei e Paulo: “Kua ha te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua, ʼae ʼe ina fakamaʼuli te tagata fuape.”—Tito 2:11, MN.

16. Neʼe fakaʼaogaʼi koviʼi feafeaʼi e ʼihi Kilisitiano ʼi te temi muʼa, ia te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua?

¹⁶ ʼE lahi te ʼu tapuakina ʼe tou maʼu ʼuhi ko te ʼofa makehe ʼo Sehova. Kaʼe ʼe mole tonu ke tou fakaʼaogaʼi kovi ia tona ʼofa ko he takuʼaki ke tou fai ai he agahala. Ko ʼihi Kilisitiano ʼi te temi muʼa, neʼe natou faiga ke natou “fetogi te ʼofa makehe ʼo . . . [te] ʼAtua moʼo takuʼaki te fai ʼo te ʼu aga heʼe ʼaoga.” (Suta 4, MN) Neʼe lagi manatu e te kau Kilisitiano ʼaia, neʼe feala pe tanatou agahala pea ʼe fakamolemole tuʼumaʼu pe anai Sehova kia natou. Neʼe natou toe faigaʼi ke lagolago age ʼonatou tehina ki ʼanatou agahala. ʼO toe feia pe ia ʼaho nei, ko he tahi pe ʼe ina fai te meʼa ʼaia, ʼe “laukovi ki te laumalie ʼo te ʼofa makehe.”—Hepeleo 10:29, MN.

17. Kotea ia te fakatokaga ʼae neʼe fai e Petelo?

 ¹⁷ Ia ʼaho nei, ʼe kakāʼi e Satana ʼihi Kilisitiano ke natou manatu, ʼe feala pe tanatou agahala koteʼuhi ʼe fakamolemole pe anai Sehova kia natou. ʼE moʼoni, ʼe lotolelei ia Sehova ke ina fakamolemole te kau agahala ʼae ʼe fakahemala, kaʼe ʼe toe loto foki ke tou tauʼi ʼotatou holi ki te meʼa ʼae ʼe kovi. Neʼe takitaki e Sehova ia Petelo ke ina tohi fenei: “Koia kia koutou ’u ʼofaina, ʼae kua kotou iloʼi fakatomuʼa te faʼahi ʼaia, kotou nonofo tokaga, naʼa taki koutou mo natou ʼaia ʼi te hala ʼo te hahaʼi ʼae ʼe natou meʼa noaʼi te lao pea ke ʼaua naʼa kotou hehe mai takotou tutuʼu malohi. Kailoa, kaʼe kotou haga tuputupu ʼi te ʼofa makehe pea mo te ʼatamai malama ʼo ʼuhiga mo totatou ʼAliki pea mo Fakamaʼuli ko Sesu Kilisito.”—2 Petelo 3:17, 18, MN.

18. ʼUhi ko te ʼofa makehe ʼo Sehova, kotea ʼotatou maʼua?

¹⁸ ʼE tou lotofakafetaʼi ʼaupito ki te ʼofa makehe ʼo Sehova. Koia ʼae ʼe tonu ai ke tou fakaʼaogaʼi ʼotatou fealagia fuli ʼe tou maʼu, moʼo fakamaʼuhigaʼi ʼo Sehova pea mo tokoni ki ʼihi. ʼE ko totatou maʼua ʼaia. Kaʼe ʼe feafeaʼi hatatou fakaʼaogaʼi ia te ʼu meʼa ʼofa ʼaia? ʼE ui fenei e Paulo: “Pea mai te aluʼaga ʼae ʼe tou maʼu te ’u meʼa ʼofa kehekehe ʼo mulimuli ki te ʼofa makehe ʼae neʼe foaki mai kia tatou, . . . peʼe lagi ko he minisitelio, ke tou tokaga ki te minisitelio ʼaia; peʼe ko ia ʼae ʼe faiako, ke tokaga ki tana faiako, peʼe ko ia ʼae ʼe faitokoni, ke tokaga ki tana faitokoni; . . . peʼe ko ʼae ʼe ina fakaha te manavaʼofa ke ina fai mo te lotofiafia.” (Loma 12:6-8, MN) Koia, ʼuhi ko te ʼofa makehe ʼo Sehova, ʼe ko totatou maʼua ke tou gaue kinakina ʼi te faifakamafola, ke tou akoʼi te Tohi-Tapu ki te hahaʼi, ke tou fakalotomalohiʼi ʼotatou tehina mo tuagaʼane pea ke tou lotofakamolemole ki he tahi pe ʼe ina fakalotomamahiʼi tatou.

19. Kotea totatou maʼua ʼae ka tou vakaʼi anai ʼi te alatike ka hoa mai?

¹⁹ Neʼe tou maʼu tapuakina ʼuhi ko te ʼofa makehe ʼo Sehova, koia ʼae ʼe tonu ai ke tou faiga malohi mo fakamalotoloto ʼo “fai . . . he fagonogono ʼe katoa ʼo ʼuhiga mo te logo lelei ʼo te ʼofa makehe ʼo te ʼAtua.” (Gaue 20:24, MN) ʼE tou vakaʼi anai totatou maʼua ʼaia ʼi te alatike ʼae ka hoa mai.