Tonatou Maʼuli

Neʼe Au Fakatotonu Ke Au Haga Tauhi Ki Toku Tupuʼaga

NEʼE FAKAMATALA E CONSTANCE BENANTI

Neʼe ko he meʼa neʼe hoko fakavilivili, heʼe ia ʼaho pe e ono, ko tamā kiʼi taʼahine ʼaē neʼe māhina 22 neʼe fiva pea neʼe mate. Neʼe au lotomamahi ʼaupito, pea neʼe au fia mate mo au. ʼI te lahi fau ʼo toku lotomamahi, neʼe au fia mate mo au, pea neʼe au manatu fēnei: He koʼe koa neʼe tuku e te ʼAtua ke hoko he meʼa feiā?

KO TAKU ʼu mātuʼa neʼe ko te ʼu hahaʼi neʼe feholaki mai te kiʼi kolo ko Castellammare del Golfo, ʼi Sicile, ʼi Italia. Neʼe nā ʼōmai ki New York, pea neʼe au tupu ʼi te kolo ʼaia ʼi te ʼaho 8 ʼo Tesepeli 1908. Neʼe mātou toko hogofulu ʼi tomatou famili, ko taku tāmai mo taku faʼē pea mo tanā ʼu tamaliki e toko valu, toko nima tagata pea toko tolu fafine. a

ʼI te taʼu 1927, ko taku tāmai ko Santo Catanzaro neʼe kamata kau ki te ʼu fono ʼa te kau Ako ʼo Te Tohi-Tapu, neʼe ko te higoa ʼaia ʼo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼo te temi ʼaia. Neʼe fai te ʼu fono e Giovanni De Cecca, ko te tuagaʼane Italia neʼe gāue ʼi te Petele ʼi Brooklyn ʼi New York, ʼi te koga meʼa neʼe mātou nonofo ai ʼe ōvi ʼi New Jersey. ʼAki te temi, neʼe fai faka mafola taku tāmai pea mo kau ki te selevisi temi kātoa ʼo aʼu ki tana mate ʼi te taʼu 1953.

ʼI te kei finemui ʼo taku faʼē neʼe fia taupoʼou, kae neʼe mole tali e tana ʼu mātuʼa. ʼI te kamata, neʼe fakakoviʼi au e taku faʼē ke mole au ako te Tohi-Tapu mo taku tāmai. Kae neʼe au tokagaʼi te ʼu fetogi ʼaē neʼe fai  e taku tāmai ʼi tona maʼuli. Neʼe kua liliu ʼo aga fakatokatoka, mo agamālū, pea neʼe kua maʼuli fīmālie te famili. Neʼe au leleiʼia te taʼi maʼuli ʼaia.

ʼI te temi ʼaia, neʼe au felāveʼi mo Charles ʼaē neʼe mā taʼu tahi pea neʼe tupu ʼi Brooklyn. Ko tona famili neʼe hage ko toku famili, neʼe nātou feholaki mai Sicile. Mole tuai pea mā fakatahi, pea mā ʼohoana ʼi te taʼu 1931 ʼi te ʼosi liliu mai ʼo taku tāmai mai te fakatahi ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi Columbus, ʼi Ohio. Hili te taʼu kātoa, pea tupu tamā taʼahine ko Camille. ʼI te temi ʼaē neʼe mate ai Camille, neʼe mole au maʼu hoku loto fīmālie. ʼI te tahi ʼaho, kae neʼe tagi ia Charles, neʼe ina ʼui fēnei mai: “Ko Camille neʼe ko tatā tamasiʼi fakatahi. ʼE tonu ke hoko atu totā maʼuli, ʼo tā fefakaloto fīmālieʼaki.”

ʼE Mā Tali Te Moʼoni Faka Tohi-Tapu

Neʼe fakamanatuʼi mai e Charles, ʼi te ʼavaifo ʼo Camille, ko taku tāmai neʼe palalau ʼi tana akonaki ʼo ʼuhiga mo te ʼamanaki ʼo te fakatuʼuake. Neʼe au fehuʼi age: “ ʼE ke tui moʼoni koa ki te fakatuʼuake?”

Neʼe ina tali mai: “ ʼEi! He koʼe mole tā kumi ke lahi age hatā mahino ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼui ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia?”

Neʼe mole au mamoe ʼi te po ʼaia. ʼI te hola ono uhu, ʼi muʼa ʼo te ʼalu ʼo taku tāmai ki tana gāue, neʼe au ʼalu ki ai ʼo fakahā tamā kua fia ako taumātuʼa ia te Tohi-Tapu. Neʼe fiafia ʼaupito pea neʼe ina fāʼufua au. Ko taku faʼē ʼaē neʼe kei takoto neʼe logo mai ki tamā fai palalau, pea neʼe ina fehuʼi mai pe neʼe ʼi ai he meʼa neʼe hoko. Neʼe au tali age: “ ʼE mole ʼi ai he meʼa, ko au pe mo Charles kua mā fia ako ia te Tohi-Tapu.”

Neʼe tali fēnei e taku faʼē: “Kua tonu ke tou ako fuli te Tohi-Tapu.” Neʼe mātou toko 11, ko toku ʼu tokolua mo toku ʼu tēhina​—neʼe mātou ako faka famili ia te Tohi-Tapu.

ʼI taku ako te Tohi-Tapu neʼe au maʼu ai he loto fīmālie, pea ʼaki te temi ko te ʼu faʼahi ʼaē neʼe au lotolotolua ai ʼo ʼuhiga mo te mate ʼa Camille pea mo toku mamahi, neʼe fetogi ʼaki te falala ʼaē neʼe kua au maʼu ʼi taku ako. Hili te taʼu kātoa, ʼi te taʼu 1935, ko au mo Charles neʼe mā fakahā ki te hahaʼi ia te ʼu moʼoni faka Tohi-Tapu. ʼI te māhina ʼo Fepualio 1937, ʼi te ʼosi ʼo te akonaki ʼaē neʼe fai ʼi te filiale ʼi Brooklyn ʼo ʼuhiga mo te faka ʼuhiga faka Tohi-Tapu ʼo te papitema, neʼe mā papitema pea mo ʼihi ʼi te otele ʼe mole mamaʼo mo te filiale. Neʼe mole au papitema ʼuhi pe ko taku ʼamanaki ʼaē ke au toe sio ki taku kiʼi taʼahine, kae neʼe au papitema he neʼe au fia tauhi tāfito ki toku Tupuʼaga, ʼuhi he kua au mālama ki ai pea mo au ʼofa ki ai.

Te Hū Ki Te Gāue Pionie

Neʼe ko he meʼa fakafiafia te palalau ki te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaē neʼe au ako ʼi te Tohi-Tapu,  tāfito la ʼi te temi ʼaia tokolahi neʼe nātou tali te logo ʼo te Puleʼaga pea mo kau ki te fai faka mafola. (Mateo 9:37) ʼI te taʼu 1941, ko au mo Charles neʼe mā liliu ko te ʼu pionie, neʼe fakahigoaʼi feiā ia te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼaē ko te kau minisi ʼe gāue temi kātoa ki te fai faka mafola. Mole faʼa fualoa, neʼe mā totogi tomā ʼapi ʼe toho e te motokā, pea neʼe tuku e Charles ki toku tokolua ko Frank ke ina takitaki tomatou sosiete faka famili, ʼaē ʼe tui ai te ʼu vāvaʼe loloa. ʼI te temi ʼaia, neʼe mā fiafia he neʼe mā maʼu ia te tohi ʼe fakahā mai kua mā liliu ko te ʼu pionie makehe. ʼI te kamata, neʼe mā gāue ʼi New Jersey, pea ki muli age neʼe fekauʼi māua ke mā ʼolo ʼo gāue ʼi New York.

ʼI te taʼu 1946, ʼi te fakatahi lahi ʼi Baltimore, ʼi Maryland, neʼe ʼui mai kiā māua ke mā kau ki te fono ʼe kau ai anai ia te ʼu tuagaʼane makehe ʼaē ʼe nātou fakafofoga ia te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼI te fono ʼaia, neʼe mā felāveʼi mo Nathan H. Knorr mo Milton G. Henschel. Neʼe nā palalau mai ki te gāue misionea, pea tāfito te gāue fai faka mafola ʼi Italia. Neʼe nā ʼui mai ke mā fakakaukauʼi te faigamālie ʼaē ke mā kau ki te Ako Faka Tohi-Tapu ʼo Kileate ʼo te Watchtower.

Neʼe ina ʼui mai kiā māua: “Koulua fakakaukauʼi muʼa te faʼahi ʼaia, pea hoki koulua fakahā mai leva takolua manatu.” ʼI tamā mavae mai te pilo, neʼe mā fesioʼaki pea mā toe liliu ki te pilo, ʼo ʼui age: “Kua mā tokalelei ke mā ʼolo ki Kileate.” Hili kiai ʼaho e hogofulu, neʼe mā kau ki te fitu kalasi ʼo Kileate.

Ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe mā ako ʼi te ʼu māhina ʼaia neʼe mole feala ke galo ia māua. Ko te faʼahi ʼaē neʼe malave tāfito kiā māua ʼe ko te loto faʼa kātaki pea mo te ʼofa ʼa te ʼu tuagaʼane faiako, ʼi tanatou nonofo teuteu ki te ʼu fihifihia ʼaē ka tau anai mo mātou ʼi te ʼu telituale matāpule. ʼI tamatou maʼu tomatou ʼu pepa ʼi te māhina ʼo Sūlio 1946, neʼe hinoʼi māua ke mā ʼolo ʼo faka mafola faka temi ʼi New York, ʼi te nofoʼaga ʼe kaugamālie ai te kau Italia. Kua hoko mai leva te ʼaho ʼaē neʼe mā fakatalitali kiai! ʼI te ʼaho 25 ʼo Sūnio 1947, neʼe mā ʼolo leva ki tomā telituale faka misionea ko Italia.

Tomā Telituale

Neʼe mā folau ʼi te sitima neʼe fakaʼaogaʼi ʼi muʼa atu e te kau solia. Hili ʼaho e 14 ʼo tamatou ʼolo ʼi te tai, neʼe mātou tau leva ki te ʼuafu ʼo Italia ko Gênes. Neʼe kei tokakovi te kolo ʼuhi ko te Lua Tau Faka Malamanei ʼaē neʼe hoki ʼosi atu pe kiai taʼu e lua. Ohage la, ʼi te taulaga ʼo te saliote afi neʼe mole kei ʼi ai he ʼu sioʼata ʼo tona ʼu matapā fakamālama, ʼuhi ko te pā ʼo te ʼu foʼi pulu. Mai Gênes neʼe mā folau ʼi te saliote afi ʼo ʼolo ki Milan, ʼaē neʼe tuʼu ai te filiale pea mo te ʼapi ʼo te kau misionea.

ʼI te ʼosi ʼo te tau ʼi Italia neʼe masiva ʼaupito te fenua. Neʼe lolotoga laga te fenua, kae ko te masiva neʼe mafola ia. Mole tuai, neʼe au maʼu te mahaki kovi. Neʼe ʼui mai e te tōketā ko toku mafu ʼaē ʼe mahaki, pea maʼa ia ʼe lagi lelei age haku toe liliu ki Amelika. Neʼe au lotomamahi ʼi te fakahā mai ʼo te logo ʼaia, kae hili taʼu e 58, neʼe kei au fai faka mafola pe ʼi Italia ia te telituale ʼaē neʼe hinoʼi māua kiai.

Mole heʼeki faʼa fualoa ki tamā gāue ʼi tomā telituale pea neʼe fia totogi hamā motokā e toku ʼu tokolua ʼaē ʼe nonofo ʼi Amelika. Kae neʼe mole tali e Charles te faʼahi ʼaia, ʼo toe feiā pe mo au, he neʼe mā ʼiloʼi ʼi Italia, neʼe mole he Fakamoʼoni neʼe ʼi ai hana motokā, pea maʼa Charles neʼe lelei age hamā maʼuli ohage ko te maʼuli ʼo tomā ʼu tēhina pea mo tuagaʼane. Neʼe hoki mā fakaʼaogaʼi te motokā ʼi te taʼu 1961.

Ko tomatou ʼuluaki Fale ʼo Te Puleʼaga ʼi Milan neʼe tuʼu ʼi te lalo fale, pea neʼe mole hona meʼa  fāliki. Neʼe mole ʼi ai he ʼu tuio moʼo fakaʼalu ʼo te vai, koia mokā ʼua pea neʼe palapala tomatou ʼu vaʼe. Neʼe ʼi ai mo te ʼu kumā. Ko te ʼu foʼi hila ʼe lua ʼaē neʼe nā faka mālamaʼi tamatou ʼu fono. Logola te ʼu ʼaluʼaga faigataʼa ʼaia, kae neʼe mātou fiafia ʼi tamatou sisio ki te ʼōmai ʼa te hahaʼi fakamalotoloto ki te ʼu fono pea mo kau ki te minisitelio.

Te ʼu Fua Lelei ʼo Te Gāue Misionea

ʼI te tahi ʼaho neʼe mā tuku ki te tagata ia te kiʼi kaupepa “La paix de demain sera-t-elle de longue durée?” Neʼe mā ʼamanaki ʼolo, pea mo te tau mai ʼa Santina, te ʼohoana ʼo te tagata, ʼo haʼu mo tana ʼu fakatau. Neʼe munamuna, ʼo ina ʼui mai ʼe ina taupau tana ʼu taʼahine e toko valu pea ʼe mole hona temi ke fai palalau ai mo māua. ʼI taku tahi ʼaʼahi ia Santina, neʼe puli tona ʼohoana, pea neʼe fai tui. Neʼe ina ʼui mai: “ ʼE mole maʼu hoku temi, pea tahi ʼe mole au poto ʼi te lautohi.”

Neʼe au faikole fakalogologo kiā Sehova pea ʼosi ʼaia neʼe au fehuʼi age peʼe feala la ke au totogi he māfana maʼa toku ʼohoana. Hili vāhaʼa e lua, neʼe au maʼu toku māfana, pea kua au fai te ako Tohi-Tapu ʼa Santina ʼaki te tohi “La vérité qui conduit à la vie éternelle.” Neʼe akoako e Santina te lautohi, pea logola te fakafeagai ʼa tona ʼohoana, neʼe tuputupu pea neʼe papitema. Ko te foʼi toko nima ʼi tana ʼu taʼahine kua liliu ko te ʼu Fakamoʼoni, pea neʼe tokoni foki mo Santina ki ʼihi ke nātou tali ia te moʼoni ʼo te Tohi-Tapu.

ʼI te māhina ʼo Malesio 1951, ko māua mo te tahi ʼu misionea e toko lua ko Ruth Cannon b pea mo Loyce Callahan ʼaē neʼe ʼohoana ki muli age mo Bill Wengert, neʼe fekauʼi mātou ki Brescia, ko te kolo neʼe mole ʼi ai he kau Fakamoʼoni. ʼI tamatou tau atu neʼe ʼi ai te kogafale kua kātoa tona ʼu meʼa, kae hili māhina e lua, neʼe tuku mai e te tagata pule ʼo te kogafale ko ʼomatou hola e 24 ke mātou mavae ai ʼi te kogafale. Neʼe mole ʼi ai he Fakamoʼoni ʼi te kolo, koia neʼe tonu ai leva ke mātou ʼolo ki te otele, ʼaē neʼe mātou nonofo ai teitei māhina e lua.

Ko tamatou meʼa taupau maʼuli neʼe ko te kafe pea mo te ʼu foʼi kato croissants ki te uhu; ki te kai hili hoʼatā, ko te ʼu moʼi folomasi pea mo te moʼi pane magemage; pea ki te kai afiafi, ko te ʼu fuaʼi ʼakau mata mo te folomasi. Logola te ʼu fihifihia ʼaē neʼe tau mo mātou, kae neʼe lahi tomatou ʼu tapuakina. ʼAki te temi, neʼe mātou maʼu tomatou kiʼi kogafale, pea ʼi te ʼAho Fakamanatu ʼo te mate ʼo Kilisito ʼi te 1952, neʼe ko te toko 35 hahaʼi neʼe ʼōmai ki te kihiʼi kogafale ʼaē neʼe mātou fakaʼaogaʼi ohage ko he Fale ʼo Te Puleʼaga.

Te ʼu Fihifihia Neʼe Tau Mo Mātou

Lolotoga te temi ʼaia, neʼe kei mālohi te pule ʼa te kau takitaki lotu Katolika ki te hahaʼi. Ohage la, ko ʼihi tamaliki tagata neʼe fakaneke e te kau pātele ke nātou taumakaʼi mātou mokā mātou fai faka mafola ʼi Brescia. Kae ʼaki te temi, neʼe kamata fai te ʼu ako Tohi-Tapu ki te toko 16 hahaʼi, pea mole faʼa fualoa neʼe nātou liliu ko te kau Fakamoʼoni. Pea ko ai ʼaē neʼe kau ʼi te kau Fakamoʼoni foʼou ʼaia? Te tahi kiʼi tama iā nātou ʼaē neʼe nātou taumakaʼi mātou! ʼE kua tagata ʼāfea nei ʼi te kokelekasio ʼi Brescia. Neʼe mā mavae ʼi Brescia ʼi te 1955, kae ko te toko 40 kau fai faka mafola ʼo te Puleʼaga kua nātou kau ki te gāue.

Ki muli age, neʼe mā gāue ia taʼu e tolu ʼi Leghorn, pea neʼe teitei pe ko te ʼu fafine ʼaē neʼe ko te kau Fakamoʼoni. Pea neʼe ko mātou fafine ʼaē neʼe mātou fai te ʼu maʼua ʼaē ʼe fai ʼi te agamāhani e te ʼu tuagaʼane ʼo te kokelekasio. Ki muli age, neʼe mā ʼolo ki Gênes, te kolo ʼaē neʼe mā kamata ai te ʼu ako Tohi-Tapu e 11 ʼi te ʼu taʼu ki muʼa atu. ʼI te temi nei, kua ʼi ai leva te kokelekasio. Neʼe tuʼu te Fale ʼo Te Puleʼaga ʼi te lalo fale ʼo te falefata ʼaē neʼe mā nonofo ai.

ʼI tamā tau atu ki Gênes, neʼe au ako te Tohi-Tapu mo te fafine pea ko tona ʼohoana neʼe ko te tagata fuhu ki muʼa atu, pea neʼe ʼi ai tona fale fuhu. Ko te fafine neʼe tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumālie pea neʼe liliu ko te Fakamoʼoni. Kae neʼe fakafeagai tona ʼohoana pea neʼe fualoa tana fakafeagai ʼaia. Ki muli age, neʼe kaugā ʼalu mo tona ʼohoana ki te ʼu fono. Kae neʼe mole hū ki te fale fono, neʼe heka ʼi tuʼa ʼo fakalogo ai ki te ʼu akonaki. ʼOsi ʼaia, ʼi tamā mavae ʼi Gênes, neʼe mā logo neʼe ina kole tana ako Tohi-Tapu. ʼAki te temi, neʼe papitema pea kua liliu ko te taupau feʼaluʼaki. Neʼe nofo agatonu ʼo aʼu ki tana mate.

 Neʼe au toe fai te ako Tohi-Tapu ʼa te fafine neʼe fakatahi mo te tagata polisi. ʼI te kamata, neʼe fia logo te tagata, kae ʼi tanā ʼosi ʼohoana, neʼe fetogi leva tana aga. Neʼe fakafeagai ki te ako ʼa tona ʼohoana, ʼo tuku e te fafine tana ako. Ki muli age ʼi te toe toʼo e te fafine tana ako, neʼe ina fakamatakuʼi ia ia, ʼo ina ʼui age kapau ʼe ina maʼu mai māua ʼi he ʼaho ʼe mā faiako, pea ʼe ina fanahi anai māua. Kae neʼe tuputupu te fafine ʼi te faʼahi fakalaumālie pea neʼe papitema ʼo liliu ko he Fakamoʼoni. Neʼe mole fakahoko e te tagata tana ʼu palalau ʼaē ke ina fanahi ia māua. Kae ki muli age, ʼi te fakatahi ʼi Gênes, neʼe fakaōvi mai te tahi ʼi ʼoku tuʼa ʼo pupunu toku ʼu mata, pea mo ʼui mai peʼe ko ai ia ia. Neʼe au tagi fakafiafia ʼi taku sio ki te ʼohoana ʼo te fafine ʼaē neʼe au fai tana ako. ʼI tamā ʼosi fāʼufua, neʼe ina ʼui mai kua ina foaki tona maʼuli kiā Sehova pea neʼe papitema ʼi te fakatahi ʼaia!

Mai te 1964 ki te 1972, neʼe au kaugā ʼolo mo Charles mokā ina ʼaʼahi te ʼu kokelekasio ʼo fakaloto mālohiʼi nātou ʼi te faʼahi fakalaumālie. Neʼe teitei ʼosi kātoa te potu noleto ʼo Italia ʼi tamā fai faka mafola ai​—ʼi Piémont, ʼi Lombardie, pea mo Ligurie. Pea neʼe mā hoko atu tamā selevisi pionie ʼi Florence pea ki muli age ʼi Vercelli. ʼI te 1977, neʼe ko te kokelekasio pe e tahi ʼi Vercelli, kae ʼi tamā mavae ʼi te taʼu 1999, neʼe ko kokelekasio e tolu. ʼI te taʼu ʼaia, neʼe ko toku taʼu 91 pea neʼe fakaloto mālohi māua ke mā ʼolo ki te ʼapi ʼo te kau misionea ʼi Loma, ko te kiʼi fale matalelei ʼe tuʼu ʼi te koga meʼa lelei.

Ko Te Tahi ʼAluʼaga Fakaloto Mamahi

ʼI te māhina ʼo Malesio 2002, ko Charles ʼaē ʼi te agamāhani neʼe mole mahamahaki, neʼe ina maʼu te mahaki fakapunamaʼuli. Neʼe kovi tona mahaki ʼo iku ai mo tana mate ʼi te ʼaho 11 ʼo Maio 2002. Ia taʼu e 71 ʼo tamā ʼohoana, neʼe mā fetāgihi fakatahi ʼi te ʼu temi mamahi pea mo fakafiafia fakatahi mokā tapuakinaʼi tamā ʼu gāue. Ko tana mate neʼe ko he toe meʼa fakaloto mamahi ʼaupito kiā au.

ʼE au tau faka manamanatu ia Charles mo tona kofu tuʼa pea mo tona puloga ʼo te ʼu taʼu 1930. ʼE hage ʼe au sio ki tana malimali, peʼe mo logo ki hana kata. ʼE au fakafetaʼi ki te tokoni ʼa Sehova pea mo te ʼofa ʼo toku ʼu tēhina mo tuagaʼane, ʼaē neʼe feala ai haku kātakiʼi te temi mamahi ʼaia. ʼE au fakaʼamu ki te temi ʼaē ka au toe sio ai anai kiā Charles.

ʼE Au Hoko Atu Taku Selevisi

Ko taku gāue ki toku Tupuʼaga neʼe ko te gāue taulekaleka ʼaupito ʼaia neʼe au fai ʼi toku maʼuli. Lolotoga te ʼu taʼu, ‘neʼe au ʼahiʼahi pea mo sio ko Sehova ʼe lelei.’ (Pesalemo 34:8) Neʼe au maʼu tona ʼofa pea mo tana tokaga. Logola kua mate taku kiʼi tamasiʼi, kae neʼe foaki mai e Sehova taku ʼu tama pea mo taku ʼu taʼahine ʼi te faʼahi fakalaumālie​—ʼi Italia kātoa​—ʼaē neʼe au fiafia pea mo fakafiafia tona loto.

Ko te meʼa ʼaē neʼe au loto tuʼumaʼu kiai, ko taku palalau ki te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo toku Tupuʼaga. Koia ʼe au haga faka mafola pea mo fai te ʼu ako Tohi-Tapu. ʼI ʼihi temi, ʼe au fakahemala ʼi te mole lahi age ʼo haku ʼu gāue ʼuhi ko te vaivai matuʼa. Kae ʼe au ʼiloʼi ko Sehova ʼe ina ʼiloʼi toku ʼu tuʼakoi pea ʼe ʼofa kiā au pea mo ina leleiʼia te meʼa ʼaē ʼe au lavaʼi. (Maleko 12:42) ʼE au faiga ke au maʼuliʼi tuʼumaʼu te ʼu palalau ʼaē iā Pesalemo 146:2: “ ʼE au fakavikiviki anai kiā Sehova ʼi toku maʼuli kātoa. ʼE au fai anai he ʼu hiva ki toku ʼAtua ʼi toku temi maʼuli.” c

[Kiʼi nota]

[Paki ʼo te pasina 13]

Ko Camille

[Paki ʼo te pasina 14]

Tomā ʼaho ʼohoana ʼi te taʼu 1931

[Paki ʼo te pasina 14]

ʼI te kamata neʼe mole fia logo taku faʼē ki te moʼoni, kae neʼe ina tali leva ke mātou ako fuli te Tohi-Tapu

[Paki ʼo te pasina 15]

Ko au mo te Tuagaʼane ko Knorr ʼi te tufa ʼo te ʼu pepa ʼi te taʼu 1946

[Paki ʼo te pasina 17]

Ko au mo Charles mole faʼa fualoa ʼi muʼa ʼo tana mate