Kotou Tokakaga Ki ʼAkotou Palalau
“Ke ke tali te u palalau o toku gutu . . . oi [Sehova].”—PESALEMO 19:15.
KATIKO: 82, 77
1, 2. He koʼe ʼe fakatatau ʼi te Tohi-Tapu te afi ki totatou ʼalelo?
ʼI TE taʼu 1871, neʼe kamata vela te ʼu vao matuʼa ʼo Winconsin ʼi Amelika. Neʼe mafola fakavilivili ʼo vela katoa ai te ʼu fuʼu ʼakau ʼe teitei lua miliale. Neʼe ko te toko 1 200 tupu hahaʼi neʼe mamate. ʼI tona fakahagatonu, neʼe lahi age te mateā ʼi te vela ʼaia ʼi te tahi ʼu vela ʼi Amelika. ʼE lagi neʼe kamata te vela mai te ʼu makafisifisi vela ʼo te ʼu saliote afi ʼae neʼe fakalaka ʼi te ʼu vao matuʼa ʼaia. ʼE fakamanatuʼi mai te faʼahi ʼaia ia te vaega Tohi-Tapu ʼaeni: “Kotou sisio ki te vaomatua lahi ae kua tutu e he kii afi veliveli!” (Sakopo 3:5) He koʼe neʼe tohi e Sakopo te ʼu palalau ʼaia?
2 ʼE ina fakamahino fenei: “Ko te alelo foki ko he afi.” (Sakopo 3:6) Ko te “alelo” ʼe fakaʼuhiga ki te fealagia ʼae ke tou palalau. Ohage pe he afi, ko tatatou faʼahiga palalau ʼe feala ke fakamamahiʼi ai ʼihi. Koia, ʼe feala ki ʼatatou palalau ke malave ki ʼihi. Maʼia mo te Tohi-Tapu ʼe ui ai ʼe feala ki ʼatatou palalau ke ina ʼaumai te maʼuli peʼe ko te mate ki ʼihi. (Taaga Lea 18:21) Ko tona fakaʼuhiga koa ʼe mole tonu ke tou palalau ʼi he temi koteʼuhi ʼe feala ke tou fai he ʼu palalau kovi? Kailoa ia. Ohage pe ko te afi, ʼe mole tou fakagata anai tona fakaʼaogaʼi he ʼe feala pe ke tou tuʼutamaki ai. Kaʼe, ʼe tou tokakaga anai ki tona faʼahiga fakaʼaogaʼi. Ohage la, ʼe feala ke tou fakaʼaogaʼi te afi moʼo fai ʼaki ʼatatou meʼa kai, moʼo tou fakamafana pea moʼo fakamalamagiaʼi ʼo tatou. ʼO toe feia pe, kapau ʼe tou tokakaga ki ʼatatou faʼahiga palalau, ʼe feala ke tou fakaʼaogaʼi te fealagia ʼaia moʼo fakamaʼuhigaʼi ia Sehova pea mo fai te meʼa ʼae lelei ki ʼihi.—Pesalemo 19:15.
3. Ka tou palalau moʼo fakalotomalohiʼi ʼo ʼihi, kotea ia te ʼu faʼahi ʼe tolu ʼe tokoni mai anai?
3 Neʼe foaki mai e Sehova te fealagia ʼae ke tou felogoʼi mo ʼihi ʼaki ʼatatou palalau maʼia mo natou ʼae ʼe tuli. ʼAki te fealagia ʼaia, ʼe feala ke tou fakaha ai ʼatatou manatu pea mo te ʼu meʼa ʼe tou logoʼi. Koia, ʼe feafeaʼi hatatou fakaʼaogaʼi te meʼa ʼofa taulekaleka ʼaia moʼo fakalotomalohiʼi ʼo ʼihi? (Lau ia Sakopo 3:9, 10.) ʼE ʼaoga kia tatou te ʼu faʼahi ʼaeni ʼe tolu: ʼUluaki, ʼe tonu ke tou iloʼi te temi ʼae ke tou palalau ai. Lua, te ʼu faʼahi ʼe tonu ke tou palalau ki ai. Pea tolu, ʼe feafeaʼi tatatou fai te faʼahi ʼaia.
KO TE TEMI FEA ʼAE ʼE TONU KE TOU PALALAU AI?
4. Ko te temi fea ʼae ʼe tonu ke tou fakalologo ai?
4 ʼI ʼihi temi ʼe lelei age ke mole tou palalau. ʼE ui ʼi te Tohi-Tapu ʼe ʼi ai “he temi ke fakalologo ai.” (Ekelesiasi 3:7) Ohage la, ʼe mole tonu ke tou palalau moka palalau ʼihi. Ka tou fai te faʼahi ʼaia, ʼe tou fakaha ai tatatou fakaʼapaʼapa kia natou. (Sopo 6:24) ʼE mole tonu ke tou toe palalau ki he ʼu meʼa ʼe mole tonu ke iloʼi e ʼihi. (Taaga Lea 20:19) Pea ka ita mai he tahi, ʼe ko he aga fakapotopoto anai hatatou lolomi totatou ita pea mo nonofo fakalogologo.—Pesalemo 4:5.
5. ʼE tou fakaha feafeaʼi kia Sehova totatou lotofakafetaʼi ki tana foaki mai te fealagia ʼae ke tou palalau?
5 Kaʼe, ʼe ʼi ai foki ʼihi temi ʼe lelei age ke tou palalau. (Ekelesiasi 3:7) ʼE ʼi ai te temi ke fakavikiviki ai kia Sehova, mo fakalotomalohiʼi ai ʼihi, mo fakaha te ʼu meʼa ʼe tou logoʼi pea mo fakaha ki ʼihi te ʼu meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia tatou. (Pesalemo 51:17) Pea kapau ʼe tou fakaʼaogaʼi feia totatou fealagia ʼae ke tou palalau, ʼe tou fakaha ai kia Sehova totatou lotofakafetaʼi ki te meʼa ʼofa ʼaia neʼe ina foaki mai. Pea tahi, ka foaki mai e hotatou kaumeʼa ia he meʼa ʼofa ʼe tou fia fakaʼaogaʼi lelei anai.
6. He koʼe ʼe maʼuhiga ke tou filifili lelei te temi ʼae ke tou palalau ai?
6 He koʼe ʼe maʼuhiga ke tou filifili lelei te temi ʼae ke tou palalau ai? ʼE ui fenei ia Taaga Lea 25:11: “O hage ko ni foi pome aulo i ni ipu siliva, e feia he palalau lelei ae nee teuteui, pea nee tautonu tona tuku.” Ko te ʼu foʼi pome ʼaulo ʼe matalelei, kaʼe ʼe toe lahi age anai tona matalelei moka hili ki he pa siliva. ʼO toe feia pe, ʼe feala ke tou foaki he ʼu palalau ʼe lelei ki he tahi. Kaʼe kapau ʼe tou filifili lelei te temi ʼae ke tou palalau ai, ʼe feala ke lahi age tatatou tokoni kia ia. ʼE feafeaʼi hatatou fai ia te faʼahi ʼaia?
7, 8. Neʼe faʼifaʼitakiʼi feafeaʼi e ʼotatou tehina ʼi Saponia ia Sesu?
7 Kapau ʼe mole tou filifili lelei te temi ʼae ke tou palalau ai, ʼe lagi mole mahino anai te hahaʼi peʼe mole natou tali anai te ʼu faʼahi ʼae ʼe tou fakaha age. (Lau ia Taaga Lea 15:23.) Ohage la, ʼi te mahina ʼo Malesio 2011 neʼe to ai he mafuike pea mo hake ai he peau ʼo maumau ai te ʼu kolo ʼi te potu esite ʼo Saponia. Neʼe ko te toko 15 000 tupu neʼe mamate. Neʼe lahi te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova neʼe mamate ʼonatou famili mo ʼonatou kaumeʼa. Logo la te faʼahi ʼaia, neʼe natou fia fakaʼaogaʼi te Tohi-Tapu moʼo tokoni kia natou ʼae neʼe toe hoko ki ai te aluʼaga ʼaia. Kaʼe neʼe natou iloʼi tokolahi ia natou neʼe ko te kau Putisi pea neʼe mole natou iloʼi lelei te Tohi-Tapu. Koia, neʼe fakalotofimalieʼi natou e te ʼu tehina pea mo fakamahino age te tupuʼaga ʼo te hoko ʼo te ʼu aluʼaga fakalotomamahi ʼaia ki te hahaʼi agalelei. Kaʼe neʼe mole natou palalau ʼi te temi ʼaia ʼo ʼuhiga mo te fakatuʼuake.
8 Neʼe faʼifaʼitakiʼi e te ʼu tehina ʼaia ia Sesu. Neʼe ina iloʼi te temi ʼae ke fakalogologo ai pea mo te temi ʼae ke palalau ai. (Soane 18:33-37; 19:8-11) Pea neʼe fakatalitali ke ina akoʼi ki ʼana tisipulo ia he tahi age ʼu meʼa ʼi tona temi totonu. (Soane 16:12) Neʼe fakatalitali te ʼu tehina ʼo Saponia ke natou palalau ki te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo te fakatuʼuake ʼi tona temi totonu. Hili taʼu ʼe lua vaelua ki te hake ʼo te peau, neʼe natou tufa ki te hahaʼi ia te pepa lotu ʼE Feala Mo’oni Koa Ke Toe Ma’uli Ake He Mate? Tokolahi neʼe natou toʼo ia te pepa lotu ʼaia pea neʼe natou maʼu tonatou fimalie ʼi te ʼu faʼahi ʼae neʼe natou lau. ʼE tonu ke tou toe fakakaukauʼi lelei te ʼu agaʼi fenua mo te ʼu akonaki ʼae ʼe tui ki ai te hahaʼi ʼo totatou telituale. Kapau ʼe tou fai te faʼahi ʼaia, ʼe feala ke tou palalau ai kia natou ʼi tona temi totonu.
ʼE tonu anai ke tou maʼu te faʼa kataki mo kumi te temi ʼae ʼe natou fia fagono ai
9. Kotea te tahi ʼu aluʼaga ʼe tonu ke tou fakaatalitali ai ke tou palalau ʼi tona temi totonu?
9 Kotea te tahi ʼu aluʼaga ʼe tonu ke tou fakaatalitali ai ke tou palalau ʼi tona temi totonu? ʼE lagi neʼe fai e he tahi he ʼu palalau neʼe tou iita ai. ʼE mole tou tali atu aipe pea mo fai he palalau vale, kaʼe ʼe ko he aga fakapotopoto anai ke tou fakakaukau mo fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: “Neʼe kovi koa te ʼu palalau ʼae neʼe ina fai? ʼE tonu koa ke au palalau kia ia ʼo ʼuhiga mo te meʼa neʼe ina ui?” ʼE lagi lelei age ke mole tou tokagaʼi. Kaʼe, kapau ʼe ʼi ai he tupuʼaga lelei ke tou palalau kia ia, ʼe tou atali anai ke puli totatou ita. (Lau ia Taaga Lea 15:28.) ʼO toe feia pe, ʼe tonu ke tou iloʼi te temi ʼae ke tou palalau ai ki totatou famili ʼae ʼe mole ko he kau Fakamoʼoni ke natou iloʼi ia Sehova. Koia, ʼe tonu anai ke tou maʼu te faʼa kataki, mo fakakaukauʼi lelei te faʼahi ka tou palalau ki ai pea mo kumi te temi ʼae ʼe natou fia fagono ai.
KOTEA ʼAE ʼE TONU KE TOU PALALAU KI AI?
10. (1) He koʼe ʼe tonu ke tou tokakaga ki te ʼu palalau ʼae ʼe tou fai? (2) Kotea ia te faʼahiga palalau ʼe tonu ke tou tekeʼi?
10 ʼE feala ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe tou palalau ki ai ke logo fimalie ki ʼihi peʼe natou lotomamahi ai. (Lau ia Taaga Lea 12:18.) Tokolahi ʼi te malama ʼa Satana ʼe natou fakaʼaogaʼi te ʼu “palalau kona” ʼe hage ko ni “nahau” peʼe ko ni “heleta.” Koteʼuhi ʼe natou fia fakamamahiʼi te hahaʼi. (Pesalemo 64:4) Tokolahi neʼe natou ako te ʼu faʼahiga palalau ʼaia ʼi tanatou sioʼi te ʼu ʼata pea mo te ʼu polokalama televisio. Kaʼe, ʼe mole tonu ki te kau Kilisitiano ke natou fai he ʼu palalau fefeka mo kovi, maʼia ʼi te ʼu faifakahuahua. Ko ʼihi fakahuahua ʼe lelei pea ʼe tou fia logo ki ai. Kaʼe, ʼe mole tonu anai ke tou fakaʼaogaʼi te ʼu fakahuahua kovi, ko tona fakaʼuhiga ke tou ui he meʼa ʼe fakatupu ufiufi peʼe lea koviʼi he tahi ke kokolo ai ʼihi. ʼE fakatotonu ʼi te Tohi-Tapu ki te kau Kilisitiano ke mole natou fakaʼaogaʼi ia “te lea kovi fuli pe.” ʼE toe ui fenei ai: “Ke ʼaua naʼa haʼu he palalau ʼuli mai tokotou gutu, kaʼe ko he ’u lea ʼe lelei moʼo laga moka ʼe ʼaoga, ke feala hona ʼaoga kia natou ʼae ʼe fagono ki ai.”—Efeso 4:29, 31, MN.
11. Kotea ʼe tokoni mai ke tou filifili te ʼu palalau ʼae ʼe lelei?
11 Neʼe akoʼi e Sesu “e palalau te gutu mai Mateo 12:34) Ko tona fakaʼuhiga ko te ʼu faʼahi ʼae ʼe tou palalau ki ai ʼe ha ai te ʼu meʼa ʼe tou logoʼi moʼoni. Koia, kapau ʼe tou ʼoʼofa pea mo tokakaga moʼoni ki te hahaʼi, ʼe tou filifili anai te ʼu palalau ʼae ʼe lelei ke tou ui age kia natou. Ko te ʼu faʼahi ʼae ka tou fakaha kia natou ʼe ko he ʼu manatu lelei anai pea mo fakalotomalohi.
te mahu o te loto.” (12. Kotea ia te tahi faʼahi ʼe tokoni mai ke tou filifili he ʼu palalau ʼe lelei?
12 ʼE tonu ke tou faiga ke tou maʼu te ʼu kupu ʼae ʼe lelei. Logo la ko te Hau ko Salomone neʼe poto, kaʼe neʼe “ina sivi, mo ina ulufi loloto” te ʼu faʼahi ʼae neʼe ina tohi ke totonu pea mo lelei tona lau. (Ekelesiasi 12:11, 12) Kotea ʼae ʼe tokoni mai ke tou iloʼi te ʼu faʼahi ʼae ka tou palalau ki ai? ʼE feala ke tou vakaʼi ʼi te Tohi-Tapu mo ʼatatou tohi ia te ʼu faʼahiga fai moʼo fakaha ai ʼatatou manatu. ʼE feala ke tou mahino ki te fakaʼuhiga ʼo te ʼu manatu ʼae ʼe mole heʼeki tou mahino ki ai. Pea ʼe feala ke tou toe ako mai te faʼifaʼitaki ʼo Sesu pe ʼe feafeaʼi tatatou palalau moʼo tokoni ki ʼihi. Neʼe ina iloʼi lelei te ʼu faʼahi ʼae ka palalau ki ai, koteʼuhi neʼe akoʼi ia ia e Sehova ke ina iloʼi “te palalau ae e aoga ki ae e gaegae.” (Esaia 50:4) ʼE toe maʼuhiga ke tou fakakaukauʼi ʼatatou palalau ʼae ʼe malave anai ki ʼihi. (Sakopo 1:19) ʼE feala ke tou fai kia tatou totonu te ʼu fehuʼi ʼaeni: “Kapau ʼe au palalau feia, ʼe mahino koa ia ia ki te ʼu faʼahi ʼae ʼe au fia ui age ki ai? Kotea ʼae ka ina logoʼi anai?”
13. He koʼe ʼe tonu ke tou palalau ʼi he aluʼaga ʼe mahino gafua?
13 Ko te tagi ʼo te fakatagi pupuhi neʼe ʼaoga ʼi Iselaele moʼo fai ʼaki te ʼu fakailoga. Ko te tahi tagi neʼe fakaʼuhiga ʼe tonu ki te hahaʼi ke natou fakatahitahi. Pea ko te tahi tagi ʼe kehe leva ia, neʼe fakaʼuhiga ʼe tonu ki te kau tau ke natou ʼohofi. Kotou fakakaukauʼi age muʼa te aluʼaga ka hoko anai ki te kau tau mo kapau neʼe mole logo lelei te tagi ʼo te fakatagi pupuhi. ʼI te Tohi-Tapu ʼe ina fakatatau ia te tagi lelei ʼo te fakatagi pupuhi ki te ʼu kupu ʼae ʼe mahino gafua. Kapau ʼe mole tou fakamahino lelei te ʼu manatu, ʼe lagi mole mahino anai te hahaʼi peʼe natou tui ki he meʼa ʼe mole moʼoni. Logo la ʼe tou fia fakamahino lelei ʼatatou manatu, kaʼe ʼe tonu ke tou tokakaga ke mole fefeka fau ʼatatou palalau.—Lau ia 1 Kolinito 14:8, 9.
14. Kotea ia te faʼifaʼitaki ʼe ha ai neʼe mahino gafua te ʼu palalau ʼa Sesu?
14 ʼI te tohi ʼo Mateo ʼi te ʼu kapite 5 ki te 7, ʼe tou maʼu ai he faʼifaʼitaki lelei. ʼE talanoa ai ki te faʼahiga fakaʼaogaʼi e Sesu te ʼu kupu neʼe mahino gafua. ʼI te akonaki ʼae neʼe ina fai, neʼe mole ina fakaʼaogaʼi he ʼu kupu ʼe faigataʼa peʼe mole hona ʼaoga ke vikiʼi ai ia ia e te hahaʼi. Pea neʼe mole palalau ki he ʼu meʼa ʼe feala ke mamahi ai niʼihi. Neʼe akoʼi e Sesu he ʼu meʼa maʼuhiga pea ʼe ʼi ai tona fakaʼuhiga moʼoni. Kaʼe ko te ʼu faʼahi ʼae neʼe palalau ki ai neʼe mahino gafua. Ohage la, neʼe ina ui ki ʼana tisipulo ke ʼaua tanatou tuʼania pe kotea ka natou kai anai ʼi te ʼaho fuli. Koia ʼae neʼe ina fakamahino ai ko Sehova ʼe ina fafaga tuʼumaʼu te ʼu manulele. Pea neʼe ina ui fenei kia natou: “Pe e mole kotou mauhiga lahi age ia natou?” (Mateo 6:26) ʼAki te ʼu palalau faigafua ʼaia, neʼe tokoni ia Sesu kia natou ke natou taʼofi he ako maʼuhiga pea ke natou lotomalohi.
ʼE TONU KE FEAFEAʼI ʼATATOU PALALAU KI ʼIHI?
15. He koʼe ʼe tonu ke tou palalau ʼaki he agalelei?
15 ʼE maʼuhiga tatatou faʼahiga palalau ʼae ki ʼihi. Neʼe fiafia te hahaʼi ʼi tanatou fagono kia Sesu koteʼuhi neʼe palalau ʼaki he agalelei. (Luka 4:22) Kapau ʼe tou palalau ʼaki he agalelei, ʼe fiafia anai te hahaʼi ʼi te fagono mai mo tali te ʼu faʼahi ʼae ʼe tou palalau ki ai. (Taaga Lea 25:15) ʼE feala ke tou palalau anai ki ʼihi ʼaki he agalelei mo kapau ʼe tou fakaʼapaʼapa kia natou mo tokagaʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe natou logoʼi. Pea neʼe ko te aluʼaga ʼaia neʼe fai e Sesu. Ohage la, ʼi tana sio ki te ʼu faiga ʼa te hahaʼi ʼae ke ʼomai ʼo fagono kia ia, neʼe fiafia ʼi te fakatahi mo natou pea mo tonatou akoʼi. (Maleko 6:34) Tatau aipe pe neʼe lea koviʼi ia ia kaʼe neʼe mole ina tali ʼaki he lea kovi.—1 Petelo 2:23.
16, 17. (1) Ka tou palalau ki ʼotatou famili pea mo ʼotatou kaumeʼa, ʼe tou faʼifaʼitakiʼi feafeaʼi ia Sesu? (Vakaʼi te ʼuluaki pāki.) (2) Kotou tuku mai he faʼifaʼitaki ʼo te ʼu fua lelei ʼo he ʼu palalau ʼe fai ʼaki te agalelei.
16 Logo la ʼe tou ʼoʼofa ʼi ʼotatou famili mo ʼotatou kaumeʼa, kaʼe ʼe feala ke tou fai he ʼu palalau ʼe fefeka kia natou. Koteʼuhi ʼe tou iloʼi lelei ia natou. ʼE lagi tou manatu ʼe mole ʼaoga ke tou tokakaga ki tatatou faʼahiga palalau ʼae kia natou. Kaʼe neʼe mole he temi neʼe agakovi ai Sesu moka palalau ki ʼona kaumeʼa. Ko ʼihi ia natou neʼe natou fihi pe ʼe ko ai ʼae ʼe lahi, kaʼe neʼe ina fakatonutonuʼi natou ʼaki he agalelei. Pea neʼe ina toʼo te faʼifaʼitaki ʼo he kiʼi tamasiʼi ke tokoni ai kia natou ke natou fetogi tanatou faʼahiga manatu. (Maleko 9:33-37) Koia, ʼe feala ki te kau tagata ʼafeā ke natou faʼifaʼitakiʼi ia Sesu ʼaki tanatou fakatonutonuʼi ʼihi ʼaki te “agamalu.”—Kalate 6:1.
17 Tatau aipe pe ʼe ui mai e he tahi he meʼa ʼe tou iita ai, kaʼe ʼe tonu ke tou fai te meʼa ʼae ʼe lelei ʼo tou palalau ʼaki he agalelei. (Taaga Lea 15:1) Ohage la, ko te fafine neʼe ina taupau tokotahi tana tama. Neʼe fai fakafufu e tana tama he ʼu aga ʼe kovi mo haga tauhi pe kia Sehova. Ko he tuagaʼane ʼi te kokelekasio neʼe fakaʼofaʼofa ki te faʼe pea neʼe ina ui fenei age: “Siʼau faiga ʼae ke ke akoʼi siʼau tamasiʼi mole pe la hona fua.” Neʼe fakakaukau muʼa te faʼe pea neʼe ina ui fenei: “ ʼE moʼoni ʼe mole kei lelei he meʼa ia ʼaho nei, kaʼe ko tona akoʼi ʼe kei hoko atu pe. Kaʼe ʼe au falala ʼe fetogi anai.” Neʼe hoko atu pe tanā fakakaumeʼa koteʼuhi ko te faʼe neʼe ina lolomi tona ita pea neʼe agalelei ki te tuagaʼane. Pea tahi, ko te tama neʼe logo ki te ʼu palalau ʼo tana faʼe pea neʼe mahino ai neʼe kei falala pe ʼe feala anai ke fetogi. Koia, neʼe mole kei fakatahi mo ʼona kaumeʼa, neʼe papitema pea ki muli age neʼe gaue ʼi te Petele. Kapau ʼe tou palalau ki ʼotatou tehina, mo ʼotatou famili peʼe ko te hahaʼi ʼae ʼe mole tou iloʼi, ʼe tonu ki ʼatatou palalau ke alu tuʼumaʼu ai “te kalasia . . . , pea ke konakonai natou e te masima.”—Kolose 4:6.
18. ʼE tou mulimuli feafeaʼi ki te faʼifaʼitaki ʼo Sesu ʼi ʼatatou faʼahiga palalau?
18 Ko te fealagia ʼae ke tou palalau ki ʼihi ʼo ʼuhiga mo ʼatatou manatu mo te ʼu meʼa ʼae ʼe tou logoʼi, ʼe ko he meʼa ʼofa taulekaleka ia mai ia Sehova. Kapau ʼe tou mulimuli ki te faʼifaʼitaki ʼo Sesu, ʼe tou filifili anai ke tou palalau ʼi tona temi totonu, mo tou tokakaga ki te ʼu palalau ʼae ka tou fai pea mo tou faiga tuʼumaʼu anai ke tou agalelei. Koia, ʼofa pe ke tou fakaʼaogaʼi ʼatatou palalau moʼo fakalotomalohiʼi ʼihi pea mo fakafiafiaʼi te loto ʼo Sehova.