Te ʼu Fehuʼi ʼa Te Kau Lautohi

Neʼe Hoko Moʼoni Koa Ia Te Tulivio ʼo Te Temi ʼo Noe ʼi Te Kele Kātoa?

Neʼe hoko ia te Tulivio ʼo te temi ʼo Noe kua hili kiai taʼu e 4 000. Koia ʼe mole he tahi iā nātou ʼaē neʼe sisio mata pea mo hao mai ai, ʼe feala hana talanoa ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia. Kae, ʼe ʼi ai te fakamatala ʼo ʼuhiga mo te tuʼutāmaki ʼaia, pea ʼe fakamatala ai neʼe ʼaofi e te ʼu vai ʼo te Tulivio ia te ʼu moʼuga māʼoluga ʼo te temi ʼaia.

ʼE tou lau fēnei ʼi te fakamatala: “Ko te Tulivio neʼe tō lolotoga ʼaho ʼe fāgofulu ki te kele. . . . ʼI te kua lōfia ʼo te kele, neʼe ʼaofi ai te ʼu moʼuga māʼoluga fuli ʼaē neʼe ʼi te lalo lagi kātoa. Neʼe fakalaka ia te ʼu vai ʼi te ʼu moʼuga ʼi te ʼu fasigā nima ʼe hogofulu-mā-nima [lagi ʼi te meta ono vaelua] pea puli fuli ai te ʼu moʼuga ʼi te vai.”—Senesi 7:17-20.

Ko ʼihi ʼe lagi natou feʼekeʼaki peʼe ko te fakamatala neʼe ʼaofi ia te kele kātoa e te ʼu vai ko he fāgana peʼe ko he fakalalahiʼi pē ia ʼo te fakamatala. Kailoa ia! ʼI tona fakahagatonu, ʼe lahi te ʼu koga meʼa ʼi te kele ʼe lōfia ʼi te vai. Ko te tai ʼe lagi ina ʼaofi ia te 71 ki te teau ʼo te kele. Koia ʼe hā mai ʼe kei tou maʼu pē te ʼu vai ʼo te Tulivio. Pea kapau neʼe huhuʼa ia te ʼu foʼi ʼaisi ʼi te ʼu potu taupotu ʼo te kele, ʼe feala anai ke loloto te tai ʼi tona loloto māhani, ʼo feala ai ke ina ʼaofi ia te ʼu kolo ohagē ko New York pea mo Tokyo.

ʼE fakatui ia te hahaʼi ʼaē ʼe natou sivisivi ia te kele ʼo te potu noleto ʼuesitē ʼo Amelika, ʼi te temi muʼa neʼe kua hoko ia te ʼu lōfia e 100 ʼo ina ʼaofi ai ʼihi koga fenua. Ko te taʼi lōmaki ʼaia neʼe hoko fakapunamaʼuli ʼi te fenua ʼaki te foʼi peau ʼe meta 600 tona māʼoluga, ʼo fakalaka ʼi te fenua ʼaki tona gaholo ʼe ko kilometa e 105 ʼi te hola, ko he toe vai ko meta kipi e 2 000, ko tona mamafa, ko te lua miliale tane. ʼAki te ʼu maʼu ʼaia ʼa te kau tagata sivi ʼe natou fakatui ai ko he Tulivio ʼaē neʼe tō ki te kele ʼe ko he faʼahi neʼe feala ke hoko.

Kiā nātou ʼaē ʼe natou fakatui ko te Tohi-Tapu ʼe ko te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼe natou fakatui neʼe hoko moʼoni ia te Tulivio. ʼE ko he faʼahi neʼe hoko moʼoni. Neʼe ʼui fēnei e Sesu ki te ʼAtua: “Ko tau folafola ʼe moʼoni.” (Soane 17:17) Neʼe tohi fēnei e te ʼapositolo ko Paulo ko te finegalo ʼo te ʼAtua ke “haofaki te faʼahiga tagata fuli pē, pea ke natou aʼu ki te ʼatamai mālama totonu ʼo te moʼoni.” (1 Timoteo 2:3, 4) Neʼe akoʼi feafeaʼi e Paulo ia te ʼu tisipulo ʼa Sesu ki te moʼoni ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua pea mo tana fakatuʼutuʼu mo kapau ʼe maʼu ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua ia he ʼu fāgana?

Neʼe mole fakatui pē ia Sesu neʼe hoko ia te Tulivio ʼi he koga meʼa pē, kae neʼe toe tui foki neʼe hoko te Tulivio ʼi te kele kātoa. ʼI tana lea fakapolofetā tāfito ʼo ʼuhiga mo tana ʼi henī pea mo te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaenī, neʼe ina fakatatau ia te ʼu ʼaluʼaga ʼaia ki te temi ʼo Noe. Neʼe toe tohi fēnei foki e te ʼapositolo ko Petelo ʼo ʼuhiga mo te Tulivio ʼi te temi ʼo Noe: “ ʼAki te ʼu meʼa ʼaia neʼe fakaʼauha ai te mālama ʼo te temi ʼaia, ʼi te temi ʼaē neʼe lōfia ai ʼi te vai.”—2 Petelo 3:6.

Kapau ko Noe ko he tahi ʼe kau ki he fāgana pea ko te Tulivio ʼi te kele neʼe ko he fakamatala pē ia, pea ʼe mole he ʼaoga ʼo te fakatokaga ʼa Petelo pea mo Sesu kiā nātou ʼaē ʼe māʼuʼuli ʼi te temi fakaʼosi. ʼE mole kei liliu anai ko he ʼu fakatokaga, ko te manatu ʼaē ko te Tulivio ʼe ko he fāgana ʼe fakatupu kovi anai ki te mahino ʼa he tahi ki te ʼu fakatokaga ʼa te Tohi-Tapu pea mo tana ʼu fealagia ʼaē ke fakalaka maʼuli ʼi te mamahi lahi ohagē pē ko te faʼahi ʼaē neʼe hoko ʼi te Tulivio ʼo te temi ʼo Noe.—2 Petelo 3:1-7.

ʼI te fakamatala ʼo ʼuhiga mo tana haga manavaʼofa ki tana hahaʼi, neʼe ʼui fēnei e te ʼAtua: “Ohagē pē ko taku fakapapau ko te ʼu vai ʼaē neʼe tō ʼi te temi ʼo Noe ʼe mole toe hoko anai ki te kele, neʼe au toe fakapapau fēia aipē ke ʼaua naʼa au hauhau kiā te koe pea mo ʼaua naʼa au valokiʼi koe.” Ohagē ko te Tulivio ʼi te temi ʼo Noe neʼe ʼaofi ia te kele, ʼe toe fēia pē anai mo te lotoʼofa ʼo te ʼAtua kiā nātou ʼaē ʼe falala age kiā te ia.—Isaia 54:9.