Tou Popoto ʼi Te Fakaʼaogaʼi Ia “Te Heletā ʼo Te Laumālie”

“Kotou tali . . . te heletā ʼo te laumālie, ʼaē ko te folafola ʼa te ʼAtua.”—EFE. 6:17.

1, 2. Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai moʼo tali ki te ʼaoga ʼaē ke lahi age ia he kau fai fakamafola ʼo te Puleʼaga?

 ʼI TANA sio ki te fakaʼofaʼofa ʼa te hahaʼi tokolahi ʼi te faʼahi fakalaumālie, neʼe ʼui fēnei e Sesu ki tana ʼu tisipulo: “Ko te taʼukai ʼe lahi, kae ʼe tokosiʼi te kau gāue. Kotou faikole ki te ʼAliki ʼo te taʼukai ke ina fekauʼi mai he kau gāue ki tana taʼukai.” Neʼe mole gata aipē Sesu ʼi tana ʼu palalau. ʼI tana ʼosi fai ia te ʼu palalau ʼaia, “neʼe ina pāui tana ʼu tisipulo ʼaē ʼe hogofulu-mā-lua” pea neʼe ina fekauʼi nātou ke natou ʼolo ʼo fai fakamafola, peʼe ke natou ‘tānaki te taʼukai.’ (Mat. 9:35-38; 10:1, 5) Ki muli age, ko Sesu neʼe ina “hinoʼi . . . te tahi ʼu tisipulo e toko fitugofulu ʼo ina fekauʼi taki toko lua ia nātou” ke natou fai ia te gāue ʼaia.—Luka 10:1, 2.

² Iā ʼaho nei, ʼe kei ʼaoga pē he ʼu kaugā fai fakamafola ʼo te Puleʼaga ʼe lahi age. ʼI te mālamanei, ʼi te taʼu gāue 2009, neʼe ko te toko 18 168 323 hahaʼi ʼaē neʼe kau ki te ʼAho Fakamanatu. ʼI te kaugamālie ʼaia, neʼe ko te toko 10 miliona tupu hahaʼi neʼe mole ko he kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. Kua tokalelei ia te ʼu gāueʼaga ki te tānaki ʼo te taʼukai. (Soa. 4:34, 35) Koia, ʼe tonu ai ke tou faikole ke lahi age ia he kau gāue. Kae koteā ʼaē ʼe feala ke tou fai ke tou mulimuli ki tatatou ʼu faikole? ʼE tou lava fai ia te faʼahi ʼaia, ʼaki hatatou liliu ko he kau minisi ʼe fua lelei age tatatou gāue, ʼo tou faʼafai ʼi te fakamafola ʼo te Puleʼaga pea mo te fai ʼo he ʼu tisipulo.—Mat. 28:19, 20; Mko. 13:10.

 3. ʼE tokoni tāfito feafeaʼi kiā tātou ia te laumālie ʼo te ʼAtua ke tou liliu ko he ʼu minisi ʼe gāue lelei age?

³ ʼI te ʼuluaki ʼalatike, neʼe tou vakaʼi, ʼaki te takitaki ʼa te laumālie ʼo te ʼAtua ʼe feala ai ke tou “palalau ki te folafola ʼa te ʼAtua ʼaki he lototoʼa.” (Gāue 4:31) Ko te laumālie ʼaia ʼe toe lava tokoni mai ke tou liliu ko he kau minisi popoto. Ko te faʼahiga fai ke lelei age tatatou minisitelio, ʼe ko he fakaʼaogaʼi lelei ʼo te meʼa gāue ʼaē neʼe foaki mai e Sehova ʼAtua, tana Folafola, ia te Tohi-Tapu. Ko te tohi ʼaia ʼe ko te fua ʼo te laumālie māʼoniʼoni. (2 Tim. 3:16) Ko te logo ʼaē ʼe tuʼu ai ʼe haʼu mai te ʼAtua. Koia, kā tou popoto ʼi te fakaʼaogaʼi ʼo te Tohi-Tapu ʼi tatatou minisitelio, pea ʼe takitaki ai tatatou ʼu palalau e te laumālie māʼoniʼoni. ʼI muʼa ʼo tatatou vakaʼi peʼe feafeaʼi hatatou fai ia te faʼahi ʼaia, tou fakakaukauʼi age muʼa pe feafeaʼi ia te mālohi ʼo te Folafola.

‘Ko Te Folafola ʼa Te ʼAtua ʼe Mālohi’

 4. Koteā te ʼu fetogi ʼaē ʼe feala ke fai e he tahi ʼaki te logo ʼa te ʼAtua ʼaē ʼe maʼu ʼi te Tohi-Tapu?

⁴ Ko te folafola ʼa te ʼAtua ʼe ko he toe mālohi lahi! (Hep. 4:12) ʼI hona ʼaluʼaga fakatā, ko te logo ʼaē ʼe haʼu mai te Tohi-Tapu ʼe māsila age ʼi he heletā neʼe faʼu e te tagata, heʼe ʼi hona ʼaluʼaga fakatā, ʼe ina vaheʼi ia te ʼu hui pea mo tonatou ʼu gakoʼi hui. Ko te ʼu moʼoni ʼo te Tohi-Tapu ʼe malave ki te loto ʼo he tahi pea mo hū ki tana ʼu manatu pea mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe ina logoʼi, ʼo ina fakahā ia te ʼu meʼa moʼoni ʼaē ʼi tona loto. ʼE feala ke gāue ai ia te mālohi ʼo te moʼoni ʼo ina fetogi he tahi, pea ina uga ai he tahi ke ina fai he ʼu fetogi lahi. (Lau ia Kolose 3:10.) ʼEī, ʼe feala ki te Folafola ʼa te ʼAtua ke ina fetogi te ʼu maʼuli!

 5. Ko te ʼu faʼahi fea ʼaē ʼe feala ai ke takitaki tātou e te Tohi-Tapu, pea koteā tona fua?

⁵ Tahi ʼaē meʼa, ʼe maʼu ʼi te Tohi-Tapu ia te poto ʼaē ʼe mole lava maʼu ʼi he tahi age tohi. ʼE maʼu ai he logo maʼuhiga moʼo takitaki ia te maʼuli ʼo te hahaʼi ʼi te mālama faigataʼa ʼaenī. ʼE fakamālamaʼi e te Folafola ʼa te ʼAtua ia tatatou haʼele ʼaē ʼi te temi nei pea mo ina toe taki ia totatou ala. (Pes. 119:105) ʼE ko he toe tokoni lahi mokā tou tau mo he ʼu faigataʼaʼia peʼe mokā tonu ke tou fai he ʼu puleʼaki ʼo ʼuhiga mo te filifili ʼo hotatou ʼu kaumeʼa, mo tatatou ʼu fakafiafia, mo he gāue, mo he ʼu mutuʼi meʼa pea mo ʼihi atu ʼu faʼahi.  (Pes. 37:25; Taag. 13:20; Soa. 15:14; 1 Tim. 2:9) Ko te maʼuliʼi ʼo te ʼu pelesepeto ʼaē ʼe tou maʼu ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼe fakafealagia ai kiā tātou ke tou tokalelei mo te hahaʼi. (Mat. 7:12; Filp. 2:3, 4) ʼI te fakamālamaʼi ʼo totatou ala, ʼe feala ai ke tou maʼu ki muli age ia te ʼu fua ʼo te ʼu tonu ʼaē neʼe tou fai. (1 Tim. 6:9) ʼE toe fakakikite ʼi te Tohi-Tapu ia te fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te kā haʼu, ʼo tokoni mai ai kiā tātou ke tou māʼuʼuli ʼo fakaʼalutahi mo te fakatuʼutuʼu ʼaia. (Mat. 6:33; 1 Soa. 2:17, 18) ʼE feala ke maʼu e he tahi he maʼuli ʼe ʼi ai hona ʼuhiga, mo kapau ʼi tona maʼuli ʼe mulimuli ki te ʼu pelesepeto ʼa te ʼAtua.

 6. ʼE liliu feafeaʼi ia te Tohi-Tapu ko he mahafu mālohi ʼi tatatou tau fakalaumālie?

⁶ Kotou toe fakakaukauʼi age mo te mahafu mālohi ʼaē ko te Tohi-Tapu ʼi tatatou tau fakalaumālie. Neʼe fakahigoaʼi e Paulo ia te Folafola ʼa te ʼAtua ko “te heletā ʼo te laumālie.” (Lau ia Efesi 6:12, 17.) Kā tou fakahā lelei ia te logo ʼaia ʼo te Tohi-Tapu, pea ʼe feala ke fakaʼāteaina ai ia te hahaʼi mai te pule ʼa Satana. ʼE ko he heletā ʼe ina haofaki te hahaʼi, kae ʼe mole ina matehi nātou. ʼE mole tonu koa lā ke tou faiga ke tou popoto ʼi tona fakaʼaogaʼi?

Tou Fakaʼaogaʼi Lelei Ia Te Folafola ʼa Te ʼAtua

 7. He koʼē ʼe maʼuhiga ke tou ako ke tou fakaʼaogaʼi lelei ia “te heletā ʼo te laumālie”?

⁷ ʼE feala ke fakaʼaogaʼi lelei e he tagata tau ia tana ʼu mahafu mo kapau pē neʼe ina fakaʼaogaʼi tuʼumaʼu pea mo akoako ki tona fakaʼaogaʼi. ʼE toe tatau mo te fakaʼaogaʼi ʼo “te heletā ʼo te laumālie” ʼi tatatou tau fakalaumālie. Neʼe tohi fēnei e Paulo: “Faiga fakamālotoloto ke ke tuʼu iā muʼa ʼo te ʼAtua ohagē ko he tagata ʼe ina tali lelei, ko he tagata gāue ʼe mole ufiufi ʼi he meʼa, ʼe ina fakaʼaogaʼi lelei te folafola ʼo te moʼoni.”—2 Tim. 2:15.

8, 9. Koteā ʼaē kā tokoni mai ke tou mahino ki te ʼu manatu ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu? Kotou tuku mai he faʼifaʼitaki.

⁸ Koteā ʼaē kā tokoni mai anai ke tou “fakaʼaogaʼi lelei te folafola ʼo te moʼoni” ʼi tatatou minisitelio? ʼI muʼa ʼo hatatou lava akoʼi fakalelei ki te hahaʼi te ʼu manatu ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu, ʼe tonu muʼa kiā tātou totonu ke tou mahino ki tona fakaʼuhiga. ʼE fakamaʼua ai ke tou vakaʼi ia te ʼu vaega ʼaē ʼe tuʼu ʼi muʼa pea mo ʼaē ʼe hoa ki he vaega Tohi-Tapu.

⁹ Ohagē lā, ko te ʼu palalau ʼaē neʼe fai e Paulo iā Kalate 5:13. Neʼe ina tohi fēnei: “Neʼe pāui totonu koutou ʼo ʼuhiga mo te ʼāteaina; tokaga pē, ʼaua naʼa kotou fakaʼaoga te ʼāteaina ʼaia ohagē ko he fealagia ki te kakano; kae, ʼaki te ʼofa, kotou fetauhiʼaki ia koutou ohagē ko he ʼu kaugana.” Ko te ʼāteaina fea ʼaē neʼe talanoa kiai Paulo ʼi henī? Neʼe talanoa koa Paulo ki te ʼāteaina ʼaē mai te agahala mo te mate, peʼe ki te ʼāteaina ʼaē mai te pōpula ki te ʼu akonaki hala, peʼe mai he tahi age meʼa? Ko te ʼu vaega ʼaē ʼe tuʼu ʼi muʼa pea mo ʼaē ʼe hoa mai kiai, ʼe fakahā ai neʼe talanoa Paulo ʼo ʼuhiga mo te ʼāteaina ʼaē ʼe hoko mokā ‘fakamavae he tahi mai te malaʼia ʼo te Lao.’ (Kal. 3:13, 19-24; 4:1-5) Neʼe talanoa ki te ʼāteaina ʼaē ʼe tou maʼu ʼi tatatou muliʼi ia Kilisito. Ko nātou ʼaē ʼe natou fakafetaʼi ki te fakaʼāteaina ʼaia, ʼe natou fetauhiʼaki ʼi te ʼofa. Ko nātou ʼaē ʼe mole iā nātou ia te ʼofa, ʼe natou fekēʼaki pea mo fetauʼaki.—Kal. 5:15.

10. Ke tou mahino lelei ki te fakaʼuhiga ʼo he vaega, koteā te tahi ʼu faʼahi ʼe tonu ke tou vakaʼi, pea ʼe tou lava maʼu feafeaʼi ia te ʼu manatu ʼaia?

 ¹⁰ Ke tou mahino lelei ki he vaega, ʼe toe maʼua foki ke tou vakaʼi he tahi ʼu faʼahi, ohagē lā pe ko ai ʼaē neʼe ina tohi, pea neʼe tohi ʼi te temi fea, pea koteā ʼaē neʼe lolotoga hoko ʼi te temi ʼaē neʼe natou faitohi ai. ʼE toe ʼaoga foki ke tou ʼiloʼi ia te tupuʼaga ʼo te fai ʼo te tohi ʼaia, pea kapau ʼe feala, mo te ʼu agaaga fakasōsiale, mo te faʼahiga maʼuli ʼo te temi ʼaia, pea mo te ʼu toʼotoʼoga fakalotu ʼo te temi ʼaia. a

11. Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou tōkakaga kiai mokā tou fakamahino ia te Tohi-Tapu?

¹¹ Ke tou “fakaʼaogaʼi lelei te folafola ʼo te moʼoni,” ʼe mole gata pē ki te fakamahino lelei ʼo te ʼu moʼoni Fakatohi-tapu. ʼE tonu ke tou tōkakaga ke mole tou fakaʼaogaʼi te Tohi-Tapu moʼo fakamatakuʼi ia te hahaʼi. Logolā ʼe feala ke tou fakaʼaogaʼi ia te Tohi-Tapu moʼo fakahā ia te moʼoni, ohagē ko tona fai e Sesu ʼi tona fakahalaʼi e te Tēvolo, kae ko te Tohi-Tapu ʼe mole ko he koga ʼakau moʼo haha ʼaki te hahaʼi. (Teu. 6:16; 8:3; 10:20; Mat. 4:4, 7, 10) ʼE tonu ke tou manatuʼi ia te tokoni ʼaenī neʼe fai e te ʼapositolo ko Petelo: “Kotou tapuhā ʼi tokotou ʼu loto ia Kilisito ʼaē ko te ʼAliki, kotou nonofo teuteu tuʼumaʼu moʼo tali kiā nātou ʼaē ʼe natou fehuʼi atu te tupuʼaga ʼo takotou falala, kae kotou tali ʼaki he agamalū pea mo he fakaʼapaʼapa lahi.”—1 Pet. 3:15.

12, 13. Koteā ‘te ʼu tule’ ʼaē ʼe lava holoʼi e te moʼoni ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua? Kotou tuku mai he faʼifaʼitaki.

¹² Kā tou fakaʼaogaʼi lelei te moʼoni ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua, koteā ʼaē ʼe feala ke hoko ai? (Lau ia 2 Kolonito 10:4, 5.) Ko te moʼoni ʼo te Tohi-Tapu ʼe feala ke ina holoʼi “he ʼu tule,” ko tona fakaʼuhiga ʼe ina fakahā ia te ʼu akonaki hala, mo te ʼu aga ʼaē ʼe kovi, pea mo te ʼu filosofia ʼe hā ai ia te poto ʼa te tagata agahala. ʼE feala ke tou fakaʼaogaʼi ia te Tohi-Tapu moʼo molehi ia te ʼu manatu ʼaē ʼe “fakafeagai ki te ʼatamai mālama ʼa te ʼAtua.” Ko te ʼu akonaki ʼo te Tohi-Tapu ʼe feala ke fakaʼaogaʼi moʼo tokoni ki te hahaʼi ke fakaʼalutahi tanatou manatu mo te moʼoni.

¹³ Ohagē ko te finematuʼa ʼe taʼu 93 ʼe maʼuli ʼi Initia. Talu tana kei veliveli neʼe akoʼi age ke fakatui ki te akonaki ʼaē, kā mate he tahi, pea ʼe toe maʼuli ʼi he tahi age sino, ʼo he tagata peʼe ʼo he manu. ʼI tana kamata ako ia te Tohi-Tapu mo tana tama ʼaē neʼe maʼuli ʼi te tahi fenua, neʼe nā fefaitohiʼaki, pea neʼe ina tali vave ia te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina ako ʼo ʼuhiga mo Sehova pea mo tana ʼu fakapapau. Kae ʼi te kua mālohi ʼaē ʼi tona ʼatamai ia te akonaki ʼaē kā mate he tahi pea ʼe toe maʼuli ʼi he tahi sino, neʼe ʼita te finematuʼa ʼi te faitohi age ʼa tana tama ʼo ʼuhiga mo te ʼaluʼaga ʼo te kau mate. Neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE faigataʼa haku mahino ki te moʼoni ʼaē ʼo takotou Tohi-Tapu. ʼE akoʼi e te ʼu lotu fuli ʼe ʼi ai te meʼa ʼi totatou sino ʼe maʼuli tuputupua. Neʼe au tui talu mai fualoa ʼe mate te sino, pea ko te koga fakapulipuli iā tātou ʼe ʼalu ʼo toe maʼuli ʼi he tahi ʼu sino, ʼo fetofetogi fēia tuʼa 8 400 000. ʼE mole ko ni ʼu loi ia. ʼE faihala koa ia te tahi atu ʼu lotu ʼaē?” ʼE feala koa ke holoʼi e “te heletā ʼo te laumālie” ia he tui neʼe kua hū loloto fēia  ʼi he ʼatamai? Hili te ʼu fai palalau Fakatohi-tapu ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia, neʼe faitohi ia te finematuʼa ʼi ni ʼu vāhaʼa ki muli age, ʼo ina ʼui fēnei: “Kua au kamata mahino leva ki te moʼoni ʼaē ʼo ʼuhiga mo te kau mate. ʼE fiafia lahi toku loto ʼi taku ʼiloʼi ʼaē, ʼi te temi ʼaē kā hoko ai te fakatuʼuake, ʼe feala anai ke tou toe felāveʼi mo te kau mate ʼaē neʼe tou ʼoʼofa ai. ʼE au fakaʼamu ke foimo hoko mai lā ia te Puleʼaga ʼo te ʼAtua.”

Kotou Fakaʼaogaʼi “Te Heletā ʼo Te Laumālie” Ke Liliu Te Hahaʼi ʼo Tui

14. Koteā ʼaē ʼe feala ke tou fai ke tui ia nātou ʼaē ʼe fakalogo mai?

¹⁴ Ko te fakaʼaogaʼi lelei ʼo te Tohi-Tapu ʼi te minisitelio ʼe mole fakaʼuhiga pē ki hatatou fakahā age he ʼu vaega. ʼI tana palalau, neʼe faigaʼi e Paulo ke ‘liliu te hahaʼi ʼo tui,’ pea ʼe tonu mo tātou ke tou fai fēia. (Lau ia Gāue 19:8, 9; 28:23.) Ko he tahi kua tui “ ʼe kua liliu ia ʼo falala ki he meʼa.” Kā kua tui he tahi, “kua tui papau ia ki he meʼa, ʼo tupu ai tana falala kiai.” Kā tui he tahi ki he akonaki Fakatohi-tapu, pea kua ina lava tali ke falala ki te akonaki ʼaia. Moʼo fakahoko ia te faʼahi ʼaia, ʼe tonu ke tui ia ia ʼaē ʼe fakalogo mai, ʼe moʼoni tatatou ʼu palalau. ʼE feala ke tou fai ia te faʼahi ʼaia, ʼo tou ʼahiʼahiʼi ia te ʼu ʼaluʼaga ʼaenī.

15. ʼE kotou lava fakatokagaʼi feafeaʼi ia te Tohi-Tapu ki te hahaʼi ke natou fakaʼapaʼapa kiai?

¹⁵ Tou fakahā age ki te hahaʼi ia te manatu ʼa te Folafola ʼa te ʼAtua ke natou fakaʼapaʼapa kiai. Kā kotou lau he vaega, kotou fakamaʼuhigaʼi ia te ʼaoga ʼaē ke ʼiloʼi ia te manatu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia. ʼI takotou ʼosi lagaʼi he fehuʼi ki he tahi pea kā kua ina ʼosi tali atu, ʼe lagi kotou fia ʼui age anai: ‘Tā vakaʼi fakatahi peʼe tou lava maʼu feafeaʼi ia te manatu ʼa te ʼAtua ki te fehuʼi ʼaia.’ Peʼe feala hakotou fehuʼi fēnei age: ‘Koteā te manatu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te ʼaluʼaga ʼaia?’ Kapau ʼe kotou kamata fēia ʼi muʼa ʼo te lau ʼo he vaega, ʼe kotou fakahā lelei ai ko te Tohi-Tapu ʼe haʼu mai te ʼAtua pea mo tokoni kiā ia ʼaē ʼe fakalogo ke mahino ki te maʼuhiga ʼo te Tohi-Tapu. ʼE maʼuhiga ke tou fai ia te faʼahi ʼaia tāfito lā mokā tou fai fakamafola ki he tahi ʼe tui ki te ʼAtua kae ʼe mole heʼeki ina ʼiloʼi pe koteā ʼaē ʼe akoʼi ʼi te Tohi-Tapu.—Pes. 19:7-10.

16. Koteā ʼaē kā tokoni atu ke kotou fakamahino fakalelei ia he vaega?

¹⁶ Ke mole gata ʼaki pē takotou lau ia he vaega; kae kotou toe fakamahino. Neʼe ko te agamāhani ʼa Paulo ia hana ‘fakamahino pea mo fakamoʼoni ʼaki he ʼu vaega’ ia te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina akoʼi. (Gāue 17:3) ʼI te agamāhani, ʼe lahi ia te ʼu manatu kehekehe ʼi he vaega, pea ʼe lagi tonu anai ke kotou fakatokagaʼi age ia te ʼu kupu ʼaē ʼe ʼaoga ki takotou fai palalau. ʼE feala ke kotou fai ia te faʼahi ʼaia ʼaki hakotou toe lau te ʼu kupu ʼo te vaega ʼaē ʼe tuʼu ai te manatu tāfito, peʼe kotou fai he ʼu fehuʼi ʼe tokoni anai kiā ia ʼaē ʼe fakalogo ke ina maʼu te manatu tāfito. Pea kotou fakamahino leva ia te fakaʼuhiga ʼo te koga ʼaia ʼo te vaega. Kā kua kotou fai ia te faʼahi ʼaia, kotou tokoni kiā ia ʼaē ʼe fakalogo, ke mahino peʼe feafeaʼi hana maʼuliʼi ia te manatu ʼo te vaega ʼaia.

17. ʼE kotou lava fakakaukau feafeaʼi mo te hahaʼi ʼaki te Tohi-Tapu ke feala hanatou tui papau kiai?

¹⁷ Kotou fakakaukau mo te hahaʼi ʼaki te Tohi-Tapu, pea ke hā takotou tui papau ki te manatu ʼaē ʼe kotou talanoa kiai. ʼAki he ʼu palalau fakamālotoloto pea mo he ʼu manatu neʼe fakahoahoa lelei, ko Paulo neʼe ‘fakakaukau mo te hahaʼi ʼaki te Tohi-Tapu,’ ʼaki hana tui papau ki tana faiakonaki. (Gāue 17:2, 4) Ohagē ko ia, tou faiga ke malave tatatou ʼu palalau ki te loto ʼo nātou ʼaē ʼe fakalogo. Tou “ ʼohu” ʼi tonatou loto ʼaki hatatou fai he ʼu fehuʼi ʼe fakahā ai tatatou tokaga moʼoni ʼaē kiā nātou. (Taag. 20:5) ʼAua naʼa kotou palalau fakahagatonu fau. Kotou fakahā takotou ʼu manatu ʼi hona ʼaluʼaga ʼe mahino lelei kiai pea mo fakahoahoa lelei. ʼE tonu ke lagolago kiai he faʼifaʼitaki ʼe ʼalutahi mo takotou palalau. ʼE tonu ke fakatafito  lelei takotou ʼu palalau ki te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼE lelei age hakotou fakaʼaogaʼi lelei he vaega e tahi, ʼo kotou fakamahino pea mo fakaʼaogaʼi he fakatā, ʼi hakotou lau fakavilivili he ʼu vaega e lua peʼe tolu, kae mole kotou fakamahino. Ko te fakaʼaogaʼi ʼo he faʼifaʼitaki lelei, ʼe toe ‘hilifaki ki takotou ʼu laugutu ia te mālohi ʼo te fakalotoʼi.’ (Taag. 16:23) ʼI ʼihi temi, ʼe lagi ʼaoga ke fai he ʼu kumi pea ke hilifaki kiai he tahi age ʼu manatu. Ko te finematuʼa taʼu 93 ʼaē neʼe tou talanoa kiai ʼi muʼa atu, neʼe tonu ke ina ʼiloʼi pe koʼē ʼe lahi te ʼu lotu ʼe natou akoʼi ia te nefesi (peʼe ko te laumālie) tuputupua. Neʼe maʼuhiga kiā ia ke mahino ki te haʼuʼaga ʼo te akonaki ʼaia pea neʼe feafeaʼi tana hū ki te ʼatu ʼu lotu ʼo te mālamanei, ke tupu ʼaki ai hana tui ki te ʼu manatu ʼaē ʼe akoʼi mai ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia. b

Tou Popoto Tuʼumaʼu Aipē ʼi Te Fakaʼaogaʼi Ia Te Folafola ʼa Te ʼAtua

18, 19. He koʼē ʼe tonu ke tou popoto tuʼumaʼu aipē ʼi te fakaʼaogaʼi ia “te heletā ʼo te laumālie”?

¹⁸ ʼE ʼui fēnei ʼi te Tohi-Tapu: “Ko te ʼaluʼaga ʼo te mālama ʼaenī ʼe fetogi.” Ko te hahaʼi agakovi ʼe natou tuputupu ki te kovi ʼaupitō. (1 Ko. 7:31; 2 Tim. 3:13) Koia ʼe maʼuhiga ke tou haga holoʼi “he ʼu tule” ʼo fakaʼaogaʼi ia “te heletā ʼo te laumālie, ʼaē ko te folafola ʼa te ʼAtua.”

¹⁹ ʼE ko he meʼa fakafiafia lahi tatatou maʼu ia te Folafola ʼa te ʼAtua, te Tohi-Tapu, pea mo tou fakaʼaogaʼi ia tana logo mālohi moʼo taʼaki ia te ʼu akonaki hala pea mo logo kiai ia te hahaʼi loto fakamālotoloto. Ko he akonaki kua hū loloto ʼi he tahi ʼe mole mālohi age ia ʼi te logo ʼo te Tohi-Tapu. Koia, tou haga faiga lahi ke tou popoto ʼi te fakaʼaogaʼi ia “te heletā ʼo te laumālie” ʼi te gāue ʼaē neʼe foaki mai e te ʼAtua, ʼaē ko te tala ʼo te Puleʼaga.

[ʼU nota]

Koteā ʼAē Neʼe Kotou Ako?

• ʼE mālohi feafeaʼi ia te Folafola ʼa te ʼAtua?

• ʼE feafeaʼi hatatou lava ‘fakaʼaogaʼi lelei ia te folafola ʼo te moʼoni’?

• Koteā ʼaē ʼe lava fakahoko e te logo ʼo te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo “he ʼu tule”?

• ʼE kotou lava hikihiki feafeaʼi takotou faiga ʼaē ke tui ia te hahaʼi ki te folafola ʼa te Tohi-Tapu ʼi takotou minisitelio?

[ʼU fehuʼi ʼo te ako]

[Talanoa/Paki ʼo te pasina 18]

ʼE Feafeaʼi Hakotou Fakaʼaogaʼi Ia Te Folafola ʼa Te ʼAtua Ke Tui Kiai Te Hahaʼi?

▪ Kotou tōkakaga tāfito ke natou fakaʼapaʼapa ki te Tohi-Tapu

▪ Kotou fakamahino ia te ʼu vaega Tohi-Tapu

▪ Kotou fakakaukauʼi mo te hahaʼi mo kotou tui papau kiai ke malave ki ʼonatou loto takotou ʼu palalau

[Paki ʼo te pasina 17]

ʼE tonu ke kotou ako ke kotou fakaʼaogaʼi lelei ia “te heletā ʼo te laumālie”