Ko Sesu—Neʼe Haʼu Mai Fea?
Ko Sesu—Neʼe Haʼu Mai Fea?
“Neʼe toe hū [ia Pilato] ki te fale ʼo te kōvanā, pea ʼui māʼana kiā Sesu: ‘ ʼE ke haʼu mai fea?’ Kae neʼe mole fai age e Sesu hana tali kiā te ia.”—SOANE 19:9.
NEʼE fai e te kōvanā Loma ko Posio Pilato te fehuʼi ʼaia ʼi te temi ʼaē neʼe fakamāuʼi ai ia Sesu. Neʼe ʼiloʼi e Pilato te koga meʼa ʼo Iselaele ʼaē neʼe haʼu mai ai ia Sesu. (Luka 23:6, 7) Neʼe ina toe ʼiloʼi foki neʼe mole hagē ia Sesu ko te tagata fuli. Neʼe feʼekeʼaki koa e Pilato pe neʼe kua maʼuli ia Sesu ʼi muʼa atu? Neʼe loto moʼoni koa e te pule pagani ʼaia ke ina tali te moʼoni pea mo ina maʼuliʼi? Tatau aipē peʼe koteā te tupuʼaga ʼo te fai e Pilato te ʼu fehuʼi ʼaia, kae neʼe mole tali age e Sesu he meʼa, pea neʼe mole tuai pea neʼe hā lelei, neʼe lahi age pē te tokaga ʼa Pilato ki tona tuʼulaga totonu ʼi hana faiga ke ʼiloʼi te moʼoni pea ke fakahoko te faitotonu.—Mateo 27:11-26.
Meʼa lelei foki, heʼe faigafua pē kiā nātou ʼaē ʼe natou loto moʼoni kiai ke natou ʼiloʼi peʼe haʼu mai fea ia Sesu ke natou maʼu tona tali kiai. ʼE fakahā fakalelei ʼi te Tohi-Tapu te haʼuʼaga ʼaē ʼo Sesu Kilisito. Tou vakaʼi age muʼa te ʼu manatu ʼaenī ʼe fakahoahoa.
▪ Te koga meʼa ʼaē neʼe tupu ai ʼE fakahā ʼi te ʼu fakafuafua neʼe fai, mole heʼeki faʼa fualoa ʼi te kamataʼaga ʼo te fasigā taʼu fakatō lau ʼaē ʼi te lau ʼo te temi nei ko te 2 taʼu ʼi muʼa ʼo totatou temi, neʼe tupu ai ia Sesu ʼi he ʼu ʼaluʼaga masiva ʼi te kolo Sutea ko Petelehemi. Neʼe fakatuʼutuʼu e Sesale ʼAukusitō ke tohi te higoa takitahi ʼo te hahaʼi, pea neʼe tonu ai ki te faʼē ʼa Sesu, ia Malia, ʼi te temi “kua faitama” ai, pea mo tona ʼohoana, ia Sosefo, ke nā fagona ki Petelehemi, te nofoʼaga ʼa te ʼu kui ʼa Sosefo. ʼI tanā mole maʼu ʼaē ʼo honā nofoʼaga ʼi te kolo ʼaia kua fonu ʼaupitō, neʼe fakaʼaogaʼi e te taumātuʼa te fale kaiʼaga manu, ʼaē neʼe tupu ai ia Sesu pea neʼe ʼai ki te kaiʼaga manu.—Luka 2:1-7.
ʼI ni ʼu sēkulō ki muʼa atu, neʼe fakakikite fēnei ʼi te lea fakapolofetā Fakatohi-tapu te koga meʼa ʼaē kā tupu ake ai ia Sesu: “Ko koe, Ê Petelehemi ʼo Efalata, ia ia ʼaē ʼe veliveli ʼaupitō ke kau ʼi te ʼu lauʼi afe ʼo Suta, mai iā te koe ʼe haʼu anai ki tuʼa kiā te au, ia ia ʼaē ʼe tonu ke liliu ko te pule ʼo Iselaele.” a (Mikea 5:2) ʼE hā mai neʼe veliveli fau ia Petelehemi ke kau ki te ʼu kolo ʼo te telituale ʼo Suta. Kae, ʼe maʼu anai e te kiʼi kolo ʼaia he pilivilēsio makehe. ʼE haʼu anai te Mēsia ʼaē neʼe fakapapauʼi mai, peʼe ko Kilisito, mai Petelehemi.—Mateo 2:3-6; Soane 7:40-42.
▪ Te koga meʼa ʼaē neʼe lahilahi ake ai Hili te kiʼi temi nounou ʼo tanatou nonofo ʼi Esipito, neʼe ʼolo leva te fāmili ʼo Sesu ʼo māʼuʼuli ʼi Nasaleti, ko he kolo ʼi te telituale ʼo Kalilea ʼe tuʼu iā kilometa e 96 ʼi te potu noleto ʼo Selusalemi. ʼI te temi ʼaia, neʼe mole heʼeki taʼu tolu ia Sesu. ʼI te fenua matalelei ʼaia ʼaē ʼe tahi fai ai e te ʼu tagata gāue kele, mo te ʼu tauhi ovi pea mo te ʼu tagata tautai ia tanatou ʼu gāue, neʼe lahi ake ai ia Sesu ʼi he fāmili ʼe kaugamālie pea ʼe mahino ia neʼe ko he fāmili ʼe masiva.—Mateo 13:55, 56.
ʼI ni ʼu sēkulō ki muʼa atu, neʼe fakakikite ʼi te Tohi-Tapu ʼe liliu anai ia te Mēsia ko “te Nasalea.” Mateo 2:19-23) Ko te higoa Nasalea neʼe lagi ʼi ai hona pikipikiga mo te kupu Fakahepeleo ʼaē ʼe fakaʼaogaʼi ki te kupu “huli.” ʼE hā mai neʼe talanoa ia Mateo ki te lea fakapolofetā ʼa Isaia ʼaē neʼe ina fakahigoaʼi te Mēsia ko ‘te huli’ ʼo Sese, ko tona fakaʼuhiga ʼe hifo mai anai te Mēsia mai te hōloga ʼo Sese, te tamai ʼa te Hau ko Tavite. (Isaia 11:1) Koia, ko Sesu neʼe hifo mai te hōloga ʼo Sese ʼaki ia Tavite.—Mateo 1:6, 16; Luka 3:23, 31, 32.
ʼE ʼui e Mateo ʼi tana evaselio ko te fāmili ʼo Sesu neʼe ʼalu ʼo nofo ʼi “Nasaleti, koteʼuhi ke hoko te meʼa ʼaē neʼe folafola ʼaki te ʼu polofetā: ‘ ʼE fakahigoa anai ia ko te Nasalea.’ ” (▪ Te koga meʼa ʼaē neʼe haʼu ʼuluaki mai ai ʼE akoʼi mai ʼi te Tohi-Tapu neʼe kamata te maʼuli ʼo Sesu ʼi muʼa mamaʼo atu ʼo tana tupu ʼi te fale kaiʼaga manu ʼaia ʼi Petelehemi. Ko te lea fakapolofetā ʼa Mikea ʼaē neʼe kua tou talanoa kiai ʼe hoko atu fēnei: “ ʼE maʼuli talu mai te ʼu temi ʼāfea, talu mai te ʼu ʼaho ʼo te ʼu temi heʼegata.” (Mikea 5:2) ʼI tona ʼuhiga ʼAlo ʼulutokotahi ʼo te ʼAtua, ko Sesu neʼe ko he laumālie ʼi te lagi ʼi muʼa ʼo tana tupu tagata ʼi te kele. Neʼe ʼui totonu pē e Sesu: “Neʼe au hifo mai te lagi.” (Soane 6:38; 8:23) Neʼe lava hoko feafeaʼi te faʼahi ʼaia?
ʼAki te laumālie māʼoniʼoni, neʼe fakahoko e Sehova ʼAtua te milakulo ʼo ina tuku ifo te maʼuli ʼo tona ʼAlo ʼi selō ki te falega fānau ʼo te tāupoʼou Sutea ko Malia, ke feala ai kiā Sesu ke tupu ake ko he tagata haohaoa. b Ko te taʼi milakulo ʼaia ʼe faigafua pē tona fakahoko e te ʼAtua Māfimāfi ʼaki ia tona mālohi. Ohagē ko te ʼāselo ʼaē neʼe ina fakamahino te faʼahi ʼaia kiā Malia ʼi tana ʼui fēnei age: “Ki te ʼAtua ʼe mole he meʼa ʼe faigataʼa kiā te ia.”—Luka 1:30-35, 37.
Kae ʼe mole gata pē tona tala mai ʼi te Tohi-Tapu peʼe neʼe haʼu mai fea ia Sesu. ʼI te ʼu Evaselio ʼaē e fā ʼa Mateo, mo Maleko, mo Luka pea mo Soane, ʼe lahi ai te tahi ʼu fakamatala ʼo ʼuhiga mo te faʼahiga maʼuli ʼaē ʼo Sesu.
[ʼU nota]
a ʼE mahino ia ko Efalata neʼe ko te ʼuluaki higoa ʼaia ʼo Petelehemi.—Senesi 35:19.
b Ko Sehova ʼe ko te huafa ʼo te ʼAtua ohagē ko tona tuʼu ʼi te Tohi-Tapu.