ʼE i Ai Koa He Lanu ʼe Maʼuhiga Age Ki Te ʼAtua ʼi ʼIhi Atu Lanu?
ʼE Fia ʼIloʼi e Te Kau Lautohi . . .
ʼE i Ai Koa He Lanu ʼe Maʼuhiga Age Ki Te ʼAtua ʼi ʼIhi Atu Lanu?
▪ Kailoa ia. ʼE ʼui lelei fēnei ʼi te Tohi-Tapu: “Ko te ʼAtua ʼe mole fakapalatahi, kae ʼi te puleʼaga fuli pē ko te tagata ʼaē ʼe manavasiʼi kiā te ia pea mo ina maʼuliʼi te faitotonu ʼe ina tali leleiʼi ia ia.”—Gāue 10:34, 35.
Ko te manatu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia ʼe maʼuhiga age ia ʼi te manatu ʼa te hahaʼi heʼe haohaoa. ʼE manatu e te hahaʼi tokolahi ʼe ko te lanu pē e tahi (pea ʼi te agamāhani ʼe ko tonatou lanu) ʼaē ʼe māʼoluga age ʼi te tahi ʼu lanu. ʼE ko te taʼi fakapalatahi ʼaia, ʼe tatau ia mo te manatu ʼa Charles Darwin ʼaē neʼe ina tohi fēnei: “ ʼI te ʼu temi kā haʼu, . . . ʼe ko te ʼu lanu ʼa te hahaʼi ʼaē ʼe ʼatamai kā natou fakaʼauha moʼoni anai pea mo natou fetogi anai te ʼu lanu ʼa te hahaʼi ʼaē ʼe kei aga fekai.” Meʼa fakaʼofaʼofa, heʼe tokolahi neʼe fehiʼaʼinaʼi moʼoni nātou e te hahaʼi ʼo te tahi ʼu lanu, ʼaē ʼe natou ʼui ʼe māʼoluga pē tonatou lanu.
ʼE tuha koa mo he tahi ke manatu ʼe māʼoluga age tona lanu ʼi te tahi ʼu lanu? Ohagē lā, neʼe kua fakamoʼoni koa e te poto fakatagata ʼo ʼuhiga mo te ʼu agaaga ʼa te tagata talu mai tona faʼu, ʼe ʼi ai ʼihi lanu ʼe māʼoluga age ia ʼi he tahi ʼu lanu, pea mo mālalo ʼihi? Kailoa. Ko te tagata ko Bryan Sykes ʼe ina ako te agaaga ʼo te tagata pea ʼe polofesea ʼi Oxford, neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE mole feala ke fakatuʼu he lisi ʼo te ʼu lanu ʼaē ʼe māʼoluga pea mo ʼaē ʼe mole maʼuhiga, koteʼuhi ʼe mole fakahā mai te faʼahi ʼaia ʼi te ʼu selule ʼo te tagata ʼi te temi ʼaē ʼe faʼu ai. . . . Neʼe au feʼekeʼaki tuʼumaʼu peʼe i ai he ADN Keleka peʼe ko he ʼu gènes Italia, kae ʼe moʼoni, ʼe mole ʼi ai he meʼa fēia. . . . ʼE tou tatau fuli pē, ʼe mole he tahi ʼe kehe.”
Ko te ʼu taʼi manatu ʼaia, ʼe ʼalutahi mo te ʼu faʼahi ʼaē ʼe tou lau ʼi te Tohi-Tapu. ʼE akoʼi mai ʼi te Tohi-Tapu, neʼe fakatupu e te ʼAtua ia te tagata pē e tahi pea mo te fafine pē e tahi, ʼaē ʼe hifo mai ai te tagata fuapē. (Senesi 3:20; Gāue 17:26) Koia, kiā mata ʼo te ʼAtua ʼe ko te lanu pē e tahi—ko te tagata.
ʼE mole maʼuhiga he tahi kiā Sehova ʼuhi ko te lanu ʼo tona kili peʼe ko te ʼu agaaga ʼo tona fofoga. Kae ko te faʼahi ʼaē ʼe maʼuhiga ʼaupitō iā mata ʼo Sehova, ko te ʼu meʼa ʼaē ʼi totatou loto. ʼE ina ʼui fēnei: “[ʼE] sio te tagata ki te meʼa ʼaē ʼe hā ki te ʼu mata; kae ko Sehova, ʼe sio ki te loto.” (1 Samuele 16:7) ʼI tatatou taupau maʼu te manatu ʼaia ʼe feala ai ke liliu ko he fakalotomālohiʼi ʼo tātou. ʼO feafeaʼi?
Logolā totatou lanu, kae tokolahi iā tātou ʼe mole tou faʼa leleiʼia ʼihi agaaga ʼo totatou sino, kae ʼe mole tou maʼu te fealagia ʼaē ke tou fetogi te ʼu faʼahi ʼaia. Kae, ʼe feala ke tou gāueʼi ia te ʼu meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga age—tatatou ʼu manatu pea mo te ʼu meʼa ʼaē ʼi totatou loto. (Kolose 3:9-11) ʼI tona fakahagatonu, neʼe lagi tou maʼu te manatu ʼaē ʼe tou māʼoluga age tātou ʼi he tahi lanu peʼe lagi tou manatu ʼe tou mālalo age tātou. Kae mai tona ʼaluʼaga ʼaē ʼe mole ʼalutahi te manatu ʼaia mo te manatu ʼa te ʼAtua, koia ʼe ʼaoga ke tou faiga mālohi ke tou pulihi te taʼi manatu ʼaia ʼi totatou loto.—Pesalemo 139:23, 24.
Kā tou faiga ke kita sio kiā kita totonu pea ki ʼihi ohagē ko te faʼahiga sio ʼa Sehova, pea ʼe feala ke tou tui pau ai ʼe tokoni mai Sehova kiā tātou. ʼE fakamanatuʼi fēnei mai kiā tātou ʼi tana Folafola: “ ʼO ʼuhiga mo Sehova, ko tona ʼu mata ʼe taka ʼi te kele kātoa, ke ina fakahā tona mālohi kiā nātou ʼaē ʼe kātoa tonatou loto kiā te ia.” (2 Fakamatala 16:9) ʼE moʼoni te faʼahi ʼaia, tatau aipē totatou lanu.