KAPITE 9
“ ʼE Mole Fakapalatahi Te ʼAtua”
Kua avahi leva te faifakamafola ki te hahaʼi ʼae mole Sutea
1-3. Kotea te meʼa ʼae neʼe ha kia Petelo? Pea he koʼe ʼe maʼuhiga ke tou iloʼi tona fakaʼuhiga?
KO TE temi fakato lau ʼaeni ʼo te taʼu 36 H.T.S. Kua hili ki ai ni ʼaho ʼo te nofo ʼa Petelo ʼi te ʼapi ʼe ovi ki te matatai, ʼi te kolo ko Sope.ʼE lolotoga faikole ia Petelo ʼi te fuga ʼato ʼo fakamafana ai. ʼI tana tali lelei ke nofo ʼi te ʼapi ʼaia, neʼe ha ai ʼe ko he tahi ʼe mole fakapalatahi. Ko te pule ʼo te ʼapi ko Simone, ko te tagata fai kiliʼi manu. Tokolahi te kau Sutea neʼe mole natou loto ke fakaʼapi natou ʼio ia. a Kae, ko te temi ʼaeni ke iloʼi e Petelo te ako maʼuhiga ʼo ʼuhiga mo te mole fakapalatahi ʼa Sehova.
2 ʼI te lolotoga faikole ʼa Petelo, neʼe ha age kia ia te meʼa, pea ʼe malave kovi anai ki te kau Sutea. Neʼe hifo ifo mai te lagi he kie lino lahi ko ʼona tapa ʼe fa. Pea neʼe maʼu ai te ʼu manu heʼe maʼa neʼe tapuʼi e te Lao ʼa Moisese. Neʼe fakatotonu age te leʼo ke ina matehi he manu pea ke ina kai. Pea neʼe tali fenei age e Petelo: “Neʼe heʼeki au kai he meʼa ʼe ʼuli pea mo heʼe maʼa.” Pea neʼe ui fenei e te leʼo kia ia, mole tuʼa tahi kae neʼe tuʼa tolu: “Tuku tau ui ʼae ʼe ʼuli te ʼu meʼa ʼae kua fakamaʼa e te ʼAtua.” (Gaue 10:14-16) Neʼe fakakaukauʼi e Petelo pe kotea te fakaʼuhiga ʼo te meʼa ʼae neʼe ha age ki ai. Kae ʼe tokoni age anai Sehova ke mahino ki ai.
3 Kotea te fakaʼuhiga ʼo te meʼa ʼae neʼe ha kia Petelo? ʼE maʼuhiga ʼaupito ke tou iloʼi tona fakaʼuhiga. Koteʼuhi ʼe tou mahino ai ki he moʼoni loloto ʼo ʼuhiga mo te faʼahiga sio ʼa Sehova ki te hahaʼi. ʼI totatou ʼuhiga Kilisitiano moʼoni, ʼe mole feala ke tou fakamoʼoni katoa ki te logo lelei ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, mo kapau ʼe mole tou ako muʼa te faʼahiga sio ʼa te ʼAtua ki te hahaʼi. Kapau ʼe tou fia mahino lelei ki te meʼa ʼae neʼe ha kia Petelo, ʼe tonu muʼa ke tou vakavakaʼi te ʼu aluʼaga fakaofoofo ʼae neʼe hoko ʼi te temi ʼaia.
Neʼe “Faikole Mamahi Tuʼumaʼu Ki Te ʼAtua” (Gaue 10:1-8)
4, 5. Ko ai ia Kolonelio? Pea kotea ʼae neʼe hoko ʼi tana lolotoga faikole?
4 Neʼe mole iloʼi e Petelo te aluʼaga ʼae neʼe hoko ʼi te ʼanafi ʼi Sesalea, ʼae ʼe vaha mamaʼo ia teitei kilometa ʼe 50 ʼi te potu noleto. Neʼe ʼi ai te tagata ʼe higoa ko Kolonelio neʼe toe ha kia ia he sio fakaʼatua. Ko Kolonelio, neʼe ko he pule solia ʼi te foʼi solia Loma, pea neʼe ko he “tagata tauhi lotu.” b Neʼe ko he pule famili lelei, “neʼe manavasiʼi ki te ʼAtua fakatahi mo tona loto fale katoa.” Neʼe mole kau ia Kolonelio ʼi te lotu Fakasutea, pea neʼe mole silikosisio. Kae, neʼe manavaʼofa ki te hahaʼi masisiva Sutea ʼo ina foaki he ʼu meʼa ʼofa kia natou. Ko te tagata neʼe fakamalotoloto mo “faikole mamahi tuʼumaʼu ki te ʼAtua.”—Gaue 10:2.
5 ʼI te vaʼevaʼe hola 3 hili hoʼata, neʼe ha te meʼa kia Kolonelio ʼi tana lolotoga faikole. Neʼe sio ki he ʼaselo neʼe ina ui fenei age: “Kua hake ake ʼau faikole pea mo te ʼu meʼa ʼofa ʼae neʼe ke fai ki te hahaʼi masisiva ohage ko he fakamanatu ia muʼa ʼo te ʼAtua.” (Gaue 10:4) Neʼe kole age e te ʼaselo ke fekauʼi e Kolonelio ni tagata ke olo ʼo kumi mai te apositolo ko Petelo. ʼI tona ʼuhiga matapule heʼe silikosisio, ʼe hoko anai kia Kolonelio he aluʼaga fakaofoofo, neʼe heʼeki hoko ki muʼa atu: Ko te ʼuluaki matapule ʼaia ʼae ka liliu anai ko he Kilisitiano.
6, 7. (1) Tuku mai he faʼifaʼitaki ʼe ha ai ʼe tali e te ʼAtua ki te ʼu faikole ʼa natou ʼae ʼe kumi fakamalotoloto te moʼoni ʼo ʼuhiga mo te ia. (2) Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ʼu aluʼaga ʼaia kia tatou?
6 Ia ʼaho nei, ʼe tali koa e te ʼAtua ki te ʼu faikole ʼa natou ʼae ʼe natou kumi fakamalotoloto te moʼoni ʼo ʼuhiga mo ia? Tou vakaʼi te faʼifaʼitaki ʼo te fafine ʼe maʼuli ʼi Albanie. Neʼe ina tali Te Tule Leʼo ʼe talanoa ai ki te faʼahiga akoʼi ʼo te ʼu fanau. c Neʼe ina ui fenei ki te Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼae neʼe tuʼu ʼi tona muʼa matapa: “ ʼE ke tui anai mo kapau ʼe au ui atu neʼe au faikole ki te ʼAtua ke tokoni mai ki te akoʼi ʼo ʼaku taʼahine? Ko ia pe ʼae neʼe ina taki mai koe! ʼE malave ki toku loto, he neʼe ko te meʼa pe ʼaia ʼae neʼe au loto moʼoni ki ai.” Neʼe kamata ako te fafine mo ʼana taʼahine te Tohi-Tapu, pea ki muli age neʼe ako mo tona ʼohoana.
7 Ko te aluʼaga pe koa ʼaia ʼe tahi? Kailoa ia. ʼE lahi te ʼu aluʼaga feia ʼe hoko tuʼumaʼu ʼi te malamanei katoa, pea ʼe mole hoʼi hoko feia pe. Kotea tona fakaʼuhiga kia tatou? ʼUluaki, ʼe tali e Sehova ki te ʼu faikole ʼa te hahaʼi ʼae ʼe natou kumi fakamalotoloto ia te ia. (1 Hau 8:41-43; Pes. 65:2) Lua, ʼe takitaki tatou e te kau ʼaselo ʼi te faifakamafola.—Fkha. 14:6, 7.
Gaue 10: 9-23 ʼuluaki koga)
“Neʼe Fakakaukauʼi e Petelo Ki Te Meʼa ʼAe Neʼe Ha Age Ki Ai” (8, 9. Kotea ʼae neʼe fakaha e te laumalie kia Petelo? Pea kotea tana tali ki ai?
8 Neʼe kei lolotoga ‘fakakaukauʼi e Petelo ʼi te fuga ʼato ki te fakaʼuhiga ʼo te meʼa ʼae neʼe ha age ki ai,’ mo te ʼomai ʼo te ʼu tagata ʼae neʼe fekauʼi age e Kolonelio ki te ʼapi ʼo Simone. (Gaue 10:17) Neʼe fakafisi tuʼa tolu ia Petelo ʼe mole ina kai anai ki he ʼu meʼa kai heʼe maʼa ʼae ʼe tapuʼi e te Lao. ʼE ina tali anai koa ke alu mo te ʼu tagata ʼaia, pea mo hu ki he ʼapi ʼo he matapule? Koia, neʼe fakaha age ki ai e te laumalie maʼoniʼoni ia te finegalo ʼo te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia, ʼo ui fenei ki ai: “Koʼeni ʼe kumi koe e te ʼu tagata ʼe toko tolu. Koia, tuʼu ake ʼo hifo, pea ke alu mo natou, ʼaua naʼa ke lotolotolua koteʼuhi neʼe ko au ʼae neʼe au fekauʼi mai natou.” (Gaue 10:19, 20) Koia ʼe ha mai ai, ko te ʼu manu heʼe maʼa ʼae neʼe sio ki ai, neʼe ko he teuteuʼi ʼaia ʼo Petelo ke fakalogo ki te takitaki ʼa te laumalie maʼoniʼoni.
9 ʼI te iloʼi e Petelo neʼe ko he ʼaselo ʼae neʼe ina ui age kia Kolonelio ke ina fekauʼi age te ʼu tagata ʼaia, neʼe ina fakahu natou ki fale ʼo “natou nonofo ai mo ia.” (Gaue 10:23 ʼuluaki koga) ʼI te fakalogo ʼaia ʼa Petelo, neʼe kamata fetogi ai tana faʼahiga manatu, pea neʼe mahino leva ki te fakatuʼutuʼu foʼou ʼae ʼe loto ki ai ia te ʼAtua.
10. ʼE takitaki feafeaʼi e Sehova tana hahaʼi? Pea kotea ʼu fehuʼi ʼae ʼe tonu ke tou fai takitokotahi?
10 ʼO toe feia pe ia ʼaho nei, ʼe toe tokoni e Sehova ki tana hahaʼi ke natou mahino mamalie ki tona finegalo. (Taag. 4:18) ʼAki tona laumalie maʼoniʼoni, ʼe ina takitaki “te tagata kaugana agatonu mo poto.” (Mat. 24:45) ʼI ʼihi temi, ʼe foaki mai he ʼu fakamahino foʼou, peʼe ko he ʼu fetogi ʼi tatatou faʼahiga fai. Pea ʼe lelei ke tou fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: ‘ ʼE au tali lelei koa te ʼu fetogi ʼaia? ʼE au fiafia koa ʼi te muliʼi te laumalie ʼo te ʼAtua ʼi te ʼu faʼahi ʼaia?’
Neʼe “Fakatotonu e Petelo Ke Papitemaʼi Natou” (Gaue 10:23 lua koga-48)
11, 12. Kotea ʼae neʼe fai e Petelo ʼi tana tau age ki Sesalea? Pea kotea neʼe ina ako mai ai?
11 Hili te meʼa ʼae neʼe ha ki ai, ʼi te ʼaho ake, neʼe kauga olo ia Petelo mo te foʼi toko hiva tagata ki Sesalea. Ko te ʼu tagata ʼe toko tolu ʼae neʼe fekauʼi age ʼe Kolonelio, pea mo ‘te ʼu tehina [Sutea] ʼe toko ono’ mai Sope. (Gaue 11:12) ʼI tana fakaatalitali kia Petelo, neʼe fakatahitahiʼi e Kolonelio “ ʼona kaiga mo ʼona kaumeʼa lelei.” Pea ko natou fuli ʼaia neʼe mole he tahi neʼe Sutea. (Gaue 10:24) ʼI tana tau age, neʼe fai e Petelo he meʼa neʼe mole ina ʼamanaki ʼe ina fai anai ʼi he ʼaho: Neʼe hu ki te loto fale ʼo he tagata matapule heʼe silikosisio. Neʼe fakamahino fenei e Petelo: “ ʼE kotou iloʼi lelei ʼe mole gafua ʼi te Lao ke fakatahi peʼe fakaovi he Sutea ki he tagata ʼo he tahi lanu. Kae neʼe fakaha mai e te ʼAtua ʼe mole tonu ke au ui ʼe ʼuli peʼe heʼe maʼa he tagata.” (Gaue 10:28) Kua mahino leva kia Petelo ia te meʼa ʼae neʼe sio ki ai ʼi te fuga ʼato. Neʼe mole ko he ako pe ki te ʼu faʼahiga meʼa kai ʼae neʼe fakagafua age ke ina kai. Kae, neʼe mole kei feala ke ina ui ‘ ʼe ʼuli he tagata, [maʼia mo ia ʼae ʼe mole Sutea].’
12 Kua tokalelei te loto fale ʼo Kolonelio ke natou fakalogo kia Petelo. ʼE ui fenei e Kolonelio: “ ʼI te lakaga nei, ʼe matou fakatahitahi fuli ia muʼa ʼo te ʼAtua, ke matou fagono ki te ʼu meʼa fuli ʼae neʼe fakatotonu atu e Sehova ke ke fakaha mai.” (Gaue 10:33) Fakakaukauʼi age muʼa ʼe fai atu e he tahi, ʼe fia ako ʼo ʼuhiga mo Sehova he ʼu palalau feia. Neʼe kamata fai ai e Petelo he ʼu palalau fakaofoofo ʼo ui fenei: “Kua au mahino lelei leva ʼi te lakaga nei, ʼe mole fakapalatahi te ʼAtua, kae ʼi te ʼu puleʼaga fuli pe, ko te tagata ʼae ʼe manavasiʼi kia te ia pea mo ina maʼuliʼi te faitotonu, ʼe ina tali leleiʼi ia ia.” (Gaue 10:34, 35) Neʼe ako mai ai e Petelo, ko te faʼahiga sio ʼa te ʼAtua ki te hahaʼi, ʼe mole fakalogo ia ki te lanu, peʼe ko te fenua, peʼe ko ʼihi atu aluʼaga. Koia, neʼe kamata faifakamafola ai ia Petelo ʼo ʼuhiga mo te minisitelio ʼo Sesu, mo tana mate, pea mo tona fakatuʼuake.
13, 14. (1) Kotea te fakaʼuhiga ʼo te liliu ʼa Kolonelio mo te ʼu hahaʼi matapule ko he kau Kilisitiano? (2) He koʼe ʼe mole tonu ke tou fakamauʼi te hahaʼi ʼo mulimuli ki te meʼa ʼae ʼe ha ki tuʼa?
13 Koia, neʼe hoko te aluʼaga neʼe heʼeki hoko ki muʼa atu: “ ʼI te kei lolotoga palalau ʼa Petelo,” neʼe maʼu e ‘te ʼu hahaʼi ʼaia ʼae neʼe mole Sutea’ ia te laumalie maʼoniʼoni. (Gaue 10:44, 45) Ko te hoki palalau e ʼi te Tohi-Tapu ki he aluʼaga feia neʼe maʼu ai e he ʼu hahaʼi te laumalie maʼoniʼoni ʼi muʼa ʼo tonatou papitema. Neʼe mahino ai e Petelo neʼe ko he fakailoga ʼaia, neʼe tali natou e te ʼAtua ke natou liliu ko ʼana kaugana. Koia ʼae neʼe ina ‘fakatotonu ai ke papitemaʼi natou, [te kiʼi kutuga ʼaia ʼae neʼe mole Sutea].’ (Gaue 10:48) Talu te liliu ʼa te ʼu hahaʼi heʼe silikosisio ʼaia ko he kau Kilisitiano ʼi te taʼu 36 H.T.S., neʼe kua fakagata ai leva te temi ʼae neʼe fakaha ai e te ʼAtua tona ʼofa makehe ki te kau Sutea. (Tan. 9:24-27) ʼI te aluʼaga ʼaia, neʼe fakaʼaogaʼi ai e Petelo te ‘tolu kalavi ʼo te Puleʼaga,’ ko te kalavi fakamuli. (Mat. 16:19) Neʼe avahi ai te faigamalie ki te hahaʼi ʼae ʼe mole Sutea, ke natou liliu ko he kau Kilisitiano neʼe fakanofo ʼaki te laumalie.
14 Ka tou fakamafola te logo lelei ʼo te Puleʼaga, ʼe tou fakamoʼoni ai “ ʼe mole fakapalatahi ia te ʼAtua.” (Loma 2:11) Ko tona finegalo “ke haofaki te faʼahiga tagata fuli pe.” (1 Tim. 2:4) Koia, ʼe mole tonu ke tou fakamauʼi te hahaʼi ʼo mulimuli ki te meʼa ʼae ʼe ha ki tuʼa. Neʼe fakatotonu e Sesu ki ʼana tisipulo fuli ke natou foaki he fakamoʼoni katoa ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. Ko tona fakaʼuhiga, ʼe tonu ke tou faifakamafola ki te hahaʼi fuli, kotea pe he lanu, peʼe ko tonatou fenua, peʼe kotea pe he agaaga ʼe ha ki tuʼa, peʼe ko he lotu ʼe natou kau ai.
“Neʼe Tuku Ai Tanatou Fakafifihi, Pea Neʼe Natou Fakakololiaʼi Te ʼAtua” (Gaue 11:1-18)
15, 16. He koʼe neʼe mole leleiʼia e ʼihi Sutea Kilisitiano te meʼa ʼae neʼe fai e Petelo? Neʼe fakamahino feafeaʼi e Petelo tana papitemaʼi natou ʼae neʼe mole Sutea?
15 Neʼe fiafia ia Petelo ke alu ki Selusalemi, ke ina fakamatala age ki te ʼu tehina te ʼu aluʼaga ʼae neʼe hoko. Kae neʼe kua ʼosi maʼu logo e te ʼu tehina ʼae ʼi Selusalemi ki te “kua tali foki e te hahaʼi ʼae neʼe mole Sutea ia te Folafola ʼa te ʼAtua.” Koia ʼi te tau atu ʼa Petelo, “neʼe valokiʼi ia ia e natou ʼae neʼe loto ke silikosisioʼi te hahaʼi ʼae neʼe mole Sutea.” Neʼe malave kovi kia natou ia tana hu ki ‘te loto fale ʼo te ʼu hahaʼi neʼe mole silikosisioʼi pea mo tana kakai fakatahi mo natou.’ (Gaue 11:1-3) Neʼe mole iita te ʼu tisipulo Sutea ʼuhi ʼae neʼe liliu te kau matapule ko he kau Kilisitiano. Kae neʼe iita natou, ʼuhi he neʼe natou loto ke muliʼi e natou ʼae ʼe mole Sutea ia te Lao ʼa Moisese, ʼae ʼe kau ai te silikosisio. Ki tanatou manatu, kapau ʼe mole fai e te kau matapule ia te faʼahi ʼaia ʼe mole feala ke tali natou e Sehova. Neʼe ha mai ai, neʼe faigataʼa ki ʼihi kau Kilisitiano Sutea tanatou tuku te Lao ʼa Moisese.
16 Neʼe fakamahino feafeaʼi e Petelo ia tana papitemaʼi ni hahaʼi ʼe mole Sutea? Ka tou lau ia Gaue 11:4-16, neʼe ina fakamahino kia natou neʼe ko te finegalo ʼaia ʼo te ʼAtua. Pea ko faʼahi ʼe fa ʼe fakamoʼoni ki ai: (1) te meʼa ʼae neʼe fakaha age e te ʼAtua (Vaega 4-10); (2) te fakatotonu ʼa te laumalie maʼoniʼoni (Vaega 11, 12); (3) te ha ʼa te ʼaselo kia Kolonelio (Vaega 13, 14); pea (4) te foaki ʼo te laumalie maʼoniʼoni ki te hahaʼi ʼe mole Sutea. (Vaega 15, 16) Pea neʼe fakaʼosi e Petelo ʼaki te fehuʼi ʼaeni: “Koia, kapau neʼe foaki age kia natou [ʼae ʼe mole Sutea kae kua tui] e te ʼAtua ia te meʼa ʼofa ʼaeni [te laumalie maʼoniʼoni] neʼe ina foaki mai kia tatou [kau Sutea] ʼae ʼe tui ki te ʼAliki ko Sesu Kilisito, pea neʼe ko ai koa ia au ke feala haku taʼofi ia te ʼAtua?”—Gaue 11:17.
17, 18. (1) Kotea te tonu ʼae neʼe tonu ke toʼo e te kau Kilisitiano Sutea? (2) He koʼe ʼe faigataʼa te taupau ʼo te logo tahi ʼi te kokelekasio? Pea kotea te ʼu fehuʼi ʼe tonu ke tou fai?
17 Hili tanatou logo ki te ʼu palalau ʼa Petelo, neʼe tonu leva ke toʼo e te kau Kilisitiano Sutea ʼaia te tonu. ʼE natou lava liʼaki anai koa tanatou ʼu manatu fakapalatahi, pea mo tali ʼonatou tehina matapule ʼae neʼe hoki papitema age pe? ʼE hoko atu fenei te fakamatala: “ ʼI tanatou logo ki te ʼu faʼahi ʼaia [ia te kau apositolo mo te tahi ʼu Kilisitiano Sutea], neʼe tuku ai tanatou fakafifihi, pea neʼe natou fakakololiaʼi te ʼAtua, ʼo natou ui fenei: ‘Koia, kua toe foaki foki e te ʼAtua ki te hahaʼi ʼae ʼe mole Sutea ia te fakahemala ʼae ʼe ina taki ki te maʼuli.’ ” (Gaue 11:18) Neʼe natou lotolelei ke natou fetogi tanatou faʼahiga manatu, ko ia neʼe logo tahi ai te kokelekasio.
18 Ia ʼaho nei, ʼe faigataʼa ki ʼihi kau Kilisitiano moʼoni hanatou taupau te logo tahi, mai tona aluʼaga ʼae, ʼe natou ʼomai “mai te ʼu puleʼaga fuli, mo te ʼu telepi fuli, mo te ʼu lanu fuli pea mo te ʼu lea fuli.” (Fkha. 7:9) Koia, ʼe lahi te ʼu kokelekasio, ʼe maʼu ai ni tehina mo tuagaʼane ʼe ʼomai mai te ʼu fenua kehekehe, pea ʼe toe kehekehe mo tanatou agaʼi fenua, mo ʼonatou aluʼaga. Koia ʼe lelei ke tou fai te ʼu fehuʼi ʼaeni: ‘ ʼE au fehiʼa koa ki te hahaʼi ʼae ʼe mole tatau mo au? ʼE au faigaʼi koa ke au agalelei ki ʼoku tehina mo tuagaʼane, kae ke mole au hage ko te hahaʼi ʼo te malama ʼae ʼe manatu ʼe natou maʼoluga age ʼi ʼihi, ʼuhi ko tonatou fenua, peʼe ko tonatou agaʼi fenua, peʼe ko ʼihi atu aluʼaga?’ Tou manatuʼi te meʼa ʼae neʼe hoko kia Petelo (Sefasi), hili ki ai ni kiʼi taʼu ʼi te tafoki mai ʼo te ʼu ʼuluaki hahaʼi mole Sutea. ʼI tana mulimuli ʼae ki te ʼu manatu fakapalatahi ʼa ʼihi, neʼe “mole kei fakatahi” ai ia Petelo mo te kau Kilisitiano ʼae neʼe mole Sutea. Koia ʼae neʼe fakatonutonuʼi ai ia ia e Paulo. (Kal. 2:11-14) Tou tokakaga tuʼumaʼu ke mole tou maʼu he ʼu manatu fakapalatahi.
“Neʼe Liliu Te Hahaʼi Kaugamalie ʼo Tui” (Gaue 11:19-26 ʼuluaki koga)
19. Ko ai ʼae neʼe kamata faifakamafola ki ai ia te kau Kilisitiano Sutea? Pea neʼe kotea ʼona fua?
19 Neʼe kamata atu ai koa te faifakamafola ʼa te kau Kilisitiano ki te hahaʼi heʼe silikosisio? Kotou tokagaʼi te aluʼaga ʼae neʼe hoko ki muli age ʼi Atiokia ʼi Silia. d Tokolahi ia te kau Sutea neʼe maʼuʼuli ʼi te kolo ʼaia. Pea neʼe natou felogoi lelei mo te hahaʼi ʼae neʼe mole Sutea. Neʼe ko he telituale lelei ki te faifakamafola ki te hahaʼi ʼae ʼe mole Sutea. Neʼe ko te kolo ʼaia ʼae neʼe kamata fakamafola ai te logo lelei e te kau Kilisitiano Sutea “ki te hahaʼi ʼae neʼe lea Fakakeleka.” (Gaue 11:20) Neʼe natou faifakamafola ki te kau Sutea ʼae neʼe lea Fakakeleka, ʼo toe feia ki te hahaʼi heʼe silikosisio. Neʼe tapuakiʼi e Sehova ia te gaue, koia “neʼe liliu te hahaʼi kaugamalie ʼo tui.”—Gaue 11:21.
20, 21. Neʼe fakaha feafeaʼi e Palenapa tana fia malalo? Pea ʼe feafeaʼi hatatou faʼifaʼitakiʼi ia ia ʼi te minisitelio?
20 Neʼe fekauʼi ai e te kokelekasio ʼo Selusalemi ia Palenapa ke alu ki Atiokia ʼo faifakamafola ki te hahaʼi ʼae neʼe fia logo ki te logo lelei. Kae neʼe natou kaugamalie ʼosi, koia neʼe mole lava fai tokotahi e Palenapa ia te gaue. Neʼe ʼaoga ki ai ia te tokoni ʼa Saulo, ia ia ʼae ka liliu ki ʼamuli ko te apositolo ʼae ka fekauʼi ki te ʼu puleʼaga kehekehe. (Gaue 9:15; Loma 1:5) Neʼe maheka koa ia Palenapa, ʼo manatu ʼe faiako lelei age ia Saulo ia ia? Kailoa. Neʼe fia malalo ia Palenapa mo agavaivai. Koia ʼae neʼe alu ai ʼo kumi mai ia Saulo mai Talesisi ʼo ʼaumai ki Atiokia, ke nā kauga gaue fakatahi. Neʼe nā nonofo ai taʼu katoa ʼo fakalotomalohiʼi te ʼu tisipulo ʼo te kokelekasio.—Gaue 11:22-26 ʼuluaki koga.
21 ʼE feafeaʼi hatatou faʼifaʼitakiʼi ia te fiamalalo ʼa Palenapa ʼi te minisitelio? Ko he tahi ʼe fia malalo ʼe ina iloʼi ʼe ʼi ai ʼona tuʼakoi. Ko tatou fuli, ʼe tou maʼu ni fealagia mo ni faiva kehekehe. Ohage la, ko ʼihi ʼe faiva ʼi te faifakamafola faigamalie, peʼe ko te faifakamafola ʼi te ʼu ʼapi. Kae ʼe faigataʼa tanatou fai te ʼu ʼaʼahi, peʼe ke natou kamata he ʼu ako Tohi-Tapu. Kapau ʼe ke loto ke ke hikihiki ʼi te ʼu faʼahi ʼaia, kole tokoni ki ʼihi. ʼI tau fai feia, ʼe ke liliu anai ko he faiako faiva ʼo te Tohi-Tapu, pea mo fiafia ʼi te minisitelio.—1 Ko. 9:26.
Neʼe Natou “Momoli He Tokoni Ki Te ʼu Tehina” (Gaue 11:26 lua koga-30)
22, 23. Neʼe fakaha feafeaʼi e te ʼu tehina ʼo Atiokia tonatou ʼofa fakatautehina? Pea ʼe feafeaʼi ia ʼaho nei ʼi te hahaʼi ʼa Sehova?
22 “ ʼAki te takitaki ʼa te ʼAtua, neʼe kamata fakahigoaʼi ʼi Atiokia te ʼu tisipulo ko te kau Kilisitiano.” (Gaue 11:26 lua koga) Pea ko te higoa ʼaia neʼe feʼauga pe mo natou, he neʼe natou fia faʼifaʼitakiʼi te maʼuli ʼo Kilisito. Kae neʼe feʼofaʼofani koa te kau Kilisitiano Sutea mo te kau Kilisitiano ʼae neʼe mole Sutea? Tou vakaʼi pe kotea ʼae neʼe fai e te kau Kilisitiano ʼaia ʼi te temi ʼae neʼe to ai te toe hoge lahi ʼi te taʼu 46 H.T.S. e ʼI te temi muʼa, neʼe faigataʼa te maʼuli ʼo te hahaʼi masisiva, he neʼe mole feʼauga tanatou foʼi falā, mo tanatou meʼa kai. Lolotoga te hoge ʼaia, tokolahi te kau Kilisitiano Sutea neʼe masisiva, pea neʼe ʼaoga ʼaupito kia natou he tokoni. ʼI te maʼu logo ʼa te ʼu tehina ʼo Atiokia ki te faʼahi ʼaia, ʼo kau ai mo te kau Kilisitiano matapule, neʼe natou momoli ai “he tokoni ki te ʼu tehina ʼae ʼe maʼuʼuli ʼi Sutea.” (Gaue 11:29) Neʼe natou fakaha ai te ʼofa fakatautehina moʼoni.
23 ʼE toe hoko pe te faʼahi ʼaia ia ʼaho nei, ʼi te hahaʼi ʼa Sehova. Ka tou maʼu logo ki ʼotatou tehina mo tuagaʼane, ʼi totatou fenua peʼe ko ʼihi atu fenua, ʼe ʼaoga kia natou he tokoni, ʼe tou fai atu aipe ia meʼa fuli moʼo tokoni kia natou. ʼE foimo fakatuʼutuʼu ai e Te ʼu Komite ʼo Te ʼu Filiale he ʼu Komite Tokoni Maʼuli, moʼo tokoni ki te ʼu tehina ʼae ʼe tau mo ni tuʼutamaki fakanatula. Ohage la ko te ʼu afā, peʼe ko te ʼu mafuike, peʼe moka hake he ʼu peau lalahi. ʼE tou fakaha ʼi te ʼu gaue tokoni fuli ʼaia, totatou feʼofaʼaki fakatautehina moʼoni.—Soa. 13:34, 35; 1 Soa. 3:17.
24. ʼE tou fakaha feafeaʼi ʼe maʼuhiga kia tatou te ako mai te meʼa ʼae neʼe ha kia Petelo?
24 ʼI totatou ʼuhiga Kilisitiano moʼoni, ʼe maʼuhiga ʼaupito kia tatou te ako ʼae mai te meʼa ʼae neʼe ha kia Petelo ʼi te fuga ʼato, ʼi te kolo ko Sope. ʼE tou atolasio ki he ʼAtua ʼe mole fakapalatahi. ʼE loto e Sehova ke tou fakamoʼoni katoa ʼo ʼuhiga mo tona Puleʼaga. Ko tona fakaʼuhiga, ke tou faifakamafola ki te ʼu hahaʼi ʼe lanu kehekehe, peʼe masiva peʼe koloaʼia, peʼe maʼu tuʼulaga peʼe kailoa. Koia, tou faifakamafola ki te hahaʼi fuli ʼae fia fagono ki te logo lelei, ke natou maʼu ai te faigamalie ʼae ke natou tauhi kia Sehova.—Loma 10:11-13.
a Neʼe fehihiʼa ʼihi Sutea ki te kau tagata fai kiliʼi manu, ʼuhi ko tanatou fāfā ki te ʼu kiliʼi manu, mo te ʼu manu mamate pea mo tanatou fakaʼaogaʼi he ʼu meʼa fakamaʼa ʼe mamanu malohi. Neʼe mole tuha mo te hahaʼi ʼaia ke natou hu ki te fale lotu. Neʼe feala pe ke natou fakatuʼu tanatou fale gaue, kae ke mamaʼo atu ia meta ʼe 20 tupu mai he kolo. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo te tuʼu ovi ʼo te ʼapi ʼo Simone “ki te tai.”—Gaue 10:6.
b Vakaʼi te ʼa takai “ Ko Kolonelio Mo Te Foʼi Solia Loma.”
c Ko te alatike ʼaho 1 ʼo Novepeli 2006, pasina 4-7 “Te ʼu Tokoni ʼe Tou Lava Falala Kiai Moʼo Akoʼi Te Fānau.”
d Vakaʼi te ʼa takai “ Atiokia ʼi Silia.”
e Neʼe ui e te tagata faihisitolia Sutea, ko Flavius Josèphe neʼe hoko te “toe hoge lahi” ʼaia ʼi te temi pule ʼo te Hau ko Kolote (41-54 H.T.S.).