KAPITE 18
ʼE Fakapaʼaga Feafeaʼi Te ʼu Gaue ʼo Te Puleʼaga?
1, 2. (1) Kotea ʼae neʼe tali e te tehina ko Russell ki te tagata takitaki lotu ʼae neʼe ina fia iloʼi pe fakatuʼutuʼu feafeaʼi e te Kau Ako ʼo Te Tohi-Tapu ʼanatou gaue? (2) Kotea ʼae ka tou vakaʼi anai ʼi te kapite ʼaeni?
ʼI TE tahi lakaga, neʼe fakaovi age te tagata takitaki ʼo te lotu Polotesita ki te tehina ko Charles T. Russell. Neʼe ina fia iloʼi pe ʼe fakatuʼutuʼu feafeaʼi e te Kau Ako ʼo Te Tohi-Tapu ʼanatou gaue.
Neʼe fakamahino fenei age e te tehina ko Russell: “ ʼE mole matou fai he tae falā.”
Neʼe fehuʼi fenei age e te tagata takitaki lotu: “Kaʼe ’e kotou maʼu mai fea te falā?”
Neʼe tali fenei e te tehina ko Russell: “Kapau ʼe au fakamatala fuli atu, pea ʼe mole ke tui mai anai. Ka ʼomai te hahaʼi ki ʼamatou fono, pea ʼe mole matou kole falā kia natou. ʼE mahino pe kia natou ʼe ʼi ai te ʼu maʼua ʼe tonu ke totogi. ʼE natou ui ‘ ʼe tonu ke totogi ia te fale ʼaeni . . . ʼE feafeaʼi haku tokoni ki te faʼahi ʼaia?’ ”
Neʼe faigataʼa ki te tagata takitaki lotu tana tui ki ai.
Neʼe hoko atu fenei e te tehina ko Russell: “ ʼE au tala atu te moʼoni. ʼE natou fakalavelave fenei mai: ‘ ʼE feafeaʼi haku lagolago atu ʼaki taku falā?’ Kapau neʼe tapuakina he tahi ʼo ina maʼu ni koloa, pea ʼe ina fia foaki maʼa te ʼAliki. Kaʼe kapau ʼe mole ina maʼu, ʼe mole ʼaoga ke fakakinauʼi ia ia ke ina foaki he falā.” *
2 Neʼe fakaha e te tehina ko Russell ia te moʼoni. Talu mai fualoa mo te foaki e te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼaki he lotolelei ia he ʼu meʼa ʼofa moʼo lagolago ki te tauhi moʼoni. ʼI te kapite ʼaeni, ʼe tou vakaʼi anai he ʼu faʼifaʼitaki ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia, ʼo toe feia mo ni faʼifaʼitaki ʼi totatou temi. ʼI tatatou vakaʼi ʼae pe ʼe fakapaʼaga feafeaʼi ia te ʼu gaue ʼo te Puleʼaga ia ʼaho nei, ʼe lelei ke tou tahi fai ia te fehuʼi ʼaeni: “ ʼE feafeaʼi haku lagolago ki te Puleʼaga?”
“Ko Te u Tagata Fuli e Lotolelei, e Natou Aumai Anai He Molaga”
3, 4. (1) Kotea ʼae ʼe falala ki ai Sehova ʼo ʼuhiga mo tana kau atolasio? (2) Neʼe fakaha feafeaʼi e te kau Iselaele tanatou lagolago ki te laga ʼo te tapenakulo?
3 ʼE falala tuʼumaʼu pe ia Sehova ki tana kau atolasio moʼoni. ʼE ina iloʼi ʼe natou fiafia anai mo kapau ʼe foaki age kia natou te faigamalie ʼae ke natou foaki he ʼu meʼa ʼofa. He ʼe natou fakaha
ai tanatou tauhi ʼateaina pe kia te ia. Tou vakaʼi te ʼu aluʼaga ʼe lua neʼe hoko ʼi te hisitolia ʼo Iselaele.4 Hili tana fakaʼateainaʼi ia Iselaele mai Esipito, neʼe ui age e Sehova ke natou fakatuʼu ia he fale la fehikitaki, peʼe ko he tapenakulo ke natou tauhi ai kia te ia. Neʼe ʼaoga he toe falā lahi moʼona laga pea mo faʼu ia teuga fuli ʼi loto. Neʼe fakatotonu e Sehova kia Moisese ke foaki ki te hahaʼi te faigamalie ʼae ke natou lagolago ki te gaue ʼaia, ʼo ina ui fenei: “Ko te u tagata fuli e lotolelei, e natou aumai anai he molaga [kia Sehova].” (Eke. 35:5) Kotea ʼae neʼe fai e te hahai, ʼae neʼe hoki ʼosi age pe tonatou populaʼi? (Eke. 1:14) Neʼe natou lagolago lelei, ʼo natou foaki te ʼaulo, mo te siliva pea mo te tahi atu ʼu koloa maʼuhiga ʼae neʼe natou maʼu tafitō mai te kau Esipito. (Eke. 12:35, 36) Ko te ʼu koloa ʼae neʼe foaki e te kau Iselaele neʼe fakalaka age ia ʼi te ʼu koloa ʼae neʼe ʼaoga. Koia neʼe tonu ke taʼofi ai te foaki meʼa ʼofa ʼa te hahaʼi.—Eke. 36:4-7.
5. Kotea ʼae neʼe fai e te kau Iselaele ʼi te foaki age e Tavite te faigamalie ʼae ke natou lagolago ki te laga ʼo te fale lotu?
5 Hili ki ai taʼu ʼe 475, neʼe foaki e Tavite he ʼu meʼa ʼofa mai ʼona koloa totonu moʼo totogi te laga ʼo te fale lotu. Neʼe ko te hoki laga ʼaia ʼo he fale ke fakahoko ai te tauhi moʼoni ʼi te kele. Pea neʼe ina foaki ki ʼona tehina Iselaele te faigamalie ʼae ke natou foaki mo natou, ʼo ina fakalavelave fenei: “Ko ai ae e loto ke ina momoli i te aho nei hona meaofa [kia Sehova]?” Moʼo tali ki ai, ko te hahaʼi neʼe natou “fai anatou meaofa [kia Sehova] mo te loto lelei.” (1 Klk. 29:3-9) Neʼe iloʼi e Tavite pe ko ai te matapuna moʼoni ʼo te ʼu meʼa ʼofa. Koia, neʼe ina ui fenei ʼi tana faikole kia Sehova: “E hau te u mea fuli maia koe, pea e matou tali mai tou nima te u mea fuli ae e matou momoli atu kia koe.”—1 Klk. 29:14.
6. He ko ʼe ʼe ʼaoga he falā ia ʼaho nei moʼo fakahoko ia te ʼu gaue ʼo te Puleʼaga, pea kotea te ʼu fehuʼi ʼae ʼe lagaʼi?
6 Neʼe mole fakakinauʼi e Moisese peʼe ko Tavite ia te hahaʼi ke natou foaki. Kaʼe neʼe natou foaki ʼaki tonatou lotolelei. ʼE feafeaʼi ia ʼaho nei? ʼE tou iloʼi lelei ʼe ʼaoga he falā ki te ʼu gaue ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼae ʼe lolotoga fakahoko. ʼE ʼaoga he falā moʼo ta pea mo tufa ia te ʼu Tohi-Tapu mo te ʼu tohi Fakatohi-tapu, moʼo laga pea mo taupau te ʼu fale fono pea mo te ʼu filiale, pea moʼo foaki fakavilivili ia he tokoni ki ʼotatou tehina moka hoko he ʼu tuʼutamaki fakanatula. Koia ʼe lagaʼi ai te ʼu fehuʼi maʼuhiga ʼaeni: ʼE tou maʼu mai fea te falā ʼae ʼe ʼaoga? ʼE tonu koa ke fakakinauʼi te ʼu tisipulo ʼa te Hau ke natou foaki?
“ ʼE Mole Kolekole Anai Pea Mo Fakaui Anai He Lagolago Fakatagata”
7, 8. He ko ʼe ko te hahaʼi ʼa Sehova ʼe mole natou kole peʼe natou fakaui falā?
7 Neʼe mole loto e te tehina ko Russell mo ʼana kaugā gaue ke natou faʼifaʼitakiʼi te tae falā ʼae ʼe faimahani ʼi te ʼu lotu ʼae ʼe ui ʼe natou Kilisitiano. ʼI te lua nusipepa ʼo Te Tule Leʼo, ʼi te kupu tafitō “ ʼE Kotou Fia Lau Koa ‘Te Tule Leʼo ʼo Sione’?” neʼe ui Ake. 2:7-9) Kua hili nei ki ai taʼu ʼe 130 tupu, ʼe kei hoko atu pe te ta ʼo Te Tule Leʼo pea ʼe kei tuʼu pe te kautahi ʼae ʼe ina ta.
fenei e te tehina ko Russell: “ ʼE matou tui [ko te nusipepa ʼaeni] ʼe lagolago ki ai ia SEHOVA, pea kapau ʼe haga hoko atu tana lagolago ki ai, ʼe mole kolekole anai pea mo fakaui anai he lagolago fakatagata ʼo ʼuhiga mo te nusipepa ʼaeni. ʼE ui fenei e [Sehova]: ‘ ʼE ʼaʼaku te ʼaulo fuli pea mo te siliva fuli ʼo te ʼu moʼuga.’ Koia kapau ʼe mole kei ina foaki ia te falā ʼae ʼe ʼaoga ki te faʼahi ʼaia, ʼe mahino ai leva kia matou kua tonu ke fakagata te ta ʼo te nusipepa.” (8 ʼE mole kole falā ia te hahaʼi ʼa Sehova. ʼE mole fai he tae falā peʼe natou faitohi moʼo kole falā. Pea ʼe mole teuteu hanatou ʼu piniko moʼo tanaki hanatou falā. ʼE natou mulimuli pe ki te faʼahi ʼaeni neʼe talanoa ki ai ʼi Te Tule Leʼo kua fualoa ki muʼa atu: “ ʼI tamatou manatu, ʼe mole tonu ke kole falā moʼo lagolago ki te ʼu gaue ʼo te ʼAliki, ohage ko tona fai e te tahi ʼu lotu . . . Kia matou, ʼe kovi pea ʼe mole tali anai e te ʼAliki mo kapau ʼe matou faiga ke matou maʼu he falā ʼi tona huafa. Pea tahi, ʼe mole fua lelei anai kia ia ʼae ʼe foaki, ʼo feia mo te gaue ʼae ʼe fai.” *
Ke Tahi Foaki ʼo Mulimuli Ki Tona Loto
9, 10. Kotea he tupuʼaga ʼo tatatou lotolelei ʼo fai ni meʼa ʼofa?
9 Mai tona aluʼaga ʼae ko tatou ko ni hahaʼi fakalogo ʼo te Puleʼaga, ʼe mole ʼaoga ke fakakinauʼi tatou ke tou foaki. ʼE tou fiafia ʼi te foaki ia tatatou falā pea mo ʼihi atu koloa moʼo lagolago ki te ʼu gaue ʼo te Puleʼaga. He ko ʼe ʼe tou lotolelei ʼo foaki? Tou vakaʼi ia tupuʼaga ʼe tolu.
10 ʼUluaki, ʼe tou fai ni meʼa ʼofa he ʼe tou ʼoʼofa kia Sehova pea mo tou faiga ke tou “fai te mea ae e lelei kia ia.” (1 Soa. 3:22) ʼE mahino ia ʼe fiafia lahi Sehova moka foaki e he tahi ʼo mulimuli ki tona loto. Tou vakaʼi te ʼu palalau neʼe fai e te apositolo ko Paulo ʼo ʼuhiga mo he Kilisitiano ʼe ina foaki he meʼa ʼofa. (Lau ia 2 Kolinito 9:7.) Ko te Kilisitiano moʼoni ʼe mole ina foaki he neʼe fakakinauʼi. Kaʼe ʼe ina foaki koteʼuhi neʼe ina “fakapapau i tona loto” ke ina foaki. * Ko tona fakaʼuhiga, ʼi muʼa ʼo tana foaki he meʼa ʼofa, ʼe ina fakakaukauʼi muʼa pe ʼe kotea ʼae ʼe ʼaoga ki ʼona tehina pea mo te meʼa ʼae ʼe feala ke ina fai. ʼE ʼofa ia Sehova kia ia, he ʼe “ofa te Atua ki ae e foaki mo te fiafia.” ʼE fakaliliu fenei ʼi te tahi Tohi-Tapu: “ ʼE ʼofa te ʼAtua ki te hahaʼi ʼae ʼe natou fia foaki.”
ʼE toe foaki meʼa ʼofa mo ʼatatou fanau ʼi Mozambique
11. Kotea ʼae ʼe ina uga tatou ke tou foaki kia Sehova te meʼa ʼofa ʼae ʼe lelei tuku pau?
11 Lua, ʼe tou fai ni meʼa ʼofa moʼo fakamalō kia Sehova, ki tana tapuakina lahi tatou. Tou vakaʼi te pelesepeto ʼi te Lao ʼa Moisese ʼe feala ke iloʼi ai te loto ʼo he tahi. (Lau ia Tetelonome 16:16, 17.) ʼI tanatou kau ki te ʼu ʼaho lalahi ʼe tolu ʼae neʼe fai ʼi te taʼu fuli, neʼe tonu ke foaki e he tagata Iselaele he meʼa ʼofa “o mulimuli ki te tapuakina ae e tuku . . . kia ia e [Sehova].” Koia, ʼi muʼa ʼo tana kau ki ai, neʼe tonu ke ina fakafuafua te ʼu tapuakina ʼae neʼe foaki age e Sehova pea mo vakavakaʼi tona loto. Hili ia, pea neʼe ina vakaʼi leva te meʼa ʼofa ʼae ʼe lelei tuku pau ke ina foaki. ʼE toe tatau pe ia ʼaho nei, ka tou fakakaukauʼi te tapuakinaʼi lahi ʼo tatou e Sehova, pea ʼe uga ai tatou ke tou foaki kia te ia te meʼa ʼofa ʼae ʼe lelei tuku pau. Ko te meʼa ʼofa ʼae ʼe tou foaki ʼaki totatou loto katoa, ʼo kau ki ai ʼotatou koloa, ʼe fakaha ai totatou lotofakafetaʼi lahi.—2 Ko. 8:12-15.
12, 13. ʼE ha feafeaʼi totatou ʼofa ki te Hau moka tou fai ni meʼa ʼofa, pea ʼe ko te fia ʼe tonu ke tou foaki takitokotahi?
12 Tolu, ka tou fai ni meʼa ʼofa, ʼe tou fakaha ai totatou ʼofa ki te Hau ko Sesu Kilisito. Kotea tona fakaʼuhiga? ʼE tou tokagaʼi te palalau ʼae neʼe fai e Sesu ki ʼana tisipulo ʼi te po fakaʼosi ʼo tona maʼuli ʼi te kele. (Lau ia Soane 14:23.) Neʼe ui fenei e Sesu: “Kapau e ofa he tahi ia au, pea e ina taupau anai taku folafola.” ʼE kau ki te “folafola” ʼa Sesu tana fakatotonu ʼae ke fakamafola te logo lelei ʼo te Puleʼaga ʼi te kele katoa. (Mat. 24:14; 28:19, 20) ʼE tou fakalogo ki tana “folafola” moka tou faiga lahi ʼo fakaʼaogaʼi totatou temi, totatou malohi, pea mo ʼotatou koloa, ke fakahoko te gaue ʼae ko te fakamafola ʼo te Puleʼaga. ʼE tou fakaha ai totatou ʼofa ki te Hau Fakamesia.
13 ʼE moʼoni, ʼi tatatou fakalogo agatonu ki te Puleʼaga, ʼe tou fia lagolago ai ʼaki totatou loto katoa ki te Puleʼaga, ʼo tou foaki he falā. Ko te fia ʼe tonu ke tou foaki? ʼE fakalogo te faʼahi ʼaia kia tatou takitokotahi. ʼE tahi foaki ʼo mulimuli ki tona fealagia. Kaʼe ʼe tokolahi ʼotatou tehina mo tuagaʼane ʼe mole lahi ʼonatou koloa. (Mat. 19:23, 24; Sakp. 2:5) ʼE feala ke natou maʼu he fimalie ʼi tanatou iloʼi ʼae ʼe maʼuhiga pe kia Sehova mo tona ʼAlo he ʼu meʼa ʼofa ʼe mole lahi kaʼe neʼe foaki ʼaki he lotolelei.—Mko. 12:41-44.
ʼE Maʼu Mai Fea Te Falā?
14. Lolotoga ni taʼu, neʼe feafeaʼi te foaki e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼanatou tohi?
14 Lolotoga ni taʼu, neʼe totogi ʼatatou tohi. Kaʼe neʼe mole totogi kovi ke feala ki te hahaʼi ʼae ʼe mole lahi tanatou falā hanatou toʼo te ʼu tohi. Pea ʼe mahino ia, kapau neʼe fia lau e he tahi ʼatatou tohi kaʼe neʼe mole hana falā, pea neʼe tuku age pe e te kau faifakamafola. Neʼe ko te faʼahi ʼae neʼe maʼuhiga kia natou, ko te lau e te hahaʼi ʼae ʼe fakamalotoloto ʼatatou tohi pea ke fua lelei kia natou.
15, 16. (1) ʼI te taʼu 1990, kotea te fetogi neʼe fai e te Kolesi Pule ʼo ʼuhiga mo tatatou foaki ʼatatou tohi? (2) ʼE tou lava foaki feafeaʼi he ʼu meʼa ʼofa? (Vakaʼi mo te fakamatala ʼae ʼi te ʼa takai “ ʼE Fakaʼaogaʼi Feafeaʼi ʼAtatou Meʼa ʼOfa?”)
15 ʼI te taʼu 1990, neʼe fetogi ai e te Kolesi Pule tatatou faʼahiga tufa ʼaia ʼo ʼatatou tohi. ʼO kamata ʼi te taʼu ʼaia, ʼi Amelika, neʼe tou tufa ʼatatou tohi ʼo fakalogo pe ki te meʼa ʼofa ʼae ʼe fia foaki mai e te hahaʼi. Neʼe ui fenei ʼi te tohi neʼe fai ki te ʼu kokelekasio fuli ʼo te fenua ʼaia: “ ʼE foaki anai te ʼu nusipepa mo te ʼu tohi ki te kau faifakamafola mo te hahaʼi kaʼe ʼe mole kole age he falā peʼe fakaha age hona totogi. . . . Kapau ʼe loto ki ai he tahi, ʼe feala ke ina foaki he meʼa ʼofa moʼo tokoni ki tatatou gaue faiako ʼi te malamanei. Kaʼe tatau aipe pe neʼe mole ina foaki he falā, ʼe feala pe ke tuku age hana tohi.” Neʼe fai ia te fetogi ʼaia ke ha lelei ʼe mole totogi tatatou gaue pea ʼe ko he gaue fakalotu. Neʼe toe fakaha ai ʼe mole tou “fakatotogi” ia te folafola ʼa te ʼAtua. (2 Ko. 2:17, MN) ʼAki te temi, neʼe mulimuli leva te ʼu filiale ʼo te malamanei ki te fetogi ʼaia.
16 ʼE tou foaki feafeaʼi he ʼu meʼa ʼofa? ʼI te ʼu Fale Fono ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe maʼu ai te ʼu kiʼi puha meʼa ʼofa. ʼE feala ki te hahaʼi ke natou tuku ki ai he ʼu meʼa ʼofa peʼe ke natou momoli fakahagatonu ki te kautahi ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼI te taʼu fuli ʼe fakaha ʼi te alatike ʼi Te Tule Leʼo pe ʼe fai feafeaʼi te ʼu meʼa ʼofa ʼaia.
Kotea Te ʼu Gaue ʼe Fakahoko ʼAki Te Falā ʼAia?
17-19. Fakamahino pe ʼe fakaʼaogaʼi feafeaʼi te falā ki (1) te gaue fakamalamanei, (2) te laga ʼo te ʼu Fale Fono ʼi te malamanei, pea mo (3) te ʼu faʼahi ʼe totogi e totatou kokelekasio.
17 Te gaue fakamalamanei. ʼE fakaʼaogaʼi he falā moʼo totogi te gaue ʼae neʼe fai ke fakahoko te faifakamafola ʼi te malamanei. *
ʼE totogi te ta ʼo ʼatatou tohi ʼae ʼe momoli ki te malamanei katoa, te laga pea mo te taupau ke lelei ia te ʼu pilo ʼo te ʼu filiale pea mo te ʼu Petele, pea mo te fai ʼo te ʼu ako fakateokalatike kehekehe. Pea ʼe toe fakaʼaogaʼi he falā maʼa te kau misionea, mo te ʼu taupau feʼoloʼaki pea mo te ʼu pionie makehe. ʼE toe fakaʼaogaʼi ʼatatou meʼa ʼofa moʼo foaki he tokoni ki ʼotatou tehina mo tuagaʼane moka hoko he tuʼutamaki fakanatula.18 Te laga ʼo te ʼu Fale Fono ʼi te malamanei. ʼE fakaʼaogaʼi he falā moʼo tokoni ki te ʼu kokelekasio ʼae ʼe natou laga honatou Fale Fono peʼe natou fakafoʼou. ʼI te lahi ʼo te ʼu meʼa ʼofa ʼae ʼe foaki, ʼe feala ke toe tokoni fakapaʼaga ai ki tahi ʼu kokelekasio. *
19 Te ʼu faʼahi ʼe totogi e totatou kokelekasio. ʼE fakaʼaogaʼi he falā moʼo fakahaʼele totatou Fale Fono pea mo taupau ke lelei. ʼE feala ke kole e te kau tagata ʼafeā ke momoli he falā ki te filiale ke fakaʼaogaʼi ki te gaue fakamalamanei. ʼI te faʼahi ʼaia, ʼe fakaha anai e te kau tagata ʼafeā ki te kokelekasio ia te tonu ʼaia. Kapau ʼe tali, pea ʼe momoli anai ia te foʼi falā. ʼI te mahina fuli, ko te tehina taupau ki te falā ʼo te kokelekasio ʼe ina teuteuʼi te tanaki ʼo te falā, ʼae ʼe lau leva ki te kokelekasio.
20. ʼE ke fakakololiaʼi feafeaʼi ia Sehova ʼaki ʼau “mea lelei”?
20 Ka tou fakakaukauʼi ia te ʼu aluʼaga fuli ʼae ʼe tonu ke fai moʼo fakahoko te fakamafola ʼo te Puleʼaga pea mo te fai ʼo ni tisipulo ʼi te malamanei, ʼe uga ai tatou ke tou “fakamauhigai [ia Sehova] aki [ʼatatou] mealelei.” (Taag. 3:9, 10) ʼE kau ki ʼatatou meʼa lelei ʼotatou fealagia fakasino, mo totatou poto pea mo ʼotatou kalitate Fakakilisitiano. ʼE mahino ia ʼe tou fia fakaʼaogaʼi katoa te ʼu lelei ʼaia ki te gaue ʼo te Puleʼaga. Kaʼe tou manatuʼi ʼe toe kau ki ʼatatou meʼa ʼae ʼe lelei ʼotatou koloa. Tou fakatotonu ke tou foaki te koloa ʼae ʼe tou lavaʼi, mo kapau ʼe feala. Kapau ʼe tou fai ni meʼa ʼofa, ʼe tou fakakololiaʼi ai ia Sehova pea mo tou fakaha ai tatatou lagolago ki te Puleʼaga Fakamesia.
^ pal. 1 Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 15 ʼo Sulio 1915, ʼi te ʼu pasina 218-219.
^ pal. 8 Te Tule Leʼo ʼo te ʼaho 1 ʼo ʼAukusito 1899, pasina 201.
^ pal. 10 ʼE ui e te tagata poto, ko te kupu Fakakeleka ʼae neʼe fakaliliu ʼaki te kupu “fakapapau” ʼe maʼu ai te manatu ʼae ʼe ko he meʼa neʼe vakaʼi fakatomuʼa. Pea ʼe ina toe ui fenei: “Logo la ʼe foaki e he tahi ʼaki te fiafia, kaʼe neʼe ina fakakaukauʼi pea mo fakatuʼutuʼu ke ina fai.”—1 Ko. 16:2.
^ pal. 17 Kapau ʼe ke fia maʼu he tahi ʼu manatu ʼo ʼuhiga mo te tokoni ʼae moka hoko he tuʼutamaki, vakaʼi te Kapite 20.