ʼI te vave hoko mai ʼo te Pasikate ʼo te taʼu 32 H.T.S., neʼe maʼumaʼua ia Sesu ʼi te faiakonaki ʼi Kalilea. Pea neʼe lagi alu leva ki Selusalemi ki te Pasikate, ohage ko tona fakatotonu ʼi te Lao ʼa te ʼAtua. Kaʼe neʼe fealuʼaki tokaga ia Sesu koteʼuhi neʼe faigaʼi e te kau Sutea ke natou matehi ia ia. (Soane 7:1) Hili ʼaia, neʼe toe liliu leva ki Kalilea.

Neʼe lagi nofo ia Sesu ʼi Kapenaume ʼi te temi ʼae neʼe ʼomai ai mai Selusalemi te kau Faliseo mo te kau sekelipa kia te ia. Kotea te tupuʼaga ʼo tanatou faifagona mai ʼaia? Neʼe natou kumi he ʼu fakamoʼoni moʼo tukugakoviʼi ʼo Sesu, takua neʼe ina maumauʼi he lao fakalotu. Neʼe natou fehuʼi fenei age: “He koʼe ʼe maumauʼi e ʼau tisipulo ia te talatisio ʼa te ʼu tagata ʼo te temi muʼa? Ohage la, ʼe mole natou fanofano ʼi muʼa ʼo tanatou kakai.” (Mateo 15:2) Neʼe mole he temi neʼe ui ai e te ʼAtua ki tana hahaʼi ke natou mulimuli ki te talatisio ʼae ko te ‘fanofano ʼo aʼu ki ʼonatou tuli nima.’ (Maleko 7:3) Kaʼe maʼa te kau Faliseo, neʼe ko he agahala mamafa mo kapau neʼe mole fai te faʼahi ʼaia.

Neʼe mole tali atu aipe e Sesu ki tanatou tukugakovi ʼaia, kaʼe neʼe ina fakaha age tanatou maumauʼi e natou totonu ia te Lao ʼa te ʼAtua. Neʼe ina fehuʼi fenei age kia natou: “He koʼe ʼe kotou maumauʼi te fakatotonu ʼa te ʼAtua ʼuhi ko takotou talatisio? Ohage la, neʼe ui fenei e te ʼAtua: ‘Fakaʼapaʼapa ki tau tamai pea mo tau faʼe,’ pea ‘Ke matehi ia ia ʼae ʼe leakovi ki tana tamai peʼe ki tana faʼe.’ Kaʼe ʼe kotou ui fenei koutou: ‘Kapau ʼe ui fenei e he tagata ki tana tamai peʼe ki tana faʼe: “Ko meʼa fuli ʼae ʼe au maʼu pea ʼe feala ke ʼaoga atu, ʼe ko he meʼa ʼofa ia kua au foaki ki te ʼAtua,” pea ʼe mole maʼua ia ke fakaʼapaʼapa ki tana tamai peʼe ki tana faʼe.’ ”—Mateo 15:3-6; Ekesote 20:12; 21:17.

Neʼe ui e te kau Faliseo ko he falā, peʼe ko he ʼu koloa, peʼe ko he meʼa pe neʼe kua foaki ki te ʼAtua ohage ko he meʼa ʼofa, neʼe ko he meʼa ia ʼa te fale lotu, pea neʼe mole feala ke fakaʼaogaʼi ki he tahi age faʼahi. Kaʼe ʼi tona ʼuhiga moʼoni, ko ia ʼae neʼe ina foaki te meʼa ʼofa ʼaia neʼe kei nofo pe ia mo ia. Ohage la, neʼe feala ke ui e he tama ko tana falā peʼe ko ʼona koloa ʼe “kolopani,” ko he meʼa ʼofa ia kua foaki ki te ʼAtua peʼe ki te fale lotu, ohage leva ia neʼe tonu ke ina fakamuʼamuʼa te fale lotu ʼi ʼana matuʼā. Neʼe ina ui ai ʼe mole feala ke ina fakaʼaogaʼi moʼo tokoni ki ʼana matuʼā ʼae kua vaivavai pea mo nonofo ʼi te faigataʼaʼia. Kaʼe ko te falā peʼe ko te ʼu koloa neʼe kei feala pe ke fakaʼaogaʼi e te tama ʼaia. Neʼe mole fakamaʼua ai ke tokoni ki ʼana matuʼā.—Maleko 7:11.

Neʼe ita tonu ai ia Sesu ʼi tanatou fakamahino hala feia te Lao ʼa te ʼAtua pea neʼe ina ui fenei: “ ʼUhi ko takotou talatisio, neʼe kotou meʼa noaʼi ai te folafola ʼa te ʼAtua. Kau malualoi, neʼe tonu te faifakakikite ʼa te polofeta ko Isaia ʼo ʼuhiga mo koutou, ʼi tana ui fenei: ‘ ʼE fakaʼapaʼapa mai te hahaʼi ʼaeni kia te au ʼaki ʼonatou laugutu kaʼe ʼe mamaʼo ʼaupito ʼonatou loto ia te au. ʼE mole he ʼuhiga ʼo tanatou haga atolasio mai kia te au, koteʼuhi ʼe natou akoʼi ki te hahaʼi te ʼu lekula fakatagata.’ ” Neʼe mole lava tali e te kau Faliseo ki tonatou valokiʼi ʼaia e Sesu. Neʼe ina pauʼi leva te hahaʼi ke natou fakaovi age kia te ia pea mo ina ui fenei age: “Kotou fakalogo pea mo mahino ki te ʼu folafola ʼaeni: ʼE mole ko te meʼa ʼae ʼe hu ki te gutu ʼo te tagata ʼae ʼe ina ʼulihi ia ia, kaʼe ʼe ko te meʼa ʼae ʼe haʼu mai tona gutu.”—Mateo 15:6-11; Esaia 29:13.

Ki muli age, ʼi te nofo ʼa Sesu ʼi he ʼapi, neʼe fehuʼi fenei age e te kau tisipulo: “ ʼE ke iloʼi koa neʼe tukia te kau Faliseo ʼi tanatou logo ki ʼau palalau?” Neʼe ina tali fenei age: “Ko te ʼakau fuli ʼae neʼe mole to e taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo, ʼe taʼaki anai. Kotou tukunoaʼi natou. Ko natou ʼe ko he kau takitaki kivi. Pea kapau ʼe takitaki e he kivi he tahi age kivi pea ʼe nā fetoki anai ki he luo.”—Mateo 15:12-14.

Neʼe lagi punamaʼuli ia Sesu ʼi te kole ʼae neʼe fai age e Petelo maʼa te kau tisipulo. Neʼe ina kole ke ina fakamahino age pe kotea ʼae ʼe ina ʼulihi he tagata. Neʼe tali fenei e Sesu: “ ʼE mole kotou iloʼi koa ko te meʼa ʼae ʼe hu ki te gutu ʼe hifo ki te fatu pea ʼe fakaalu leva ia ki tuʼa? Kaʼe ko te meʼa ʼae ʼe haʼu mai te gutu ʼe haʼu ia mai te loto, pea ʼe ko te ʼu faʼahi ʼaia ʼae ʼe natou ʼulihi te tagata. Ohage la, ʼe haʼu  mai te loto te ʼu fakakaukau kovi, mo te ʼu fakapo, mo te tono, mo te ʼu felaveʼi fakasino heʼe ʼaoga, mo te ʼu kaihaʼa, mo te ʼu fakamoʼoni loi pea mo te ʼu laukovi. Ko te ʼu faʼahi la ʼaia ʼae ʼe natou ʼulihi te tagata. Kaʼe ʼe mole ʼuli te tagata mo kapau ʼe kai kaʼe neʼe mole fanofano.”—Mateo 15:17-20.

Neʼe mole ui e Sesu ʼe mole tonu ke maʼa he tahi, peʼe mole he ʼaoga ke fanofano ʼi muʼa ʼo tana teuteuʼi te meʼa kai peʼe ʼi muʼa ʼo tana kai. Kailoa ia, kaʼe neʼe ina valoki te malualoi ʼa te kau takitaki lotu ʼae neʼe natou fakamaʼuhigaʼi age te ʼu talatisio fakatagata ʼi te ʼu lao faitotonu ʼa te ʼAtua. ʼI tona fakahagatonu, ʼe ko te ʼu aga ʼae ʼe kovi pea ʼe tupu ʼi te loto ʼe ko te ʼu faʼahi ʼaia ʼe natou ʼulihi te tagata.