E Feafeaʼi Koa Taku Maʼuli Mo Toku Mamahi?
“NEʼE tautau ʼui mai ke ʼau tatāʼofi toku ʼu mamahi,” ko te fakamatala ʼaia ʼa Mikaele ʼi tana manatuʼi ia te mate ʼo tana matuʼa. Kia Mikaele, ko te tatāʼofi ʼo tona mamahi neʼe ko te meʼa tāfito ʼaia neʼe tonu ke ina fai. Kae neʼe mahino ia ki muli age ko te meʼa ʼaia ʼe kovi. Koia ʼi te mate ʼo te kui ʼo tona kaumeʼa, neʼe ʼiloʼi e Mikaele te meʼa ʼaē ʼe tonu ke fai. ʼE ina ʼui fēnei: “Ia taʼu e lua ki muʼa atu, neʼe feala pe ke ʼau fā ki tona fugaʼuma pea mo ʼui age kiai, ‘Ke ke aga mai ohage he tagata.’ ʼI te temi nei neʼe ʼau toʼo tona nima pea neʼe ʼau ʼui age, ‘ ʼAua naʼa ke ufiufi ʼi te fakahā ʼo te meʼa ʼaē ʼi tou loto. Ko te meʼa ʼaia ʼe tokoni anai kia koe ke feala ai hau tauʼi tou mamahi. Kapau ʼe ke loto ke ʼau ʼalu, pea ʼe ʼau ʼalu. Kapau ʼe ke loto ke ʼau nofo, pea ʼe ʼau nofo. Kae ʼaua naʼa ke ufiufi ʼi te fakahā ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼi tou loto.’ ”
Neʼe feiā foki mo Malia Ana, ʼi tana manatu ʼe tonu ke ina tatāʼofi tona mamahi ʼi te mate ʼaē ʼo tona ʼohoana. “Neʼe ʼau loto ke ʼau tuku he faʼifaʼitaki lelei ki niʼihi,” ko tana fakamatala ʼaia, “koia la ʼaē neʼe mole ʼau loto ai ke ʼau logoʼi te mamahi ʼaia ʼe māhani kiai te hahaʼi. Kae ʼaki te temi neʼe mahino ai leva kia ʼau ko te tatāʼofi ʼo te mamahi, ʼuhi pe ko taku manatu ʼaē ki ʼihi ʼe mole ko he tokoni ia kia ʼau. Neʼe ʼau fakasiosioʼi ai toku ʼaluʼaga pea neʼe ʼau ʼui fēnei, ‘Tagi mokā ʼe ke fia tagi. Tuku tau faiga ʼaē ke kehe tou mālohi. Fakahā te meʼa ʼaē ʼi tou loto.’ ”
Koia ʼe tuku atu e Mikaele pea mo Malia Ana te tokoni ʼaenī: Ke koutou fakahā tokotou mamahi! Pea ʼe tonu tana tokoni. Koteā tona tupuʼaga? Koteʼuhi ko te fakahāhā ʼo te mamahi ʼe ko he meʼa fakafimālie ʼe ʼaoga. Ko te fakahā ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼi te loto ʼe tou fakafimālieʼi ai te ʼu faʼahiga meʼa ʼaē ʼe feala ke hoko. Ko te fakahā ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼi tokotou loto, kapau ʼe tali fakalelei e ni hahaʼi ʼe mahino ki te meʼa ʼaē neʼe hoko, pea ʼe ina faka fealagia atu kia koutou ke koutou fakatonutonuʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼi tokotou loto.
ʼIo, ko te hahaʼi fuli ʼe mole tatau tanatou fakahā ʼo tonatou mamahi. Pea ko te ʼu faʼahiga meʼa kehekehe ʼe feala ke nātou uga te ʼu meʼa ʼe ʼi te loto ʼo he tahi, koia ka mate fakapuna’maʼuli he tahi ʼe ʼofa mamahi ia ki ai, ʼe mole tatau anai tona mamahi ki ai pea mo he tahi neʼe loaloaga tona mahaki ʼo iku ai mo tana mate. Kae ko te meʼa ia ʼaē ʼe moʼoni: Ko te tatāʼofi ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼi totatou loto ʼe fakatupu kovi ki te sino pea mo te loto. ʼE lelei age ke koutou fakahā tokotou mamahi. ʼO feafeaʼi? ʼE tuku mai e te Tohi-Tapu te ʼu tokoni ʼaoga.
Fakahāhā Tokotou Mamahi—ʼO Feafeaʼi?
Ko te palalau ʼe ko he tokoni ʼe ʼaoga. ʼI te hili ʼo te mate ʼo tana ʼu tamaliki e hogofulu, ʼo feiā aipe ki Sopo 1:2, 18, 19; 10:1) Neʼe mole kei feala ke taupau fualoa e Sopo te meʼa ʼaē ʼe hoha kiai. Neʼe ʼaoga ke ina vevete te meʼa ʼaia; neʼe tonu ke “palalau.” ʼO tatau aipe, mo te tagata Pilitania ko Shakespeare neʼe ina tohi fēnei ʼi te tohi (Macbeth): “Ke koutou fakahā tokotou mamahi; ko te mamahi ʼaē ʼe mole palalau, ʼe ina muhumuhuʼi ki te loto ʼaē kua mapula, ia te fakatotonu ʼaē ke mapā.”
ʼihi tuʼutāmaki, neʼe tala e te pateliaka ʼo te temi ʼāfea ko Sopo: “Ko toku nefesi kua fakalialia moʼoni ki toku maʼuli. ʼE ʼau fia hahanu [ʼi te faka Hepeleo, “vevete”] te meʼa ʼaē ʼe ʼau hoha kiai ʼo ʼuhiga mo ʼau. ʼE ʼau fia palalau ʼi te lotomamahi ʼo toku nefesi!” (Koia kapau ʼe koutou palalau ki “he kaumeʼa moʼoni” ʼaē ʼe fakalogo fakalelei atu pea mo agaʼofa, pea ʼe feala ai ke koutou maʼu he fīmālie. (Tāʼaga Lea 17:17) Ko te fakahāhā ʼo te ʼu meʼa ʼe hoko kia koutou pea mo te ʼu meʼa ʼe ʼi tokotou loto ʼe faigafua ai tanatou mahino pea mo tanatou tauʼi te faʼahi ʼaia. Pea kapau ko ia ʼaē ʼe tou palalau ki ai neʼe kua hoko ki ai te faigataʼaʼia ʼaia pea neʼe lava tana tauʼi, e lagi feala ke ina tuku atu he ʼu tokoni ʼaoga kia koutou. ʼI te mate ʼo tana tamasiʼi, neʼe fakamatala e he fafine ia te meʼa neʼe tokoni ki ai ʼi tana palalau ki te tahi fafine ʼaē neʼe kua ina tauʼi te faigataʼaʼia ʼaia: “Neʼe ko he meʼa fakaloto mālohi taku ʼiloʼi ʼaē neʼe kua fakalaka ia he tahi age ʼi te mamahi ʼaia, pea kua hāo ia mai ai, pea kua toe maui mālie tona maʼuli.”
Koteā te meʼa ʼe tonu ke koutou fai mokā ʼe mole feala takotou palalau ki te ʼu meʼa ʼaē ʼi tokotou loto? ʼI te hili ʼo te mate ʼo Saulo pea mo Sonatane, neʼe faʼu e Tavite te hiva ʼo ʼuhiga mo tonā mamate ʼo ina fakahā ai tona mamahi. Ko te hiva fakaloto mamahi ʼaenī ʼe ko he faʼahi neʼe tohi ʼi te Tohi-Tapu ʼi te lua tohi ʼo Samuele. (2 Samuele 1:17-27; 2 Fakamatala 35:25) ʼO feiā aipe, ko ʼihi ʼe faigafua kia nātou ia tanatou fakahā ʼo tonatou mamahi ʼaki tanatou faitohi. Neʼe fakamatala e he fafine vitua neʼe ina tohi tona ʼu mamahi pea ina toe lau ʼi he ʼu ʼaho ki muli age. ʼI tana manatu neʼe ko te faʼahi ʼaia, ʼaē neʼe tokoni kia ia.
Kapau ko te palalau peʼe ko te faitohi ʼaē ʼe fakahā ai te ʼu meʼa ʼaē ʼi tokotou loto ʼe tokoni kia koutou ke koutou fakafimālie tokotou mamahi. ʼE feala foki ke tokoni ai kia koutou ke koutou fakatonutonuʼi te ʼu manatu ʼaē ʼe hala. Neʼe fakamatala e he fafine neʼe tau mo te mamahi: “Ko toku ʼohoana pea mo ʼau neʼe ma ʼiloʼi ko ʼihi taumatuʼa ʼe mavete pe ʼi te hili ʼo te mate ʼo he tamasiʼi, pea neʼe mole ma loto ke hoko te meʼa ʼaia kia māua. Koia ʼi te temi fuli pe ʼaē ʼe ma logoʼi ai te ʼita, ʼo feala ai hamā fetukugakoviʼiʼaki, ʼe ma palalau ki te faʼahi ʼaia. ʼI taku manatu, ʼaki tamā fai te faʼahi ʼaia neʼe ma faifaitahi ai.” Koia, ko te fakahā ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼi tokotou loto, ʼe tokoni ai kia koutou ke koutou mahino logope la ʼe feala ke tatau tokotou mamahi mo niʼihi, kae lagi ʼe kehe age tonatou mamahi—ʼo mulimuli pe ki tonatou ʼaluʼaga.
ʼE ʼi ai te tahi age meʼa ʼe feala ke ina fakafimālieʼi te mamahi ko te tagi. ʼE ʼi ai “te temi moʼo tagi,” ko te ʼui ʼaia ʼa te Tohi-Tapu. (Tagata Tānaki 3:1, 4) ʼE moʼoni ko te mate ʼo he tahi ʼe tou ʼofa mamahi ai ʼe hoko ai te faʼahi ʼaia ʼi te temi fuli pe. Ko te tagi loʼimata ʼuhi ko te mamahi, ʼe ko he faʼahi ʼe lelei moʼo maʼu ʼo he fīmālie.
ʼE fakamatala e te fafine ʼe mole heʼeki ʼohoana, pe neʼe feafeaʼi tona tokoniʼi e tona kaumeʼa e nā Loma 12:15.) ʼO feiā mo koutou ke ʼaua naʼa koutou ufiufi mokā koutou tagi loʼimata. Ohage ko tatatou vakaʼi, ʼe fonu ʼi te Tohi-Tapu te ʼu faʼifaʼitaki ʼo te ʼu tagata pea mo te ʼu fafine tui—ʼo kau ai mo Sesu Kilisito—neʼe mole nātou ufiufi ʼi te tagi loʼimata ʼi tonatou mamahi.—Senesi 50:3; 2 Samuele 1:11, 12; Soane 11:33, 35.
faifaitahi lelei ʼi te mate ʼaē ʼo tana faʼe. Neʼe ina fakamatala: “Neʼe nofo tuʼumaʼu toku kaumeʼa mo ʼau. Neʼe ma fetāgihi. Neʼe ma fai palalau. Neʼe mole ʼau fufū he meʼa ki ai, pea ko te faʼahi ʼaia neʼe maʼuhiga kia ʼau. Neʼe mole ʼau ufiufi ʼi te tagi ʼi ʼona tafa.” (Vakaʼi iaE lagi ʼe koutou fakatokagaʼi lolotoga he temi, ʼe hā fakapuna’maʼuli anai te ʼu meʼa ʼaē ʼi tokotou loto. ʼE feala ke hali ʼokotou loʼimata kae mole koutou ʼamanaki kiai. Neʼe fakatokagaʼi e he fafine vitua ko te faifakatau ʼi te koloā (neʼe ko he meʼa neʼe ina tautau fai mo tona ʼohoana) ʼe fakatupu ai tana fia tagi, tāfito la mokā ʼe fā ki te meʼa kai ʼaē ʼe fia kai tāfito ki ai tona ʼohoana ka mole ko hana agamāhani. Ke koutou kātakiʼi ia koutou. Pea ke ʼaua naʼa koutou ʼui ʼe tonu ke koutou tatāʼofi ʼokotou loʼimata. Ke koutou manatuʼi, ko te ʼu loʼimata ʼe ko he meʼa māhani ia ʼe hoko pea ʼe ko he faʼahi ʼe ʼaoga moʼo fakafimālieʼi ʼo te mamahi.
E Feafeaʼi Te Fakatonutonuʼi ʼo Takotou Tukugakoviʼi ʼAē Ia Koutou
Ohage ko tatatou vakaʼi ʼi muʼa atu, ko ʼihi ʼe nātou tukugakoviʼi ia nātou mokā mate he tahi ʼe nātou ʼofa mamahi ai. Ko te faʼahi ʼaenī ʼe feala ai ke tou mahino ki te mamahi ʼo te tagata agatonu ko Sakopo ʼi te fakahā age ʼaē ki ai, ko tona foha ko Sosefo neʼe kai e “te manu fekai.” Neʼe fekauʼi e Sakopo ia Sosefo ke ʼalu ʼo fakasiosio pe maʼuli fīmālie tona ʼu tēhina. Koia ʼe mahino ia ko Sakopo neʼe mamahi ʼo ina tukugakoviʼi ia ia totonu ʼi tona mamahi, ʼo lagi ina ʼui fēnei ‘He koʼe koa neʼe ʼau fekauʼi ia Sosefo ke ʼalu tokotahi? He koʼe koa neʼe ʼau fekauʼi ia ia ke ʼalu ki he koga meʼa ʼe lahi ai te ʼu manu fekai?’—Senesi 37:33-35.
E lagi ʼe koutou tukugakoviʼi ia koutou ʼo ʼuhiga mo te mate ʼo he tahi ʼe koutou ʼofa mamahi ai. Ko takotou mahino ki te manatu ʼaia—peʼe moʼoni peʼe hala—ʼe ko he aga māhani ia ʼe hoko ʼe feala ke ʼaoga kia koutou totonu. Koia, ʼe mole tonu ai ke koutou taupau tokotou mamahi maʼa koutou. Ke koutou palalau ki he tahi ʼo ʼuhiga mo takotou ʼui ʼaē neʼe mate la heʼe ko takotou hala, ke feala ai hakotou maʼu he manatu ʼe ʼaoga moʼo fakafimālieʼi ʼo koutou.
Logope la totatou ʼofa mamahi ʼaē ki ai, ʼe mole feala ke tou puleʼi tona maʼuli, peʼe ko te tatāʼofi ʼo “te Tagata Tānaki 9:11) Tahi ʼaē meʼa, e lagi ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe koutou fai neʼe mole kovi ia. Ohage la, kapau neʼe tuai takotou fakatuʼutuʼu ʼi he ʼaho mo te tōketā ke fai ai hona faitoʼo, neʼe koutou loto koa la ke mahaki ia ia ʼaē ʼe koutou ʼofa mamahi ai pea mo mate? Kailoa! Koia neʼe ko hakotou hala koa ʼaē neʼe tupu ai tona mate? Kailoa.
ʼu temi pea mo te ʼu meʼa fakafokifā” ʼe hoko kia nātou ʼaē ʼe tou ʼofa mamahi ai. (Ko he faʼe neʼe ina tukugakoviʼi ia ia ʼo ʼuhiga mo te mate ʼo tana taʼahine neʼe hoko ki ai he tuʼutāmaki ʼi te ala neʼe ina tauʼi te faigataʼa ʼaia. ʼE ina fakamatala: “Neʼe ʼau tukugakoviʼi pe ia ʼau, koteʼuhi neʼe ʼau fekauʼi ia ia ke ʼalu. Kae neʼe mahino kia ʼau ʼe mole totonu taku manatu ʼaia. ʼE mole kovi taku fekauʼi ia ia ke ʼalu mo tana matuʼa ʼo faifakatau. Neʼe ko he tuʼutāmaki fakatupu mamahi pe ia ʼaē neʼe hoko.”
‘Kae ʼe lahi te ʼu meʼa neʼe tonu ke ʼau fakahā peʼe ke ʼau fai maʼa ia,’ e lagi ko takotou ʼui ʼaia. ʼE moʼoni, kae ʼe ʼi ai koa he tahi ia tatou ʼe feala ke ʼui maʼana ko ia ko he tāmai, he faʼe, peʼe ko he fānau ʼe haohaoa? ʼE fakamanatuʼi mai e te Tohi-Tapu kia tatou: “Ko tatou fuli, ʼe tou tautau tūkia pe. Kapau ʼe mole he tahi ʼe tūkia ʼi te palalau, ʼe ko he tagata haohaoa ia.” (Sake 3:2; Loma 5:12) Ke koutou tali foki ia te moʼoni ʼaē, ʼe mole koutou haohaoa. ʼE mole he ʼuhiga ʼo te liuliuga tuʼumaʼu ʼo te taʼi palalau ʼaenī “ka na pau la neʼe ʼau fai te meʼa ʼaenī pe ko te meʼa ʼaē,” heʼe mole ina fetogi anai he meʼa, kae ʼe fakatuatuai ai takotou tauʼi ʼo tokotou mamahi.
Kapau ʼe ʼi ai he ʼu tupuʼaga moʼoni ʼo takotou ʼui ʼaē ʼe koutou lākahala moʼoni, kae mole ko he meʼa pe neʼe ʼi takotou fakakaukau, koutou fakatokagaʼi te meʼa maʼuhiga ʼaupito moʼo fakafimālieʼi ʼo koutou—ko te manavaʼofa ʼo te ʼAtua. ʼE ʼui mai e te Tohi-Tapu kia tatou: “Kapau ʼe ke haga sioʼi ia te ʼu hala fuli, Ê Sah, Ê Sehova, ko ai koa ʼaē ʼe feala ke tuʼu ʼi ʼou muʼa? Heʼe ʼi ai te manavaʼofa moʼoni ʼi ʼou tafa.” (Pesalemo 130:3, 4) ʼE mole feala ia ke koutou toe maliu ki muli ʼo fetogi te meʼa ʼaē neʼe kua hoko. Kae, ʼe feala, ke koutou kole ia te manavaʼofa ʼo te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo ʼakotou hala ʼi te temi kua hili. ʼOsi ʼaia koteā koa te meʼa ʼe tonu ke koutou fai? ʼIo, kapau ʼe fakapapau atu e te ʼAtua ʼe ina fakamolemole ʼakotou hala ʼo te temi kua hili, ʼe mole tonu koa la ia ke koutou fakamolemole feiā kia koutou totonu?—Tāʼaga Lea 28:13; 1 Soane 1:9.
E Feafeaʼi Te Lolomi ʼo Te ʼIta
Neʼe kua koutou ʼiʼita koa, ki te ʼu tōketā, ki te ʼu hahaʼi tauhi mahaki, ki tokotou ʼu kaumeʼa, peʼe kia ia ʼaē kua mate? Ke mahino kia koutou ʼe ko he agamāhani ʼaia ʼuhi ko te faigataʼaʼia ʼaē ʼe tau mo koutou. E lagi ko tokotou ʼita, ʼe ko te ikuʼaga pe ʼaia ʼo tokotou mamahi. Neʼe ʼui fēnei e te tagata faitohi: “ ʼI takotou mahino ki tokotou ʼita—ʼo mole koutou faigaʼi ke koutou fufū kae ke koutou ʼiloʼi ia te meʼa ʼaē ʼi tokotou loto—ʼe feala ai hakotou ʼāteaina mai tona ikuʼaga fakatupu tuʼutāmaki.”
E lagi ʼe ʼaoga foki ke koutou fakahā tokotou ʼita. ʼO feafeaʼi? ʼE mole koutou fakahā anai ʼaki he ʼu aga ʼe mole feala hona tatāʼofi. Ko te Tohi-Tapu ʼe ina fakatokagaʼi tatou ki te tuʼutāmaki ʼaē ko te ʼita fualoa. (Tāʼaga Lea 14:29, 30) Kae e lagi feala pe ke koutou maʼu he fīmālie ʼaki takotou palalau ki hokotou kaumeʼa ʼe mahino ki tokotou mamahi. Pea ko ʼihi ʼe nātou fakatokagaʼi ko te fai ʼo he faʼahiga gāue mokā ʼe nātou ʼiʼita ʼe ʼaoga ke nātou tauʼi ai tonatou mamahi.—Vakaʼi ia Efesi 4:25, 26.
Logope la te maʼuhiga ʼo te fakahāhā ʼo te meʼa ʼaē ʼi tokotou loto pea mo takotou agatonu, ʼe ʼi ai te meʼa ʼe tonu ke tou tokagaʼi. ʼE kehekehe ʼaupito te fakahā ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼi tokotou loto pea mo te tō ʼaē ʼo tokotou ʼita ki niʼihi. ʼE mole ʼaoga ke koutou tukugakoviʼi niʼihi ʼo ʼuhiga mo tokotou ʼita. Koia ʼe maʼuhiga ai ke koutou fakahāhā te ʼu meʼa ʼaē ʼi tokotou loto, kae ʼaua naʼa koutou fai fakaʼitaʼita. (Tāʼaga Lea 18:21) ʼE ʼi ai te tokoni fakaofoofo e tahi moʼo tauʼi ʼo te mamahi, pea ʼe tou palalau anai kiai.
Ko Te Tokoni ʼa Te ʼAtua
ʼE foaki mai e te Tohi-Tapu te fakapapau ʼaenī: “Ko Sehova ʼe ōvi kia nātou ʼaē ʼe lotomamahi; pea ʼe ina hāofaki ia nātou ʼaē ʼe mamahi tanatou fakakaukau.” Pesalemo 34:18) ʼIo, ʼe mole he tahi age meʼa, gata pe ki takotou ʼu felogoi ʼaē mo te ʼAtua ʼe feala ke tokoni kia koutou ke koutou tauʼi ia te mamahi ʼo te mate ʼo he tahi ʼe koutou ʼofa ai. ʼO feafeaʼi? ʼAki te ʼu manatu fuli ʼaē ʼe ʼaoga, ʼaē ʼe fakatafito peʼe ʼalutahi mo te Folafola ʼa te ʼAtua, ia te Tohi-Tapu. Kapau ʼe koutou maʼuliʼi te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaia ʼe feala ai takotou tauʼi tokotou mamahi.
(Tahi ʼaē meʼa, ke ʼaua naʼa koutou meʼa noaʼi te maʼuhiga ʼo te faikole. ʼE fakaafe tatou e te Tohi-Tapu: “Tuku tau kavega kia Sehova, pea ko ia, ʼe ina lagolago anai koe.” (Pesalemo 55:22) Kapau ʼe koutou fakahā tokotou mamahi ki hokotou kaumeʼa ʼe agaʼofa ʼe feala ke tokoni atu kia koutou, e feafeaʼi age la ia te avahi ʼo tokotou loto ki te “ ʼAtua ʼo te fīmālie” ke tokoni kia koutou!—2 Kolonito 1:3.
ʼE mole tou faikole pe ke tou maʼu hona fua lelei. Ko “Ia ʼaē ʼe fagono ki te faikole” neʼe ina fakapapau ʼe ina tuku ifo tona laumālie maʼoniʼoni ki tana ʼu kaugana ʼaē ʼe nātou kole fakamalotoloto age. (Pesalemo 65:2; Luka 11:13) Pea ko te laumālie maʼoniʼoni, peʼe ko te mālohi gāue, ʼe feala ke ina foaki atu te “mālohi ʼaē ʼe laka age ʼi te mālohi māhani” ke tokoni kia koutou ʼi te ʼaho fuli. (2 Kolonito 4:7) Koutou manatuʼi: Ko te ʼAtua ʼe feala tana tokoni ki tana ʼu kaugana agatonu ke nātou kātaki ʼo tauʼi ʼonatou faigataʼaʼia.
Ko he fafine neʼe mate tana tamasiʼi ʼe ina fakamatala pe neʼe feafeaʼi te tokoni ʼo te mālohi ʼo te faikole kia ia mo tona ʼohoana ke nā tauʼi tonā mamahi. “Ka ma nonofo ʼi tomā ʼapi ʼi te pōʼuli pea ka ʼe lahi ʼaupito tomā mamahi, ʼe ma faikole fakatahi ʼo leʼolahi,” ʼe fēnei tana fakamatala. “ ʼI te temi ʼaē neʼe ma fai ai he ʼu faʼahiga meʼa ka kua puli leva ia ia—ʼi tamā ʼolo ʼaē ki te ʼu fono ʼo te kokelekasio, ʼi tamā ʼolo ʼaē ki te fakatahi—neʼe ma faikole ke ma maʼu ia he lotomālohi. Ka ma ʼaʼala ake ʼi te uhu pea ka hage ʼe mata faigataʼa kia māua ia tona kua puli, neʼe ma faikole kia Sehova ke tokoni mai kia māua. ʼO tatau aipe, ʼe ko he meʼa fakamamahi kia ʼau taku feʼaluʼaki tokotahi ʼi toku loto fale. Pea ʼi te temi fuli pe ʼe ʼau nofo tokotahi ai ʼi tomā ʼapi, ʼe ʼau kole kia Sehova ke tokoni mai kia ʼau ke feala ai taku taupau maʼu ia te tokalelei.” Ko te fafine agatonu ʼaenī neʼe tonu tana tui pea neʼe tui mālohi ia ko te ʼu faikole neʼe fetogi ai te ʼaluʼaga ʼaē ʼo tona mamahi. Mo koutou ʼe feala ke koutou fakatokagaʼi, ko te tali ki takotou ʼu faikole ʼaē ʼe fai tuʼumaʼu, ‘ko te tokalelei ʼa te ʼAtua, ʼaē ʼe māʼoluga ake ʼi te ʼu manatu fuli, ʼe ina taupau anai tokotou ʼu loto pea mo tokotou ʼu ʼatamai.’—Filipe 4:6, 7; Loma 12:12.
Ko te tokoni ʼaē ʼe tuku mai e te ʼAtua ʼe ina fetogi ai tokotou maʼuli. Neʼe ʼui e te ʼapositolo ko Paulo ko te ʼAtua “ ʼaē ʼe ina fakaloto fīmālie ia tatou ʼi totatou ʼu mamahi fuli, ke feala ai hatatou fakaloto fīmālieʼi ia nātou ʼaē ʼe tau mo he faʼahiga mamahi.” ʼE moʼoni, ko te tokoni fakaʼatua ʼe mole ina molehi aipe ia te mamahi, kae ʼe tokoni ai kia koutou ke koutou kātakiʼi. ʼE mole faka ʼuhiga ai leva ʼe mole koutou tagi anai peʼe koutou galoʼi anai ia ia ʼaē neʼe koutou ʼofa mamahi ai. Kae ʼe feala ai ke koutou maʼu te lotomālohi. Pea kapau ʼe koutou fai feiā, ko te meʼa ʼaē neʼe tau mo koutou ʼe feala ke tokoni kia koutou ke lahi ake takotou mahino pea mo takotou agaʼofa ʼo tokoni ki niʼihi ʼe tau mo te mamahi ʼaia.—2 Kolonito 1:4.