Heowa hope Dios toj lhamya toj Biblia yome, hope elh toj lhenek nilhokej mʼayhay (Apocalipsis 4:11). Hop profetas Abrahám wet Moisés wet hate Jesús lhamel nʼokwiyej pʼante (Génesis 24:27; Éxodo 15:1, 2; Juan 20:17). Hope tʼat Dios toj nilhokej honhatil «laka Niyat toj Lhamya» (Salmo 47:2).

 Biblia yome toj Dios hiwʼen lhey toj tajlhamet lham toj lewuk, hope Heowa (Éxodo 3:15; Salmo 83:18). Talhe tʼat nʼolhomet toj hebreo toj hope tʼat toj yamla matche mʼak toj iwoye. Iyhaj wichi toj ihanche mʼakej lhamel yome toj nʼolheyna hope tʼat toja: «Lham hopkhila nʼoelh toj ikalhi toj yam matche mʼak toj iwatlak iwoye». Tajtso matche toj tʼuhawetej, hop toj Heowa toj yenwetha pʼante nilhokej mʼayhay wet toj lham yam matche mʼak toj tʼuhlak iwoye (Isaías 55:10, 11). Hop Biblia hote tachʼot namehen toj natafwelej lham lakeyis wet iche lakey elh toj matche toj isilataj toj hope tʼat nʼohumnhayaj (Éxodo 34:5-7; Lucas 6:35; 1 Juan 4:8).

 Hop nʼolhey Heowa, hope toj nʼothate toj wichi lhomet toj hope Dios lhey toj hebreo. Wet toj nʼolesayen nʼochumyenlhi cuatro letras toj athana nʼotafwelej toj hope YHWH. a

¿Atsi mʼak toj tamenej toj nʼohanhiyejtʼa lenʼayij toj nʼokatla Dios lhey toj ihi hebreo toj pajche?

 Hop hebreo toj pajche toj nʼolesayen nʼochumyenhilhitʼa vocales, mat hop nʼoelh toj iyahyen iwoyek athahitʼa toj ithatho hop vocales lewhay toj iyahyen. Mat, lewhay toj wakʼalh pʼante toj nʼolesayen hop escrituras hebreas, iyhaj judios ihanlhi pʼante nʼokeyis toj niʼisa toj yome toj isitʼa toj nʼokatla hop Dios lhey. Lewhay toj nʼoyam aytaji toj nʼoyahyen lhip toj Dios lhey ihi nʼothatho lewʼet hop nʼolhomtes toj malhyej «Nʼowuk» wok «Dios». Wet toj tefwaytshi wujpe nekchomis nʼokeyna tʼaytshi wet tamenej toj nʼopʼethatla lenʼayij toj tʼuhawetej toj nʼowo lheya Dios. b

 Iche wichi toj yen letichunhayaja toj Dios lhey lewhay toj nʼokatla nʼoyok «Yahweh» (Yahvé) wet iyhaj yame toj iche iyhaj lenʼayij toj nʼowo lheya. Toj ihi hop Rollos del mar Muerto iche hop lhip hop Levítico toj griego lhayhi toj Dios lhey ihi wet toj griego lhomet yok «Iao». Iyhaj nʼolesaynhaywos toj griegos toj iche lewhay toj pajche hote lhamel yome toj iwoyek nʼoyok «Iaé», «Iabé» wok «Iaoué» mat iwohiyetʼa che nʼohanej che iyhaj nʼolhamtesna hope toj hebreos toj pajche ichumyenlhi toj ikatla Dios lhey. c

Mʼayhay toj niʼisa alhoho toj nʼoyameje Dios lhey toj ihi Biblia

 Mʼayhay toj wichi letichunhayaj:. Hop Dios lhey isitʼa che nʼochumyenlhi toj ihi Biblia hop toj nʼotafwnhiyejtʼa chi malhyej (ep hote) toj nʼokatla toj hebreo lhomet.

 Mʼak toj matche: Che nahanlhi nʼotichunhayajna Dios tataye che nilhokej wichi toj iʼpe honhat lhamet tʼat che hope is che ichumyenlhi tʼat hebreos lhamet toj ikatla Dios lhey. Mat Biblia inʼalit namejen toj Dios lakawos toj iche pʼante lewhay toj pajche, che ikatla nʼolhey tʼat che hope ichumyenlhi tʼat lham lhayhi.

 Lhek natetshan hop nʼokalelhthayajwo toj n’oyok Josué hop lhey. Hop Dios lakawos toj ihi pʼante siglo toj ichun toj lhamel lhamtes hop hebreo nʼalej toj yo pʼantek «Yeshúa» wet iyhaj toj lhamet hop griego «Iesous». Toj ihi hop Biblia nʼolheyna toj hebreo nʼotate nʼolhamet toj Dios. Tajtso inʼalit tʼat toj Dios lakawos lewhay toj iwo lheya elh ichumyenlhi tʼat lhomet (Apóstoles Lhenhay 7:45; Hebreos 4:8).

 Malhyej iwoye tajtso, toj nʼoyenlhi traducción toj yiwite Dios lhey, mʼak toj matche toj laha ihi hapkhitʼa chi malhyej (ep hote) lenʼayij toj nʼokatla, mʼak toj laha ihi hop toj is che ihi Biblia, ihi lhip toj tʼuhawetej.