1, 2. a) ¿Atsi mʼak toj tamenej toj iwoyek lhen atichunhayaja toj nʼowʼayhat matche toj laha ihi? b) ¿Atsi mʼak toj tamenej, toj Jesús lhayen lahayaʼpe namel hope nʼowʼayhat toj inuʼpe iyhaj toj talhe Dios?

¿ATSI nʼowʼayhat toj lhayʼe lhip toj is toj nʼowʼen pʼante amho? ¿Atsi mʼak toj tamenej toj lhen atichunhayaja toj nʼowʼayhat matche toj laha ihi? Hopkhitʼa toj nʼowʼayhat toj tʼunhi tamenej toj matche toj laha ihi. Lewʼenhohla gracias aelh toj hiwʼen amho nʼowʼayhat, che hope mʼak toj hiwʼen amho akajyaj wok hope mʼak toj matche toj lewatla.

² Nilhokej nʼowʼayhtes toj Dios hiwʼen pʼante namhohen, iche elh toj matche toj inuʼpe iyhaj, hop toj matche toj nawatla. Hiwʼen pʼante namhohen lewhay toj ichene Lhos honhatena hopkhilak lhayen lahayaʼpe namel. Naisej tajtso iwoyek nalayhiche pajlaʼtha tiyajʼattsiy (yahyen Mateo 20:28). Toj Heowa ithat honhate Jesús inʼalit pʼante toj matche toj iti namejen lehumnhayaj. Toj ihi nʼochufwenyajna nahanhiyeja wujpe mʼayhay toj talhejla nʼowʼayhatna.

3. ¿Atsi mʼak toj tamenej toj nayʼinhen?

³ Toj Jesús lhayen lahayaʼpe wichi hope toj Dios ichumyenlhi hopkhilak ifwayhtej nʼochʼisukyaj wet  nʼotʼilek (Efesios 1:7). Hopkhilak nahanej atsi toj tamenej toj nawatlak Jesús lhayen lahayaʼpe namel, is che natetshan mʼak toj iche pʼante toj tafwaytshi miles nekchomis toj ihi pʼante yachuyajwʼet Edén. Adán wet Eva, lhamel toj nilhokej namel natalhe, iwo pʼante lechʼisukyaja wet yʼinhen. Nilhokej namel yʼaj namehen nʼochʼisukyaj toj talhe Adán wet Eva. Hop toj tamenej toj nilhokej nayʼinhen (tetshan Nʼosilot 9).

4. ¿Atsi toj hope pʼante Adán, wet atsi mʼak toj ihi pʼante hop lewʼatshancheyaj toj ihichetʼa mʼak toj niʼisa che iyej?

⁴ Adán hope pʼante hinʼu toj ichun toj Dios yenlhi. Lewhaytso Dios hiwʼenho pʼante Adán mʼak toj matche toj laha ihi, lewʼatshancheyaj toj newache mʼak toj niʼisa che iyej. Lham letichunhayaj wet tʼisan ihichetʼa pʼante mʼak toj niʼisa che ihi. Heowa malhyej iwoye pʼante che hope Adán lajcha hop toj lham toj yenlhi (Lucas 3:38). Dios nilhok lewhay tahuyej hop Adán wet matche toj ikalelhto pʼante mʼak toj is che iwoye. Hate, hiwʼenho pʼante lechumet toj matche toj is (Génesis 1:28-30; 2:16, 17).

5. ¿Atsi toj hope toj Dios yenlhi pʼante Adán toj «itechʼayen lhamej»?

⁵ Lewhay toj Dios yenlhi pʼante Adán «itechʼayen lhamej» (Génesis 1:27). Toj ihi lewhaytso Heowa hiwʼenho pʼante Adán lakeyis toj malhyej toj lham hiwʼen, malhyej nʼohumnhayaj, nʼohanyaj, nʼoisyaj wet nʼokhajyhayaj. Adán malhnhiyejtʼa iwoye máquina che iwatlak iche elh toj ifwenho mʼak toj is che iwoye. Dios yenlhi pʼante Adán hopkhilak iwoyek ikalelhat mʼak toj iwoye, che hope mʼak toj is wok mʼak toj niʼisa. Che Adán itshupyene pʼante toj tachʼahuye Heowa, iwoye pʼante che ilayhi pajlaʼtha tiyajʼattsiy toj ihi honhat toj wʼatshan wet isilataj.

6. a) ¿Atsi mʼak toj iyej pʼante Adán lewhay toj tachʼahuhiyetʼa Dios? b) ¿Atsi lhatelaythayaj toj nehi, hop toj Adán iwoye pʼante tajtso?

 ⁶ Matche pʼante toj niʼisa mʼak toj iyej Adán, hop toj tachʼahuhiyetʼa Dios. Adán itayhat toj ise Dios wet nʼofwenho pʼante toj yʼinhila. Iwo tesa toj lechʼisukyaj ihi wet nʼochenpa pʼante toj ihi honhat toj wʼatshan wet isilataj (Génesis 3:17-19). Nilhokej namel lhatelaythayaj ihi hop toj Adán tachʼahuhiyetʼa pʼante Dios. Lham toj «tamenej pʼante tä nʼochʼisukyaj ihi honhat, wet nʼochʼisukyajna iton alhoho nʼotʼilek, wet nʼotʼilek yʼaje nilhokej wichi tsi nilhokej iwo lechʼisukyaja» (Romanos 5:12). Lewhay toj Adán iwo pʼante lechʼisukyaja, tamenej toj lham wet namel nahopehen nʼochʼisukyaj wet nʼotʼilek lekwenkay (Romanos 7:14). Adán wet Eva nemhit leniwhayaj ihi pʼante, hop toj itshupyene pʼante toj tachʼahuhiyetʼa Dios. Mat namel, ¿ha iche pʼiya lhaniwhayaj? Iche. Heowa iwaklhat pʼante mʼak toj is che nʼoyen lahayaʼpe namel.

7, 8. ¿Atsi mʼak toj hope toj nʼowʼo lahayaʼpe mʼak?

⁷ Tetshan dos mʼayhayna. Toj ichun, lewhay toj is che nʼofwayhat nʼoelh wok hopkhilak yachajo toj nʼowʼen mʼak toj tatay is che nʼotiskanpe. Segundo, che iche nʼoelh toj iwitʼayen mʼak at che hope, is che nʼotiskanpe wet laha is che malhyej at iwoye mʼak toj nʼowitʼayen. Mʼayhayna inʼalit mʼak toj hope che nʼowʼo lahayaʼpe mʼak at che hope.

⁸ Ihichetʼa hinʼu at che hope toj lechʼisukyaj ihi che iwoyek iwo haya nʼowitʼay toj wuj toj Adán yenlhi pʼante, lewhay toj iwo lechʼisukyaja wet tamenej toj nayʼinhen. Mat Heowa iwo pʼante lenʼayija hopkhilak ifwayhat namejen nʼochʼisukyaj wet nʼotʼilek. Natetshan atsi mʼak toj Heowa iwoye pʼante wet atsi lenʼayij toj naisej.

9. ¿Atsi mʼak toj nʼowatlak nʼoyen lahayaʼpe wichi?

⁹ Mʼak toj nʼowʼo lahaya hopkhilak nʼofwayhat wichi is che laha malhyej at iwoye Adán lewʼatshancheyaj toj tatay pʼante. Toj malhyejtso nʼowatla pʼante elh nʼowʼatshancheyaj toj newache mʼak toj niʼisa che iyej. Mat malhyej toj namene, ihichetʼa elh namel che iwoye pʼantek lhayen lahayaʼpe iyhaj. ¿Atsi mʼak toj tamenej? Hop toj nilhokej namel lhachʼisukyajay ihi wok mʼak toj niʼisa inamejen (Salmo 49:7, 8).

10. ¿Atsi mʼak toj Heowa iwoye pʼante hopkhilak iwo lahayaʼpe wichi?

¹⁰ ¿Atsi mʼak toj Heowa iwoye pʼante hopkhilak iwo lahayaʼpe namel? Lham ichene pʼante honhat Jesús, Lhos toj matche toj ihumin (1 Juan 4:9, 10). Jesús tachumla pʼante toj yikchʼoye Lajcha wet mʼayhay toj ihi lewhay toj ihi pele (Filipenses 2:7). Heowa ithatho pʼante Jesús lewʼatshancheyaj María latsʼe. Toj malhyejtso Jesús nichatcha pʼante toj ihi honhatna wet hope pʼante hinʼu toj newache mʼak toj niʼisa che iyej wet lechʼisukyaj ihihitʼa (Lucas 1:35).

11. ¿Atsi mʼak toj tamenej toj nahanej toj tefwajni hinʼu iwoyek lhayen lahayaʼpe pʼante nilhokej wichi?

¹¹ Malhyej toj natetshanne, hinʼu toj ichun tachʼahuhiyetʼa pʼante Heowa wet tamenej toj tatay lhawʼatshancheyaj toj newache mʼak toj niʼisa che ihi. ¿Ha iwoye pʼiya toj tefwajni hinʼu lhayen lahayaʼpe nilhokej wichi? Iwoye. ¿Atsi mʼak toj tamenej toj nahanej toja? Nʼochulhyajna ihi Biblia, ihi Romanos 5:19 (yahyen). Ihichetʼa lewhay toj Jesús iwo pʼante lechʼisukyaja. Toj malhyejtso iwoyek ichumyenlhi lewʼatshancheyaj toj newache mʼak toj niʼisa che iyej hopkhilak yen lahayaʼpe wichi wet ifwayhtej nʼotilek nilhokej Adán leles (1 Corintios 15:21, 22, 45).

12. ¿Atsi mʼak toj tamenej toj Jesús is che itelaytej pʼante wujpe mʼayhay toj ayteschehen?

 ¹² Biblia yome nilhokej mʼayhay toj Jesús itelaytej pʼante lewhay toj tatay lhimpaj che yʼil. Lewhaytso nʼopajlhi pʼante, nʼopʼajtej halʼo, wet ilafwenhitʼa wet aytaj toj yʼil (Juan 19:1, 16-18, 30; tetshan Nʼosilot 15). ¿Atsi mʼak toj tamenej toj is che itelaytej pʼante nilhokej mʼayhaytso? Hop toj Satanás pajche yome pʼante toj ihichetʼala nʼoelh che hope che iwoye toj tʼifwtiyej Dios che iche nʼolhelhtshayajay toj ayteschehen che iyej. Mat Jesús inʼalit pʼante toj hinʼu toj newache mʼak toj niʼisa toj iyej iwoyek tʼifwtiyej Dios tej toj letelaythayaj lhayʼe lhip aytajche. ¡Matche toj Heowa akajejlhi pʼante Lhos! (Proverbios 27:11).

13. ¿Atsi mʼak toj nʼowatla pʼante hopkhilak nʼowʼo lahayaʼpe namel?

¹³ ¿Atsi mʼak toj nʼowatla pʼante hopkhilak nʼowʼo lahayaʼpe namel? Heowa inuhitʼa pʼantehla che Jesús letayhfwas ilan toj ihi ifwala 14 toj iwelʼa toj judíos yen lheya nisán toj nekchom 33 (Hebreos 10:10). Tres ifwalas toj tafwaytshi, Heowa yachaje pʼante lewʼatshancheyaj hop Jesús. Ilayhti pʼante, malhyej espíritu, hopkhitʼa hinʼu. Toj paj, Jesús yaple pʼante pele wet itihi pʼante toj Lajcha tatache hop laha lewʼatshancheyaj, lewʼatshancheyajtso toj newache mʼak toj niʼisa toj iyej. Tajtso hope mʼak toj lepes toj Jesús iwoye pʼante hopkhilak iwo lahayaʼpe namel (Hebreos 9:24). Toj tafwaytshi toj lhayen lahayaʼpe namel, iwoyek ifwayhat namejen nʼochʼisukyaj wet nʼotʼilek (yahyen Romanos 3:23, 24).

14, 15. ¿Atsi mʼak toj is che nawoye hopkhilak Heowa itayhat lhates?

¹⁴ Wujpe lenʼayhay toj naisej toj Jesús lhayen lahayaʼpe namel. Natetshan atsi lenʼayhay toj nʼowʼayhatna  toj matche toj isilataj toj talhe Dios naisej athana wet lewhayis toj tatay alhoho.

¹⁵ Iwoyek nʼotayhat namejen lhates. Matche toj atha che nilhok lewhay nawoye mʼak toj is alhoho. Nilhokej namel iche toj isitʼa alhoho mʼak toj nawoye, wet iche lewhay toj nawoye wet name mʼayhay toj isihentʼa. Mat, iwoyek kalelhaj namhohen toj Heowa itayhtila lhates che matche toj nawo iyhaja lhahusey, che naleche mʼak toj niʼisa che nawoye wet nalhaipʼaltsene toj natʼalheje Lham toj itayhat mʼak toj niʼisa toj nawoye pʼante (Colosenses 1:13, 14; 1 Juan 1:8, 9).

16. ¿Atsi mʼak toj is che nawoye hopkhilak lhatichunhayaj letamsek ihi?

¹⁶ Iwoyek lhatichunhayaj letamsek ihi. Che nawoye mʼak toj niʼisa, lhatichunhayaj ifwel namho toj lhates ihi. Nʼalej toj nen lhatichunhayaja toj wʼet namʼayekfwas tʼat wok tatay lhaniwhayaj. Mat isitʼa toj naleyej toj nalekhajyenhen. Che nalhaipʼaltsene Heowa toj is che itayhat lhates, kalelhaj namhohen toj Lham tachʼahu namehen wet itayhthila lhates (Hebreos 9:13, 14). Heowa tʼuhlak nafwenho lhawitʼay wok lhakʼefwhayaj at che hope che nawʼen (Hebreos 4:14-16). Toj malhyejtso toj ihi toj Dios tatache iwoyek lhatichunhayaj letamsek ihi.

17. ¿Atsi nʼokopfwayajay toj iwoyek nakatej toj isej Jesús tʼilek?

¹⁷ Iwohiyela che nalayhiche pajlaʼtha tiyajʼattsiy. «Tsi mʼak tä yʼakalhihlä lhasukyaj häpe tʼat lhatʼilek. Mat mʼak tä Dios yen lhatwʼayhata häpe lhawʼatshancheyaj tä tʼun, tä yʼalhaipʼajtej häp Cristo Jesús Lhawuk» (Romanos 6:23). Hop toj isej Jesús tʼilek, nawʼen lhaniwhayaj toj nalayhichehla pajlaʼtha tiyajʼattsiy wet nemla lhatʼinhayajay ihi (Apocalipsis 21:3, 4). ¿Atsi mʼak toj is che nawoye hopkhilak iwoyek nakatej hop nʼokopfwayajayna toj isis?

18. ¿Atsi mʼak toj tamenej toj kalelhaj namhohen toj Heowa wet Jesús iti namejen lehumnhayaj?

¹⁸ ¿Ha matche toj lhakajyaj ihi che iche nʼoelh che hiwʼen namhohen nʼowʼayhat toj isilataj? Toj Jesús lhayen lahayaʼpe namel hope nʼowʼayhat toj inuʼpe iyhaj toj laha ihi, wet is che matche toj nawʼenho gracias Heowa. Juan 3:16 yok: «Dios wuj tä ihumnhen wichi tä iʼpe honhat, wet hiwʼenho Lhäs tä weihalha». Wet hate nahanej toj Jesús iti namejen lehumnhayaj, hop toj ikalhi pʼante toj yʼil natapehen (Juan 15:13). Nʼowʼayhattso inʼalit namejen toj Heowa wet Jesús matche toj iti namejen lehumnhayaj weihalhapej namel (Gálatas 2:20).

19. ¿Atsi mʼak toj iwoyek lewoye hopkhilak Heowa hope akalayʼi wok oyfwa?

¹⁹ Athana toj lehanej toj matche toj Heowa iti amej lehumnhayaj, ¿atsi mʼak toj iwoyek lewoye hopkhilak Lham hope akalayʼi wok oyfwa? Is che letafwelej Heowa. Atha che nahumin nʼoelh toj natafwenhiyejtʼa. Mat Juan 17:3 ichufwen namejen toj iwoyek natafwelej Heowa. Che lewoye tajtso tʼaytshihla toj lehumin, letʼuhlahlak lewoye mʼak toj Heowa ihumin wet iwohiyelak Lham hope akalayʼi wok oyfwa. Toj malhyejtso is che lhekchufwi toj alechufwenej Biblia hopkhilak lehanej atsi toj hope Heowa (1 Juan 5:3).

20. ¿Atsi mʼak toj is che nawoye hopkhilak nanʼalit toj matche toj natʼekhaye toj Jesús lhayen lahayaʼpe namel?

²⁰ Is che letachumla toj Jesús lhayen lahayaʼpe am. Biblia yome toj «elh chik häpe chik tʼekhaye Dios Lhäs, ikatej lewʼatshancheyaj» (Juan 3:36). ¿Atsi toj hope toj nawʼen lhatʼekhahyaj? Hope toj nahanlhi  Jesús lechufwenyaj (Juan 13:15). Hopkhitʼa toj tajlhamet is che name toj natʼekhaye Jesús, mʼayhay toj nawoye is che inʼalit toj natʼekhaye toj Jesús lhayen lahayaʼpe namel. Hop toj tamenej toj Santiago 2:26 yome toj «[lha]chayaj yʼil tʼat che newache [lha]chumtes».

21, 22. a) ¿Atsi mʼak toj tamenej toj is che nahoye nilhokej nekchomis Lewhay toj Nʼotichunche toj Jesús Yʼil pʼante? b) ¿Atsi toj natetshanla toj ihi nʼochufwenyajay 6 wet 7?

²¹ Is che lehoye Lewhay toj Nʼotichunche toj Jesús Yʼil pʼante. Honatsi toj lepes toj ilayhi, Jesús yome pʼante toj is che natichunche lewhay toj yʼil pʼante. Nawoye tajtso nilhokej nekchomis toj nahoye Lewhay toj Nʼotichunche toj Jesús Yʼil pʼante wok Lhawuk Jesús laka cena (1 Corintios 11:20; Mateo 26:26-28). Jesús tʼuhlak natichunchʼoye toj iwom lewʼatshancheyaj toj neyache mʼak toj niʼisa che iyej hopkhilak natafwayhen. Lham yopʼantek: «Woyayepej täja wet tichunaypej ochʼoye» (yahyen Lucas 22:19). Che nahoye reunionna, nanʼalit toj nen lhatichunhayaja toj Jesús lhayen lahayaʼpe namel wet toj lham wet Heowa matche toj iti namejen lehumnhayaj (tetshan Nʼosilot 16).

²² Ihichetʼa nʼowʼayhat at che hope che inuʼpe toj Jesús lhayen lahayaʼpe namel (2 Corintios 9:14, 15). Toj ihi nʼochufwenyajay 6 wet 7 natetshanla atsi lenʼayij toj Jesús lhayen lahayaʼpe namel millones wichi toj yʼinhen pʼante hate isiyeja.