NʼOCHUFWENYAJ 11
¿Atsi mʼak toj tamenej toj iche wujpe nʼotelaythayaj?
1, 2. ¿Atsi mʼak toj wujpe wichi tʼuhlak ihanej?
NILHOK ifwalas iche mʼayhay toj isihentʼa toj iʼpe honhat. Malhyej tahesna, honhat wʼahu ilanhen wujpe wichi, etantses toj etanhen wet ilanhen iyhaj. Cinco naʼtshas toj tsʼilak lhamel, hop toj lako yʼil toj cáncer toj ilan.
2 Che iche mʼayhay toj malhyejenna, wujpe wichi tayʼatshan lhamejen atsi toj tamenej toj matche toj iche nʼofwitseyaj wet nʼotelaythayaj toj iʼpe honhatna. ¿Ha am ichepej lewhay letayʼatshan ame tajtso?
3, 4. a) ¿Atsi mʼak toj Habacuc tayʼatshane pʼante Heowa? b) ¿Atsi mʼak toj Heowa ikalelhto pʼante?
3 Hop Biblia yome Dios lakawos iyhaj toj tʼifwtinses toj hate tayʼatshan lhamejen pʼante tajtso. Malhyej hop profeta Habacuc toj tayʼatshane Heowa: «¿Atsi mʼak tä tumenej tä lepäyen nʼoye mʼak tä niʼisa lhäyʼe õlhaklis tä wuj? Oihi lechowej häp mʼak tä niʼisa lhäyʼe õlänyaj, wet ilhokej lhipey tä iche wichi tä itaywek wet lhailänhen» (Habacuc 1:3).
4 Biblia yome toj Heowa ikalelhto pʼante hop Habacuc toj itayhthila nʼofwitseyaj (Habacuc 2:2, 3). Heowa matche toj itiyej lehumnhayaj hop wichi. Hop Biblia yome toj Dios «aihumnhen» (1 Pedro 5:7). Hop toj tamenej toj Dios inuʼpe namel toj lelhakli ihi toj hiwʼen nʼotelaythayaj (Isaías 55:8, 9). Toj malhyejtso, ¿atsi mʼak toj tamenej toj matche toj iche nʼotelaythayaj toj ihi honhat? Natetshan.
¿ATSI MʼAK TOJ TAMENEJ TOJ MATCHE TOJ ICHE NʼOTELAYTHAYAJ?
5. a) ¿Atsi mʼak toj yome nʼochufwenyajwos toj ihi iglesias toj yomeje nʼotelaythayaj? b) Wet, ¿atsi mʼak toj Biblia yome?
5 Wujpe sacerdotes, pastores wet nʼochufwenyajwos toj ihi iglesias yome toj hope tʼat Dios lenechʼethayaj toj lhatelaythayaj ihi. Nʼalej toj lhamel yome toj Dios tʼat toj itshupyene nilhok mʼayhay toj inamejen, hate mʼayhay toj isihentʼa. Wet hate iwoyek yome toj ihichetʼala lewhay che nahanej atsi mʼak toj tamenej toj lhatelaythayaj ihi. Iche iyhaj toj yome toj nayʼinhen hopkhilak newej Dios. Wet hate iwoye lewhay che hanʼafwaj yʼil, nʼochufwenyajwostso yome toj lham ihoye pele. Mat tajtso matichetʼa. Ihichetʼa lewhay che mʼayhay toj niʼisa talhe hop Heowa. Biblia yok: «Dios tä laj tumfwaya häpe Elh tä is alhoho, iwohiyetʼa mʼak tä niʼisa» (Job 34:10).
6. ¿Atsi mʼak toj tamenej toj wujpe wichi yome toj Dios toj tamenej toj iche nʼotelaythayaj?
6 Wujpe wichi yome toj Dios toj tamenej toj iche nilhokej nʼotelaythayaj, hop toj lhamel yenek hope elh toj niyatej honhat. Mat toj ihi nʼochufwenyaj 3, nalechufwenej naji toj Satanás hope toj niyatej honhat.
7, 8. ¿Atsi mʼak toj tamenej toj matche toj iche nʼotelaythayaj toj iʼpe honhat?
7 Dios Lhomtes yome toj «honhat imälhewek tä ichufwi ahättaj lakhajyhayaj» (1 Juan 5:19). Nʼoelh toj niyatej honhatna hope Satanás, toj matche toj fwitsaj wet lepʼaltsenyaj ihihitʼa. Lham ifwechʼenwetha «nilhokej wichi tä iʼpe honhat» (Apocalipsis 12:9). Wujpe wichi iten mʼak toj iwoye. Hop tajtso mʼak toj ichun toj tamenej toj honhatna tapoyej mʼayhay toj kamatachehen, wichi lepʼaltsenyaj ihihitʼa wet fwitses.
8 Natetshan mʼak elh toj tamenej toj matche toj iche nʼotelaythayaj. Toj tafwaytshi toj Adán wet Eva tatayhla Dios, tamenej toj hate leles lechʼisukyajay ihi. Toj wichi lechʼisukyajay ihi, hiwʼen lakeyis toj niʼisa toj tamenej toj iyhaj wichi iche letelaythayaj. Iche lewhay toj tʼuhlak inuʼpe iyhaj toj nʼowo lahaya. Toj malhyejtso tataywek, ihoye nʼokaʼtshayaj wet itiyej iyhaj mʼayhay toj niʼisa hopkhilak ikalhi tajtso (Eclesiastés 4:1; 8:9). Wet hate, elh mʼak toj tamenej toj iche lewhay toj lhatelaythayaj ihi, hop toj malhyej toj Biblia yome toj «chejiphälat näm lewhäy tä hinʼo lewitʼäyhyaj ihi, wet ihanhiyejtʼa iwoyneje» (Eclesiastés 9:11). Tajtso hope toj, che iche lhawitʼay, hop toj nʼehi tʼat lhip wet lewhay toj nitʼuhawetayej.
9. ¿Atsi mʼak toj tamenej toj kalelhaj namhohen toj Dios hiwʼen mʼak toj tʼuhawetej toj tamenej toj inuhitʼahla nʼotelaythayaj?
9 Heowa hopkhitʼa toj tamenej toj iche nʼotelaythayaj. Lhamhitʼa che letes toj iche nʼokaʼtshayajay, nʼolanyaj, nʼofwitseyaj wet mʼayhay toj niʼisa toj nʼotiyej wichi. Hate hopkhitʼa lham che tamenej toj iche honhat wʼahu, ihwok toj aytesiche, toj wichi hichʼahen wet iyhaj mʼayhay toj malhyejenna. Mat nʼalej toj letayʼatshan ame: «Che Heowa hope nʼoelh toj inuʼpe elh at che hope toj takhajay, ¿atsi mʼak toj tamenej toj inuhitʼahla toj lhayʼe lhip toj iche mʼayhay toj niʼisa?». Nahanej toj Dios matche toj iti namejen lehumnhayaj, toj malhyejtso kalelhaj tʼat toj iche mʼak toj tʼuhawetej toj tamenej toj lham inuhitʼahla nʼotelaythayaj toj iche (1 Juan 4:8).
¿ATSI MʼAK TOJ TAMENEJ TOJ DIOS INUHITʼAHLA NʼOTELAYTHAYAJAY?
10. ¿Atsi mʼak toj Satanás yomeje pʼante Heowa?
10 Ahottaj ikalhi pʼante toj Adán wet Eva tachʼahuhiyetʼa Dios lewhay toj ihi pʼante yachuyajwʼet Edén. Ahottaj ikalhi pʼante toj lhamel imatitche toj Heowa hopkhitʼa niyat toj is. Yome pʼante toj iche mʼak toj matche toj is toj Dios tʼuhitʼahlak hiwʼenho lhamel. Satanás tʼupʼantehlak lhamel imatitche toj, che lham hope niyat, inuʼpe Heowa toj is wet toj lhamel tek iwatla Dios (Génesis 3:2-5; tetshan Nʼosilot 27).
11. ¿Atsi nʼoyʼatshanek toj nawatlak nachulho?
11 Adán wet Eva tachʼahuhiyetʼa pʼante Heowa wet lhamel tatayhla pʼante. Yen pʼante tichunhayaja toj tʼuhawetej che lhamel tʼat toj iwoyek ikalelhat mʼak toj is wet mʼak toj niʼisa. Heowa ihanej mʼak toj matche toj iwoyek naisej. ¿Atsi pʼante lenʼayij toj Heowa iwoyek inʼalit toj isitʼa alhoho Adán wet Eva letichunhayaj?
12, 13. a) ¿Atsi mʼak toj tamenej toj Heowa ikelthitʼa pʼante toj itayhat Adán wet Eva? b) ¿Atsi mʼak toj tamenej toj Heowa inuhitʼahla toj Satanás niyatej honhat wet toj wichi niyat tʼat lhamejen?
12 Heowa lenechʼethayaj hope pʼante che honhat wʼatshan wet isilataj wet tapoyej Adán wet Eva leles. Wet Heowa yamla matche lenechʼethayaj tej toj Satanás tʼuhlak inuhla (Génesis 1:28; Isaías 55:10, 11). Hop toj tamenej toj Heowa ikelthitʼa pʼante che itayhthen Adán wet Eva, mat lhamel iwo lelesa. Hop toj tamenej toj Adán wet Eva leles iwoyek tatshupiye niyat toj niyatej lhamel.
13 Satanás ihi pʼante toj ángeles tatache toj yome toj Heowa hope niyat toj isitʼa (Job 38:7; Apocalipsis 5:11). Toj malhyejtso Heowa inuhitʼahla wuj lewhay hopkhilak Satanás inʼalit che matche mʼak toj yome. Hate inuhitʼahla pʼante wichi hopkhilak niyat tʼat lhamejen toj ihi honhat toj Satanás niyatej. Toj nʼowoye tajtso, wichi inʼalit che lhamel iwatitʼahla Dios lechʼotyaj toj niyat lhamejen.
14. ¿Atsi pʼante mʼak toj nʼonʼalit tafwaytshi wujpe lewhayis?
14 Tafwaytshi miles nekchomis toj wichi kamaj niyat lhamejen, mat nilhokej leniyatyajay isitʼa alhoho. Toj malhyejtso nʼonʼalit tʼat toj Satanás hope elh toj wʼet yomlhi wet toj wichi iwatla Dios lechʼotyaj. Hop profeta Jeremías matche pʼante tʼat lhomet lewhay toj yok: «Iwuk, ohanej tʼat tä tek ikatsi chik lewuk häp lewʼatshancheyaj, wet ihanhiyejtʼak mʼak chik ihiyeja» (Jeremías 10:23).
¿ATSI PʼANTE MʼAK TOJ TAMENEJ TOJ HEOWA INUHITʼAHLA TOJ TAFWAYTSHI PITAJ LEWHAY?
15, 16. a) ¿Atsi mʼak toj tamenej toj Heowa inuhitʼahla toj iche pitaj lewhay nʼotelaythayaj? b) ¿Atsi mʼak toj tamenej toj Heowa iwohitʼa iyhaja nʼowitʼayhyajay toj Satanás yenlhi?
15 ¿Atsi mʼak toj tamenej toj Heowa inuhitʼahla toj iche pitaj lewhay nʼotelaythayaj wet toj iche mʼayhay toj niʼisa? Nʼowatla pʼante che tafwaytshi wujpe lewhayis hopkhilak nʼonʼalit toj Satanás niyatyaj isitʼa alhoho. Wichi yelhtehen nilhokej nʼoniyatyajay, mat nilhokej isitʼa alhoho. Hate, tej toj ifwalasna iche wujpe tecnología wet ciencia toj nechʼehen, tʼaytshi mʼayhay toj niʼisa, nʼopʼaltseyaj, nʼolanyajay wet nʼokaʼtshayajay inuʼpe lewhayis toj pajche. Iwohiyetʼa che is alhoho toj naniyat lhamejen che Dios itihitʼa namejen lechʼotyaj.
16 Heowa iwohitʼa iyhaja nʼowitʼayhyajay toj Satanás yenlhi. Che iwoye tajtso, malhyej iwoye che lhaitatche Satanás niyatyaj. Nahanej toj Dios ihichetʼala lewhay che iwoye tajtso. Hate, wichi fwetajla ikalhi tʼat toj lhamel niyat lhamejen. Mat Dios iwohiyetʼa che Hebreos 6:18).
lhaitatche tajtso, hop toj hope mʼak toj kamatache wet lham hopkhitʼa elh toj wʼet yomlhi (17, 18. ¿Atsi mʼak toj iwohiyela Heowa hopkhilak iwo iyhaja nilhokej mʼayhay toj Satanás tamenej toj iche?
17 Heowa iwoyek iwo iyhaja nilhokej nʼowitʼayhyajay toj Satanás wet wichi toj tatayhla pʼante tamenej toj iche. Heowa iwoyek ikalhi mʼak at che hope. Lham ihanej tʼat atsi lewhay toj kalelhajila toj nilhokej mʼayhay toj Satanás yomeje, hopkhitʼa mʼak toj matche. Toj malhyejtso, yamla wʼatshan wet isilataj honhat, toj hope lenechʼethayaj. Nilhokej wichi toj yʼinhen pʼante «inuhikwephäla tä tälhomche lepʼitsekhis» (Juan 5:28, 29). Wichi tʼinhayaj ihihitʼala, nemhit yʼinhenla. Heowa ichumyenhilhila Jesús hopkhilak «iwasthi mʼak tä ahättaj iwoye» (1 Juan 3:8). Toj kamaj nichataye tajtso, nawʼenho gracias Heowa toj itelayit namejen. Tajtso tamenej toj iwoyek natafwelej wet nakalelhat che natʼuhlak lham toj hope lhaka niyat (yahyen 2 Pedro 3:9, 10). Hate lewhay toj iche lhatelaythayaj, Heowa tachʼot namehen hopkhilak natumla (Juan 4:23; yahyen 1 Corintios 10:13).
18 Heowa tek inityen namejen che natshupyene lham che hope lhaka niyat. Hiwʼen pʼante namhomche nʼowʼayhat toj matche toj is: toj iwoyek natshupyene mʼak toj nawohiyela. Natetshan atsi lenʼayij toj nʼowʼayhatna yʼaj namehen.
¿HA AISIYEJA TOJ IWOYEK LETSUPIYE MʼAK TOJ LEWOHIYELA?
19. a) ¿Atsi nʼowʼayhat toj matche toj is toj Heowa hiwʼen pʼante namhohen? b) ¿Atsi mʼak toj tamenej toj is che nawʼenho gracias Heowa?
19 Heowa hiwʼen pʼante namhohen toj iwoyek natshupyene mʼak toj nawohiyela. Isej nʼotʼawayhattso Proverbios 30:24-28). Hate, nahatehitʼa iwoye máquinas, toj tajlhamet toj iwoye mʼayhay toj tamenej toj nʼoyenwetha pʼante. Nawʼen lhakey toj iwoyek natshupyene mʼak toj natʼuhlak nahopehen, wichi toj nʼen lhakalayʼisa wok lhalhoyhfwasa wet mʼak toj natʼuhlak nehi. Mʼayhayna inʼalit namejen toj Heowa tʼuhlak lhakajyaj ihi.
toj matche toj is, iwoyek natshupyene mʼak toj natʼuhlak nehi wet nakalelhat che natʼuhlak natchumhoplhi Heowa wok kha. Nahatehitʼa iwoye itshatay toj hiwʼenhitʼa lakey toj iwoye che itshupyene mʼak toj is wet mʼak toj niʼisa wet tek itichunejlhi mʼak toj iwohiyela (20, 21. ¿Atsi mʼak toj lhayʼe lhip toj is che letshupyene toj lewoye athana?
20 Heowa tʼuhlak natiyej lhahumnhayaj (Mateo 22:37, 38). Malhyej iwoye nʼojcha toj lekajyaj ihi toj lhos italhtho lehusek toj ifwenho toj matche toj ihumin, hopkhitʼa toj nʼonityenej. Heowa hiwʼen pʼante namhohen toj iwoyek natshupyene che natʼuhlak natchumhoplhi wok kha. Satanás, Adán wet Eva itshupyene pʼante toj tatayhla Heowa. Wet am, ¿ha lechumyenhilhila toj iwoyek letshupyene mʼak toj lewohiyela hopkhilak lewoye mʼak toj is alhoho?
21 Toj letachumhoplhi Heowa, hope mʼak toj lhayʼe lhip toj is alhoho toj iwoyek letshupyene toj lewoye athana. Millones wichi pajche itshupyene toj tachumhoplhi Dios wet takawayhla Satanás (Proverbios 27:11). Malhyej toj natetshanne, Dios itayhthila nilhok nʼotelaythayajay toj ihi honhat wet yamla wʼatshan wet isilataj. ¿Atsi mʼak toj iwoyek am lewoye hopkhilak lhehi lhiptso? Nawʼenla lechulhyaj toj ihi nʼochufwenyaj toj ihan elhna.