Zenezi 24:1-67
24 Tawamhã Abraꞌã hã ihi uptabi na te ꞌre hâimana oto. Duré Uburé Danhibꞌapito ma tô marĩ iwẽ hã te te tãma ꞌre apisutu uꞌâsi.
2 Tawamhã nimahã bâtâ na duréi te te tãma ꞌre iromhuri mono, uburé marĩ te te tãma ꞌre iꞌaꞌmadâꞌâ mono zô hã ma tô hâ. Tawamhã te ãne tãma tinha, taha ma:
— Maꞌãpé asibꞌrada ĩzadaꞌõtõ zahâpâ hiri*, asimiropisudu ĩma ꞌmanharĩ da.
3 Uburé Danhibꞌapito ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono, hâiwa ãma duré tiꞌai ãma zama uburé marĩ te te ꞌre iꞌaꞌmadâꞌâ mono nhisi na ropisudu hã ꞌmanharĩ, ĩꞌra Izaqui, niwa aptoꞌo ré, ã hã Canaꞌã na tiꞌai waꞌõtõ nhoꞌõmo nhisi ãma ꞌre ĩhâimana mono zéb ãma, piꞌõ na imro da hã, tãma ꞌmaipisutu tõ da.
4 Tahawa, te za sô aimo za, ĩnhiptiꞌai ꞌrata ãma ꞌre ĩnhamra ꞌrata mono zéb u, ĩsiwapru ꞌra norĩ si tãma ꞌmaipisutu da, ĩꞌra Izaquihi mro da hã.
5 Tawamhã tãma iromhuriꞌwa te asa ãne sadanha:
— Bété azarudu we ĩme morĩ da, te te sima rowẽ õ wamhã, e marĩ, wa za ꞌmanha. E aiꞌra wa za aihâimanazéb ꞌrata u apâ hã saprõ.
6 Tawamhã Abraꞌã ma te asa ãma tãma waꞌrã ãne:
— Mare di, tamomo apâ ĩꞌra te te sina isiri da hã.
7 Uburé Danhibꞌapito, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono, hâiwa ãma ꞌre isãmra mono ma tô ĩmama nhorõwa hawimhã, duré ĩsisãnawã norĩ nhiptiꞌai hawimhã we ĩwaze, ãwamhã. Duré ĩnhihudu norĩ ma, ã hã tiꞌa te te sõmri da, ma tô ĩma ropisutu. Õ hã te za tite hâiwa ãma romhuriꞌwa we satõ, te te asaprõni wẽ da hã. Ãhã wamhã te za ĩꞌra ma, piꞌõ we tãma iꞌmazaprõ.
8 Tawamhã piꞌõ we asiré morĩ da, te te sima rowẽ õ wamhã, a hã te za ropisudu ĩma ꞌmanharĩ nherẽ, asima iwẽ na aihâiba za. Tane nherẽ, ĩꞌra apâ tamomo isaprõni da hã mare di za.
9 Tawamhã tãma romhuriꞌwa, Abraꞌãhã zadaꞌõtõ zahâpâ tinhibꞌrada te te hiri wamhã, ma tô sina tãma ropisutu, te te tãma iwaihuꞌuzéb zarina.
10 Tawamhã 10 na Abraꞌãhã te, awaru baꞌõmore norĩ hã ma tô waibu. Duré isimarĩ iwẽ norĩ ma tô waibu. Taha pari ꞌri nhoꞌu Mezopotãmia ãma Naor ꞌre ihâimana mono zéb u ma tô oto mo.
11 Tawamhã hâiwahâ wisi wamhã, ma tô awaru baꞌõmore simizaꞌõtõ simiꞌwara da hã, aꞌâ tãma ꞌmazahâri zaꞌra, rowi ꞌri ahâ nhiti prã na â zô abꞌre ihâimana ãma, hâiwahâ pesere piꞌõ norĩ, â zô ꞌre inomro mono zé bâtâ ãma.
12 Tawamhã ma tô mre ãne:
— Uburé Danhibꞌapito, ĩnhibꞌapito Abraꞌãhã te, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono, maꞌãpé uburé marĩ iwẽ na ĩma watobro da, ĩma ꞌmanharĩ. Duré ĩnhibꞌapito ma, iwẽ si tãma ꞌre ꞌmanharĩ uꞌâsi mono.
13 Ãhãta â zô abꞌre ꞌrata wa ĩhâiba, azarutu norĩ ꞌri nhoꞌõmo ꞌre, ꞌre ihâimana zaꞌra mono, â te te ꞌre amrami zaꞌra mono da, we sô ꞌre inomro mono zéb ãma.
14 Tawamhã nimahã we imorĩ ma, wa za ãne tãma tinha: “Maꞌãpé ĩzawi na hã â suru na te hâꞌrẽne da, piza we ĩma siꞌra na.” Duré ãne te te ãma ĩzadaꞌâbâ wamhã asa: “Ã hâꞌrẽne pé. Hâꞌrẽne parip si, wa za ate awaru baꞌõmore norĩ ma zama tãma õb zaꞌra”, ane wamhã, wa hã wa za waihuꞌu, aima romhuriꞌwa Izaquihi mro da, piꞌõ ipisutu na hã. Ãne wamhã, wa za waihuꞌu, ĩnhibꞌapito ma, iwẽ iꞌmanharĩzém na hã.
15 Tawamhã zahadu timreme te te sazâri õ ré, Rebeca ubꞌrẽ tinhisé te te âri sina te wei mo. Ta hã Betuꞌéhé ꞌra, Milcaha ꞌra ꞌra, duré imro, Abraꞌãhã sisãnawã Naoho ꞌra ꞌra.
16 Rebeca azarudu hã iwẽ uptabi, ihâiba ubuni. Zahadu aibâ te te isaꞌreseꞌõ. Ta hã â zô abꞌre u ma tô siꞌra. Tawamhã â te te aꞌâri parimhã, ma tô apâ iré saiꞌu.
17 Tawamhã Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa ma tô itẽme wara. Ãne ma tô tãma tinha:
— Ĩzawi na hã, maꞌãpé ate ubꞌrẽ ꞌremhã â suru na te hâꞌrẽne da, aꞌâ ĩma saꞌré na.
18 — Hâꞌrẽne. — Ãne ma te asa ãma sadaꞌâ.
Tawamhã awaꞌawi tinhisé hawi te te tãma siꞌrai wamhã, ma tô te te hâꞌrẽne ré hã aꞌâ tãma tété.
19 Tawamhã te te tãma õ pari, te ãne azarudu hã tãma tinha:
— Ate awaru baꞌõmore norĩ ma zama, â hã wa za nasi tãma amrami zaꞌra, te te iꞌmahâpãrĩ zaꞌra zéb u, te tãma õb zaꞌra da.
20 Tawamhã danhimizama te te ꞌre iꞌâhuri mono zéb ꞌre, ma tô awaꞌawi â hã saꞌwa. Te te saꞌwari wi, ma tô nasi â zô abꞌre u hã siꞌabaꞌré na asamro, awaru baꞌõmore norĩ ma, â te te nasi amrami da, te te âhuri da.
21 Ãhã ré, te aibâ mreme ãna taré azarudu titõmo na ꞌmadâꞌâ pese, te te waihuꞌu da, Uburé Danhibꞌapito romhâ na imorĩzéb zarina wẽ na marĩ tãma watobro da, te te ipawaptobzéb zô, niha wamhã mare zô duré.
22 Tawamhã awaru baꞌõmore norĩ te te oto âhuri parimhã, ma tô isiꞌuwazi zapodo, ẽtẽ waipo pré oru ꞌmanharĩ hã tiꞌâ, 6 grama na ipire pibuzé hã. Tawamhã ta hã ma tô isisiꞌre ãma tãma sasõ. Ma tô duré danhipsisizé 100 grama na ipire pibuzé hã tãma tiza.
23 Taha pari te sadanha ãne:
— E ꞌwai ꞌra, a hã. E tô aimama nhorõwa ãma robꞌre zaꞌẽtẽ di, ĩte aibâ norĩ me tame barana iwanhotõ zaꞌra zéb da hã.
24 Tawamhã asa ma te ãma tãma waꞌrã ãne:
— Wa hã Betuꞌéhé ꞌra, Milca norĩ nhihudu, Naoho me.
25 Wanhorõwa ãma danhotõzéb da hã robꞌre zaꞌẽtẽ di. Duré amnho teihi norĩ dui me hã saꞌẽtẽ uptabi di, awaru baꞌõmore norĩ sazéb da hã.
26 Tawamhã aibâ hiꞌrãtitõ sãmra sina, ma tô Uburé Danhibꞌapito ãma hã tiwata.
27 Ãne te tinha:
— Uburé Danhibꞌapito, Abraꞌã ĩnhibꞌapito te, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã, iwẽ uptabi. Tô sena ma tô ĩnhibꞌapito ma, umnhasi sina ãma ꞌre isiwãrĩ wẽ mono na hã tãma ꞌre hâimana. Taha zarina ma tô isisãnawã norĩ nhorõwa u hã awaꞌawi uꞌâsi we ĩzaprõni wẽ.
28 Tawamhã azarudu ꞌri u wara sina si ma tô wara. Oto wisi wamhã, tina ma, tãma iromhâimanazé hã ma tô tãma wasuꞌu.
29 24:29-30 Rebecaha hitébré, Labã na isisi hã ma tô isiꞌuwazi zapodo isisiꞌre na isaꞌo, isimizu na isipsisi me hã ꞌmadâꞌâ zaꞌra. Ma tô duré wapa, Rebecaha ma, aibâ te te tãma iwaihuꞌuzé te te dama iwasuꞌu hã. Tawamhã Labã siꞌabaꞌré na iwaꞌrãmimhã ma tô sô mo, Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa hâiwi awaru baꞌõmore norĩ zababa â zô abꞌre ꞌrata isab zô hã.
30 ꞌMadâꞌâ 24:29
31 Tawamhã Labã te ãne tãma tinha:
— To ĩsiré ãma aimorĩ. A hã aibâ, Uburé Danhibꞌapito, iwẽ hã te te aima ꞌre iꞌapisutu mono. E marĩ zô bâ, te rowim haré asa. Asô wa tô robzaꞌra pese. Duré awaru baꞌõmore norĩ isimasabzéb da zama wa tô sô pisutu siromo zaꞌra.
32 Tawamhã ãne te te tãma nharĩ wa, ma tô aibâ ꞌri para u hã ãzé. Tawamhã Labã, awaru baꞌõmore na marĩ te te iꞌwasari hã ma tô awami. Taha pari amnho teihi norĩ dui me ma tô te te tãma saꞌwari zaꞌra, te te huri da. Ma tô duré Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa zada hã, duré isiré isiꞌabaꞌré norĩ zada hã â hã aꞌâri zaꞌra, ãma sipara upsõ zaꞌra da.
33 Tawamhã ĩsa te te tãma amrami zaꞌra wamhã, ma tô ãne Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa hã tãma tinha:
— Ma, ĩsai õ di za aꞌâ, marĩ na za te aima irowasuꞌuzéb da, te aima rowasuꞌu õ ré hã.
Tawamhã Labã, ma te ãne ãma sadaꞌâ:
— Maꞌãpé marĩ na wamhã, aꞌâ pé rowasuꞌu na wama zaꞌra.
34 Tawamhã te ãne oto tãma rowasuꞌu zaꞌra:
— Wa hã, Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa.
35 Uburé Danhibꞌapito ma tô ĩnhibꞌapito ma iwẽ si te te tãma ꞌre apisutu. Tahawa, ma tô sisimarĩ pese. Isimizama da, poneꞌẽrebâ norĩ hã, poneꞌẽrebâ zéré uzé norĩ hã, powawẽ norĩ hã, ẽtẽ waipo prã prata ꞌmanharĩ hã, ẽtẽ waipo pré oru ꞌmanharĩ hã, pawaꞌâbâ ãna tãma romhuriꞌwa siꞌaibâ norĩ hã pawaꞌâbâ ãna romhuriꞌwa sipiꞌõ norĩ hã, awaru baꞌõmore norĩ hã, duré awaru poꞌre pore norĩ zama hã ma tô tãma sõmri zaꞌra.
36 Tawamhã Sara tô siꞌihi uptabi nherẽ, ma tô ĩnhibꞌapito ma iꞌra hã tãma tisõ. Tahawa, te za imama nhimarĩ hã iꞌra dâꞌâsina õhõ ma si siꞌuirĩ na hã uburé tãma sõmri zaꞌra.
37 Ĩnhibꞌapito te ĩsina tãma ropisutu da, ma tô ĩma tinha, te te ĩma iwaihuꞌuzé hã te ꞌmanharĩ da. Tahawa, ma tô ãne ĩma tinha: “Ĩꞌra, ãme tiꞌai waꞌõtõ nho õmo ꞌre Canaꞌã ãma piꞌõ norĩ ꞌre ihâimana zaꞌra mono na mro da hã tãma saꞌréi õ di za, ã hã iwa ꞌre ĩhâimana mono zéb ãma hã.
38 Ta norĩ hâiba upana te za ĩmama norĩ siwapru ꞌre ihâimana zaꞌra mono zéb u si aimo, imro da piꞌõ hã tãma ꞌmaipisutu da tamemhã.”
39 Tawamhã wa tô ãma tãma waꞌrã ãne asa: “Bété za azarudu we ĩme ꞌmaimorĩ da, te te we sima ꞌmairowẽ õ wamhã, e marĩ wa za ãne wamhã ꞌmanha.”
40 Tahawa, ma te ãne asa ãma ĩma waꞌrã: “Wa hã sena na Uburé Danhibꞌapito mreme hã wa tô te ꞌre wapari pese. Ta hã te za tite hâiwa ãma romhuriꞌwa we atẽme satõ, asiré ꞌre morĩ wa, uburé marĩ aima watobro wẽ da, iꞌuwaibaba na. Tawamhã te za ĩsiré aꞌuwẽ norĩ ꞌremhã, ĩmama siwapru norĩ ꞌremhã piꞌõ ĩꞌra ma da hã iꞌmaipisu.
41 Ĩsiwapru norĩ ma nharĩ zaꞌra nherẽ, õ norĩ azarudu te te aima ꞌmazatõrĩ zaꞌra da, te te sima ꞌmaiwẽ õ wamhã, a hã te za asima iwẽ na aihâiba, ropisudu ĩma ãma ꞌmanharĩ nherẽ.”
42 — Tawamhã ãhã na â zô abꞌre u ĩwisi wamhã, wa tô ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ma, ãne tãma mre: “Uburé Danhibꞌapito, ĩnhibꞌapito Abraꞌãhã te, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono, wa aiwi waptẽ, we ĩpawaptobzéb zarina iꞌuwaibaba na si marĩ te ꞌmanharĩ da hã.
43 Ãhãta, wa ãme â zô abꞌre zababa nhamra. Piꞌõ â te te aꞌâri da, we ꞌmaimorĩ wamhã, wa za â hã tiwi ꞌmaiwaptẽ, te te ĩma ꞌmaiꞌõb da hã tite ubꞌrẽ ꞌremhã.
44 Ta hã ãne na te te ãma ĩꞌmazazei wamhã, duré ĩte awaru baꞌõmore ma zama te te tãma õb zaꞌra da, siꞌmaiꞌâri wamhã, ã hã te za ĩnhibꞌapito ꞌra ma hã, piꞌõ tãma ipisu za, imro da.”
45 Zahadu ĩmreme te ꞌrãsutu õ ré, Rebeca ubꞌrẽ tinhisé ma tô we tiꞌâ. Ta hã â zô abꞌre u te te siꞌrai wamhã, ma tô â hã hu. Tawamhã wa tô ãma ꞌmahâ ãne: “Maꞌãpé ĩzawi na hã, â ĩma õ na, te hâꞌrẽne da.”
46 Tawamhã siꞌabaꞌré na tinhisé hawi ubꞌrẽ te te siꞌrai wamhã, ma tô ĩma tiꞌru ãne: “Ã, hâꞌrẽne pé. Ate awaru baꞌõmore norĩ ma zama wa za duré tãma õb zaꞌra.” Ãhã wa, wa tô hâꞌrẽ, wa hã. Awaru baꞌõmore norĩ ma zama ma tô taha wamhã tãma õb zaꞌra.
47 Tawamhã wa tô duré sadanha ãne: “E ꞌwa hã aimama.” Tawamhã ma te ĩzadaꞌâ ãne: “Wa hã Betuꞌéhé ꞌra, Milca norĩ nhihudu, Naoho me.” Tawamhã wa tô isisiꞌre ãma isiꞌuwazi zapodo ãma sasõ. Wa tô duré isipsisizé isimizu ãma hã tãma tiza.
48 Tahawa wa tô ĩhiꞌrãtitõ nhamra, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma ĩwata da. Ãhã wamhã, Uburé Danhibꞌapito, Abraꞌã, ĩnhibꞌapito te, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono, awaꞌawi si Izaquihi mro da, piꞌõ zô we te te ĩzaprõni wẽ ꞌwai ãma wa tô ĩwata tô.
49 Tahawa te za oto a norĩ waꞌwa hã niha na ĩma iwaihuꞌu zaꞌra waꞌwa, ĩnhibꞌapito mreme na ibâ na ãma aiwamri zaꞌra waꞌaba da wamhã. Duré mare wamhã, ĩma waihuꞌu zaꞌra waꞌaba, niha na hã te ĩsima rowairébé hâ.
50 Tawamhã Labã norĩ, Betuꞌéhé me, ma tô ãma asa sadaꞌâbâ zahuré ãne:
— Uburé ta hã, Uburé Danhibꞌapito hawip si. Tahawa niha na wa te inharĩ da hã mare di, iwẽ na hã iwasété na hã.
51 Ãhãta te tihâiba, Rebeca hã. Te za ãma asiré isaprõ, asibꞌihâꞌa ꞌra mro na tãma ꞌre hâimana mono da, Uburé Danhibꞌapito te te inharĩzéb zarina.
52 Tawamhã Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa ãne na te te mreme wapari zahuré wamhã, ma tô hiꞌrãtitõ nhamra. Duré tiꞌubu na tiꞌai u hã ma tô ropto. Tawamhã Uburé Danhibꞌapito ãma ma tô tiwata.
53 Tawamhã ma tô ẽtẽ waipo prã prata ꞌmanharĩ hã, duré ẽtẽ waipo pré oru ꞌmanharĩ hã, daꞌuzazé ihâpa siré tãma sõmri zaꞌra, Rebecaha ma. Tawamhã ihitébré norĩ ma zama ina me hã ma tô taré marĩ iwaꞌâbâ zaꞌẽtẽ na hã ãma tãma tinhoprub zahuré.
54 Tawamhã siré isiꞌabaꞌré norĩ me tisa ma tô oto tihu. Tahawa, ma tô tamemhã aꞌâ tinhotõ zaꞌra. Tawamhã awẽm na oto utu zaꞌra wamhã, ma tô romhuriꞌwa tãma nharĩ zahuré ãne:
— Maꞌãpé ĩma waprosi waré na, ĩnhibꞌapito nhorõwa u apâ ĩmorĩ da.
55 Tane nherẽ, te Rebecaha hitébré norĩ, ina me tãma nharĩ zahuré ãne:
— Wama wẽ di aré, niha bâtâ na aꞌâ wame hâimana da hã, niha wamhã aré 10 bâtâ na. Taha parip si morĩ da wamhã, te aré tô oto mo.
56 Tane nherẽ, romhuriꞌwa ma ãma tãma waꞌrãmi zahuré ãne:
— Ĩwairĩ aba õ di za, aꞌâ ĩnhamra da hã. Uburé Danhibꞌapito ma tô ĩpawapto, we ĩmorĩzé wẽ na ĩma watobro da hã. Tahawa te za ĩzatõrĩ waré waꞌwa, ĩnhibꞌapito nhorõwa u apâ ĩmorĩ da hã.
57 Tawamhã te duré asa tãma nharĩ zahuré ãne:
— Tane wamhã, oto Rebecaha zô aꞌâ wahârâ, niha te te õ hã waihuꞌu zô.
58 Tawamhã ta norĩ, azarutu zô hârâ zahuré wamhã, ma tô sadanharĩ zahuré ãne:
— E te tô asima iwẽ, ã hã aibâ siré aimorĩ da hã.
— Ĩhe, wa ĩsima wẽ, tô isiré ĩmorĩ da hã. — Ãne ma te asa ãma sadaꞌâbâ zahuré.
59 Tawamhã ma tô oto tãma rowairébé zaꞌra, Rebecaha ma, duré ipréduꞌwai ma, Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa siré, duré isiré isiꞌabaꞌré norĩ siré hã neb da.
60 Tawamhã iwẽ hã ma tô Rebecaha ma, pisutu zaꞌra ãne:“Wahidiba, a hã daꞌahâ uptabi ꞌrata na ꞌre iꞌaihâimana mono da si, iwẽ hã.Duré asihudu norĩ, tinhitobꞌru norĩ te, ꞌri nhoꞌõmo ãma hã te te ꞌre iꞌaiꞌuté zaꞌra mono da si, iwẽ hã.”
61 Tawamhã Rebeca, tite romhuriꞌwa norĩ me ma tô sima roꞌubumro zaꞌra. Duré awaru baꞌõmore te te sima bazadâ zaꞌra wamhã, ma tô oto Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa norĩ siré hã aiꞌabaꞌré. Ãne ma tô oto ta norĩ hã wairé.
62 Taha ré Izaqui, ma tô apâ sina siri, Beꞌe-Laꞌai-Roꞌi hawi, Negevi na supara si ꞌre irosaꞌwari mono zém nhisi ãma ꞌre hâimana mono wa.
63 Tawamhã hâiwahâ pesere nherẽ, ma tô watobro, ro hã te te ꞌre awaimrami mono da. Tahawa, ꞌrãi wahutu wi, ma tô awaru baꞌõmore we isiꞌabaꞌré hã sãmri zaꞌra.
64 Tawamhã Rebecaha zama, ma tô Izaqui titõmo na ꞌmadâ. Te te ꞌmadâꞌâ wa, awaru baꞌõmore nhisi hawi ma tô tobro.
65 Tahawa, ma tô Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa ãma sadanha ãne:
— E ꞌwa hã õ hã aibâ, waꞌuwaibaba zaꞌra we ꞌre imorĩ hã, rom na.
— Ĩnhibꞌapito te we ꞌre mo. — Ãne ma te asa ãma sadaꞌâ.
Tawamhã tiꞌrã ubuzé, ma tô sisada hã tiꞌâ. Taha na ma tô duré tawamhã oto siꞌubu ubu.
66 Tawamhã sihutu wi, ma tô Abraꞌãhã ma romhuriꞌwa, uburé te te iꞌabꞌmanharĩ mono zé hã Izaquihi ma awasuꞌu.
67 Tawamhã Izaqui, ꞌri u ina Sara aré ꞌre isãmra mono zéb u, ma tô Rebeca hã saprõ. Ãhã wamhã, ma tô oto ãma timro. Tawamhã Izaqui, Rebeca ma tô te te ꞌre sawi pese. Ãne zarina, ma tô ina dâꞌâzém na ꞌre ipẽꞌẽzé mono zé hã sina tãma tipa.
Ĩwaꞌõtõ piꞌreba watsuꞌu mono
^ 24:2 Sena na ropisudu, da te dasima iꞌmanharĩzé, dazadaꞌõtõ ꞌrowi danhibꞌrata za hã.
