Skip to content

Skip to table of contents

YOOSOMA YA MWAHA 50

NCIPO 135 Mukhale a Miruku Mwanaka

Nyuwo Anaan’yari, Mwaakhalihere Aninyu Okhalana Waamini Woolipa

Nyuwo Anaan’yari, Mwaakhalihere Aninyu Okhalana Waamini Woolipa

“Musuweleke oratteene etthu Muluku oniphavela awe, yeeyo eri yooreera, yookhalela ni yoomalela.”AROMA. 12:2.

ETTHU NIN’YA NHU OHUDHA

Nin’ya woona malakihero oovareleya nteko akhanle waakhalihera anaan’yari olotta ni ana voohima dha Muluku ni Biibiliya wiira elipihe waamini-wa.

1-2. Anan’yari an’ya owerya dhai omwaakhula mwaana ompaka makoho voohima dha dhookhupali dhihu dhinkhuma mBiibiliyani?

 ATTHU awaatta anlotta wiira waahuwa anaahima kahi etthu yookhweya. Akhala wiira nyuwo mwa naan’yari, ninnoottottopelani mwaha wa wiilipihera waakhalihera aninnyu okhalana waamini woolipa. (Otum. 6:6, 7) Woonawene nhoolo aninnyu pooti opacera wookohani akhala wiira ti dhookhalela dhookhupali dhihu dhinkhuma mbiibiliyani, ohela mpuwa ele Biibiliya onlotta iye okhala yooreera aahiidho yoonanara

2 Woopacerani, nyuwo pooti woona makoho awo okhala awoopiha. Woonawene pooti opacera wuupuwela wiira mwaninyu oopacera ohapuwa nkhalelo wa omunepani. Masi nyuwo khamunreerela oxanka mwaha elo, okhala wiira vaavo anamwane aninnuwa awa anipaka makoho wiira ephwanye mathowa ammwiiriha okhupali ni okhalana waamini woolipa. (1 aKor. 13:11) Ndho vaavo anoopakelawani makoho nhixanke. Masi nttottole nreerelo makoho awo wiira munkhalihere mwaninyu wuunuwihera odhuwela wuupuwelela saana.

3. Eseeni nin’ya nhu woona yoosoma ela?

3 Yoosoma ela, nin’ya woona moopora anaan’yari an’ya awa waakhalihera ana (1) ophwanya mathowa anwiiriha okhupali, (2) ororomela ele Biibiliya onlotta iye okhala yooloka aahiidho yoohiloka ni (3) odhuwela waakihera dhookhupali-dha. Nitho ninawoona moopora oraawa vooreera anaahima opaka makoho ni anaan’yari ottottela nreerelo khuta eparakha enkhumelela awa elo wiira yaahudhihe ana dhookhupali dhihu.

MUNKHALIHERE MWANINYU OPHWANYA MATHOWA AMMWIIRIHA OKHUPALI

4. Makoho seeni mwaninyu okhanle iye opaka, ni mwaha wa seeni?

4 Tivootthuneya Makiristau ari anaan’yari ohiliyala wiira mwaana khan’yariwa arina waamini. Ndho wiira mwaninyu ekhalena waamini woolipa onootthuneya okathi wawaatta, nkhama dhiidhale nyuwo nvirinhe nnyu. Noovira okathi, mwaninyu pooti opacera wookohani airaka: ‘Eseeni enoonihera wiira Muluku ookhala? Niire itthu dhootheene Biibilia onlotta iye dhupuseriwe ni Muluku?’ Kahi etthu yootakhala mwaninyu opaka makoho nkhama awo. Okhala wiira Biibiliya onnitumererya ‘orumeela muupuwelo nhu’ ni ‘ovarerya itthu dhootheene.’ (aRoma 12:1; 1 aTes. 5:21) Ndho nyuwo mun’ya owerya dhai onkhalihera mwaninyu okhalana waamini woolipa?

5. Eseeni anaan’yari anreerela awa opaka wiira yaakhalihere anaya wunnuwihera omwaamini Biibiliya? (aRoma 12:2)

5 Muntumererye mwaninyu ophwanya mathowa anoonihera wiira Biibiliya onlotta ekhweeli. (Munsome aRoma 12:2.) Vaavo mwaninyu ompaka iye makoho, nttottele nreerelo okathi owo wiira munhudhihe moopora woophwanya waakhuliwa wa makoho awo nrumeelaka ikaruma nkhama Índice das Publicações da Torre de Vigia ni Eliivuru Enaakhaliherya Anamoona a Yehova Otokosa Myaha Sikumiheriwe. Mwa ntakihero, Eliivuru Enaakhaliherya Anamoona a Yehova Otokosa, yookhalana mwaha oni: “Biibiliya”, owo pooti waadhya muru nkaani oni: “Uupuseriwe ni Muluku” yoowo on’ya onkhalihera mwaninyu woona mathowa anoonihera wiira Biibiliya “Nuulumo na Muluku” hata aatikhiwe ni apinaatamu. (1 aTes. 2:13) Nitho pooti ontumererya mwaninyu othokodha voohima dha epooma ya oNiinive, elapo ya oSiiriya wa khalai. Khalai asomi akina yaaninvanya Biibiliya, elottaka wiira khenatake okhala elapo yaaitthaniwa oNiinive. Masi mwaakha wa 1850, anamathokodha akina aaphwanya ituso dha epooma ela dheidho dhinoonihera wiira ele Biibiliya onlotta iye voohima dha epooma ele ekhweeli. (Sof. 2:13-15) Akhala wiira mwaninyu onoothokodha mwaha oni: “Niire Nyuwo Mwaanidhuwela?” ori Owiikocela a 2021, onawoona moopora onyaanyiwa wa epooma ya oNiinive onaakhwanihera awa iprofesiiya dha mbiibiliyani. Ohiya-vo, muntumererye mwaninyu olikanyiha ele onhudha iye ni ele dhinlotta awa iliivuru dhihu dhikina dhoororomeleya, nkhama insikolopeediya. Ndho mwapaka elo, enoonkhalihera mwaninyu okhupali wiira ele Biibiliya onlotta iye ekhweeli.

6. Anan’yari an’ya owerya dhai waakhalihera anaya olipiha ni wunnuwihera miyuupuwelo-dha? Nvahe ntakihero. (Nitho moone efootu.)

6 Mwiivahe okathi wiira munkhalihere mwaninyu orumeela muupuwelo. Vaavo munvaanela ni mwaninyu voohima dha omwaamini Muluku ni Biibiliya mwiirihe ovaanela iwo okhala woohakalaliha. Woonawene nyuwo pooti onkusa mwaninyu orowa osekurya omusewu, oxardim aahiidho oBeteeli. Vaavo mun’ya nnyu osekurya omusewu, munkhalihere mwaninyu woona moopora dhawiiraneya dha khalai dhinoonihiwa opuro owo dhinoonihera awa wiira Biibiliya teekhweeli. Mwa ntakihero, niire mwaninyu onnidhuwela wiira ndhina na Muluku naahaatikhiwa vanlukuni iyaakha 3.000 ottuli, nenno nindhuweliwa okhala Nluku na oMowaabi? Nluku nno nri emusewu ya oLouvre elapo ya oParis, oFrança. Ohiya-vo, onniweryaneya woona ikoopiya dha Nluku na oMowaabi opuro oni: “Biibiliya ni Ndhina na Muluku” nimphwanyaneya emusewu ya oseedi ya olumwinku wootheene ya Anamoona a Yehova elapo ya oWarwick, oNova York. Nitho Nluku nna ninlotta wiira mwene a oMowaabi aitthaniwa Mexa, aahinrukunuwela omwene a wIsarayeeli. Ndho elo enivarihana ni ele Biibiliya onlotta iye. (2 Mam. 3:4, 5) Akhala wiira mwaninyu nawoona wiira itthu dhootheene dhiri mbiibiliyani ti dheekhweeli ni dhoororomeleya, elo enookhalihera okhalana waamini woolipa.—Mmoone-tho 2 Wahala 9:6.

Munkhalihere mwaninyu wunnuwihera oomwaamini-we Muluku ni Biibiliya nvaanelaka nuuwo voohima dha itthu dha khalai dhiri mmusewu dhinoonihera wiira Biibiliya teekhweeli? (Moone ettima 6)


7-8. (a) Eseeni ninhudha nhu ni itthu dhookociheya ni dhooreera ninoona nhu moolumwinkuni? Nvahe ntakihero. (Moone-tho efootu.) (b) Makoho seeni akhanle onkhalihera mwaninyu olipiha ni dhookhupali-dhe ni omwaamini Mpattusa?

7 Munkhalihere mwaninyu wuupuwelela itthu dhootikiniha dhipattusiwe dhiri moolumwinkuni. Vaavo nneetta nnyu ni mwaninyu ntakwani aahiidho oxarti munkhalihere woona moopora dhoopattusiwa dhinoonihera awa odhuwela wa Muluku. Mwaha wa seeni? Okhala wiira dhoopattusiwa idho dhinnoonihera wiira ookhala Mpattusa aakhili. Mwa ntakihero, dhoopattusiwa dhikina dhipakiwe mwa enamuna enlikana ni wiirukurereya wa ekhara. Ndho mwa iyaakha dhawaatta masiyetiista annisoma dhoopattusiwa idho dhawaatta dheekhara. Siyetiista mmodha oniitthaniwa Nicola Fameli onlotta wiira vaavo nyuwo nnaalaka nnyu wiirukurerya weekhara wa itthu dhiri valaponi nnawoona wiira dhinkhalana manuumeru mamodharu. Manuumeru awo aniitthaniwa Fibonacci. Hiyo ninooweya woona itthu dhawaatta dhilika ni wiirukurerya wa ekhara, nkhama moopora dhira awa ikalaxiya dhikina, wiirukurerya wa nikatu na ikopholo, makukhu a mittaikho ni xirasooli. a

8 Woonawene mwaninyu onoohudha oskola itthu dhikina dha siyensiya dhinvarihana ni malamulo a olumwenkuni. Mwa ntakihero, mittaikho dhawaatta dhipakiwe mwa enamuna emodharu idho dhookhalana mirayi aahiidho irintta dhinkawanyeya dheidho noovira okathi dhipuwela iritta dhikina. Enamuna elo eniithaniwa fractais. Masi taani opanke malamulo aneettiha mwa enamuna yooreera itthu idha dhootikiniha? Taani onkocinhe ni ephoole itthu dhootheene ninoona nhu molumwinkuni? Vaavo mwaninyu on’ya iye wuupuwelela itthu idha dhootikiniha Yehova opattunse iye, moohakanyera elo enoonkhalihera wunnuwihera ni olipiha waamini-we. (aHeeb. 3:4) Noovira okathi, nyuwo pooti onkhalihera mwanyu wiiwasasa otthuneya-wa wiiwelela Malamulo a Muluku. Wiira mpaka elo, nyuwo pooti onkoha mwaninyu wiira: “Akhala wiira Muluku tonipattunse, nnoona wiira owo onniphwanelela onivaha malamulo ninreerela nhu weettela wiira nikhale oohakalala?” Noomala nyuwo pooti onleela wiira Muluku oonivaha Biibiliya wiira anoonihere etthu ninreerela nhu opaka wiira nikhale oohakalala.

NASA, ESA, and the Hubble Heritage (STScl/AURA)-ESA/Hubble Collaboration

Taani opattunse ni okocinhe itthu dhooreera ninoona nhu valaponi? (Moone ittima 7-8)


MUNKHALIHERE MWANNYU OVAHA EFAITA MALAKIHERO OOLOKA A MBIIBILIYANI

9. Eseeni ekhanle omwiiriha mwaninyu okoha akhala wiira tivootthuneya wiiwelela malakihero ooloka a mBiibiliyani?

9 Ivaara dhikina mwaninyu pooti wookohani voohima dha itthu Biibiliya onlotta iye okhala dhooloka ni dhoohiloka. Akhala wiira elo enawiiraneya, mwiilipihere odhuwela nthowa nimmwiiriha owo opaka makoho awo. Niire etthu emmwiiriha opaka makoho awo onoohikhupali wiira ele Biibiliya onlotta iye ekhweeli? Aahiidho mwaha wa wiira owo khanwerya waaleela atthu akina dhookhupali-dhe? Moohixikha mathowa ammwiiriha mwaninyu opaka makoho awo, munkhalihere woona wiira tivooreera wiiwelela malamulo a Yehova. Nyuwo pooti opaka elo, munsomihaka eliivuru Mphwanye Ekumi Yoohimala! b

10. Mun’ya owerya dhai onkhalihera mwaninyu wuupuwelela voohima dha oxirikha oriiyena ni Yehova?

10 Muntumererye mwaninyu ovaha efaita oxirikha oriiyena ni Yehova. Vaavo nninsoma nnyu Biibiliya, nruumeele makoho ni malikanyiho ari eliivuru Mphwanye Ekumi Yoohimala! wiira ndhuwele moopora onoonela iye itthu dhikina. (Mir. 20:5) Mwa ntakihero, yoosoma 8 enninlikanyiha Yehova ni nxirikha eekhweeli onnileela itthu ninreerela nhu oxaka wiira dhihiniphwanye mixankiho. Noomala osoma yawaatikhiwa ya 1 Yohani 5:3, munkohe wiira: “Okhala wiira noodhuwela wiira Yehova nxirikha nhu ooloka, noonele dhai itthu onnivekela iye wiira nipake?” Nna nikoho nookweya, masi ompakela mwaninyu ninoonkhalihera woona wiira malamulo Yehova onnivaha iye anoonihera wiira onninipheta.—Yes. 48:17, 18.

11. Mun’ya owerya dhai onkhalihera mwaninyu woona otthuneya-wa wiiwelela malakihero a mBiibiliyani? (Miruku 2:10, 11)

11 Nvaanele ni mwaninyu voohima dha mireerelo nimphwanya vaavo ninvarihela nteko malakihero a mBiibiliyani. Vaavo nninsoma nnyu Biibiliya aahiidho yawaatikhiwa ya nihiku nvaanele nuuwo moopora malakihero a mBiibiliyani ankhalihera awa ettheko nnyu. Mwa ntakihero, niire mwaninyu onnoona mireerelo dhinkhumelela mwaha wa okhala ntthu oovara nteko ni oororomeleya? (aHeeb. 13:18) Nitho pooti onleela mwaninyu moopora otthara malakihero a mBiibiliyani annikhalihera awa okhalana ekumi yooreera ni yoohakalaliha. (Mir. 14:29, 30) Moohakanyera othokorerya voohima dha mwaha owo, enoonkhalihera mwaninyu ovaha efaita ni otthara malakihero a mBiibiliyani.—Munsome Miruku 2:10, 11.

12. Munna mmodha onkhalihenre dhai mwane woona otthuneya-wa ovarihela nteko malakihero a mBiibiliyani?

12 Munna mmodha oniitthaniwa Steve okhala oFrança, onlotta wiira owo vamodha ni amwaariye, annikhalihera mwana ori rapasi oniitthaniwa Ethan, woona moopora malamulo a Yehova anoonihera awa opheta. Hiyo ninnipakela makoho nkhama: “Seeni Yehova onnivekela iye wiiwelela malakihero ala? Ndho elo enoonihera dhai wiira onninipheta? Eseeni ekhanle okhumelela akhala wiira nnoohiya wiiwelela malakihero ala? ” Makoho nkhama ala ankhalihera Ethan okhalana waamini woolipiha ni okhupali wiira wiiwelela malakihero a Yehova anniniphwanyiha nreerelo. Steve onnaacerera airaka: “Yoolakela nhu waari onkhalihera Ethan, woona wiira Biibiliya ookhalana miruku dhinvareleya nteko oxira miruku dha apinaatamu. ”

13. Anaan’yari an’ya owerya dhai waahudhiha anaya ovarihela nteko malakihero a mBiibiliyani? Nvahe ntakihero.

13 Munhudhihe mwaninyu ovarihela nteko malakihero a mBiibiliyani. Nyuwo pooti opaka elo, okathi yoole onvahiwa iye TPC oskola wiira asome mphantta emodha wa eliivuru ya oskola. Eliivuru elo pooti owoonihera atthu epakaka itthu Yehova onlotta iye wiira ti dhoohiloka aahiidho dhootakhala. Mwa ntakihero, pooti owoonihera atthu erupihanaka voohiloka aahiidho ewanaka. Nitho eliivuru elo pooti okhala nkhama yaatikhiwe mwa enamuna enoonihera wiira itthu ampaka awa atthu awo kahi dhootthekeya. Ndho ale ansoma eliivuru elo pooti opacera otakiha mweettelo owo. Nyuwo pooti onvekela mwaninyu wiira uupuwelele moopora Yehova onoonela iye itthu atthu awo ampaka awa nrumeelaka malakihero a mBiibiliyani. (Mir. 22:24, 25; 1 aKor. 15:33; aFil. 4:8) Elo enoonkhalihera mwaninyu woona wiira ti vamiruku omwiiwelela Yehova. Ndho okathi purusore aahiidho anaskola akina an’ya awa onkoha moopora onoonela iye eliivuru elo, owo onoowerya otthokihera dhookhupali-dhe.

MWAAHUDHIHE ANINNYU WAAKIHERA DHOOKHUPALI-DHA

14. Mwaha seeni woonawene okhanle onliperya mmiravo Nkiristau waatthokihera atthu akina? Mwaha wa seeni?

14 Ivaara dhikina amiravo ari makiristau pooti woovelela waakihera dhookhupali-dha. Mwa ntakihero, awo pooti woova vaavo antthuna awa olotta nthowa ninwiiriha ohikhupali yoohudhiha ya othatuwa nsaala. Mwaha wa seeni? Okhala mapurusore pooti olotta othatuwa nkhama etthu yeekhweeli. Ndho akhala wiira nyuwo mwa naan’yari mun’ya owerya dhai onkhalihera mwaninyu ohihiya olipiha dhookhupali-dhe?

15. Eseeni en’ya onkhalihera mmiravo ori Nkiristau ororomela itthu onkhupali iye?

15 Munkhalihere mwaninyu ororomela itthu onkhupali iye. Owo khanreerela wuuliwa muru okhala wiira onnidhuwela ekhweeli voohima dha Mpattusa. (2 Tim. 1:8) Seeni ohinreerela iye wuuliwa muru? Okhala wiira masiyetiista annikhupali wiira itthu khekhumelele meekhaya, masi ookhala ntthu orina odhuwela ni akhili opattunse itthu dhootheene dhirina ekumi ni dhootikiniha. Tivondho awo, khankhupali yoohudhiha ya othatuwa yeelo enhudhihiwa iskola dhawaatta olumwinku wootheene. Etthu ekina en’ya onkhalihera mwaninyu olipiha waamini-we ni okhala oolipa nrima, odhuwela etthu enwiirinhe anna ni arokora okhupali wiira ekumi oroopattusiwa. c

16. Anaan’yari an’ya owerya dhai waakhalihera anaya olotta etthu enwiiriha onkhupali Mpattusa? (1 Pedro 3:15) (Moone-tho efootu.)

16 Munkhalihere mwaninnyu olotta etthu emwiiriha onkhupali Mpattusa. (Munsome 1 Pedru 3:15.) Nyuwo pooti osoma vamodha miyaha dhiri esaaiti jw.org mphantte eni: Os jovens perguntam—Criação ou evolução? Moottharelana, mwaninyu pooti othanla mwaha onoona iye wiira onniwerya wiiwasasa saana ni onoowerya waakhalihera atthu akina wiiwasasa wiira ookhala Mpattusa. Mmuupusere mwaninyu wiira khanreerela onyakulihana ni atthu akina oskola. Masi muntumererye odhuwela otthokihera saana ni moolumo okhweya akhala wiira okhala ntthu ontthuna owiriyana. Mwa ntakihero, naskola mmodha pooti olotta wiira: “Miyo kinkhupali etthu kinweryaka woona masi nkinatake omoona Muluku.” Ndho mmiravo ori Nkiristau pooti omwaakhula ampakela nikoho nkhama nna: “Muupuwele wiira nneetta ntakhwani, noomala eriyari ya etakhwa mphwanya empa. Eseeni mwaaya nnyu wuupuwela? Voohaakanye, nyuwo khimwaakhupali wiira elo ekhumelele meekhaya masi ookhala ntthu otenke. Ndho akhala wiira empa yeelo eri etthu ekhaani khenkhumelela meekhaya, elo enoonihera wiira olumwinku oroopattusiwa!”

Nrumeele moolumo ookhweya vaavo munlotta nnyu ni anaskola akhwinnyu (Moone ittima 16-17) d


17. Anaan’yari an’ya owerya dhai waakhalihera anaya waadhya inamuna dhoovirikana dha waaleela atthu akina ikhweeli dha mBiibiliyani? Nvahe nlikanyiho.

17 Munkhalihere mwaninyu waadhya ni orumeela inamuna dhoovirikana wiira aaleele atthu akina ikhweeli dha mBiibiliyani. (aRom. 10:10) Nyuwo pooti olikanyiha wiilipihera wa mwaninyu waahudhiha atthu akina voohima dha Biibiliya ni ntthu oniilipihera wiira ahudhe woopa ikaruma dha macipo. Atthu ohudha woopa ikaruma dha macipo pooti opacera elo vakhaani-vakhaani. Masi noovira okathi, pooti waakweela. Emodha-modharu, mmiravo ori Nkiristau pooti opaceriha ovaanela arumeelaka inamuna dhookhweya. Mwa ntakihero, owo pooti onkoha ntthu onsomaiyena oskola wiira: “Niire mwaanidhuwela wiira manxinyeeru aapaka itthu etakihaka dhoopattusiwa dhiri valaponi”? Nkihiye kiwooniheni eviidiyu emodha yooreera. Noomala woonihera eviidiyu eri mphantta oni: Será Que Houve um Projeto? Owo pooti onkoha wiira: “Akhala wiira masiyentiista anivuwihiwa mwaha wa itthu ampaka awa etakihaka itthu dhiri valaponi, taani omphwanela ovuwihiwa ni itthu masiyentiista antakiha awa?” Opaceriha ovaanela mwa enamuna yookhweya, pooti omwiiriha ntthu okhala ootaphuwa ni otthuna ohudha itthu dhikina voohima dha Yehova.

NHIHIYE ONKHALIHERA MWANINYU OLIPIHA WAAMINI-WE

18. Anaan’yari an’ya owerya dhai waakhalihera anaya ohihiya omwaamini Muluku?

18 Hiyo ninkhala olumwinku atthu awaatta ahimmwamini awa Yehova. (2 Ped. 3:3) Tivondho vaavo anaan’yari aninsoma awa Biibiliya vamodha ni anaya, yaakhalihere ophwanya miyaha dhin’ya waakhalihera waacerera ottittimiha-wa Nuulumo na Muluku ni malakihero ooloka a mBiibiliyani. Munkhalihere mwaninyu orumeela muupuwelo ni nvaanele nuuwo voohima dha dhoopattusiwa dha Yehova. Nitho munkhalihere woona iporofesiiya dhootikiniha dha mBiibiliyani dheidho dhaakhwanenle. Etthu yootepa otthuneya, nvekele vamodha nuuwo ni onvekelela. Ndho mumpaka elo, nkhupali wiira Yehova onooreeliha wiilipihera winyu onkhalihera mwaninyu okhalana waamini woolipa.—2 Wah. 15:7.

NCIPO 133 Nimurumeele Yehova Okathi wa Omiravo Ahu

a Wiira moone miyaha mikina moone eviidiyu eni: As Maravilhas da Criação Revelam a Glória de Deus eri esaaiti jw.org.

b Akhala wiira mwaninyu oomaliha osoma eliivuru Mphwanye Ekumi Yoohimala!, nyuwo pooti otthikela woona vamodha nuuwo epaarti 3 ni 4, dhinlotta voohima dha malakihero ooloka a mBiibiliyani.

c Moone mwaha oni: Por que Cremos Num Criador”, ori Despertai!, Setembro de 2006 ni ebroxuura A Origem da Vida — Cinco Perguntas que Vale a Pena Fazer. Wiira moone matakihero makina moone iviidiyu iri esaaiti jw.org mphantta oni: Pontos de Vista Sobre a Origem da Vida.

d OLEELIHERIWA WA EFOOTU ya: Mmiravo mmodha ori Namoona a Yehova amoonihaka eviidiyu koleeka-ye oskola yeelo eri mphantta oni: “Teve um Projeto?”