YOOSOMA YA MWAHA 51
NCIPO 3 Yehova Onninivaha Ikuru, Nlipelelo ni Nroromelo
Yehova Onnoona Maithori Nnyu
“Muthukumanye mathori aka mmurupani mwanyu mwa esapala. Nyuwo moolepa maithori awo muliivuruni mwanyu.”—ESAL. 56:8.
ETTHU NIN’YA NHU OHUDHA
Nin’ya woona wiira Yehova onnidhuwela saana vaavo ninriipiwa nhu nrima vawaatta ni moopora onnivaha iye nimaaliho ninramela nhu.
1-2. Itthu seeni dhikhanle oniiriha omorosa aahiidho ottonyiha maithori?
IVAARA dhawaatta ootheene nhu ninnimorosa aahiidho ottonyiha maithori. Ikwaha dhikina hiyo ninnimorosa maithori mwaha wa ohakalala. Woonawene nyuwo mwaahinla noomala wookhumelelani etthu yootthuneya aahiidho yaavameekhaya. Mwa ntakihero, noomala on’yara mwaninyu, okathi muupuwenle nnyu etthu yooreera aahiidho okathi mwamwakhenle nnyu nxirikha nnyu ahaareere owuunkhela ni aavirinhe iyaakha dhawaatta nhimoonne.
2 Masi ivaara dhawaatta ninittonyiha maithori mwaha wa owereya ninoona nhu vanrimani vihu. Mwa ntakihero, hiyo pooti wunla akhala wiira ntthu nininroromela nhu ooninyoonyiha vawaatta-vo, akhala wiira nooviriha okathi wawaatta niwereiwaka aahiidho okhweliwa ntthu nampheta nhu vawaatta. Okathi owo, hiyo pooti woona nkhaama oonenle iye profeeta Yeremiya noomala aBaabiloniya anyaanya epooma ya oYerusaleemu. Owo aalontte wiira: “Maithori manjene annittonya mmaitoni mwaka. . . Maithori annikhowa mmaithoni mwaka vohihiyererya.”—Wikh. 3:48, 49.
3. Yehova onoonela dhai okathi arumeyi-ye anviriha awa mixankiho? (Yesaya 63:9)
3 Yehova onnidhuwela mixankiho ninviriha nhu mweekumini mwihu. Biibiliya onlotta wiira Yehova onnoona vaavo ninhaawa nhu ni onniniwiriyana okathi nininvekela nhu nikhalihero. (Esal. 34:15) Masi ohiya Yehova oniwiriyana pahi, owo onnipaka etthu. Nkhama dhiidhale tiithi oopheta onriipiwa iye nrima okathi ommoona iye mwane anlaka Yehova onniriipiwa nrima ni ontthuna onikhalihera.— Munsome Yesaya 63:9.
4. Matakihero seeni a mBiibiliyani nin’ya nhu othokorerya ni anihudhihani voohima dha Yehova?
4 Arumeelaka Noolumo-ne, Yehova onninoonihera moopora oonela iye khalai, okathi arumeyi-ye yaaviriha awa mixankiho. Mwa ntakihero hiyo pooti ohudha etthu ni ele yaankhumelenle Aana, Davidi ni mwene Ezekiiya. Eseeni yawiirinhe atthu ala omorosa aahiidho ottonyiha maithori? Yehova aakhalihenre dhai? Eseeni ninhudha nhu okathi dhinniphwanya awa mixankiho?
OMOROSA MAITHORI MWAHA WA ORIIPIWA NRIMA
5. Mixankiho seeni aaviriha iye Anna ni owo oonela dhai?
5 Aana aniviriha mixankiho dhoovirikana dhamwiirina omorosa maithori mwaha wa oriipiwa nrima. Nxankiho mmodha aaviriha iye, okhala wiira amamune yaaromwaatteya ni nthiyana nkina aaitthaniwa Peniina yoowo anhadhula vawaatta. Ohiya-vo, Aana khaayara masi Peniina ahikhalana anamwane awaatta. (1 Sam. 1:1, 2) Okathi wootheene Peniina aaninveiha Aana mwaha woohiyara. Vaakhanle wiira nyuwo nri nipuro na Aana, mwaaya woonela dhai? Aana aahinyoonyiheya ‘apacera wunla ahikatthuna oca,” ni ‘ahiriipiwa nrima vawaatta’.—1 Sam. 1:6, 7, 10.
6. Eseeni Aana apanke iye wiira aphwanye omaaleleya?
6 Eseeni aapanke Aana wiira awerye okhala omaaleleya? Etthu emoodha yaankhalihenre, waari orowa onkokhorela Yehova otabernaakulu. Woonaweene, owo waari opuro waattamenle vankhora na n’yate na etabernaakulu, ‘Aana ahiriipiwa nrima vawaatta, ndho aahipacera onvekela Yehova anlaka vawaatta.’ Owo ahinsafatali Yehova airaka: ‘Khoo Yehova aanakhotto nkoonani moopora kihanwaaka nkupuweele nhinliyale nrumeyi nnyu. ‘(1 Sam. 1:10b, 11) Aana ahintthukulela nrima Yehova anleeleaka moonelo-ye. Nkupuwelani moopora Yehova oonenle iye, noomala omoona mwane ampheta iye vawaatta amorosaka maithori!
7. Aana oonenle dhai noomala ontthukulela nrima-ye Yehova anleelaka mixankiho-dhe?
7 Aana oonenle dhai noomala ontthukulela nrima Yehova anvekelaka ni noomala olipihiwa ni moolumo a namukutho muuluupale Eli? Yawatikhiwa enlotta wiira: ‘Ndho nthiyana owo aahivenya, anarowa oca. Vano khariipiwe-tho nrima.’ (1 Sam. 1:17, 18) Hata mixankiho dhooriipiha nrima dha Aana dhahaamanle, owo aahiphwanya omaaleleya. Aana ahinroromela Yehova aleelaka owereya wootheene oona iye mmupuweloni. Yehova aahoona oriipiwa nrima wa Aana. Noomala owo ahinreeliha Aana anvahaka owerya wa waayara anamwane.—1 Sam. 1:19, 20; 2:21.
8-9. Moovarihana ni aHeeberi 10:24, 25, seeni oraawa vootthuneya opaka dhootheene ninwerya wiira nihittompele aahiidho olova mithukumano? (Moone-tho efootu.)
8 Etthu ninhudha nhu. Niire nyuwo munviha nxankiho onwiirihani oriipiwa nrima ni wunla? Woonawene mooriipiwa nrima mwaha wa okhweliwa mmudhi nnyu aahiidho nxirikha nnyu mwampheta vawaatta. Okathi eniiraneya awa elo, pooti othuna wiivalanya ni atthu. Masi hata eri dhiidho, Aana aahiphwanya nimaaliho ni olipihiwa mwaha wa orowa otabernakulo. Emodha-modharu, nyuwo nnoophwanya nimaaliho akhala wiira nnoorowela mitthukumano dha Ekiristau hata moonaka wiira mookhumuwa aahiidho oriipiwa nrima. (Munsome aHeeberi 10:24, 25.) Vaavo ninsoma nhu dhawaatikiwa dha mBiibiliyani ontthukumanoni dhinnikhalihera wuupuwelela itthu dhooreera ni onilipiha. Ndho elo enninikhalihera omaaleeleya mmupuweloni hata dhinipwanyaka mixankiho.
9 Vaavo ninrowela nhu mithukumano anna ni arokora anniwerya onimaaliha, onnilipiha mwaha wa woona opheta wuulupale annnoonihera awa. Ohiya-vo, ninnoona okhala ophareleleya okathi ninkhala nhu naawo. (1 aTes. 5:11, 14) Vano nirowe nithokorerye yawiiraneya ya munna mmodha onrumeela nkhama piyoneeru avameekhaya okhweliwe amwaariye. Owo olontte wiira: “Miyo ivaara dhikina kintthuna okhala meekhaka okhala nkimmaala wunla. Amwaaraka anikinkhela vawaatta. Masi orowela mithukumano oonikimaaliha. Moolumo anna ni arokora ankileela awa ni ikomentariyu-dha dhinnikimaaliha vawaatta. Hata noomala nihiku nimodha oriipiwa nrima aahiidho oxanka, noomala ophiya onthukumanoni kinnikhala saana.” Okathi ninrowela nhu onthukumanoni, Yehova pooti waarumeela anna ni arokora wiira enikhalihere.
Moolumo ooreera a anna ni arokora pooti onnilipiha (Moone ettima 8-9)
10. Nin’ya owerya dhai otthara ntakihero na Aana vaavo ninviriha nhu mixankiho dha mmupuweloni?
10 Nitho Aana aahiphwanya nimaaliho vaavo antthukulenle iye nrima Yehova anvekeelaka. Ndho nyuwo ‘mwanvahererya Muluku mixankiho dhinyu dhootheene,” ni onroromele nkhupali wiira owo onawoowiriyanani. (1 Ped. 5:7) Nrokora mmodha okhweliwe amamune mwaha wa wiiphiwa ni anatarawu, olontte wiira: “Koona nkhama nrima aka waarokawanyeya ipetaasu dhawaatta ni khiwaakhala-khala openuwaka. Masi onvekela Tiithi aka oopheta Yehova waahikhalihera omphwanya nimaaliho. Okathi kanvekelaka waanikixankiha olotta moonelo aka. Masi hata eri dhiidho, owo ahikaakhula. Vaavo kaxankiheya aka mmupuweloni, kaninvekela nrettele. Ndho mwaawakuveya kaaniphwanya omaaleeleya ni opaka etthu kareerelaka ovara nihiku nne.” Okathi nnitthukulela nnyu nrima Yehova munleelaka itthu dhootheene dhinooxankihani, owo onnoona othunku, oriipiwa nrima ni onnidhuwela owereya nnoona nnyu vanrimani vinyu. Hata mixankiho dhinyu dhihimalaka, Yehova pooti woovahani omaaleeleya vanrimani vinyu ni nreettele. (Esal. 94:19; aFil. 4:6, 7) Owo onnoona wiimananiha winyu wiira nhihiye okhala ororomeleya ni onawotthuvelani.—aHeeb. 11:6.
OMOROSA MAITHORI MWAHA WA ONYOONYIHIWA
11. Davidi oonenla dhai vaavo atthu akina yaakhumihera awa mixankiho?
11 Okathi Davidi aariiye nkumi dhaninkhumeelela itthu dhoovirikana dhanxankiha ni dhaamwiiriha wunla. Owo ahinyokhiwa ni atthu akina ni orukunuweliwa ni atthu aaroromela iye. (1 Sam. 19:10, 11; 2 Sam. 15:10-14, 30) Ndho elo yaahimwiiriha waatikha wiira: “Kootemwa mwaha wa omakelaka wunla; ohiyu wootheene kinninaaniha ekhaama aka ni maithori; okathi kininla aka, maithori aka annisareya vakhaterani vaka ntoko maasi.” Seeni Davidi oonela iye dhiidha? Owo onlotta wiira: “Mwaha wa atthu ootheene anikihaaxa”. (Esal. 6:6, 7) Itthu dhootakhala dha atthu akina yaapaka awa dhaahinkhumihera mixankiho Davidi mpakha elo omwiiriha omorosa maithori awaatta.
12. Moovarihana ni Esalimo 56:8, eseeni Davidi akhupali iye?
12 Hata okumi wa David waari wooxankiha, aanikhupali wiira Yehova animphetta. Tivondho aatinkhe iye wiira: ‘Yehova onawiiwa wunla waka.’ (Esal. 6:8) Okathi nkina, Davidi aahaatikha moolumo ooreera ari Esalimo 56:8. (Nsome.) Okathi ninsoma nhu moolumo ala ninniwerya woona wiira Yehova onniniphetta vawaatta ni onnidhuwela etthu ennixankiha. Davidi oona nkhama Yehova athukumanya maithori-ye aphwehaka mmurupani aahiidho waatikha nliivuruni. Davidi khaakanyera wiira Yehova aanoona etthu yaaxankiha. Nitho aanikhupali ni nrima wootheene wiira Tiithi-ye a wiirimu Yehova aanidhuwela itthu dhaakhumelele ni moopora owo oonela iye.
13. Okathi atthu akina anninyoonyiha awa eseeni ninrerela nhu wuupuwelela? (Moone-tho efootu.)
13 Etthu ninhudha nhu. Niire nyuwo munniviriha mixankiho dha mmupuweloni dhinkhumiheriwa mwaha awa onyoonyihiwa aahiidho orukunuweliwa ni ntthu mwanroromela nnyu? Woonawene nyuwo mooriipiwa nrima mwaha wa itthu ohikhumela saana nkhama muupuwela nnyu noomala otthukeliwa aahiidho etheliwa. Aahiidho akhala wiira ntthu mwaampheta nnyu onhiya onrumeela Yehova. Munna mmodha yoowo oraruweliwe ni amwaariye ni akhuma owaani, olontte wiira: “Miyo nkhaakhupali etthu yaakhumelenle. Ndho kahoona onanara ni oriipiwa nrima vawaatta, kipacera wiivaha nthowa.” Akhala wiira nyuwo munniviriha nxankiho wa onyoonyihiwa aahiidho oraruweliwa, nkhupali ni nrima nnyu wootheene wiira Yehova khankhala-khala onyanyalakani. Munna ola olotta wiira: “Koohudha wiira ivaara dhikina apinaatamu pooti ohiya okhala oororomeleya masi Yehova okathi wootheene toorormeleya. Moohixikha itthu dhinkhumeelela, owo ori olikaneene wiira anikhalihere. Nitho khananyanyala arumeyi-ye orooromeleya.” (Esal. 37:28) Ohiya-vo, nhiliyale wiira Yehova okathi wootheene onnoophetani vawaatta, oxiri opheta apinaatamu awooniherawani. Nitho tivoowereya okathi ntthu mwaampheta nnyu vawaatta anoonyoonyihaiyeni aahiidho woonyanyalani, masi nhiliyale wiira Yehova khammutari moopora onwonelaiyene. (aRo. 8:38, 39) Etthu yuulupale ninhudha nhu ti ela: Voohixikha itthu atthu akina anoopakelawani, Tiithi nnyu a wiirimu onnoophetani vawaatta.
Yawaatikhiwa ya Esalimo ennoonihera wiira Yehova onnikhala vakhiviru wa ale ariipiwe nrima (Moone ettima 13)
14. Nimaaliho seeni ennivaha awa Esalimo 34:18?
14 Okathi ninviriha nhu nxankiho wa onyoonyihiwa, ninoowerya ophwanya nimaaliho ni moolumo olipiha aalontte Davidi yaawo amphwanyaneya Esalimo 34:18. (Nsome.) Elottaka voohima dha esaliimu ela ereefereensiya emodha elontte wiira: “Ale akhulumunwe” pooti okhala “ale ahaana nlipelelo na nhoolo.” Yehova onwoonela dhai ale arina muupuwelo nkhama ola mwaha wa owereya anoona awa vanrimani? Nkhama dhiidhale paapa aahiidho maama opheta onintuthela iye ni onkhupaarela mwaane oninla, okathi wootheene ninviriha nhu mixankiho dhoovirikana Yehova “ori vakhiviru wa hiyo”. Okathi wootheene Yehova onnoona othunku ni owereya ni ori olikaneene wiira anikhalihere. Nitho onninivaha itthu dhootheene ninramela nhu wiira niwerye ovilela hata dhiniphwanyaka mixankiho.—Yes. 65:17.
OMOROSA MAITHORI MWAHA WA OHIKHALANA NLIPEELELO
15. Nxankiho seeni Ezekiiya aviriha iye wamwiiriha omorosa maithori?
15 Okathi aariyeena iyaakha 39, Mweene Ezekiiya a oyuda ahiwereiwa vawaatta. Profeeta Yeesaya aahinlela nhupi aaleliwe iye ni Yehova wiira owo khaapenuwa ni ankhwa. (2 Mam. 20:1) Vaakhala nkhama Ezekiiya kharina nlipelelo. Noomala wiiwa nhupi ole wooriipiha nrima, Ezekiiya aahiinla vawaatta ni ahinvekela Yehova.—2 Mam. 20:2, 3.
16. Yehova akhunle dhai nivekelo na Ezekiiya?
16 Okathi Yehova amoone iye Ezekiiya anvekela anlaka, ahimoonela othunku ni ahimmorela ikharari ni anleela wiira: “Kihiwa ovekela winyu ni wunla winyu. Ndho nnoopenuwa.” Moomoriwa ikharari, Yehova anrumeelaka profeeta Yeesaya ahilaihera ompenusa Ezekiiya ni omoopola Yerusaleemu mmatatani wa Asiiriya.—2 Mam. 20:4-6.
17. Okathi onniphwanya nxankiho wa owereiwa eretta yuulupale, eseeni Yehova onlaihera iye opaka? (Esalimo 41:3) (Moone-tho efootu.)
17 Etthu ninhudha nhu. Niire nyuwo munniviriha nxankiho wa owereiwa ereetta yuulupale nnoona nnyu wiira khamumpenuwa? Munvekele Yehova munleelaka moopora nnoonela nnyu. Biibiliya onlaihera wiira: “Tiithi oomoriwa ikharari vawaatta, ni Muluku onnimaaliha mwa mikhalelo dhootheene” onoonimaaliha okathi wootheene ninviriha nhu mixankiho. (2 aKor. 1:3, 4) Oleelo-va nihilipelele wiira Yehova onoomaliha mwamwiiriirya mixankiho dhihu dhootheene. Masi nikhupali wiira okathi wootheene onoonikhalihera. (Nsome Esalimo 41:3.) Arumeela aka munepa-ye wawaarya, Yehova onoonivaha ikuru, akhili ni nrettele wiira niwerye ovilela. (Mir. 18:14; aFil. 4:13) Nitho owo onninimaaliha orela wa nlipelelo nihu na mBiibiliyani, nenno ninlotta wiira moohilekala, iretta dhootheene dhinoomala ni khaavo on’ya wiira miyo kanreetta.—Yes. 33:24.
Yehova onnaakhula mavekelo nhu anivahaka ikuru, akhili ni nrettele wa mmupuweloni (Moone ettima 17)
18. Yaawatikhiwa seeni enoomaaliha okathi munviriha nnyu nxankiho? (Moone ekwaaturu eni: “ Moolumo Akhanle Onimaaliha Vaavo Nininla Nhu.”)
18 Moolumo Yehova aanleile iye Ezekiiya yahimmaaliha. Emodha-modharu, hiyo ninnimaalihiwa ni Nuulumo na Muluku. Yehova anrumeelaka Biibiliya onninilipiha ni onninikhalihera ophwanya omaaleeleya ni ohakalala okathi ninviriha nhu mixankiho. (aRo. 15:4) Okathi nrokora mmodha onkhala wÁfrica wamphwannya awa oreeta wa kanseri, aaninla ivaara dhawaatta. Owo olontta wiira: “Yaawatikhiwa saasaasa ekikhalihere Yesaya 26:3. Hata nihiweryaka ovilela mixankiho dhihu. Masi yawatikhiwa ela Yehova onnileihera onikhalihera wiira niwerye ovilela mixankiho ninviriha nhu.” Niire yookhala yawatikhiwa enoolipihani okathi munviriha nnyu mixankiho dhuulupale nnoona nnyu wiira khadhimmala olumwinku yoola?
19. Eseeni ninlipelela nhu nhoolo?
19 Hiyo ninkhala okathi wooxankiha ni mahiku okhidhera. Ndho ninlipelela wiira mixankiho dhinniiriha wunla ekamwaacerereya. Nkhama nonne nhu ntakihero na Aana, Davidi ni mwene Ezekiiya, Yehova onnoona vaavo nininla nhu ni onniriipiwa nrima. Owo onninipheta vawaatta mwaha wa ohihiya okhala orooromeleya. Ndho vaavo munviriha nnyu mixankiho munvekele Yehova muntthukulelaka nrima nnyu, nhivalanye ni anna ni arokora opheta a mmulokoni, nhihiye waadhya moolumo oomaaliha a Yehova ari mBiibiliyani ni nkhupali wiira mwaahihiye woonihera ovilela morooromeleya, Yehova onawootthuvela nhoolo. Elo enhela mpuwa yoolaihera yoohakalaliha eni moohilekela, Yehova onoomaliha mixankiho dhihu dhootheene, nkhama oriipiwa nrima, wunla ni ohikhalana nlipelelo. Owo onoovuta maithori nhu ootheene. (Wiis. 21:4) Ndho okathi owo waaphiya, nin’ya nikamorosa maithori pahi mwaha woohakalala.
NCIPO 4 Yehova “ti Makampusi Aka”
