Skip to content

Skip to table of contents

YAWIIRANEYA YA MWEEKUMINI

Yehova Aahinilipiha Okathi wa Nrettele ni wa Ekhotto

Yehova Aahinilipiha Okathi wa Nrettele ni wa Ekhotto

Paul: Hiyo nahitteliwa nrima vawaatta! Mweeri wa Novembro mwakha wa 1985, naaira neettaka nirowaka yoothanleliwa nhu yoopacera ya omisiyonaariyu elapo ya oLibéria wÁfrica Ocidental. Aviyaawu nanwenle nhu aaheemela oSenegale. Anne aahilotta wiira: “Mpuwa wa ewoora emodha ninoophiya oLibéria!” Noomala nahaakhela nhupi waalotta wiira: “Mapasaxero an’ya oLibéria ekhuruwe mwaviyawuni. Mwaha wa onyakulihana ni ikhotto ikhumelele wuuwu khonne oweryaneye weemela aviyawu.” Mwa mahiku 10, hiyo naari ni mamisiyonaariyu makina oSenegale. Ihaapari dhaakhuma oLibéria dhaalotta voohima dha wiiphiwa atthu awaatta ni kuveernu khaakhuleliha wiira atthu ekakhuma mmawannya eyaaka weetta ohiyu, ndho akhala wiira ntthu ampaka elo aaniphiwa mwawaakuveya.

Anne: Okhuma enamwanaka miyo kaari ntthu oomaala. Ndho mwaha awa elo, atthu awaatta yanikivaha madhina okhala wiira kaanova vawatta. Okhalawene, kinninyoonyiheya vaavo kintuphaka ephuro! Masi hata eri dhiidho, naahilakela orowa yoothanleliwa nhu.

Paul: Owaili nhu niyariwe wInglaterra ni nihuuwe nthere mmodharu. Miyo ni Anne noomala okapari osoma naahipacera orumeela nkhama mapiyoneero ni naanitumereryiwa ni okhaliheriwa, miyo ni anan’yara aka ni veene ni amaamaye. Yoolakela nhu waari ovara nteko wa okathi wootheene ni anan’yari nhu yaninikhalihera vawaatta. Kahikhalana eparakha ya orowa orumeela oBeteeli okathi kaarakana iyaakha 19 masi mwaaraka Anne apacenre orumela oBeteeli, noomala hiyo othelana mwakha wa 1982.

Eformatuura ya oGileyaadi ya 8 a Setembro ya mwaakha wa 1985

Anne: Hiyo waaninidhivela vawaatta orumeela oBeteeli, masi okhalaweene yoolakela nhu waari orumeela mapuro oothowa anamalaleerya. Nitho oBeteli nahikhalana eparakha ya ovara ni anna ni arokora yaatanke orumeela nkhama mamisiyonaariyu, ndho mwaha wa elo, yoolakela nhu yaahitepa wunnuwa. Mwa iyaakha miraru hiyo naanivekela voohima dha mwaha owo khuta nihiku ni naahihakalala vawaatta vaavo mwakha wa 1985 naalaleiwe nhu orowela eskola ya oGileyaadi etuurma 79! Naahithanleliwa orowa orumeela oLibéria elapo yeelo ya wÁfrica Ocidental.

NAAHILIPIHIWA NI OPHETA WA ANNA NI AROKORA

Paul: Naahinwela aviyawu oopacera waakhulelihiwa arowa oLibéria. Nttetthe ole atthu yaahixanka vaawatta okhala wiira khiwakhulelihiwa okhuma owaani ohiyu. Ndho hiyo wiira niwerye omaaleleya naanisoma khuta ohiyu dhawatikhiwa dha Isaalimu. Masi hiyo, nanidhiveliwa vaawatta ni yoothanleliwa nhu. Anne arumeela nkhama misiyonaariya avara nteko woolalerya, miyo kaavara oBeteeli vamodha ni munna John Charuk. a Dhaawiraneya dha munna ole ni odhuwela aariiyena voohima dha mixankiho dha anna dhaahinihudhiha itthu dhawaatta.

Anne: Eseeni yaanikhalihere olamalela mwawakuveya oLibéria? Mwaha wa nikhalihero na anninhu. Awo yaari opheta, olaamaleleya, ni orooromeleya. Hiyo naahaataana ni awo mwawakuveya ni yaahikhala nkhama amudhi nhu. Miruku yaanivaha awa dhaninilipiha nkhalelo wa omunepani. Nitho nteko woolaleerya yaari yoolukama nhu. Adhineene ettheko khiwadhivela hiyo okhuma mwawaakuveya owannya! Okathi ntthu weetta iye mphuroni wanaaphwanya atthu elottaka miyaha dha mbiibiliyani, ndho wanikhweya waalaleerya. Nahikhalana dhoosomiha dha Biibiliya dhaawatta, ndho waaninixankiha osomiha dhootheene, masi owo waari nxankiho wanihakalaliha vaawatta!

NAANOOVA MASI NAANILIPIHIWA

Ebeteeli ya oLibéria yaavaka opuro wookhala anna yaatthawe ekhotto mwaakha wa 1990

Paul: Noovira iyaakha misese nirina nrettele, mwakha wa 1989 itthu dhahirukunuwa mwawakuveya ekhotto yuuluupale. Nihiku 2 na Julho na mwaakha wa 1990, atoropa awiikuserera yaahirukurerya nthere waattamela oBeteeli. Mwa miyeeri miraru hiyo khinawerya olotta ni anaskola nhu, waahela mpuwa amudhi nhu ni anna a oseeti ya olumwinku wootheene. Khiwaakhanle omaleleya, otakhala waatepa waacerereya ni othowa eyooca. Mixankiho idhe dhahaacerereya mwa iyaakha 14 ni okhumihera mixankiho elapo ele yootheene.

Anne: Atthu a mahimo makina yaniwana ni mahimo makina ni wiiphana. Atoropa oovatta yaawanre ikuwo dhoohidhuweleya ni yaarina akapwitti, yaaneetta erontta mphuroni emwiiphaka khuta ntthu yamphwanya awa. Nkhama yaalotta awa, awo yoona wiira owiipha atthu waalikana ni “waahinta alakhu.” Ntthu waaniwerya owoona atthu awaatta ookhwa eri mphuroni waattamela oFiliyaali. Nitho arumeyi akina a Yehova yaahiphiwa, waahela mpuwa anna aili yaari mamisiyonaariyu.

Elevaka ikumi-dha, anna yaniwiipithiha anna akina yaari nihimo nne naatharathariwa ni wiiphiwa. Mamisiyonaariyu ni mabeteelita yaanipaka etthu emodharu. Anna akinaku yaathawenle oBeteeli, yanirupa antari a vathi ni akinaku yanirupa ni hiyo antari oodhulu. Ekatthi naarupa nhu naahuka ni emudhi emodha yaarina atthu 7.

Paul: Khuta nihiku, atoroopa yanuura oBeteeli wiira yoone akhala wiira naanaavitha atthu. Nahikhalana ekhurupu ya atthu a sese yaanikocela: aili yaakhala vaxanela ni akina aili yaakhala vankhora. Akhala wiira ale aili yaakhala vankhora yaamokolela moono ohoolo, elo yaathoonyera wiira itthu dhahikhala saana. Masi akhala wiira yaanokolela ottuli, elo yaathoonyera wiira atoropa yaahipacera watuphela atthu, ndho ale yaakhala vaxanela yanithimaka wiira yaatukutthere anna.

Anne: Noomala ovira isumana dhawatta, ekhurupu emodha ya atoropa yoowali yaahiwerya ovolowa oBeteeli. Miyo ni nrokora mmodha naahiwalela oxovoro weiwo narihuna opuro nkhaani wa arumaariyu naawerya nhu wiipitha awo. Ndho nrokora ole atthuneya wiipitha eruthu yootheene. Atoropa yaarina akapwitti, yaakitharela mpakha antare oodhulu awo yaahipacera ottikinya nkhora. Ndho Paul aahavekela airaka: “Safatali amwaraka anoorapawo oxovoro iwo.” Noomala owala opuro ole aipinthe nrokora ole itthu dhootheene dhahikurumuwa. Ndho miyo kaanireerela othikiheramo toototho masi elo yaahikusa okathi waawatta. Miyo kaanikhupali wiira atoropa ale yaaniikoha etthu kapakaka, ndho elo yaahikiriha woova ni kipacera othukumela eruthu aka yootheene. Mwaha woothukumela wanikivila ohula nkhora. Kahinvekela Yehova wiira akikhalihere. Ndho noomala ohula nkhora kaahikhala oomaleleya. Toropa mmodha ohikitukhumela elaatu ekina arowa onhula arumaariyu wiira akukuryemo. Masi noomala okukurya ahiphwanyemo etthu, nrima khiwankhurununwe. Ndho ahaakusa axirika-ye arowa ikatthi dhootheene epacera okukurya khuta opuro. Masi hata ori dhiidho, khiyaaphwannye hata ntthu.

EKHWEELI KHIYAHINYE WAARYA

Paul: Nahiviriha miyeeri dhaawata nihikhalene eyoca. Okathi wa onkokhorela Muluku ohiihiyu “etthu naaca nhu” yaari eyooca ya omunepani. Ndho ti yeelo yaanikhalihera.

Hiyo naahidhuwela wiira navikaniha ohikhalana eyooca ni maadhi, naankhuma oFiliyaali. Ndho akhala wiira elo yamwiiraneya, anna ale naatthukutthere nhu yaaya okhala dhai? Moohakanyera awo yamwiiphiwa. Masi okathi wooreerela Yehova aahinivaha itthu dhootheene naaramela nhu. Owo aahivaha itthu dhootheene dhaanithowa ni aahinikhalihera ovilela mixankiho naaviriha nhu.

Vaavo olumwinku waatepa awa otakhala, ekhweeli yaatepa waarya. Ivaara dhawaatta anna ni arokora, yaahitthawa wiira yoopole ekumi-ya masi khiyaahin’ya oororomeleya ni oomaleleya. Atthu akina yaalotta wiira itthu dhootheene dhairanenʼye dhaanihudhiha moopora woowerye ovilela okathi wa “maaxakha muuluupale.” Asitokweene ni anna akina yaahipaka dhootheene yaawerya awa wiira yaakhalihere anna. Hata anna yaakhumme nttetthe yakhala awa mwaha wa mixankiho idhe, awo yaari awiiraana ni yaanilaleya ihapari dhooreera, orowela mithukumano Empa ya Omweene yeelo yaatekiwa awa ntakwani. Mithukumano dhaanalipiha anna ale ni nteko woolalerya waanaakhalihera ovilela itthu idhe dhaairaneya. Okathi naakhalihera nhu anna yaaphwanyiwe ihasara, naanixankiheya vawaatta ni moonelo yaarawana, ohiya oveeka ikuwo yaaveka apaasta wiira ekarowana nteko woolalerya. Atthu oxanka ni ovelavela yaahiwerya wiiwa ihapari dhooreera. Atthu awo yanitikinihiwa vaawatta vaavo yoona awa ohakalala ni omaleleya wa Anamona a Yehova. Waanoneya waarya wa anna awo eriyari ya epiphi. (Mat. 5:14-16) Oluttuweliwa wa anna yoonihera awa nteko woolaleerya waahiwiiriha atoropa akina oowali ohudha ekhweeli.

NAAHILIPIWA OKATHI NAALAIHALE NHU ANNA

Paul: Naanithamihiwa oLibériya ikwaaha thaaru okathi vakhaani ni ikwaha piili mwaakha ntero. Nrokora mmodha aari misiyonaariya alottaka saana moopora noonela nhu, aalontte wiira: “oGileyaadi, noohudha ophweha opuro woopacera yoothanleliwa nhu ni elo ti etthu napanke nhu. Ndho waahiya annihu evirihaka mixankiho nkhama idhe yaniniriipiha nrima vaawata!” Masi naahihakalala, odhuwela wiira hata naari elapo ekina yaattamela oLibéria nanwerya waakhalihera annihu.

Nihaakalanle vaavo naatthikela nhu oLibéria mwaakha wa 1997

Anne: Mweeri wa Maio mwakha wa 1996, miyo ni anna araaru naheetta nkwaha ni ekaaro, nikunse itukumentu dhootepa othuneya dha eFiliyaali. Yoolakela nhu waari weetta ikilometuru dhiphiyera 16 mpakha nthere ekina wa epooma ele. Ndho okathi ole nthere yoowo naarowa nhu waahitupheliwa. Atoropa ootakhala yaahopela odhulu ni yahiniparariha, yaahakhumiha nkaaroni anna araaru ni yaahikusa ekaaro ele vamodha ni Paul masi hiyo naahanle vaavale nixankale. Mwawaakuveya, naahimona Paul araaka akhumaka ephome vaayuci, woopacerani hiyo nuupuwela wiira ariwopeliwa masi noomala nahuupuwela wiira vaakhanle wiira ariwoopeliwa khaaya owerya weetta! Masi toropa mmodha tanvulalinhe vaavo ankomma iye ni nkhora ankhumiheraka ota wa ekaaro. Okhala wiira arovulalihiwa pahi khinatempe oxanka.

Waattamela vaavale yaahikhara ekaaro ya atoropa yeelo yaatootela atthu yaaphiwe ni yaira ehalakha vakhaani orowa. Hiyo naahikowa ekaaro ele masi khinoona etthu yoopharela wiira nikhale ophareleleya. Noomala opacera weetta motoriista ahupiha ekaaro ele nikahala vakhaani omora. Ndho nahikhuwela nihinvekelaka wiira emeele, masi khaathuna wiiwa okhala wiira anoova vaawatta. Noomala naahoona etthu yoophareela ni nahikhala ophareleleya. Masi naaphin’ye nikhumunwe ni nithukumelaka mwaha wa wiimananiha ophara ekaaro wiira nihimore.

Paul: Nidhanle ntthupi mmuru ni ikuwo dhihu ithaanle, nahilipelana nkina ni nkhwe ni naahikohana akhala wiira naari na akumi. Naarumpe okampu weeiwo amonrewo elikopituru yoowo adhanle macuku mwaha wa woopeliwa ni naaya nhu onwela wiira nirowe oSerra Leoa mmelo mmwa. Naahihakalala vaawatta noomala ophiya, masi nahixanka vaawatta mwaha wa annihu.

NAAHILIPIHIWA WIIRA NIVILELE NXANKIHO MPHEYA NAHAALIPELELA NHU

Anne: Noomala ophiya eBeteeli ya epooma ya oFreetown ya elapo ya oSerra Leoa, nadhoona okhala ophareleleya ni nahaakheliwa saana. Masi khuta okathi miyo kanuupuwela itthu dhootakhala dhaakhumelenle. Miyo nkawerya wuupuuwela saana okhala wiira okathi wootheene kaanoova mwaha wa wuupuuwela itthu idhe dhaakhumelenle. Koona wiira ophareleleya naarihuna, waaphwana nkhama khiwaari weekhweeli. Ndho khuta nihiku, kanivenya ohiyu eriyari kiriryiwe kithukumelaka ni kuupuuwelaka wiira yankhumelela etthu ekina. Waanikiliperya vaawatta okhala omaleleya. Paul anikikhuparela ni anivekela vamodha ni miyo. Noomala naanipa vamodha macipo a Omwene mpakha miyo ohiya othukumela. Miyo kahipacera wuupuwela wiira kankhala kanlolo ni nkawerya otthikela okhala misiyonaariya.

Nkinkhala-khala kiliyalaka itthu dhikhumelenle. Esumana yeele nahaakhela ireviista piili. Emodha aari Despertai! a 8 a Junho a mwaakha wa 1996. Ereviista ele yaarina muru oni: “Moopora Woomaliha Woova.” Noomala kahoona wiira waari nxankiho mmodharu wairaneya ni miyo. Ereviista ya naaili aari A Sentinela a 15 a Maio a mwaakha wa 1996, yoowo arina muru walotta wiira: “Nin’ya Owerya Dhai Ophwanya Ikuru?A Sentinela ole aahikhalana efootu emodha ya nikuruthu noovulala. Ereviista ele yaanithokihera wiira nkhama dhiidhale nikuruthu ninvulala awa masi nikawerya oca ni ovaava hata erina mapaphelo oottuwa, etthu emodharu enniiraneya ni hiyo, kaninhiya waakhela munepa waawarya wa Yehova wiira nakhalihere atthu akina hata nihikhanle saana mmuupuweloni. Miyaha idhe dhaahikikhalihera ophwanya ikuru ni elo yaari eyooca yaakhuma wa Yehova okathi wooreerela. (Math. 24:45) Ndho othokodha miyaha nkhama idhe ni wuupuwelela waahikikhalihera. Noovira okathi, mixankiho kaarakana nkhama onyoonyiheya ni woova vaawatta dhaahipacera ovukuwa.

OLIPIHIWA WIIRA NIWERYE WAKHWANIHERA YOOTHANLELIWA NHU EPHEYA

Paul: Okathi makhalelo yanaakhuleliha awa otthikela oLibéria, naahihakalala vaawatta. Wookhidherani wa mwakha wa 2004, nahaakhwaniha iyaakha 20 ni yoothanleliwa nhu ya omisiyonaariyu. Ekhotto yaahimala oLibéria ni yuupuweliwa otekiwa eBeteeli epheya. Masi moohilokela naahithaniwa wiira wiira nirowele yoothanleliwa nhu epheya.

Ole waari nxankiho muulupale. Ndho okhala wiira hiyo nahalamalela vaawatta anna a elapo ele, naaya owerya dhai ovilela nxankiho ole? Noomala nahuupuwela okathi naaronwe nhu oGileyaadi, hiyo naahahiya amudhi nhu masi naahakhela mareeliho awaatta a Yehova. Tivondho naahaakhule yoothanleliwa ele epheya ya orowa orumeela oGana.

Anne: Naahinla vaawatta noomala othamihiwa oLibéria. Masi naahixankiheya noomala munna mmodha awuuluva oniithaniwa Frank, olotta wiira: “Atthu ehitepesa oxanka ni hiyo!” Noomala owo ahinithokihera saana airaka: “Ekhweeli wiira atthu kankhala-khala eniliyalaka, masi atthu ahaana ophweha opuro woopacera yoothanleliwa-ya epheya. Yoothanleliwa elo enkhuma wa Yehova, ndho mwaakhalihera anna ni arokora a elapo elo.” Elo yaahinikhalihera ovilela nxankiho naarinhuna wa opacera itthu dhootheene vapheya elapo ele weeiwo itthu dhootheene noona nhu okhala ipheya ni atthu vakhaani yaanidhuwela awa.

Paul: Etthu yoohakalaliha, okhala wiira nahalamalela mwaawakuveya anna a oGana ephwana nkhama amudhi nhu. Elapo ele yaahikhala Anamona a Yehova awaatta! Nitho naahihudha itthu dhaawatta ni anna ale ookhomala ni oolipa mwa wa omunepani. Noomala orumeela oGana iyaakha 13, naahakhela yoothanleliwa nhu ekina. Naalaleiwe orowa orumeela oBeteeli ya oQuênia elapo ya wÁfrica Oriental. Hata anna ni arokora a ilapo dhikina naarumeenle nhu khalai yaaninkhela, mwawaakuveya nahalamalela anna oorooromeya a oQuênia. Nitho nahoona okhala eparakha yuulupale orumeela nttetthe muuluupale weeiwo yaathuneya awa atthu awaatta ookhalihera.

Hiyo niri naaxirikha nhu apheya nttetthe wa efiliyaali ya oQuênia elapo ya wÁfrica Ocidental mwaakha wa 2023

NUUPUWELELAKA ITTHU DHINIKHUMELELE KHALAI

Anne: Mwa iyaakha dhawaatta dhivinre, kooviriha mixankiho dhawaatta ni dhootikiniha dheidho ikwaha dhikina dhakiiriha woova. Mixankiho dhawoopiha pooti onikhulumula nkhalelo wa veeruthuni ni mmupuweloni. Okhalawene hiyo khaninkhapeleliwa mamwiriirya. Okathi kiniiwaka oruma wa kaphwitti, kinnicuruwa vawaatta kikapacera otthukumela. Masi koohudha ororomela nikhalihero na Yehova onnivaha iye wiira anilipihe, ohela mpuwa nikhalihero na anna ni arokora. Miyo kihoona elo yiiraneyaka mweekumini mwaka wiira akhala wiira ninoopweha opuro woopacera itthu dha omunepani, Yehova pooti onikhalihera oviriha okathi wawaatta ni yoothanleliwa nhu.

Paul: Niire nyuwo ennoodhivelani yoothanleliwa nnyu? Elapo emodha pooti okhala yooreera, masi-tho okathi omodharu yawoopiha. Ndho eseeni enkidhivela vaavo kinthaleliwaka orowa orumeela elapo ekina? Emudhi nhu yuuluupale ya omunepani. Hata nirina mahuweliwo ni dhoolema dhoovirikana, hiyo nirina muupuwelo mmodharu voohima dha Yehova. Hiyo nuupuwela wiira narummwale orowa waalipiha anna, masi mweekhweeli anna ti yanilipiha.

Okathi ninvahiwa nhu yoothanleliwa ekina, waakhala nkhama mwiriirya ophwanya emudhi ya olumwinku wootheene. Saasaasa akhala wiira narummwa orowa orumeela mmulokoni. Tivondho ninnikhupali wiira akhala wiira khaninhiya okhala ororomeleya wa Yehova, owo onoonivaha ikuru ninramela nhu .—aFil. 4:13.

a Moone yawiiraneya ya mweekumini ya John Charuk eni: “Miyo Kinnixukhurela Muluku Vamodha ni Kiristu” eri A Sentinela a 15 a Março a mwaakha wa 1973.