მუშენ მოსაჭირნა იმენდ?

მუ მოხვადუდ, წოხლენ სტატიას მოშინაფილ დენიელს იმენდ ვა უდინუაფუდკო? დოსქიდუდუო თინა კიბოშე? ქიჸუაფუდუო ამდღა ცოცხალ? თინეფ ხოლო, მით ფიქრენა, ნამდა იმენდის დიდ ძალა უღჷ, საეგებიოთ, ვა თქუანდეს თეცალ მუდგარენს. ზუსტას თენა რე მნიშვნელოვან — იმენდიშ ძალაშე ზედმეტ მოლოდინ ოკო ვამღუდან, თინა ირფელს ოხვარუნ ფერ წამალ ვა რე.

კორპორაცია სი-ბი-ეს-შშა მეჩამილ ინტერვიუს დოქტორ ნეითან ჩერნიქ აღნიშნჷ, მუსხით ოშქურანჯ რე, ზედმეტ მოლოდინ მიღდან იმენდიშ გურშენ, მუჟამსით რთულ ლახალა მიღნა. თიქ თქუ: „ჸოფე თიცალ შემთხვევეფ, მუჟამსით ქომონჯიქ საყალო უწუ ოსურს თიშ გურშენ, ნამდა დასაბაღ ოპტიმისტურ განწყობა ვა უღუდ. თეცალ აზროვნებაქ გარჩქინ ილუზია, ითამ ლეხის კიბოშ გავითარებაშ კონტროლ შეულებ; თინა დუდის გლახათ ქოგინაფლენს-და, შილებე ნამთინე ფიქრენდას, ნამდა ჯგირო ვაკონტროლენს მუშ ლახალას. თეცალ დასკვნაშ კეთება მანგარ უსამართლობა რე“.

სინამდვილეს თინეფს, მიდგას ვესქილიდენ ფერ ლახალა უღჷ, თის გიორჯგინანინ თიშენ, მთელ მუნეფიშ ენერგიას მიკახარჯენა. თეცალ ლეხიშ ხოლოშიანეფ ალბათ ვემიკორინუანდეს ხოლო უმოსო გურთულესკო თის მდგომარეობა თით, ნამდა დანაშაულიშ გრძნობა გურჩქინესკო. თაშ ნამდა, ოკო იფიფქრათო, ნამდა იმენდის მუთუნნერ მნიშვნელობა ვა უღჷ?

მუშო ოკო რაგად, ვარ. ჟიშე მოშინაფილ ექიმ, პალიათიურ მკურნალობაშ სპეციალისტ რე, ნამდგაშ მიზან რე, ლეხის ლახალაწკუმა ბრძოლაშ დროს მუთ შილებე ეუქექუას დო ვართ ხოლო თინა, ნამდა სიცოცხლე გუხანგრძლივას ვარდა ლახალაშე დასქილიდუას. თეცალ ექიმეფს ჯერა, ნამდა მკურნალობა, ნამუთ აუჯგუშენს ლეხიშ განწყობას, მნიშვნელოვან რე რთულ ლახალაშ დროს ხოლო. თეცალ ფაქტეფ ამტკიცენს, ნამდა იმენდის დადებით განწყობაშ მეჩამა დო ხოლო მეტიშ კეთება შეულებ.

მუ შეულებ იმენდის

ართ ჟურნალისტ, დოქტორ გიფერ, ნამუთ ძირითადო სამედიცინო თემეფს გინმოჩანს, იჩიებ: „იმენდის ლეხიშ მასქილიდაფარ დიდ ძალა უღჷ“. თიქ გენიხილ შხვადოშხვა გამოკვლევა, თიწკუმა დაკავშირებით, მუ გავლენა უღჷ ემოციურო ელარნას თინეფწკუმა, მით ვესქილიდენ ფერ ლახალათ იტანჯებ. საეგებიოთ, თეცალ ელარნა ოხვარ ხალხის, იმენდიანო რდან დო უღდან დადებით განწყობა. 1989 წანას ჩატარებულ კვლევაქ ოძირუ, ნამდა თეცალ ელარნა უღნან თიცალ პატიენტეფ, უმოს დიდ ხანს ცოცხლენა, მარა ბოლო დროს ჩატარებულ კვლევეფ იშენდოიშენ ვა უკინენს ხუჯის თე აზრის. გამოკვლევეფიშ შედეგო ქიძირ, ნამდა შხვეფიშ გინაწონს, ემოციურ ალარნა უღდესინ თიცალ ლეხეფ, ჭუაშე ნაკლებო იტანჯებდეს დო დეპრესიას ხოლო ადვილო ვენოლდეს.

ართ-ართ კვლევაშ მიზან რდუ, თიშ ძირაფა, მუჭო მოქმედენს ოპტიმიზმ დო პესიმიზმ გურიშ კორონალურ დაავადებაშ გავითარებაშა. 1 300-შე მეტ ადამიანს ტესტირება ჩუტარეს თიშ ოძირაფალო, მუნერ დამოკიდებულება უღდეს ცხოვრებაშე — ოპტიმისტურ დოვარ პესიმისტურ. ვით წანაშ უკულ, კინ თე კვლევაქ ოძირუ, ნამდა 12 პროცენტშე მეტის გურიშ კორონალურ დაავადება უღუდ. თე ჯგუფის პესიმისტეფ ჟირით უმოს მეტ რდეს ოპტიმისტეფშე. ჰარვარდიშ სკოლაშ ჯანდაცვაშ დოცენტ ლორა კუმბზანსკი, ნამუთ ჯამრთელობას დო საზოგადოებრივ ნორმეფწკუმა დაკავშირებულ საკითხეფს გურაფლენს, იჩიებ: «თი ფაქტ, ნამდა „დადებით აზროვნება“ ჯამრთელობაშო ჯგირ რე, უმენტაშო, ვა ჸოფე მეცნიერულო დასაბუთებულ — თე კვლევა ირზენს პირველ სამედიცინო მტკიცებას თიწკუმა დაკავშირებით, ნამდა თენა მართალო თაშ რე, მუდგაქ გურიშ დაავადებეფწკუმა გიმორჩქინდჷ».

ნამთინე კვლევა ოძირანს, ნამდა თინეფ, მიდგას მიორჩქჷ, გლახა ჯამრთელობა უღჷ, ოპერაციაშ უკულ გამოჯამრთელებაშო უმოს დიდ ხან ოსაჭირნა, ვინემ თინეფს, მით ფიქრენს, ნამდა ჯგირ ჯამრთელობა უღჷ. ოპტიმიზმის დიდ ხანიშ სიცოცხლეს ხოლო უკავშირენა. ართ კვლევაქ ჩეტარ თიშ ოძირაფალო, მუჭო მოქმედენს ხანშამიშულაწკუმა დაკავშირებულ დადებით დო უარყოფით დამოკიდებულებეფ. ხანშამიშულირეფს მონიტორს წამიერო ოძირანდეს თიცალ სიტყვეფს, ნამუთ სირჩინუეშ პროცესის სიბრძნე დო გამოცდილებაწკუმა აკავშირენს. შედეგო ქიძირ, ნამდა თინეფს გილაულარო უმოს მეტ ძალა დო ენერგია უღდეს. თეს თიცალ შედეგ მოუღ, მუსხით 12-მარიან ვარჯიშის.

 მუშენ რე იმენდ, ოპტიმიზმ დო დადებით განწყობა ჯგირ ჯამრთელობაშო? შილებე მეცნიერეფ ბოლოშა ვენანჭუნა ადამიანიშ გონება დო ორგანიზმის, ათეშენ ვემიაჩინენა დამაკმაყოფილებერ პასუხ. მარა სპეციალისტეფ, მით თე საკითხეფს ირკვიენა, შეულებნა ფაქტეფშა გერსხილ გარკვეულ შეხედულებეფ გეგმოხანტან. მაგალთო, პროფესორ-ნევროლოგ იჩიებ: „სასიამოვნო რე, მუჟამსით ბედნერ დო იმენდით ეფშა რექ. თეცალ დროს ნაკლებ სტრეს გიღჷ დო თენა ორგანიზმშე ჯგირო მოქმედენს. თენა ხოლო ართ საშვალება რე, მუდგათ ადამიანეფს ჯამრთელობაშ შენარჩუნება შეულებნა“.

ნამთინე ექიმქ, ფსიქოლოგიქ დო მეცნიერქ შილებე თენა ახალ აზრო მირჩქინას, მარა თინეფშო, მით ბიბლიას გურაფლენს თენა ახალ ვა რე. სოდგარენ 3 000 წანაშ წოხოლე ბრძენ მეფე სოლომონქ ღორონთიშ შთაგონებათ თე აზრ თეცალ სიტყვეფით გიმოხანტჷ: „ხიოლით ეფშა გურ მკურნალცალო რე, დამწუხრებულ გურ ძვალეფს ქერქუნს“ (იგავები 17:22). ყურადღება ქიმიაქცით, თაქ გაწონასწორებულ თვალსაზრის რე მოჩამილ. თე მუხლის რაგადებულ ვა რე, ნამდა ხიოლით ეფშა გურ ნებისმიერ ლახალას ოსქილიდუანს. თაქ რაგადებულ რე, ნამდა თინა „მკურნალცალო რე“.

ნამდვილო, იმენდ ომკურნალებერ საშვალება ქოჸოფედკონ, ნამ ექიმ ვეგშუჭარუნდჷ თის ლეხის?! თეწკუმა ართო, იმენდ ხვალე ჯამრთელობაშე ვარინ შხვა მუდგარენეფშო ხოლო რე სასარგებლო.

ოპტიმიზმ, პესიმიზმ დო თქვან ცხოვრება

მარკვიებელეფქ დადგინეს, ნამდა ოპტიმისტეფშო დადებით განწყობას ბრელნერ ჯგირობუა მოუღ. თინეფ უმოს ჯგირო გურაფლენა სკოლას, უმოს ჯგირ მამუშებელეფ რენა დო სპორტის ხოლო ბრელ მუდგარენს მიოჭირინუანა. მაგალთო, მძლეოსან ოსურეფიშ ჯგუფის გამოკვლევა უტარეს. მწვრთნელეფქ დაკვირებათ შეაფასეს თინეფიშ სპორტულ მონაცემეფ. თეწკუმა ართო, თინეფიშ ხასიათ ხოლო გიმირკვის თიშ გაგებელო, მი მუსხით ოპტიმისტ რდუ. მუჭოთ შედეგეფქ ოძირუ თინეფიშ ოპტიმიზმიქ მიღწევეფშე უმოსო ქიძირ ვინემ მწვრთნელეფიშ შეფასებულ მონაცემეფშე. მუშენ უღჷ იმენდის თეშმადიდა ძალა?

ოპტიმიზმიშ საწინააღმდეგო განწყობაშ — პესიმიზმიშ საშვალებათ ბრელ მუდგარენ გიმირკვის. XX საუკუნეშ 60-იან წანეფს ცხოველეფიშ ქცევეფწკუმა დაკავშირებით ჩატარებულ ექსპერიმენტეფქ მარკვიებელეფს ართ მუდგარენ ქაძირუ, მუდგაშ უკულ თინეფქ გემშიღეს ტერმინ „შეთვისებულ უმწეობა“. თინეფქ დადგინეს, ნამდა თე სინდრომ შილებე კოჩის ხოლო უღდას. მაგალთო, ჩეტარ ტესტიქ, მუ დროსით ტესტირებულეფიშ პირველ ჯგუფის ხმაურს მარჩქილაფუეს დო უწის, ნამდა მუსხირენ ღილაკშა თანმიმდევრულ გენჭირათ თე ხმაურ მეჭყორდუდ. თინეფქ შეასრულეს თე დავალება.

მაჟია ჯგუფიშ წევრეფს ხოლო თე დავალება მეჩეს, მარა ღილაკეფშა გენჭირას მუთუნ შედეგ ვა მუღალ. შეილებნა წერმიდგინათ, ნამდა თე ჯგუფშე ნამთინეს უმწეობაშ გრძნობაქ გურჩქინდჷ. უკულიან ტესტეფიშ დროს თინეფქ დახე ირფელშე ხე გეჭოფეს, მუშენდა დარწმუნებულეფ რდეს, მუდგა ვაკეთესკონ, შედეგ იშენ ვაღვენუდეს. მარა მაჟია ჯგუფის, ოპტიმისტეფ იშენ ვა დვანდეს დუდის.

დოქტორ მარტინ სელიგმენქ, მით მონაწილებას ღებულენდჷ პირველ ექსპერიმენტეფშე ნამთინეშ მომზადებას, ოპტიმიზმშე დო პესიმიზმშე უმოსიშ გაგება მინდომ. თინა საფუძვლიანო ირკვიენდჷ თი კათაშ აზროვნებას, ნამდგას მუნეფიშ დუდ მუთუნიშ მოღეთ ვემიორჩქუდ. თიქ თქუ, ნამდა თეცალ პესიმისტურ განწყობილება ადამიანს ცხოვრებაშ ბრელ სფეროს ოცილ, გაკეთას მუდგაინ ვარდა ირფელშა ხეს ეიოჭოფაფუანს. სელიგმენ პესიმისტურ აზროვნებას დო თიშ შედეგეფს თაშ აფასენს: „გიმორკვიებეფიშ ეჩდოხუთ წანაქ დუმარწმუნ, ნამდა წარუმატებლობაშ დროს ჩქინ დუდიშ დადანაშაულებას წესო გინიფშქვანთ-და, მუჭოთ თენა პესიმისტეფიშ შემთხვევას რე, თეწკუმა ართო ქიფიფქრენთ, ნამდა წარუმატებლობა დღას ვემოჩირთუნა დო მუდგა ვა ვაკეთათინ მუთუნ ვექშმალენა, უმოს მეტ წარუმატებლობა მაღვენუნა ვინემ თი შემთხვევას, მუჟამსით თეცალ აზროვნება ვა მაღვენუდეს“.

მუჭოთ ჟიშე მიფშინეთ, ნამთინეშო შილებე თე დასკვნეფ უცხო რდას მარა თინეფშო, მით ბიბლიას გურაფლენს, თეცალ დასკვნეფიშ კეთება ახალ ვა რე. ყურადღება ქიმიაქცით თე იგავს: „გაჭირებაშ დროს გურქ გოიტირხ-და, ძალა ქეშგელიებ“ (იგავები 24:10). ბიბლია არგამათ იჩიებ, ნამდა გურიშგოტახუა, თიშო დამახასიათებელ უარყოფით აზრეფწკუმა ართო, ძალეფს მიდმამღანა. თაშ ნამდა, მუჭო შილებე მივერუათ პესიმიზმის დო ცხოვრებას ოპტიმიზმით დო იმენდიანო ვუჯინათ?

 [Picture on page 4, 5]

იმენდის ბრელ ჯგირობუაშ მოღალა შეულებ