ქუგურზ ცდუნებას!
ქუგურზ ცდუნებას!
«სიგარეტის თი დროს დუვანებ დუდ, მუჟამსით ბაღანაქ შემეძინეს. კიდალას ქუმკვობუნე ნაჭარა: „სიგარეტიშ შუმა ვეშილებე“. მარა სოდგარენ ართ საათშა სიგარეტიქ თიშმამწარას მუმაკორინ, ნამდა ართ ღერს ქუმუნტე» (იოშიმიტსუ, იაპონია).
მუჭოთ თე შემთხვევაშე იძირე, ირო ადვილ ვა რე თე ცდუნებაშ გარზება. გამოკვლევეფქ ქაძირუ, ნამდა სოდგარენ 90 პროცენტ პირველ ცდუნებას ხეთეშე ეიაჸუნუ დო კინ აგრძელენს სიგარეტიშ შუმას. თიშა დუდიშ დანებებელო საჭირო რე, თქვან სურვილეფს ებრძოლათ. მუქ შილებე კინ მუგოკორინუან სიგარეტიშ შუმა?
ნიკოტინშა დამოკიდებულება. ბოლო ღერ სიგარეტიშ შუმაშე სოდგარენ სუმშე ვითაანთხ დღაშ დინახალე სიგარეტიშ შუმაშ სურვილ უმოს მეტ რე. ართ პიროვნება, ნამუთ სიგარეტის შუნდჷ, თეცალ მუდგარენს იჩიებ: „სიგარეტიშ შუმაშ მანგარ სურვილ კანკალეშა მიღჷ დო ვართ ხოლო ირიათო“. შილებე სიგარეტიშ შუმაშ სურვილქ წანეფიშ მიკულაშ უკულ ხოლო გოირჩქინდან. თაშ ქუმოხვად-და, ხეთეშე ვა შვათ სიგარეტ, ქიმიცადით მუსხირენ წუთ დო თიშ სურვილქ შილებე მეიდინან.
აბსტინენციაშ შხვა სიმპტომეფ. თინეფ, მით სიგარეტის დუდის ანებენა, დუდშე უჭირა კონცენტრირება. თეს გეძინელ, წონაშა უცფას იძინანა. აბსტინენციაშ სიმპტომეფიშ დროს ადამიანს უღჷ ჭუეფ, კანიშ ჩამინ, იუფებ, ოხვალაფუანს დო ხასიათ უცფას ათირუ. თეცალ დროს ადამიან ადვილო ირისხებ დო დეპრესიულ რე. სიმპტომეფიშ უმენტაშ ოთხშე ამშვ მარაშა ჭიჭე-ჭიჭეთ დინუ.
თეცალ კრიტიკულ პერიოდიშ გინოღალას თუდო მოჩამილ მუსხირენ პრაქტიკულ ● რჩევა მიგეხვარებნა:
● ჯგირო გეგმირულეთ.
● შვით ბრელ წყარ დო ნატურალურ წვენეფ. ჭკუმით ჯანსაღ ოჭკუმალ.
● ივარჯიშით.
● ხშირას ჩესუნთქით სუფთა ჰაერ.
დუდ აურიდეთ ირფელს, მუთ სიგარეტიშ შუმაშ სურვილს გოირჩქინანა. შილებე ადრე ჩვევას გიღდეს ოშუმალიშ შუმაშ დროს სიგარეტიშ გეჸუნაფა. ათეშენ, მუჟამსით სიგარეტშა დუდიშ დანებებას ოცადუთ, ჯგირ იჸუაფ, ოშუმალიშ ჭიჭე-ჭიჭეთ შუმას დუდ ეუჩილითუათ. დრო-ხანიშ მიკულაშ უკულ თქვა კინ შეგალებენა, ოშუმალ ვეჩქარათინ თეშ გეშვათ დო სიამოვნება მიღათ.
სიგარეტშა დამოკიდებულებაქ შილებე თიმწკუმა ხოლო გაღვენუან, მუჟამსით თქვან სხეულ ბოლოშა გეთავისფალებ ნიკოტინშე. წოხლენ სტატიას მოშინაფილ ტორბენ იჩიებ: „სიგარეტიშ შუმას 19 წანაშ წოხოლე დუვანებ დუდ, მარა ამდღა ხოლო, მუჟამსით შესვენებაშ დროს ყავას ფშუნქ სიგარეტიშ გეჸუნაფაშ სურვილ მირჩქინდუ“. დროშ მიკულაწკუმა ართო ირფელ, მუთ ამდღა თქვანო სიგარეტწკუმა რე დაკავშირებულ, ვა გოირჩქინანა, თიშ შუმაშ სურვილს.
ალკოჰოლ უმოსო ურჩქინანს კოჩის სიგარეტიშ შუმაშ სურვილს. მუჟამსით ოცადუთ, მიოტუათ სიგარეტიშ შუმა, დუდ აურიდეთ თიცალ ადგილეფს, სოდეთ ალკოჰოლს შუნა. ხშირ შემთხვევას ზუსტას თეცალ ადგილეფს რე ცდუნება თინეფშო, მიდგას ოკო სიგარეტიშ მეტება. მუშენ იფჩიებუთ თეს?
● ჭიჭე დოზათ ალკოჰოლიშ მეღებაშ უკულ, იძინანს ნიკოტინით მეღებულ სიამოვნება.
● საზოგადოებრივ ადგილეფს შუმაშ დროს ხშირას სიგარეტის გეუჸუნუანა.
● ალკოჰოლ საღას აზროვნებას დო დუდშეკებას ოდინაფუანს კოჩის. ზუსტას ათეშენ იჩიებ ბიბლია: „ღვინ კოჩის სწორაშე მოქციებაშ უნარს ოდინაფუანს“ (ოსია 4:11).
დეფიქრით, მიწკუმა გიღნა ურთიერთობა. დუდ აურიდეთ თინეფწკუმა ურთიერთობას, მით სიგარეტის შუნს, თქვა ხოლო გახნარენა თეშა დო გიგაძიცანა, მუშენდა სიგარეტშა დუდიშ დანებებას ოცადუთ.
ემოციეფ. ართ გამოკვლევაშ თანახმათ, სოდგარენ, სუმშე ჟირქ, მიდგას სიგარეტ მეტებულ აფუდ, სტრესიშ ვარდა გარისხებაშ დროს კინ დართჷ თე გლახა ჩვევას. თეცალ ემოციეფიშ დროს სიგარეტიქ მუგაკორინეს-და, ყურადღება შხვა მუდგარენშა გეგნიღით, მაგალთო, გეშვით წყარ, დოკანკით კევა, ვარდა გესეირნით. ქეშეცადით, ჯგირშე იფიქრათ, ლოცვას მოხვარა ქოთხით ღორონთის ვარდა მუსხირენ გვერდ წეკითხით ბიბლიაშე (ფსალმუნი 19:14).
ვაუგორათ გამართლება სიგარეტიშ შუმას.
●„ართის ქუმუპაპუანქ“.
რეალობა: ართ ქუმუპაპუათინ ხოლო ნიკოტინიშ ნამთინე კომპონენტ ტვინს სუმ საათის სქიდუ. თენა ნიშნენს, ნამდა ხანდა წყარშა ქინოიცენა.
●„სიგარეტის ფშუნქინ, სტრეს მანწყუმუ“.
რეალობა: გამოკვლევეფქ ოძირუ, ნამდა ნიკოტინიშ მეღებაშ დროს სტრესიშ ჰორმონ უმოსო იძინანს. შილებე თეშ გაძირედან, ნამდა სიგარეტიშ შუმაშ დროს სტრეს განწყუმუნა, მარა სინამდვილეს თენა ხვალე ჭიჭე ხანით გათავისუფლენა აბსტინენციაშ სიმპტომეფშე.
●„თიზმა ხან რე სიგარეტის ფშუნქ, ანწ თენა ვემმატებე“.
რეალობა: უიმენდო დამოკიდებულება მეიდინუანა სურვილს, ნამდა გაგრძელათ ბრძოლა. ბიბლიას ბკითხულენთ: „გაჭირებაშ დროს გურქ გოიტირხ-და, ძალა ქეშგელიებ“ (იგავები 24:10). ვეფიქრათ, მუთუნ ვეგშქალენან. არძას, მიდგას მართალო ოკო სიგარეტიშ შუმაშ მეტება, შეიალებე თეშ კეთება, მუჟამსით გეგმირინუანა თიცალ პრაქტიკულ რჩევეფს, მუთ თე ჟურნალს რე მოჩამილ.
●«„ლომკაშა“ ვამმარიებე».
რეალობა: ოკო ირაგადუას, ნამდა აბსტინენციაშ სიმპტომეფ რთულ გინაღალარ რე, მარა მუსხირენ მარაშა თინა მეიდინუნა. თაშ ნამდა, ვემიოტუათ ბრძოლა! სიგარეტიშ შუმაშ სურვილქ შილებე მუსხირენ თუთაშ ვარდა წანაშ უკულ ხოლო გემკირჩქინას დუდ, მარა სიგარეტის ვამუნტენთ-და, თიშ შუმაშ სურვილ მუსხირენ წუთშა მეიდინუნა.
●„ფსიქიკურ პრობლემეფ მიღჷ“.
რეალობა: ულირს თიცალ ფსიქიკურ დაავადებეფშე ქოიმკურნალებნან-და, მუნერით რე შიზოფრენია ვარდა დეპრესია, შეილებნა ექიმს ქოთხუათ მოხვარა სიგარეტიშ მეტებას. თინა დაინიშნენა მკურნალობას, მიგეხვარებნა სწორ გადაწყვეტილებაშ მეღებას დო გეინწყუნა, ნამ წამალეფიშ მეღება შეილებნა თე რთულ პერიოდიშ გინაღალარო.
●„თე ჩვევას კინ დუვართუქ-და, დღას ვეშმალებე თიშ მეტება“.
რეალობა: ცდუნებას გეიაჸუნით დო სიგარეტ გეშვით-და, ვეფიქრათ, ნამდა უიმენდო მდგომარეობას რეთ დო მუთუნ ვეგშქალენა. გურ ვეგიტახათ. ართშა ცდუნებაშ ეჸუნა ვა ნიშნენს, ნამდა დღას ვემგატებენა თე მავნე ჩვევა. თაშ ნამდა, დუდ ვა დაზოგათ დო გაგრძელით ბრძოლა! თაშ ქიმიქციებუთ-და, საბოლათ, წარმატებას ქიმიოჭირინუანთ!
მორთ გუვარჩუათ რომუალდოშ მაგალით, ნამუთ 26 წანას შუნდჷ სიგარეტის დო 30 წანაშ წოხოლე მიოტუ თინა. თინა იჩიებ: „თე მავნე ჩვევას ბრელშა დუვართჷ. ირ თეცალ შემთხვევაშ უკულ, დუდის მანგარ გლახათ ბგინაფლენდჷ. მარა ართ დღას გეგნობჭყვიდ, ნამდა იეჰოვა ღორონთწკუმა ჯგირ ურთიერთობა ვემვოდინეკო დო ლოცვას ირიათო ფთხინდჷ მოხვარას, მუდგაშ შედეგო საბოლათ გივორჯგინ თე მავნე ჩვევას“.
თე სტატიეფიშ სერიაშ ბოლო ნაწილს გუვარჩიენთ ხოლო მუსხირენ პრაქტიკულ რჩევას, ნამუთ მიგეხვარებნა სიგარეტიშ მეტებას.
[ჩარჩო/სურათი 7 გვერდზე]
„სიგარეტიშ შუმა მაჸვილარ რე!“
თამბაქოს შხვადოშხვანერო ირინუანა. ნამთინე ქიანას თამბაქოშ ნაწარმ მწვანე აფთიაქეფს დო ბიოლოგიურო სუფთა პროდუქტეფიშ მაღაზიეფს გიმიჩამუ. მარა თეშ უმკუჯინუო, „თამბაქოშ ნებისმიერ ფორმათ გიმორნაფა მაჸვილარ რე“, — იჩიებ ჯამრთელობაშ დაცვაშ მსოფლიო ორგანიზაცია. თამბაქოშ მეღებაშ შედეგო რჩქინდუ თიცალ ლახალეფ, მუნერით რე კიბო დო გურიშ ლახალეფ. თეს გეძინელ, თინეფ, მით ორსულობას შუნა სიგარეტის ზიანს მიორინუანა დიო დაბადებულ ვა რენ ფერ ბაღანეფს. მუნერ ფორმათ ირინუანა თამბაქოს?
ბიდ: თენა რე ჭიჭე ზომაშ ხეთ ნაკირა სიგარეტ, ნამუთ ძირითადო აზიაშ ქიანეფს რე გავრცელებურ. ბიდის უმოს დიდ რაოდენობათ რე კუპრ, ნიკოტინ დო ნახშირჟანგ, ვინემ ჩვეულებრივ სიგარეტის.
სიგარა: თინა გალეშე თამბაქოშ ფურცელით ვარდა სიგარეტიშ ქარღადით რე გოკირილ. სიგარას, მუჭოთ შხვა არძა სიგარეტის, ნამდგას მჟავა უღჷ, ჭიჭე რაოდენობათ ტუტეშ შემცველობა ხოლო რე. ათეშენ, მუჟამსით ვა მუნტენთ სიგარას დო უბრალოთ პიჯშა ქიმლედვანთ, ნიკოტინ თეშნერო ხოლო მოხვადუ თქვან ორგანიზმის.
კრეტეკ, სიგარეტ, ნამდგას მიხაკ უღჷ: კრეტეკშა მიშურს 60 პროცენტ თამბაქო დო 40 პროცენტ მიხაკიშ ფურცელეფ. კრეტეკის უმოს მეტ რე კუპრ, ნიკოტინ დო ნახშირჟანგ, ვინემ ჩვეულებრივ სიგარეტის.
ჩიბუხ: სიგარეტიშ ჩიბუხით შუმა ხოლო აზიანენს ორგანიზმის, მუშენდა თე დროს ხოლო რჩქინდუ კიბო ვარდა შხვა ლახალეფ.
ფურკ ვა უღუნ ფერ თამბაქო: თეშა მიშურს ოკანკალ თამბაქო, ბურნუთ დო ჯგირ შურ უღუნ ფერ თამბაქო, ნამუთ სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიას რე გავრცელებურ. ნიკოტინ ზისხირს პიჯშე ხვადუ. ფურკ ვა უღუნ ფერ თამბაქო თიცალ მავნებელ რე, მუჭოთ შხვა დანარჩენ სიგარეტ.
თამბაქოშ ოშუმალ მოწყობილობეფ (ბონგ, ჰოოკაჰ, ნარგილე, შიშა): თე მოწყობილობეფიშ საშვალებათ თამბაქოშ ფურკ სოიშახ ორგანიზმის მოხვადუ, წყარით იფილტრუ. მარა, თენა ვამცირენს ტოქსინეფიშ რაოდენობას, ნამდგაშა კანცეროგენულ ნივთიერებეფ მიშურს დო საბოლათ ფილტვეფშა მეურს.
[ჩარჩო/სურათი 8 გვერდზე]
ქიმეხვარით შხვეფს სიგარეტიშ მეტებას
● გიღდან დადებით განწყობა. ოცქვაფურ სიტყვეფ დო გურიშელაკინა უმოს ჯგირო მოქმედენს, ვინემ ჭკუაშ დოგურაფა. თიშ მანგიორო, ნამდა პიროვნებას უწუათ, „ხოლო შვიო სიგარეტ?!“, უჯგუშ იჸუაფუდ უწითკო „ჩქიმ აზრით, ხოლო ართშა ქეცადებუქ-და, შეგალებე სიგარეტიშ მეტება!“
● ქაპატით შეცდომეფ. მუდგაქ ვა მოხვადასინ, ქეცადით, ვეგერისხათ დო უნდობლობა ვეგმირჩქინათ თიცალ პიროვნებაშ მიმართ, მით ოცად, სიგარეტიშ მეტებას. ქუწით თეცალ გემუან სიტყვეფ: „მიჩქჷ, ნამდა თეშ კეთება ვა რე ადვილ, მარა ვამაყენქ სქანით, მუშენდა აგრძელენქ ბრძოლას!“. დღას ვა უწუათ: „თიმწკუმა უმოს ჯგირო რდი, მუჟამსით სიგარეტიშ შუნდჷ“.
● რდათ ნამდვილ მეგობარ. ბიბლია იჩიებ: „ნამდვილ მეგობარს ირიათო უჸორდენ იჸი; თინა გაჭირებაშო დაბადებულ ჯიმა რე“ (იგავები 17:17). თაშ ნამდა, მთელ გურით ეცადით, „ირიათო“ გეგმირჩქინათ მოთვინება დო ჸოროფა თი პიროვნებაშ მიმართ, მით ოცად სიგარეტიშ მეტებას; თაშ მექცით თი პიროვნებას ირდროს, თიშ უმკუჯინუო, მუნერ ხასიათის რე თინა.