Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

LAHATSORATRA FIANARAN̈A 39

Aza Adin̈a iro Ranabavy aby Io!

Aza Adin̈a iro Ranabavy aby Io!

‘Tafiky maventy iro man̈angy man̈ambara vaovao tsara aby io.’—SAL. 68:11.

HIRA 137 Vehivavy Manam-pinoana sy Tsy Mivadika

HO HITA ATO *

Ranabavy maro mazoto. Iro mivory, manompo, man̈ampy amy fikobabian̈a Tran̈o Fivorian̈a, baka io man̈ampy piaramanompo. (Zahava fehintsoratra 1)

1. a) Ino ivolan̈ana fa mazoto miasa iro ranabavy an̈ivony fiangonan̈a aby io? (Zahava sary amy fon̈ony gazety ty.) b) Ino aby raha sarotro hiaretandro?

RAVORAVO atsika manan̈a iro ranabavy marobe sady mazoto miasa an̈ivony fiangonan̈a! Mazoto iro man̈ano anjarandro amy fivorian̈a ndreky amy fanompoan̈a. Misy amindro io koa mikobaby Tran̈o Fivorian̈a ndreky man̈ampy piaramanompo. Fa ndray zen̈y, maro raha sarotro atrefindro. Misy amindro io mikarakara raimandrenindro efa matoe. Sasany ndraiky injehiny lafamỳ. Misy koa tsy manambady fa mananjanaka, ke iro tsy maintsy miasa mare mamelon̈o zanakandro.

2. Nan̈ino ma atsika tokony hifen̈y han̈ampy iro ranabavy aby io?

2 Nan̈ino ma atsika tokony han̈ampy ndreky hampahery iro ranabavy aby io? Fotony Baiboly man̈iraka atsika han̈ano zen̈y. Ny raha misy amy donia ty, man̈angy tsy asianolo fotiny. Nisy fotoan̈a apostoly Paoly nampirisiky iro Kristianin̈y ta Roma handray tsarabe Ranabavy Foiby sady han̈amia raha nilainy. (Rom. 16:1, 2) Fariseo i Paoly taloha. Fariseo zen̈y farandraha nan̈ambany man̈angy eky. Ke Paoly koa fa nanjary kristianin̈y, izy nifen̈y nan̈aja iro man̈angy aby io ndreky tsara fan̈ahy tamindro, karaha nataony Jesosy.​—1 Kor. 11:1.

3. Akory fomba nitondrasany Jesosy iro man̈angy aby io, na iro ankapobeny zen̈y na iro nan̈ano sitrapony Babany?

3 Jesosy ten̈a nan̈aja man̈angy. (Jaona 4:27) Izy tsy karaha iro Fariseo aby io foeky. Karaha ty nambarany boky araiky man̈azava Baiboly: “Jesosy tsiary ndraiky nanihitihy na tsy nan̈isy fotiny iro man̈angy aby io.” Jesosy ten̈a nan̈aja man̈angy, intsaka eky iro io koa nan̈ano sitrapony Babany. Efa mira anabaviny fahitany iro io. Zen̈y nahavy Jesosy nivolan̈a fa an̈isany lafamìnany arapan̈ahy lan̈iany olo man̈ano sitrapony Babany, na lelahy izy na man̈angy.​—Mat. 12:50.

4. Ino raha handeha hidinihintsika ato?

4 Von̈ono fo Jesosy nan̈ampy iro man̈angy panompony Jehovah aby io. Nankasitraka raha tsara vitandro koa izy sady niaro iro. Akory hangalantsika tahaka raha nataony? Zen̈y raha hidinihintsika iziô.

AZA ADIN̈A FA IRO IO TEN̈A VALERA

5. Nan̈ino ma sarotro amy ranabavy sasany mahita naman̈a tsara mampahery iro?

5 Mila naman̈a tsara aby na rahalahy na ranabavy. Fa ndraiky, sarotro amy ranabavy mahita naman̈a mampahery karaha zen̈y. Ino antony? Iritrireta baka raha nivolan̈indro ranabavy aby ty. Ho Suzane: * “Matetiky, tsy haiko foeky azovy ma ten̈a namako, ke zaho mieritreritry fa tsisy raha ilàny fiangonan̈a zaho, fotony zaho tsy manambady.” Ho Christelle, ranabavy pisava lalan̈a nan̈itatra faritany: “Anten̈a koa vo mifindra amy fiangonan̈a araiky, mahatsiaro jerinjerin̈y mare.” Ndray rahalahy mba mety hahatsapa zen̈y. Zen̈y koa raha tsapandro piaramanompo miaraka mipetraka aminy havan̈a tsy Vavolombelon̈o. Iro baka tsy ten̈a marikitry lafamìndro kanefa koa iro tsy marikitry piaramanompo. Misy koa ranabavy marary ke tsy afaka miboaka tran̈o, na tsy maintsy mikarakara havan̈a marary. Mety hahatsiaro latsatokan̈a koa iro in̈y. Karaha ty nambarany Annette: “Isaka misy piaramanompo mba miainvite zaho, zaho tsiary afaka fotony mamako ten̈a nila nikarakarain̈a mare.”

Karaha nataony Jesosy, mitady raha mahatsara iro ranabavy tsy mivadiky aby io koa atsika (Zahava fehintsoratra 6-9) *

6. Izikoa Lioka 10:38-42 zahan̈a, akory nataony Jesosy nan̈ampy Marta ndreky Maria?

6 Maro man̈angy panompony Jehovah nanjary kamaradiny Jesosy. An̈isanizen̈y Maria ndreky Marta, anabaviny Lazarosy. Samby mbala tsy nanambady iro io. (Vakia Lioka 10:38-42.) Jesosy koa fa nifandray tamindro, nataony raha nampahazo ain̈y iro, na tamy volan̈anany zen̈y na tamy raha nataony. Tandraraiky, Jesosy nandeha namangy iro. Maria direkty nipetraka tankilany vitiny Jesosy, karaha fataondro pianatra aby io tamy papianatrandro. * Marta ndraiky tsy nihafahafa foeky nivolan̈a tamy Jesosy raha nampijaly jerinany, tamy Maria tsy nitahitahy izy in̈y. Tamy fotoan̈a io, Jesosy nahavita nampianatra iro raha ten̈a maventy. Naboakany Jesosy tamindro telo mianadahy fo fa izy ten̈a tia iro sady nitady raha mahatsara iro. (Jaona 12:1-3) Ke Lazarosy anadahindro koa fa narary mare, efa Jesosy edy nangatahindro vonjy.​—Jaona 11:3, 5.

7. Akory mety hankahirezantsika iro ranabavy aby io?

7 Misy ranabavy tsy afaka miaraka amy piaramanompo, izikoa tsy efa amy fivorian̈a. Ke iro koa fa avy mivory, tsara atsika mba mandray iro tsarabe. Tsara koa atsika mba man̈araraotro fotoan̈a io hikoran̈ana amindro ndreky han̈aboahan̈a fa ten̈a tiantsika iro. Ho Suzane, araiky nikoran̈intsika tio in̈y: “Ravoravo zaho koa fa misy olo mankasitraka valinteninaka, na mitaon̈o zaho hanompo hiaraka amindro, na man̈ano raha hafa hahatsapako fa iro tia zaho.” Tsy maintsy aboakantsika amindro ranabavy aby io fa iro ten̈a misy valera amintsika. Ho Kia: “Zaho koa fa sendra tsy tafivory in̈y, tsy maintsy mandefa mesazy fo iro ranadahy ndreky rahavavy aby io man̈ontany akory naniko. Hitako fa iro ten̈a tia zaho ankitin̈y.”

8. Akory koa mety hangalantsika tahaka Jesosy?

8 Akory mety hangalantsika tahaka Jesosy? Manokàn̈a fotoan̈a hikoran̈ana amindro ranabavy aby io. Azontsika atao ohatra mikaiky iro hiaraka hihina na hangala diandian̈a miaraka amintsika. Ndray raha tsotsotra fo atao, efa mety edy. Lera anaro tafiaraka, man̈anova koran̈a mankahery. (Rom. 1:11, 12) Tsara izikoa antipan̈ahy mba mangala tahaka toetsain̈iny Jesosy. Hainy Jesosy baka fa tsy mora aminolo sasany midoko tsy manambady zen̈y. Ke naboakany tamindro fo fa tsy voatery hanambady amanjanaka iro vo ho sambatra mandrakizay. (Lioka 11:27, 28) Ho sambatra fo atsika izikoa fanompoan̈a Jehovah raha ataontsika voalohantoeran̈a.​—Mat. 19:12.

9. Akory aby mety han̈ampiany antipan̈ahy iro ranabavy aby io?

9 Tsara izikoa antipan̈ahy mba mandiniky raha mahatsara iro man̈angy ke hitondra iro karaha reny na anabavy. (1 Tim. 5:1, 2) Ho vitandro han̈ano zen̈y izikoa iro manokan̈a fotoan̈a hikoran̈ana amindro, aloha na afarany fivorian̈a. Ho Christelle: “Nisy antipan̈ahy zay nahazo onon̈o fa maro loatra raha ataoko. Zaho sady miasa avio man̈ano pisava lalan̈a. Ke nan̈ontaniany zaho fomba nandaminako programonaka. Hitako fa ten̈a niasaloha taminaka izy ke zen̈y ny mamparavoravo zaho.” Mizaha raha mahatsara iro ranabavy aby io koa antipan̈ahy izikoa mba mikoran̈a amindro matetiky. * Ty raha tsapany Annette, araiky nikoran̈intsika taloha tio in̈y: “Nanjary nifankahay tsarabe zahay. Izikoa fa misy raha manahiran̈a zaho, manjary tsy sarotro aminaka mangataka fan̈ampian̈a amindro.”

ANKASITRAHA EZAKANDRO RANABAVY ABY IO

10. Ino raha mety hataontsika baka hahita haravoan̈a fo iro ranabavy aby io?

10 Ravoravo aby atsika, na lelahy zen̈y na man̈angy, izikoa fa misy olo mahazo onon̈o raha man̈avanan̈a atsika ndreky mankasitraka raha ataontsika. Mety halemy trôko mare ndraiky atsika izikoa raha zen̈y tsy azonolo onon̈o. Karaha zen̈y iziô Abigail, ranabavy pisava lalan̈a tsy manambady. Misy lerany izy mahatsapa karaha tsisy olo mijery. Ho izy: “Saoko zaho tafieritreritry fa hely loatra donko anten̈a ty ke tsy hitanolo! ‘Rahavaviny raihiano’ na ‘zokiny rabekiny’ na ‘zanakany folàny’, karaha zen̈y fo fahaizandro anten̈a.” Mifanohitry amy zen̈y ndraiky raha tsapany Pam. Tsy manambady koa izy, ary izy efa navy misionera tan̈atiny taon̈o taon̈o, fa izy baka tio tsy maintsy nijanon̈o nikarakara iry olobeny. Efa 70 taon̈o mandilatra izy iziô kanefa mbala pisava lalan̈a fo. Karaha ty ho izy: “Ravoravo mare zaho izikoa fa misy olo mankasitraka mare ezakanaka.”

11. Nisy man̈angy maromaro nan̈ampy Jesosy. Ke akory nan̈aboahany Jesosy fa nankasitraka raha nataondro zen̈y izy?

11 Nisy tamindro man̈angy aby io ‘nampiasa fanan̈anandro’ nikarakaran̈a raha nilainy Jesosy. Nankasitraka raha nataondro zen̈y Jesosy. (Lioka 8:1-3) Iro tsy vitany namezany tombontsoa nan̈ano zen̈y, fa nambarany iro koa raha handeha hataony Zan̈ahary. Ohatra iziô, nikoran̈iny tamindro fa izy hofoaty, fa baka io izy hivilomin̈y. (Lioka 24: 5-8) Tsy iro apostoly aby io fo nampiany hiatriky fitsapan̈a fa firaka tamindro viavy aby io koa. (Mar. 9:30-32; 10:32-34) Nilefa iro apostoly aby io, Jesosy koa fa nisamborin̈y. Fa ny raha nisy lera Jesosy nahanton̈o taminy hazofijalian̈a, iro man̈angy nan̈ampy izy tamy fanompoan̈a aby in̈y mba navy tio koa.​—Mat. 26:56; Mar. 15:40, 41.

12. Nan̈iraka iro man̈angy sasany aby io han̈ino ma Jesosy?

12 Nan̈ankin̈any Jesosy asa matomboko iro man̈angy aby io. Jesosy koa fa nivilominy Zan̈ahary, efa iro man̈angy aby io edy olo nahita izy voanalohany. Iro amy zay nirahiny nan̈ambara tamindro apostoly aby io fa izy efa nimpody velon̈o. (Mat. 28:5, 9, 10) Taminizy nandatsaka fan̈ahy masin̈y tamy Pantekoty taon̈o 33 in̈y, mety ho nisy man̈angy niaraka tamindro pianatra aby io. Izikoa zen̈y edy, mety ho nahazo fahaizan̈a mahagaga koa iro man̈angy aby io fotony iro mba voahosotro. Iro nanjary nahay volan̈a hafa tsy fampiasaindro, avio iro nahavita nan̈ambara “asa maventy nataony Zan̈ahary” taminolo tsy jiosy.​—Asa. 1:14; 2:2-4, 11.

13. Ino aby raha ataondro ranabavy aby io aminandra izioty? Akory han̈aboahanao fa mankasitraka raha ataondro zen̈y anao?

13 Isankarazany fanompoan̈a ataony ranabavy aminandra izioty, ke ten̈a vain̈y mahazo dera iro. Misy amindro io man̈ano fan̈oren̈ana ndreky amy fikobabian̈a raha. Sasany ndraiky man̈ampy antokopitory mampiasa volan̈a hafa, manompo amy Betela, mandika boky ndreky gazetintsika, man̈ampy iro tatrany antambo aby io. Sasany ndraiky pisava lalan̈a na misionera. Karaha ataondro rahalahy aby io fo, misy amindro io koa man̈ano sekoliny pisava lalan̈a ndreky Sekolin’ny Mpitory Ilay Fanjakana, avio Sekoliny Gileada. Iro koa mazoto man̈ampy vadindro han̈ano andraikitry amy fiangonan̈a ndreky asa hafa ampan̈anoviny fandaminan̈a. Tsy ho vitandro ‘lelahy natao kadô’ aby io andraikitry aby zen̈y izikoa vadindro tsy nan̈ampy iro. (Efes. 4:8) Ke asa fa nidinihinao, ino raha mety ataonao han̈ampian̈a iro ranabavy aby io?

14. Ino ma raha koran̈iny Salamo 68:11? Akory han̈aboahany antipan̈ahy fa ten̈a mahazo onondraha iro?

14 Mahazo onondraha antipan̈ahy izikoa man̈eky fa ten̈a “tafiky maventy” iro ranabavy mazoto miasa aby io, ary ankamarozandro ten̈a mahay mitory vaovao tsara. (Vakia Salamo 68:11.) Aleva onon̈o raha tsara vitandro, baka io ianara ny ataondro. Nivolan̈a Abigail, araiky nikoran̈intsika tio in̈y fa izikoa fa misy rahalahy man̈ontany izy: “Ino raha hitanao fa ten̈a mahômby lera mikoran̈a aminolo amy faritanintsika?” Ho izy: “Tsapako fa misy raha ilàny Jehovah zaho fo amy fiangonan̈a.” Hitandro antipan̈ahy aby io koa fa mahavita man̈ampy ranabavy tanora iro ranabavy matotro sady tsy mivadiky aby io. (Tit. 2:3-5) Raha jiaby zen̈y ahitan̈a fa ten̈a man̈eva derain̈a iro ranabavintsika aby io.

AROVA NDREKY AMPIA IRO RANABAVY ABY IO

15. Amy fotoan̈a karakory aby iro ranabavintsika aby io ten̈a mila ampian̈a ndreky arovan̈a?

15 Mety ho tojy problemo iro ranabavy aby io ke mila olo hiaro iro. (Isaia 1:17) Karaha ataony ranabavy nisarabady na maty vady iziô mila olo hiaro iro na han̈ano asa sasany fataony vadindro, taminiro mbala tankilandro. Iro ranabavy efa matoe ndraiky mety mila olo han̈ampy iro hikoran̈a amy dokotera. Misy ranabavy pisava lalan̈a man̈ano asany fandaminan̈a, ke tsy afaka manompo mare karaha pisava lalan̈a hafa. Arova iro izikoa fa misy olo man̈aratsy iro. Ino koa fomba hafa han̈ampiantsika iro? Alô himpodianantsika ndraiky modely nambelany Jesosy.

16. Izikoa zahan̈a Marka 14:3-9, akory nataony Jesosy niaro Maria?

16 Ino raha nataony Jesosy izikoa fa nisy olo diso hevitry nahita raha nataondro man̈angy panompony Jehovah aby io? Direkty narovany iro. Karaha zen̈y nataony Jesosy, Marta koa fa nan̈amia tsin̈y Maria. (Lioka 10:38-42) Tafara tatỳ, izikoa fa nisy olo nikritìky Maria sady nivolan̈a fa tsy mety raha nataony, Jesosy mbala niaro izy fo. (Vakia Marka 14:3-9.) Hainy Jesosy baka nan̈ino Maria tsy nan̈ampy Marta. Ndray izy nidera Maria aby! Ho izy: ‘Tsara raha nataony io. ... Nan̈ano zay vitany izy.’ Nivolan̈a koa Jesosy fa ‘ndray aia ndray aia tany itorian̈a vaovao tsara io amy donia ty, hambara olo koa raha nataony man̈angy io.’ Nampifandraisiny Jesosy taminy asa fitorian̈a atao erantany kadô maventy nataony man̈angy io. Mahagaga! Hay be fa ten̈a nankahery Maria volan̈a aby zen̈y, fotony olo tamy fotoan̈anizen̈y nan̈avakavaka mare.

17. Lera karakory atsika mila miaro iro ranabavintsika aby io? Man̈ameza ohatra.

17 Anao ke? Asa anao mba miaro ndreky man̈ampy iro ranabavintsika aby io? Ty misy ohatra: Misy ranabavy araiky manambady tsy Vavolombelon̈o. Tara fo izy isaka lera mivory. Miaraka tapitry fivorian̈a, izy efa loso edy. Efa maro piaramanompo mahatsikaritry raha zen̈y. Tsy zen̈y fo fa, mahalan̈a koa izy mitondra iry zanany mandeha mivory. Manomboko mikritìky izy piaramanompo sasany, fotony iro mieritreritry fa tokony hisisiky fo izy hangataka lalan̈a amy vadiny hitondra iro zanany aby io. Kanefa ny marin̈y aminany, efa miezaka mare ranabavintsika io. Ndraikindraiky, tsy izy ane tompiny fotoan̈anany e! Avio vadiny tompiny fanapahankevitry farany momba zanakandro, fa tsy izy. Ke akory hataonao izikoa anao maharen̈y olo mikritìky ranabavy io? Deray izy, avio koràn̈a amy piaramanompo raha tsara vitany. Mety tsy hikritìky izy eky iro izikoa haindro raha jiaby zen̈y.

18. Ino aby fomba mety han̈ampiantsika iro ranabavintsika aby io?

18 Mitady fomba han̈ampian̈a iro ranabavintsika aby io koa atsika fotony tiantsika ho tsapandro fa iro ten̈a tiantsika. (1 Jaona 3:18) Karaha ty nambarany Annette, ranabavy araiky mikarakara reniny marary: “Misy piaramanompo avy antran̈onay, baka io iro misoatra zaho amy fikarakaran̈a mamako. Sasany ndraiky man̈atitry hanin̈y. Tsapako fa iro ten̈a tia zaho, avio zaho ten̈a an̈isany fiangonan̈a.” Nisy piaramanompo koa nan̈ampy Johanne. Nisy rahalahy nampianatra izy hikarakara tomabilinany. Ho Johanne: “Ravoravo zaho fotony haiko fa iro tia zaho sady mitady raha mahatsara zaho.”

19. Karakory koa mety han̈ampiany antipan̈ahy iro ranabavy aby io?

19 Mifen̈y koa antipan̈ahy mikarakara raha ilaindro ranabavy aby io, fotony haindro fa tiany Jehovah ho voakarakara tsarabe iro io. (Jak. 1:27) Karaha nataony Jesosy, mahay mandanjalanja koa antipan̈ahy. Iro tsy mamoron̈o lalàn̈a fa mandefitry fo, izikoa mbala mety atao. (Mat. 15:22-28) Ino vokany izikoa antipan̈ahy man̈ano raha voanalohany han̈ampian̈a iro ranabavy aby io? Ho tsapandro ranabavy aby io fa Jehovah ndreky fandaminan̈a ten̈a tia iro. Nisy fotoan̈a izioty Kia nifindra tran̈o. Piandraikitry andiampitory nisy izy direkty nan̈ano raha nan̈ampian̈a izy. Ho Kia: “Ren̈iko nahivakivan̈a zaho, fotony antipan̈ahy io tsy raha nan̈ano volan̈a mankahery fo fa ten̈a nan̈ano raha. Tsapako fa ten̈a an̈isany fiangonan̈a zaho. Tsy latsatokan̈a foeky zaho koa fa miatriky problemo.”

MILA AMPIANTSIKA IRO RANABAVY JIABY

20-21. Akory han̈aboahantsika fa valera amintsika iro ranabavy jiaby?

20 Maro ranabavy miasa mare an̈ivony fiangonan̈antsika ke ten̈a vain̈y hampian̈a ndreky hampahirezin̈y iro. Akory mety han̈anovantsika zen̈y? Karaha nataony Jesosy in̈y, manokàn̈a fotoan̈a hikoran̈ana amindro, amy zen̈y ho hainao tsarabe iro. Ankasitraha koa raha tsara vitandro amy fanompoan̈a. Izikoa ilain̈a, arova ndreky ampia iro.

21 Nanon̈ono an̈aran̈a ranabavy sivy apostoly Paoly izikoa fa tapitry fanoratany taratasy nandeha tamindro Romanin̈y aby io. (Rom. 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) Izy nidera raha tsara vitandro, ndreky nirary soa iro. Hay be fa nankahery iro ranabavy aby io raha zen̈y! Irarian̈a atsika hangala tahaka raha nataony zen̈y ke hampahery ranabavy jiaby an̈ivony fiangonan̈antsika. Izikoa atsika man̈ano zen̈y, ho hita fa atsika ten̈a pihavan̈a marin̈y sady iro io valera amintsika.

HIRA 136 ‘Valisoa avy Amin’i Jehovah’

^ feh. 5 Miatriky raha sarotro maro iro ranabavintsika aby io, ke ten̈a mila ampiantsika iro. Hahavita zen̈y atsika izikoa man̈araka modeliny Jesosy. Izy tsy vitany nanokan̈a fotoan̈a nikoran̈ana tamindro, fa nankasitraka raha nataondro ndreky niaro iro koa. Zen̈y raha ho hitantsika ato.

^ feh. 5 Nivoan̈a an̈aran̈a sasany.

^ feh. 6 Misy boky man̈azava Baiboly mivolan̈a: “Efa fataondro pianatra aby taloha tan̈y nipetraka tankilany vitiny papianatrandro, sirto lera iro niofan̈a. Tamy zen̈y, man̈angy tsy mety nan̈ano papianatra, fa asa antran̈o fo ninany. Fa Maria ndraiky ten̈a tihitandren̈y fampianaran̈any Jesosy, ke zen̈y nahavy izy nipetraka narikitry vitiny Jesosy. Misaora tsy namparavoravo iro lelahy jiosy tamy zen̈y raha nataony Maria io.”

^ feh. 9 Mila mitandrin̈y antipan̈ahy izikoa fa man̈ampy ranabavy. Tsara izikoa tsy mandeha manokan̈a izy koa fa hitsidiky ranabavy araiky.

^ feh. 65 FAN̈AZAVAN̈A SARY: Jesosy ten̈a nitady raha mahatsara iro man̈angy nanompo Jehovah aby io. Mangala tahaka raha nataony zen̈y rahalahy aby amy sary aby io. Araiky man̈ampy ranabavy aroe hanoatra pneny tomabilindro. Araiky faharoe ndraiky mamangy ranabavy araiky marary. Araiky fahatelo miaraka amy vadiny man̈ano fotoampivavahan̈any fianakavian̈a miaraka amy ranabavy araiky ndreky zanany.