Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

LAHATSORATRA FIANARAN̈A 22

Torohevitry Feno Fahendrena Man̈ampy Atsika amy Fiain̈ana Andavanandra

Torohevitry Feno Fahendrena Man̈ampy Atsika amy Fiain̈ana Andavanandra

“Jehovah lastio man̈amia fahendrena.”​—OHAB. 2:6.

HIRA 89 Izay Mihaino sy Mankatò dia Hotahiana Tokoa

HO HITA ATO *

1. Nan̈ino ma atsika jiaby io samby mila fahendrena baka amy Zan̈ahary? (Ohabolana 4:7)

 INO raha ataonao izikoa fa misy fanapahankevitry maventy tsy maintsy ataonao? Mivavaka baka hahazo fahendrena, tsy marin̈y? Ary zen̈y ankitin̈y raha tokony hatao, fotony ilainao fahendrena io. (Jak. 1:5) Nivolan̈a Panjaka Solomona fa ‘fahendrena ny raha ten̈a maventy.’ (Vakia Ohabolana 4:7.) Ndray izy man̈ano zen̈y, tsy kilakila fahendrena izy nikoran̈iny Solomona io, fa fahendrena baka amy Jehovah. (Ohab. 2:6) Izio ma fahendrena baka amy Zan̈ahary io ten̈a man̈ampy atsika amy zay problemo mandalo amintsika, isanandra? Ia, ary zen̈y raha ho hitantsika ato.

2. Ino fomba araiky hahavy atsika ho hendry ankitin̈y?

2 Ino fomba araiky hahavy atsika ho misy jery ankitin̈y? Mila mianatra ndreky man̈araka raha nampianarinolo aroe ten̈a najainolo atsika, nohony fahendrena nanan̈andro. Araiky voanalohany hidinihintsika: Solomona. Koran̈iny Baiboly fa ‘namezany Zan̈ahary fahendrena ndreky fahaizan̈a man̈avaka tsisy ambaka izy i Solomona.’ (1 Mpanj. 4:29) Faharoe hidinihintsika ato i Jesosy. Tsiary nisy olo tambony tany teto nanan̈a fahendrena mandilatra ninany. (Mat. 12:42) Karaha ty raha nivolan̈iny paminan̈y Isaia momba Jesosy: ‘Ho feno fan̈ahy masin̈iny Jehovah izy, ke zen̈y mahavy izy ho hendry ndreky hahadiniky raha.’​—Isaia 11:2.

3. Ino ma raha hidinihintsika amy lahatsoratra ty ato?

3 Be ankitin̈y fahendrena namezany Zan̈ahary i Solomona ndreky Jesosy, ke baka amy zen̈y navitandro nan̈amia torohevitry feno fahendrena momba raha maventy amintsika. Nan̈ino atsika mila mahay mandanjalanja amy resaka vola, asa ndreky fahitantsika ain̈intsika? Raha telo zen̈y hidinihintsika amy lahatsoratra ty ato.

MAHAIZA MANDANJALANJA AMY RESAKA VOLA

4. Ino raha tsy nampiran̈a Solomona ndreky Jesosy, izikoa fanan̈ana raha koran̈iny?

4 Solomona farandraha pan̈arivo eky. Nanan̈any aby raha jiaby maro manjary. (1 Mpanj. 10:7, 14, 15) Fa Jesosy ndraiky, vitsy fo raha nanan̈any. Ndray tran̈o tsy nisy taminany. (Mat. 8:20) Fa lelahy aroe io samby nahay nandanjalanja tamy resaka vola, fotony iro nanan̈a fahendrena baka tamy Jehovah Zan̈ahary.

5. Akory nahitan̈a fa nahay nandanjalanja i Solomona tamy resaka vola?

5 Nivolan̈a Solomona fa vola io ‘fiarovan̈a.’ (Mpito. 7:12) Atsika koa misy vola, ho azontsika raha ilaintsika amy fiain̈ana, ndreky raha sasany tiantsika ho azo. Fa ndray Solomona nanandraha, hainy fa mbala misy raha hafa maventy mandilatra vola. Karaha ty ohatra nisoratiny: “Sitrany laza tsara tozay harian̈a marobe.” (Ohab. 22:1) Avio hitany Solomona koa fa iro olo tia vola aby io ndray mahazo raha tadiavindro, iro tsy sambatra aby. (Mpito. 5:10, 12) Zen̈y nahavy izy nampitandrin̈y fa jerintsika ndreky fôntsika tsy tokony aôrin̈intsika amy vola, fotony ndray maro karakory izio amintsika, mielan̈a fo izio.​—Ohab. 23:4, 5.

Izikoa atsika tsy mahay mandanjalanja amy resaka vola, ho sarotro amintsika han̈ano voalohantoeran̈a Fanjakan̈any Zan̈ahary (Zahava fehintsoratra 6-7) *

6. Akory nahitan̈a fa nahay nandanjalanja i Jesosy tamy resaka vola ndreky fanan̈ana? (Matio 6:31-33)

6 Nahay nandanjalanja koa Jesosy tamy resaka fanan̈ana. Jesosy ten̈a nankafỳ hanin̈y ndreky figiahan̈a. (Lioka 19:2, 6, 7) Tandraraiky, izy nan̈ova rano hanjary divain tsara mare. Io fahagagan̈a voanalohany nataony. (Jaona 2:10, 11) Avio taminy andra nifatesany, izy navoa lamba lafo vanga. (Jaona 19:23, 24) Fa ndray zen̈y, tsy fanan̈ana ny raha ten̈a maventy taminany. Karaha ty ho izy tamy pianatranany: “Tsisy olo mahay manompo tompo aroe ... Anaro tsy mahay manompo Zan̈ahary sady manompo Harian̈a.” (Mat. 6:24) Nivolan̈a Jesosy fa izikoa Fanjakan̈any Zan̈ahary ny raha tsakarehantsika voanalohany, tsy maintsy ataony Jehovah fo raha azahoantsika raha ilaintsika.​—Vakia Matio 6:31-33.

7. Akory nan̈aboahany rahalahy araiky fa mahay mandanjalanja amy resaka vola izy?

7 Maro piaramanompo amintsika nahazo hatsaran̈a izikoa fa nan̈araka torohevitry feno fahendrena baka amy Jehovah, an̈isanizen̈y amy raha momba vola. Diniha baka tantarany Daniel, rahalahy araiky tsy manambady ty. Ho izy: “Tamy zaho mbala tanora, zaho nifidy hanompo Jehovah, fotony zen̈y raha ten̈a maventy aminaka.” Niezaka i Daniel hanan̈a fiain̈ana tsotra, ke izy nanjary afaka nan̈ampy piaramanompo tamy tany nandalaovany antambo ndreky manompo amy Betela. Karaha ty koa ho izy: “Zaho masaky mivolan̈a fa tsy nanen̈iny foeky zaho nan̈ano fanapahankevitry io. Marin̈y ndraiky fa mety nahazo volabe zaho. Kanefa, volabe aby zen̈y tsy mahasoatra naman̈a tsara azoko amy zioty foeky! Avio zaho ndray nanambola, zaho tsy mety ho sambatra karaha amy zioty. Sambatra zaho, fotony mifantoko amy fanompoan̈a Jehovah. Tsisy dikany foeky vola jiaby mety ho nazoko izikoa ampitovisin̈y amy fitahian̈a namezany Jehovah zaho.” Mahita hatsaran̈a ankitin̈y atsika izikoa mifantoko amy raha arapan̈ahy fa tsy amy vola na fanan̈ana.

MAHAIZA MANDANJALANJA AMY RESAKA ASA

8. Akory ahitantsika fa nahay nandanjalanja tamy resaka asa i Solomona? (Mpitoriteny 5:18, 19)

8 Nivolan̈a i Solomona fa tsisy raha mamparavoravo mandilatra miasa mare aminy angôvontsika. Koran̈iny Solomona fa izio ‘kadô baka amy Zan̈ahary.’ (Vakia Mpitoriteny 5:18, 19.) ‘Azahoan̈a tombony’, ho izy, ‘asa mare jiaby.’ (Ohab. 14:23) Hainy Solomona tsarabe fa marin̈y volan̈a aby zen̈y. Nazoto niasa izy. Maro be tran̈o niasainy, avio maro tany fambolian̈a rezain nanan̈any, sady niasa zaridain ndreky pisìny isankarazany izy. Nan̈ôrin̈y tanàna maromaro koa izy. (1 Mpanj. 9:19; Mpito. 2:4-6) Tsy zanazanaka asa raha nataony aby io, kanefa ten̈a nahitany haravoan̈a. Ndray izy man̈ano zen̈y, hainy Solomona tsarabe fa tsy ten̈a mampasambatra iro raha aby io. Niezaka koa izy nan̈ano raha mifandray amy fanompoan̈a Jehovah. Ohatra iziô, narehany maso tsarabe fan̈oren̈ana tempoly tsara be nampiasain̈a tamy fanompoan̈a Jehovah. Nahadin̈y fito taon̈o fan̈oren̈ana tempoly io. (1 Mpanj. 6:38; 9:1) Tafarany Solomona nan̈ano raha jiaby zen̈y, resy lahatra izy fa efa manompo Jehovah edy ny raha ten̈a maventy amy fiain̈ana. Ho izy karaha ty: ‘Ty volan̈a farany izikoa fa ren̈y raha jiaby zen̈y: Matahora Zan̈ahary araiky ten̈a izy, avio areha didinany.’​—Mpito. 12:13.

9. Akory nan̈aboahany Jesosy fa tsy asa ny raha ten̈a maventy taminany?

9 Jesosy nazoto niasa. Mbala tanora izy efa niasa. Pandrafitry asanany. (Mar. 6:3) Maro ery Jesosy tran̈o araiky, ke misaora ravoravo iry olobeny nahita izy nitahitahy iro hahazo raha nilainy fianakavian̈andro! Lavorary baka Jesosy, ke misaora tsara asa izy. Evandraha naro olo tia raha namboariny. Ndray Jesosy koa mba ravoravo taminy asa mare nataony zen̈y. Kanefa, ndray nazoto niasa izy, tsy nadin̈any nanokan̈a fotoan̈a nanompoan̈a Jehovah. (Jaona 7:15) Tafara, izy koa fa nanjary pitory manontolo andra, ty torohevitry namezany iro olo nitandren̈y izy tamy zen̈y: ‘Miasà, fa tsy hazahoan̈a hanin̈y mora robaka antony han̈anaovanaro zen̈y, fa baka anaro hahazo hanin̈y tsy mety robaka hazahoan̈a fiain̈ana mandrakizay.’ (Jaona 6:27) Tamy Toriteny Tan̈abony Bongo in̈y, izy nampirisiky olo ‘hamory harian̈a andan̈itry an̈y.’​—Mat. 6:20.

Akory ahaizantsika mipezipezy lera han̈anaovantsika asa velonten̈a ndreky asa fanompoan̈a? (Zahava fehintsoratra 10-11) *

10. Ino ma raha mety hanahiran̈a atsika, izikoa atsika efa mazoto miasa?

10 Izikoa atsika man̈araka torohevitry feno fahendrena baka amy Jehovah, hahay handanjalanja amy resaka asa edy atsika. Amy maha Kristianin̈y atsika, atsika nampianarin̈y ‘hiasa mare ndreky han̈ano asa tsara.’ (Efes. 4:28) Matetiky olo mampiasa atsika mahita fa man̈ano ny marin̈y avio mazoto miasa atsika Vavolombelon̈o Jehovah, ke tiandro asantsika. Ny raha misy amy zay, alaimpan̈ahy hiasa lera maro atsika, fotony tiantsika ho hitany sefontsika fa mazoto miasa atsika. Kanefa izikoa atsika man̈ano zen̈y, hihen̈y fotoan̈a han̈anaovantsika raha miaraka amy lafamìntsika, avio hihen̈y koa raha ataontsika amy fanompoan̈a Jehovah. Tsy maintsy man̈ano fan̈ovoan̈a atsika izikoa tihahavita han̈ano raha farany maventy.

11. Ino ma raha nianarany rahalahy araiky momba fahaizan̈a mandanjalanja amy resaka asa?

11 Misy rahalahy tanora araiky, William an̈arany, nahita fa ten̈a ilain̈a mandanjalanja amy resaka asa. Misy rahalahy antipan̈ahy araiky niasa taminany taloha. Karaha ty nambarany William momba antipan̈ahy io: “Rahalahy io ten̈a ohatra tsara amy fahaizan̈a mandanjalanja amy resaka asa. Izy mazoto miasa avio tiany klian mare izy, fotony izy miasa tsara. Kanefa, izikoa fa avy lera hiravan̈ana, ambelany asanany, avio izy manokan̈a fotoan̈a ndreky angôvo hiarahan̈a amy fianakavian̈anany ndreky han̈anaovan̈a fanompoan̈a Jehovah. Hitanaro, zaho tsiary nahita olo ravoravo mare mandilatra izy!” *

MAHAIZA MANDANJALANJA AMY FOMBA FIZAHAVANAO AIN̈INAO

12. Tamy voanalohany, akory fahitany Solomona ain̈inany, kanefa ino raha niboaka izikoa fa nandeha fotoan̈a?

12 Tamy Solomona mbala nanompo Jehovah tsarabe, erakany tokony ho izy fahitany ain̈inany. Taminizy mbala tanora, nanetry ten̈a izy sady nivolan̈a fa tsy be raha hainy ke nila taridalan̈a baka amy Jehovah izy. (1 Mpanj. 3:7-9) Taminizy vo panjaka, nitandrin̈y mare izy baka tsy han̈ambony ten̈a. Hainy fa ratsy fo hiafaranolo man̈ambony ten̈a. Zen̈y nahavy izy nivolan̈a karaha ty: “Ho lavo lan̈iany olo poerapoera, avio ho voatsikon̈o lan̈iany olo man̈ambony ten̈a.” (Ohab. 16:18) Nampalahelo fa tsy narehany Solomona eky torohevitry namezany io. Taon̈o maro tafarany nampa panjaka izy, nanjary nan̈ambony ten̈a izy, ke tsy nahoany foeky lalàn̈any Jehovah. An̈isany lalàn̈a tsy maintsy narehany panjaka hebreo iziô, iro tsy tokony ‘hanambady maro, tsao ho voafitaka fôndro.’ (Deot. 17:17) Tsy narehany Solomona foeky lalàn̈a io, ke nangala man̈angy 700 izy nataony vady, avio 300 vadihelinany! (1 Mpanj. 11:1-3) Mety nieritreritry donko Solomona fa ho ‘voafehiny raha jiaby.’ Kanefa, izikoa fa nandeha fotoan̈a, nisy vokany ratsy taminany raha zen̈y, fotony niala Jehovah foeky izy tamy farany.​—1 Mpanj. 11:9-13.

13. Ino ma raha ianarantsika izikoa fa mandiniky toetsain̈iny Jesosy?

13 Nanetry ten̈a fo i Jesosy ke erakany tokony ho izy fo fahitany ain̈inany. Talohany izy navy tambony tany teto, maro raha tsara vitany tamy fanompoan̈a Jehovah. Fotony, izy nampiasainy Jehovah ‘hiasa raha jiaby andan̈itry an̈y ndreky ambony tany eto.’ (Kol. 1:16) Lera izy natao batisa, azony onon̈o aby raha jiaby nataony taminizy tankilany Babany tan̈y. (Mat. 3:16; Jaona 17:5) Kanefa izy tsy poerapoera na nan̈ambony ten̈a foeky. Izy koa tsiary nan̈ano raha hahavy olo hieritreritry fa izy ten̈a an̈abo mandilatra iro. Ho izy tamy pianatranany aby io, antony naviany tambony tany teto “tsy raha handeha hitompoen̈a fa handeha hanompo, ke han̈amia ain̈inany hatao vidipan̈avotan̈a ho takalonolo maro.” (Mat. 20:28) Nivolan̈a koa izy fa izy koa fa nan̈ano raha, tsy erakany fitiavany izy nan̈anaovany izy, fa nataony tamy fomba nitiavany Jehovah izy. (Jaona 5:19) Nanetry ten̈a ankitin̈y Jesosy! Ke modely tsara arehantsika izy.

14. Jesosy nampianatra fa tokony hiheviten̈a erakany tokony ho izy atsika. Ino ma raha ianarantsika baka amy zen̈y?

14 Nampiany Jesosy koa iro pianatranany aby io beky iro hahay handanjalanja ke hiheviten̈a erakany tokony ho izy. Tandraraiky, Jesosy nan̈amia toky iro karaha ty: ‘Ndray fan̈evanaro mbala avoakôntiny fo.’ (Mat. 10:30) Ten̈a mankahery atsika volan̈a aby io, intsaka eky izikoa atsika mihevitry ain̈intsika ho tsisy dikany foeky. Tihivolan̈a Jesosy tiô fa valera amy Jehovah mare atsika. Matoa atsika ambelany Jehovah hanompo izy, hainy fa vain̈y hiain̈y mandrakizay amy donia vaovao atsika.

Ino mety ho vokany izikoa atsika tsy miheviten̈a erakany tokony ho izy? (Zahava fehintsoratra 15) *

15. a) Karakory han̈ampiany Tilikambo Fiambesan̈a atsika hahay handanjalanja ke hiheviten̈a erakany tokony ho izy? b) Izikoa sary amy pazy 24 io dinihin̈y, ino aby fitahian̈a mety tsy ho azontsika, izikoa atsika mifantoko aminy ain̈intsika fo?

15 Misy Tilikambo Fiambesan̈a nan̈azava 15 taon̈o lôso zay, fa tokony hiheviten̈a erakany tokony ho izy atsika. Karaha ty koran̈iny gazety io: “Hay be fa tsy tiantsika foeky hiheviten̈a ho raha loatra, ke hanjary han̈ambony ten̈a. Kanefa, atsika koa tsy tokony hiheviten̈a ho tsisy dikany, ke hanjary ho kivy. Hifen̈y fo atsika beky hahay handanjalanja, ke hangala onon̈o fa atsika misy toetry tsara, kanefa misy limitiny koa raha mety ho vitantsika. Karaha ty nan̈azavany man̈angy kristianin̈y araiky zay raha zen̈y: ‘Zaho tsy olo farany ratsy toetry, kanefa zaho koa tsy olo farany tsara toetry. Karaha olo jiaby fo, zaho manan̈a toetry tsara ndreky toetry ratsy.’ ” * Asa hitanao baka amy zen̈y nan̈ino atsika mila mahay mandanjalanja, ke hiheviten̈a erakany tokony ho izy?

16. Nan̈ino ma Jehovah man̈amia atsika taridalan̈a feno fahendrena?

16 Jehovah man̈amia atsika taridalan̈a feno fahendrena. Mampiasa Volan̈anany izy. Atsika tiany Jehovah, ke tiany ho sambatra atsika. (Isaia 48:17, 18) Man̈ano raha tiany Jehovah ny ten̈a safidy tsara ataontsika. Izikoa fanompoan̈a izy ny raha ataontsika voanalohantoeran̈a, ho sambatra ankitin̈y atsika. Maro olo nifantoko be loatra tamy vola, asa, ndreky taminy ain̈indro, ke nahita problemo. Mila mitandrin̈y atsika beky tsy ho takatrany raha karaha zen̈y. Irarian̈a atsika jiaby ho tapakevitry ho hisy jery ndreky han̈ano raha mamparavoravo Jehovah!​—Ohab. 23:15.

HIRA 94 Jehovah ô, Misaotra Noho ny Teninao!

^ Koran̈iny Baiboly fa niavaka fahendrena nanan̈any Solomona ndreky Jesosy. Baka amy Jehovah Zan̈ahary nazahoandro izio. Amy lahatsoratra ty ato atsika handiniky nan̈ino torohevitry namezany Solomona ndreky Jesosy man̈ampy atsika hahay handanjalanja amy resaka vola, asa, ndreky fomba fahitantsika ain̈intsika. Hianarantsika ato koa, akory nataony piaramanompo amintsika sasany nahita hatsaran̈a baka amy fan̈arehan̈a raha nianarandro tamy Baiboly tao momba raha telo aby io.

^ Zahava lahatsoratra “Te ho Faly ve Ianao Rehefa Miasa?”, amy Ny Tilikambo Fiambenana 1er Fevrie 2015.

^ Zahava lahatsoratra “Manampy Anao Hahita Fifaliana ny Baiboly”, amy Ny Tilikambo Fiambenana 1er Aoty 2005.

^ FAN̈AZAVAN̈A SARY: Fiangonan̈a araiky rahalahy tanora aroe, John ndreky Tom. Mikarakara tomôbilinany fo handaniany John fotoan̈anany. Fa Tom ndraiky mampiasa tomôbilinany hitateran̈a iry namany lera iro mitory ndreky mivory.

^ FAN̈AZAVAN̈A SARY: Mbala miasa fo i John, ndray efa ela niravan̈andro. Izy tsy tihandiso fan̈antinan̈a sefonany. Ke zay raha hangatahany sefonany ataony aby. Fa taminy alin̈y io fo, Tom nan̈ano fitsidihan̈a ondry miaraka aminy antipan̈ahy araiky. Tom baka pikarakara fiangonan̈a. Efa nazavainy Tom tamy sefonany, taloha tan̈y, fa tsy afaka man̈ano asa fan̈ampiny izy fotony man̈ano raha mifandray amy fanompoan̈a Jehovah izy izikoa fa hariva, afarany lera firavan̈any miasa.

^ FAN̈AZAVAN̈A SARY: John mifantoko aminy ain̈inany fo. Fa i Tom ndraiky miezaka man̈ano voalohantoeran̈a raha arapan̈ahy. An̈isany fomba an̈anaovany zen̈y iziô, izy man̈ampy amy fan̈avaozan̈a Tran̈o Fan̈anaovan̈a Fivoriambe. Nanjary nahazo naman̈a vaovao maro be izy koa fa nan̈ano izio.