Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

LAHATSORATRA FIANARAN̈A 45

HIRA 138 Tsara Tarehy Amin’i Jehovah Ireo Fotsy Volo

Mianara Baka amy Volan̈a Faramparany Nataondrô Lelahy Tsy Mivadiky aby Io

Mianara Baka amy Volan̈a Faramparany Nataondrô Lelahy Tsy Mivadiky aby Io

“Tsy amin’olo matoe ma misy fahendrena, baka iô tsy olo efa ela niain̈ana ma mahadiniky raha?”​—JOBA 12:12.

HEVITRY HIDINIHIN̈Y

Fan̈arahan̈a volan̈an’i Jehovah Zan̈ahary hahavy atsika hahazo fitahian̈a amy ziôty ndreky fiain̈ana tsisy farany amin’ny amaray.

1. Nan̈ino atsika tôkony hangala fianaran̈a baka amin’olo efa matoe aby io?

 ATSIKA jiaby mila fan̈ampian̈a izikoa fa hangala fanapahan-kevitry maventy amy fiain̈anantsika. Atsika afaka mangala torohevitry baka amin’ny anti-pan̈ahy ndreky amy Kristianin̈y matotro, fôtony efa maro raha nandalovandrô. Nata irô io efa matoe, atsika tsy tôkony hieritreritry fa efa tsy ten̈a ilain̈a amy ziôty eky torohevitry amezandrô. Tian’i Jehovah atsika hangala fianaran̈a baka amin’olo matoe. Irô io baka efa ela niain̈ana mandilatra atsika, ke ten̈a mahatakatra raha ndreky be fahendrena.​—Joba 12:12.

2. Ino raha hidinihintsika amy lahatsoratra ty?

2 Tamin’ny andran’ny Baiboly, Jehovah nampiasa irô lelahy efa matoe kanefa tsy nivadiky, hampahery ndreky hitariky vahoakanany. Diniha baka Mosesy, Davida, aviô apostoly Jaona. Samy hafa fotoan̈a ndreky raha niain̈andrô. Fa talohan’irô naty, irô samy nan̈amia torohevitry feno fahendrena olo mbala tanora. Aviô irô telo koa samy nivolan̈a fa valera mare fan̈arahan̈a volan̈an’ny Zan̈ahary. Nataon’i Jehovah amy Baiboly ao torohevitry feno fahendrena aby io, hangalantsika fianaran̈a. Na tanora atsika na matoe, atsika samy mety mahazo hatsaran̈a baka amindrô torohevitry aby io. (Rom. 15:4; 2 Tim. 3:16) Amy lahatsoratra ty, atsika handiniky volan̈a faramparany nataondrô matoelahy telo io, ndreky hangala fianaran̈a baka amy zen̈y.

“HO ELA VELON̈O ANAO”

3. Ino aby ma raha nataon’i Mosesy tamy fanompoany Zan̈ahary ndreky tamy firenenan’Israely?

3 Niasa mare nin’i Jehovah i Mosesy tamy fiain̈ananany jiaby. Izy baka mpaminan̈y, mpitsara, mpitariky, aviô mpanoratra. Maro raha nianaran’i Mosesy baka tamy raha aby niain̈any io! Izy nitariky firenenan’Israely hiala ta Ezipty, tamin’irô Israelita aby io nafaka andevo. Naro koa fahagagan̈a nataon’i Jehovah hitany. Jehovah nampiasa izy nanoratra boky dimy voanalohany amy Baiboly ao, baka iô Salamo faha-​90, aviô mety Salamo faha-​91 koa. Mety izy koa nanoratra bokin’i Joba.

4. Azôvy ma nankahirezin’i Mosesy, aviô nan̈ino?

4 Tsy ela talohan’ny nifatesan’i Mosesy, tamin’izy 120 taon̈o, izy nikaiky Israelita jiaby. Nampatsiarôviny irô raha efa hitandrô ndreky raha efa niain̈andrô. Sasany tamindrô olo nitandren̈y izy aby io efa nahita famantaran̈a ndreky fahagagan̈a maro nataon’i Jehovah, tamy Jehovah nan̈asazy irô Ezipsianin̈y aby io. (Eks. 7:3, 4) Hitandrô Jehovah nampisaraka Ranomasin̈y Mena, aviô irô nandia tany maiky nitsaka izio. Hitandrô koa Jehovah nandripaka tafikin’i Farao tan̈atin’ny ranomasin̈y io. (Eks. 14:29-31) Tamy tany paiky tan̈y koa, irô nahita fomba niarovan’i Jehovah irô ndreky nikarakarany irô. (Deot. 8:3, 4) Tamy Mosesy nivolan̈a tamindrô io, irô Israelita aby io efa tsy ela hiditry tamy Tany Nampan̈antinain̈y. Ke talohan’izy hofoaty, izy mba tihankahery vahoaka io. a

5. Ino toky nazondrô Israelita aby io baka amy volan̈an’i Mosesy amy Deoteronomia 30:19, 20?

5 Ino ma raha nivolan̈in’i Mosesy? (Vakia Deoteronomia 30:19, 20.) Tsara mare ny hoavin’ny firenenan’Israely. Nohon’ny fitahian’i Jehovah, irô afaka ny ho lava havilaoman̈a, ke hiain̈y tamy tany nampan̈antinainy irô. Tany io baka tsara ndreky mamokatra! Karaha ty nivolan̈in’i Mosesy tamindrô: “Hahazo tran̈o maro tsara kanefa tsy nisasaranao anao, lavaka famorian̈a rano tsy nangadinao, aviô kakazo ôlivy tsy natsabonao.”​—Deot. 6:10, 11.

6. Nan̈ino ma Zan̈ahary nan̈ambela firenena hafa aby io nandresy Israely?

6 Mosesy koa nampitandrin̈y irô Israelita aby io. Baka irô hiain̈y amy tany tsara be io fo, irô tsy maintsy man̈araka lalàn̈an’i Jehovah. Mosesy nandrisiky irô ‘hifidy fiain̈ana’, ke hitandren̈y Jehovah, aviô ‘hifikitry aminany’ fo. Fa ndray tiô raha zen̈y, irô Israelita aby io mbala tsy nan̈araka volan̈an’i Jehovah fo. Izikoa fa nandeha fotoan̈a, Jehovah nan̈ambela irô ho resindrô Asyrianin̈y aby io, ndreky Babylonianin̈y koa tafara, aviô irô nambelany nindesindrô natao sesitany.​—2 Mpanj. 17:6-8, 13, 14; 2 Tan. 36:15-17, 20.

7. Ino raha ianarantsika baka amy volan̈an’i Mosesy? (Zahava koa sary.)

7 Ino raha ianarantsika? Izikoa atsika man̈araka volan̈an’i Jehovah, atsika afaka hiain̈y tsisy farany. Karaha irô Israelita aby io efa narikitry hiditry tamy Tany Nampan̈antinain̈y, atsika koa efa marikitry hiditry amy donia vaovao nampan̈antinain’ny Zan̈ahary atsika. Ke amy zen̈y, tany jiaby ho lôso paradisa. (Isaia 35:1; Lioka 23:43) Devoly ndreky irô demoninany aby io tsy ho hisy eky. (Apok. 20:2, 3) Tsy ho hisy eky fivavahan̈a diso hitariky olo hiala amy Jehovah. (Apok. 17:16) Tsy ho hisy fanjakan̈a hampijaly olo. (Apok. 19:19, 20) Aviô koa amy Paradisa io, tsisy olo hambelan’i Jehovah han̈isy problemo. (Sal. 37:10, 11) Olo jiaby han̈araka lalàn̈an’i Jehovah, ke hifankatia ndreky hifampatoky. (Isaia 11:9) Efa tsy din̈intsika mare fotoan̈a havian’izen̈y! Aviô, izikoa atsika man̈araka volan̈an’i Jehovah, tsy anjaton’ny taon̈o fo atsika hiain̈y ambony tany eto fa ho mandrakizay!​—Sal. 37:29; Jaona 3:16.

Izikoa atsika man̈araka volan̈an’i Jehovah, atsika hiain̈y amy Paradisa ambony tany eto, tsy an-jatony taon̈o fo fa mandrakizay (Zahava fehintsoratra 7)


8. Nan̈ino fampan̈antinan̈a fiain̈ana tsisy farany nan̈ampy rahalahy araiky efa misionera tan̈atin’ny taon̈o maro? (Joda 20, 21)

8 Izikoa atsika man̈ano antsain̈y fampan̈antinan̈an’ny Zan̈ahary momba fiain̈ana tsisy farany io, atsika hifikitry aminany fo, na ino na ino raha mety ho tôjy atsika. (Vakia Joda 20, 21.) Afaka man̈amia angôvo atsika hiady amy fahalimian̈antsika koa fampan̈antinan̈a io. Karaha zen̈y rahalahy araiky efa nan̈ano misionera tan̈atin’ny taon̈o maro, an’Afriky an̈y. Ho izy: “Tsapako fa zaho tsy afaka hiain̈y tsisy farany amy Paradisa, izikoa zaho tsy man̈araka volan̈an’i Jehovah. Ke zen̈y nan̈ampy zaho hahavita hiady fo amy problemonaka ndreky nivavaka mare tamy Jehovah momba raha zen̈y. Nohon’izy nan̈ampy, vitako fo niatriky problemo in̈y.”

“HAHÔMBY ANAO”

9. Ino aby raha sarotro niain̈an’i Davida?

9 Davida io mpanjaka tsy nivadiky. Izy koa mpihira, mpan̈ano tononkalo, mpiady, aviô mpaminan̈y. Tôjy raha maro sarotro izy. Tan̈atin’ny taon̈o vitsivitsy izy nilefa fo, fôtony Mpanjaka Saoly be fô izy. Aviô Davida koa fa nanjary mpanjaka, izy tsy maintsy nilefa i Absaloma zanany, fôtony Absaloma tihandrava fanjakan̈anany. Ndray tiô raha maro sarotro tôjy Davida, ndreky hadisovan̈a nataony, izy tsy nivadiky tamy Zan̈ahary, firaka izy naty. Jehovah nivolan̈a fa Davida io ‘olo ten̈a tian’ny Fônany.’ Ten̈a tôkony harehantsika torohevitry feno fahendrena baka amy Davida!​—Asa. 13:22; 1 Mpanj. 15:5.

10. Nan̈ino ma Davida nan̈amia torohevitry Solomona zanany sady mpandimby izy?

10 Ohatra, diniha baka torohevitry namezan’i Davida i Solomona zanany sady olo handimby izy. Jehovah nifidy Solomona han̈ôrin̈y tempoly hanompoan’olo Jehovah ndreky han̈amezan̈a voninahitry Izy. (1 Tan. 22:5) Maro raha sarotro ho tôjy Solomona. Ke ino ma raha nivolan̈in’i Davida taminany? Alô hizahavantsika.

11. Eraka raha volan̈in’ny 1 Mpanjaka 2:2, 3, ino toky namezan’i Davida i Solomona, aviô nan̈ino ma marin̈y raha nivolan̈iny io? (Zahava koa sary.)

11 Ino ma raha nivolan̈in’i Davida? (Vakia 1 Mpanjaka 2:2, 3.) Davida nivolan̈a tamy Solomona fa ho mpitariky mahay izy, aviô hitahin’i Jehovah, izikoa man̈araka volan̈an’i Jehovah. Tan̈atin’ny taon̈o maro Jehovah nitahy Solomona. (1 Tan. 29:23-25) Izy nan̈ôrin̈y tempoly tsara, aviô nanoratra boky sasany amy Baiboly ao. Sasany tamy raha nivolan̈iny koa hita amy boky hafa amy Baiboly ao. Lôso nalaza izy, fôtony nanan̈a fahendrena ndreky mpan̈arivo. (1 Mpanj. 4:34) Karaha raha efa nivolan̈in’i Davida in̈y, Solomona koa tihahômby amy fiain̈ana, izy tsy maintsy nan̈araka volan̈an’i Jehovah Zan̈ahary fo. Nampalahelo fa koa fa nandeha fotoan̈a, Solomona nanompo Zan̈ahary hafa. Ten̈a halan’i Jehovah raha nataony zen̈y. Ke lôso tsy nanan̈a fahendrena nan̈anaovan̈a ny rariny ndreky hitsiny tamy fanjakan̈anany eky Solomona.​—1 Mpanj. 11:9, 10; 12:4.

Volan̈a faramparany nataon’i Davida tamy Solomona zanany man̈ampy atsika hahita fa izikoa atsika man̈araka volan̈an’i Jehovah fo, izy han̈amia atsika fahendrena han̈ampy atsika hangala fanapahan-kevitry mety tsara (Zahava fehintsoratra 11-12) b


12. Ino raha ianarantsika baka amy volan̈an’i Davida?

12 Ino raha ianarantsika? Izikoa atsika man̈araka volan̈an’i Jehovah, izy hitahy ndreky han̈ampy atsika. (Sal. 1:1-3) Marin̈y ndraiky fa Jehovah tsy mampan̈anten̈a atsika hahazo harian̈a ndreky voninahitry, karaha Solomona in̈y. Fa izikoa atsika man̈araka volan̈an’ny Zan̈ahary, atsika hamiany fahendrena han̈ampy atsika han̈ano fanapahan-kevitry mety tsara. (Ohab. 2:6, 7; Jak. 1:5) Torolalan̈an’i Jehovah afaka man̈ampy atsika, izikoa atsika fa mangala fanapahan-kevitry momba asa, fianaran̈a, vola, aviô fangalan̈a diandian̈a. Izikoa atsika man̈araka torohevitrinany aby io, zen̈y hiaro atsika amy raha misakana atsika tsy hahazo fiain̈ana tsisy farany. (Ohab. 2:10, 11) Baka iô, izio koa han̈ampy atsika hahazo naman̈a tsara, ndreky hanan̈a tokantran̈o sambatra.

13. Ino nan̈ampy Carmen hahômby tamy fiain̈ananany?

13 Carmen mipetraka a Mozambiky, taloha nieritreritry fa fan̈anaovan̈a fianaran̈a ambony an̈isan’ny raha ten̈a hampahômby. Ke izy nianatra momba fan̈amboaran̈a tran̈o, tamin’ny iniversite. Ho izy: “Tiako mare raha nianarako, fa izy fo mandany fotoan̈a ndreky angôvo mare. Zahay mianatra rango 7:30 marandrain̈y firaka 6:00 hariva. Tsy nora taminaka nan̈aton̈o fivorian̈a, aviô ara-pan̈ahinaka tsizarizary. Zaho koa fa nandiniky, tsapako fa zaho nanompo tômpo aroe.” (Mat. 6:24) Izy baka tiô nivavaka momba problemonany io, ndreky nan̈ano fikarohan̈a tamy boky ndreky gazetintsika. Karaha ty koa ho izy: “Zaho koa fa nahazo torohevitry tsara baka tamin’ny anti-pan̈ahy ndreky tamy mamako, zaho tapa-kevitry niala tamin’ny iniversite, fa nan̈ano fanompoan̈a manontolo andra. Raha zen̈y nan̈ampy zaho han̈ano fanapahan-kevitry mety tsara tamy fiain̈ananaka, sady tsy nanin̈enako foeky.”

14. Ino ma ventin’ny hafatran’i Mosesy ndreky Davida?

14 Mosesy ndreky Davida ten̈a tia Jehovah. Haindrô fa ten̈a raha maventy man̈araka volan̈anany. Ke zen̈y nahavy irô nandrisiky olo han̈araka modelindrô ke tsy hivadiky amy Jehovah Zan̈ahary. Irô roe koa samy nampitandrin̈y fa lan̈iany olo miala amy Jehovah tsy hahazo sitraka aminany ndreky tsy hahazo fitahian̈a jiaby efa nampan̈antinainy. Ten̈a ilaintsika torohevitrindrô zen̈y amy ziôty. An-jatony taon̈o tafaran’izin̈y, nisy mpanompon’i Jehovah araiky koa nan̈aboaka fa ten̈a raha maventy tsy mivadiky amy Zan̈ahary.

“TSISY HARAVOAN̈A MANDILATRA ZEN̈Y”

15. Ino aby raha hitan’ny apostoly Jaona?

15 Jaona an̈isan’ny apostoly ten̈a tian’i Jesosy Kristy. (Mat. 10:2; Jaona 19:26) Be fotoan̈a niarahany tamy Jesosy, karaha ataon’ny tamy fanompoan̈a. Izy koa nahita fahagagan̈a jiaby nataon’i Jesosy, aviô tsy nivadiky taminany foeky na tan̈atin’ny sarotro. Hitany Jesosy nampijalin̈a ndreky nitsangana tamy maty. Hitany koa fitombosan’ny fiangonan̈a kristianin̈y. Ela velon̈o mare izy, ke hitany koa vaovao tsara io “nitorin̈a tamy zavaboary jiaby tambanin’ny lan̈itry.”​—Kol. 1:23.

16. Azôvy aby mandray hatsaran̈a baka amy taratasin’i Jaona?

16 Efa natoe mare Jaona, kanefa mbala nahazo tombontsoa nanoratra bokin’ny Apokalypsy, boky miavaka amy Baiboly ao. (Apok. 1:1) Izy koa nanoratra Filazantsara mitondra an̈aranany. Aviô izy koa nanoratra taratasy telo: Jaona Voalohany, Jaona Faharoa ndreky Jaona Fahatelo. Taratasinany araiky fahatelo io nalefany tamin’i Gaio, Kristianin̈y araiky tsy nivadiky. Mira zanaka ten̈a tian̈a in̈y fitondrasany izy. (3 Jaona 1) Mety maro koa olo nataon’i Jaona karaha fa zanany ara-pan̈ahy in̈y. Raha nisoratin’ny matoelahy tsy nivadiky io ten̈a nankahery mpan̈ara-dia Jesosy jiaby, rango tamy zen̈y firak’amy ziôty.

17. Eraka 3 Jaona 4, ino raha ten̈a mamparavoravo?

17 Ino ma raha nisoratin’i Jaona? (Vakia 3 Jaona 4.) Jaona nanoratra haravoan̈a azo baka amy fan̈arahan̈a volan̈an’ny Zan̈ahary. Fa tamy fotoan̈an’izy nanoratra taratasinany fahatelo io, nisy olo sasany nan̈aparitaka fampianaran̈a diso, ke raha zen̈y nahavy fiangonan̈a nisarasaraka. Fa na zen̈y, mbala nisy olo fo tsy vôly “nan̈araka fahamarin̈ana.” Irô nan̈araka volan̈an’i Jehovah, ndreky “niain̈y nifan̈araka tamy fahamarin̈ana.” (2 Jaona 4, 6) Irô Kristianin̈y tsy nivadiky aby io namparavoravo Jaona sady namparavoravo Jehovah koa.​—Ohab. 27:11.

18. Ino raha ianarantsika baka amy volan̈an’i Jaona?

18 Ino raha ianarantsika? Tsy fivadihan̈a io mitondra haravoan̈a. (1 Jaona 5:3) Ohatra, ravoravo atsika mahay fa atsika mamparavoravo Jehovah. Ravoravo izy mahita atsika tsy man̈eky resin’ny fakam-pan̈ahy amy donia ty ndreky man̈eky fahamarin̈ana. (Ohab. 23:15) Irô anjely an-dan̈itry an̈y koa ravoravo. (Lioka 15:10) Ravoravo koa atsika mahita olo hafa mifen̈y tsy mivadiky, intsaka eky izikoa irô fa miatriky raha sarotro ndreky fakam-pan̈ahy. (2 Tes. 1:4) Koa fa ravan̈a donia ty, ho afa-pô atsika nahay fa atsika nahavita tsy nivadiky tamy Jehovah, nata niain̈y tamy donian’i Satana ty.

19. Ino raha nivolan̈in’ny ranabavy Rachel momba fampianaran̈a olo ny marin̈y? (Zahava koa sary.)

19 An̈isan’ny raha ten̈a mamparavoravo atsika mitory vaovao tsara. Rachel mipetraka amy Repobliky Dominikanin̈y, nahatsapa fa voninahitry maventy fampianaran̈a olo momba Jehovah io. Izy koa fa mandiniky irô olo nampianariny momba Jehovah, ho izy: “Ten̈a tsy haiko foeky akôry hivolan̈ako haravoan̈a tsapako, zaho koa fa mahita irô olo aby nampianariko in̈y lôso tia Jehovah ndreky matoky izy, aviô man̈ova fiain̈anandrô ke man̈ano raha mamparavoravo izy. Haravoan̈a zen̈y mbala be mandilatran’ny ezaka nataoko nampianaran̈a irô.”

Ravoravo atsika izikoa mampianatra olo ho tia ndreky han̈araka volan̈an’i Jehovah (Zahava fehintsoratra 19)


MANGALÀ HATSARAN̈A AMY RAHA NIVOLAN̈IN’OLO TSY NIVADIKY ABY IO

20. Ino raha iran̈antsika amy Mosesy, Davida, ndreky Jaona?

20 Tsy mira amy fotoan̈a iain̈antsika iziôty foeky raha niain̈an’i Mosesy, Davida, ndreky Jaona. Fa ndray zen̈y, maro raha iran̈antsika amindrô. Irô nanompo Zan̈ahary marin̈y, nivavaka tamy Jehovah ndreky nilampy taminany, aviô nitady tari-dalan̈a baka taminany. Aviô karaha irô lelahy taloha aby io, atsika matoky fa Jehovah mitahy lan̈iany olo man̈araka Volan̈anany.

21. Ino hatsaran̈a ho azon’olo man̈araka volan̈andrô matoelahy tsy mivadiky karaha ataon’i Mosesy, Davida, ndreky Jaona?

21 Irarian̈a atsika han̈araka torohevitry faramparany baka amindrô lelahy tsy mivadiky aby io, ke han̈araka didin’i Jehovah fo. Atsika koa man̈ano zen̈y, hahômby fo amy raha jiaby ataontsika. “Ho lava havilaoman̈a” fo koa atsika, ke ho velon̈o tsisy farany! (Deot. 30:20) Baka iô koa, atsika ho ravoravo han̈ano raha mamparavoravo Babantsika an-dan̈itry an̈y, fôtony izy han̈atanteraka fampan̈antinan̈anany momba atsika.​—Efes. 3:20.

HIRA 129 Miareta fa Aza Kivy

a Ankamarozan’Israelita nahita fahagagan̈a nataon’i Jehovah tamy Ranomasin̈y Mena tan̈y in̈y tsy nahita Tany Nampan̈antinain̈y. (Nom. 14:22, 23) Jehovah nivolan̈a fa maro tamindrô lelahy 20 taon̈o manonga ke mbala velon̈o, hofoaty tamy tany paiky tan̈y. (Nom. 14:29) Fa kanefa, Josoa, Kaleba, aviô maro tamindrô lelahy 20 taon̈o mijotso ndreky fokon’i Levy hahita Jehovah nampisaraka Ten̈aranon’i Jordana ndreky niditry ta Kanana.​—Deot. 1:24-40.

b FAN̈AZAVAN̈A SARY: Ankavia: Davida man̈amia torohevitry faramparany Solomona zanany. Ankavanan̈a: Mpianatra mahazo fampiofan̈ana tsara baka amy Sekolin’ny Mpisava Lalana.