Hizaha raha an̈atiny

Handeha amy tany misy hevitry maventy

LAHATSORATRA FIANARAN̈A 38

Tianaro Tanora Han̈ano Akory Fiain̈ananaro?

Tianaro Tanora Han̈ano Akory Fiain̈ananaro?

‘Fahaizan̈a mandiniky hiaro anao.’​—OHAB. 2:11.

HIRA 135 Miangavy Anao i Jehovah hoe: “Hendre, Anaka”

HO HITA ATO a

1. Ino raha sarotro natrefiny Joasy, Ozia, avio Josia?

 DINIHA baka anao zioty loso panjakany vahoakany Zan̈ahary kanefa anao mbala hely. Akory hataonao hampiasa fahifan̈anao? Baiboly mivolan̈a fa nisy tsaiky ndreky tanora maromaro nanjary panjakany Joda. Ohatra, Joasy mbala 7 taon̈o fo efa nanjary panjaka, Ozia ndraiky 16 taon̈o, avio Josia 8 taon̈o. Mety sarotro mare tamindro andraikitry zen̈y. Fa ndray zen̈y, tio Jehovah ndreky olo hafa nan̈ampy iro hahavita raha tsara maro.

2. Nan̈ino mahatsara atsika mianatra momba Joasy, Ozia avio Josia?

2 Atsika ndraiky tsy panjaka, kanefa misy leson maro maventy ianarantsika baka amy tantarandro telo io. Nisy fanapahankevitry tsara nataondro, kanefa iro koa nan̈ano fanapahankevitry ratsy. Handeha hianarantsika baka aminy ohatrandro, nan̈ino atsika mila mifidy tsara olo ataontsika naman̈a, manetry ten̈a fo, avio mifen̈y fo mitady Jehovah.

MAHAIZA MIFIDY NAMAN̈A

Afaka mangala tahaka Joasy atsika amy zioty, ke mitandren̈y torohevitry baka amy naman̈a tsara (Zahava fehintsoratra 3, 7) c

3. Akory nataony Joiada nan̈ampy Panjaka Joasy hahay hanapakevitry tsara?

3 Aleva tahaka fanapahankevitry tsara nataony Joasy. Taminizy mbala hely, Panjaka Joasy nan̈ano fanapahankevitry tsara. Babany efa naty, ke izy nan̈araka taridalan̈a baka tamy Joiada Pisoron̈obe. Pisoron̈obe tsy nivadiky io nitondra Joasy karaha zanany, ke nampianatra izy momba Jehovah. Baka tamy modeliny Joiada nahavy Joasy tapakevitry hanompo Jehovah ndreky nan̈ampy olo han̈araka fivavahan̈a marin̈y koa. Joasy koa nan̈ano raha nan̈amboaran̈a ndraiky tempoliny Jehovah.​—2 Tan. 24:1, 2, 4, 13, 14.

4. Nan̈ino mahatsara atsika mankatia didiny Jehovah? (Ohabolana 2:1, 10-12)

4 Ten̈a nahazo kado valera anao izikoa nampianarin̈y ho tia Jehovah ndreky han̈araka fitsipikinany. (Vakia Ohabolana 2:1, 10-12.) Raimandreninao mahavita mampiofan̈a anao amy fomba maro. Diniha baka karakory nataony papany Katya nan̈ampy izy han̈ano fanapahankevitry tsara. Isanandra, babany koa fa nan̈atitry izy nandeha lekoly, iro niaraka nandiniky teny vakina. Ho Katya: “Koran̈a nataonay aby zen̈y nan̈ampy zaho izikoa fa nisy problemo niboaka taminy andra io.” Fa akory ndraiky izikoa hitanao mamehifehy anao iro fitsipiky baka amy Baiboly aby io? Ino han̈ampy anao han̈eky taridalan̈a baka amy raimandreninao? Ranabavy Anastasia nivolan̈a fa raimandreninany nanokan̈a fotoan̈a han̈azavan̈a taminany ino antony nahavy iro nametraka fitsipiky sasany. Ho izy: “Raha zen̈y nan̈ampy zaho hahita fa iro fitsipiky aby io tsy hindesin̈y hamehifehy zaho fa hiarovan̈a zaho fotony iro tia zaho.”

5. Nan̈ino raha hataonao misy vokany amy raimandreninao ndreky amy Jehovah? (Ohabolana 22:6; 23:15, 24, 25)

5 Ho ravoravo aminao raimandreninao izikoa anao man̈araka torohevitry baka amy Soratra Masin̈y amiandro. Fa ny ten̈a maventy, anao hamparavoravo fony Zan̈ahary, avio hahaiho fatatra fo fifandraisanao aminany. (Vakia Ohabolana 22:6; 23:15, 24, 25.) Ke tsy mandrisiky anao hangala tahaka ohatrany Joasy taminizy mbala tanora ma raha zen̈y?

6. Nitandren̈y torohevitrinjovy ma Joasy izikoa fa naty Joiada, avio karakory vokany? (2 Tantara 24:17, 18)

6 Mangalà leson baka amy fanapahankevitry ratsy nataony Joasy. Joiada koa fa naty, Joasy loso niaraka tamy naman̈a ratsy. (Vakia 2 Tantara 24:17, 18.) Izy nitandren̈y volan̈andro andrianany Joda aby io, kanefa iro olo tsy tia Jehovah. Iro io olo pan̈ano raha ratsy, ke ndray anao mety man̈eky fa izy tsy tôkony ninaman̈a tamindro. (Ohab. 1:10) Fa izy ndraiky nitandren̈y torohevitry ratsy baka tamindro. Baka io, Zakaria zanaka angovaviny koa fa nitady han̈itsy izy in̈y, mbala nivoneny Joasy koa Zakaria. (2 Tan. 24:20, 21; Mat. 23:35) Ratsy mare sady hadalan̈a raha nataony zen̈y! Tsara fiain̈anany Joasy tamy voanalohany, kanefa nampalahelo fa izy nanjary pivadipinoan̈a sady pamono olo. Tamy farany, panomponany foeky namono izy. (2 Tan. 24:22-25) Azo antoko fa tsy ho karaha zen̈y foeky niafarany fiain̈anany Joasy izikoa izy nitandren̈y Jehovah ndreky olo tia Izy fo. Ino leson ianaranao baka aminy ohatrany Joasy io?

7. Olo karakory tôkony hataonao naman̈a? (Zahava koa sary.)

7 Fanapahankevitry ratsiny Joasy in̈y mampianatra atsika fa atsika mila mifidy naman̈a tia Jehovah ndreky tihan̈ano raha mamparavoravo izy. Han̈ampy atsika han̈ano raha tsara naman̈a karaha zen̈y. Tsy olo mitovitovy taon̈o amintsika fo koa mila ataontsika naman̈a. Aleva onon̈o fa mbala zandrizandriny Joiada lavitry mare Joasy. Ke man̈ontania ten̈a karaha ty momba iro olo ataonao naman̈a: ‘Iro ma man̈ampy zaho hahaihino Jehovah fo? Iro ma mandrisiky zaho han̈araka fitsipiky Zan̈ahary? Iro ma mba mikoran̈a momba Jehovah ndreky iro fahamarin̈ana maro valera baka aminany? Iro ma man̈aja fitsipiky Zan̈ahary? Iro ma masaky man̈itsy zaho izikoa misy raha tsy mety ataoko, sa mandroboko zaho fo?’ (Ohab. 27:5, 6, 17) Ke izikoa namanao tsy tia Jehovah, tsy ten̈a mahatsara anao mipetaka amindro. Fa izikoa ndraiky iro tia Jehovah, ataova naman̈a fo fotony iro tsy han̈ary anao.​—Ohab. 13:20.

8. Izikoa atsika mampiasa Internet, ino raha tôkony hiritriretintsika?

8 Amy zioty, olo afaka mampiasa Internet ifandraisan̈a amy naman̈a ndreky amy fianakavian̈a. Kanefa maro olo mampiasa izio indesin̈y han̈anaovan̈a vantara. Ataondro poera an̈aty ao, ohatra, sary na videony raha baka nivangaindro ndreky nataondro. Ke izikoa anao mampiasa Internet man̈ontania ten̈a karaha ty: ‘Raha tihipoerapoera fo ma zaho aminany ty? Zaho ma tihizara raha tsara aminolo sa tiho hita fo? Ambelako hifindra aminaka ma toetsain̈y ratsy na fomba fivolan̈ana avio raha ratsy ataonolo an̈atinizio ao?’ Karaha ty torohevitry namezany Rahalahy Nathan Knorr an̈isany Filankevipitantan̈ana taloha: “Aza mitady han̈ano raha hamparavoravo olo, fa tsisy olo ho ravoravo aminao. Ataova raha hamparavoravo Jehovah, fa ho ravoravo aminao lan̈iany olo tia izy.”

ATSIKA MILA MANETRY TEN̈A FO

9. Ino ma raha nan̈ampiany Jehovah i Ozia? (2 Tantara 26:1-5)

9 Aleva tahaka fanapahankevitry tsara nataony Ozia. Nanetry ten̈a Panjaka Ozia taminizy mbala tanora. Izy nianatra ‘havozo araiky ten̈a Zan̈ahary.’ Avio Jehovah nitahy izy tan̈atiny ankamarozany 68 taon̈o niain̈any. (Vakia 2 Tantara 26:1-5.) Naro firenena fahavalo resiny Ozia. Nataony koa raha hahavy Jerosalema ho voaro tsara. (2 Tan. 26:6-15) Azo antoko fa ravoravo Ozia tamy raha jiaby nan̈ampiany Zan̈ahary izy.​—Mpito. 3:12, 13.

10. Nan̈ano karakory niafarany Ozia?

10 Mangalà leson baka amy fanapahankevitry ratsy nataony Ozia. Efa zatra nan̈amia beko Panjaka Ozia. Nety nahavy izy nieritreritry ma zen̈y fa izy nafaka nan̈ano zay raha tiany hatao? Tandraraiky, Ozia niditry tamy tempoliny Jehovah. Izy nan̈ambony ten̈a ke sakiny nan̈oro emboko man̈itry taminy alitara, kanefa panjaka tsy nahazo nan̈ano zen̈y. (2 Tan. 26:16-18) Azaria Pisoron̈obe koa fa nivolan̈a izy, Ozia neloko mare. Nampalahelo fa Ozia nivadiky ke nataony Jehovah boka tan̈y. (2 Tan. 26:19-21) Izikoa Ozia nanetry ten̈a fo mety tsy ho karaha zen̈y niafarany fiain̈ananany!

Tsy mety poerapoera amy raha vitantsika, fa sitrany midera Jehovah koa fa misy raha vitantsika (Zahava fehintsoratra 11) d

11. Ino raha han̈ampy atsika hanetry ten̈a fo? (Zahava koa sary.)

11 Ozia koa fa natanjaka, nadin̈any fa baka tamy Jehovah fo nampatanjaka izy ndreky nampahomby raha jiaby nataony. Ino raha ianarantsika baka amy zen̈y? Mila alaintsika onon̈o fo fa baka amy Jehovah hatsaran̈a ndreky tombontsoa jiaby anan̈antsika. Atsika tsy tôkony hipoerapoera amy raha vitantsika, fa tôkony hankasitraka Jehovah fo. b (1 Kor. 4:7) Mila manetry ten̈a koa atsika ke mangala onon̈o fo fa atsika io tsy lavorary ndreky mila torohevitry. Misy rahalahy araiky kadiriny 60 taon̈o nivolan̈a: “Zaho mifen̈y tsy ho mora meloko ndreky tsy ho kivy izikoa fa misy olo man̈itsy zaho. Izikoa fa misy olo man̈anatra zaho amy raha tsy mety ataoko ndraikindraiky, zaho mifen̈y miova ndreky mbala man̈ano erakany vitako amy fanompoan̈a.” Sady izikoa atsika mavozo Jehovah ndreky mifen̈y fo manetry ten̈a atsika ho sambatra mare.​—Ohab. 22:4.

AZA VOLY MITADY JEHOVAH

12. Tamy Josia mbala tanora, karakory nataony nitady Jehovah? (2 Tantara 34:1-3)

12 Aleva tahaka fanapahankevitry tsara nataony Josia. Mbala tanora Josia taminizy nanomboko nitady Jehovah. Izy tihianatra raha momba Jehovah ndreky tihan̈ano sitraponany. Fa ndray zen̈y, tsy nora fiain̈anany panjaka ten̈a mbala tanora io. Izy nila niaro fivavahan̈a marin̈y, kanefa ankamarozanolo tamy zen̈y nanompo zan̈ahary diso. Ten̈a nanan̈a korazy ankitin̈y izy! Josia mbala tsendriky 20 taon̈o, izy efa nanomboko nan̈adoso fivavahan̈a diso tamy firenenany Israely.​—Vakia 2 Tantara 34:1-3.

13. Han̈ano akory fiain̈ananao izikoa anao manokanten̈a amy Jehovah?

13 Ndray anao mbala tanora mare, anao efa afaka mangala tahaka Josia, ke mifen̈a mitady Jehovah ndreky mianatra ho tia toetrinany. Fan̈anaovanao zen̈y, handrisiky anao hanokanten̈a aminany. Han̈ano karakory vokatranizen̈y amy fiain̈ananao? Luke natao batisa taminizy 14 taon̈o. Karaha ty ho izy: “Manomboko iziô fanompoan̈a Jehovah hataoko raha voanalohany amy fiain̈ananaka, avio zaho hifen̈y han̈ano raha hamparavoravo izy.” (Mar. 12:30) Izikoa anao man̈ano karaha zen̈y ho maro koa hatsaran̈a miambin̈y anao!

14. Karakory ataony tanora sasany mangala tahaka Panjaka Josia?

14 Mbala tanora ma anao? Ino aby raha sarotro sasany mety ho tojy tanora manompo Jehovah? Johan natao batisa taminizy 12 taon̈o, izy nivolan̈a fa iro tsaiky lekoly araiky taminany niforse izy hisesitry sigarety elektroniky. Ino raha nan̈ampy izy? Nalainy Johan onon̈o fa izikoa izy misesitry sigarety elektroniky, mety hamparary izy sady handrobaka fifandraisan̈anany amy Jehovah. Rachel ndraiky natao batisa taminizy 14 taon̈o. Karaha ty ho izy lera izy nan̈azava raha nan̈ampy izy handresy raha sarotro ta lekoly tan̈y: “Zaho nifen̈y hieritreritry raha han̈ampy zaho hahatsiaro raha koran̈iny Baiboly ndreky Jehovah. Ohatra, lesony tantara mety hampatsiaro zaho tantara amy Baiboly na koa faminanian̈a. Na ndraikindraiky, zaho koa fa mikoran̈a aminolo a lekoly, zaho mieritreritry ino andininteny mety hikoran̈iko amindro.” Raha sarotro tojy anao mety tsy hitovy tamy raha natrefiny Panjaka Josia, fa karaha izy anao koa afaka ho hendry ndreky tsy hivadiky. Fahaizanao miatriky raha sarotro aminy anao tanora iziô, han̈ampy anao hiatriky raha sarotro hafa aminy amaray.

15. Ino nan̈ampy Josia hahavita tsy hivadiky tamy Jehovah? (2 Tantara 34:14, 18-21)

15 Panjaka Josia koa fa 26 taon̈o, izy nanomboko nan̈amboatra ndraiky tempoly. Izikoa fa nandeha fan̈amboaran̈a izio, ‘hita boky misy Lalàn̈any Jehovah namian̈a baka taminy alalany Mosesy’ in̈y. Izikoa fa nivakin̈y taminany raha tan̈atinizio, direkty panjaka efa nan̈ano raha nifan̈araka tamy raha nivolan̈iny boky io. (Vakia 2 Tantara 34:14, 18-21.) Tianao koa ma hahavita hamaky Baiboly isanandra? Anao mety efa mifen̈y man̈ano zen̈y, fa mba ravoravo edy anao man̈ano zen̈y? Anao ma mba mangala onon̈o iro andininteny mety ilainao manokan̈a? Luke araiky nikoran̈intsika taloha tarỳ in̈y, ohatra, manoratra amy karnenazy lan̈iany hevitry mahalian̈a hitany. Fan̈anaovan̈a raha karaha zen̈y koa han̈ampy anao hahatsiaro andininteny amy Baiboly ndreky leson nianaranao baka tamizio. Arakaraka ahaizanao Baiboly ndreky itiavanao izio hahavy anao hahaitihanompo Jehovah fo. Ke karaha Josia, Volan̈a Zan̈ahary handrisiky anao han̈ano raha.

16. Nan̈ino Josia nan̈ano hadisovan̈a maventy, avio ino leson ianarantsika baka amy zen̈y?

16 Mangalà leson baka amy fanapahankevitry ratsy nataony Josia. Josia koa fa kadiriny 39 taon̈o, nisy hadisovan̈a maventy araiky nataony ke nahafaty izy. Josia natoky ten̈a fa tsy nitady taridalan̈a baka tamy Jehovah. (2 Tan. 35:20-25) Ino leson ianarantsika baka amy zen̈y? Atsika mila tsy voly mitady Jehovah, na firy taon̈o atsika na firy taon̈o avio nata efa ela na vo tsy ela atsika nianatra Baiboly. Ke atsika mila tsy voly mangataka taridalan̈a aminany baka amy vavaka, mianatra Volan̈anany, avio mitandren̈y torohevitry baka amy Kristianin̈y matotro. Fan̈anaovan̈a raha aby zen̈y han̈ampy atsika tsy han̈ano hadisovan̈a maventy ndreky ho sambatra.​—Jak. 1:25.

AFAKA HO SAMBATRA ANARO TANORA

17. Ino aby leson maventy ianarantsika baka amy panjakany Joda telo aby in̈y?

17 Maro raha mety hataonao izikoa anao mbala tanora. Tantarany Joasy, Ozia avio Josia man̈aboaka fa tanora afaka han̈ano fanapahankevitry tsara ndreky hanan̈a fiain̈ana mamparavoravo Jehovah. Marin̈y ndraiky fa iro telo lahy samy nan̈ano hadisovan̈a nisy vokany ratsy mare tamy fiain̈anandro. Kanefa izikoa anao mangala tahaka raha tsara nataondro avio tsy man̈ampody hadisovan̈a nataondro, anao afaka hahita haravoan̈a amy fiain̈ananao.

Davida nifandray marikitry tamy Jehovah taminizy mbala tanora. Zan̈ahary nankasitraka izy, ke tsara fiain̈ananany (Zahava fehintsoratra 18)

18. Tantaranjovy aby amy Baiboly ao man̈aboaka fa anao afaka ho sambatra amy fiain̈ana? (Zahava koa sary.)

18 Amy Soratra Masin̈y koa mbala misy tantarany tanora hafa nifandray marikitry tamy Jehovah, ke nankasitrahiny avio loso nanan̈a fiain̈ana mahafapo. An̈isany zen̈y Davida. Rango izy mbala hely izy efa nanompo Jehovah. Avio tafara tatỳ, izy nanjary panjaka tsy nivadiky. Izy ndraiky nisy fotoan̈a nan̈ano hadisovan̈a, fa ndray zen̈y olo tsy mivadiky fahitany Zan̈ahary izy. (1 Mpanj. 3:6; 9:4, 5; 14:8) Izikoa anao mianatra tantarany Davida, ohatranany handrisiky anao hanompo Jehovah ndreky tsy hivadiky aminany. Na koa anao mety mianatra raha momba Marka na Timoty. Ho hitanao fa rango mbala hely iro efa nanompo Jehovah sady tsy nivadiky taminany foeky. Fanapahankevitry nataondro zen̈y namparavoravo Jehovah, ke iro sambatra tamy fiain̈anandro.

19. Afaka hanan̈a fiain̈ana karakory ma anao?

19 Fiain̈ananao aminy amaray miankiny amy raha ataonao amy zioty. Izikoa anao milampy amy Jehovah fa tsy amy fahaizan̈anao manokan̈a, Jehovah han̈ampy anao han̈ano fanapahankevitry tsara. (Ohab. 20:24) Anao ten̈a afaka ho sambatra ndreky ho afapo amy fiain̈ana. Aleva onon̈o fa Jehovah ten̈a mankasitraka raha ataonao amy fanompoan̈a izy. Ke efa manompo Babantsika be fitiavan̈a io edy fomba ten̈a tsara mety hampiasanao fiain̈ananao!

HIRA 144 Banjino Ilay Lokanao!

a Hainy Jehovah fa mety tsy ho mora aminaro tanora hinaman̈a aminany fo, fotony mety misy raha sarotro andalovanaro. Akory hahavy anaro han̈ano fanapahankevitry hamparavoravo Babanaro andan̈itry an̈y? Hidinihintsika ato ohatrany tsaiky lelahy telo nanjary panjakany Joda. Zahava ino raha afaka ianaranaro baka amy fanapahankevitry nataondro.

b Zahava efajoro “Tandremo sao Lasa Mody Manetry Tena Nefa Hay Mirehareha”, amy lahatsoratra “Tena Ratsy ve Ilay hoe Be Mpitia ao Amin’ny Internet?”, amy jw.org ao.

c FAN̈AZAVAN̈A SARY: Ranabavy araiky matotro man̈amia torohevitry tsara ranabavy araiky tanora.

d FAN̈AZAVAN̈A SARY: Ranabavy araiky milampy amy Jehovah izikoa fa manan̈a anjara amy fivoriambe, avio izy man̈amia voninahitry Jehovah.