1. Ana Yehofa akusajembecheya chichi kwa m’weji?

 NDAŴI jakusangalasya mnope kwa ŵandu ŵalombane jili ndaŵi japali mwanache mwiŵasamo. Atamose kuti jemanjaji akusasangalala ni mwanache jwapalijo, ngaŵa kuti akusagamba kusaka kuti mwanacheju agambe kuŵape likandi. Jemanjaji mpaka yakwaye kapena kudandawula naga mwanacheju ali mkukanika kukula. Mwakulandana ni yeleyi Yehofa akusasangalala patutesile yakomboleka kuti tuŵe ŵakumkuya ŵa Yesu soni pakutuwona tuli mkukula mwausimu. (1 Akoli. 3:1) Mwamti akusatuŵenda kuti ‘tuŵeje Aklistu ŵachikulile pakupikanichisya yindu.’—1 Akoli. 14:20.

2. Ana chitukambilane chichi munganiji?

² Nambo ana kuŵa Aklistu ŵachikulile ŵakupikanichisya yindu kukusagopolela chichi? Ana tukusosekwa kutenda chichi kuti tuŵe ŵachikulile mwausimu? Ana chakulya chakulimba chausimu chikusatukamuchisya chamti uli kuti tukule mwausimu? Nambosoni ligongo chichi ngatukusosekwa kwamba kwikutila kuti tuli paunasi ŵakulimba ni Yehofa? Munganiji chitupate kwanga kwa yiwusyo yeleyi.

ANA KUŴA AKLISTU ŴACHIKULILE ŴAKUPIKANICHISYA YINDU KUKUSAGOPOLELA CHICHI?

3. Ana kuŵa Mklistu jwakumanyilila yejinji kukusagopolela chichi?

³ M’Baibulo liloŵe lya Chigiliki liŵaligopolele kuti “ŵachikulile pa kupikanichisya yindu” mpaka ligopolelesoni “kuŵa mundu jwamkulungwa.” a (1 Akoli. 2:6) Tukusaŵa Aklistu ŵakupikanichisya yindu kapena ŵachikulile mwa usimu patukutyoka pa likandi lya usimu ni kuŵa achalume kapena achakongwe ŵachikulile mwausimu. Nambope atamose patuŵele Aklistu ŵachikulile mwausimu, ngatukusosekwa  kwimichila kwawula pasogolo mwausimu. (1 Tim. 4:15) Wosopewe kupwatikapo ŵanache mpaka tuŵe ŵandu ŵachikulile mwausimu. Nambo ana chichi champaka chilosye kuti Mklistu ali jwachikulile mwausimu?

4. Ana mpaka amlondesye chamti uli Mklistu jwachikulile mwausimu?

⁴ Mklistu jwachikulile mwausimu ali mundu jwakusajendelaga mfundo nambosoni malamusi gosope ga Yehofa paumi wakwe. Yili yisyene kuti jwalakwe ali jwangali umlama mwamti akusalemwesyaga ndaŵi sine. Nambope payakutenda yakwe ya lisiku ni lisiku yikusalosyaga kuti akusaganisya soni kutenda yindu yakusasaka Mlungu. Jwalakwe akusapitilisya kuwala umundu wasambano nambosoni akusalingalinga kuti aganisyeje mwakamulana ni nganisyo sya Yehofa. (Aef. 4:22-24) Jwalakwe akusaŵa kuti alijiganyisye kusagula yindu mwalunda mwakamulana ni malamusi ga Yehofa nambosoni mfundo syakwe. Mwamti ngakusajembecheyaga ndandanda ja malamusi gane gakwe kuti gamlongoleleje pachilichose chakutenda paumi wakwe. Pasagwile yakutenda akusalingalinga mwampaka akombolele kuti akwanilisye yasagwileyo.—1 Akoli. 9:26, 27.

5. Ana Mklistu jwangamanyilila yejinji mpaka asimane ni yakusawusya yamti uli? (Aefeso 4:14, 15)

⁵ Nambo Mklistu jwali mwanache mwausimu akusaŵa jwangakaŵa kujigalika ni chijiganyo cha mtundu uliwose chakutyochela kwa ŵandu ŵaunami ŵakusiŵasokonasya ŵane “ligongo lya kukalamuka kwawo.” Nambosoni jemanjaji akusajigalika ni ngani syakusawandisya ŵandu kupitila pa Intaneti soni kutyochela kwa ŵandu ŵampatuko. b (Aŵalanje Aefeso 4:14, 15.) Jwalakwe akusakolasoni mtima wa jelasi, mtima wa pachala, jwakunonyela kukangana ni ŵandu ŵane nambosoni yikusaŵa yangasawusya kugwa palinjidwe kuti atende yakusakala.—1 Akoli. 3:3.

6. Ligongo chichi tukusosekwa kulandanya yakusati kakule mundu mwausimu ni yakusati kakule mwanache? (Alole chiwulili.)

⁶ Mpela mwatuŵechetele kundanda kwa nganiji, Malemba gakusalandanya yakusati kakule mundu mwausimu ni yakusati kakule mwanache. Mwanache akusaŵa jwangamanyilila yejinji, mwamti akusasosechela mundu jwamkulungwa kuti amkamuchisyeje nambosoni kumlolela. Mwachisyasyo, nangolo jwamkongwe mpaka amkamule pamkono mwanache jwakwe jwamkongwe pakomboka pamsewu. Nambo pakusile mwanachejo, mamagwewo mpaka amkunde komboka jika pamsewu. Nambope mpaka amkumbusyeje  kuti mkanajomboche msewu akusosekwa kulolaga mbali syosope syene naga pangali njinga kapena galimoto jajikwika. Mwanacheju pakusile akusaŵambala yindu yakogoya yeleyi mwajika jakwe. Mpela mwayikusaŵela mwanache kuti akusasosechela mundu jwachikulile kuti aŵambale yindu yakogoya paumi wakwe. Mklistu jwalisoni mwanache mwausimu akusasosekwa Mklistu jwamkomangale mwausimu kuti amkamuchisye kuŵambala ngosi sya usimu nambosoni kuti asaguleje yindu mwalunda. Pele Mklistu jwamkomangale mwausimu akusasagula yindu mwakulongoleledwa ni mfundo sya m’Baibulo nambosoni mwakamulana ni nganisyo sya Yehofa payindu yasagwileyo nikutenda mwakamulana ni yeleyo.

7. Ana Aklistu ŵachikulile mwausimu mpaka asachesoni chikamuchisyo kwa ŵane?

⁷ Nambo ana yeleyi yikugopolela kuti Mklistu jwachikulile mwausimu ngakusasosechela kupata chikamuchisyo chakutyochela kwa ŵane? Iyayi. Aklistu ŵachikulile mwausimu ndaŵi sine mpaka asosekwe kuŵenda chikamuchisyo kutyochela kwa ŵandu ŵane. Nambo Aklistu ŵangakomangala mwausimu mpaka ajembecheyeje kuti ŵandu ŵane ŵasalileje yakutenda kapena kwasagulila yindu yakusosekwa kusagula jika. Pele Mklistu jwachikulile mwausimu mpaka apikanile yindu yalunda yakusala ŵandu ŵane nambosoni yindu yayatendechele ŵandu ŵane paumi wawo kwineku ali mkumanyilila kuti Yehofa akwembecheya jwalakwejo kuti “chachitwichila katundu jwakwe.”—Agal. 6:5.

8. Ana Aklistu ŵachikulile mwausimu mpaka alekanganeje mwamti uli?

⁸ Mpela mwayikusaŵela kuti ŵandu ŵachikulile akusalekangana mu yindu yine, Aklistu ŵachikulile mwausimu akusalekanganasoni mundamo syausimu mpela lunda, kulimba mtima, koloŵa makono, nambosoni chanasa. Mwambone, Aklistu ŵaŵili ŵachikulile mwausimu mpaka asimane ni yindu yakulandana nambo nikusagula yindu mwakulekangana nambo yili mkuti yosope yasagwileyo ngayikukasa malamusi ga Mlungu. Yeleyi yikusaŵa myoyo mnopemnope payindu yakwayana ni chikumbumtima. Kumanyilila yeleyi mpaka kutukamuchisye kuŵambala kwajelusya ŵane payindu yakutenda mwakulekangana ni ŵane. Mmalomwakwe tukusapitilisya kuŵa ŵakamulana.—Alo. 14:10; 1 Akoli. 1:10.

ANA TUKUSOSEKWA KUTENDA CHICHI KUTI TUŴE ŴACHIKULILE MWAUSIMU?

9. Ana kukula mwausimu kukusatendekwa mwajikape? Alondesye.

⁹ Mundu papagwile akusakula ni kuŵa mundu jwamkulungwa mkupita kwandaŵi, nambo kuti tukule mwausimu yangagamba kutendekwa mwajikape. Mwachisyasyo, Aklistu ŵa ku Kolinto ŵapochele ngani syambone, ŵabatisidwe, ŵapochele msimu weswela nambosoni ŵapindulaga ni malangiso gakutyochela kwa ndumetume Paulo. (Mase. 18:8-11) Nambope, atamose kuti Aklistu ŵeleŵa ŵabatisidwe, mkupita kwandaŵi ŵaŵelepe ŵanache mwausimu. (1 Akoli. 3:2) Ana chichi champaka chitukamuchisye kuti tuŵe ŵachikulile mwausimu?

10. Ana tukusosekwa kutenda chichi kuti tuyiche pa uchikulile mwausimu? (Yuda 20)

¹⁰ Kuti tuŵe ŵachikulile mwausimu tukusosekwa kukola mtima wakusachilila kwawula pasogolo mwausimu. Ŵandu ŵakusasaka kuŵape “ŵakuloŵela” akusapitilisya kuŵa ŵanache mwausimu mwamti ngakusajawula pasogolo. (Mis. 1:22) Ngatukusosekwa kuŵa mpela ŵandu ŵachikulile ŵakusajembecheya kuti achinangolo ŵawo apitilisyeje kwalongolela nambosoni kwasagulila yakutenda. Mmalomwakwe tukusosekwa kulingalinga kutenda yampaka tukombole kuti tupitilisye kukula mwausimu. (Aŵalanje Yuda 20.) Naga akusaka kupitilisya kukula mwausimu amŵendeje Yehofa kuti ŵakamuchisyeje kupitilisya “kutenda yindu yakumsangalasya jwalakwe.”—Afil. 2:13.

11. Ana Yehofa akusatukamuchisya chamti uli kuti tuŵe Aklistu ŵachikulile? (Aefeso 4:11-13)

¹¹ Yehofa jwangajembecheyaga kuti chitukuleje mwausimu mwajika jetu. Abale ŵakusachinga nambosoni kwiganya mumpingo wa Chiklistu akusatukamuchisya  kuti tuyiche “pakomangala chenene” mwausimu “ni kuŵa ŵandu ŵachikulile mpela muŵaŵelele Klistu.” (Aŵalanje Aefeso 4:11-13.) Nambosoni Yehofa akusapeleka msimu wakwe weswela kuti utukamuchisyeje kola “nganisyo sya Klistu.” (1 Akoli. 2:14-16) Kupwatika pelepa, Mlungu jwatupele mabuku mcheche ga Ngani Syambone pakusaka kutukamuchisya kumanyilila kaganisye ka Yesu, yaŵatiga pakuŵecheta, nambosoni katende kakwe ka yindu paŵatendaga utumiki wakwe pachilambopa. Myoyo, pakumsyasya Yesu m’matala gelega yichakamuchisya kuti aŵe Mklistu jwachikulile mwausimu.

ANA CHAKULYA CHAKULIMBA CHAUSIMU CHIKUSATUKAMUCHISYA CHAMTI ULI KUTI TUKULE MWAUSIMU?

12. Ana “yijiganyo yandanda yakwamba Klistu” yili yapi?

¹² Kuti tuŵe Aklistu ŵakomangale mwausimu tukusosekwa kutyoka “pa yijiganyo yandanda yakwamba Klistu” yayili yijiganyo yandanda ya Chiklistu. Yijiganyo yeleyi yikusapwatikapo kugalawuka mtima, chikulupi, kubatisidwa nambosoni kwimuka ku chiwa. (Aheb. 6:1, 2) Yijiganyo yeleyi ni yayili fendeshoni ja Chiklistu. Ni ligongo lyakwe ndumetume Petulo jwasasile ya yijiganyoyi pajwalalichilaga likuga lya ŵandu pa Pentekosite. (Mase. 2:32-35, 38) Tukusosekwa kwitichisya yijiganyo yandanda yeleyi kuti tuŵe ŵakumkuya ŵa Klistu. Mwachisyasyo, Paulo jwakalamwisye kuti jwalijose jwakukana chijiganyo chakuti pana kwimuka ku chiwa nikuti nganaŵa aŵele jwakumkuya jwa Klistu jusyesyene. (1 Akoli. 15:12-14) Nambope ngatukusosekwa kwikutila ni yijiganyo yandandapeyi.

13. Ana tukusosekwa kutenda chichi kuti tupinduleje ni chakulya chakulimba chausimu chakuchikolanga pa Ahebeli 5:14? (Alole chiwulili.)

¹³ Mwakulekangana ni yijiganyo yandandayi chakulya chakulimba chausimu chikusapwatikapo malamusi ga Yehofa nambosoni mfundo syakwe, yayikusatukamuchisya kuti tupikanichisyeje yakusati katende yindu Yehofa. Kuti chakulya chakulimba chausimu chelechi chitukamuchisye, tukusosekwa kulijiganya kuganichisya nambosoni kukamulichisya masengo maloŵe ga Mlungu. Patukutenda yeleyi tukusaŵa tuli mkulijiganya kuti tusaguleje yindu yakumsangalasya Yehofa. c—Aŵalanje Ahebeli 5:14.

14. Ana Paulo ŵakamuchisye chamti uli Akolinto kuti aŵe Aklistu ŵachikulile?

¹⁴ Aklistu ŵangakomangala mwausimu akusalaga pasimene ni yindu yakuti nganiyikola  lilamusi lya m’Baibulo lyakwalongolela panganijo. Jemanjaji mpaka atende yindu yiliyose yakusaka payindu yanganiyikola lilamusi lya m’Baibulo. Ŵane mpaka aŵendeje malamusi payindu yakuti nganiyikola malamusi. Mwachisyasyo, Aklistu ŵa ku Kolinto ŵamŵendile Paulo lilamusi lyakwamba kulya yindu yayipelechedwe ku milungu jakusepa. Mmalo mwakwasalila yakutenda, Paulo jwamanyilile kuti nganiji jikwegamila pa chikumbumtima cha mundu nambosoni kuti jwalijose akwete “ufulu [wakwe] pakusagula yindu.” Jwalakwe jwaganichisye mfundo jampaka jimkamuchisye jwalijose kukola mtendele wamumtima mwangakuŵasya chikumbumtima cha ŵane. (1 Akoli. 8:4, 7-9) Pelepa Paulo jwakamuchisyaga Aklistu ŵa ku Kolinto kuti apitilisye kukula mwausimu. Nambosoni jwakamuchisyaga kuti akamulichisyeje chenene masengo machili gawo gakumanyilila yindu mmalo mwakwegamila mundu jwine jwakwe kwasagulila yakutenda kapena mmalo mwakusosasosa malamusi pa chindu chilichose.

15. Ana Paulo ŵakamuchisye chamti uli Aklistu ŵa Chihebeli kuti apitilisye kwawula pasogolo mwausimu?

¹⁵ Pelepa tukulijiganya mfundo jakusosekwa mnope jaŵalembile Paulo pakwalembela Aklistu ŵa Chihebeli. Ŵane mwa jemanjaji nganakulaga mwausimu mwamti ŵaŵele “mpela makandi gakusaka mkaka ngaŵaga yakulya yakulimba” yausimu. (Aheb. 5:12) Jemanjaji ŵalepele kukuya yindu yasambano yaŵajiganyaga Yehofa. (Mis. 4:18) Mwachisyasyo, Ayuda ŵakulupilila ŵajinji ŵalimbikasyaga kukuya Chilamusi cha Mose chele Yesu Klistu ŵachimasisye yaka 30 munyumamo kupitila mu mbopesi jakwe jaŵapeleche. (Alo. 10:4; Tit. 1:10) Yaka 30 yeleyi yaliji yakwanila kuti Aklistu ŵa Chiyuda ŵeleŵa alijiganyepo kandu yakuleka kukuya Chilamusi cha Mose. Jwalijose jwakusaŵalanga chikalata chaŵawulembele Paulo mpingo wa Ahebeli mpaka aŵe jwakusimichisya kuti bukuji jikwete chakulya chakulimba chausimu. Yeleyi yakamuchisye Aklistu ŵa Chihebeli ŵeleŵa kumanyilila kuti litala lyasambano lyakumtumichilila Yehofa liŵalitamilikasisye Yehofa mumpingo wa Chiklistu lyaliji lyambone mnope mwamti ŵasosekwaga kuleka kuya Chilamusi cha Mose. Nambosoni yalimbikasisye jemanjaji kuti alalichileje mwangasamala kandu ya Ayuda ŵaŵaliji mkwasisya pasikati pawo.—Aheb. 10:19-23.

TUŴAMBALEJE KULIDALILA

16. Konjechesya pakwawula pasogolo mwausimu, ana tukososekwa kutendasoni chichi?

¹⁶ Patukulingalinga kuti tuŵe ŵakomangale mwausimu tukusasosekwa kutenda yakomboleka kuti tukawujila munyuma. Kuti tukombole kutenda  yeleyi tukusasosekwa kuŵambala kulidalila mnope. (1 Akoli. 10:12) Mwamti tukusasosekwa ‘kupitilisya kulilinga’ kuti tukaleka kwawula pasogolo mwausimu.—2 Akoli. 13:5.

17. Ana chikalata chiŵalembele Paulo Akolose chikusalosya chamti uli kusosekwa kwa kuŵape ŵachikulile mwausimu?

¹⁷ Mu chikalata chakwe chakwawula kwa Aklistu ŵa kwa Akolose, Paulo jwagombelechesyesoni kusosekwa kwakuŵa Mklistu jwamkomangale mwausimu. Atamose kuti jemanjaji ŵaliji Aklistu ŵakumanyilila yindu yejinji, Paulo ŵakalamwisye kusosekwa kwa kuŵa ŵakusamala ni kaganisye ka kuchilamboku. (Akolo. 2:6-10) Nombe Epafula ligongo lyakuti jwamanyililaga chenene ŵandu ŵa mumpingowo jwapopesile mwakuwilisyawilisya kuti jemanjajo ‘pambesi pakwe aŵe ŵakulimba’ kapena ŵakomangale mwausimu. (Akolo. 4:12) Ana tukulijiganya chichi pelepa? Wosope Paulo soni Epafula ŵamanyililaga chenene kuti mundu akusasosekwa kulimbichila soni chikamuchisyo cha Mlungu kuti apitilisye kuŵa Mklistu jwakulimba. Jemanjaji ŵasakaga kuti Aklistu ŵa ku Kolose apitilisye kuŵa ŵakomangale mwausimu kapena ŵakumanyilila yejinji mwangasamala kandu yakusawusya yakasimene nayo.

18. Ana chichi champaka chimtendechele Mklistu jwachikulile mwausimu? (Alole chiwulili.)

¹⁸ Paulo ŵakalamwisye Aklistu ŵa ku Hebeli kuti atamose ali aŵele Aklistu ŵakomangale mwausimu nambo naga ngakusamala unasi wawo ni Yehofa mpaka usokonechele. Yehofa nganaŵa amkululuchile Mklistu jwakulepela kukuya malangiso gakwe soni kugalawuka mtima. Nambo chakusangalasya chili chakuti Aklistu ŵa kwa Ahebeli nganiyatendechela yeleyi. (Aheb. 6:4-9) Nambi uli pakwamba ya ŵandu ŵamasiku getu gano ŵaŵawujile munyuma kapena ŵaŵatyosyedwe mumpingo nambo kaneko ŵagalawiche mtima? Kugalawuka kwawo mtima kukusalosya kuti jemanjaji ali ŵakulekangana ni ŵandu ŵele Paulo ŵalembelaga chikalatachi. Nambope jemanjaji pawujile kwa Yehofa akusasosekwa chikamuchisyo kuti apitilisye kutenda chenene mwausimu. (Esek. 34:15, 16) Mwamti achakulungwa ŵa mumpingo akusalinganya yakuti Aklistu ŵane ŵakumanyilila yejinji ŵakamuchisye jemanjaji kuti aŵe ŵakulimba mwausimu.

19. Ana tukusosekwa kukola chakulinga chapi?

¹⁹ Pakulingalinga kuti aŵe Mklistu jwakulimba mwausimu nikuti chachikwanilisya chakulinga chawochi. Myoyo akusosekwa kupitilisya kulijiganya yindu yakusokoka mnope ya m’Baibulo soni kuganichisya yindu yakusasaka Yehofa. Kupwatika pelepa, paŵele Mklistu jwamkomangale mwausimu akusosekwa kutenda yakomboleka kuti akawujila munyuma.