Napali mu 1955, soni mu liŵasa lyetu twapali anyamata ŵatatu mwamti uneji ndili jwamnandi mnope. Nakulile mungulugulu nyasa kumwela kwa chilambo cha Finland mu dela jele masiku agano jikusamanyika kuti Vantaa.

Napagwile pali papite yaka yamnono kutyochela pandaŵi jele mama ŵabatisidwe ni kuŵa jwa Mboni sya Yehofa. Nambope baba ŵasisyaga mamaŵa pa yindu yaŵalijiganyaga. Mwamti nganiŵakundaga kuti alijiganyeje Baibulo ni m’weji nambosoni kutujigalila ku misongano ja mpingo. Myoyo, mama ŵatujiganyaga Baibulo baba patyosile.

Mbele ndili mkumpikanila Yehofa kutandila ndili mwanache. Mwachisyasyo, ndili ni yaka 7, atichala ŵangu ŵatandite kundumbilila mnope ligongo lyakuti nakanaga kulya chakulya chine chakupanganyidwa kutyochela ku myasi. Mwamti lisiku line ŵanganganukulaga kukamwa kuti ambunyisye chakulyachi. Nambo mwaupile nakombwele kuchipatusya pasi.

Baba ŵangu ŵawile ndili ngwete yaka 12. Yili yitendekwe yeleyi natandite kusimanikwa pa misongano ja mpingo. Abale ni alongo ku mpingoku ŵandosyaga chidwi mnope yayangamuchisye kuti njawule pasogolo mwausimu. Mwamti natandite kulijiganya Baibulo lisiku lililyose soni kulijiganya mabuku gakulondesya Baibulo mwakutamilichika. Yeleyi yangamuchisye kuti mbatisidwe pa 8 Ogasiti, 1969 ndili ngwete yaka 14.

Ndili malisisye sukulu, natandite upayiniya wakutamilichika. Panyuma pa mawiki gakuŵalanjika  nasamile ku dela jakusosechela ŵakulalichila ŵajinji mumsinda wa Pielavesi chiŵandika chilikati ja chilambo cha Finland.

Ku Pielavesi nasimene ni Mlongo Sirkka jwele kaneko namlombile. Najigaliche mnope ni ndamo jakwe jakulinandiya soni mtima wakwe wakusachilila kumtumichila Yehofa. Jwalakwe nganakola mtima wakusaka kuŵa jwakumanyika kapena jwakusichila. Mwamti wosopewe twatandite kumtumichila Yehofa mwampaka tukombolele mwangasamala kandu ni utumiki watupegwile. Twalombene pa 23 Malichi, 1974. Mmalo mwakuti tukole ndaŵi jakupumula ni kusangalala ni ŵamkwangu panyuma pakulombana, twasamile mu msindawu ni kwawula ku Karttula, msinda wawasosechelaga ŵakulalichila ŵajinji.

Kutandila patwalombene, Yehofa alosisye kuti ali jwakoseka kutukamuchisya naga tukuŵika pandanda yindu yakwayana ni Uchimwene wa Mlungu. (Mat. 6:33) Mwachisyasyo, patwaliji ku Karttula nganitukola galimoto. Mwamti masiku gandanda twajendaga pa njinga jakapalasa. Nambosoni mu ndaŵi jakusisima delaji jasisimaga mnope. Mwamti kuti tukombole kuja kulalichila ku madela gakutalikangana ni mpingo wetu twasosechelaga kwenda pagalimoto, nambo nganitukola mbiya syakusumila galimoto.

Mwangajembecheya achimwene ŵangu ŵakulungwa ŵayiche kukutulola. Achimweneŵa ŵatulosisye chinonyelo chekulungwa mwakutupa galimoto. Galimotoji jakwete yipepala yakwanila yakwendela pa msewu mwamti chatwasosekwaga m’we chaliji kusumilamo mawuta basi. Pelepatu twapatile galimoto jatwasosechelaga.

Apasoni Yehofa jwalosisye kuti jwakwanilisye udindo wakwe wakutusamalila mwakutupa yakusosechela yetu ya paumi. Mwamti chatwasosekwaga m’weji ni kuŵika pandanda yindu yakwayana ni Uchimwene wa Mlungu.

Mu 1978, tuli pa Sukulu ja Upayiniya wa Undumetume, jumo mwa abale ŵaŵatujiganyaga lina lyakwe Raimo Kuokkanen, a jwatulimbikasisye kuti tuwuchisye Sukulu ja Giliyadi. Myoyo, twatandite kulijiganya Chingelesi ni chakulinga chakuti tuŵajilwe kwinjila sukuluji. Nambope mu 1980, mkanituwuchisye sukuluji, ŵatuŵilasile kuti tukatande kutumichila pa ofesi ja nyambi ja ku Finland. Pandaŵiji ŵakutumichila pa Beteli nganiŵakundaga kuwuchisya Sukulu ja Giliyadi. Ligongo lyakuti twaliji ŵakusachilila kuja kutumichila kwasachile Yehofa ngaŵaga kwatusachile  m’wejo, twakundile utumikiwu. Nambope twapitilisye kulijiganya Chingelesi ni chakulinga chakuti naga upile uli upatikene chituwuchisye sukuluji.

Panyuma pa yaka yakuŵalanjika, Likuga Lyakulongolela lyapeleche upile kwa abale ni alongo ŵa pa Beteli wakuwuchisya Sukulu ja Giliyadi. Mwamti mwachitema twawuchisye sukuluji. Nambo ngaŵa kuti nganitusangalalaga ni utumiki wa pa Beteli, iyayi. Chakulinga chetu chaliji kuŵa ŵakoseka kuja kutumichila kulikose kwakukusosechela ŵakulalichila ŵajinji. Twajinjile nawo Sukulu ja Giliyadi kalasi nambala 79 jatwamalisisye mu Sepetemba 1985. Mwamti utumiki wetu wandanda waliji kuja kutumichila ku chilambo cha Colombia.

Tuli tuyiche ku Colombia ŵatusalile kuti tukatumichileje pa nyambi. Nalinjilile kulipeleka kuti ndendeje chenene pa utumikiwu nambo panyuma pa chaka chimo nayiweni kuti ngusosekwa kuŵenda yakuchenga utumikiwu. Keleka kaliji kandanda soni kamopeko paumi wangu kanaŵendile yakuchenga utumiki. Kaneko ŵasalile yakuti ngatende umishonale mumsinda wa Neiva mu dela ja Huila.

Mbele ndili mkusangalala ni masengo gakulalichila. Panatendaga upayiniya ku Finland mkanilombele nalalichilaga kutandila kundaŵi mpaka ligulo. Panalombele, une ni ŵamkwangu twalalichiligasoni kutandila kundaŵi mpaka ligulo. Patupite kukulalichila ku dela jakutalichila, ndaŵi sine twagonaga m’galimoto jetu. Yeleyi yatukamuchisyaga kuti tutande kulalichila kundaŵi lisiku lyakuyichisya.

Mpela amishonale, twapitilisye kukola mtima wakusachilila kukamula masengo gakulalichila mpela mutwatendelaga pandanda. Mwamti mpingo watwasonganaga wajawulaga pasogolo. Nambosoni abale ni alongo ŵa ku Colombia ŵatuchimbichisyaga, kutunonyela soni kutuyamichila.

Nambo papali matawuni gane gagaŵandikene ni tawuni ja Neiva jitwalalichilaga, kwele kwaliji kwangali ŵa Mboni sya Yehofa. Nambope, ligongo lya yindu yachiwawa yayatendekwaga ku madelaga, yaliji yakusawusya kuti mundu jwakutyochela ku dela jine ajawule kukulalichila. Myoyo, natandite kupopela kuti papatikane jumo mwa ŵandu ŵa mudela syelesi jwampaka alijiganye ni kuŵa jwa Mboni sya Yehofa. Napopelagasoni yakuti mundu jweleju akusosekwa kutama mumsinda wa Neiva kuti atande kulijiganya yisyesyene. Kaneko napopesilesoni kuti panyuma pakuti munduju abatisidwe akusosekwa kwawula pasogolo mwausimu ni kuwujila kumangwakwe kuti akalalichileje ngani syambone. Nambope namanyililaga kuti Yehofa ni jwakumanyilila litala lyambone mnope lyakwanichisya yeleyi kulekangana ni munaganichisyaga uneji.

Mkanipapite ndaŵi natandite kulijiganya ni mnyamata jwine lina lyakwe Fernando González. Jwalakwe jwatamaga mtawuni ja Algeciras, jimo mwa matawuni kwele kukwaliji kwangali ŵa Mboni sya Yehofa. Jwalakwe jwajendaga lutando lwa makilomita 50 kuti akayiche mumsinda wa Neiva kukukamula masengo. Jwakosechelaga chenene lijiganyo lililyose mwamti mwachitema jwatandite kusimanikwa pa misongano ja mpingo. Kutandila pa wiki jandanda jiŵatandite kulijiganya Baibulo, Fernando payiche kumangwakwe jwasonganganyaga ŵandu ni kwajiganyaga yisyesyene yalijiganyisye pa lijiganyo lyakwe lya Baibulo.

Fernando jwabatisidwe mu Januwale 1990, pali papitile myesi 6 kutyochela pajwatandite kulijiganya Baibulo. Kaneko jwaŵele mpayiniya jwakutamilichika. Yeleyi yakamuchisye kuti ofesi ja nyambi jitumisye apayiniya ŵapadela mtawuniji. Mwamti mu  Febuluwale 1992, mpingo watamilikasidwe mtawuniji.

Ana M’bale Fernando jwagambaga kulalichila mtawuni jakumangwakwe peji? Iyayi. Jwalakwe ali alombele jwaganisisye yakusamila ku msinda wa San Vicente del Caguán kukwaliji kwangali ŵa Mboni sya Yehofa. Mwamti ŵakamuchisye kuti kweleku kupagwe mpingo. Mu 2002, M’bale Fernando jwaŵichidwe paudindo wakulolela dela mwamti jwalakwe pampepe ni ŵamkwakwe lina lyawo Olga akutumichila paudindowu mpaka apano.

Kutyochela payindu yayitutendecheleyi, nalijiganyisye kusosekwa kwakukolanga mu lipopelo chindu chisyesyene chatukusaka kuti Yehofa atutendele pa utumiki wetu. Yehofa akusatenda yindu yanganituŵa tukombwele kutenda m’weji. Nambosoni masengo gakugowola nganigaŵa getu, gali gakwe.—Mat. 9:38.

Mu 1990, ŵatupele utumiki wakulolela dela. Mwamti dela jetu jandanda jaliji likulu lya msinda wa Bogotá. Nambo twajogopaga kuti nganituŵa tutesile chenene pa utumikiwu. Ŵamkwangu ni une twaliji ŵandu wamba soni nganitukola maluso galigose. Nambosoni twaliji mkanitutamepo mumsinda wekulungwa mpela welewu. Nambope, Yehofa jwakwanilisye yakusasala pa Afilipi 2:13 papakusati, “Pakuŵa Mlungu akusatenda yindu m’litala lyakumsangalasya jwalakwejo, soni akusamkamuchisya jemanja kuti mŵeje ŵakusachilila kutenda yindu yakumsangalasya jwalakwe.”

Kaneko ŵatusalile kuti tukaloleleje dela mumsinda wa Medellín watuwukolasile kundanda kwa nganiji. Mu msindawu, ŵandu ŵakwe ali ŵakunonyela kutenda yindu yachiwawa. Mwachisyasyo, lisiku line twapikene kulila kwa uti syaŵagombelanaga kusa kwa nyumba jitwatendelaga lijiganyo lya Baibulo. Mwamti ligongo lya woga nasigele panandi kugwila pasi. Nambo jwakulijiganya Baibulojo nganatenda woga mwamti jwapitilisye kuŵalanga ndime. Myoyo ali agambile kumalisya kuŵalanga jwakopweche pasa. Kaneko jwawusile ali ŵajigele ŵanache ŵakwe ŵaŵili. Ni jwalakwe mtima uli mmalo jwatite, “Pepani, ngambileje kusaka kuja kukwajigala ŵanacheŵa.”

Pana ndaŵi sinesoni syatwasimene ni yakogoya. Paulendo wine tuli mkulalichila ku nyumba ni nyumba, ŵamkwangu ŵayiche ali mkuwutuka nambosoni uli wakamwile mnope woga. Ŵasasile kuti mundu jwine jwasakaga kwagombela. Yeleyi yandesisye woga mnope. Nambo kaneko twayikopochele kuti munduju nganasakaga kwagombela ŵamkwangu, ŵasakaga kumgombela jwamlume jwine juŵapitaga chiŵandika ŵamkwanguwo.

Pali papitile ndaŵi twalesile kutenda woga ni ya chiwawa yayatendekwaga mudelaji. Chikulupi chiŵalosyaga abale ni alongo ŵaŵasimanaga ni yakusawusya mpela yeleyi nambosoni yine kupunda yeleyi chatulimbikasisye mnope. Mwamti twayiweni kuti naga Yehofa akwakamuchisya jemanjaji nikuti chatukamuchisyesoni m’weji. Ndaŵi syosope twasosagasosaga malangiso ga achakulungwa ŵa mumpingo, twatendagasoni yindu mwakusamala mnope, kwineko ni kumlechela Yehofa.

Ngaŵa kuti yindu yosope yaŵaga yakogoya mpela mwatwaganichisyaga. Mwachisyasyo, lisiku line napikene mpela kuti achakongwe ŵaŵili akukangana kusa kwa nyumba jitwaliji. Nganisangalalaga kulolela kukangana, nambo msyene nyumbajo ŵambendile kuti tukatame pepenu. Kaneko nayiweni  kuti nganikuŵa “kukangana” nambo yaliji yijuni yayalilaga mwakusyasyana.

Mu 1997, nasagulidwe kuti ndande kwiganya Sukulu ja Undumetume. b Kusala yisyene nasangalalaga ni kwinjila sukulu syakulijiganya ya Mlungu nambo naliji mkaninganichisyepo yakwiganya pa sukulusi.

Kaneko natandite kutumichila mpela jwakulolela chigawo. Dongosoloji paŵajimasisye, nawujile pa utumiki wakulolela dela. Kwa yaka yakupunda 30, mbele ndili mkutumichila mwakusangalala mpela jwakulolela dela soni jwakwiganya pa Sukulu ja Ŵakulalichila ya Uchimwene. Mautumiki gelega gangamuchisye kuŵa jwakusangalala. Nambo ngaŵa kuti ndaŵi syosope yindu yanjendelaga chenene. Kwende nalondechesye.

Ndili mundu jwakulimba mtima nambosoni ngusinamkulupililaga mnope Yehofa. Mwamti yeleyi ni yayiŵele yili mkungamuchisya pandaŵi jasimene ni yakusawusya. Nambope ndaŵi sine nalipelekaga mwakupundanganya mnope pakusaka kongolela yindu mu mpingo. Mwamti ndaŵi sine nalimbikasyaga abale ni alongo kuti anonyelaneje soni kuganichisyana jwine ni mjakwe chitamilecho une ndili ngangutenda yeleyi.—Alo. 7:​21-23.

Mbele ndili mkuliwona kuti ndili jwangali mate ligongo lya yakulepela yangu. (Alo. 7:24) Mwamti lisiku line namsalile Yehofa mwipopelo kuti mpaka yiŵe chenene ndili ndesile utumiki wa umishonale ni kuwujila ku Finland. Nambo ligulo lyakwe ndili mbite ku misongano, nalijiganyisye yindu yayalimbikasisye kuti mbitilisye kutenda umishonale soni kulimbana ni ungali umlama wangu. Ndili jwakusangalala kuyiwona yatite Yehofa pakunjanga lipopelo lyangu. Nambosoni ndili jwakuyamichila mnope kuyiwona yatite Yehofa pakungamuchisya mwachinonyelo kuti malane ni yakulepela yangu.

Une ni ŵamkwangu Sirkka tukumyamichila mnope Yehofa ligongo lyakutupa upile wakukamulichisya masengo umi wetu pakumtumichila jwalakwe mu utumiki wandaŵi syosope. Ngumyamichilasoni mnope Yehofa ligongo lyakumba jwamkongwe jwaŵele jwachinonyelo soni jwakulupichika kwa yaka yosopeyi.

Pangakaŵapa chingwanisye yaka 70 yachiyitendekasye kuti ndeche kutumichila mpela jwakwiganya mu Sukulu ja Ŵakulalichila ya Uchimwene soni jwakulolela dela. Yeleyi ngayikundendekasya kuŵa jwakudandawula ligongo ngukulupilila ni mtima wangu wosope kuti tukusamchimbichisya Yehofa naga tukumtumichila jwalakwe mwakulinandiya nambosoni ni mtima wachinonyelo ni wakuyamichila. (Mik. 6:8; Maliko 12:​32-34) Yeleyi ngayikusadalila kuti tukole udindo winewakwe mu gulu ja Mlungu kapena kuŵa jwakumanyika.

Pangulola munyuma, pa mautumiki gambele ndili mkutenda, nayiweni kuti nganimbochela mautumikiga ligongo lyakuti ndili mundu jwakusosekwa mnope kwapunda ŵane, kapena ligongo lyakuti ngusakombola kutenda chenene yindu yineyakwe, iyayi. Mmalomwakwe, ngusayiwona kuti Yehofa jwambele mautumikiga ligongo lya umbone mtima wakwe wekulungwa. Jwalakwe ambele upile wa mautumiki gelega mwangasamala kandu ya yakulepela yangu. Ngumanyilila kuti ngombwele kukwanilisya mautumikiga ni chikamuchisyo cha Yehofa. Mwamti mpaka sale kuti yakulepela yangu yikamuchisye kuti machili ga Yehofa gawonechele chenene.—2 Akoli. 12:9.