1, 2. Ligongo cici tukusosekwa kwajiganya ŵandu ŵane kuti akole maukumu?

KULALICILA ngani syambone syakwamba ya Ucimwene ni cacaliji cindu candanda kwa Yesu. Nambosoni, jwalakwe ŵamalilaga ndaŵi jejinji pakwajiganya ŵakumkuya ŵakwe kuti caŵe ŵakucinga soni ŵakwiganya. (Mat. 10:5-7) Atamose kuti Filipi ŵamalilaga ndaŵi jejinji pa kulalicila, nambo jwalakwe ŵakamucisye ŵanace ŵakwe mcece ŵacakongwe kuti nombenawo alalicileje kwa ŵane mwakamula mtima. (Mase. 21:8, 9) Moŵa aganosoni tukusosekwa kwajiganya ŵane. Ligongo cici?

² Kusyungulila pacilambo cosope, ciŵalanjilo ca ŵacasambano ŵakulijiganya usyesyene cikutupa. Ŵacasambano ŵanganabatiswe akusosekwa kwajiganya kuti akuwoneje kusosekwa kwakutenda lijiganyo lya Baibulo lyapajika. Akusosekwa kwajiganyasoni mwampaka ŵalalicilile ŵane ngani syambone soni kwajiganya usyesyene. Abale ŵali mumpingo mwetu akusosekwa kwalimbikasya kuti akole mtawu ni cakulinga cakuti aŵajilwe pa ukumu wa jwakutumicila jwakamucisya kapena jwamkulungwa jwa mumpingo. Aklistu ŵakomangale mwausimu mpaka ŵakamucisye ŵacasambano kuti ajawule pasogolo mwausimu.—Miy. 4:2.

3, 4. (a) Ana Paulo ŵalosisye catuli kuti kulijiganya Malemba mpaka kutukamucisye kuti tukamuleje cenene masengo gakulalicila? (b) Mkanitutande kwalimbikasya ŵatukusajiganya kuti alijiganyeje Baibulo pajika, ana m’weji tukusosekwa kutendaga cici candanda?

³ Ana kulijiganya Baibulo pajika kuli kwakusosekwa catuli? Kwanga kwa ciwusyo celeci kukusimanikwa m’Maloŵe ga Paulo gaŵalembele Aklistu acimjakwe ŵa ku Kolose. Jwalakwe ŵatite, ‘Nganituleka kwapopelela jemanja soni kuŵenda kuti amanyilile cenene lisosa [lya Mlungu] soni aŵe ŵalunda ni ŵakupikanicisya yindu yausimu, kuti ajendeje mwakamulana ni yakusasaka Yehofa pakusaka kumsangalasya jwalakwe pakwendelecela kuŵeleka yisogosi pa masengo galigose gambone soni konjecesya kummanyilila cenene Mlungu.’ (Akolo. 1:9, 10) Ligongo lya kummanyilila cenene Mlungu, Aklistu ŵa ku Kolose akapakombwele ‘kwenda mwakamulana ni yakusasaka Yehofa pakusaka kumsangalasya jwalakwe.’ Yeleyi yikakamucisye jemanjaji kwendelecela ‘kuŵeleka yisogosi pamasengo galigose gambone,’ mnopemnope gakulalicila ngani syambone. Ŵakulambila ŵa Yehofa akusosekwa kulijiganya Baibulo ndaŵi syosope kuti akombole kumtumicila cenene Yehofa. Tukusosekwasoni kwakamucisya ŵatukusajiganya Baibulo kuti atendejesoni yeleyi.

⁴ Mkanitutande kwakamucisya ŵatukwajiganya kuti alijiganyeje Baibulo pajika, candanda m’wejo ni ŵatukusosekwa kola cisyoŵe cakulijiganya Baibulo mwakutamilicika. M’yoyo tukusosekwa kuliwusya kuti, ‘Naga acimsyenenyumba akusala yindu yakulekangana ni yagakusasala Malemba kapena akuwusya yiwusyo yakusawusya, ana ngusapakombola kwanga mwakutyocela m’Malemba? Pambalasile ya Yesu, Paulo soni ŵane mwaŵalimbicililaga pamasengo gakulalicila, ana ngusaganicisya mwakusokoka mwele kulimbicila kwawoko mpaka kungamucisye pangumtumicila Yehofa?’ Wosopewe tukusasosecela cikamucisyo ca m’Maloŵe ga Mlungu. Patukwasalila ŵane umbone watupatile ligongo lya kulijiganya Baibulo pajika, mpaka twalimbikasye kuti nombenawo alijiganyeje Baibulo mwakusokoka.

5. Ana mpaka amkamucisye catuli jwakulijiganya jwawo kuti alijiganyeje Baibulo pajika mwakutamilicika?

⁵ Aliwusye kuti, ‘Ana mpaka namkamucisye wuli jwakulijiganyaju kuti alijiganyeje Baibulo mwakutamilicika?’ Mpaka atende cenene kutanda ni kumlosya mwampaka akosecelele lijiganyo lyakusatenda ni jwalakwejo. Amlimbikasyejesoni kuti aŵalanjeje yakonjecesya yayikusasimanikwa m’buku ja Ana Baibulo Jikusajiganya Cici Kusyesyene? soni kuŵalanga malemba gagakusimanikwamo. Amkamucisyeje kosecela ni cakulinga cakuti cakajanje pamisongano soni amlimbikasyeje kuŵalanga magasini ga Sanja ja Mlonda ni Galamukani! Naga m’ciŵeceto ca jwakulijiganyajo mukusimanikwa Watchtower Library kapena LAIBULALE JA PA INTANETI ja Watchtower, mpaka atende cenene kumlosya mwampaka asimanile kwanga kwa yiwusyo ya m’Baibulo. Naga akutenda yeleyi cacimkamucisya jwakulijiganya jwawo kuti asangalaleje pakulijiganya pajika Maloŵe ga Mlungu.

6. (a) Ana mpaka ŵakamucisye catuli ŵakulijiganya kuti ajinonyeleje Baibulo mnope? (b) Ana jwakulijiganya Baibulo cacitenda cici naga atandite kujinonyela mnope Baibulo?

 ⁶ Kusala yisyene, ngatukusosekwa kwakanganicisya ŵatukusajiganya Baibulo kuti aŵalanjeje kapena kulijiganya Baibulo pajika. Nambo mpaka tukamulicisye masengo yindu yatukusapocela mu likuga lyetu pakwakamucisya ŵakulijiganya ŵetu kuti ajinonyeleje Baibulo. Mkupita kwa ndaŵi, jemanjajo cacisangalala mpela muyaŵelele ni jwamalumbo juŵajimbile kuti, “Kuŵandicila kwa Mlungu kuli kwambone kwa une. Une natesile Ambuje Yehofa Ŵamaciligose kuŵa pakutilila pangu.” (Sal. 73:28) Msimu wa Yehofa ucimkamucisya jwakulijiganya Baibulo jwakusaka kum’ŵandicila jwalakwe.

7. Ana Yesu ŵajiganyisye catuli ŵandumetume ŵakwe kuti aŵe ŵakulalicila ngani syambone mwakamula mtima? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.)

⁷ Patukuŵalanga Matayo mtwe 10, tukusasimana yaŵasasile Yesu kwa ŵandumetume ŵakwe ŵakwana 12. M’malo mwakwamba kuŵeceta yindu yejinji, jwalakwe ŵasalile songa syakuŵalanjika nambo syakusosekwa mnope. ^[1] Ŵandumetumeŵa ŵampikanilaga Yesu ali mkwajiganya mwampaka alalicilile mwakamula mtima. Jemanjaji ŵalolagasoni mwele Yesu ŵajiganyilaga ŵandu, m’yoyo yakamucisye kuti nombenawo ajiganyeje usyesyene wa Mlungu mwakamula mtima. (Mat. 11:1) Mpaka tukombole kwajiganya ŵatukusalijiganya nawo Baibulo kuti aŵe ŵakulalicila ngani syambone mwakamula mtima. Kwende tulole matala gaŵili gampaka tutendele yeleyi.

8, 9. (a) Ana Yesu ŵaŵecetanaga catuli ni jwalijose mu undumetume? (b) Ana mpaka twakamucisye catuli ŵacasambano kuti aŵecetaneje ni ŵandu mpela mwaŵatendelaga Yesu?

⁸ Kuŵecetana ni ŵandu. Ndaŵi syejinji Yesu ŵanonyelaga kuŵeceta ya Ucimwene ni mundu pajikapajika. Mwambone, jwalakwe ŵaŵecetene ni jwamkongwe jwine jwaŵasimene najo pa cisima ca Yakobo ciŵandika msinda wa Sukali. (Yoh. 4:5-30) Jwalakwe ŵaŵecetesoni ni Mateyu Lefi, jwaŵaliji jwakomesya msongo. Mabuku ga Ngani Syambone gangasala yosope yaŵaŵecetene ni Mateyuju, nambo gakusagamba kusala kuti Yesu ali amsalile Mateyu kuti aŵe jumo mwa ŵakumkuya ŵakwe, jwalakwe ŵajiticisye. Kaneko Mateyu ŵam’ŵilasile Yesu ni ŵandu ŵane kuti akalye ku nyumba jakwe. Kweleko Yesu ŵaŵecete kwa ŵandu ŵajinji.—Mat. 9:9; Luk. 5:27-39.

⁹ Pandaŵi jine, Yesu ŵaŵecetene mwacinonyelo ni Nataniyeli, juŵakwete nganisyo syakulemweceka ni ŵandu ŵa ku Nasaleti. Nataniyeli ali apikene yaŵaŵecete Yesu ŵacenjile nganisyo syakwe. Jwalakwe ŵasagwile kuti alijiganye yejinji kutyocela kwa Yesu jwaŵaliji jwa ku Nasaleti peko. (Yoh. 1:46-51) Yeleyi yikulosya kuti tukwete magongo gambone gakwajiganyila ŵacasambano kuti aŵeceteje ni ŵandu mwacinonyelo soni mwakuwusima mtima. ^[2] Naga tukwajiganya ŵacasambanoŵa kuti aŵeceteje ni ŵandu mwa litala lyeleli, jemanjajo cacisangalala mnope pakwawona ŵandu ŵane ali mkulijiganya usyesyene.

10-12. (a) Ana Yesu ŵatesile yatuli pakusaka kusya lung’wanu lwa ŵandu ŵaŵasimanaga nawo mu undumetume? (b) Ana mpaka twakamucisye catuli ŵakulalicila ŵacasambano kuti aŵe ŵakwiganya cenene usyesyene wa m’Baibulo?

¹⁰ Ŵajiganyeje ŵandu ŵakwete lung’wanu lwakusaka kulijiganya. Yesu ŵakwete ndaŵi jamnono jakutenda undumetume wakwe. Nambope, jwalakwe ŵajigalaga ndaŵi jejinji naga pana ŵandu ŵalosisye lung’wanu lyakusaka kulijiganya ngani syambone. Mwambone, Yesu ŵajiganyisye ŵandu ŵajinji pakamulicisya masengo liboti mpela pulatifomu. Pandaŵi jeleji, jwalakwe ŵatesile cakusimonjesya mwakumtendekasya Petulo kuti awulaje somba syejinji. Kaneko ŵamsalile jwalakwe kuti, “Kutandila lelo tim’ŵe ŵakutanjisya ŵandu.” Ana yakuyicisya ya maloŵe soni yakutenda ya Yesu yaliji yatuli? Petulo ni acimjakwewo ‘ŵakocesye mawato gawo kumkuli ni ŵalesile yosope ni ŵamkuyiye [Yesu].’—Luka 5:1-11.

¹¹ Nikodemu jwaŵaliji jumo jwa acakulungwa ŵa  munganya ja penani ja Ayuda, jwatesile lung’wanu ni yaŵajiganyaga Yesu. Jwalakwe ŵasakaga kulijiganya yejinji kutyocela kwa Yesu nambo ŵatendaga woga ni yakaŵecete ŵandu ŵane naga akam’wone jwalakwe ali mkuŵecetana ni Yesu pelanguka. M’yoyo jwalakwe ŵasimene ni Yesu ndaŵi ja cilo kuli kwangali ŵandu. Yesu nganamtopola jwalakwe, nambo ŵacenjile ndaŵi jakwe kuti atagulilane yejinji yakwamba usyesyene ni Nikodemu. (Yoh. 3:1, 2) Ana cakutendekwa celeci cikutujiganya cici? Mwanace jwa Mlungu jwakolaga ndaŵi jakulimbisya cikulupi ca jwalijose pajikapajika. M’wejisoni tukusosekwa kola mtawu wakutenda maulendo gakuwilisya soni kutendesya majiganyo ga Baibulo kwa wosope ŵatesile lung’wanu?

¹² Patukwenda ni ŵakulalicila ŵacasambano mu undumetume mpaka twajiganye kuti aŵe ŵakwiganya cenene usyesyene wa m’Baibulo. Mpaka twakamucisye kuti awujileje kwa wosope ŵaŵalosisye lung’wanu atamose panandi. Mpaka twasalilesoni kuti tujawule yalumo ku maulendo getu gakuwilisya soni ku majiganyo ga Baibulo getu. Naga tukwajiganya mu litala lyeleli soni kwalimbikasya mpaka aŵe ŵakusacilila kuti atendeje maulendo gakuwilisya kwa ŵandu ŵalosisye lung’wanu soni kutendesya majiganyo ga Baibulo pajika. Mpaka alijiganyesoni kuti akatengukaga mwacitema naga ngakwasimana ŵandu m’nyumba syawo soni kuti aŵeje ŵakuwusimana mtima pakusimana ni yakusawusya mu undumetume.—Aga. 5:22; Alole libokosi lyakuti, “Kupilila Kuli Kwakusosekwa.”

13, 14. (a) Ana tukulijiganya cici pangani jakwakamucisya ŵane kutyocela pa yisyasyo ya m’Baibulo? (b) Ana mpaka twakamucisye catuli ŵacasambano soni ŵacinyamata kuti ŵanonyeleje ŵane mumpingo?

¹³ Baibulo jikusasala upile watukwete wakulosya “cinonyelo ca pa abale” soni kutumicilana jwine ni mjakwe. (Aŵalanje 1 Petulo 1:22; Luka 22:24-27.) Mwanace jwa Mlungu ŵapelece cilicose kupwatikapo umi wakwe pakwatumicila ŵane. (Mat. 20:28) Dolika ‘ŵatendaga masengo gamajinji gambone soni ŵapelekaga mituka kwa ŵakulaga.’ (Mase. 9:36, 39) Maliya, mlongo jwa ku Loma, “jwakamulaga masengo mwakulimbicila” pakwakamucisya abale ni alongo mumpingo. (Alo. 16:6) Ana mpaka twakamucisye catuli ŵacasambano kuti akuwoneje kusosekwa kwakwakamucisya abale ni alongo?

¹⁴ Mpaka twasalile ŵacasambanoŵa kuti tulongane nawo patukwawula kukwasonda ŵakulwala kapena ŵacekulupe. Acinangolo mpaka ŵajigaleje aciŵanaŵawo pa maulendo mpela gelega. Acakulungwa ŵa mumpingo mpaka akamule masengo yimpepe ni ŵacinyamata kapena ŵacasambano gakulolecesya kuti ŵacekulupe mumpingo akwete yakulya yambone soni nyumba syawo sili syelinganye cenene. Mwalitala lyeleli, tuciŵa tuli mkwakamucisya ŵacinyamata kapena ŵacasambano kola mtima wakwakamucisya ŵane. Jwamkulungwa jwa mumpingo jwine, jwalolecesyaga kuti ndaŵi jilijose papite kukulalicila, akupata ndaŵi jakwalola abale ni alongo ŵamumkuliwo. Yeleyi yamkamucisye m’bale jwacinandipile jwaŵajendaga ni jwamkulungwaju kulijiganya kuti wosope mumpingo akusosekwa kulipikana kuti akunonyeledwaga.—Alo. 12:10.

15. Ligongo cici yili yakusosekwa kuti acakulungwa ŵa mumpingo ŵakamucisyeje abale kuti ajawule pasogolo?

¹⁵ Pakuŵa Yehofa akusakamulicisya masengo acalume mpela ŵakwiganya mumpingo, m’yoyo yili yakusosekwa kuti abale alijiganyeje mwampaka aŵecetele cenene ngani mumpingo. Mpaka yiŵe cenene kuti jwakutumicila jwakamucisya pakulinjilila ngani jakwe, jwamkulungwa jwa mumpingo apikanileje. Ni cikamucisyo cawo, jwalakwe mpaka akombole kuŵa jwakwiganya cenene Maloŵe ga Mlungu.—Neh. 8:8. ^[3]

16, 17. (a) Ana Paulo ŵatesile yatuli pakusaka kumjiganya Timoteyo? (b) Ana acakulungwa ŵa mumpingo mpaka ŵajiganye mwakamula mtima catuli ŵakucinga mpingo ŵa msogolo?

¹⁶ M’mipingo Jaciklistu mukusosekwa ŵakucinga ŵajinji, m’yoyo pakusosekwa kwajiganya abale kuti caŵajilwe kuŵa ŵakucinga. Paulo ŵasasile mwampaka twajiganyile abaleŵa paŵamsalile Timoteyo  kuti, “Mmwe, . . . mwanangu, mjendelecele kupata macili mu umbone mtima wekulungwa wawuli mwa Klistu Yesu, soni yindu yamwapikene kutyocela kwa une ni kwa mboni syosope, yeleyi mwajiganyeje acalume ŵakulupicika ŵele panyuma pakwe cacikombola kwajiganya ŵane.” (2 Tim. 2:1, 2) Timoteyo ŵalijiganyisye yejinji kutyocela kwa Ndumetume Paulo, jwaŵaliji jwacikulile. Yeleyi yamkamucisye Timoteyo kuti ajongolele undumetume wakwe soni ŵakamucisye ŵane mumpingo.—2 Tim. 3:10-12.

¹⁷ Paulo nganamleka Timoteyo kuti alijiganye jika, nambo jwalakwe ŵajendaga najo yalumo mpaka ŵalolecesye kuti jwalakwe ajiganyidwe cenene. (Mase. 16:1-5) Acakulungwa ŵa mumpingo mpaka ajigalile cisyasyo ca Paulo mwakwajigala ŵakutumicila ŵakamucisya ku maulendo gane gakucinga. Ŵakutumicilawo mpaka alijiganye yejinji kutyocela kwa acakulungwawo mpela mwampaka ajiganyile, kola cikulupi, kuwusimana mtima soni cinonyelo yayikusasosekwa kwa Mklistu jwalijose jwali jwakulolela. Yeleyi ni yampaka atende acakulungwa ŵa mumpingo pakwiganya ŵakucinga “ngondolo sya Mlungu” ŵa msogolo.”—1 Pet. 5:2.

18. Ligongo cici yili yakusosekwa mnope kwajiganya ŵane pa masengo ga Yehofa?

¹⁸ Kwajiganya ŵane kuli kwakusosekwa mnope masiku agano ligongo pana yakutenda yejinji mu undumetume wa Mlungu. Mwambone mpaka ŵajiganye ŵane mpela mwaŵatendelaga Yesu ni Paulo. Yehofa akusaka kuti ŵakutumicila ŵakwe wosope ajiganyidwe kuti akamuleje cenene masengo gawo mumpingo. Mlungu atupele masengo gakuti twajiganye ŵacasambanoŵa kuti cakamuleje cenene maukumu gacacikola mumpingo. Tukusosekwa kwajiganya ŵandu ŵajinji mwacitema ligongo tukwete masengo gejinji gakuti tutende mbesi ja cilamboci mkanijiyice.

19. Ligongo cici tukusosekwa kuŵa ŵakusimicisya mtima kuti mtawu wetu wakwajiganya ŵane pa masengo ga Yehofa wuciŵa ni yakuyicisya yambone?

¹⁹ Kusala yisyene, kwiganya ŵandu kukusaka ndaŵi soni macili. Nambo Yehofa soni Mwanagwe jwakunonyelwa cacitukamucisya soni kutupa lunda lwampaka twakamucisye nalo ŵane. Tucisangalala mnope patukwawona wosope ŵatwajiganyisye ali ‘mkamula masengo mwamtawu.’ (1 Tim. 4:10) Kwende wosope tujendelecele kwawula pasogolo patukutumicila Mlungu.