Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANI JAKULIJIGANYA 38

NYIMBO NA. 25 Mtundu Wapajika

Ana Akusapikanila Maloŵe Gakwakalamusya?

Ana Akusapikanila Maloŵe Gakwakalamusya?

“Jumo chachimjigala, jwinejo chachimleka.”MAT. 24:40.

CHAKULINGA CHA NGANIJI

Chitukambilane ngani sitatu siŵasisasile Yesu m’maloŵe gakuwanichisya, soni chitulole yampaka sijile pakutukamuchisya nganisi pandaŵi jele jwalakwe chachawelusyaga ŵandu chakumbesi kwa chilambo chakusakalachi.

1. Ana Yesu chatende chichi pachangakaŵapa?

 TUKUTAMA mundaŵi jele tukwembecheya kuchenga kwekulungwa. Pachangakaŵapa Yesu chiŵawelusye ŵandu wosope. Jwalakwe jwalondesisye yindu yayichitendekwa pachilambopa mkanaŵe kutanda kwawelusya ŵandu. Yesu jwatesile yeleyi mwakwasalila ŵakumkuya ŵakwe “chimanyisyo” chakuŵapo kwakwe soni “chakumala kwa ndaŵi ajino.” (Mat. 24:3) Chimanyisyochi chikusasimanikwa m’buku ja Mateyu chaputala 24 soni 25 nambosoni m’buku ja Maliko chaputala 13 soni Luka chaputala 21.

2. Ana chitukambilane chichi mu nganiji? Ana yeleyi chiyitukamuchisye chamtuli?

2 Pakusaka kutukalamusya ya ndaŵi jeleji, Yesu jwasasile ngani sitatu pakamulichisya masengo maloŵe gakuwanichisya. Ngani syakwe syaliji syakusala ya ngondolo ni mbusi, achiŵali ŵakalamuka soni ŵakuloŵela nambosoni ngani ja matalente. Ngani jilijose chijitukamuchisye kumanyilila kuti Yesu chachim’welusya mundu jwalijose pakujigalila yitendo yakwe. Pachitukambilaneje nganisi kwende tulole yatukulijiganya nambosoni yampaka tujile pakuyikamulichisya masengo. Kwende tutande kambilana ngani ja ngondolo ni mbusi.

NGONDOLO NI MBUSI

3. Ana Yesu chachawelusya ŵandu pandaŵi japi?

3 Pajwasalaga ya ngondolo ni mbusi, Yesu jwalondesisye kuti chachawelusya ŵandu pakujigalila yiŵatendaga pakupikanila ngani syambone soni pakwakamuchisya achalongo achimjakwe ŵasagulwe. (Mat. 25:​31-46) Mwamti jwalakwe chachawelusya ŵandu kuti ali ngondolo kapena mbusi pandaŵi ja “yakusawusya yekulungwa,” mkanijitande ngondo ja Alamagedo. (Mat. 24:21) Mpela mwakusatendela mkuchinga pakusilekanganya ngondolo ni mbusi, nombe Yesu chachalekanganya ŵandu ŵakusiŵakamuchisyaga mwakulupichika achalongo achimjakwe pasikati pa ŵandu ŵangakusatendaga yeleyi.

4. Mwakamulana ni Yesaya 11:​3, 4, ligongo chichi tuli ŵakusimichisya kuti Yesu chachawelusya ŵandu mwachilungamo? (Alolesoni chiwulili chapachikuto.)

4 Baibulo jikusasala kuti Yesu pachachikamulaga masengo gakuwelusya mmalo mwa Yehofa, jwalakwe chachawelusyaga ŵandu mwachilungamo. (Aŵalanje Yesaya 11:​3, 4.) Jwalakwe akusalola mwakusatendela yindu ŵandu, kaganisye kawo, kaŵechete kawo, nambosoni mwakusatendela yindu jemanjaji ni Aklistu ŵasagulwe. (Mat. 12:​36, 37; 25:40) Yesu chachamanyililasoni ŵandu ŵaŵakamuchisyaga achalongo achimjakwe ŵali ŵasagulwe paŵakamulaga masengo gawo. a Mwamti litala limo lyakwakamuchisya achalongo achimjakwe ŵa Klistu lili kukamula nawo masengo gakulalichila. Ŵandu ŵeleŵa chachawelusya kuti ali “ŵakulungama” mwamti chachikola upile ‘wakutama ni umi kwa ndaŵi syosope’ pachilambopa. (Mat. 25:46; Chiw. 7:​16, 17) Kusala yisyene, jelejitu jichiŵa mboto jambone mnope kwa ŵandu ŵachachilosya kulupichikaŵa. Mwamti jemanjaji pachachilosya kulupichika pandaŵi ja yakusawusya yekulungwa soni panyuma pa yakusawusyayi, mena gawo gachisunjidwa mu “buku ja umi.”—Chiw. 20:15.

Pachangakaŵapa, Yesu chachawelusya ŵandu kuti ali ngondolo kapena mbusi (Alole ndime 4)


5. Ana tukulijiganya chichi pangani ja ngondolo ni mbusi? Ana ngani jeleji mpaka jakamuchisye ŵani?

5 Alosyeje kuti ali ŵakulupichika. Ngani ja ngondolo ni mbusi jaŵajisasile Yesu jikusasala mnope ya ŵandu ŵakwete chembecheyo chakutama ni umi pachilambopa. Kupwatika pakulosya chikulupi chawo mwakwakamuchisya achalongo achimjakwe ŵa Klistu pa masengo gakulalichila, jemanjaji akusapikanilasoni malangiso gakutyochela kwa kapolo jwakulupichika jwaŵamsagwile Yesu kuti atulongoleleje. (Mat. 24:45) Nambope, nombe nawo ŵandu ŵakwete chembecheyo chakwawula kwinani akusasosekwasoni kupikanila malangiso gagakusasimanikwa mungani jakusala ya ngondolo ni mbusi. Yili myoyo ligongo lyakuti Yesu akusamanyilila mwakusatendela yindu, ndamo syawo, nambosoni yakusaŵecheta. Mwamti jemanjajisoni akusasosekwa kulosya kuti ali ŵakulupichika. Nambope Yesu jwasasilesoni ngani sine siŵili syasyakwete maloŵe gakwakalamusya mnope Aklistu ŵasagulwe. Tukusasipatasoni nganisi m’buku ja Mateyu chaputala 25. Sambano kwende tukambilane ngani ja achiŵali ŵakalamuka soni ŵakuloŵela.

ACHIŴALI ŴAKALAMUKA SONI ŴAKULOŴELA

6. Ana achiŵali msanu ŵalosisye chamti uli kuti ali ŵakalamuka? (Mateyu 25:​6-10)

6 Mungani ja achiŵali, Yesu jwasasile ya achiŵali 10 ŵaŵapite kukumchingamila mlombela. (Mat. 25:​1-4) Achiŵali wosopeŵa ŵapite kukumchingamila mlombela ku pwando. Mwamti Yesu jwalondesisye kuti achiŵali msano ŵaliji “ŵakalamuka” nambo msano ŵanewo ŵaliji “ŵakuloŵela.” Achiŵali ŵakalamukaŵa ŵakosechele chenene soni ŵaliji mesope. Jemanjaji ŵaliji ŵakoseka kumjembecheya mlombela mpaka ali akopochele atamose ali ayiche chilo. Myoyo, jemanjaji ŵajigele nyali sya mawuta kuti syakamuchisye chilo. Jemanjaji ŵajigelesoni mawuta ga pambali ni chakulinga chakuti nyali syawo sikasima naga mlombelajo achelewe. Myoyo, yaŵatesileyi yakamuchisye kuti nyali syawo sikasima. (Aŵalanje Mateyu 25:​6-10.) Mlombelajo pajwakopochele, achiŵali ŵakalamukawo ŵajinjile najo yimpepe m’nyumba jakutendela pwando. Mwakulandana ni yeleyi, Aklistu ŵasagulwe ŵachachilosya kuti ali mesope soni ali ŵakulupichika mpaka ndaŵi jachachiyika Klistu chachawelusya kuti ali ŵakuŵajilwa kuŵa yimpepe ni mlombela, jwali Yesu mu Uchimwene wakwe, kwinani. b (Chiw. 7:​1-3) Nambi uli pakwamba ya achiŵali msanu ŵakuloŵela ŵala?

7. Ana achiŵali msano ŵakuloŵela chatendechele chichi, soni ligongo chichi?

7 Mwakulekangana ni achiŵali ŵakalamuka ŵala, achiŵali msano ŵakuloŵela nganaŵa ŵakoseka mlombela pajwakopechelaga. Nyali syawo syasigele panandi kusima soni nganakola mawuta gapambali. Jemanjaji paŵamanyilile kuti mlombela asigele panandi kopochela, ni paŵanyakukaga kuja kusuma mawuta ga nyalisyo. Mwamti pajwakopochelaga mlombelajo jemanjaji ŵaliji mkanawuje. Pandaŵi jelejo, “Achiŵali ŵaŵaliji ŵakoseche ŵala ŵajinjile ni jwalakwejo m’nyumba jakutendela pwando, kaneko litanga lyawugalidwe.” (Mat. 25:10) Kaneko achiŵali ŵakuloŵela ŵala paŵakopochele ni kusakaga kwinjila, mlombelajo ŵasalile kuti: “Ngangummanyilila jemanja.” (Mat. 25:​11, 12) Achiŵali ŵeleŵa ŵalepele kosechela chenene kuti amjembecheye mlombela. Ana ŵasagulwe mpaka alijiganye chichi panganiji?

8-9 Ana ŵasagulwe mpaka alijiganye chichi pangani ja achiŵali? (Alolesoni chiwulili.)

8 Alosyeje kuti ali ŵakoseka soni aŵeje mesope. Mungani jeleji Yesu nganagopolelaga kuti pachiŵa magulu gaŵili ga Aklistu ŵasagulwe. Gulu jine ja Aklistu ŵachachilingalinga kuŵa mesope mpaka mbesi jachilambochi, soni gulu jine ja Aklistu ŵachachilepela kuŵa mesope. Mmalomwakwe, jwalakwe jwagambaga kulondesya yindu yayichatendechela Aklistu ŵasagulwe naga chachilepela kuŵa mesope soni kupilila mwakulupichika mpaka kumbesi. Mwamti naga chachilepela kutenda yeleyi, ngasapochela mboto jawo. (Yoh. 14:​3, 4) Kusala yisyene, nganijitu nganijiŵa jakunguluka. Mwamti wosopewe chinga tukwete chembecheyo chakwawula kwinani kapena chakutama pachilambopa, tukusosekwa kupikanila yaŵatukalamwisye Yesu mungani ja achiŵaliji. Myoyo, wosopewe tukusosekwa kuŵa mesope soni kuŵa ŵakoseka kupilila mpaka kumbesi.—Mat. 24:13.

9 Panyuma pakuti Yesu alondesisye chenene ngani ja achiŵali soni kulondesya chenene kusosekwa kwakuŵa ŵakoseka soni kuŵa mesope, jwalakwe jwasasilesoni ngani ja matalente. Mwamti ngani jeleji jikusasala ya kusosekwa kwa kulipeleka mnope pakumtumichila Yehofa.

Jwalijose jwetuwe mpaka atende chenene kupikanila maloŵe gakutukalamusya gagakusasimanikwa mungani syaŵasisasile Yesu syakwamba achiŵali, mwakuŵa ŵakoseka soni kuŵa mesope nambosoni kupilila mpaka kumbesi (Alole ndime 8-9)


MATALENTE

10. Ana achikapolo ŵaŵili ŵalosisye chamti uli kuti ŵaliji ŵakulupichika? (Mateyu 25:​19-23)

10 Mungani ja matalente, Yesu jwasasile ya achikapolo ŵaŵili ŵaŵaliji ŵakulupichika kwa mmbuje gwawo soni jumo juŵaliji jwangakulupichika. (Mat. 25:​14-18) Achikapolo ŵaŵili ŵakulupichikaŵa ŵakamwile masengo mwakulimbichila kuti mmbuje gwawo apate mbiya syejinji. Mmbuje gwawoju mkananyakuche wakwawula kutali, jwalechele achikapolo ŵakweŵa matalente, syasyaliji mbiya syejinji. Mwamti achikapolo ŵaŵili ŵakulupichikawo ŵakamwile masengo mwakulimbichila soni ŵakamulichisye masengo mbiyasyo mwalunda. Ana yakuyichisya yakwe yaliji yamti uli? Mmbuje gwawojo pajwayiche kutyochela ku ulendo wakwe ula ŵasimene jemanjaji ali apatile mbiya sine syakonjechesya syakulandana ni mbiya syaŵalechele. Kaneko mmbuje gwawojo ŵayamichile soni ŵasalile kuti “msangalale pampepe ni une ambuje ŵenu.” (Aŵalanje Mateyu 25:​19-23.) Nambi uli pakwamba ya kapolo jwatatu jula? Ana jwalakwe jwatesile uli ni mbiya syaŵamlechele mmbujegwe jula?

11. Ana kapolo “jwaulesi” jula chamtendechele chichi, soni ligongo chichi?

11 Kapolo jwatatu jwapochele talente jimpepe nambo jwaliji “jwaulesi.” Mwamti mmbujegwejo jwajembecheyaga kuti jwalakwejo chakamulichisye masengo mwalunda talentejo. Nambo mmalomwakwe kapolojo jwajisolele pasi talentejo. Mwamti mmbujegwejo paŵawujaga, kapolojo nganakola mbiya jilijose jakonjechesya pa mbiya jaŵamlechele. Kapolojutu nganakola nganisyo syakuŵajilwa. Mmalo mwakupepesya kuti alepele konjechesya chipanje cha mmbujegwejo, kapoloju jwamkolasile mmbujegweju kuti “ali mundu jwakusawusya.” Yeleyitu yatendekasisye kuti mmbujegweju akasangalala najo kapoloju. Konjechesya pelepa, talente jaŵampelejo ŵamsumwile soni ŵalamwile ŵandu kuti amtyosye panyumba ja mmbujegwejo.—Mat. 25:​24, 26-30.

12. Ana achikapolo ŵaŵili ŵakulupichika ŵala akwimila ŵani masiku agano?

12 Achikapolo ŵaŵili ŵakulupichika ŵala akwimila Aklistu ŵasagulwe ŵakulupichika. Mwamti Ambuje, ŵali Yesu akwaŵilanga jemanjaji kuti, ‘akasangalale pampepe ni [jwalakwejo].’ Mwamti jemanjaji akusapochela mboto jawo jakwinani pajimwiche ku chiwa, kwakuli kwimika kwandanda. (Mat. 25:​21, 23; Chiw. 20:5b) Nambope, chisyasyo cha kapolo jwaulesi chikusichakalamusyasoni ŵasagulwe. Ana chikusichakalumusya chamti uli?

13-14. Ana Aklistu ŵasagulwe mpaka alijiganye chichi pangani ja matalente? (Alolesoni chiwulili.)

13 Aŵeje ŵakulipeleka mnope. Mungani ja matalente soni ja achiŵali, Yesu nganagopolelaga kuti ŵasagulwe chachiŵa ŵaulesi. Mmalomwakwe, jwalakwe jwagambaga kulondesya yampaka yatendechele naga atandite jemanjaji kulosya mtima wangalipeleka mnope. Ligongo naga akulosya mtima ŵangalipeleka mpaka alepele ‘kuŵa pasikati pa ŵandu ŵele Mlungu ŵaŵilasile soni kwasagula,’ yampaka yatendekasye kuti akakola upile wakuja kwinjila mu Uchimwene wa kwinani.—2 Pet. 1:10.

14 Ngani jakwamba achiŵali soni matalente jiŵajisasile Yesu, jikusalondesya mwakupikanika chenene kuti Aklistu wosope ŵasagulwe akusasosekwa kuŵa ŵakoseka soni kuŵa mesope, nambosoni kuŵa ŵakulipeleka mnope. Nambo ana Yesu jwasasilesoni yindu yine pakusaka kwakalamusya Aklistu ŵasagulwe? Elo jwasasile. Mwamti tukusasimana maloŵe gakalamusyaga payindu yajwasasile jwalakwe yayikusasimanikwa pa Mateyu 24:​40, 41.

Yesu akusasaka kuti Aklistu ŵasagulwe akamule masengo gawo mwakulupichika soni mwakulimbichila mpaka kumbesi (Alole ndime 13-14) d


ANA ŴANI ‘ŴACHACHIJIGALIDWA’?

15-16. Ana yayikusasimanikwa pa Mateyu 24:​40, 41 yikusalosya chamti uli kusosekwa kwakuŵa mesope kwa Aklistu ŵasagulwe?

15 Yesu mkanasale ngani ja ngondolo ni mbusi, ngani ja achiŵali soni ngani ja matalente, jwalondesisye ya ndaŵi jele chachawelusya kakumalisya ŵasagulwe wosope. Yeleyi yichimkamuchisya kumanyilila ŵasagulwe ŵali ŵakuŵajilwa. Jwalakwe jwalondesisye ya achalume ŵaŵili ŵaŵakamulaga masengo mu mgunda soni ya achakongwe ŵaŵili ŵaŵasyagaga mbeju. Mumbali syosyope siŵilisi, ŵanduŵa ŵawonekaga kuti ŵatendaga yakulandana, nambo Yesu jwasasile kuti “jumo chachimjigala, jwinejo chachimleka.” (Aŵalanje Mateyu 24:​40, 41.) Kaneko jwalakwe jwaŵendile ŵakumkuya ŵakwe kuti: “Mŵeje mesope ligongo ngamkumanyilila lisiku lyachachiyika Ambuje ŵenu.” (Mat. 24:42) Yesu jwasasilesoni maloŵe gakulandanaga pajwasalaga ngani ja achiŵali. (Mat. 25:13) Ana maloŵe gelega gali gakamulana? Yikuwoneka myoyo. Tukuŵecheta yeleyi ligongo lyakuti, Aklistu ŵasagulwe ŵakulupichika ni ‘ŵachachijigalidwa,’ ni Yesu kuti akalamulile mu Uchimwene wakwinani.—Yoh. 14:3.

16 Aŵeje mesope. Mklistu jwalijose jwamsagulwe juchachilepela kuŵa mesope ngasamsonganganya pampepe ni “ŵakusagulidwa” ŵakwe. (Mat. 24:31) Mwamti ŵakutumichila wosope ŵa Mlungu, chinga akwete chembecheyo chakwawula kwinani kapena chakutama pachilambopa, akusosekwa kugawona maloŵe ga Yesuga kuti gakwakalamusya kuti akusosekwa kupitilisya kuŵa mesope soni kuŵa ŵakulupichika.

17. Ligongo chichi ngatukusosekwa kudandawula naga Yehofa amsagwile mundu jwine mundaŵi jetu jino?

17 Kummanyilila chenene Yehofa, kukusatukamuchisya kukulupilila kuti yiliyose yakusatenda jwalakwe akusayitenda mwachilungamo. Myoyo ngatukusadandawulaga naga Yehofa alinganyisye yakwasagula ŵandu ŵane ŵakulupichika mu yaka yetu yino kuti chakalamulile ni Yesu kwinani. c Yeleyitu yikusatukumbusya maloŵe gaŵasasile Yesu pakwamba ya ŵandu ŵaŵayiche kukukamula masengo mu mgunda wa mipeleya chiŵandika 5 koloko ligulo. (Mat. 20:​1-16) Ŵandu wosope ŵaŵakamwile nawo masengo mu mgunda wa mipeleyawu ŵapochele mbiya syakulandana atamose kuti ŵatandite kukamula masengo pandaŵi syakulekangana. Mwakulandana ni yeleyi, Aklistu wosope ŵakulupichika chachipochela mboto jakuja kulamulila kwinani naga akuŵape ŵakulupichika, mwangasamala kandu kuti ŵasagulidwe chakachi.

TUPIKANILEJE MALOŴE GAKUTUKALAMUSYA

18-19. Ana tulijiganyisye chichi pangani siŵasasile Yesu syatukambilene munganiji?

18 Ana tukambilene chichi pakwika apano? Pakwamba ya ŵandu ŵakwete chembecheyo chakutama ni umi wangamala pachilambopa, ngani jakwamba ngondolo ni mbusi jitujiganyisye kusosekwa kwakuŵape ŵakulupichika kwa Yehofa apano soni pandaŵi ja yakusawusya yekulungwa jajikwika kusogoloku. Pandaŵi jelejo, Yesu chachawelusya ŵandu ŵakulupichika kuti ali ŵakuŵajilwa kutama ni “umi kwa ndaŵi syosope.”—Mat. 25:46.

19 Tukambilenesoni ngani siŵili syaŵasasile Yesu syasikusakalamusya Aklistu ŵasagulwe. Pangani jaŵasasile Yesu jakwamba achiŵali ŵakalamuka soni ŵakuloŵela, msano mwajemanjaji ŵalosisye kuti ali ŵalunda. Jemanjaji ŵakosechele chenene soni ŵaliji mesope kumjembecheya mlombela mpaka pandaŵi jilijose jachayiche. Nambo achiŵali ŵakuloŵelawo nganakosechela chenene. Myoyo, mlombelajo nganiŵakunda jemanjajo kwinjila nawo kumalo ga pwando ja ukwati. M’wejisoni tukusosekwa kukosechela soni kwembecheya mpaka ndaŵi jele Yesu chachiyika kukonanga chilambo chakusakalachi. Nambosoni mungani jaŵasasile Yesu jakwamba matalente, tukambilene ya achikapolo ŵaŵili ŵakulupichika ŵaŵaliji ŵakulimbichila soni ŵakulipeleka mnope. Jemanjaji ŵakamwile masengo mwakulipeleka mnope, mwamti mmbuje gwawo jwasangalele nawo. Nambo kapolo jwaulesi nganasangalala najo. Ana tukulijiganya chichi pelepa? Tulijiganyisye kuti tukusosekwa kulingalinga kulipeleka mnope mpaka kumbesi. Pakumalisya tukambilene yampaka atende ŵasagulwe pakulosya kuti ali mesope, nichakulinga chakuti chajigalidwe ni Yesu kwinani kuti akapochele mboto jawo. Jemanjaji akwembecheya mwachidwi ndaŵi jele Yesu chachasonganganya kwinani. Mwamti panyuma pa ngondo ja Alamagedo, jemanjaji chachiŵa mlombela jwa Yesu pa ukwati wa Mwanache Jwangondolo.—2 Ates. 2:1; Chiw. 19:9.

20. Ana Yehofa chachatendela chichi ŵandu ŵakusapikanila maloŵe gakwe gakalamusya?

20 Atamose kuti ndaŵi jakuwelusya jikuŵandichila mnope, ngatukusosekwa kutenda woga. Mwamti naga tukuŵape ŵakulupichika, Atati ŵetu ŵakwinani chachitupa “machili gakupunda ga ŵandu” ni chakulinga chakuti ‘chitukombole kwima pameso pa Mwanache jwa mundu.’ (2 Akoli. 4:7; Luk. 21:36) Myoyo, chinga tukwete chembecheyo chakwawula kwinani kapena chakutama pachilambopa, tuchimsangalasya Yehofa naga tukupikanila maloŵe gakwe gakutukalamusya gagakusasimanikwa mungani syaŵasisasile Yesu. Mwamti ligongo lya chanasa chekulungwa chakwete Yehofa mena getu ‘gachilembedwa m’buku’ jaumi.—Dan. 12:1; Chiw. 3:5.

NYIMBO NA. 26 Mwandendele Une

a Alole ngani jakuti “Yatukumanyilila Pakwamba Yachachitenda Yehofa Pakwawelusya Ŵandu” mu Sanja ja Mlonda ja Meyi 2024.

b Kuti amanyilile yejinji alole ngani jakuti “Ana Wawojo Chachiŵa Mesope?” mu Sanja ja Mlonda ja Malichi 1, 2015.

d KULONDESYA CHIWULILI Mlongo jwamsagulwe akumjiganya Baibulo msikana jwasimene najo mu utumiki.