1. Ana mpaka tupikanile catuli Mlungu soni maboma ga ŵandu?

MALOŴE GA MLUNGU gakusatusalila kuti tupikanileje maboma ga ŵandu. Nambo gakusatusalilasoni kuti tupikanileje Mlungu ngaŵaga ŵandu. (Mase. 5:29; Tito 3:1) Ana pelepa nikuti maloŵega gakusisyana? Iyayi. Kupikanicisya songa ja m’malamusi gaŵapelece Mlunguga mpaka kutukamucisye kuti tugapikanileje. Yesu ŵasasile songaji paŵatite, “Mpeleceje yindu ya Kayisala kwa Kayisala, nambo ya Mlungu kwa Mlungu.” ^[1] (Mat. 22:21) Ana tukusapeleka catuli yindu ya Kayisala kwa Kayisala? Mwakupikanila malamusi, kwacimbicisya acakulungwa ŵaboma soni kupeleka misongo. (Alo. 13:7) Nambope, naga ŵaboma akutusalila kuti tutende yindu yakasa malamusi ga Mlungu, tukusakana mwaucimbicimbi.

2. Ana tukusalosya catuli kuti ngatukusajinjilila mu ndale?

² Litala limo lyatukusapelecela ‘yindu ya Mlungu kwa Mlungu’ lili ungajinjilila mu ndale. (Yes. 2:4) Ngatukusasisyana ni ŵaboma ligongo lyakuti Yehofa ŵakundile jemanjaji kuti atulamulileje. Ngatukusajigala nawosoni mbali pakulimbikasya yitendo yakulosya kunonyela mnope cilambo cetu. (Alo. 13:1, 2) Ngatukusatenda nawo yilosyo yakulosya kusisyana ni boma, kusagula nawo ŵakulamulila, kwalimbikasya ŵandale kuti acenje malamusi, kapenasoni kucenga boma.

3. Ligongo cici ngatukusosekwa kwinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci?

 ³ Baibulo jikusatusalila magongo gejinji gakututendekasya kuti tukajinjililaga mu yakutendekwa ya m’cilamboci. Ligongo limo lili lyakuti tukusakuya yaŵajiganyisye Yesu Klistu soni cisyasyo cakwe. Jwalakwe nganajinjililaga mu yandale kapena ngondo pakusaka kulosya kuti “nganaŵa mbali ja cilambo.” (Yoh. 6:15; 17:16) Ligongo line lyalikusatutendekasya kuti tukajinjililaga mu yakutendekwa ya m’cilamboci lili lyakuti tuli ŵakulupicika ku Ucimwene wa Mlungu. Ligongo lyakuti ngatukusakamucisya maboma ga ŵandu, tukusakola cikumbumtima cambone patukwasalila ŵandu utenga wambone wakuti Ucimwene wa Mlungupe ni wawucimasya yakusawusya ya ŵandu. Konjecesya pelepa, ŵandu ŵa mu dini syaunami ali ŵagaŵikangana ligongo lyakwinjilila mu ndale. Nambo mwakulekangana ni jemanjaji, ŵakulambila ŵasyesyenewe tuli ŵakamulana ligongo lyakuti ngatukusajinjilila mu ndale.—1 Pet. 2:17.

4. (a) Ana tukumanyilila catuli kuti yindu mpaka yicenje ni kuŵa yakusawusya mnope kuti tukajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci? (b) Ligongo cici tukusosekwa kosecela apanopano kuti ngasitujinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci?

⁴ Komboleka kuti ŵane mwa m’weji tukutama m’yilambo yele ŵandu ŵakwe ngakusatukanganicisya kuti tujinjilileje mu yandale. Nambope, mbesi ja cilambo ca Satanaci pajikuŵandicila mnope, yindu mpaka yicenje mwangajembeceya mwati mpaka yiŵe yakusawusya mnope kuti tukajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci. Lelojino, m’cilambo mugumbele ŵandu “ŵangasaka kamulana ni acimjawo” soni “ŵangapikana ya ŵane.” M’yoyo gaŵikangana kwa ŵandu cikujendelecele kutupa. (2 Tim. 3:3, 4) Ligongo lyakucenga kwa maboma m’yilambo yine, abale ŵetu asimene ni yakusawusya mwangajembeceya ligongo lyakuti nganajinjililaga mu yakutendekwa ya m’yilamboyo. Ana pelepa akukuwona kusosekwa kwa kuŵa ŵakusimicisya mnope apanopano kuti ngasajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilambo? Naga akulinda mpaka payicisawusya yindu, yiciŵasoni yakusawusya kuti aŵe ŵakulimba. Kwende tulole yindu mcece yatukusosekwa kutenda kuti tuŵe ŵakoseka.

5. Ana Yehofa akusagawona wuli maboma ga ŵandu?

⁵ Litala lyandanda lyakosecelela kuti tukajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci lili kugawona maboma mpela mwakusagawonela Yehofa. Atamose kuti maboma gane gakusatenda yindu yine mwacilungamo, nambope tukumanyilila kuti Yehofa nganiŵapanganya ŵandu m’litala lyakuti ŵalamulileje acimjawo. (Yer. 10:23) Maboma ga ŵandu gakusalimbikasya ŵandu kunonyela mnope cilambo cawo yayikusatendekasya kuti agaŵikanganeje. Atamosesoni ŵakulamulila ŵakusawoneka kuŵa ŵambone mnope, ngakusakombola kumasya yakusawusya yosope ya ŵandu. Konjecesya pelepa, kutandila mu 1914, maboma ga ŵandu gaŵele gali mkusisyana mnope ni Ucimwene wa Mlungu. Ni ligongo lyakwe Ucimwene wa Mlunguwu ciwujonanje maboma ga ŵanduga pacagakaŵapa.—Aŵalanje Salimo 2:2, 7-9.

6. Ana tukusosekwa kutenda wuli yindu ni ŵakulamulila ŵa boma?

⁶ Mlungu ŵakundile kuti papagwe maboma ga ŵandu ligongo lyakuti gakusapanganya malamusi gagakusakamucisya kuti m’cilambo muŵe mtendele. Yeleyi yikusatukamucisya kuti tulalicileje cenene ngani syambone syakwamba ya Ucimwene. (Alo. 13:3, 4) Mlungu akusatusalila kuti twapopeleleje ŵakulamulila kuti yakusagula yawo yikasokonasya kulambila kwetu. (1 Tim. 2:1, 2) Soni ŵandu patutendele yangali cilungamo tukusaŵenda ku boma kuti atukamucisye, mpela muŵatendele ndumetume Paulo. (Mase. 25:11) Atamose kuti Baibulo jikusasala kuti Satana jwali mmagongo jwa Mlungu akulongolela maboma gosope ga ŵandu, nambo ngajikusasala kuti jwalakwe akusamlongolela jwakulamulila jwalijose pajika. (Luk. 4:5, 6) M’yoyo, ngatukusosekwa kusala kuti jwakulamulila jwine jwakwe akulongolelegwa ni Satana.  Soni patukutenda yindu ni “maboma soni ŵakulamulila,” ngatukusosekwa kum’ŵecetelaga yakusakala mundu jwalijose.—Tito 3:1, 2.

7. Ana tukusosekwa kuŵambala ganisya cici?

⁷ Tukusalosya kuti tukusampikanila Mlungu mwangakamucisya jwandale kapena cipani cilicose atamose pacikuwoneka kuŵa cakamucisya. Nambope ndaŵi sine kutenda yeleyi mpaka kuŵe kwakusawusya. Mwambone, tuwanicisye kuti likuga line lya ŵandu litandite kwimucila boma jajiŵele jili mkwatendela ngalwe ŵandu ŵakwe, atamosesoni Ŵamboni sya Yehofa. Yili yisyene kuti nganaŵa ajinjilile m’likuga lyakwimucilalyo. Nambo ana cacitanda kuganisya mumtima mwawo kuti ŵanduwo akutenda cenene, soni kwikana pakusacilila kuti jemanjajo apunde? (Aef. 2:2) Naga tukusaka kuti tukajinjililaga mu yakutendekwa ya m’cilamboci, tuŵambaleje ganisya kuti likuga line lya ŵandu likutenda yambone kupunda line.

8. Patuyiweni kuŵa yakusawusya kuti tukajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilambo, ana mpaka tulosye catuli kuti tuli “ŵakalamuka” nambo “ŵakuwona mtima”?

⁸ Litala lyaŵili lyakutukamucisya kuti tukajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci lili kuŵa “ŵakalamuka mpela lijoka nambo ŵakuwona mtima mpela ngunda” patukusimana ni yakusawusya. (Aŵalanje Matayo 10:16, 17.) Tukusaŵa “ŵakalamuka” patukuganicisya ya yakusawusya yampaka tusimane nayo, soni “ŵakuwona mtima” pangatukukunda kuti yakusawusyayo yitutendekasye kasa malamusi ga Mlungu. Kwende tulole yine mwa yakusawusya yampaka tusimane nayo soni yampaka tutende kuti tumalane nayo.

9. Ana tukusosekwa kuŵa ŵakusamala mnope ya cici patukuŵecetana ni ŵane?

⁹ Patukuŵecetana ni ŵane. Tukusosekwa kuŵa ŵakusamala mnope ŵandu patandite kuŵeceta yindu yakwayana ni yandale. Mwambone, patukulalicila utenga wa Ucimwene, tuŵambaleje kulapilila kapena kunyosya yipani yandale kapena ŵakulamulila. M’malo mwakutagulilana yakusaka kutenda ŵandu kuti amasye yakusawusya, tukusosekwa kamulicisya masengo Baibulo kuti tumkamucisye mundu jwatukutagulilana najo kumanyilila juŵatandisye kuti ŵandu asimaneje ni yakusawusya. Kaneko tumsalile yajicitenda boma ja Mlungu pakumasya yakusawusya yosope ya ŵandu. Naga ŵandu akusisyana pangani mpela kulombana kwa acalumepe kapena acakongwepe, kapena kwasa citumbo, tukusosekwa kwasalila yagakusasala maloŵe ga Mlungu pangani syelesi soni kwalondecesya yatukusatenda pakugakuya paumi wetu. Naga ŵane akusalasoni kuti ŵaboma akusosekwa kucenga kapena kutyosya malamusi ganegakwe, ngatukusosekwa kwinjilila ngani jelejo kapena kwakanganicisya kuti acenje nganisyo syawosyo.

10. Patukupikanila kapena kuŵalanga ngani, ana mpaka tulosye catuli kuti ngatukwinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci?

¹⁰ Yagulucisya ngani. Patukupikanila kapena kuŵalanga ngani, tukusosekwa kuŵa ŵakusamala mnope. Ndaŵi sine ngani syakusagulusya sikusasala mnope yandale. Yeleyi yikusatendekwa mnopenope m’yilambo yele boma ni jajikusasagula ngani syakuti agulusye. Nambo naga ciwanja cinecakwe kapena mundu jwine akusala yindu yakuŵicila kunyuma mbali jine, tukusosekwa kuŵa ŵakusamala kuti tukatanda ganisya mpela jemanjajo. Aliwusyeje kuti, ‘Ana ngusanonyela kupikanila jwine jwakwe pakuŵeceta ngani ligongo lyakuti ngusasangalala ni yakusasala pangani sya ndale?’ Naga ngakusaka kwinjilila mu yandale, akusosekwa kuŵambala kupikanila kapena kuŵalanga ngani syakusala yandale. Ndaŵi syosope akusosekwa kulandanya ngani japikene ni “maloŵe gakuwona” gagakusasimanikwa m’Baibulo.—2 Tim. 1:13.

11. Ana kunonyela mnope yindu yatukwete mpaka kutulepelekasye catuli kuŵambala kwinjilila mu yakutendekwa ya m’cilambo?

¹¹ Kunonyela cipanje. Naga tukusanonyela mnope cipanje catukwete, yiciŵa yakusawusya kuti tuŵambale kwinjilila mu yakutendekwa ya m’cilambo patusimene ni yakulingwa. Mwambone, m’yaka ya  mma 1970 ŵa Mboni sya Yehofa ŵajinji ku Malawi ŵasosekwaga kuleka yindu yosope yaŵakwete ligongo lyakuti nganajinjila mu cipani ca ndale. Mlongo jwine lina lyakwe Ruth ŵatite, “Ŵane nganasaka kuleka yindu yambone yaŵakwete. Ŵandu ŵane twapite nawo yimpepe ku cilambo cine nambo kaneko ŵawujile kunyumba ni kwinjila m’cipani candaleco ligongo lyakuti nganasaka kutama mwakulaga kumalo kutwayicile.” Nambo mwakulekangana ni jemanjajo, ŵakutumicila ŵa Yehofa ŵajinji nganakunda kwinjilila mu yandale atamose kuti ŵasumwile yindu yosope yaŵakwete.—Ahe. 10:34.

12, 13. (a) Ana Yehofa akusiŵawona mwatuli ŵandu? (b) Ana mpaka tumanyilile catuli kuti tutandite kupocela mnope cilambo cetu?

¹² Kupoka. Ndaŵi syejinji ŵandu akusanonyela kulapilila mtundu wawo, msinda wakusatama, kapenasoni cilambo cawo. Nambo Yehofa ngakusawuwona mtundu wine wa ŵandu kuŵa wapenani kupunda mtundu wine, nambo akusatuwona wosope kuŵa ŵakulandana. Yili yisyene kuti Yehofa ŵatupanganyisye ŵamitundu jakulekanganalekangana, soni tukusasangalala ligongo lya yeleyi. Nambo tukusosekwape kumbucilaga kuti wosope tuli ŵakulandana m’meso mwa Mlungu.—Alo. 10:12.

¹³ Tukusosekwa kuŵambala kupocela mnope cilambo cetu ligongo yeleyi mpaka yitutendekasye kuti tukase malamusi ga Mlungu. Yili yangasawusya kuti Aklistu atande kupoka. Mwambone, mumpingo wa m’yaka 100 yandanda, Abale ŵane ŵacihebeli nganiŵatendelaga yindu mwacilungamo alongo ŵane ŵacigiliki ligongo lyakulekangana kwa mitundu. (Mase. 6:1) Ana mpaka tumanyilile wuli kuti tutandite kola mtima wakupoka? Tuwanicisye kuti m’bale kapena mlongo jwakutyocela m’cilambo cine apelece nganisyo pangani jinejakwe, ana cacikana kupikanila yasasileyo aciganisyaga kuti ‘tukusatenda yindu cenenepe akuno’? Wosope tukusosekwa kumbucila maloŵe aga, “Mwakulinandiya, twawoneje ŵane kuŵa ŵakutupunda.”—Afi. 2:3.

14. Ana lipopelo mpaka litukamucisye catuli, soni ana cisyasyo capi ca m’Baibulo cacikutusimicisya yeleyi?

¹⁴ Litala lyatatu lyakutukamucisya kuti tukajinjilila m’yakutendekwa ya m’cilamboci lili kwegamila kwa Yehofa. Am’ŵendeje Mlungu kuti ŵape msimu weswela, wampaka wakamucisye kuŵa ŵakulitimalika. Ndamo jeleji jicakamucisya naga ŵaboma ŵatendele yindu yangali cilungamo. Akusosekwa kum’ŵendagasoni Yehofa kuti ŵape lunda lwakwakamucisya kumanyilila yakutendekwa yampaka yalepelekasye kuŵambala kwinjilila yam’cilambo. (Yak. 1:5) Naga ataŵigwe kapena apocele cilango cinecakwe ligongo lyakusagula kuŵa ŵakulupicika kwa Yehofa, apopeleje kwa jwalakwe kuti alimbisye cikulupi cawo soni ŵakamucisye kupilila yakusawusya yiliyose.—Aŵalanje Masengo 4:27-31.

15. Ana Baibulo mpaka jitukamucisye catuli kuti tukajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci? (Alolesoni libokosi lyakuti “Maloŵe ga Mlungu Gakamucisye Kuti Akajinjila Usilikali.”)

¹⁵ Yehofa akusatulimbisya kupitila m’Maloŵe gakwe, Baibulo. Akusosekwa kuganicisya mwakusokoka malemba gampaka gakamucisye kuti akajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci pasimene ni yakulingwa. Agajinjisye mumtwe malembago kuti cigakamucisye pandaŵi jangasakola upile wakuŵalanga Baibulo. Baibulo mpaka jakamucisyesoni kola cembeceyo cakulimba pa majali gacacitupa Mlungu msogolo. Cembeceyo celeci mpaka cakamucisye kuti apilile yakusawusya. (Alo. 8:25) Asagule malemba gagakusasala yindu yambone yakusasacilila kuti casangalale nayo m’cilambo casambano, soni aliwanicisyeje ali mkulola yeleyi yili mkutendekwa.

16, 17. Ana mpaka tulijiganye cici kwa ŵakutumicila ŵa Mlungu ŵakulupicika ŵanganajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci? (Alole ciwulili cacili kundanda kwa nganiji.)

¹⁶ Ŵakutumicila ŵa Yehofa ŵakulupicika mpaka  atukamucisyesoni kuti tukajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci. Yisyasyo ya jemanjaji mpaka yitukamucisye kola lunda soni kutulimbisya kuti tupilileje. Mwambone, Sadilaki, Mesaki ni Abedinego ŵakanile kutindiŵalila ciwanicisyo cakwimila cilambo ca Babulo. (Aŵalanje Danieli 3:16-18.) Kuŵalanga cisyasyo ca jemanjaji kwakamucisye Ŵamboni ŵajinji kukana kulambila mbendela syakwimila cilambo cakusatama. Nombenajo Yesu nganajinjilila ata panandi mu ndale soni m’maukangani ga m’cilambo. Jwalakwe ŵayimanyi kuti cisyasyo cakweci ticalimbikasye ŵane. M’yoyo ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti, “Alimbe mtima. Une nacigomece cilamboci.”—Yoh. 16:33.

¹⁷ Ŵamboni sya Yehofa ŵajinji moŵa agano akombwele kukana kwinjilila mu yakutendekwa ya m’cilamboci. Ligongo lya yeleyi, ŵajinji aŵele ali mkuputigwa soni kutaŵigwa, soni ŵane ayikene pakuwa ligongo lya cikulupi cawo. Yisyasyo ya ŵandu ŵeleŵa mpaka yitukamucisye mnope mpela muyamkamucisye M’bale Barış jwa ku Turkey. Jwalakwe ŵatite, “Franz Reiter ŵaliji m’bale jwacinandipile juŵawulajigwe ligongo lyakana kwinjila m’likuga lya asilikali ŵa Hitler. Cikalata caŵalembele mamagwe cilo cakuti cawulajigwe malaŵi gakwe calosisye kuti jwalakwe ŵakwete cikulupi cakulimba mnope mwa Yehofa. Ngusacilila kuti cinguye cisyasyo cakweci pacinjisimana ni yakulingwa mpela yeleyi.” ^[2]

18, 19. (a) Ana abale ni alongo ŵamumpingo mwawo mpaka ŵakamucisye catuli kuti akajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilambo? (b) Ana akusosekwa kuŵa ŵakusimicisya mtima ya cici?

¹⁸ Abale ni alongo ŵamumpingo mwawo mpaka ŵakamucisyesoni. Ŵasalile acakulungwa ŵa mumpingo yakusawusya yakusimana nayo. Jemanjajo mpaka ŵape cikamucisyo ca m’Malemba campaka asosecele. Nambosoni naga abale ni alongo ŵamumpingo mwawo akumanyilila yakusawusya yawo mpaka ŵalimbikasyesoni. Ŵaŵendeje jemanjajo kuti ŵapopeleleje. Wawojosoni akusosekwa kwalimbikasyaga soni kwapopelela abale ŵetu. (Mat. 7:12) Mwambone, ŵapopeleleje abale ni alongo ŵali ku ndende ligongo lyakuŵa ŵakulupicika kwa Yehofa. Mpaka apate mena gawo pangani jakuti “Mayiko Amene a Mboni za Yehova Akumangidwa Chifukwa Chotsatira Zimene Amakhulupirira” jajikusimanikwa pa webusayiti jaciceŵa pamtwe wakuti MALO A NKHANI > ZOKHUDZANA NDI MALAMULO. Asagule mena gane ni kugakolangaga pakum’ŵenda Yehofa kuti ŵakamucisye jemanjaji kuti ajendelecele kuŵa ŵakulimba soni ŵakulupicika kwa jwalakwe.—Aef. 6:19, 20.

¹⁹ Mbesi pajikuŵandicila mnope, tujembeceyeje kuti maboma cigatukanganicisyeje kuti tujinjilileje ya m’cilamboci. Paligongo lyeleli, tukusosekwa kosecela cenene apanopano kuti tukajinjilila mu yakutendekwa ya m’cilambo cegaŵikanganeci.